Ikmaaidsi' Dr. Beel antwoordde de tweede kamer Cholera-epidemie in Nijldelta breidt zich nog uit Britten zullen Palestina ontruimen De verlieslijst „Wij zijn niet bereid om met wapengeweld een oplossing te forceren" „Defi niiief en weloverwogen" Roerige persconferentie van Wisjinski Overval on S'owaakse parlement 4e Jaargang No 1047 Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945 i.o. Redactie: TeL 2274. Adm. en Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. 3971 - Alkmaar - Postrek. 116876 Zaterdag 27 September 1941 TH. W. REYNDERS Hoofdredacteur G. E. DE WINTER Verduidelijking van de regeringsplannen Om ruim elf uur is dr. Becl in de Tweede Kamer begonnen niet de be antwoording der sprekers, die het woord hebben gevoerd naar aanlei ding van de regeringsverklaring in take Indonesië Hij begon met. op te merken, dat het de zevende maal in 1 1/2 jaar is dat de regering over deze zaak met de kamer in debat treedt en besprak achtereenvolgens de opmerkingen om trent de politionele actie, de behande ling in de Veiligheidsraad, de con crete voorzieningen, welke de rege ring zich voorstelt in de naaste toe komst te treffen en de houding der regering ten opzichte van de repu bliek. DE POLITIONELE ACTIE. In antwoord op een vraag van de heer Romme verklaarde spr., dat de militaire adviseurs zich niet tegen het ondernemen der actie hebben verzet. Omtrent de doelstelling der regering met de politionele actie is er geen verschil tussen de verklaring twee da gen na het begin der actie en de jongste regeringsverklaring, zoals de heer Logemann deed voorkomen. De actie bedoelt niet politiek iets op te leggen, doch de voorwaarden te schep pen om een onhoudbare toestand op te heffen De opvatting van de heer Logemann moet op een misverstand berusten. VEILIGHEIDSRAAD Wat de behandeling in de Veilig heidsraad betreft heeft de heer Rom me gevraagd of de rechtsorde gebaat is met zich te houden aan onbevoegd gegeven uitspraken. De rechtsorde wordt geschaad als bevoegdheden wor den gebruikt, maar men moest van twee kwaden het minste kiezen. De regering betreurt het. dat de raad de positie van de republiek onjuist heeft gezien. Een uitsluitend negatie ve houding aan te nemen zou niet verantwoord geweest zijn. WAT ER GEBEUREN ZAI. Aan de bespreking "-*r derde groep opmerkingen - die ten aanzien van de concrete voorzien in een, welke de re gering denkt te treffen - deed de mi nister-president enige opmerkingen van juridische aard en economische aard voorafgaan. Hij wees er o.m. op, dat in belang rijke productie-centra, die braak la gen. thans met voortvarendheid het herstel is ter hand genomen. Daarvoor zi!n veel mensen nodig en in Augus tus werden reeds 1100 personen uit gezonderd o w. 800 voor particuliere ondernemingen. Komende tot. de voorzieningen merk te sor. oo. dat deze allereerst beogen consolidatie in de bevr;;de gebieden De kwestie-Nadjamoeddin. waar- On'efvakaroeo bpnarles'de bakkers voor f 20.000- Naar wij vernemen heeft de prijs controle -ingegrepen, toen bleek, dat de „Ondervakgroep Broodbakkerij" haar leden bij de verkoop van rij wielbanden zonder bon voor vele dui zenden guldens heeft benadeeld door het hereVenen van te hoge priizen. Een diepgaand onderzoek naar de trans act'es van deze vakgroep wordt inge steld. De Ondervakgroep verleent haar medewerking bij de levering aan haar leden van transport- en tourbanden, welke de overheid heeft beschikbaar gesteld voor kleinbedrijf broodbakke rij. Het zijn zgn. foutbanden 'ban den met een kleine afwijking), die de kleinbakkeni zonder bon kan betrek ken De Ondervakgroep, die als tus senpersoon optreedt, krijgt deze ban den met 30 procent korting op de prijs van goede banden, doch heeft haar leden de volle prijs laten betalen. Oorspronkelijk werd het in het ge hele land teveel geinde bedrag op f 000 geraamd, doch van bevoegde zijde vernemen wij. dat dit bedrag aan dc lage kant is Naderhand heeft dc ondervakgroep h' -Tadeling van de bakkers ontkend. Men verklaarde, dat door het batig s^'tïo van de handenverkoop de con tributie van het komende jaar minder ver^no-d zal behoeven te worden of mogelijk verlaagd kan worden. Utrechtse bakkers hebben de kwes tie aan het rollen gebracht. Zij acht ten zich benadeeld voor ongeveer f 1600.— en zij zowel als de priiscon- stelzich op het standpunt. r'nt ondervakgroep onrechtmatig ge fcandeld heeft. naar de heer de Groot informeerde, is een aangelegenheid van de staat Oost-Indonesië, waarin de regering 7'ch niet wenst te mengen. Door het vormen van een collegi aal orgaan wil men de taak van de landvoogd, met behoud van zijn wet telijke verantwoordelijkheid, door an deren doen delen en zo te verlichten. Opgemerkt, was dat de Ned. reg. haar vrijheid van handelen niet zou kunnen hernemen. Hoezeer z\j de voorkeur geeft aan een vredelievende oplossing, waarna zij zal blijven stre ven, zij zal nimmer prfc' geven haar recht en haar plicht om op te tre den tegen terreur en willekeur. Het valt niet te zeg en of de be zette gebieden zullen terugkeren naar de republiek; daarover beslist de be volking en niet de Ned. regering. Spr. vroeg zich af of het verwijt, dat de regeringsverklaring niets po sitiefs bevat, nu wel gewettigd is. In dit verband vatte hij nog eens samen wat de plannen der regering zijn. zo als in die verklaring uiteengezet. De inhoud van de motie-de Groot, welke indruist tegen de plannen der regering, is voor haar onaanvaard baar, verklaarde dr. Beel. Vervolgens betoogde hij, dat z.i. op het juiste o- genblik naar het andere middel is ge grepen. toen onderhandelingen geen zin jneer hadden. In verband met de opmerking van de heer Schouten, dat hij geen toe gang tot de regeringskeuken verlangt gaf de minister te kennen, dat al te naarstig pottenkijken niet goed is. Overigens wees hij er op. dat ieder lid van het kabinet zijn eigen ver antwoordelijkheid heeft. Z.i zullen in partij-organen geen mededeling ge daan worden, die binnen de vertrou welijke sfeer van het kaoinet dienen te blijven. Hierna kwamen de kamerleden op nieuw aan het woord. DE MIDDAGVERGADERING In de middagvergadering van Vrij dag werden de beraadslagingen voort gezet en was het allereerst de heer Schouten (AR), die van oordeel was dat de republiek moet worden geli quideerd. De heer Logemann heeft gesteld, aldus spreker, dat samenwer king met de nationale beweging sa menwerking met de republiek in houdt.' Deze conclusie is voor de A.R. onaanvaardbaar. Na nog enkele vra gen gesteld te hebben kondigde de heer Schouten een motie aan, waarin wordt vastgelegd, dat de instelling van „een centrale organisatie" en van een „collegiaal orgaan" voor In- dië dient te steunen op een wette lijke regeling. De motie was mede- ondertekend door C.h!, Vrijh. en S.G.- fractieleiders. De heer Romme (KVP) meende, dat de heer Schouten nog steeds niet gezegd heeft wat hij nu wel precies wil en zeide, dat de KVP-fractie het op vrijwel alle punten eens is met het kabinet. De motie van de heer Schouten was spr. nog onduidelijk, al heeft hij zich in eerste instantie ge schaard achter de gedachte, welke daaruit spreekt. De héér Logemann (P. v. d. A.) achtte de motie Schouten zodanig, dat men er eigenlijk niet tegen kan zijn. Toch klinkt volgens spr. de mo tie wat te stellig en bovendien lijkt ze hem overbodig, zodat spr. zijn stem er niet voor zal geven. De heer de Groot (CPN) vroeg op nieuw opheldering over enkele detail punten en verweet de heer Logemann dat deze geen democratisering, maar verbalkanisering van Indonesië voor staat. Hierna kwamen nog verschil lende sprekers aan het woord en ten slotte was het de minister-president, die de sprekers opnieuw beantwoord de. Dringend verzocht hij de Kamer de regering niet te binden, zoals de mo tie-Schouten zou doen. De regering zal geen regeling treffen, die in strijd met de Grondwet is. De po litionele actie beschouwt spr. als het uiterste middel en hij vertrouwt, dat tot toepassing daarvan niet zal be hoeven te worden overgegaan. Be sloten werd tenslotte over de moties De Groot en Schouten a.s. Dinsdag te stemmen. Buitenlandse hulp ingeroepen De stad Cairo is tot een „door cho' lera besmette zone" verklaard. De in ternationale gezondheidsdiensten heb ben officieel mededeling ontvangen, dat Egypte voortaan beschonwd moet worden als besmet land en voorzorgs maatregelen genomen moeten worden volgens de internationale bepalingen voor reizigers van en naar Egypte. Er mogen geen pelgrims naar Mekka reizen, terwijl de heropening van scho len tot November is u' esteld. De Egyptische regering heeft offi cieel de V.N. op de hoogte gesteld van de toestand met het oog op het stijgend aantal choleragevallen, dat uit verschillenue plaatsen in de Nijl delta wordt gemeld. Onmiddellijk na deze stap heeft het Egyptische minis terie van openbare gezondheid hulp aangeboden gekregen van het Britse leger, het Rockefeller-instituut en de Züïd-Afrikaanse regering. Gevallen van cholera zijn gemeld uit Alexan- drië, Cairo en Ismailia. De voornaam ste haard van de epidemie is nog al tijd het plaatsje El Korein in de pro- De regering maakt bekend, dat de Marine de afgelopen week 4 doden had te betreuren, de Kon. Land macht 11 en het K.N.I.L. 4. Uit onze omgeving komen geen namen op de lijst voor. Regeringscommissaris voor het radioweze beledigd? De regeringscommissaris voor het radiowezen mr. L. A. Kesper acht zich beledigd door het lid van de raad van state dr. J. W. Meyer Ran- neft. die hem in een artikel in „El- sevier's weekblad", betrekking heb bend op de door hem tegenover prof Gerbrandy genomen maatregel, be schuldigd heeft van een partijdige be slissing Aangezien de heer Meyer Ranneft geweigerd heeft deze beschul diging openlijk te herroepen, heeft de regeringscommissaris terzake een aan klacht ingediend bij de Officier van Justitie. vincie Kalikoebiéh, waar Donderdag in totaal 42 gevallen van cholera zijn gerapporteerd en 4 mensen aan de ziekte overleden. De ambtenaren van de Egyptische gezondheidsdienst staan voor de moei lijkheid voldoende hoeveelheden anti- cholera serum voor de gehele bevol king van bijna 20 millioen zielen te verschaffen. De laboratoria kunnen niet meer dan 100.000 eenheden per week leveren. Men hoopt echter, dat de eerste zendingen serum uit Enge land vandaag of Zondag per vlieg tuig in Cairo zullen arriveren. Ondanks verlies geen duurder waier In het verslag over het boekjaar 1946 van het Provinciaal Waterlei ding bedrijf van Noord Holland wordt medegedeeld, dat ook dit jaar een nadelig, saldo heeft ongeleverd, namelijk rond" 133.000 gulden. De Raad van Toezicht op de provinciale bedrijven heeft desondanks geadvi seerd, de verlaagde tarieven van 1935 te handhaven. Ter dekking van het verlies zullen de bedrijfsreservees moe ten worden aangesproken, hetgeen echter niet lang kan worden voort gezet zonder de solide basis van het bedrijf aan te tasten. Er zijn thans 115.358 abonnementen, tegen 112.051 in 1945. Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft, aansluitend op de verklaring van minister Jones te Lake Succes, meegedeeld dat Groot-Brittannië het plan koestert onmiddellijk na be ëindiging van de thans plaats hebbende discussie en nog vóór de alge mene vergadering van de V.N. te New York zal worden gesloten, voor bereidingen te treffen om uit Palestina weg te trekken. Het enige, dat een dergelijk terugtrekken zou tegenhouden, zou zijn het wonder van een oplossing der kwestie door overeenstemming. Groot-Brittannië is niet van plan het mandaat te bleven uitoefenen wanneer de algemene ver gadering de beslissing over deze kwestie uitstelt tot de volgende zitting. De woordvoerder verklaarde, „dat het besluit van Groot-Brittannië om het mandaat op te geven tenzij de V.N. met een zowel voor de Aï-abie- ren als de Joden aanvaardbare oplos sing voor de dag komen „definitief en weloverwogen" was. Het is geen ge heim. dat de Britse functionarissen te Londen niet geloven, dat de V.N. een dergelijke oplossing zouden kunnen produceren, waar Groot-Britannië dit in geen kwart eeuw heeft kunnen be reiken. (Inderdaad duidde de voorzit ter van de speciale commissie van de V.N. voor de Palestijnse kwestie, in de bijeenkomst van de commissie voor Palestina op de onmogelijkheid een dergelijke oplossing te vinden). Naar het gevoelen van gewoonlijk welingelichte kringen te Londen zal de volgorde der gebeurtenissen thans waarschijnlijk als volgt zijn: 1. Groot- Brittannië gaat voorbereidingen tref fen om Palestina te verlaten zodra de bespreking in de algemene vergade ring beëindigd is. 2. Daarna terugtrek king zo spoedig mogelijk als tech nisch mogelijk is. 3. Groot-Brittannië zal zich niet bekommeren over de overdracht van de macht aan enige volksgroep in Palestina, zodat er een periode van anarchie zou kunnen aan breken. De nadruk werd er op gelegd, dat het besluit om Palestina te verlaten Weer felle critiek op oorlogsophitsers Andrei Wysjinsky, de Sowjet-Russi- sche gedelegeerde ter V.N., heeft tij dens een persconferentie in de zaal van de Veiligheidsraad, waarbij onge veer 600 personen aanwezig waren, critiek geoefend op John Foster Dul- 1 es, de republikeinse deskundige In buitenlandse aangelegenheden, en George Earle, de voormalige diplo maat, die hij beschuldigde van oorlogs ophitsing. Ook critiseerde hij de door Mc Neil, de Britse gedelegeerde, in de algemene vergadering gehouden rede als „bijtend en sarcastisch en vol pogingen om grappig te zijn". Als oorlogsophitsers noemde Wysjinsky ook William Bullitt de vroegere A- merikaanse ambassadeur in Moskou en de radio-commentator Walter Win- chell. Wysjinsky zeide, dat hij na zijn rede in de algemene vergadering vele brieven had ontvangen, welke uiting gaven aan „onvriendelijkheid en kwaadwilligheid". Hij ergerde zich ten zeerste, toen tegen het einde van de voorlezing van zijn verklaring een vijftigtal journalisten aanstalten maak te om heen te gaan. Vele diplomaten waren ter conferentie aanwezig, o.a. Sir Alexander Cadogan. de permanen te Britse vertegenwoordiger ter V.N., die vijf minuten in de zaal verbleef. Nog een „Exodus"-tragedie" De Britse zee- en luchtstrijdkrach ten, die belast zijn met de bewaking van de Palestijnse kust, zijn gealar meerd, daar een Brits schip, dat zich in volle zee bevindt, melding heeft gemaakt van vier a zes kleine sche pen. die trachten de kust te bereiken. Volgens Joodse bron te Tel Aviv is een schip met naar men gelooft 450 Joodse illegale immigranten aan boord voor de Palestijnse kust door Britse marine-eenheden onderschept. WEG MET DE ZWARTE HANDEL Aangezien er in de grote steden van ons land geen middelen zijn om de heren Zwartjoekers voldoende res pect in te boezemen ,is men er nu toe overgegaan, de politiehonden in te schakelen, waarmede tot nu toe grote resultaten worden behaald. Toen Wysjinsky critiek ging leveren op Mc Neil fronste Sir Alexander z'n wenkbrauwen en ging heen. Er wer den heftige woorden gewisseld tussen Wysjinsky en journalisten van de Hearst-pers, en toen een der journa listen vroeg, of ook sommige uitla tingen van Stalin als oorlogsophit sing aangemerkt moesten worden, wond Wysjinsky zich zeer op. „Deze vraag kan ik niet beantwoorden, al dus antwoordde hij, „mijn antwoord zou de vragensteller niet aanstaan." Gevraagd naar zijn mening om trent het Britse plan uit Palestina terug te trekken, antwoordde Wys jinsky: „ik ben bang, dat het Britse plan voor uiteindelijke terugtrekking uit Palestina begrepen moet worden als een voorstel tot uiteindelijke terug trekking van de Joden uit Palestina. In dat geval zal onze reactie zeker negatief zijn." Joods meisje werd SD-spionne Tot 2'/2 jaar veroordeeld Het Amsterdamse bijzonder gerechts hof deed uitspraak in een der meest tragische zaken, die dit hof tot op heden heeft behandeld. De verdachte uit dit proces, het 23-jarige Joodse meisje Rosalie Roozendaal, werd in 1943 gearresteerd, doch ontkwam aan deportatie omdat de beruchte S.D.- agent Mozer onder haar bekoring kwam en haar in vrijheid stelde. Zij werd echter ondergebracht in de Je- kerstraat, waar Ans van Dijk en Bran- ca Simons woonden. Tegen wil en dank leerde Rosalie hier „het vak" joden in de val te lokken. Ook on derhield zij een nauwe relatie met Mozer, die vele malen arrestaties van joden, waarmee Rosalie niets te ma ken had, op haar naam schreef, op dat de S.D.-chefs over haar optreden als V-vrouw tevreden zouden zijn. Nadat Rosalie er begin 1944 ten slotte in geslaagd was een onderduik adres te vinden bij Nijmegen, be wees zij de ondergrondse beweging grote diensten door o.a. munitie dwars door de Duitse linies naar bezet ge bied te brengen. Op 12 September werd een gevange nisstraf van vier jaar en ontzetting uit beide kiesrechten voor de tijd van tien jaar tegen haar geëist. Het hof nam de tragische omstan digheden, waaronder het Joodse meis je reeds op zeer jeugdige leeftijd voor grote problemen gesteld werd in aan merking en veroordeelde haar tot 2 jaar en zes -maanden met aftrek zon der ontzetting uit de rechten. Telegrammen op luxe formulieren Met ingang van 1 October a.s. kun nen zoals gemeld in het binnenlandse verkeer wederom telegrammen wor den verzonden, die gelukwensen of rouwbeklag bevatten. Tevens is dc mogelijkheid weei opengesteld om telegrammen, tegen betaling van f 0.40 extra, op luxe-for mulieren te doen afleveren. niet betekent, (lat Groot-Brittannië zich uit geheel Midden-Oosten terug trekt. De terugtrekking uit Palestina zal. naar verluidt, deel uitmaken van een algehele hergroepering van de Britse strijdkrachten in dat gebied. Volgens gewoonlijk welingelichte krin gen zal dit omvatten een ontwikke ling van bases in Oost-Afrika terwijl de komende besprekingen tussen de Grote Vier over de toekomst van dc voormalige Italiaanse koloniën met cri tisehe belangstelling gevolgd zullen worden. De Britse positie in het Midden- Oosten zou, volgens de woordvoerder tot op zekere hoogte versterkt worden door het beëindigen van de kostbare taak in Palestina, waar de Britse troe pen practisch or> voet van oorlog moe ten verkeren. Hij voegde er aan toe, dat men in officiële Britse kringen hoopte, dat de definitieve mededeling over het terugtrekken de Joden en Arabieren tot samenwerking zou bren .gen om anders onvermijdelijk bloed vergieten te voorkomen. DE VERKLARING VAN JONES De verklaring van minister Jones in de commissie voor Palestina stemt vrij wel overeen met de bovenstaande uit eenzetting. Hii gaf een historisch over zicht van de feiten en zeide tenslotte: „De Britse regering maakt plechtig bekend, dat zij bij het uitbliiven van een regeling een spoedige ontruiming van Palestina door alle Britse strijd krachten en het Britse bestuur zal moeten voorbereiden, de Britse rege ring is niet bereid om met geweld van wapenen een bepaalde po'it'ek aan Palestina op te leggen en steunt de aanbeveling van de speciale com missie der V.N. voor Palestina om liet land zo spoedig mogelijk onafhanke lijk te verklaren". Volgens de Praagse bladen heeft „een groep van meer dan 400 parti- sanen" een overval gedaan op het Slowaakse parlement te Brat is Ir. va. Voordat zij zich toegang tot hel ge bouw verschaften, hielden zij een ver gadering, waarop zij een radicale zui vering van de Slowaakse regering eisten. Er werden geen arrestaties verricht Volgens een Praags blad zochten de partisanen, die zich tot een semi-mi- litaire groep aaneengesloten hadden, in het parlementsgebouw naar Josef Lettrich, de president van de Slowaak se nationale vergadering en de leider van de democratische partij. RANTSOENBONNEN TEXTIEL SERIE B NA 18 OCT. ONGELDIG Het CDK deelt mede, dat de rant soenbonnen voor textiel van de serie B na 18 October a.s. niet meer gel dig zijn. Na genoemde datum zijn alleen de rantsoenbonncn voor tex tiel van de serie C geldig. De geldig heid van de punten der gewone tex- tielkaarten ondergaan geen wijziging Schoenenbon op stamkaartnummer EEN Het CDK deelt mede, dat tegelijk met de uitreiking van bonkaarten voor voedingsmiddelen in het tijdvak van 29 September tot en met 22 No vember een schoenenbon naar keuze zal worden verstrekt a^n hen, wier stamkaartnummer eindigt op het cij fer één, voor zover ae bon 612 zich nog aan het Inlegvel bevindt. De 2e distributiestamkaart moet worden over gelegd, evenals het imegvel, waarvan bon 612 zal worden verwijderd. Tevens zal in bovengenoemd tijdvak aan kinderen geboren In de maand October of November van een der ja ren 1932 tot en met 19*?. alsmede aan kinderen geboren in de maand De cember van het jaar 1946 of Januari van het jaar 1947 een schoenenbon worden verstrekt van de soort en maat als overeenkomt met leeftijd en geslacht van het kind. Bij laatstge noemde uitreiking zal bon 604 van t inlegvel worden verwijderd. Het besluit van het bestuur det FIFA om de wereldkampioenschappen voetbal een jaar uit te stellen en deze in 1950 te doen houden, heeft de in stemming gekregen van het organise rende land, Brazilië. Na een afwezigheid van bijna 2 jaar is Vrijdag de „Piet Hein" de ha ven van Den Helder binnengelopen. Voor de aankomst bestond grote be langstelling. weerbericht1 IETS WARMER Afnemende wind uit Ncorc-Ooste lijke richting. Overdrijvende wo'keo» velden. Droog weer. Iets waneer.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1