Di' Urcdilsi' iiiijiiiii'slii'iirs opent de poorten
Wij
Deelname uit buitenland groot
^Uruny, JSaoumi als voetballer
Economische vraagstukken
in België
Rijksinzending landbouwmachines
Dinsdag heelt de Utrechtse Jaarbeurs haar poorten weer geopend
voor de gebruikelijke najaarsexpositie. Het aantal deelnemers Is zo
overweldigend, dat elke vierkante meter ruimte mot st worden ge
bruikt en desondanks toch nog meer dan 300 belangstellenden voor
eea plaats moesten worden geweigerd. Het totaal aantal deelnemers
bedraagt 2322, waaronder 924 buitenlanders. Dit is 265 deelnemers
meer d*" gedurende de aajaarsbeurs van het vorig jaar. Belangrijk
om een Juist inzicht te verkrijgen in de capaciteit van de Jaarbeurs
zijn de cijfers met betrekking tot de verhuurde oppervlakte. Deze
Is ten van het vorig jaar met 1128 vlerkante meter voor
uitgegaan en bedraagt thans 33.248 M2. De omvang van de onover
dekte expositieruimte ls teruggebracht vin 31 op 29 percent van
de totale oppervlakte. Reeds uit deze cl|fcrs biykt voldoende van
welk een betekenis deze jaarbeurs ls. En hoe 'belangrijk het is, dat
de activiteit van dcce Instelling wordt gewaardeerd en gestimuleerd
door voldoende medewerking van alle Instanties, die kunnen bijdra
gen om het werk van de jaarbeurzen te doen slagen. Niet in de laat
ste plaats la deze naoorlogse jaren is de Nederlandse Jaar
beurs een manifestatie voor het buitenland van Nederlands kun
nen. Aan de producten, die onze industrie op deze beurs tezamen
brengt kan de buitenlandse bezoeker aflezen, over welke vitaliteit
wl) als volk ondanks de vele slagen nog beschikken.
De agrarische afdeling
Wat speciaal opvalt op deze beurs
zijn de vele Inzendingen op de agra
rische afdeling. Wy zien er de nieuw
st# snufjea van de meest moderne
landbouwwerktuigen. Ons vièl in het
byzonder op een automatische melk
inrichting, waarmede tegelijk een
twintigtal koelen kan worden gemol
ken. Het gehele apparaat is op een
jeep gemonterd. Speciaal voor land
bouwcoöperaties en zuivelfabrieken
een begerenswaardig product.
Zeker Ls, dat onze landbouw in
steeds sterker mate zal dienen te
worden gemechaniseerd om onze af
zei In het buitenland te behouden.
Het valt te verwachten, dat de re
gering by de a.s. begroting met een
seejarenplan voor dc landbouw zal
komen. In dit plan zal een belang
rijke plaats worden ingeruimd voor
de mechanisatie van onze landbouw
Wij kunnen de betekenis daarvan
moeilijk overschatten. Door deze me
chanisatie zal een veel efficiënter be
drijfsvoering kunnen worden bereikt
•n zullen wy in staat worden gesteld
ons kwaliteitsproduct nog meer te
veredelen. Aan de andere kant ont
veinzen wy ons niet, dat met deze
agrarische mechanisatie grote som
men gemoeid zullen zijn, zodat
zonder nadere regeling alleen de
meest kapitaalkrachtigen de mecha
nisatie geheel zullen kunnen ultvoe-
VRIJDAG 12 SEPTEMBER
Hilversum I 391 m Nieuws om X,
8, 13. 19. 20 en 22,30 uur.
NCRV 7.45 Ben woord voor de
dag: 8.30 Symphonisch concert: 9.15
Ziekenbezoek; 9.30 Opgewekte klan
ken: 10.30 Morgendienst: 11.00 Fluit-
racital; 12.15 Cmnzonnettasextet; 13.15
OelestaenscmbJe; 14.20 Van oude en
nieuwe schrijvers; 14.40 Hobo en or-
f,1: 15.00 Kamerorkest ..Ars No
va"; 16.00 Declamatie; 16.20 Kamer
muziek; 17.00 Licht klassiek con
cert; 17.4.r> Glacondaensemble; 18.30
Ned. Strijdkrachten; 20.15 Radlo-
PhUharmoniach orkest; 20.35 Het
kerkelijke leven op Curacao, lezing
21.33 VrU en Biy; 22.45 Avondover
denking.
Hilversum II 413 m. Nieuws om
7, 8. 13. 18, 29 en 23 uur.
VARA 7.30 Muziek bij bot ontbyt;
8.15 Operaprogramma; 8.50 Voor de
vrouw. 9.00 Balakirev- programma;
VPRO 10.00 Morgenwijding; VARA
10.20 De Regenboog; 10.45 Mozari
programma: 11.15 Voor do vrouw.
AVRO 12.38 The Skymasters; 13,15
Ensemble I*jos Klss; 14.00 Kook-
praatje; 15.10 Ons volk in zijn dich
ters; VARA 16.30 Tusen twaalf en
zestien; 17.30 Muzikaal babbeltje;
18.20 Jan Vogel en zijn accordeon
orkest; 19.00 Praat U rustig verder:
VPRO 20.05 Haendelprogramma
20.30 Lezing: VARA 21.00 Men
vraagt en wy draaien; 21.30 Buiten
lands weekoverzicht; VPRO 22.45
Avondwyding; VARA 23.15 Repor
tage van de Europeee zwemkampi
oenschappen.
ren. Daarom hopen wij, dat het ko
mende zesjarenplan van minister
Mansholt ook uitsluitsel geeft over
de vraag van de financiering.
Technische inzendingen
Het aantal inzendingen van machi
nes en technische apparaten is even
eens zeer groot. De deskundige vindt
hier het neusje van de zalm van de
binnen- en buitenlandse industrie.
Wat ons in de eerste plaats opviel,
was het grote aantal ysbereidings-
machines. Moeten wij hierin een
weerspiegeling zien van de tropische
aomer, die ons land heeft moeten
doorstaan? Wy vragen ons af, of er
werkeiyk een zo grote vraag naar
deze verkoelingsmachines is. Liever
zagen wy onze grondstoffen en ar
beidskracht voor nuttiger zaken ge
bruikt. Misschien echter is het bui
tenland geneigd op grote schaal dol
lars en ponden in Ijsmachines te be
leggen. Wanneer dit zo zal blijken
te zijn, dan kunnen wy vrede hebben
met de schitterende dingen, die wfl op
dit gebied zagen.
De veelheid aan allerlei kleine en
grote machines, motoren en wht niet
al, gaf ons de indruk, dat men ge
durende de bezettingsjaren niet stil
heeft gezeten. Het aantal nieuwe ♦ar
tikelen was waarlijk niet gering.
De agrarische en technische afde
lingen zyn ondergebracht op de nieu
we jaarbeursterreinen aan de Croe-
selaan."" Wy kregen de indruk, dat
de organisatie en de outillage hier
thans beter was dan op vorige beur
zen, toen één en ander nog wel eens
een beetje rammelde. Het geheel
maakte nu een goede indruk. Het was
overzichtelijk en de ruimte was zó,
dat men het geëxposeerde ook be-
hooriyk aan alle kanten kon bekij
ken.
Wy vragen ons echter af, waarom
er geen ruimere expositie ls inge
richt van producten van onze land
en tuinbouw en van onze zuivelin
dustrie. Ook de bollenteelt moesten
wy node missen. Toch leveren juist
deze bedrijfstakken een zeer belang
rijke export op.
Op hel Vredenburg
Ondanks vele bijbouwsels bleken
de Jaarbeursgebouwen aan het
Utrechtse Vredeburg opnieuw te
klein om alle deelnemers te herber
gen. Niet alleen dat menige solli
citant naar een plaatsje moest wor
den geweigerd, maar ook de toege
wezen ruimte was voor vele exposan
ten wel heel erg aan de krappe
kant. Toch is ook hier veel interes
sants te zien. wy kunnen er niet
aan denken een exposé te geven, van
alles wat de stands bieden. Wy kim
men zelfs geen overzicht geven van
de firma's, die hier zijn vertegen
woordigd. Wij maken slechts enkele
losse aantekeningen.
Byzonder fraai was de inzending
van Marokko, ook die van de Bel
gische glasindustrie. Voor de vrou
wen was er een keur collectie glim
mende stofzuigers, die naar men
ons verzekerde ook inwendig van
uitstekende makeiy zyn. De radio
industrie liet ons een groot aantal
fraaie toestellen zien. Het was om
te watertanden, als je anderhalf
jaar voor een klein toestelletje by je
leverancier staat ingeschreven. Op
vallend was overigens, dat op het
gebied van de radio weinig „nieuwe"
dingen waren. Wij meenden te weten,
dat de ontwikkeling van de radio se
dert 1940 toch belangrijker was ge
weest, dan in Utrecht bleek.
De speelgoedindustrie was zeer ruim
vertegenwoordigd, o.a. mot een lopen
de pop en een prachtige serie mec
cano dozen van Nederlands fabrikaat
Een juweeltje was verder het elec-
trische dieseltreïntje, een zuiver mo
del van een „echte" diesel.
Wy zijn ons bewust maar een heel
vluchtig verslag van de Jaarbeurs
te hebben gegeven. De geïnteres
seerde lezer echter, neme er een dag
voor en ga zelf kijken. Speciaal voor
onze plattelanders is deze beurs van
grote betekenis.
De verwachtingen omtrent de re
sultaten van de beurs worden ten
aanzien van het buitenland helaas
getemperd door de deviezenbeperkin-
gen, die men vrywel overal heeft
moeten doorvoeren.
Mogen beperkingen van deze soort
spoedig tot het verleden behoren!
Radiorede Prins Bernhard
Op 14 September a.s. is het een
jaar geleden, dat de Nationale In
spanning Welzynsverzorging Indië
(N1W1N) in 't leven werd geroepen.
Ter gelegenheid hiervan zal Z.K.H.
Prins Bernhard als eerste voorzitter
van de NIWIN op Zaterdag 14 Sep
tember een radiorede uitspreken, die
zal worden uitgezonden over Hilver
sum I en n om 20.05 uur.
2. Trouwens, geen der dieren aan
boord van de Fauna was erg in zyn
aas. Zy allen, van Loebas de olifant
tot Pierewiet de prairiemuis waren
zich maar al te goed bewust gevan
gen te z\jn, en weggevoerd te worden
naar een ver vijandig land. Ook wis
ten zy heel goed dat zy dat koopje
te danken hadden aan meneer Ba
rend Bof, die daar lui als een Ooster
se Pacha in zyn dekstoel hing te
hangen, terwijl een kleine negerknaap
hem met een kolossale waaier koelte
toewuifde.
In Frankryk ls het onrustig na de laatste regeringsmaatregelen. Over
al vinden betogingen plaats en in Parys heeft men reeds enige uren
gestaakt om de regering er op te wijzen dat het voedselrantsoen te klein
is. Aan de ingang van de metro wacht het publiek rustig tot de arbei
ders weer aan het werk zullen gaan, en de ondergrondse weer gaat rijden
Gevolgen van de Engelse finantiële politiek
(Van een Brusselse medewerker)
rydeas de ontscheping van de Exodus-Joden moesten Britse soldaten
enige Joden met dwang van de loopplank afhelpen. Over het algemeen
Hop het debarkeren nogal vlot van stapel zonder ernstige strubbelingen
Onder de specifieke economische
feiten die in de laatste dagen in de
economische en financiële kringen het
meest zyn besproken geworden, be
hoort wel de Engelse beslissing om
de %bi wisselbaarheid van het Pond
Sterling in Dollars op te schorten
alsmede de door de Belgische rege-
ringj ïhgevoerde uitvoertaks van 3%.
jDe' vérdragende en eenzijdige be
slissing door de Engelse regering
genomen om voortaan het Engels
Pond niet meer tegen Amerikaanse
Dollars uit te wisselen, heeft natuur
lyk de finantiële kringen van alle
landen onthutst Vooral ook de han
delskringen worden erdoor getroffen
omdat daardoor het betalingsmc-
chanisme wordt verbroken en de uit
voer door invoer moet kunnen be
taald worden. Deze beslissing is dan
ook in de handels- en finantiële krin
gen van België, voorwerp geweest
van veel discussie.
De discussie rond het zojuist ver
melde probleem heeft de Gouverneur
der Nationale Bank van België er
toe aangezet op de vergadering der
aandeelhouders dit probleem te be
handelen en de weerslag ervan aan te
duiden op België's finantiële en eco
nomische positie.
Uit de verklaring van de Gouver
neur biykt dat de opschorting der
omwisselbaarheid van het Engels
Pond slechts een geringe invloed zal
uitoefenen. Vooreerst is het bedrag
aan Ponden dat de Nationale Bank
bezit eerder klein te noemen. Trou
wens in het Belgisch-Engels ak
koord van 27 Februari 1947 is voor
zien dat, wanneer het Belgisch be
zit aan Ponden een zeker „plafond"
te boven gaat, de Nationale Bank
het bedrag aan Ponden boven dit
„plafond' 'kan uitwisselen by de Bank
van Engeland tegen goud.
Anderzijds liet de Gouverneur ook
opmerken dat de bevoorrading aan
Amerikaanse Dollars voor België
verzekerd is. De grootte ervan werd
echter niet aangegeven. Uit diverse
gegevens bljjkt echter dat het Dol
lar-probleem geen economische en
handelsmoeiiykheden in België moet
oproepen. Dit wordt o.a. bevestigd
door de gunstige betalingsbalans.
Op heden blykt het dat België's be
talingsbalans een netto creditsaldo
vertoont van 5.900 miljoen Belgische
frank. Daardoor zullen in de naaste
toekomst goud en „sterke" deviezen
naar België moeten toevloeien, waar
door de normale handelswegingen,
vooral import, zullen verzekerd zijn.
Alhoewel men vooral kon afleiden,
dat de opschorting van de omwissel
baarheid van het Engels Pond geen
grote invloed zou hebben op België's
toestand, heeft de verklaring van
de Gouverneur van de Nationale Bank
toch een gunstige indruk gelaten.
Een ander vraagstuk doet echter
op dit ogenblik veel stof opjagen n.1.
de uitvoertaks van 3% Ter financie
ring der laatste toegekende sociale
voordelen aan de werknemers o.a. de
dubbele verlofbezoldiging, werd oen
uitvoertaks van 3% geheven vanaf 1
September 1947 en dit totdat het be
nodigde bedrag van 1.200 miljoen
Belgische frank zal bereikt zyn. Het
invoeren van deze taks heeft een al
gemeen protest uitgelokt. De kamers
van koophandel en zeer vele bedrijf s-
groeperingen protesteren ertegen en
wyzen erop hoe, terwyi de andere lan
den hun export door alle middelen
bevorderen, hier te lande, deze be
lemmerd wordt door een ondenkbare
uit voorbelasting. Hierby steunen zy
zich op de verslagen der Belgische
consulaire agenten, verslagen die
erop wyzen dat de Belgische pry-
zen reeds in het buitenland cbncur-
rentiemoeilykheden ondervinden. Ook
heeft het Groot-Hertogdom Luxem
burg daartegen opwerpingen ge
maakt daar zijn aankopen in België
met 3% zijn verzwaard.
Deze maatregel zoals het de Voor
zitter der Brusselse Kamer van
Koophandel zojuist verklaarde, vormt
een nieuwe hindernis voor de voor
genomen economische unie met Ne
derland.
Het protest dat van de kringen
van handel en nyverheid tegen deze
maatregel uitgaat, is dan ook alge
meen zodat misschien een „aanpas
sing" van deze maatregel zal over
wogen worden.
Dr. Anöré LUWEL.
LAZEN
IN:
VIUJE MENINGSVORMEN
In een uitvoerig hoofdartikel in
„De Groene Amsterdammer" houdt
prof. van Dantzig zich bezig met
het probleem van de vrije menings
vorming.
Het blad schryft:
Naar het mg voorkomt, is daarom
het fundamentele volksrecht, dat
aan de' persvrijheid ten grondslag
ligt niet zozeer de vrijheid van
meningsuiting, maar veeleer de
vryheid van meningsvorming, en
daarmede bedoel ik de vryheid om
van alle opvattingen kennis te
nemen, die voor de openbare of
persoonlyke levensomstandigheden
yan de betrokkene van belang
zijn of wellicht zouden kunnen,
zyn. Het komt mij voor, van net
hoogste belang te zyn, dat by een
eventuele herziening van art. 7
van de Grondwet uitdrukkelijk het
recht van iedere ingezetene er
kend wordt, van alle opvattingen
als boven bedoeld, vrijelijk kennis
te nemen.
Ten aanzien van de houding van
de dagbladen in dit probleem merkt
de schryver op:
Maar voorts moet men opmerken,
dat de eenzydige politieke oriën
tering van de dagbladpers voor
de grote massa der bevolking een
effectieve verhindering betekent,
var. andere denkbeelden kennis te
nemen dan door de leiders van de
groep waartoe zy behoren wense
lijk geacht wordt. Het is daarbij
natuurlijk van weinig belang of
deze vereniging met behulp van
feitelijk onjuiste^dan wel van on
volledige voorlichting plaats vindt
Weliswaar heeft men de „vrijheid"
ook bladen van andere richting te
lezen, maar een arbeidersgezin
kan als regel hóógstens één krant
betalen, terwijl ook andere oor
zaken maken, dat dit in de prak
tijk weinig betekent.
Tenslotte besluit prof. van Dant
zig met de volgende conclusie:
Het schryven van een rubriek
in een „andersdenkend" blad zou
een vrij hoge mate van intelligen
tie en inzicht in de geheel anders
gerichte gedachtengang van de
tegenstander vereisen. Vermoede-
ïyk zou men bemerken, het mees
te succes te hebben door de ru
briek zoveel mogelijk zuiver voor
lichtend te houden, b.v. door op
belangryke feiten te wyzen, die de
eigen redactie onvermeld had ge
laten.
Anderzijds zou een „gast" zich niet
kunnen veroorloven verzonnen be-
rich als (schijnbare) omissies voor
te stellen, daar dit direct door de
eigen redactie weerlegd zou kun
nen worden. Het algemene jour
nalistieke peil zou daardoor on
getwijfeld niet onaanzienlyk ver
hoogd worden en de vrijheid van
meningsvorming zou er wel Bij
varen.
Ik zou daarom haast willen
vragen, welke bladen hiertoe het
initiatief willen nemen, ware het
niet, dat ik al lang begrepen heb
ernstig gevaar te lopen, my in
illusies te verliezen, want het ls
haast te mooi om waar te wor
den. Daarom moet ik het bij de
ze suggestie laten en afwachten
of wellicht meer belanghebbenden
het denkbeeld opvatten en weten
te verwerlcelyken.
ONOPGEHELDERDE PUNTEN
Waarom juffrouw Sinclair de af
spraak in bet Piccadiüy Hotel maak
te.
Hoe het vergif werd toegediend.
Hoe het buisje van majoor Sin-
clair's vingerafdrukken werd voor-
Kien.
Hoe het buisje in dc hand van de
vermoorde wrrxi gedrukt
Waarom juffrouw Goole een ver
momming draagt
Hoofd «tuk XII
OP ONDERZOEK DIT.
Mynheer Chitterwick sliep dien
nacht slecht, maar spyt van de sla
peloze uren had hy niet Want als
resultaat van al zyn gepeins kon hy
tenslotte voldaan fluisteren: „Ja. dat
moet de waarheid zyn, ongetwyfeld.
De moeilijkheid is alleen nog, haar
te bewyzen".
Aan de ontbijttafel paste hy er
echter wel voor op. Judlth en Mouse
van de zo moeizaam verworven theo
rie op de hoogte te brengen. Zyn
voornaamste overweging daarbij was,
dat hy niet te veel hoop wilde wek
ken. omdat anders de- teleurstelling
des te groter zou zyn, wanneer hy er
niet in slaagde de majoor van elke
verdenking te bevrijden. Hij vertelde
slechts, dat hy niet met hen naar
Dorsetshire zou terugkeren, omdat
hy in Londen naar enige zaken van
ondergeschikt belang een onderzoek
moest instellen. Wel liet hy hun voor
het vertrek nog zyn relaas lezen,
waarby hij zich afvroeg, of zy daar
uit dezelfde conclusies zouden trek
ken. als hyzelf gedaan had. Beiden
lazen het met belangstelling en ga
ven toe, dat het document bij -het
verdere onderzoek van de grootste be
tekenis zou kunnen zijn; maar hoe
wel verschillende punten nog in de
brede besproken werden, vielen noch
aan Judith noch aan Mouse de fei
ten op, die mynheer Chitterwick
juist zo getroffen hadden.
De rest van de morgen besteedde
deze schrandere detective aan rou
tine-werk. Moresby moest bezochten
voorzichtig ondervraagd worden, om
trent de kwestie van het buisje, dat
de dode vrouw in haar hand had ge
houden. Het resultaat was bevredi
gend. Moresby was in het geheel niet
wantrouwend, het denkbeeld, dat
mynheer Chitterwick op eigen houtje
een onderzoek instelde, scheen hem
zozeer te amuseren, dat hy bereid
was heip iedere gewenste inlichting
te geven, in de hoop ,dat hy er la
ter nog eens extra om zou kunnen
lachen.
Moresby vertelde hem derhalve zon
der enige terughouding, dat de po
litic-arts bevestigd had. dat het buis
je in de hand van juffrouw Cinclair
moest zyn gedrukt, nadat zy het
bewustzyn reeds had verloren en dat
daarom zelfmoord uitgesloten kon
worden geacht. Even gewillig deelde
hy mynheer Chitterwick mede, dat
de vier getuigen, die inmiddels tot
zes waren aangegroeid, bereid waren
te zweren, dat geen levend wezen
het tafeltje van de vermoorde was
genaderd tussen het vertrek van de
roodharige man en mynheer Chitter-
wick's terugkomst van de telefoon-
cel.
Een nadere kennismaking met ae
misdaad schynt iemands horizon te
verruimen. Voor dc eerste maal, sinds
hy bij zijn tante woonde, had mijn
heer Chitterwick geen permissie ge
vraagd, om by de lunch verstek te
mogen laten gaan. Eenvoudig en kalm
zonder zich bewust te zijn van de
grootheid van zyn stap, had hy aan
gekondigd, dat hy niet aan het hui
selijke middagmaal zou deelnemen.
Juffrouw Chitterwick. sterk onder de
indruk van haar neefs vriendschap
met een hertog, had deze aankon
diging zonder protest aan-
W'.