maarder
Communisten in het gedrang
Socialisten eisen uiteindelijke
zeggenschap
Regeringscrisis in Griekenland
De republiek vecht voort
Reis zonder einde
4e Jaargang No 1020
U»tg- N V. NoordhoLlandse Pers 1945
uo iteuacue. lei. 2274 Aum «n
Auv. ttJi- isi-Laai OueK ouuk-giacnt
lei. 0971 AlXmaax Poslrek. 116876
Maandag 25 Augustus 1947
-DAGBLAD VOOR ALKMAAR 8N OMGEVING
Hoofdredacteur
G. E. DE WINTER
TH. W. BEYNDERS
Tegenstellingen in Spanje
Franco-politie goed
geïnformeerd
De linkse partijgangers in Spanje
tonen een vrij grote mate van reserve
tegenover de ontwikkelingen in de
ant:-Franco groepen in het buitenland
aldus meldt de correspondent van
Keuter uit Madrid.
De pogingen van Prieto om „buiten
de regering in ballingschap om, een
„nationaal comité" te vormen, waarin
alle anti-Franco groepen met inbegrip
van de royalisten, doch met uitslui
ting van de communisten opgenomen
zullen worden, vinden over het alge
meen weinig bijval. Men verwacht, dat
de socialistische partij in Spanje, die
de uiteindelijke zeggenschap over par
tij-aangelegenheden opeist, een verkla
ring van liaar houding tegenover de
kabinetscrisis van de republikeinse re
gering te Parijs zal uitgeven. De ver
volgingen door de politie maken het
echter moeilijk een landelijke beslis
sing te nemen.
Socialistische afkeuring
Er is in de Spaanse socialistische
partij een sterke fractie, die Prieto's
houding tegenover de communisten af
keurt, zo vervolgt Reuter's correspon
dent. De communisten, zo redeneren
de aanhangers* van deze groep, hebben
gedurende acht jaar het grootste aan
deel in het verzet gehad en het groot
ste gedeelte der politieke gevangenen
behoort tot de communistische partij.
Verscherpte actie.
Prieto'% aanhangers daarentegen be
weren, dat hij de categorische belofte
tot hulp,van Bevin, de Britse minister
van buitenlandse zaken, en eveneens
van Frankrijk en de V.S. heeft, in het
geval hij de communisten weet te eli
mineren. Inmiddels worden de com
munisten en de socialisten steeds meer
in hun bewegingsvrijheid belemmerd
door het optreden der politie. De actie
richt zich het meeste tegen de com
munisten. Steeds weer worden er jon
ge lieden uit 't communistische hoofd
kwartier te Toulouse nahr Spanje ge
zonden om de gearresteerde, leiders te
vervangen. Het komt echter dikwijls
voor, dat zij nog dicht bij de grens
door de Spaanse politie gearresteerd
worden. Dit doet vermoeden, dat de
politie van Franco goed geinformeerd
is aangaande de gebeurtenissen in het
kamp der ballingen
Treinwagon ie Berlijn'
in brand
26 personen gedood
De brand in een treinwagen in de
Sowjet Zóne van Berlijn, tengevolge
waarvan 24 mensen om het leven
kwamen, is vermoedelijk niet ont
staan door vonken uit de locomotief,
zoals eerder werd geopperd, doch
doordat een weggeworpen brandende
cigaret de inhoud van een lekkende
kan met ontbrandbare vloeistof vlam
deed vatten. Nog twee slachtoffers
zijn overleden, waardoor het totaal
aantal doden tot 26 is gestegen. Men
verwacht nog een zestal sterfgeval
len van de 47 als ernstig gewond ge
noteerden. Behalve een lekkend ben-
zineblik, dat door een weggeworpen
cigaret in brand geraakte, schijnt
ook een pakket spoelen met films
tot het ontstaan van de felle brand
te hebben bijgedragen. De passagier
die deze bagage vervoerde, is gear
resteerd.
Voor Ce vrouw. Een fris, wit met rood
gestreept jurkje als van deze foto is
net iets voor deze warme dagen.
Manifest van De Gaulle
„Tot redding van het
Franse voik"
In een manifest heeft generaal De
Gaulle een beroep op het Franse volk
gedaan om bij de gemeenteraadsver
kiezingen in October de „Rassemblent
du Peuple Francais" te steunen en zo
de Franse republiek te hervormen en
de staat dienstbaar te maken aan het
gemeenschappelijk belang.
Het manifest gewaagt van een „ern
stige situatie" waarin de eenheid van
het land wordt bedreigd door „sepa
ratisme" en de „rivaliteit der partij
en".
De Gaulle verklaart, dat zijn „Ras-
semblement in geheel Frankrijk can-
didaten zal stellen. „Ieder - aftredend
raadslid, onverschillig Voor welke par
tij hij vroeger is gekozen, kan, zonder
aan zijn overtuiging ontrouw te wor
den, als candidaat voor de „Rassem-
blement" optreden, mits hij zich ver
plicht deze beweging te volgen."
Met nadruk herhaalt de Gaulle, dat
de Rassemblement geen partij is en
dat de candidatenlijsten zullen wor
den samengesteld uit mannen en vrou
wen van verschillende overtuigingen,
„die willen samenwerken in de red
ding van het Franse volk".
Duits socialist beschuldigt
Sowjets
Franz Neumann, de voorzitter van
de Sociaal Democratische Unie van
Groot-Berlijn, heeft verklaard, dat
zijn partij in staat is honderden soci-
aal-dëVnocraten te noemen, die te
Berlijn en in de Sowjet-russische zó
ne waren gearresteerd en van wie
„sindsdien nooit meer iets is verno
men"
Neumann legde deze verklaring af
naar aanleiding van een uitlating
van Generaal Lucius Clay, de bevel
hebber van de Amerikaanse zóne, die
had verklaard, dat de berichten van
politieke vervolging door de Sowjet-
Russische autoriteiten moeilijk te
verrifiëren zijn.
Nieuwe resolutie
inzake Indonesië
Naar de „New-York times" ver
neemt, zal de Belgische vertegen
woordiger hedenavond een nieuwe re
solutie in de Veiligheidsraad voor
leggen, waarin wordt voorgesteld
aan het Internationaal Hof van Ju
stitie te verzoeken uit te maken of
de Veiligheidsraad jurisdictie heeft
inzake de Indonesische kwestie.
BOVENSTAAND REPRODUCEREN WIJ EEN FOTO VAN T VOLTALLIG PRINSELIJK GEZIN. DEZE FOTO
IS PERSOONLIJK DOOR H.M. DE KONINGIN GEMAAKT EN AAN DE PERS TER PUBLICATIE AFGESTAAN
Pools anii-Russisch leger
in Duitsland f
Het blad van het Sowjet-leger „De
Rode Ster" bericht, dat ongeveer
4.000 man uit het leger van Generaal
Anders werden uitgerust en gedeta
cheerd zijn bij Bamberg, in de Ame
rikaanse zóne van Duitsland, waar
zij in barakken zijn ondergebracht.
Het blad noemt dit een voorbeeld van
de wijze waarop de Amerikaanse- en
Britse bezettingsautoriteiten bijdra
gen tot de verspreiding der „Oorlogs
psychose" onder de Duitsers.
De regering heeft besloten Dinsdag
a.8. nog geen verklaring over de In
donesische kwestie in de Tweede Ka
mer der Staten Generaal af te leg
gen.
Ministers vragen ontslag
Het Griekse kabinet heeft beraad
slaagd over het buiten de wet stellen
van de Communistische Partij. Er wer
den geen beslissingen genomen. Na
afloop van de vergadering, waarop
maatregelen besproken werden om de
gevaarlijke binnenlandse toestand
meester te worden, déden reeds dade
lijk geruchten in Athene de ronde
over een komende kabinetcrisis. Deze
is dan ook gekomen. Drie Griekse mi
nisters hebben heden hun ontslag in
gediend. Het zijn de leiders van de
drie centrum-partijen. Na hun ontslag
aan Demetrios Maximos ,de minister
president, te hebben aangeboden, ver
lieten zij de kabinetsvergadering.. De
minister-president heeft zich daarop
naar koning Paul begeven, om het
ontslag van het kabinet aan te bieden
Koning Paul heeft Maximos ver
zocht in functie te blijven totdat de
crisis is opgelost. De koning zou ten
spoedigste verschillende part ij-leiders
ontvangen, te beginnen met Constan
tin Tsaldaris, de leider van de volks
partij en minister van buitenlandse
zaken in het aftredende kabinet.
Zaterdagavond heeft de koning met
Tsaldaris overleg gepleegd. Hem is
opdracht gegeven een nieuw kabinet
te vormen. Vandaag hoopt hij reeds
de namen der nieuwe ministers aan
de koning te kunnen voorleggen. Tsal
daris zoekt daarbij steun bij alle
I^ktijen, inclusief de liberalen.
Naar in officiële Britse kringen te
Londen wordt vernomen, zou men het
in Britse regeringskringen betreuren,
als de Griekse coalitieregering door
een andere zou worden vervangen.
Amerikaanse kringen in Athene wa
ren zeer terughoudend in hun com
mentaar op de Griekse regeringscri
sis, doch, naar gemeld wordt, vrezen
zij een „dynamische politiek" van een
mogelijke rechtse regering van de Po
pulisten. Men gelooft, dat een derge
lijke regering een extreme politiek in
het onderdrukken vn de guerilla-op-
stand zou volgen. Het hoofd van de
Amerikaanse hulpverleningscommissie
verklaarde, dat zij een zware last zou
kunnen betekenen vt>* de geringe
hulpbronnen, die het land heeft.
Mijnontplofting In
Engeland
NEGENTIEN DODEN
Eind vorige week deed zich in de
mijn Morrison North een explosie
voor, waardoor 24 mijnwerkers van de
nachtploeg werden verrast; 19 hunner
zijn om het leven gekomen. Dank zij
de onvermoeide arbeid van reddings
ploegen konden vijf mijnwerkers, die
brandwonden hadden opgelopen, be
vrijd worden. Zij werden in allerijl
naar een ziekenhuis vervoerd.
De mijn Morrison North is een van
de oudste van een groep kolenmijnen
in het graafschap Durham. In 1926
brak een hevige ondergrondse brand
uit in deze mijn, welke in 1943 weer
oplaaide. Enkele maanden geleden
werd een groot deel van de mijn, die
wegens de branden was afgesloten,
weer opengesteld.
Het plan van de Populistische partij
voor 'n coalitie met de liberale, waar
in beide partijen op gelijke voet «ou
den zijn vertegenwoordigd, ls door de
liberalen afgewezen.
De koning heeft Zondagavond de af
tredende minister-president Maximos,
en de leider der populisten, Tsaldaris,
bij zich ontvangen.
Ter gelegenheid van de jaarbeurs te
Utrecht, die van 9 tot 18 September
gehouden wordt, zullen op initiatief
van de buitenlandse dienst der jaar
beurs extra KLM-vluchten gemaakt
worden van Groningen, Leeuwarden
en Maastricht naar Soesterberg. Van
daar gullen de jaarbeursbezoekers per
autobus naar Utrecht gebracht wor
den. waar zij de gehele dag de tijd
hebben om de jaarbeurs te bezoeken.
Nederlands legerbericht
Wapenstilstand een schijnmanoeuvre?
Het-officiële Nederlandse communi
qué meldt o.m.: Talloos zijn nog steeds
door de T.N.L gepleegde inbreuken op
het bevel tot stajring der vijandelijk
heden. Klaarblijkelijk beschouwen de
verantwoordelijke leiders te Djogja dit
bevel niet anders dan een schijnma
noeuvre, uitsluitend voor het buiten
land bestemd, die door de Republi-
Dr. Gani beweert....
Minister Gani heeft verklaard, dat
de Republikeinse weerstand tegen de
Nederlandse „agressie" in de bezette
gebieden thans groter is dan geduren
de de Nederlandse politionele actie.
Hij gaf drie redenen aan, waarom
volgens zijn mening, de situatie in de
door Nederland bezette gebieden chao
tisch zou worden:
1. Het Nederlandse leger heeft nog
steeds vrijwel uitsluitend de grote ste
den bezet, terwijl slechts kleine cul
tuurgebieden zijn veroverd, om de te
rugkeer van ondernemers mogelijk te
maken.
2- De Republikeinse politiek van de
verschroeide aarde heeft de Nederlan
ders van de welvaartsbronnen in de
bezette gebieden beroofd.
3. Slechts een kleine groep Indone
siërs is bereid gevonden een rol te
spelen „In marionnetten-regeringen
van het „Quisling"-soort".
Kanselboodschap in
Indonesië
Het bestuur der Protestantse Kerk
in Indonesië heeft op 14 Augustus een
kanselboodschap tot de gemeenten ge
richt, waarin wordt gewezen op de
verbondenheid van het menselijk ge
slacht, welke verbondenheid dient uit
te gaan boven vraagstukken van ras,
nationalisme en verschil van politiek
inzicht. De kerk wil de drang naar
vrijheid erkennen en respecteren, maar
er tevens van uit gaan, dat de volke
ren op elkander zijn aangewezen. Zij
komt op grond daarvan op voor de
rechten der minderheden in Indonesië.
De kerk veroordeelt elke vorm v^p
onrechtmatig winstbejag en maat
schappelijke uitbuiting, zij veroordeelt
niet minder het opzwepen van politie
ke hartstochten, de verwoesting,
wraakneming en moord. De boodschap
besluit met een „voorbede voor onze
overheid, op wie zulk een bovenmen
selijk zware taak rust, alsook voor de
volkeren en de leden der christelijke
kerk in Indonesië.
keinse strijdkrachten niet ernstig moet
worden genomen. Gisteren veroorzaak
ten vijandelijkheden van de T.N.I. blij
kens totdusver ontvangen berichten
aan Nederlandse zijde 8 gesneuvelden
en 30 gewonden.
In de omgeving van Salatiga op
Midden-Java moesten Nederlandse pa
trouilles herhaaldelijk gebruik maken
van automatische wapens en mortieren
In de oosthoek* van Oost-Java maak
ten zwervende T.N.I.-formaties inten
sivering van Nederlandse patrouilles
in dit gebied noodzakelijk.
In de sector van Modjokerto werd
een Nederlandse patrouille beschoten.
Op Madoera ondernam de T.N.L een
aanval op Bankalan.
Op Noord-Sumatra werden enkele
aanvallen op Aernaoeli door Neder
landse troepen afgeslagen.
Op Midden-Sumatra beschoot de T.
N.I. een Nederlandse patrouille in het
gebied ten noord-oosten van Padang.
Bij Batoeradja op Êuid-Sumatra ont
stond een hevig vuurgevecht met een
T.N.I.-formatie, die met aanzienlijke
verliezen werd verdreven.
Hoe meer door Djogja openlijk en
tersluiks hetze- en leugenberichten
naar door ons bevrijd gebied worden
geleid, hoe driester de T.N.I. wordt in
zijn agressie.
De „Times" constateert...
De „Times" constateert, dat de „zo
snelle verslechtering van de toestand
op Java sinds het bevel tot staking van
het vuren, grotendeels te wijten is aan
het feit, dat de Indonesische guerilla-
troepen menen, dat zij een verdere Ne
derlandse militaire actie niet tg vrezen
hebben". Er bestaat nu een dringen
de behoefte aan interventie ter voor
koming van repressaillemaatregelen
tegen de Chinezen en Indonesiërs, die
de Nederlandse troepen hebben ver
welkomd. Het blad signaleert de ver
bijsterende indruk, welke de handelin
gen van de Veiligheidsraad op het
Nederlandse volk hebben gemaakt en
is van oordeel, dat de Nederlanders
nog «teeds niet inzien, dat de militai
re actie, die xU heilzaam en onver
mijdelijk achten, onverenigbaar is «net
de pogingen, door andere mogendhe
den ondernomen, om recht te laten
wedervaren aan de eensgezinde eisen
van het nationalisme in Zuidoostazië.
Exodus 1947"
De Britse ambassade te Parijs heeft
medegedeeld, dat de Britse regering dó
Franse regering heeft verzocht, de 4500
Joodse emigranten van de „Exodus
1947". die door drie Britse schepen
naar de Franse kust werden terugge
bracht, daar weigerden nan land te
gaan, en thans naar de Britse zone van
Duitsland worden gebracht, weder op
te nemen. De emigranten zouden uit
de Britse zone per trein naar Frank
rijk worden vervoerd.
Een woordvoerder van de 4500
emigranten van de Exodus, die thans
op weg naar Hamburg zijn, heeft ver
klaard. dat de emigranten nergens
anders dan in Palestina aan land wil
len gaan.
De-woordvoerder voegde er a<.n toe,
dat de emigranten noch per boot, noch
per trein naar Frankrijk willen gaan,
daar zij van dat land uit niet legaal
naar Palestina kunnen emigreren.
Maandag zullen de Joden over de
gehele wereld van zonsopgang tot
zonsondergang vasten als protest te
gen het overbrengen van de 4500 im
migranten van de „Exodus 1947" naar
Duitsland. Het bestuur van het Joods
bureau heeft telegrafisch bij alle leden
van de V.N., behalve de Arabische
landen, geprotesteerd.
Het Joods nationaal fonds is een in*
zamelingsactie begonnen tot het in
schrijven van de opvarenden van de
„Exodus 1947" in zijn gouden boek,
een te Jeruzalem bijgehouden album,
waarin de namen voorkomen van hen,
die zich voor de Zionistische zaak
bijzonder verdienstelijk hebben ge
maakt.
Aan boord van een der drie Britse
schepen, die de illegale Joodse immi
granten naar Hamburg brengen, heeft
een der Joodse leiders gesproken over
de „beslissende strijd te Hamburg".
Alleen lafaards en verraders zullen
aan land gaan, zo zei hij. Wij an
deren. zullen echter aan boord blij
ven en tot het einde toe weerstand
bieden.
TREINONGELUK IN FRANKRIJK
Te Meze bij Montpelier in Zuid-
Frankrijk z\jn twee tseinen op elk&ax
gereden. Vier personen kwamen hier
bij om het leven en er zijn 28 gewon
den.
In vaderlandse bodem
Zij, die gevallen zijn
Ingevolge een beslissing van de re
gering zal thans worden overgegaan
tot het systematisch overbrengen op
overheidskosten van het stoffelijk
overschot van Nederlander» die in
Duitsland tengevolge van oorlogshan
delingen of terreurmaatregelen zijn
overleden.
Nederlanders, die vrijwillig zich
naar Duitsland begaven en onvader-
landslievenden vallen hier niet onder
Uit dë aard der zaak zal met de uit
voering dezer werkzaamheden enige
Jaren gemoeid zijn.
Uitsluitend zullen worden overge
bracht de overschotten diergenen, wier
identiteit volkomen vaststaat, die af
zonderlijk begraven liggen en op wier
terugkomst de naaste verwanten prijs
stellen.
Zij, wier overschot in massagraven
liggen, zullen ter plaatse moeten blij
ven rusten. Aangevangen wordt in de
Russische zone, daarna volgen de an
dere zones. De directie der Nederland
se Spoorwegen heeft spontaan tot de
tegenover de gevallen landgenoten bij
zonder sympathieke daad besloten om
de stoffelijke resten op Nederlands
gebied kosteloos te vervoeren in daar
toe eveneens kosteloos geschikt te ma
ken wagons. Aan de nabestaanden
wordt dringend verzocht over deze
aangelegenheid geen correspondentie
met de er bU betrokken bureaux te
willen voeren. Alleen zij, die uitge
nodigd worden nadere bijzonderheden
op te geven, kunnen dit doen.
Reeds voorheen bij de bureaux ont
vangen aanvragen en opgaven zullen
thans worden gebruikt.
Republikeins* acties
Het Republikeinse legercommuniqué
meldt onder meer, dat in Midden-Java
Timoeredjo wederom door Republi
keinse troepen bezet is. Voor de kust
bij Djepara zijn twee Nederlandse
schepen gesignaleerd. Wonomertc ls
wederom door Republikeinse troepen
bezet Luchtverkenningen en gevech
ten met Nederlandse patrouillee zijn
gemeld. De Nederlandse troepen heb
ben met behulp van vliegtuigen en
tanks, het vliegveld bU Malang be
zet. De aanval werd door een Neder
lands bataljon, vier tanks en twee
vliegtuigen, van twee kanten tegelijk
uitgevoerd.
HET WEER VANDAAG
DROOG WEER
Plaatselijk overdrijvende wolkenban
ken, doch vrijwel overal droo* ««t
met meest matige wind turnen noord
en noord-oost Weinig verandering van
temperatuur.
