Ikmaader Prinses Juliana beëdigd als regentes Onder de Schijnwerper N.-HOLLANDSE PERS 1945 Sobere plechtigheid in de Ridderzaal „Ik zweer trouw aan de Koning" Overal gejuich In de Ridderzaal De beëdiging Churchill gelooft niet aan oorlog Prof. Schermerhorn naar de V.S. In kort bestek De Regentes 4e Jaargang No 106 2 Woensdag 15 October 1947 Wnd. hoofdred.: A. ERIKS. Westerweg 338. Telefoon 3300. Stadsredactie en Corr. adres. Voor- dam 6 A (niet te verwarren met Voor- dam 9) tel 3967, bij geen gehoor 4544 Voorlopig voor Administratie, adver tenties en hoofdredactie, Tel.: 3300 Gezagsoverdrachi in hei Koninkrijk H.K.H. Prinses Juliana der Nederlanden, ingevolge de wet „toepassing van artikel 43 van de Grondwet", welke tijdelijk neerleggen van de uitoefenirfg van het Koninklijk Gezag regelt benoemd tot regentes van het Koninkrijk voor het tijdvak van 14 October tot 1 December 1947, zulks overeenkomstig het Kon. Besluit van 11 October 1.1., is in een verenigde zitting van de beide Kamers der Saten-Generaal in de Rid derzaal gistermiddag plechtig als zodanig beëdigd. In gezelschap van Haar Gemaal heeft H.K.H. zich' gistermiddag voor deze plechtigheid tegen drie uur van het paleis Woordeinde naar het Bin nenhof begeven, waarbij de stoet de zelfde route volgde als gebruikelijk is bij de plechtige opening der Staten- Generaal. Langs de weg, welke de stoet volg de. hadden velen zich eey plaatsje gezocht. Bij het passeren van de auto met het Prinselijk Paar weerklonk overal gejuich. Bij de Ridderzaal was een erewacht van 70 man van het regiment Prinses Irene opgesteld. Inmiddels hadden zich in de Rid derzaal met de leden der beide Ka mers van de Staten-Generaal een groot aantal autoriteiten verenigd, zodat de zaal nagenoeg dezelfde aanblik bood als de verenigde ver gadering, waarin H. M. de Koningin de Troonrede pleegt uit te spreken Met de leden van het kabinet en de leden ttan de Raad van State had den voor het voorzittersgestoelte te vens plaats genomen het Staatshoofd van West-Borneo. Sultan Hamid rl van Pontianak. dr. P. Kasteel. Gou verneur van Cnracao en de heer Da Co«;ta Gomez. vertegenwoordiger van C'"-acao in Nederland. Verder waren o.a. aanwezig vele leden van het corps diplomatique en leden dpr hofhoudingen. Toen de Prinses met Haar Gemaal had plaats genomen, hield de voor zit,ter der eerste Kamer, prof. mr Kranenburg een toespraak, waarin hii o.m zeide- He omstandigheden, die hebber, geleid tot de wet waarbij aan Uwe Koninklijke Hoogheid de waarnemint van het Koninklijk Gezag als Re gentes werd opgedragen, hebben de Stitnn-Generaal met leedwezen ver vuld. Een reden tot tf ote dankbaarheid Is het echter, dat het Nederlandse volk vol vertrouwen de waarnemin- g<-" van het Koninklijk Gezag aan Uv handen ziet toevêrtrouwd. Uwe Ko ninklijke Hoogheid heeft de liefde en aanhankelijkheid van ons volk ver worven. Ons volk is diep overtuigd, dat Uwe Koninklijke Hoogheid zal worden geleid bij de uitoefening van dat Gezag door het hoge voorbeeld van H. M. de Koningin en door de nobele tradities van haar roemrijk geslacht, dat in de verwerving en handhaving van de vrijheid en de rechten van ons volk een zo groot aandeel heeft gehad. Na de rede van prof. mr. Kranen burg legde H.K.H. Prinses Juliana vervolgens in handen van de voor zitter de in artikel 44 van de Grond wet voorgeschreven eed af, waarvan de tekst luidt als volgt: ..Ik zweer trouw aan de Koning Ik zweer, dat ik in de waarneming van het Koninklijk Gezag, zolang de uitoefening van het Koninklijk Ge zag is neergelegd, de Grondwet zal onderhouden en handhaven. Resolutie der Poolse boerenpartij De bestuurscommissie van de Pool se boerenpartij, welke onder leiding staat van Mikolajczyk, heeft een re solutie aangenomen, waarin de na druk wordt gelegd op de e\ tige in ternationale toestand. De resolutie geeft-fclijk-van "de oppositie der par tij tegen een politiek, welke Polen zou onderwerpen aan vreemd kapi taal. „Trouw aan het verbond tussen Polen en de Sowjet-Unie en aanhet beginsel van vreedzame samenwer king tussen alle democratische lan den .acht de partij het in het belang van de Poolse staat dat overeenstem ming tussen Oost en West wordt be reikt" Volgens deze resolutie hebben slechte twee leden van de nationale raad der partij en niet 46. zoals ge meld was het uittreden van Mikolajc zvk geëist. VOETBAL NEDERLAND—ZWEDEN Op Woensdag 9 Juni 1948 wordt in ons land de wedstrijd ^Jederland— Zweden gespeeld. Waar de ontmoe ting zal plaats hebben zal nader door de KNVB worden beslist. Redevoering te New-York Op een diner te New York is een gramofoonplaat afgedraaid, waarop voor deze gelegenheid door Winston Churchill gehouden rede over de ver houding van de Sovjet-Unie en de westelijke mogendheden was opgeno men. Hoewel hij de mogelijkheid van oorlog niet uitgesloten acht, was Churchill van mening, dat de heftige schimpscheuten, die de regering der S.U. en haar communistische aanhan gers over de gehele wereld over alle bestaande vormen van beschaving uit storten, niet noodzakelijkerwijs een teken van gevaar zijn. „Het lijdt geen enkele twijfel, of de Engelse regering en de overweldigende meer derheid van de Engelse bevolking in het gehele gemenebest zal, indien er een groot gc--:hil mocht rijzen, dat de vryheid van de mens bedreigt, m dezelfde solidariteit en met hetzelf de broederlijk vertrouwen met de V.S samenwerken, waarmee wij de over winning hebben behaald op het dic tatorschap van Duitsland, Italië en Japan", aldus Churchill. WAAROM AGRESSIEF? Churchill vroeg zich af, waarom de Sovjetrussische regering een zo agressieve gedragslijn volgt. Chur chill kon zich niet indenken, dat de 14 zeer kundige en welingelichte lei ders van het Kremlin, indien zy op oorlog uit waren, de democratie niet in slaap zouden wiegen met een ge voel van schijnbare veiligheid. Chur chill achtte het waarschijnlijker, dat deze gedragslijn om interne redenen werd gekozen, namelijk om het aan de anders geblinddoekte massa van brave en goedige Russische bewoners ïo voor te rtellen, dat de Sovjet-re- gemig instaat tussen hen en een her haling van de schrik der invasie. BELEEFDE DIPLOMATIE Overigens spoorde Churchill zijn hoorders aan, niet te gauw de hoop op het welslagen van de V.N. te laten varen en zich niet te laten neerdruk ken, indien de Sovjetrussische com munistische krachten zouden beslui ten om zich terug te trekken uit deze wereldorganisatie, daar grote oorlo gen alleen komen, indien beide par tijen geloven, dat zij meer or min te gen elkaar opgewassen zijn en elk meent een goede kans op de overwin ning te hebben, aan welke voorwaar den volgens Churchill niet meer vol daan zou worden, indien de Sovjet regering en haar aanhangers een ei gen organisatie zouden oprichten. Churchill acht het zelfs mogelijk, dat in dat geval de twee grote te genstanders beleefd tegen elkaar zou den beginnen te worden en weer een gematigde diplomatieke taal zouden spreken. Kardinaal de Jong doctor hon. causa De Leuvense oniversiteit heeft Kardinaal de Jong, aartsbisschop van Utrecht, gepromoveerd tot doctor ho- noris causa in de theologie. De aarts bisschoppen van Westminster, New York en Toulouse is dezelfde eer te beurt gevallen. Deze promotie ge schiedt om de Aartsbisschoppen hulde te brengen voor hun verzet tegen het fascisme. „Ik zweer, dat ik de onafhankelijk heid en het grondgebied van de staat met al mijn vermogen zal ver dedigen en bewaren, dat ik de alge mene en bijzondere vrijheid en de rechten van alle des konings on8er- danén en van elk hunner zal be schermen en tot instandhouding en bevordering van de algemene en bij zondere welvaart alle middelen aan wenden, welke de wetten te mijner beschikking stellen, gelijk een goed en getrouw regent schuldig is te doen. „Zo waarlijk helpe mij God Al machtig". Na deze plechtige beëdiging zeide dr voorzitter nog het volgende:. „Mogen aan Uwe Koninklijke Hoog heid de kracht en de wijsheid ge schonken worden voor - de vervulling van Haar hoge taak en moge :Gods zegen op Hare arbeid rusten". De plechtigheid was .hiermede ten einde. Uitgeleide gedaan dqor de le den der commissie verlieten de Prin ses-Regentes, Prins Bernhard en hun gevolg daarna de Ridderzaal. Egyptische penetratie naar Palestina? Tienduizend manschappen van het Egyptische leger .onder commando van generaal Attala Pasja, chef van de generale staf, zijn het' Suez-ka- naal overgestoken en hébben hun kamp opgeslagen in de provincie Si- nai. Het hoofdkwartier is gevestigd te El Arisj op 80 k.m. van de Pales tijnse grens. Prinses Elisabeth van Engeland met haar a.s. bruidegom Luitenant Philips Mount batten. Indonesië zal uit de luchi in kaart wordenqgebrachi Dinsdagavond om half acht vertrok de K.L.M.-constellation Venlo naar New-York met aan boord Prof. Dr. W. Schermerhorn en de heer J. Th. Ver stellen, technisch expert op het ge bied der luchtkartering. Voor zijn vertrek deelde Prof. Scher merhorn nog een en ander mede over het doel van zij nreis naar de Ver. Staten. De Nederlandse regering heeft de V. S. toegestaan bepaalde typen luchtopnamen te maken in het Indo nesische gebied, welke luchtkartering als onderdeel van een groot pro gramma voor Zuid-Oost Azië en an dere delen der wereld door Amerika worden uitgevoerd. De diecte aanlei ding tot dit plan is het feit, dat men voor de navigatie der vliegtuigen over onvoldoende gegevens beschikt. Dit heeft er toe geleid, dat men op vrij drastische wijze poogt de „world aero- nautical charter" op te heffen. Ook voor andere doeleinden zal van de resultaten dezer kartering gebruik worden gemaakt, deelde Prof. Scher merhorn mede. Onze taak, aldus de Prof. zal er in bestaan, uit dit kostbare materiaal een voor Indonesië zo nuttig mogelijke keuze te doen en bovendien de werk- zaamh%Jen van Engeland. Amerika en Nederland op dit gebide te coordi- Over de rol van Nederland zeide Prof. Schermerhorn. dat het vaststaat dat dit luchtkarteringswerk straks ook van Nederlandse zijde ter hand zal kunnen worden genomen. De K L.M. voert reeds de kartering van Suriname uit en heeft grote opdrach ten in Venezuela. De Nederlandse re putatie van voor de oorlog op dit ge bied is er waarborg voor, dat ons land aandeel zal nemen in dit zeer langdurige en kostbare werk, dat voor de economische ontplooiing van de betrokken gebieden onontbeerlijk is. Rantsoenbonnen voor scheerzeep In verband me de aanwijzing van bon „tabak 5 reserve" der tabaks- kaart voor een rantsoen scheerzeep maakt het C.D.K. bekend, dat man nelijke personen van 18 jaar en ouder die in het bezit zijn van een gecom bineerde of versnaperinengkaart zich op nader vast te stellen dagen tot de distributiedienst kunnen wenden. De ze dienst zal hun tegen overlegging der tweede distributiestamkaart een rantsoenbon voor scheerzeep uitrei ken. REGENT WIL SAMENWERKEN. De republikeinse regent van Pasoe- roean, Djedjono, die in Augustus J.1. door de Nederlanders gevangen werd genomen, en daarop weer vrijgelaten, zal volgens berichten uit betrouwbare bron thans geneigd zijn met de Ne derlanders samen te werken, terwijl de mogelijkheid bestaat ,dat hij weer ^gent van Pasieroean worden zal. De sportieve huisvrouw In Arden werd Zondagmiddag een unieke wielersportgebeur tenis georganiseerd. Er deden weliswaar geen wereldkampi oenen aan mee, noch werd in ijverige jacht op secondes een poging tot het verbeteren van een wereldrecord gedaan. Het bijzondere was, dat behalve mannen ook dedames om het hardst fietsten. De prijzen varieerden van kubieke meters brandstof tot taarten en vlaaien voor de dames en van pantof fels tot liters zeer oude genever "voor de mannen. Luidsprekers installaties hielden de vele toe schouwers nauwkeurig op de hoogte en de Harmonie zorgde er voor, dat deze thuis-front- actie want daar was het om begonnen tot een waar dorps feest uitgroeide. Naar verluidt zou de kampioene der ongehuw de dames haar zinnen gezet hebben op het pas door een Francaise gevestigde wereld uurrecord voor vrouwen. Huldiging Dr. P. H. Ritter Jr. Op 16 Augustus j.L vierde de be kende literator, journalist en radio spreker Dr. P. H. Ritter jr. zijn 65ste verjaardag. Bij die gelegenheid heeft zich een comité gevormd, dat zich voorstelde Dr. Ritter in een gunsti ger jaargetijde te huldigen. Deze be hoefte werd des te sterker gevoeld, daar de herdenking van Dr. Ritter's 60ste verjaardag in 1942 ongemerkt voorbijging, wijl hij toen in gijzeling te St. Michielsgestel vertoefde, terwijl over de dag zelf de schaduw viel van de dood van 5 mede-gegijzelden, die daags tevoren werden gefusilleerd. De datum van de huldiging is thans vastgesteld op Zaterdag 25 Oct. a.s. in hotel „Des Pays Bas" te U- trecht, waar van 4 tot 5 uur een re ceptie wordt gehouden, gevolgd door een diner. De voorzitter van het hul digingscomité is Anton van Duinker ken, secretaris de heer J. Küppers en penningmeester Jhr. Dr. M. R> Rade- macher Schorer. A.F.L. STEUNT PLAN-MARSHALL. De „American fedeation of labour", een der grootste vakorganisaties in de V.S. heeft Dinsdag een scherpe veroordeling van de Sowjetrussische buitenlandse politiek gepubliceerd. In deze verklaring steunt de A. F. L. te vens het plan-Marshall en vraagt zij afschaffing van het recht van veto in de Veiligheidsraad. De burgemeester van Dordrecht gaat-evenals zijn Amsterdamse ambt genoot-verre reizen maken. Op uitnr diging van de gemeenteraad van de Engelse stad Sevenoaks zal hij een bezoek aan die stad brengen. Het is natuurlijk weer een adoptie-kwestie. Nog een bericht uit Dordrecht. Hier werd Dinsdag op de scheeps werf „De Biesbosch", het Rijntank- schip „Victoria" afgeleverd. De Vic toria is het eerste gelaste schip dat door deze werf werd gebouwd. De eigenaren, de firma Van Ommeren uit Rotterdam, hebben er een proef vaart mee gehouden op de Nieuwe Waterweg. Over schepen gesproken: bij Schier monnikoog zit, ten Noorden van de vuurtoren, een stoomschip aan de grond. De reddingboot Johan de Witt is uitgevareij om er iets aan te doen en gelijk om te kijken hoe het schip heet, want dat weten wij nog niet. Ook België wil een „wegenwacht" oprichten. De sluwe Zuiderburen heb ben daarom onze Hollandse wegen wacht uitgenodigd om een demon- stratietocht naar Antwerpen en Brus sel te maken. Maandag zijn de Hol landse „gele rijders" er geweest, zo dat de Belgen de kunst af hebben kunnen kijken. Overigens hebben de mannen van de A.N.W.B. het er heel gezellig gehad. De Amsterdamse Vondelbrug in het Vondelpark (vlak bij de Vondel straat) is feestelijk geopend. Her man van den Eerenbeemt was er bij in geklede jas en alles was erg leuk. Ter gelegenheid van de feestelijkhe den zal het Stedelijk Museum in de P. Potterstraat op Donderdag, Vrij dag en Zaterdag a.s. ook des avonds van 7 tot 10 uur geopend zyn. De Albanezen hebben ruim een maand geleden aan Engeland ver zocht om bepaalde lieden, die door de Albanese regering als oorlogsmis dadigers werden aangemerkt, uit te leveren. Engeland heeft die evenwel geweigerd, daar men hier meent geen enkele verplichting tot uitlevering te hebben. Wat in het Engelse antwoord niet vermeld stond, was, dat Old Eng- land zich op zijn teentjes getrapt gevoelde door de toon waarin de nota vervat was. Ruim 75.000 Joden, die op illegale wijze Palestina zijn binnengekomen, hebben, krachtens een beslissing van het Palestijnse Gerechtshof, de wette lijke status als bewoners van het land verkregen en het recht om de Palestijnse nationaliteit aan te vra gen. Japan wordt steeds democratischer. Er is een nieuw strafrecht ingevoerd. Majesteitsschennis en overspel wor den niet meer als misdaad beschouwd Iedere Japanner is dus nu gerechtigd om te zeggen: Je suis plus royaliste que le roi. Heinrich Buuck was vroeger be waker in het concentratiekamp Da- chau. Nu is hij door een Amerikaans militair gerechtshof ter dood veroor deeld wegens moord op ten minste tien gevangenen in 1945 JDinsdagmiddag heeft H.K.H. Prinses Juliana in handen van de voorzittter van de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal de eed als Regentes afgelegd en Nederland ziet na bijna een halve eeuw het hoogste gezag we derom toevertrouwd aan een vrouw, die dit bij waarneming uitoefent. De herinnering aan de vorige regen- tesseperiode is de beste, welke men zich kan denken. De regering van H. M. Koningin Wilhelmina, die zich aanvankelyk kenmerkte door grote voorspoed, doch waarin later op zo brute wijze werd ingegrepen, is er een geweest van een Vorstin, die do Ko ninklijke waardigheid wist hoog houden niet door hooghartigheid, maar door begrip voor wat er onder Haar volk leefde. Thans is de troon voor de derde maal in successie bezet door een vrouw Door Haar aderen vloeit het bloed van Haar beide voorgangsters, lange jaren hebben wij Haar kunnen volgen in Haar lief en leed .We kennen Haar. En we geloven, dat er slechts weini gen in den lande zullen zijn. die niet vol vertrouwen de komende jaren te gemoet gaan, waarin Zij. die wc zo lang als Prinses Juliana hebben ge kend, de scepter zal zwaaien. „Mogen aan Uwe Koninklijke Hoog ,heid de kracht en de wijsheid gcschon „ken worden voor de vervulling van „Haar hoge taak", zo sprak de voor zitter nadat de eed was afgeWd We zijn er van overtuigd Zij op waardige wyze de voetst'^pen Harer voorgangster zal pogen te drukken en dat Zjj alles zal doen. wat in Haar vermogen ligt om er toe bij te dragen, dat het verwoeste Neder land een periode tegem^' gaat van nieuwe bloei en welvaart. De nieuwe Regentes aanvaardt Haar arbeid onder moeilijke omstandighe den Moeilijkheden echter zijn er om overwonnen te worden. Dat Zii ze on- vorveerd tegemoet zal treden, daarvan zijn we zeker A. ERIKS Amsterdam kent literatuur prijzen toe In hun vergadering vjn 10 Oct jl hebben Burg. en Weth. van Amster dam op voordracht van de daartoe door hen benoemde jury's de volgen de prijzen op het gebied van de let terkunde toegekend. Met de prijs voor poëzie 1.000.-) is bekreond „De steenen minnaar" door Gerard den Brabander: voor ro man of novelle 2.000,-) „En de ak ker is de wereld" door Dola de Jong; voor essay 1.000,-) „Poëzie als ernst" door Fokke Sierksma Op verzoek van de jury voor de toneelprijs hebben B en W. besloten deze te verdelen onder drie inzen ders Manuel van Loggem („De Chi nese fluitspeler"), V. Sirolf („De aan slag op den zogenaamden Graaf van Serdan") en L. Treves (..De Ring en de kelim"), daar de jury niet tot een bekroning kon adviseren. Het ligt in het voornemen van B. en W. aan de prijs voor een toneelwerk in 1948 een andere vorm te geven, welke meer aan de bedoeling zal beantwoorden. Vliegboot landde in zee Op New Foundland is bericht ont vangen, dat een vliegboot van hel ty pe Boeing in het Noordelijke gedeelte van de Atlantische Oceaan in zee is gestort. Vermeld wordt, dat de vlieg boot door gebrek aan benzine ge dwongen was te dalen. Zij had ge tracht dit te doen in de nabijheid van een weerkundig observatieschip. Er bevonden zich 69 passagiers aan boord. Volgens een nader bericht van Reu ter ls de Boeing, die het eigendom is van de American International Air lines, er in geslaagd een nooddaling te volvoeren. De vliegboot is op eigen kracht naar het observatieschip ge taxied. weerbericht WEINIG VERANDERING Over het algemeen vrU veel be wolking met hier en daar lichte re gen of motregen. Weinig verandering van temperatuur. Zwakke, tijdelijk matige wind uit westelijk* richtin gen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1