kUtmaanleï
Onder de Schijnwerper
„Politieke oorlogsverklaring", meent Amerika
Attentie!
N HOLLANDSE
PERS ms
Gevaren voor een breuk in de V.N.?
Wetsontwerp overdracht Koninklijke Macht
bij Tweede Kamer ingediend
In December spijso ie
Aanslag op Ramadier
Een Democratische
Volkspartij
IN OOSTENRIJK HEERST ONRUST
Socialistische winst in het
Saargebied
4e Jaargang No 1056
Dinsdag 7 October 1947
Wnd. hoofdred.: A. Eriks - Gedurende
de thans moedwillig geschapen chaoti
sche pert-sltuatie alle copy en adver
tenties aan n.v. Sprekend Papier,
Schagen, tel. K. 2240 - 543 en 352
Telefoon A. Eriks. Alkmaar 3300
,,De kleine Komintern
De oprichting van een gezamenlfjk informatiebureau van Negen Europese
communistische partijen te Belgrado is Zondag in de Britse pers als groot
nieuws behandeld. De conservatieve „Daily Mail" schrijft in een drie-
kolomskop: „Negen naties vormen Moskovitisch front in Europa". De even
eens conservatieve „Daily Graphic" meldt: „Negen naties in nieuwe rode
internationale" en de liberale „Manchester Guardian" schrijft in een hoofd
artikel onder de kop „Opnieuw een komintern", dat het hier de „wederge
boorte van de communistische internationale" betreft. Het blad acht op rijn
zachtst gezegd de kansen voor vrede in Europa „niet verbeterd".
„Consolidering der oppositie"
tïsche partijen roepen op tot vredes-
front" het volledige officiële commu
niqué over de stichting van het inter
nationale bureau, maar licht het niet
toe en vermeldt niet, waarom de Brit
se communistische partij op de lijst
van ondertekenaren ontbreekt
De Moskouse correspondent van de
socialistische ..Daily Heraldseint, dat
waarnemers in Moskou de oprichting
van het bureau als de belangrijkste
communistische politieke daad be
schouwen sinds de ontbinding van de
Komintern Zy zien „de communisti
sche vangarmen om de gehele wereld
grijpen".
De diplomatieke correspondent van
de conservatieve „Daily Telegraph"
aohl de stichting- van het bureau een
duidelijke aanwijzing voor de consoli
dering der communistische oppositie
tegen het beweerde fascisme van het
westen.
Tegen Amerika gericht
In politieke kringen te Londen be
schouwt men de oprichting van het
bureau als een poging om tot een be
tere coördinatie van communistische
oppositie tegefi het plan-Marshall en
tegen de Amerikaanse politiek in het
algemeen te komen. Aan Frankrijk en
Italië is een sleutelpositie toegewezen,
waarschijnlijk omdat men in de VS de
ontwikkeling in deze beide landen van
bijzonder belang acht.
Reuters correspondent te Londen
herinnert er aan, dat de communisten
in Frankrijk, België en Italië de laat
ste tijd binnen enkele weken uit de
coalitieregeringen zijn getreden er
stuk voor stuk orders hebben uitge
vaardigd voor onafhankelijke actie in
vakverenigingen en fabrieken en voor
open aanvallen op rechtse socialisten
en vakverenigingsleiders. In Engeland
waren de communisten van een voor
waardelijke ondersteuning der La-
bourregering reeds overgegaan tot een
onvoorwaardelijkeaan val. In Frank
rijk had de communistische partij
reeds verklaard, dat haar leden tot
waar Stalinisme zullen worden opge
voed In Polen, Hongarije en Tsje-
cho-Slowakije faalden de communisten
De communistische „Daily Worker"
geeft onder de kop „Negen communis-
de instemming der socialisten voor
fusie der partijen te verkrijgen. Reu-
ter's correspondent wijst op de op
merkelijke lange lijst van landen,
waar de communistische partij tot
nog toe niet by de nieuwe organisatie
is aangesloten. Tot deze landen beho
ren Scandinavië, Nederland, Duits
land, Oostenrijk, Zwitserland, Grie
kenland en Engeland. Volgens de cor
respondent zijn dit landen, waar c
partij geen redelijke kans heeft om
met revolutionnaire middelen aan de
macht te komen.
Politieke oorlogsverklaring
Amerikaanse regeringsfunqtionnaris-
sen noemen de bekendmaking een be
wijs van Moskou's vastbeslotenheid
om een algehele actie tegen de V.S.,
haar buitenlandse politiek en haar lei
ders, op touw te zetten om controle
in West-Europa en vermoedelijk in an
dere strategische gebieden van de we
reld uit te oefenen. „Dit is practisch
een politieke oorlogsverklaring aan de
VS en bijna het treffendste bewijs van
de voortgezette arbeid van de inter
nationale communistische beweging,
die de Russen sinds de jaren voor de
oorlog hebben opgezet", aldus deze
functionnarissen.
Crisis voor de V.N.?
In kringen van de V.N. te New York
is men zeer bezorgd over de nieuwe
ontwikkeling. Men beschouwt haar als
een verwijden van de kloof tussen
Oost en West. Wat de practische uit
werking van deze „kleine Komintern"
ook zal zijn, men was er in deze krin
gen over eens, dat het weinig goeds
spelt voor de toekomstige samenwer
king in de wereld. Volgens de *New
York Times" verwacht men te Was
hington verslechtering van de betrek
kingen met de Sovjet-Unie en zijn
sommige waarnemers van mening, dat
het Kremlin zich misschien voorbe
reid op de mogelijkheid, dat de Sov
jet-Unie zich uit de organisatie der
V.N. terugtrekt.
Atoomenergie en
brandstofgebrek
David Lilienthal, voorzitter van de
burgerlijke commissie voor de atoom
energie in de V.S., heeft verklaard,
dat men er niet op kan rekenen, dat
atoomenergie binnen afzienbare tijd 't
vraagstuk van het brandstofgebrek in
Europa zal oplossen.
Lilienthal achtte het van internatio
naal belang om deze openhartige ver
klaring af te leggen, omdat in het bui
tenland verhalen de ronde doen, dat
de VS Europa voor een koude winter
kunnen behoeden en de verwarmings-
en electriciteitsvraagstukken kunnen
oplossen door de atoomgeheimen vrij
te geven, waarover zij beschikken. „De
technische moeilijkheden zijn zo groot
en zo talrijk, dat de commerciële mo
gelijkheden van een fabriek voor
atoomkracht niet bepaald om de hoek
en zelfs niet om twee hoeken ligt",
aldus Lilienthal.
KLM weer via Voor-lndie
naar Batavia?
Naar wij vernemen, hebben de re
geringen van India en Pakistan we
derom toegestaan, dat KLM-vliegtui-
gen gebruik maken van de vliegvel
den Kar acht en Calcutta, nadat de
vergunning hiertoe sedert begin Aug.
was ingetrokken. Het ligt in de be
doeling de route Amsterdam-Batavia
weer over Karachi en Calcutta te lei
den, nadat, zoals bekend is, deze route
gedurende ruim twee maanden langs
Colombo liep. Op het ministerie van
buitenlandse zaken had men hierover
echter nog geen officiële mededeling
van Voor-Indië ontvangen
Bij de Tweede Kamer is thans in
gediend het wetsontwerp met betrek
king tot het tijdelijk overdragen van
de Koninklijke macht door H.M. de
Koningin.
Artikel 1.van. het ontwerp luidt:
1 Wanneer Onze gezondheid naar Ons
oordeel daartoe aanleiding geeft,
leggen Wij de uitoefening van het
Koninklijk Gezag tijdelijk neer.
2 Wij bepalen het tijdstip, waarop Wij
krachtens het eerste lid van dit ar
tikel de uitoefening van het Ko
ninklijk Gezag neerleggen, alsmede
het tijdstip, waarop Wij deze zullen
hervatten.
In December zal wederom een extra
rantsoen van 120 gram spijsolie be
schikbaar worden gesteld. Op 18 De
cember wordt een bon bekend ge
maakt, waarop onmiddellijk gekocht
kan worden. Het doorgaan van deze
distributie van sla-olie kan in gevaar
worden gebracht, doordat te weinig
flessen beschikbaar zijn. Publiek en
winkelier kunnen door tijdige terug
levering van de ledige flessen de ver
strekking in December veilig stellen.
Maandag in de vroegte is in de tuin
bij het huis van de Franse premier,
Ramadier, te Decazeville een mijn ge
worpen. Er waren geen slachtoffers
te betreuren en er werd geen schade
aangericht.
De premier, die tevens burgemees
ter van Decazeville is, had de Zondag
in zyn geboortestad doorgebracht in
het kader van een verkiezingscampag
ne .maar was verscheidene uren voor
de myn kort na middernacht ontplof
te naar Parijs vertrokken.
De dader is nog niet bekend. De
Franse bladen publiceren deze gebeur
tenis met grote koppen, maar het bu
reau van de premier te Parijs deelde
mede, dat het incident in de pers zeer
werd overdreven en geen politieke be
tekenis heeft.
Gistermiddag half een startte de
KLM-Skymaster PH-TAF van Schip
hol als eerste machine in de dienst qp
Marseille, die voortaan tweemaal per
week, op Maandag en Woensdag, zal
worden gevlogen.
Te Leiden is Zondagavond een
26-jarige dronken student tijdens een
KomnKiijK ixezag tuwuv-r»*",' opstootje door een schot van een agent
gen wordt mits deze Onze bemindthj gedood. Het publiek had zich tevoren
Prmeoe .Tul Sana der Neder- tegen arrestatie van de student ernstig
verzet.
3 De in het 2e lid bedoelde tijdstip
pen worden bekend gemaakt door
plaatsing van Onze desbetreffende
besluiten in het Staatsblad.
Artikel 2 luidt:
Voor de gevallen, waarin Wij krach
tens art. 1 de uitoefening van
Koninklijk Gezag tijdelijk neer!
gen wordt mits deze Onze bemii
Dochter Prinses Juliana der Neder
landen tot Regentes van het Ko- 1
ninkrijk benoemd.
Het wetsontwerp is vergezeld van
een korte toelichting, waarin o. m.
wordt gezegd: H.M. de Koningin ziet 1
zich genoopt te bevorderen, dat Haar
de mogelijkheid wordt geboden om,
wanneer Haar gezondheid daartoe
naar Haar oordeel aanleiding geeft,
door het nemen van rust herstel van
gezondheid te zoeken en zich alsdan
tijdelijk ontheven te weten van de
zorgen voor de zaken van de staat.
De artikelen van het ontwerp spre
ken voor zichzelf en behoeven dus
geen afzonderlijke toelichting.
Het is 4e vurige wens, dat de om
standigheden, welke tot indiening van
het ontwerp leiden, spoedig tot het
verleden zullen mogen behoren.
Onze lezers en corresponden
ten maken wij op het volgende
attent:
Adres hoofdredactie: A. Eriks,
Westerweg 338, TeL 3300.
Stadsredactie: teL 3967 (bij
geen gehoor 4544).
Correspondentie-adres: Voor-
dam 6 a, Red. „Vrije Alkmaar
der"; niet te verwarren met
Voordam 9, waar „Het Dagblad
van Alkmaar" zetelt.
Administratie en advertenties:
tel. 3300, tot nadere aankondi
ging en niet meer 2274 of 3971!
geeft uw advertenties ook niet af
in de winkel a.d. Ridderstraat,
hoek Oudegracht. Daar komen
zij in de verkeerde courant!
De redactie van dit blad be
rust met ingang van heden in
handen van A. Eriks (wnd.
hoofdred.) A. H. Hommerson,
Th. Koesen jr. en mej. W. van
Bommel (stadsredactie).
Dat het uittreden van mr. P. J. Oud
uit de Partij van de Arbeid wel eens
aanleiding kon zijn tot pogingen een
nieuwe partij op te richten, een par
tij, die zou moeten doen denken aan
de vroegere Vrijzinnig-Democratische
Bond, was te verwachten. Inderdaad
zijn de eerste grondslagen daartoe al
gelegd, zodat, indien er sprake is van
verwondering deze mag uitgaan naar
de snelheid, waarmee de zaak thans
blijkbaar wordt uitgevoerd.
Zaterdag j.1. zijn te Utrecht een 60-
tal personen bijeen geweest, waarbij
het onderwerp der besprekingen be
stond uit de vraag or zou worden
overgegaan tot de oprichting van een
Democratische Volkspartij. Het is nog
niet zo ver gekomen ,de naam was
blijkbaar echter al gereed en de aan
gelegenheid is niet van de baan. We
doen er goed aan rekening te houden
met het feit dat in onze politieke are
na straks een nieuwe groep zal op*
DE REPUBLIEK TEGEN DE VS treden.
De republikeinse pers uit zich de I Natuurlijk vraagt men zich onder
laatste tijd zeer onvriendelijk tegen- I deze omstandigheden af, welke gevol-
over de V.S. Zo merkt b.v. „Rajat" - •-- J"
op, dat men er zich niet over behoeft
te verbazen, indien vandaag of mor
gen van Amerikaanse zijde wordt ver
klaard, dat Nederland in de Indonesi
sche kwestie een zeer progressieve en
democratische houding heeft aange
nomen.
.Merdeka" erkent Amerika's zake-
gen dit kan hebben voor de bestaande
politieke partijen.
Uit de aard der zaak denken we
daarbij eerst aan de P. v. d. V. en de
P v. d. A., waar de nieuwe groen 7»ch
tussenin zou voegen. Het zou ons niet
verwonderen, wanneer de nieuwe par
tij, die we voor het gemak maar De
mocratische Volkspartij (D.V.) zullen
Hikheid op allerlei gebied, behalve op I bl«ven noemen een lekere aantrek-
dat der politiek en diplomatie, terwijl klngskracht vermag uit te oefenen op
de „Berita Indonesia" vreest, dat, wan- f J--' J— ..„I
neer de drielanden-commissie wordt
toegestaan haar gang te gaan, de Ame
rikaanse invloed in Indonesië binnen- I
kort duidelijk voelbaar zal worden.
Op het ogenblik zijn er ln de
provincie Luik nog 150 gevallen van
kinderverlamming. De scholen zijn nog
steeds gesloten.
CREMATIE Ds. B J. ARIS
Maandagmiddag is het stoffelijk
overschot van ds. B. J. Aris. Ned. Her
vormd Predikant te Amsterdam, op
Westerveld gecremeerd. Een grote
schare vrienden en belangstellenden,
o.w. Prof. Ir. W. Schermerhorn, volg
de de baar. Ds. J. F. de Jong uit Stom-
petoren, leidde in de aua een korte
uitvaartdienst.
BEWONERS VAN BIKINI MOETEN
OPNIEUW VERHUIZEN
De Times meldt uit New York, dat
de bevolking van Bikini, die het eiland
heeft moeten verlaten in verband met
de atoomproeven en zich op het eiland
Rongirik vestigde, opnieuw moet ver
huizen De levensomstandigheden op
Rongirik zijn nl zeer slecht Landbouw
en visserij kunnen de bevolking niet
onderhouden De bewoners zullen zich
nu naar het eiland Oejelang, 450 km.
ten Zuidwesten van Bikini moeten
begeven.
Scherpe koude,
weinig voedsel
Naar de Weense correspondent van
de Times meldt, zijn de politieke span
ning en de onrust in de Oostenrijkse
arbeiderswereld toegenomen als ge
volg van de teleurstelling over de mis
lukking van de onderhandelingen over
het vredesverdrag en tengevolge van
de eerste scherpe koude en het gebrek
aan voedsel en kleding
In de Britse zone doen zich een
aantal stakingen van mijnwerkers en
arbeiders in de staalindustrie voor.
Een ondergrondse organisatie, die zich
monarchistisch noemt, heeft pamflet
ten verspreid, waarin wordt aange
drongen op de terugkeer van „Keizer
Otto".
In een tweede artikel over Oosten
rijks moeiijke positie tussen Oost en
West ontkent de minister van buiten
landse zaken, Gruber, dat de regering
een eenzijdige pro-Westerse politiek
voert, doch hij zegt, dat tot het laat
ste weerstand zal worden geboden te
gen pogingen om Oostenrijk door
chantage tot een eenzijdige oriënte
ring op het Oosten te brengen
Oostenrijk, aldus schrijft hij, wenst
handel te drijven met zijn buren en
Rusland, doch het wenst niet te wor
den gebracht in een Oost Europees
blok van politieke allianties, dat niet
overeenstemt met zijn democratische
traditie en dat het zou beroven van de
kans op broodnodige credieten uit de
Westelijke staten
t>n-»r de hevige regens zijn in de Pensjaab verschillende rivieren buiten
h-«n oevers getreden ten gevolge waarvan grote gebieden overstroomd zyn.
Een luchtfoto vau bet toch al zo door onlusten getroffen Delhi.
Grote meerderheid
voor economische Unie
met Frankrijk
tal ongeldige stemmen ongeveer 50
pet. blanco stemmen bevat, zou 13 pet,
van de Saarbewoners, de communisti
sche stemmen inbegrepen, niet voor
'n economische verbinding met Frank-
Volgens het Franse persbureau AFP
luiden de definitieve, officiële uitsla- I
gen van de Zondag in het Saargebied
gehouden stemming voor de wetgeven
de vergadering, die tevens beslissend
geacht wordt voor de aansluiting tot
een economische unie met Frankrijk,
als volgt:
Aantal ingeschreven kiezers 520.860.
Aantal uitgebrachte stemmen 498.665
(.95,74 pet.). Ongeldige stemmen 49.159
(9,85 pet.).
Chr. volkspartij 230.068 stemmen, 28
zetels. 1947 51,17 pet. 1946 52,4 pet.;
Soc. partij 147.261. 17, 32,78, 25,1;
Comm. partij 37.929, 2, 8,43, 8;
Democr. partij 34.253, 3, 7,52, (diversen
13,4).
Het kleine aantal zetels, dat de
communistische partij heeft verkre
gen in verhouding tot het aantal be
haalde stemmen, vindt zijn verklaring
in de wijze van verdeling der zetels
onder de drie Saardistricten.
Indien men aanneemt, dat het aan-
Prinselijk paar naar
Goeree en Overflaklcee
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zijn voornemens op 27 October a.s. een
officieel bezoek te brengen aan Goeree
cn Overflaklye.
DDT-POEDER OVER CAIRO
Vliegtuigen van de Egyptische lucht
macht hebben Cairo en omgeving met
DDT-poeder bestrooid om de vliegen,
die de cholerabacil overbrengen, te
vernietigen. De besproeiing duurde 2
uur. Het ministerie van gezondheid
had de bevolking per radio aangeraden
om binnenshuis te blijven, doch de
vensters open te laten ten einde het
DDT de huizen binnen te laten komen.
NIEUWS in het kort
In de bergen op Madagaskar is
een Frans militair vliegtuig neerge
stort; 7 personen werden gedood, één
werd gewond.
214 millioen Mohammedaanse
vluchtelingen zullen binnenkort de
ontberingen van de winter in West-
Pakistan moeten doorstaan. Er is aan
het buitenland om warme kleren en
dekens verzocht.
Op het schiereiland van Sorren-
to is een bus met 22 passagiers van
een 135 meter hoge helling naar be
neden gestort; 8 personen werden ge
dood, 11 gewond, 3 zijn vermist.
De stad Berlijn heeft een jaar
lijkse prijs van 10.000 Mark uitgeloofd
voor de schrijver van een roman,
waarin de gedachten van menselijk
heid en democratie worden verdedigd.
Een poging om de spoorweg bij
Arboga (100 km. van Stockholm) door
dynamiet in de lucht te doen vliegen,
is bijtijds verijdeld.
Door de ontploffing van een kan
petroleum zijn in een voorstad van
Lissabon 4 opslagplaatsen van textiel
en 7 woonhuizen in de as gelegd; 14
gezinnen zijn dakloos, doch er zijn
geen slachtoffers te betreuren.
Tijdens de gemeenteverkiezin
gen in Columbia zijn 6 personen ge
dood. De liberalen behaalden 650 ze
tels, de conservatieven 150, de com
munisten geen.
De Franse schrijver Andrc Gide
schijnt de voornaamste candidaat voor
de Nobelprijs litteratuur te zyn welke
in November wordt toegekend. Als
verdere candidaten worden Mauriac,
Romains en Malraux genoemd.
De graanoogst van Hongarije be
draagt dit jaar ongeveer 1.440.000 ton
tegen 1.550.000 ton verleden jaar.
By een inval in het huis van een
54-jarige Chinese zeeman betrapte de
Rotterdamse politie deze juist op het
j bereiden van opium. Er werden ruwe
opium, bereide opium en attributen
om te schuiven in beslag genomen en
tevens f 3362 en 3270 gaspenningen.
Hij werd onverwijld opgesloten.
Naar Lloyd meldt is het 500 ton
metende stoomschip „Wilpo" te Soder-
hamm (Zweden) aan de Botnische golf
op gevaarlijke wijze aan de grond ge
raakt. Het schip is geladen met ce
ment en is vol water.
een deel der leden van de Partij van
de Vryheid, waarnaar stellig een aan
tal voormalige V.D.-ers een niet ge
heel bevredigend onderdak heeft ge
vonden. Daarnaast is er in de Partij
van de Arbeid een uiterst rechtse
vleugel, die zich in de nieuwe forma
tie nog steeds niet thuis voelt en die
de D.V. vermoedelijk met sympathie
zal begroeten. Of deze vleugel echter
veel aanhangers telt dat wagen we
te betwijfelen. De toekomst zal het
moeten uitwijzen.
Van meer belang dan deze beide
overwegingen dunkt ons echter het
feit, dat de Partij van de Arbeid, ont
daan van haar rechtse vleugel, een
meer uitgesproken links karakter zal
krijgen, waardoor haar innerlijke
kracht stellig zal worden vergroot. we
geloven, dat ze er een deel van de
oude strijdbaarheid der SDAP door
terug zal krijgen en «at ze daardoor
meer aanvaardbaar zal worden door
medeburgers, die haar inslag te rose
vonden en die daarom hun heil zoch
ten in de CPN. Zodat het zeer wel
mogelijk is ,dat de oprichting van een
D.V. haar invloed zal doen gelden tot
in de gelederen van uiterst links In
ieder geval verwondert het ons niet,
dat men in de P. v. d. A. de ontwik
keling der gebeurtenissen met grote
gerustheid tegemoet ziet.
A. ERIKS
TSJECHOSLOWAKIJE SLAAT
OOSTENRIJK
50.000 toeschouwers waren aanwezig
by de interlandwedstrijd Tsjechoslo-
wakijeOostenrijk, die met 3-2 door
de Tsjechen werd gewonnen. De rust
was ingegaan met 1-1.
CHOLERA-F.PIDEMIE IN EGYPTS
BREIDT ZICH NOG UIT
Een derde deel van de oppervlakte
van Egypte Is thans officieel door de
cholera besmet verklaard. De epide
mie breidt zich nog steeds uit en in
6 provincies zijn nieuwe gevallen ge
constateerd. Het besmette gebied strekt
zich thans met enkele onderbrekingen
uit van de Delta van de NU1 af tot
500 kilometer ten Zuiden van Cairo
in Boven-Egypte
Op 8 October
GEEN KRANT
De traditie getrouw aal
„De Vrije Alkmaarder" mor
gen, op de dag der 8 Octo
ber-feestelijk heden, niet ver
schenen.
Ook voor onze bezorgers
behoort deze dag een feest
dag te zijn.
Red.
weerbericht
MINDER WARM
Meer bewolking dan risteren. Vrijwel
overal droog. Minder warm. Veran
derlijke wind.
