Ikmaartki'
Onder de Schijnwerper
N.HOLLANDSE
PERS 1945
Een behulpzaam man „verdiende'
honderdduizend gulden
In 5 jaar wereld
van overvloed
Vier jaar geëist tegen directeur
Residentiebode"
van
4e Jaargang No 1080
W/oensd•*- 5 Nivember 1947
Wnd: hoofdred.: A. ERIKS. Westerweg
338. Telefoon 3300.
Stadsredactie en Corr. adres. Voor*
dam 6 A (niet te verwarren met Voor-
dam 9) tel.. 3907. Voor advertenties
en adm. eveneens Voordam 6 A. (Tel
3967).
Om de begeerde auio-vergunningen
Grote oplichtersaffaire door Haagse
recherche aan 't licht gebracht
„De wagen, die u bezit, is ook niet
veel bijzonders, terwijl u toch een gro
te zaak heeft, heeft u al eens een nieu
we aangevraagd?"
De chauffeur vertelde, dat hü wel
iswaar een vergunning aangevraagd
had, doch dat hü hierop nog niets had
vernomen. ..Wij kunnen u wel in con
tact brengen met iemand, die er voor
kan zorgen, dat de* aanvrage spoedig
zal worden behandeld".
Wat doet een man, die een vergun
ning voor zijn bedrijf nodig heeft, wan
neer hem in deze wereld van relaties
en connecties een dergelijk aanbod ge
daan wordt? Hij grijpt zijn kans
In deftig milieux
Zo kwamen en vele taxi-chauffeurs
en andere automobilisten in aanra
king met de 63-iarige H. van R.. hou
der van een ..Handelsinstituut" aan
de deftige Regentesselaan in den
Haag. Als zo'n chauffeur zijn verhaal
gedaan had. zei van R. dat hij over
verschillende relaties bij de Rijks
verkeersinspectie beschikte en dat hij
het wel in orde zou brengen. Hiervoor
■was echter een bepaald bedrag nodig.
n.1. om een ambtenaar om te kopen.
Voor dat bedra^ overhandigde van R
een kwitantie. En dan stelde hij eer.
schrijven op aan de Rijksverkeersin-
snectie. waarin hij de verlangens van
de taxi-ondernemer naar voren bracht
De brirf liet hii door zijn slachtof
fer ondertekenen, en hij plaatste er
ook zelf zijn handtekening ondev
De betrokkene, door deze min of
meer off;—handelingen gerust ge
steld vertrok m dp verwachting bin
nen afzienbare tijd in een nieuwe auto
rond te rijden.
Zo vonden vele geeadigden voor een
nieuwe wagen de weg naar de Regen
tesselaan. waar zij een bedrag vari
ërend van duizend tot tweeduizend
gulden armer en een illusie rijker
werOCn.
Uitbreiding van zaken
De ..zaken" begonnen zo goed te
lopen dat de heer van R. zich twee
reizigers oo Drovisiebasls moest aan
schaffen. Hii koos twee betrouwbare
met een niet al te blank zonderegis
ter uit: de 33-iarige autohandelaar
A.Aeen gewezen politiek delinquent
en zijn 36 jarige collega H. N. Zij
knoopten de relaties met de uitver
koren slachtoffers aan en brachten hen
naar van R. zij werkten o.a. in Haar
lem. Rotterdam. Vlaardingen, Gouda.
Delft. Amsterdam. Maassluis. Schie-
broek.
Zij deden hun werk goed en van R
kreeg met zijn aankoopvergunningen
business een bedrag van f 50.000 bin
nen. Maar de ondernemingslust van
de oude heer kende geen grenzen. De
auto-ver gunningen werden hem blijk
baar te eentonig, ofwel, de spoeling
werd le dun. Hij nam er transacties in
tap-, slijt-, bedrijfs- en huisvestings
vergunningen bij. Tesamen brachten
hem deze nogmaals een 25 mille op.
En wederom zocht van R. naar nieu
we wegen. Hij legde zich toe op de
handel in alcohol, beier, metaalwaren
en op belastingzaken.
Relaties, relaties
Was er iemand.naar zijn mening te
hoog aangeslagen? Van R. zou het wel
even in orde maken, want toevallig
had hij vele relaties bij de belastingen
„Voldoet u even dit bedrag, als u zo
goed wilt zijn nog even uw hand
tekening rekent u er op, dat het
in orde komt" Nogmaals 25 mille
bracht deze branch van R. in het laad
Jbr. Dr. A. Loudon, oud-ambassadeur
van Nederland In de Ver. Staten,
wiens benoeming tot lid van de Raad
vau State verwacht wordt.
Service
De zwendelaars „bedien
den" hun „cliënten" met gro
te voorkomendheid.
Als iemand met veel tijd
had stuurden zij een taxi naar
zijn woning om hem even af
te halen.
Ook kwam het voer, dat zij
een dame per auto naar een
bank brachten om even geld
te gaan halen.
Van R. wierp een blaam op
het ambtenarencorps dat hij
als „corrupt" aanmerkte, ter
wijl hij totaal geen relaties
mot ambtenaren bezat
Het is mogelijk, dat dezp
zaak nog omvangrijker za
worden, dan zij nu reeds is
je, zodat hij met een f 100.000 de groot
ste oplichtersaffaire opbouwde die
sinds de oorlog in Nederland is ont
dekt.
Van R was goed voor zijn personeel
De ..reizigers" genoten in korte tijd
f 22.000 aan provisie en zij deelden
het broederlijk samen.
Toen een bedrogen taxi-chauffeur,
ordanks het dreigement van van R.,
dat hij hem door middel van de hand
tekening die hij had gezet wel krij
gen zou, bij de politie was komen
klagen, kwam de affaire aan het licht
Bij eerT huiszoeking vond de recher
che een enorme administratie. Het
bedrijfsbeheer klopte wel. Van R. viel
door de mand. evenals zijn beide hel
pers.
Be cholera beffrelgt de wereld. In Egypte eist« cholera reeds 9000
slachtoffers. Het lijkt er echter op dat de epidemie thans iets terug loopt,
mede dank zij de hulp van vele landen aan Egypte, Pakistan en India.
Zal veel Europees vee
worden ges'achi?
De „Commissie voor Veevoeder" van
de Wereld-voedsekaad heeft het voor
stel gedaan, Europa's veestapel te
verminderen om een gerechtvaardigd
gebruik van de onvoldoende voorra
den veevoer te waarborgen. Volgens
de Commissie is dit onvermijdelijk
maar zij erkende, dat het „catas';
phale gevolgen" zou hebben v de
gehele agrarische economie van West
Europa: De totale oogsten in Neder
land en Denemarken zijn 20 pCt la
ger dan in 1946 hooi en wortelen
zijn er nog minder. De tekorten aan
zuivelproducten zullen groot zijn.
Als er nel zo hard gewerkt
wordt als aan de
vernietigingswapenen
Sir John Boyd Orr, directeur-gene
raal van de FAO (organisatie voor
voedsel en landbouw), heeft de we-
reldvoedselraad, die te Washington
zijn eerste vergadering hield, toege
sproken. Hij verklaarde, dat de voed
seltoestand zelfs nadat de raad in
September j.1. was gevormd verslech
terd en dat de vraag naar graan 10
millioen ton groter is dan het aanbod,
terwijl dit verschil tevoren op negen
millioen was geschat.
Er bestaat geen hoop, aldus Sir John
dat er met de oogst van 1948 een eind
komt aan het tekort. De voorraden
zijn zo klein, dat zelfs met een „bum
per-oogst vele landen wellicht ge-
d ongen zullen zijn, in 1948 de brood-
Mikolajczyk gaat naar
Amerika
Stanislaw Mikolajczyk, voormalig
leider van de Poolse boerenpartij,
heeft tüdens een interview verklaard,
dat hij naar de V.S. zal gaan om
Vrienden te bezoeken. Hü had nog
niet besloten, of hü zich bij de inter
nationale organisatie der boerenpar-
tüen zou voegen. (Deze organisatie
heeft haar hoofdkwa.tier te Washing-
t—en omvat een aantal politici van
Ojst-Europa, die in ballingschap in de
V.S. leven).
Vroegere Poolse regering
afwyzend.
Groepen Polen in ballingschap heb
ben zich, naar Reuter uit Londen
meldt, thans voor of tegen Mikolajczyk
verklaard. De romp van de vroegere
Poolse regering in Londen verklaar
de bij monde van Adam Pragier: „wij
staan niet in connectie met Mikolaj
czyk en wensen dat ook niet".
Een woordvoeder van het Britse de
partement van Buitenlandse Zaken
ontkent met klem, dat een Brits vlieg
tuig Mikolajczyk van Polen naar Ber
lijn gebracht zou heboen.
Geruchten
Rond Fiderkiewicz, de vroegere
Poolse gezant te Ottawa, gaan geruch
ten dat deze eveneens uit Polen zou
zijn gevlucht. In Poolse kringen te
Londen wordt dit onmogelijk geacht;
Fiiei'-'-wicz is op een diplomatische
missie naar Hongarije en meer dan
20 jaar lid van de communistische par
tij-
TWIST
In het dorpje Cromvoirt bij Den
Bosch had dezer dagen 'n twist plaats
tussen zekere H. en D., welke zo hoog
liep, dat H. zijn tegenstander met een
knuppel een zware slag op het hoofd
toebracht. Aan de gevolgen daarvan
is D. Dinsdag overleden. Het slacht
offer was ongehuwd, de dader werd
gearresteerd.
rantsoenering te handhaven. „Het te
kort aan vetten, oliën en vee Z3l nog
een veel langere periode duren."
Orr besloot met le zeggen: „Indien
de inspanningder volkeren wordt ge
bruikt voor de ontwikkeling van de
landbouw en industrie, met dezelfde
intensiteit als voor de productie van
vernietigingswapenen tijdens de oor
log, kan een wereld van honger bin
nen vijf jaar in een wereld van over
vloed veranderd worden."
Wallace optimistisch
over Palestina
De vroegere medewerker van Roo-
sevelt, Henry Wallace, en voormalig
vice-president der V.S.. die op weg is
naar de V.S. van zijn trip naar Pales
tina, heeft verklaard, dat hem niet ge
bleken is, dat Arabische legers aan
de grens van Palestina zouden zijn
samengetrokken. Ook de berichten
over de gespannen toestand in het
Heilige land achtte hij zeer overdre
ven. Het deed hem genoegen, dat de
oplossing van het Palestijnse vraag
stuk gevonden zou worden in de geest
van de aanbevelingen der commissie
voor Palestina van de V.N. „Er zal
misschien wat gevochten worden, doch
ik denk niet, dat het veel te beteke
nen zal hebben", zo zeide hij.
Zo er sprake is van vüandschap, is
deze naar het schünt min of meer
beperkt tot de hogere kringen. Ik
ben er zeker van dat de doorsnee
Arabier zijn Joodse tegenhanger niet
vyandig gezind is, hetgeen eveneens
van de Joden gezegd kan worden."
Ook Hongaarse
oppositieleider verdwenen
Pfeiffer had reden, zich
onveilig te voelen
Zoltan Pfeiffer, leider van de Hon
gaarse „Onafhankelükheids Party", is
gisteren uit het parlementsgebouw te
Boedapest verdwenen, kort voordat
hy, naar men verwachtte, zich tot het
parlement zou richten in verband met
de eisen van de openbare aanklager
tot zyn- arrestatie.
Eige dagen geleden werd Pfeiffer,
zoals men weet, er van beschuldigd
een voormalige Hongaarse S.S.-er te
hebben geholpen. Pfeiffer was 's mor
gens nog in het parlementsgebouw,
maar toen de voorzitter hem uitno
digde zijn rede te houden, kon men
hem niet vinden.
Pfeiffer's naam werd ook reeds ge
noemd in verband met de ontdekking
van het spionage-complot, waar ver
scheidene Amerikaanse journalisten
de hand in zouden hebben gehad.
LICHTE AFNEMING VAN
CHOLERA-EPIDEMTE IN EGYPTE
In Egypte is een lichte afneming
van de cholera-epidemie geregistreerd
Het gemiddelde 'aantal nieuwe geval
len is gedurende de laatste zes dagen
van 1000 per dag tot minder dan 500
teruggelopen; 50 pet. dezer gevallen
1 'tl een dodelijke afloop.
John Winani pleegt
ze
(moord
John Gilbert Winant, die in oorlogs
Siid Amerikaans ambassadeur in Gi\-
Brittannië was, heeft in zijn huis te
.'oncord (New Hampshire) zelfmoord
gepleegd door zich een kogel door de
rechterslaap tc schieten. Zijn e'" 'ge-
note, die te New York vertoefde, is
onmiddellijk na het vernemen van de
tyding naar Concord vertrokken. Wi
kp'. rou de afgelopen dagen overver-
rrioeid en zenuwachtig geweest zijn.
Hij was 58 jaar oud en vroeger direc
teur van het internationaal arbeids
bureau. Hij bleef te Londen tijdens de
zwaarste dagen van de Duitse aanval,
waardoor hij zich achting van het
Britse volk verwierf.
„ZWAARST MOGELIJKE STRAF
FEN"' TEGEN MANIU GEëlST.
Kolonel Alexander Georgescu, de
eerste aanklager in het proces tegen
Maniu c.s., heeft zijn requisitoir uit
gesproken tegen de vier-en-zeventig
jarige Roemeense boerenleider, die
van hoogverraad beschuldigd is. Elk
der beschuldigden werden ernstige
misdrijven tegen de staat, voortko
mend uit de aard van hun verhou
ding met vreemde mogendheden, ten
laste gelegd. Georgescu verklaarde,
dat Maniu en Mihalache, plaatsver
vangend leider van de boerenpartij,
beiden schuldig waren aan hoogver
raad in de eerste graad, doordat zij
samengewerkt zouden hebben met de
leider van de Amerikaanse missie te
Boekarest en hulp uit het buitenland
gevraagd zouden hebben om de Roe
meense regering omver te werpen.
De aanklager eiste oplegging van de
„zwaarst mogelijke straffen. welke
„in het belang van het Roemeense
volk" zouden zijn.
Republikeinse parachutisten
boven Borneo uitgeworpen
Een officieel communiqué van de
Nederl. Indische regering meldt, dat
blijkens verklaringen van een in Zuld-
Borneo gevangen genomen parachu
tist een groep van 20 republikeinse
parachutisten, onder leiding van een
majoor en een kapitein van de T.N.I.
op 12 October j-L in het landschap
Kotawaringin op Zuid Borneo zou zijn
uitgeworpen.
Deze groep zou in een Dakota met
een Amerikaans piloot zijn overgevlo
gen. De parachutisten waren bewa
pend en zij hadden de opdracht de
bevolking tot een opstand aan te zet
ten om dan tevens een kern van ge
welddadig optreden te vormen. Vol
gens het communiqué worden de an
dere leden van de groep opgespoord.
De zegsman vei'klaarde tevens, dat
andere soortgelijke avonturen in het
voornemen liggen .terwijl de organi
satie van deze actie van Djogja zou
uitgaan. Het communiqué eindigt met
te verklaren, dat, mocht zich een her
haling van soortgelijke actie voor
doen, de regering zich genoodzaakt
zal zien maatregelen te treffen.
Radio - spreekverbod
'Prol. Gerbrandy
gehandhaafd
Naar wij vernemen heeft de minis
ter van Onderwüs, K. en W. de NCRV
niet ontvankelijk verklaard in haar
beroep tegen het besluit van de rege
ringscommissaris voor het radiowezef!
van 3 September j.1., waarbij aan
prof. mr. P. S. Gerbrandy een spreek
verbod voor de ftdio werd opgelegd
voor de duur van twee maanden. Men
berinnere zich, dat van dit spreek
verbod ontheffing kon worden ver
leend, als prof. Gerbrandy zijn rede
voering tevoren zou laten controleren.
Hij brachi Musseri naar
de hooiberg
Het tribunaal te Amersfoort heeft
advies uitgebracht in de zaak tegen
de vroegere NSBer Hartke uit Doorn,
die in de Meidagen van 1940 Musseit
van Bilthoven naar „de Gooise Boer'"
een uitspanning te Laren, heeft gere
den. Eén zijner andere trawanten was
de leider daar behulpzaam bij het
onderduiken in de hooiberg.
Hartke werd veroordeeld tot 5 jaar
met aftrek van voor-internering,
waarvan 2 jaar voorwaardelijk met
een proeftijd van 3 jaar en onder toe-
zichtstelling. Hij zal voorts verplichte
arbeid moeten verrichten.
AMSTERDAM HEEFT
BROODNOOD
De gezamenlijke meelfabrieken heb
ben aan de plaatselijke bakkerijcom
missies van Amsterdam en randge
meenten medegedeeld, dat zij na over
leg met de regering in verband met
het conflict .bij de Holland en Ceres,
tot hun spüt niet langer in staat zijn
aan de vraag naar gebuild meel (het
gewone regeringsbloem), te voldoen.
Vanaf gisteren leveren de fabrikanten
op de bestellingen voor de helft ge
build meel en ongebuild meel af, zo
dat vandaag de bakkers hun klanten
moeten bedienen met voor de helft
witbrood en voor de r^st bruinbrood
Was „De Gil" een illegaal orgaan
„Wel pro-Duits,
geen nat.-socialist
Was „De Gil" o zaliger nagedach
tenis! een „illegale" uitgave? Za
ten er „illegale stromingen" achter,
gericht tegen de nat. socialistische
geest?
Niets schijnt te dol te zyn als het
er voor de heren, die toen ons land
in levensgevaar verkeerde, bereid wa
ren de Duitse strop aan te halen, op
aan komt zich schoon te praten voor
de Nederlandse rechter.
De schryver van de anti-Joodse se
rie „Philp Raak" het misselijke speur
dertje dat won-op-alle-fronten, en an
dere heren van de voormalige Resi
dentie-bode beweerden dat zy niets
dan goede bedoelingen hadden gehad,
toen gisteren de oud-directeur van
„De Residentiebode", jhr. mr. C. H.
M. J. J. van N. tot S. gisteren te Den
Haag terecht stond om zich te ver
antwoorden voor zün onvaderlands
lievend bedrijf tijdens de oorlog.
„Ondeugelijke" propaganda
Verd. erkende dat hy de uitgave
van talrijke nat. soc. brochures, pam
fletten boeken en tijdschriften, me
rendeels in opdracht van het Rijks
commissariaat, verzorgd had. Maar hij
wilde niet erkennen, dal dit alles on
ze bondgenoten had geschaad. Het was
een „ondeugdelijk middel". Verd. was
wel pro-Duits geweest, maar niet in
nat. soc. zinHij werd zelfs lid
van „Nationaal Front" om stelling te
nemen tegen de NSB!
Mr. Hollander eiste vier jaar ge
vangenisstraf met aftrek, ontzetting
uit de rechten en verbod het beroep
van uitgever uit te oefenen gedurende
de tijd van tien jaar. Uitspraak 18
November.
Een groot aantal Amerikaanse bom
menwerpers (superforten) hebben een
schijnaanval gedaan op de Ameri
kaanse vloot in het gebied van de Ber
muda-eilanden. Dit is de grootste ma
noeuvre in haar soort sedert de oor
log.
George Truman en Clifford Evans,
die in twee kleine vliegtuigen een
reis om de wereld maken, zijn
Alaska aangekomen. Hun tocht is bij
na beëindigd. Op het gevaarlijke stuk
van Japan naar de Aleoeten werden
zij vergezeld door vliegende forten,
die 'een motorboot en materiaal voor
een eventuele redding op zee bij zich
hadden.
Burgemeesters
benoemingen
Het zou onjuist zyn niet te erken
nen, dat bij de talrijke burgemees
tersbenoemingen, welke in de periode
na de capitulatie van Duitsland heb
ben plaats gehad, niet op zeer be
hoorlijke wijze rekening is gehouden
met de inzichten der bevolking. Ten
plattelandè hebben in de loop van de
afgelopen jaren verschillende burge
meesters hun entree gemaakt en we
geloven te mogen zeggen: zeer tot
tevredenheid der inwoners. Ook de
benoeming van mr. Koelma te Alk
maar gaf destijds voldoening aan alle
groepen. Men kende hem als een
zeer bekwaam deskundige in gemeen
teaangelegenheden en, wat meer zegt
als een rechtschapen man Er waren
misschien politieke groepen geweest,
die liever een partijlid hadden gehad
toen de benoeming van mr. Koelma
afkwam, kon ieder zich met vertrou
wen achter hem plaatsen.
Zonder eigenlijk nog gelegenheid
te hebben gehad zijn gaven te kunnen
ontplooien, zag Alkmaars burgemees
ter zich genoodzaakt zijn ontslag te
vragen. Men moet dit van harte be
treuren. Niet alleen omdat daardoor
een stellig gelukkige keuze niet tot
haai- recht is gekomen, maar ook om
dat een nieuwe voorziening nodig is
geworden, waarvan bij voorbaat on
mogelijk kan worden gezegd of ze
straks evenveel bevrediging zal* ver
wekken.
Een burgemeester is niet alleen de
objectieve boven de partijen staande
voorzitter van de raadsvergadering,
als lid van B. en W. oefent hy directe
invloed uit op de gemeentezaken, als
burgemeester ten slotte heeft hij soms
vergaande bevoegdheden. Hoe ver de
ze gaan is onlangs gebleken bij de
Dageraadhistorie. die thans haar na
spel heeft gevonden in de Tweede
Kamer.
Juist deze geschiedenis echter heeft
ten gevolge gehad, dat velen met nog
meer belangstelling de aans»-^nde
burgemeestersbenoeming teg et
zien dan anders het geval zou zijn
geweest.
We weten dat men in R.K. kringen
hoopt op een gelijkgestemde burge
meester. Tegenover leden van de P.
v. d. A. die evenals de R.K. 9 ge
meenteraadszetels bezet, heeft men
zich er wel eens over uitgelaten, dat
men eigenlijk evenveel recht heeft op
een burgemeester uit hun groep, als
de P.v.d.A. op een arbeidsman.
Juist is dat natuurlyk niet. Vergeten
wordt, dat de meerderheid van de
raad uitgesproken links is, terwijl het
zeer de vraag is of de leden van de
P. v. d. V., de C. H. en de A.R. hef
inzicht van de R.K. delen.
Redelijk dunkt ons een R.K. bur
gemeester voor Alkmaar niet
We vestigen er hierbij de aandacht
op, dat voor steden van de grootte
van Alkmaar de benoeming in handen
is gelegd van de minister van Bin
nenlandse Zaken op voordracht van
de Commissaris der Koningin.
Gemakkelijk is het niet om invloed
uit te oefenen op soortgelijke benoe
mingen. We geloven echter te moge
zeggen, dat het zaak is voor de links
denkende Alkmaarders om op hun quf
vive te zijn en alle krachten in het
werk te stellen om daar een burge
meester te krijgen van hun richting.
We geloven, dat zelfs het R.K ge
deelte der bevolking in z'n hart zal toe
geven, dat dit het meest in overeen
stemming is met de werkelijkheid.
A. ERIKS.
Het Danziger Tribunaal heeft te
gen 10 voormalige leden van de staf
van het Stutthofconcentratiekamp de
doodstraf uitgesproken.
Vier van de zes rijschimmels, die
voor het rijtuig van het Britse bruids
paar gespannen worden op 20 Nov.
a.s. zijn paarden, die door Koningin
Wilhelmina verleden jaar aan de Ko
ning van Engeland geschonken zijn.
Urnen met as van in Japan over
leden Nederlandse krijgsgevangenen
worden in Amsterdam verwacht. In
totaal zullen het er 800 zijn; zij wor.-
den met militair eerbetoon in ont
vangst genomen.
Eén persoon werd gedood en dertig
gewond door een bom bij aanvallen
op de bureaux van vier dagbladen te
San José in Costa Rica. Dat is bijna
het enige, wat wij nog niet hebben
meegemaakt
weerbericht
ENIGE REGEN
Vrü veel bewolking, met nu en dan
enige regen. Meest matige wind ui*
Westelyke richtingen. Weinig verande
ring in temperatuur.