£),e ifiee/i iurn, de planden-
if- De jeugddroom, die verwerkelijkt werd
De aard verloochent zich niet
J^IDDERIXHOFF
Ziedaar een naam, welke voor iedereen uit West-Frieslands wyde
dreven, die wel eens op de planken heeft gestaan en voor velen ver
daarbuiten een bijzondere, we zouden haast zeggen gewijde klank
beeft.
Ridderikhoff is de naam van de firma uit Hoorn, die de costuums
levert. Ridderikhoff doet zijn intree op de „generale" repetitie en hy
is het, die ten slotte na een somsmaandenlange periode van instuderen
uit doodgewone twintigste-eeuwers graven en gravinnetjes maakt uit
de pruikentijd, hellebaardiers van Don Frederik, Venetiaanse gonde
liers, Zouaven van de Paus of gardisten van Napoleon.
Wanneer Ridderikhoff komt. dan wordt het echt. Dan gaan de col
bertjes en moderne japonnetjes uit en dan komt daarvoor in de'plaats
de romantische kleding, welke het stuk voorschrijft. Met onze alle
daagse garderobe leggen we echter ook onze alledaagse stemming af.
We betreden een soort sprookjesland met een eigen sfeer: de sfeer
van de planken. En deze sfeer ook is het, welke de naam Ridderikhoff
omstraalt
Toneelkapper - Regisseur
Costumier
BEHALVE costumier is de heer Rid
derikhoff ook regisseur en toneelkap
per en ten slotte heeft hij, dat spreekt
wel vanzelf, ook mc .igmaal op de
planken gestaan. Hij is een aartstone
list; de toneelwereld, zo mysterieus
voor de buitenstaander, bezit voor
hem nauwelijks meer geheimen.
Het zilveren regisseurs-jubileum, dat
hij aanstonds gaat vieren, is eigenlijk
een van de vele. die voor henv zijn
weggelegd. Want als toneelkapper Is
hij veel langer dan 25 jaar werkzaam
geweest en costumier is hij eerst later
geworden.
..Maar mijn loopbaan heb ik voor
een goed deel te danken aan de een
maal zeer bekende D. H. Michels, met
wie mijn familie heel erg bevriend
was
In het bureau van de Costumier
Inmiddels was zijn zilveren feest als
regisseur, dat hij in September hoopt
te herdenken, voor ons aanleiding ge
noeg om hem eens te gaan opzoeken
in zijn eigen milieu, dat op zichzelf
het zonderlingste is, wat men zich kan
denken. f
Op zijn bureau troonde, hij voor een
aantal kolossale wapenrustingen, te
midden van talloze sabels en zwaar
den. Uit nagenoeg alle tijden van de
menselijke geschiedenis. Hier prijkte
de steek van een tweede kamerlid: t
bleek die te zijn, welke eens werd ge
dragen door Henri ter HalL Tussen de
harnassen uit lang vervlogen eeuwen
hing het vaatje van een marketen-
ster, dat in de vorige eeuw nog was
gedragen door een Hoornse schone.
In deze bonte omgeving vertelde
ons de heer Ridderikhoff de roman
van zijn leven, die een boek zou kun
nen vullen en die waard zou zijn
nog eens in toneelvorm te worden ge
bracht
Een eeuwige illusie?
Zijn vader was toneelkapper ge
weest en hij was het ook geworden.
Maar het vak trok hem niet.
Costumier! Dat was iets geweldigs!
Daarnaar ging heel zijn hart uit. Maar
dat zou wel een eeuwige illusie blij
ven, daarvoor waren kapitalen nodig.
Hij vertelde ons, hoe zijn vader
agent was geweest van de firma Serné
in Amsterdam, costumiers. „Wanneer
die kwam, dan was ik er gek van",
luidde de verzuchting, waarmee hij
terugdacht aan die dagen.
Deze rasechte costumier was ,de le
zer bemerkt het, met zijn gedachten,
veel meer bij het vak, dat hü met zo
veel liefde uitoefent, dan bij zijn 25-
jarig regisseurschap. Ook de regie mo-
ee een "mrm plekje hebben in zijn
hart, Ridderikhoff is eerst en voor al
les costumier.
En dus kregen we een lang relaas
over een enorme verkoping van de
costumes van de firma Helmhout uit
Amsterdam in 1912, die vijf en een
halve week duurde. De Wilsons had
den daar d- laatste dagen, toen alles
voor een appel en een ei van de hand
ging. het een en ander gekocht en dit
goed, eigenlijk „een zoodje rommel",
was omstreeks 1924 beland bij hem en
zijn zwager, de heer J. van Schoten,
van het begin af de zakelijke leider
van de firma, en aan wie. aldus de
h"er Ridderikhoff. evenveel eer be
hoort te worden toegezwaaid als aan
mij.
Henri ter Hall
In 1929 zag de heer Ridderikhoff
zijn dromen langzamerhand werkelijk
heid worden: de hele voorraad van
Henri ter Hall werd aangekocht En
toen op 11 November van dat jaar
Henri ter Hall voor het laatst had
gespeeld in Leiden, kwamen wij
aldus de heer Ridderikhoff om de boel
in te pakken.
Langzamerhand werd het pand te
klein. Er kwam een verdieping op.
in 1936 werd er een pand bijgekocht
En al deze royale koopmanshuizen
hangen thans van onder tot boven vol
met costumes. Waar men gaat en
waar men staat: costumes in enorme
rijen, uit alle tijden, hoofddeksels
uit de tijd der Egyptenaren. Perzen.
Grieken, Romeinen, uit de Middel
eeuwen en uit de allerjongste dagen
van het verleden. Want, lezer, denk
niet dat de jas van de N.SB.-er met
de nog r.0 bekende driehoek op de
mouw ontbreekt of die van de jeugd
stormleider.
Op het toneel is immers alles moge
lijk. En de taak van Ridderikhoff is
om al die mogelijkheden te verwezen
lijken.
..Je zoudt niet zeggen, dat er meer
dan duizend costuums uit zijn," ap-
perde onze gastheer. „Wij zien dat wel,
maar u niet".
Waar die costuums zitten? Overal.
Op de openluchtspelen te Valken
burg, Heeswijk, Oistefwijk, bij toneel-
en revuegezelschappen, verspreid over
het hele land. De bevrijdingsfeesten
veroorzaakten een kolossale opleving
na een malaise, die de hele oorlog door
had geduurd. Maar de moeilijkhëdcW
zijn groot vandaag aan de dag: &ju^
sen en tricots slijten, gerepareerd krijgt
men ze niet en nieuwe zijn niet te
krijgen.
„U moet een historicus zijn van gé-
weM." veronderstellen we.
Geschiedenis, ja, die hoort er bij.
Van geschiedenis heeft hij altijd ge
houden. Op school had hij geregeld
een tien.
Merkwaardig! denken we. Iemands
aard verloochent zich nooit
En intussen toont de heer Ridderik
hoff ons nieuwe zolders, vol met cos
tuums. Hij beweegt zich er doorheen
als een koning door zijn rijk, kent elk
costuum. geeft er elke bijzonderheid
over, die men wenst
De droom van zijn jeugd heeft zich
verwezenlijkt' hij is costumier. En
wat een grote!
De Regisseur
Evenwel: regisseur is hy ook.
Hoe hij daartoe gekomen was? Als
jongen, als toneelkapper bewoog hy
zich steeds op het toneel. Bewust zag
hij de fouten, die gemaakt werden en
daarmee kwam de lust die te verbe
teren.
Zijn werk in dit opzicht werd echter
eerst van betekenis, toen hij de re-
M A£ KETENSTER.VAATJE
VAM VR.ÖÜW STOUrBR
vtT hooRIV.
gie kreeg van de revues, die hy heeft
geschreven samen met de heer J. J. C.
Dell. Niet minder dan 16 zijn dat er
geweest. Herinneren onze lezers zich
wellicht de namen nog? De eerste
heette „Heb je óók tuk?" En de tiende
„Tien is troef". Eenmaal waren ze be
kend genoeg.
Later volgden toneelstukken en
openluchtspelen, na de oorlog een be-
vrijdingsrevue. En ziet, eenmaal aan
geland op dit terrein raakte hij even
min uitgepraat als over het costu-
miersvak.
Regiecursussen van de Bond van
Westfriese toneelverenigingen, het 300-
jarig bestaan van de Schermer, het
450-jarig bestaan van de marktrech-
ten met 700 man. het openluchtspel te
Beverwijk met 900 man ,de J. P. Cocn-
feesten, alles passeerde de revue.
Toneel, toneel, toneel, dat is alles
wat bij de firma Ridderikhoff de klok
slaat.
Maai- in toneelzaken is de heer Rid
derikhoff geslaagd: hij heeft zijn doel
bereikt, hij zag zijn stoutste jeugddro
men verwezenlijkt.
Hallucinatie
Midden in de nacht werd het gezin
opgeschrikt door het doordringend
en aanhoudend gerinkel van de beL
Verschrikt schoot de familie over
eind, knipte het licht aan en keek
elkaar met grote vraagogen aan.
Wat mocht er te doen zijn?
Brand? Inbraak? Allerlei angst
visioenen doemden op.
En maar steeds ratelde de bei.
Tot ik me eindelek vermande en
voorzien van enkele kledingstukken
naar de deur ging en die op een kier
tje opende.
Met de kracht der wanhoop werd
de deur verder opengeduwd en onze
buurman Jan Fantasie drong naar
binnen. In een oogwenk stonden de
huisgenoten om hem heen.
Het was zichtbaar dat hij ten prooi
was aan een sterke gemoedsbeweging
en hy stootte allerlei onsamenhan
gende klanken uit, waaruit wij ten
slotte met veel moeite het woordje
„Vlieg... vlieg..." distilleerden.
Tezelfder tyd zag ik een grot#
zwarte vlieg op zijn schedel zitten.
„Aha", dacht ik by mezelf. „Heeft
die je geplaagd. Wacht we zullen je
helpen".
Meteen nam ik een liniaal en met
een flinke pets hielp ik de boosdoe
ner de eeuwigheid in.
„-Ziezo, -die is er geweest hoor",
stelde ik hem gerust. „Ga nou maar
weer slapen".
Jan scheen tot bezinning te komen.
In ieder geval brak er een woorden
vloed los, die ons te verstaan gaf,
dat het geen vlieg was, die hem naar
ons had gedreven.
„Een vliegende schotel", fluisterde
hy hees. „Ik heb hem gezien. Kom
mee. Misschien is het wat voor de
krant Mijn auto staat buiten te
wachten".
•n-ssev Ki.6PiNS oee. eeuwen..
„Je ziet ze vliegen" sneerde m'n
vrouw, die nuchter Is aangelegd.
Jan Fantasie glimlachte welwil
lend. „Dat zal wel blyken" riep hy
triomfantelijk uit En geheimzinnig
vervolgde hy: „Weqt je wat die vlie
gende schotels zijn? Het zijn ontzag
lijke gouden munten, die van Mars
afkomstig zyn. Daar is een pluto
craat aan de rol geweest en nu dwar
relen de gouden munten naar beneden
en sommige komen in het bereik van
de aantrekkingskracht van de aarde.
Als we er een vinden is ons fortuin
gemaakt".
Het rammelende Fordje van Jan
bracht ons al heel spoedig buiten het
dorp. En daar wees Jan my met een
verrukt gezicht op de maan, die aan
de heldere hemel stond te glanzen.
„Daar heb je hem", riep. hy en
thousiast' „Stel je voor zo'n brok
goud".
Terwyl ik zekerheidshalve het rad
van hem overnam, om erger te voor
komen, openbaarde zich by Jan een
mate' van welsprekendheid, die my
met de grootste zorg vervulde en me
onbewust de richting van Castricum
deed opzoeken. We reden langs de
Ryd, waarvan het water rimpelloos
lag in de maanheide re nacht De
maan weerspiegelde er in als een
grote gouden schyf. Resoluut trok
Jan de rem aan en sprong uit de
auto. Voor het tot me doordrong,
wat hy ging doen, had hy zich de
kleren van het ïyf gerukt en sprong
in het water.
„Ik ga hem halen", riep hy me
toe, „alles goud".
,Denk maar om het monster van
Loch Ness", schreeuwde ik, in do
hoop dat hy daardoor zou terugke
ren. Te laat. De wateren van de
Ryd schenen zich te openen. De gou
den maneschyf brak in duizend stuk
ken uiteen. Jan Fantasie verdween
om nooit meer te verschynen.
En zo verloor de Ryd z'a gouden
schotel, maar er is een voorwereld
lijk monster voor in de plaats ge
komen.
NIEUWE BONNEN
Voor hel tijdvak van S t.m. 16 Aug.
a.s. geeft elk der volgende bonnen
recht op het kopen van:
BONKAART KA, KB, KC 709
(serie J)
J-01 brood 800 gr. brood
J-02 brood 400 gr. brood
J-01 boter 125 gr. boter
J-02 boter 125 gr. margarine of 100
gr. vet
J-03 boter 250 gr. margarine of 200
gr. vet
J-01 vlees 100 gr. vlees
J-02 vlees 200 gr. vlees
J-01 melk 4 liter melk
J-0S, J-05 melk 7 liter melk
J-01 diversen 200 gr. kaas
J-02 diversen 50 gr. korst loze kaas
J-0S diversen 750 gr. suiker, boter-
hainstrooisel enz. of 1500 gr.
jam, stroop enz. of 7.50 gr.
versnaperingen
J-04 diversen 250 gr. uasp plus
250 gr. soda
J-03 reserve 1600 gr. brood
J-04 reserve 200 gr. kaas
J-06 reserve 800 gr. brood
BONKAART KD, KE709
(serie J)
Jil brood 800 gr. brood
J-ll boter 250 gr. boter
J-12 boter 125 gr. margarine of lOt
gr. vet
J-ll, J-12 vlees 100 gr. vlees
J-1S, J-15 melk 12 liter melk
J-ll diversen 100 gr. kaas
J-12 diversen 50 gr- korstloze kaas
J-1S, J-14, J-15 diversen 250 gr. sui
ker, botcrhamstrooiscl enz.
of 500 gr. jam, stroop enz.
of 250 gr. versnaperingen
J-16 diversen 250 gr. waspoeder plus
250 gr. soda
J-13 reserve 800 gr. brood
J-16 reserve 500 gr. ryst oi kinder
meel (uit ryst bereid) of
kinderbiscuits
BONKAART MA, MB, MC, MD, ME,
MF, MO 709 (Bye. arbeid, a.*. moe
ders en zieken)
(serie J)
J-21 brood 800 gr. brood
J-tl boter 250 gr. boter
J-22 boter 250 gr. margarine oï 200
gr. vet
J-21 melk 5 liter melk
J-21 vlees 300 gr. vlees
J-22 vlees 100 gr. vlees
J-21 kaas 200 gr. kaas
J-21 eieren 5 eieren
J-21 suiker 250 gr. suiker, boterham-
strooisel enz. of 500 gr. jam,
stroop enz. of 250 gr. ver
snaperingen
VERSNAPERING SK AARTEN enz.
QB, QC 707
J-33 versnaperingen 200 gr. versna
peringen of 200 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of
400 gr. jam, stroop enz.
J-36 versnaperingen 100 gr. versna
peringen of 100 gr. suiker,
boterhamstroolsel enz. of 200
gr. jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 1 Augustus worden ge
bruikt met uitzondering van de bon
nen voor melk, waarop eerst op
.Maandag 4 Augustus ™ag worden
gekocht.
