Ikmaaidei' Het boterde nooit tussen de NSDAP en de SS Het doel in gevaar N HOLLANDSE PERS ms Hiiler zelf sfichUe veel Himmler doet Rauter de das om H.M. de Koningin zal korte tijd rust nemen verwarring Order „staakt het vuren" niet geheel geëerbiedigd Prinses Juliana wordt regentes ONZE STRIJD 4e Jaargang No 10bi Zaterdag 4 October 1947 Wnd. hoofdred.: A. Eriks - Gedurende de thans moedwillig geschapen chaoti sche pers-situatie alle copy en adver tenties aan n.v. Sprekend Papier, Schagen, tel. K. 2240 - 543 en 352 Telefoon A Eriks, Alkmaar 3300 Dr. Wimmer doet onthullingen De tegenstellingen, om niet te zeg gen de onenigheden tussen Hitlcrs naaste medewerker uit de party, Bohr- mann en de Reichsfuehrer der SS, Himmler, die hun weerklank vonden in een, naarmate de oorlog voortduur de steeds sterker naar buiten treden de, heftige rivaliteit en zelfs in open lijke vijandschap tussen de NSDAP en de SS, werden grotendeels veroor zaakt door Hitier zelf, die geheel in overeenstemming met zUn twee slachtige natuur dikwijls tegenstrü- dige beslissingen nam en wiens beve len veelal voor tweeërlei uitleg (en uitvoering) vatbaar waren. Zo luidt het commentaar van dr. Friedricb Wimmer. destyds door Seyss Inquart in ons land aangesteld als commissaris-generaal voor bestuur en justitie, over deze twisten, die tijdens de oorlog in alle bezette gebieden door de bevolking met nauwverholen leedvermaak werden gevolgd. HITLER GEEN DIPLOMAAT Dr. Wimmer definieerde Hitiers tweeslachtige persoonlijkheid als volgt enerzijds was de Fuehrer een fanati cus, een bezetene, een geroepene, een profeet, die het als zijn zending zag het nationaal-socialisme over de ge hele wereld te brengen, anderzijds was hy een politicus, die in koel en nuchter overleg, maar ook met diplo matieke handigheid moest handelen. In volkomen overeenstemming met zijn karakter en aanleg trof hij soms onbewust maar volgens dr. Wim mer ook wel opzettelijk, tegen strijdige beslissingen, die door zi1o partij- en SS-leiders op verschillende wijzen werden geinterpreleerd. Het waren deze verschillende interpretaties Van Hitiers instructies, die de slechte verhoudingen tussen party en SS toe spitsten. Hitier zo zeide dr. Wimmer voorts ..war ein grosser Folksfueh- ïer aber kein Staatsman und vor allen Dingen kein Aussenpolitiker". Niette min was de Fuehrer tot zijn dood toe de onbestreden leider van het Duitse volk gebleven en Himmler één zijner trouwste medewerkers. Wat de partij aangaat, deze had te veel profiteurs geteld. Dr. Wimmer, het minst beruchte lid van het viertal commissarissen-gene raal in ons land (Rauter, Fischbock en Schmidt waren de anderen) bevindt zich op het ogenblik op de plek waar honderdduizend joden werden ver moord: in het concentratiekamp Da- chau. De geallieerde leger-autoriteiten die het kamp hebben opgeknapt, hou den er op het ogenblik vele Duitse oorlogsmisdadigers gevangen. De ge vaarlijkste onder hen (en daartoe be hoort ook Wimmer) zijn opgesloten in een bunker en worden d >or overigens niet al te zachtzinnige Poolse solda ten bewaakt. INTERESSANT ONDERHOUD Dit alles vertelde dr. E. Cohen. het hoofd van de afd. voorbereiding publicaties van het rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie te Amsterdam, tijdens een persconferentie die hij hield na zijn terugkomst v«. een reis door Duitsland. In Dachau heeft hij bijna 2 dagen 'ang de gelegenheid ge had dr. Wimmer te ondervragen Dr Cohen. die in het uniform van officier in civiele dienst kortge'.eden in Da chau arriveerde, ondervond alle me dewerking toen hij verzocht een on derhoud met dr. Wimm_r te hebben Hü werd in de bunker toegelaten, waar hij in een ruime zaal een aan tal voormalige Hohere SS und Polizei- fi.ehrers aantrof, die bij zyn binnen komst onmiddellijk in de houding sprongen. Hij behoefde -'echts: „Wim mer, Friedrich" te roepen of dr. Wim mer trad naai voren en begaf zic.-h onder bewaking van een Pool naar n apart vertrek. Hier voerde dr. C urenlang gesprekken met de vroegere commissaris-generaal die al juist als Seyss-Inquart in Oostenrijk geboren is. Trouwens, ook Rauter en Fishbock waren van origine Oostenrijkers. Schmidt was de enige van de vijf. die zich Duitser kon noemen. SEYS EN DE BIJBELKRING Wimmer toonde weinig reserve in zijn gesprekken met dr. Cohen, op wie hij de intelligente indruk van een wetenschapsmens maakte, die tot zijn eigen noodlot in de politiek is terecht gekomen. Wimmer zeide dan ook zich „als hij vrij zou zijn" uitsluitend aan wetenschap te zullen wijden. Hij toonde zich over Duitslands capitula tie niet teleurgesteld zag niet om naar het verleden, maar richtte zyn blik op de toekomst. Hy had Seys-Inquart leren kennen in 1936, toen zij elkaar op een bijeenkomst van eenbijbel kring, waarby Seyss een inleiding l^ield, hadden ontmoet. Op 20 Mei '40 ontving Wimmer telegrafisch verzoek van de Rijkscommissaris naar Neder land te komen en kreeg zijn aanstel ling als commissaris-generaal voor be stuur en justitie. Volgens Wimmer was Seyss-Inquart in de kringen der NSDAP een weinig geziene figuur, om dat hij Oostenrijker was, bovendien katholiek en zich eerst laat by de par tij had aangesloten. Hoewel de rijks commissaris een vage sympathie voor het Nederlandse volk koesterde, ge voelde'hij zich in Nederland niet thuis en had er_ de voorkeur aan gegeven m Berlijn een hoge functie te bekle den, bijv. die van minister van bui tenlandse zaken. Naar men weet is daarvan vlak voor de totale ineenstor ting van het derde ryk nog sprake geweest, toen Goebbels ten tijde van Hitiers zelfmoord op papier een nieu we Duitse regering had samengesteld met Dönitz aan het hoofd en Seyss Inquart als minister van buitenlandse zaken. Een grote depressie, zo ver klaarde Wimmer verder, had zich van de rykscommissaris meester gemaakt toen geheel tegen zyn verwachtin gen in het Nederlandso volk in Fe bruari 1941 met een machtige staking tegen het Duitse regiem had geprotes teerd. Ook Wimmer zelf had zich toon teleurgesteld gevoeld, „omdat er uit bleek, dat de missie der Nazi's in Ne derland een verkeerde loop had ge nomen." Het meest had Wimmer zich verbrasd over de correcte levenswijze van Seys-Inquart. Deze zou nimmer levensmiddelen van de zwarte markt hebben betrokken. Verscheidene ma len was Wimmer in Den Haag bij hem od bezoek geweest en bemerkte dan. dat de familie niet alleen zeer sober, maar ook zonder vlees de maal tijd gebruikte omdat het vleesrantsoen reeds op was. KLEURPOTLODENWET Wimm^.- deed nog een interessante mededeling: het recht op het gebruik van kleurpotloden. Het was een on geschreven wet in Nazi-Duitsland, dat alleen ministe hun kanttekeningen op brieven met een groen potlood mochten maken. Aan Wimmer was dit dan ook verboden en hem was de kleur oranje toegewezen Daarmede is het raadsel opgelost, waarvoor vele zich zagen geplaatst., die belast met het opsporen onderzoeken van Duitse documenten aantekeningen op brieven in d<* meest vreemdsoortige kleuren aantroffen. Reeds in een vorig bericht is medegedeeld, dat H.M. de Koningin zich nog zeer vermoeid gevoelt en zich opnieuw genoodzaakt ziet rust te nemen. Deze rust kan eerst doeltreffend zyn, wanneer Hare Majesteit tydeiyk zich ontheven weet van de zorg voor de zaken van de staat. Teneinde hier toe de mogeiykheid te scheppen zal eerstdaags by de verenigde vergade ring der Staten-Generaal een wetsontwerp aanhangig worden gemaakt, waarin met toepassing van artikel 43 van de Grondwet de gelegenheid wordt geopend, dat Hare Majesteit zodra Haar gezondheid daartoe aan leiding geeft, de uitoefening van het koninkiyk gezag tUdeiyk neerlegt. Het wetsontwerp zal inhouden, dat voor de tyd gedurende welke de Koningin het koninkiyk gezag neerlegt H. K. II. Prinses Juliana als regen tes van het koninkryk zal optreden. Hare Majesteit is voornemens om terstond na de totstandkoming van deze wet daaraan voor enige tyd toe passing te geven. H. M. de Koningin verzoekt uitdrukkeiyk mede te delen, dat voor enige ongerustheid voor haar gezondheid geen aanleiding bestaat. Het behoeft nochtans niet te verwonderen, dat de zware zorgen, welke op haar hebben gedrukt en nog steeds drukken niet ongemerkt aan haar gezondheid zyn voorbij gegaan. Als grootste fout van de Duitse po litiek hier te lande merkte Wimmer aan: de onbekendheid met de Neder landse aard. De Nederlanders waren volgens hem relatief objectiev elie- den, die overigens gaarne neen zei den, maar deze gewoonte ook onder elkaar botvierden. „In Nederland", zo merkte hij op, „ben ik Engeland gaan begrijpen". Hij schilderde Schmidt als een fana ticus. Rauter, die tegen de zin van Seyss-Inquart door Himmler in ons land was aangesteld en steeds een fel tegenstander van Schrmdt was ge weest, weigerde aanvankelijk in Mun ster de begrafenis van Schmidt bij te wonen nadat deze door zijn val uit een rydende trein in Frankrijk (algemeen wordt thans aangenomen dat het zelf moord is geweest) gedood was. Himm Ier antwoordde toen echter aan Rauter dat hij er wel naar toe moest gaan „omdat anders het gerucht als zou de SS Schmidt hebben vermoord an ders nog meer voedsel zou vinden", RAUTER VERVLOEKT HIMMLER Van deze correspondentie" heeft het rijksinstituut voor oorlogsdocumenta tie afschriften aangetroffen in het ge heel in tact gebleven archief van Him Ier, bestaande uit niet minder dan 800 ordners. Binnenkort zullen 20.000 foto- copieën van voor ons land belangrijke stukke" naar Amsterdam worden ge- zanden. Er ia vooral uit gebleken wel ke intense belangstelling Himmler voor ons land toonde. Byna dagelijks stuurde Rauter hem een vrij uitvoe rig overzicht van de stand van zaken. Deze overzichten worden thans als troeven in de hand van de Nederland se justitie by het vooronderzoek tegen deze voormalige SS-gruppenfuhrer en generaal-leutnant der polizei, die zo als men weet in Rotterdam gevangen wordt gehouden, uitgespeeld. Reeds verscheidene malen heeft men Rauter op valse verklaringen betrapt en deze weerlegd met zijn eigen brie ven. hetgeen Rauter tenslotte in ver twijfeling deed uitroepen, dat het nota bene juist Himmler was geweest, die er steeds weer op had gehamerd alle geheime brieven en documenten als de nood aan de man kwam tijdig te vernietigen, terwijl het nu diens eigen archief is. dat met alle geheime en ver trouwelijke tukken in ongeschonden staat in handen van de geallieerden is gevallen. Te- de voorbereidingen voor het proces tegen Rauter zodanige vorderin gen maken, dat de SS-gruppenfuehrer binnen afzienbare tyd voor zyn Ne derlandse rechters zal worden geleid, is over de berechting van dr Wimmer nog geen enkele beslissing genomen. De vraag of de geallieerde bezettings autoriteiten hem daartoe aan Neder land zullen uitleveren kan nog niet worden Leantwoord. Voorlopig rapport in Veiligheidsraad De order „staakt het vuren" ia Indonesië is niet geheel geëerbiedigd, aldus het voorlopige rapporfebcUt door de zes consuls Maandag J.J. werd ingezonden en waarover de Veiligheidsraad Vrydagavond het debat opende. „De vorderingen van de Ned. troepen tussen 20 Juli en 4 Aug. waren wigvormig en terwyi de hoofdmacht der republikeinse troepen zich terugtrok, bleef een aantal manschappen tussen de wiggen achter. De Indonesische tactiek der verschroeide aarde, met inbegrip van plun dering, in het byzonder van Chinezen, werd tussen de wiggen geïntensi veerd. De Nederlanders besloten het gebied tussen de wiggen te zuive ren en dit leidde tot voortduring der gevechten ,met veronachtzaming van het „staakt het vuren". DE DEBATTEN Ds. Evatt (Australië) meende uit dit rapport te moeten concluderen, dat de order van de Veiligheidsraad niet was uitgevoerd. Hy diende 'n re solutie in, waarin op aanwo rdt ge drongen, dat de comm. van drie (Aus tralië, België en de V.S.) onmiddel- lyk haar werk begint Gromyko (SU) maakte hiertegen be zwaren. Hy meende dat dit slechts mensen zand in de ogen zou strooien en niets tot stand zou brengen. Hy zag als enige mogelijkheid: de troe pen van beide partyen order te geven om terug te trekken op de posities, die zij bezetten voor de vijandeiyk- heden begonnen. Nadat de Russische afgevaardigde verklaard had, dat het rapport z.L niet onpartijdig was, de ernst der gebeurtenissen verkleinde en beschuldigingen tegen Nederland had geuit diende hy eveneens een re solutie in. waarin het standpunt: „te rugtrekken op vroegere stellingen naar voren wordt gebracht. Nieuw m-del bonkaarten in November Dc thans in gebruik zynde bonkaar ten voor voedingsmiddelen hebben aanleiding gegeven tot de klacht, dat deze niet voldoende overzichteiyk zijn. Op deze bonkaarten zijn de bon nen „diversen", „reserve", brood", „vlees", „boter" en .,me!k", ten dele voorzien van dezelfde nummers en het is gebleken dat dit tot vergissingen aanleiding heeft gegeven. Teneinde aan de bezwaren tegemoet te komen is thans een nieuw model bonkaart ontworpen, welke op 23 No vember a.s. in gebruik zal worden ge nomen. Op deze kaart komen bonnen „algemeen", „reserve", „boter", „vlees" en „melk" voor welke voorzien zyn van een doorlopende nummering. Voor verschillende artikelen kan dus nimmer een bon met hetzelfde num mer worden aangewezen. In de pro vincies Noord-Holland, Zuid-Holland, en Utrecht is bovendien op deze kaart op de vlees en melkbonnen de op druk „West" aangebracht. Hierdoor is het, wanneer dit wense lijk zou blyken, mogelijk voor de bo vengenoemde provincies bonnen voor deze artikelen aan te wyzen, welke in de rest van het land niet geldig zyn en omgekeerd. Of een zo danige maatregel zal worden geno men staat nog niet vast. MR. VAN KLEFFENS De Ned. afgevaardigde, Mr .van Kleffens, vroeg zich af, hoe lang het nog zou duren voor de wereld het Ned. standpunt begrypt. Hij uitte op nieuw beschuldigingen aan het adres van de republikeinse regering en waar schuwde de raad voor het aannemen van het Russische voorstel. Nederland kan niet verantwoordelijk zyn voor wat er dan gaat gebeuren, zo zeide hy, Mr. van Kleffens stelde alleen de re publikeinen verantwoordelyk voor 't niet-uitvoeren van de order „staakt het vuren" en legde de raad docu menten voor over gewelddaden van re publikeinse aanhangers; aansporingen daartoe en opzettelijke inbreuken op de order. MOTir EVATT AANGENOMEN De raad nam tenslotte de Australische motie aan met 9 stemmen vóór en 2 onthoudingen (Rusland en Polen). De inhoud van de motie gaven wy reeds hierboven. De volgende zitting van de Veiligheidsraad zal Dinsdagmorgen be ginnen. Het werk van de consulair, commis sie zal vermoedelyk over ongeveer 10 dagen gereed zijn en alle binnengeko men rapporten zullen dan in een hoofdrapport verwerkt zijn. SPIJSOLIEBONNEN Het C.D.K. deelt mede dat zy, die op de bonnen K 01 algemeen .welke van 17 Aügustus t.m. 13 September j.l. recht gaven op het kopen van 120 gr, spysolie, geen olie hebben kunnen verkrijgen, deze bonnen tot uiterlyk 6 October a.s. in kunnen leveren by een detaillist By een volgende verstrekking van olie zal alsnog op deze bonnen olie worden afgeleverd. PAP EN YOGHURT 1 CENT DUURDER In verband met de verhoging van de omzetbelasting van 2 op 3% op melk producten zijn nieuwe maximumprij zen voor pap en yoghurt vastgesteld. De nieuwe prijzen welke op Zaterdag 4 October ingaan, zyn één cent per li ter hoger dan de tot nu toe gelden de prijzen. De prys van consumptie melk biyft ongewijzigd. Clandestiene immigranten Herhaaldelyk worden in ons land zwijnen gesigna leerd, soms tot dicht by de woningen, waar zy hun kostje trachten op te schar relen in aardappel- en mais- velden. Een Tegelse huis vrouw zag dezer dagen zelfs een moederzwijn met zes jongen aan haar raam voor bijtrekken. Het behoeft geen betoog, dat er yverig jacht wordt gemaakt Een Tegelse onderwyzer, die onlangs al een wild varken had gescho ten, slaagde er in deze week een exemplaar van byna 80 kg neer te leggen. Een wel kome aanvulling van het vleesrantsoen! In de Lim burgse grensstreek waren wilde zwynen vroeger een zeldzaamheid. Men schryft 't veelvuldiger voorkomen toe aan oorlogsomstandigheden en aan de uitgestrekte bos branden in Duitsland, waar door de dieren uit hun schuilplaatsen zyn opgejaagd J Grondwet voorziet in deze maatregel Naar aanleiding van het bericht waarin wordt medegedeeld, dat H. M. de Koningin korte tyd rust zal nemen, kan nog worden opgemerkt, dat de mogelykheid om de koninkiyke waar digheid tydeiyk te doen waarnemen door een regent by de grondwetsher ziening van 1922 in de grondwet is opgenomen in verband met de destyds wel eens geopperde gedachte ener reis van H. M. naar Ned. Indië. Men heeft deze mogelykheid in de grondwet ook opgenomen voor het ge val de Koningin een reis naar het bui- te.iland zou willen maken, of de rege ring tijdelijk zou neerleggen tot her stel van gezondheid. Verwacht mag dus worden, dat bin nenkort een wetsontwerp aan de Staten-Generaal zal worden aange boden. Prinses Juliana is In dit ge val niet automatisch regentes. Het wetsontwerp zal de aanwijzing van Prinses Juliana tot regentes bevat ten. De voorzitter van de Eerste Kamer roept de Staten-Geenraal in verenig de vergadering byeen. De behandeling zal weinig tyd in beslag nemen. Vol gens het reglement van orde voor de verenigde vergadering kan geen be sluit worden genomen indien niet 76 leden aan de stemming deelnemen. Is het wetsontwerp wet geworden, dan zal Prinses Juliana in een ver enigde vergadering der Staten-Gene raal beëdigd worden. Onder de schijnwerper Enkele dagen geleden lieten we ons ironisch uit over de houding van „Het Vryc Volk" in de courantenoorlog, die hier is uitgebarsten. We vestigden er de aandacht op, hoe door dit blad heel wat minder hete tranen war-n •<>- plengd by het verscheiden van illegale pers in Noord-Hollanci .„u enige weken geleden aan het graf van de „Vrye Twentse". Een en ander brachten we in verband met het feit, dat de heer v. d. Waarden van de N.V. De Arbeiderspers zelf r^ht- streeks aan de totstandkoming van de fusie had medegewerkt. Tot ons genoegen mogen we thans vaststellen, dat in de houding van dit blad zich een wyziging ten goede be gint af te tekenen. Gisteren schreef het: Doel in gevaar. Alles byeengenomen is het een on verkwikkelijke affaire. Wij begin nen er aan te twyfelen of de op zet van deze door de financiële omstandigheden van beide par tyen noodzakeiyke fusie, het ma ken van een progressieve krant, zal slagen. De naam van de te be noemen hoofdredacteur was ons daarvoor een waarborg, doch de benoeming van deze progressieve hoofdredacteur is tot nu toe nog niet tot stand gekomen. Het Dag blad van Alkmaar is een vry ge trouwe copie van de Alkmaarse Courant. Inderdaad, het doel is In gevaar. De fusie-pers heeft met progressivi teit niets te maken. Het blyft Jammer, dat het Vrye Volk dit wat laat heeft ontdekt. Door de nauwe relaties, welke het onder hield met de oud-illegale combinatie in dit gewest, had het beter op de hoogte kunnen en moeten zyn. Wel licht waren de brokken, die nu ge maakt zyn, dan vermeden. Gedane zakén nemen echter geen keer. Het doel. dat het Vrije Volk na streeft en dat ook het onze zeer naby komt, zou in dit gewest misschien ge heel onbereikbaar zUn geworden, in dien wy even slecht op ons qui-vive waren geweest als „Het Vrye Volk". Onze stryd ls zwaar en iedere mede werking is ons welkom. We menen te mogen verwachten, dat „Het Vrye Volk" gedachtig aan het spreekwoord „beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald" zijn sympa thieën zal verleggen. Het zou al te dwaas zyn, wanneer degenen, die voornemens zUn zich in het vuur te leggen voor werkend Nederland en die daartoe ongeveer dezelfde weg willen bewandelen, elkaar onderling gingen beoorlogen of zelfs maar el kaar zouden negéren. Het doel zou dan met recht in ge vaar zijn. A. ERIKS. Mevrouw Churchill zal haar man ver tegenwoordigen by dc doopplechtig heid van IL K. H. Prinses Maryke op Donderdag a.s. in de Domkerk te Utrecht. De stryd aan het krantenfront gaat voort. Hoe de afloop zal zyn, kunnen we op dit moment nog niet zeggen, maar onze pa piersituatie is aanmerkelijk ver beterd en dat was zéér belang- ryk. Intussen: de moeilijkheden bly- ven groot. Onze lezers kunnen er van verzekerd zh'n, dat we allen vol goede moed zyn en de krant zo goed mogelijk zullen verzorgen. Tot onze spyt moest echter een voetbalverwachting deze keer nog achterwege blij ven en ons meestgelezen hoek je, dat voor de jeugd, zal eerst Dinsdag een plaatsje kunnen krygen. Moed en vertrouwen! De verlieslijst De regering maakt bekend, dat de Kon. Marine in de afgelopen week geen verliezen leed De Kon. Land macht verloor 17 man en het KNIL 5 man aan gesneuvelden. Uit onze omgeving komt op de lyst voor soldaat G. Zentveld uit Eg- mond aan Zee, die op 28 September ten Zuiden van Salatiga sneuvelde. weerbericht DROOG WEER OvcrdrUvcnde wolkenvelden. Droog weer. Ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren. In het Noorden van het land: mati ge Noord-Westeiyke wind. In het Znl» den: veranderiyke wind.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1