Indonesische kwestie voor de Veiligheidsraad
Op grond van het Handvest
Duidelijk Nederlands commentaar
Terreur in Palestina
Vakbonden
eisen vrede
Scherpe critiek van mr. v. Kleffens
Voor-Indisch toestel neergeschoten
1500 Havenarbeiders
legden hei werk neer
Nederlanders vorderen snel
4e Jaargang No 999
Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945
i.o. Redactie: Achterdam 20. Tel. 2274
Adm. en Adv. Ridderstraat hoek
Oudegracht. Tel. 3971 Alkmaar
Donderdeg 31 JWf 1947
kma&ïder
DAGBLAD VOO* ALKMAAK IN OMOIV1NG
Directeur
TH W REYNDERS
Hoofdredacteur:
G E DE WINTER
Formele Australische stap
De Australi ehe premier, Joseph Chlfley, heeft verklaard, dat de Aus
tralische regering het conflict tussen Nederland en de Indonesische re
publiek in handen zal stellen van de Veiligheidsraad der V.N.
Latere berichten meldden dat Australië zich formeel tot de Veilig
heidsraad heeft gewend met het verzoek de vijandelijkheden in Indonesië
als „inbreuk op de vrede" op grond van artikel 39 van het Charter in
behandeling te nemen. De Indonesische kwestie zal ais eerste punt op de
agenda voorkomen, wanneer de Veiligheidsraad hedenavond 20 uur Ne
derlandse tjjd te Lake Succes (New York) bijeen komt.
Op het departement van buitenlandse zaken heeft men reeds inlich
tingen ontvangen, volgens welke Australië de Indische kwestie aanhan
gig heeft gemaakt by de Veiligheidsraad op grond van hoofdstuk VII
van liet Handvest. Dit Handvest, spreekt van aanval~dadcn, inbreuk op
en bedreiging van de vrede.
welke na de totstandkoming van de
Ned.-Indonesische Unie dan evenals
het koninkrijk souverein zou zijn.
iets dat zich in Indonesië niet voor
doet. Blijkbaar deelt de Australische
regering de onjuiste opvatting van
de repub"ielc, dat deze laatste reeds
Het zou dan ook begrijpelijk zijn ge
weest, als de Indonesische kwestie
voor de Veiligheidsraad zou zijn ge-
Nederlandse afkeuring
Naar aanleiding hiervan gaf een
woordvoerder van het ministerie van
Buitenlandse Zaken te^ kennen, dat
het zeer te betreuren valt, dat een
lid van het Britse gemenebest tot
deze stap is overgegaan vooral wan
neer men in aanmerking neemt de
jongste verklaring, welke minister
Bevin in het Engelse Lagerhuis
heeft afgelegd. Het wordt duidelijk
geacht dat deze stap van Australi
sche zijdè niet bevorderlijk is voor
verdere stappen, die de Britse rege
ring zou kunnen doen, met betrek
king tot de door haar aangeboden
goede diensten.
Australië voorbarig
Zolang niet bekend is, hoe de Au
stralische stap precies luidt, 'kan
geeii commentaar gegeven worden.
Wel echter aldus de woordvoer
der kan reeds thans verwonde
ring erover worden geuit, dat de
Australische regering gemeend heeft
de Indische kwestie te moeten bren
ger. onder hoofdstuk VII van het
Handvest, aangezien dit spreekt'van
aanvalsdaden, inbreuk op en bedrei
ging van de vrede. Dit hoofdstuk
heeft derhalve alleen het oog op
een niet-rechtmatig optreden van
een staat tegenover een andere staat
thans te beschouwen zou zijn als
een souvereine staat. De woordvoer
der herinnerde eraan, dat zelfs
krachtens de overeenkomst van Ling
gadjati ook, na de interim-periode
de republiek deze status niet zou
krijgen, aangezien de republiek
slechts zou worden een deelstaat van
de Verenigde Staten van Indonesië.
Twee Britse sergeants
door Joden opgehangen
De Joodsé verdedigingsorganisatie
Haganah is gistermorgen begonnen
met het ..uitkammen" op grote schaal
van het district Nathanya in Noord-
Palestina. Honderden leden zijn ge
mobiliseerd om de twee Britse ser
geanten, die door de Irgoen Zwai
Leoemi deze maand zijn ontvoerd, op
te te sporep.
De Irgoen. een Joodse verzetsorga
nisatie, heeft Maandag gedreigd, dat
de beide Engelsen op hetzelfde ogen
blik als de drie Joodse verzetslieden,
die gisteren zijn opgehangen, terecht
gesteld zouden worden.
In ons nummer van gisteren maak
ten wij reeds gewag van de onge
rustheid, die er over het lot van' de
beide Britse sergeants bestond. Deze
ongerustheid is ondertussen in een
gruwelijke zekerheid veranderd. Zij
zijn gisteren namelijk door de Irgoen
opgehangen.
De twee Britse sergeants, Mervyn
Paice en Clifford Martin, die. volgens
een bekendmaking te Tel Aviv van
d;> Irgoen. vandaag zijn terecht ge
steld. werden 18 dagen geleden ont
voerd. De Irgoen had reeds eerder
gedreigd, dë twee mannen ter dood
t? brengen als represaille-voor de te
rechtstelling van drie Joodse verzets
lieden. die eergisteren in de gevan
genis van Acre werden opgehangen.
Conferentie te Sydney van
boycot"-vakbonden
De Australische radio heeft Dinsdag
medegedeeld, dat de Australische fe
deratie van havenarbeiders alle vak
bonden, die betrokken zijn bij de
bovcot op Nederlandse schepen tegen
5 Augustus te Sydney zal bijeenroe
pen ter bespreking van de toekom
stige politiek in verband met de hui
dig ontwikkelingen in Indonesië.
Volgens het Australische bureau
voor voorlichting heeft de secretaris
van de Nieuw-Zeelandse federatie van
havenarbeiders Dinsdag in Welling
ton verklaard, dat de boycot op Ne
derlandse schepen waarschijnlijk niet
opgeheven zal worden.
Engels boycot
Stopzetting militaire hulp
in het Verre Oosten
De Britse regering heeft het ver
strekken van alle militaire goederen
en het verlenen van alle militaire fa
ciliteiten aan de Nederlandse autori
teiten in het verre Oosten stopgezet,
aldus heeft Bevin, de Engelse minis
ter van buitenlandse zaken in het En
gelse parlement meegedeeld.
Bevin legde deze verklaring af in
antwoord op een vraag van het La
bourlid majoor Bramall, of Bevin wil
de verzekeren, dat aan de Nederland
se regering geen oorlogsmateriaal zal
worden verstrekt, zo lang de vijande
lijkheden in Indonesië voortduren.
Hector Hughes (Labour) stelde de
vraag, hoeveel Nederlandse man
schappen van leger en vloot thans in
Engeland worden opgeleid en of er
stappen zullen worden ondernomen
om, hangende het staken der vijande
lijkheden in Indonesië, aan deze over
eenkomst een einde te maken.
Bevin antwoordde: „Neen, dat kan
ik niet doen." Tenslotte werd Neder
land door de Duitsers overrompeld.
Wij hebben plechtig op ons genomen
om het Nederlandse leger, dat uit el
kaar geslagen werd. opnieuw uit te
rusten en op te leiden. Ik kan echter
de Nederlandse regering meedelen,
dat wij dit niet doen voor de doel
einden, die deze oorlog met Indone
sië nastreeft".
Bevin voegde er nog aan toe, dat
die Britse regering de verstrekking
van oorlogsmateriaal en de verle
ning van opleidingsfaciliteiten in het.
Verre Oosten aan de Nederlandse
troepen van Singapore en van de
Britse gebieden in het Verre Oosten
uit, heeft verboden.
bracht op de grondslag van hoofd
stuk VI van het handvest. Dit
spreekt van toestanden, welke de
handhaving van de internationale
vrede en veiligheid in gevaar kun
nen brengen.
Niet vriendschappelijk
Nader meldt de correspondent van
AFP te Canberra, dat, naar aldaar
verluidt, de Nederlandse gezant in
Australië, de heer Teppema, aan de
Australische regering heeft medege
deeld, dat elke inmenging in de In
donesische aangelegenheid als een
onvriendschappelijke geste ten op
zichte van zijn regering zou worden
beschouwd.
Ook India
De regering van India heeft On
dertussen 't Indonesisch-Xederlands
conflict aan de voorzitter van de
Veiligheidsraad der Verenigde Na
ties voorgelegd.
Zij verklaarde, dat zjj de toestand
in Indonesië een gevaar acht voor de
handhaving van de internationale
vrede en veiligheid op grond van ar
tikel 34 van het Charter en verzocht
de Veiligheidsraad in overeenstem
ming met het Charter de noodzakelij
ke maatregelen te nemen om een
einde te maken aan de huidige si
tuatie.
Telegram aan Nederlandse
regering
Nadat gisteravond een delegatie
van het wereldvakverbond per auto
uit Parijs in Amste- 'am was gearri
veerd, werden in het hoofdkantoor
van het N.V.V. besprekingen rsfgfc-
opend over het conflict in Indonesië.
Daaraan namen ook de hoofdbestu
ren van de bij dit verbond aangeslo
ten vakcentralen, het N.V.V. en de
E.V.C,. deel.
Na de toestand uitvoerig onder ogen
te hebben gezien, is het volgende
telegram aan de Nederlandse rege
ring gezonden:
„De besturen van Wereldvakver
bond, N.V.V. en E.V.C., dringen er
met grote klem btj de regering op
aan:
1) direct militair optreden in Indo
nesië te staken,
2) regering der Indonesische repu
bliek voor te stellen, onverwijld
besprekingen te openen tot het
verkrijgen van overeenstemming
over de punten, die partijen nog
sche' 'en.
3) Indien een aanbod daartoe door
republiek wordt afgewezen, bemid
deling of arbitrage te aanvaarden".
De besturen van vorengenoemde or
ganisaties zullen, indien nodig, Don
derdag 7 Augustus te Parijs opnieuw
bijeen komen.
Australische klachlen ongegrond"
komst van Linggadjati respecteert."
Hij was voorts van mening, dat „de
huidige republikeinse regering niet de
wil van het Indonesische volk verte
genwoordigt". Zij is samengesteld uit
„een groep bandieten, die een micro
foon en veel geld tot hun beschikking
hebben" en voegde er aan toe, dat
„Borneo en Oost-Indonesië de Neder
landers verzocht hebben een actie te
gen de republiek te beginnen". Op een
vraag omtrent de behandeling van de
kwestie door de Veiligheidsraad ver
klaarde Mr. van Kleffens: ..Wij wil
len aan het Indonesische volk de vrij
heid brengen, die het door deze on
machtige Indonesische republiek ont
houden is".
Op een persconferentie heeft de Ne
derlandse ambassadeur in de V. S., mr.
van Kleffens, verklaard, dat Indle en
Australië „buiten de grenzen van de
jurisdictie van het Charter der V.N."
gingen, door de Indonesische kwestie
aan Veiligheidsraad voor te leggen.
HU legde er de nadruk op, dat het
hier geen geschil betrof tussen sou
vereine staten en dat daarom de naar
voren gebrachte klachten „onge
grond" waren. Niettemin, aldus mr.
van Kleffens, neemt Nederland een
sterke positie In tegenover de Voor-
indische en Australische klachten.
Hij interpreteerde de Australische
stap als volgt: „wat de Australiërs
steeds voor ogen staat is hun precaire
positie in 1942 en zij willen thans
voorwaarden scheppen, die de nati
onale veiligheid van hun land kun
nen verzekeren. Zjj zullen dit echter
later betreuren."
Hij vervolgde met te zeggen, dat de
bemiddeling van Groot-Brittannië
noch van de V. S. enig nut zou heb
ben. „Wij wensen onze troepen terug
te trekken zodra wij kunnen, doch
eerst moeten constructieve krachten
de leiding hebben".
Mr. Van Kleffens heeft o.m. nog het
dat het Nederlandse leger de poli
tionele actie over enkele dagen zal
kunnen beindigen.
Mr. van Klefefns heeft o.m. nog het
volgende verklaard: „Nederland ver
langt geen terugkeer van het oude
koloniale systeem. Nederland wenst in
Indonesië geen dienaren, maar deel
genoten te vinden. De Nederlandse re
gering is bereid de huidige republi
keinse regering te erkennen, zodra zij
van baar kant bewijzen zal leveren,
dat zij de bepalingen van de overeen-
De Koning van Zweden tijdens een
bezoek aan Bastad, waar hij elk jaar
een bezoek brengt. Hy Is nog steeds
zeer geïnteresseerd In tenniswedstrij
den en biykt nog vol geestdrift.
Operaties op Madoera?
Volgens betrouwbare, doch tot nu
toe onbevestigde berichten treffen de
Nederlandse troepen voorbereidingen
om van Soerabaja uit naar Madoera
over te steken en het eiland te be
zetten. Waarnemers zyn van mening
dat, na de bezetting van de haven
van Tjilatjap aan de Zuidkust 1
Java, de bezetting van Madoera voor
lopig de laatste grote miltiairc ope
ratie op republikeins gebied zal zijn.
Of de Nederlanders nog verdere ml
litalrc acties zuilen ondernemen, zal,
afhangen van „politieke overweging"
en van de houding der republi
keinse autoriteiten. Waarnemers me
nen, dat de republikeinen niet ge
neigd zyn de vijandelijkheden te sta
ken, tenzy hen door de Veiligheids
raad zulks verzocht ou worden of
zich mogelijkheden zouden voordoen
van arbitrage door een derde mo
gendheid.
De Nederlandse troepen z$n thans
bezig op verschillende plaatsen te
consolideren. Het is mogelijk dat
daarna nog enkele plaatsen bezet
zullen worden.
Wat de politiek van de verschroei
de aarde betreft, dient men in het
oog te houden, dat deze geen enkele
militaire betekenis heeft, maar al
leen een zinloze vernieling is, vooral
gericht tegen buitenlandse eigen
dommen. De ongebondenheid van dc
gewapende Indonesische troepen
neemt de vorm van verwording aan.
Langzamerhand komt de macht in
handen van de ongebonden strijdor
ganisaties, die blijkbaar gestimu
leerd worden door de militaire lei
ders. Van een strijden voor idealen
is by deze groepen geen sprake. Zij
bestaan uit lieden, die zich niet aan
een geregeld leven kunnen wennen.
De bevolking is dan ook op deze
troepen allerminst gesteld.
De vrees is niet ongewettigd, dat
het in de republiek naar een mili
taire dictatuur gaat en dat deze dus
een politiek apparaat wordt. Dit
baart enige zorg, omdat het proces
vat kan krijgen op het eventueel we
der contact nemen me" de regering
te Djokja.
OPHEFFING MILITAIRE
TARIEVEN
Met ingang van 1 Augustus 1947
zullen de poststukken, gericht aan
militair personeel in Engeland vol
gens het normale tarief behoren te
worden gefrankeerd. De verlaagde
portregeling in dit postverkeer komt
hiermede te vervallen. Tevens beho
ren militairen hun poststukken, ge
richt aan bestemmingen in Enge
land met Ingang van dien datum
normaal te frankeren.
Had medicamenten voor
de Republiek aan boord
Dinsdag is een Voor-Indisch vlieg
tuig, eigendom van dc ryke Indiër
Patnaik, met medicamenten aan
boord boven het vliegveld van Djok
Jakarta door twee Nederlandse toe
stellen neergeschoten. Het republi
keinse radiostation Djokja meldde,
dat de vergissing van de Nederlan
ders heel begrijpelijk was, daar de
machine geen onderscheidingsteke
nen droeg. Het was n.1. gecamou
fleerd. Het Voor-Indisch toestel, ver.
Slaking Ie Amslerdam
In een kort berichtje meldden wij
gisteren dat 85 man van de samen
werkende havenbedrijven te Amster
dam in staking waxen gegaan in ver
band met het feit, dat een hunner
collega's was ontslagen, (volgens de
directie van de S.H.B. wegens het weg
lopen van zijn werk en het voeren
van opruiende gesprekken). Dit ont
slag werd na een nieuw onderzoek
ingetx-okken. De stakers eisten daarop
uitbetaling van de uren waarop was
gestaakt, betgeen door de directie
werd geweigerd, waarbij zij zich be
riep op een bepaling in de arbeids
contracten, dat bij ieder conflict ar
bitrage zal worden aangevraagd. Aan
gezien de directie weigerde te onder
handelen met de E.V.C., afd. transport,
die de leiding van de staking op zich
heeft genomen ,nam het conflict schcr
pere vormen aan met het gevolg, dat
in de loop van Dinsdag alle arbeiders
van de S.H.B., in totaal ongeveer 1500
man.Nhet werk neerlegden.
Het werk in de Amsterdamse haven
wordt door deze staking niet merk
baar gestoord, daar de scheepvaart-
beweging toevallig gering is en de
vaste kern van de scheepvaartmaat
schappijen, tellende eveneens om
streeks 1500 man, aan de arbeid is ge
bleven.
moedeiyk een Dakota, kwam van
Singapore en vervoerde twee ton ver
band- en geneesmiddelen, waaronder
penicillne. Negen personen bevonden
zich aanboord, vier Britse onderdanen
en vjjf Indonesiërs. Op één na Ueten
zy allen het leven.
Een Nederlands bericht, dat werd
uitgegeven naar aanleiding van het
neerschieten van de Dakota, zeide:
De verantwoordelijke personen voor
de vlucht van deze Dakota, hebben
zich schuldig gemaakt aan een laak
bare zorgeloosheid. Indien de Ne
derlandse autoriteiten van te voren
gewaarschuwd waren, dat medische
goederen naar Djokja zouden worden
gebracht, zou de Ned. legerleiding
voor een geleide hebben gezorgd.
Bovendien had de neergeschoten
machine, zoals ook radio Djokja zei,
geen Rode Kruis-tekenen en hier
door werd de Dakota voor een vijan
delijke machine bekeken.
De regering van Voor-Indië heeft
by de Ned. regering een officieel pro-
tèst ingediend en schadevergoeding
gevraagd voor de vernieling van het
Indische vliegtuig, dat eigendom was
van een Indisch staatsburger.
De Nederlandse regering heeft de
republiek doen weten, dat er niet het
minste bezwaar is tegen de levering
van meddcy.xen door Malakka aan de
republiek. Wanneer de Nederland
se regering vooraf gewaarschuwd
wordt, dan zal zorg worden gedragen
voor een geleide.
MTZIKAL3 KANARIE
ovERi.K--
De trouwste kanarie van
de E lae koning en de eni
ge in zy.j soort, die het gehe
le'Engelse volkslied kon flui
ten, is op ruim '5-jarige loef
tijd gestorven. Het dier heef»
grote bekendheid verworven
toen het in '87 op een dleren-
tentoonstelling in het Crystal
Palace het „God save the
king" 'en gehore hmcht.
De legerberichlen
Rijst en textiel voor de
bevolking
Het Nederlandse legercommuniqué
maakfe bekend, dat in Oost-Java eni
ge groepen republikeinen Neder
landse posten, vooral in het gebied
van Buitenzorg en Soemedang 'heb
ben aangevallen. Deze aanvallen wer
den zonder 'veel moeite afgeslagen.
Tjiwidej, 20 km. ten Zuidoosten
van Bandoeng werd bezet en Tjitja-
lengka, 15 km. ten Zuidoosten van
Bandoeng is hernomen. In Midden-
Java is Kaliwoengoe, 20 km. ten
westen van Semarang, bezet.
Rijst en textiel
Besloten is. om de gehele bevolking
van Batavia, welke niet in het Ne
derlandse di9tributie-apparaat is op
genomen, vanwege de Lebaran per
persoon een kg. rijst te verstrekken,
terwgl zo spoedig mogelijk tot rui
mere verstrekking zal worden over
gegaan. Hiervoor echter is een bete
re registratie dier bevolkingsgroep
noodzakelijk. Tevens is een begin ge
maakt met de aanvoer van textiel
in de nieuw-bezette gebieden. Bin
nen enkele dagen zal een millioen
yards, voor Cherlbon bestemd, naar
die stad worden gezonden.
De verliezen
De totale verliezen van Nederland
se zijde bedragen thans: 51 gesneu
velden, 9 vermisten en 110 gewon
den.
Op West-Java hebben verkennin
gen in het Pekalenganse in de rich
ting van Santoso uitgewezen, dat
vele ondememingsemplacamenten in
deze streek zyn verwoest. In de om
geving van Poerwakarta zyn acht
Indiërs in republikeinse dienst ge
vangen genomen. Op een suikerfa
briek bq Cheribon zyn enkele Ne-
Frlts de Ruyter leverde tydens het internationaal athletiekconcours te
Amsterdam een prachtige prestatie door de 1500 nieter internationaal te
winnen in de tijd van 3 min. 51.7 sec., waarbij hl) slechts 1.3 sec. boven
bet vorige Jaar door Slijkhuis gevestigde record bleef.
V.S. in beraad
over Indonesië
De Verenigde Staten plegen over
leg met een aantal regeringen over
practische stappen ter oplossing van
de Indonesische kwestie.
Een woordvoerder zeide dat de V.
S. „zeer ernstig" verlangden de In
donesische kwestie zo spoedig moge
lijk geregeld te zien.
De Amerikaanse onderminister Lo-
vetti weigerde echter te zeggen, wel
ke houding de Verenigde Staten zou
den aannemen, al- rens de protesten
van Voor-Indië en Australië formeel
aan de Veiligheidsraad zouden zijn
voorgelegd.
derlanders bevrijd. De Centrale Picn
gan is goeddeels intact en ook de
grol stu -dam van Tjideuntjanrw-k
is onbeschadigd bezet. Te Tega) is
veel dumdumammu litie aangetrof
fen. De vernielingen in doze haven
zijn meegevallen. De Electrisch. cen
trale is vrywel intact. In de hu ven
bleken enige tyd geleden 78 wagonla
dingen Leverfield-geweren, mitrail
leurs, enz. te zyn ontscheept om
naar Djokja te worden vervoerd.
Snelle opmars
De bijzonder snelle opmars van de
Nederlandse troepen va Palembang
uit na - het binnenland is, naar mag
v rden ïngei omen, de oorzaak van
de geringe vernielingen door de te
rugtrekkende republikeinse troen-»n,
terwijl hier ook minder venr -
van Chinees bezit en rreur
de Chinese bevolking dan cider*
heeft plaats gevonden.
Volgens de bevolking hadden spe
ciaal Japanners de hand in deze
vernielingen.
Republikeins legerbericht
Het republikeinse legercommuniqué
meldt gevechten ten westen van Soe
rabaja in de omgeving van TJcrme.
De republikeinse troepen bezetten
een strategische plaats (ongenoemd)
Een Nederlands vliegtuig heeft een
auto met Nederlandse krygagevan-
genen beschoten, waarbij enkele ver
wondingen opliepen.
Boemiaja werd door Nederlands#
infanterie eenheden aangevallen. Ge
heel vooraan liepen Japanse en Chi
nese troepen. Een Nederlands oor
logsschip heeft TjUitjap beschoten,
ondersteund door twee Mitchell-bom
menwerpera en drie jagers, die de
haven bombardeerden en mitrail
leerden. De republikeinen boden he
vige tegenstand en schot-n ©en MJN
chell neer. Tevens is Kroja uit de
lucht aangevallen. De republikeinen
bedreigen Ambarawa en de verbin
dingen tussen Salatiga en Ambara
wa big ven verbroken.
De republikeinen beheersen de si
tuatie. Salatiga wordt van verschil
lende zijden bedreigd.
BONNENLIJST PAG. 3
Het weer vandaag
VRIJ WARM
Meest matige wind tussen Noord
en Oost. Ekele overdrijvende wolken*
velden, eebter vrijwel nergens buien
vorming. Weinig verandering vaa
temperatuur.