N -HOLLANDSE PERS 1945 Nam Rusland proeven met atoombommen? Indonesië en anti-communisme beheersten de debatten S.D.-ers mogen hun straf niet ontgaan Broodbonnen voor 2000 gram! 4e Jaargang No 1086 Woensdag l'J November 1947 Md hoofdred.: A. ERIKS Westerweg .138 Telefoon 3300 Stad-redactie en Corr. adres. Voor- dun 6 A <niet te verwarren met Voor- dam 9) tel. 3967. Voor advertenties en adm. eveneens Voordam 6 A. (Tel.- 3967). Tweede Kamer over Rijksbegroting Prof. Romme dringt aan op „herziening grondrechten democratie'' De Tweede Kamer heeft gistermiddag een aanvang gemaakt met de algemenen beraadslagingen over de Rijksbegroting voor 1948. De In donesische kwestie vormde voortdurend de ondertoon In de discus sies, maar er viel in dat opzicht geen enkel nieuw geluid te beluiste ren. Wel opmerkelijk was de uitgesproken verscherping tot de com munistische partij de heer Van der Goes van Naters (arb.) eiste xelfs bijstand der andere partijen in de strijd van de P. v. d. A. te gen de communisten en de heer Romme (KVP) sprak over de wense lijkheid de „grondrechten der d emocratie" onder *de loupe te ne men, daar „een dictatoriale partij volop democratische vrijheid geniet". De heer Schouten oefent kritiek. Als eerste verkreeg de heer Schou ten (aj.) bet woord. Over de Indonisische kwestie spre kende zeide de heer Schouten aller eerst het onjuist te vinden dat minis ters mededelingen over het regerings beleid doen op een congres van de Dar tij van de Arbeid, mededelingen, wel ke aan anderen worden onthouden. De gang van zaken na het bevel ^staakt het vuren" is in alle opzichten teleurstellend geweest. De toestand is t ans in alle opzichten precair, zo be toogt spr. Er is in Indië voortdurend levensgevaar en men mag niets doen om dit gevaar weg te nemen. Er zijn ondraaglijke lasten, over dat alles wordt niets medegedeeld. Het komt spr. voor. dat men de laatste maanden meer achteruit dan vooruit gegaan ;s Er is sprake van aftapping van krach ten in allerlei zin. Er staat in deze be groting geen enkel cijfer, dat licht geeft over de financiële positie van Indië. Het Kabinet moet opening van zaken geven of aantonen dat zulks in strijd met het landsbelang zou zijn „P. v. d. A. vergrootte comtn. Invloed" De heer Tilanus (c.h.) zeide o.in.: De nood waarin ons volk zich bevindt, maakt zo breed mogelijke samenwer king noodzakelijk. Het is met name de Partij van de Arbeid geweest, die dit ni°t heeft gewild. Deze partij is mede-verantwoorde lijk voor de afvloeiing van stemmen naar de communistische partij. Voorts trok spr. van leer tegen amb tenarij en ..paparasserie". De regering moet zuiniger zijn. Ten aanzien van het Indonesische beleid: de scherpste afkeuring. „WAARDEER ONZE STRIJD TEGEN HET COMMUNISME" Aldus de heer v. d. Goes van Naters De heer Van der Goes van Naters (arb.) wijst op de samenhang tussen de financiële. Indonesische en binnen, landse politiek, die volgens spr. nooit zo sterk was als thans. In antwoord op de opmerkingen van de heer Ti lanus zegt spr. het niet juist te achten, dat men in ons land de strijd tegen het communisme aan één partij over laat, n.I. aan de Partij van de Arbeid. Die strijd zal scherper worden naar gelang dc communisten daartoe aan leiding geven. - ..Ven de andere tegenstanders eisen witaldus spr. „dat men deze strijd waardeert en niet bemoeilijkt". De Indische kwestie besprekende betuigde spr. zijn instemming met de verklaring in de M. v. A., dat niet gestreefd wordt naar vernietiging der republiek, maar dat een hernieuwd contact tussen Nederland en Indone sië mogelijk blijft. De heer Romme aan het woord. De heer Romme (K.V.P.) betoogt, dat het noodzakelijk is de grondrech ten der democratie onder de loupe tc nemen. „Een dicioriale partij geniet thans volop van de democratische vrijheid**, aldus spr., die vraagt de voorbereiding van een algehele herziening der grondwet in overweging te willen ne men en een staatscommissie ter zake in te stellen. Spr. bepleitte voorts o m een spoedige correctie voor de kin derbijslag ten voordele van grote ge zinnen der kleine zelfstandigen en dringt aan op een snel onderzoek naar de mogelijkheden van bezitsspreiding Breskense visschuit met drie man vergaan? SCHIP BIJ WADDENEILANDEN IN NOOD Dinsdagmorgen werd te Breskens gerapocteerd. dat nabij de Zuider plaat «n de Westerschelde de mast van het vissersvaartuig -Breskens 27 boven water uitstak. De Breskens 27 was Maandagnacht ter garnalenvangst uitgeva$en en des avonds niet in de thuishaven teruggekeerd. Algemeen wordt aangenomen, dat de uit drie koppen bestaande beman ning. de 31 jarige J. V., de 33 jarige A. S„ ert de 38 jarige J. T. om het leven is gekomen. Allen zijn gehuurd en vader van twee of meer kinderen. Noodseinen van een on bekend schip. Het Ned. stoomschip „Rijn" heeft vannacht op 53 graden, 32 minuten N.B. en 5 graden. 2 minuten 0:L. noodseinen waargenomen van een on bekend stoomschip, dat zich onge veer 2\'2 mijl uit de route buiten d« geul. in het mijnengebied bevindt De „Brandaris" is uit Terschelling vertrokken om hulp te bieden. NIEUWE CONSTELLATION VOOR DE K.L.M. Uit New-York arriveerden gisteren op Schiphol de KLM-Constcllation PH-TDD, van het type L-749; door ge zagvoerder H. Groeneveld werd deze nieuwe aanwinst in dertien en een half uur overgevlogen. Sobere plechtigheid ie Wieringerwaard Vijf R A.F.-pilofen ter aarde besteld (Van een speciale verslaggever) 11 November. Een druilerige motregen slaat neer op het Noordhollandsc polderland. De asfaltwegen glimmen. Vergeelde boombladeren dwarrelen uit de kruinen der bomen naar beneden, worden weer opgenomen door de lelie wind. stuiven weg en blijven ergens liggenDat is het einde van dt zomer.ooi. Hier en daar bloeien nog herfstaster en chrysanten, maar voor het overige getuigt de natuur van de naderende, doodse winter. Het Is herfstEn dan zingt de wind het lied van de dood in de natnur Bei uns in Deutscbland Het Amerikaanse militaire be stuur te Berlijn heeft een wet afgekondigd, welke voorziet in de restitutie van eigendommen in de Amerikaanse zóne van Duitsland, die sedert 1933 uit hoofde van ras, religie en poli tiek der bezitters door de nazi's geconfisceerd werden. De waar de wordt op 31/2 milliard mark geschat; tachtig tot negentig procent hiervan was Joods be zit. De Duitse autoriteiten in de Amerikaanse zóne weigeren echter de wet als een Duitse wet te publiceren, zeggend, dat hen dit impDpulair zou maken. Zeeschepen en binnenschepen die thuis-.Oi en in de staat Oosi-Indonesië, JUr Uj besluit van dc It. G.G. aan de- te staat overgedragen. 11 NOVEMBER Was het toeval, dat juist gisteren - 11 November de natuur zo van ster ven sprak? of was het meer dan dat? Gisteren was het immers de dag waarop de gevallenen uit de beide laatste wereldoorlogen weyden her dacht. H(^ was de dag, waarop de Onbekende Soldaat, de vertegenwoor diger van de duizenden ,die in deze oorlogen zijn gevallen en wier namen onbekend zijn gebleven, in vele lan den op plechtige wijze werd herdacht. 11 November; het was óók de dag. waarop te Wieringerwaard vijf strij ders uit de laatste wereldoorlog, vijf Engelse vliegeniers in hun laatste rust- Dlaats werden gelegd wachtend op de dag, waarop de graven hun doden weer zullen geven. IN DE KERK Gistermiddag omstreeks twee uur maakten tientallen zich op naar het kerkje van Wieringerwaard, dat met geel gekleurde muren hal/verscholen tussen de bomen .iets van de weg af ligt Recht voor de kansel en ook vóór het koorhek stond de kist van de ene Engelsman; hij, die onbekend is geble ven. De kist was gedekt met de Union Jack, de driekleur van het Britse Ge- meenebest. Vier Nederlandse mariniers stonden rond het stoffelijk overschot opgesteld; kaarsrecht en zo een stille hulde brengend aan hem, die z'n leven gat DE BELANGSTELLING Allengs vulde de kerk zich met hen. die deze'dienst bijwoonden; overste L. A. C. van Dam, vertegenwoordiger van de minister van Oorlog en van de chef luchtmachtstaf; burgemeester Kloeke; wethouders en raadsleden; le den van het comité, dat de zorg voor de graven van de vijf ILA.F.-piloten op zich nam; een vertegenwoordiger van de Engelse consul-generaal; de Air-attaché; burgemeester Wognum van Schagen; leden van de Royal Ail; Force; verwanten van de gevallen pi loten; n.1. de dames Evans en mevr. Davids; luitenants ter zee van de Hol landse marine; Ds. de Hoest, Ned. Herv. predikant te Den Helder; Reve- rend C. Edward Elton, Anglicaans geestelijke van, de English Church, die enkele dagen geleden in Amsterdam de grote herdenkingsdienst van de oorlogsgevallenen leidde, kinderen uit de hoogste klassen der o.l. school te Wwaard, die steeds voor de graven zorgden en altijd verse bloemen brach ten en talloze andere belangstellenden. DF «'LECHTIGE DIENST Bij de aanvang van deze herden kingsdienst, gaf burgemeester Kloeke een korte uiteenzetting. Hij vertelde hoe de burgerij né de bevrijding geld bijeengebracht had om deze vijf ge vallen helden een waardige laatste rustplaats te geven. Ook schetste hij 5 't korf hoe de piloten waren omge komen in die vreselijke nachten, waar in twee aangeschoten jagers op elkan der botsten en waarin een machine neerstortte, waarvan slechts een der inzittenden de onbekende piloot werd gevonden. „Deze zijn gevallen", zo zeide de burgemeester tot slot, „op dat wij in vrijheid zouden kunnen le ven". Ds. de Hoest en reverend C. Ed ward Elton leidden de dienst. Daarna begaf de stoet zich naar de begraaf plaats saluutschoten weerklonken uit de karabijnen van 20 mariniers, de verwanten legden kransen, schoolkin deren strooiden bloemen Na de teraardebestelling werd in de raadzaal het monument overgedra- gx, dat door de offervaardigheid en dankbaarheid van de Wieringerwaar- dcr bevolking kon worden geplaatst. Berlijn, millioenenstad van ratten Volgens de berekening van de betrokken stedelijke dien sten moeten thans in de ruïnes van Berlijn drie millioen ratten leven of ongeveer evenveel als er mensen in de stad wonen. Naar schatting verslindt het ongedierte dagelijks 90.000 men selijke rantsoenen. Men is thans een systematische campagne tot uitroeiing van de ongewenste medebewoners begonnen. BURGEMEESTER VAN HAARLEM BENOEMD Bij Kon. Besluit is met ingang van 1 December benoemd tot burgemeester van Haarlem mr. P. F. O. M. Cre- mers, thans griffier der provinciale staten van Zuild Holland. ACHTERHOEK MEER EN MEER INDUSTRIE-GEBIED De industrialisatie van de Achterhoek vindt geregeld voortgang. In Hengelo zal binnenkort een tricotage- en con- fectieatelier van de N.V. Katoen- en Linnenweverij v.h. A. J. ten Hoopen te Neede worden geopend; te Lochem zal 15 November een nieuwe metaal - warenfabriek worden geopend, waai de fa. Van Winsen-Drenth de -gjoten fabricage zal gaan uitoefenen. LOCOMOTIEF GREEP VRACHTWAGEN Twee vrachtwagens van de ATO. depot Groningen wilden gisteren de spoorwegovergang bij het station MeedenMuntendam passeren, toen de personentrein van 1.12 van Veen- dam naar Groningen naderde. De bestuurder van de tweede wa gen wiens uitzicht door regen zeer werd belemmerd, zag eensklaps vlak bij de locomotief, gaf gas en passeer de met de truck de spoorbaan. Zijn transport werd gegrepen. Toen het zaakje een 70 a 80 m ver der tot stilstand kwam, waren wagen en inhoud versplinterd, de locomo tief gederailleerd en de rails ontzet. Mutaties in Republikeins kabinet Radio Djogja heeft gisteravond be langrijke wijzigingen in het Republi keinse kabinet aangekondigd. Vijf portefeuilles zijn beschikbaar gesteld voor de Masjoemi, vijf voor de Partai Sosialis. Samsocddin (Masjoemi) wordt eer ste vice-premier, Wondo Amiseno PSI) tweede vice-premier en Mob Roem (Masjoemi) krijgt Amiseno's portefeuille van Binnenlandse zaken. „Na het zover is, dat de Duitse en Nederlandse S.D.-ers binnenkort be recht zullen worden, is het noodzake lijk dat allen, die gedurende hun ge vangenschap in de Euterpestraat of de Weteringschans te Amsterdam mis handeld ztjn, hiervan opgave doen aan het bureau voor Oorlogsmisdadi gers, Stadionweg 135 Amsterdam", al dus verklaarde de procureur-fiscaal van het Bijzonder Gerechtshof te Am sterdam, mr. N. J. G. Sikkel. Met ingang van 23 Nov. zullen, zo als werd aangekondigd, bonkaarten van vereenvoudigd model in gebruik worden genomen. Tezelfder tijd zal ook een aanzienlijke vereenvoudiging in de bonaanwijzing worden inge voerd. Zo zullen de broodbonnen van de gewone bonkaarten per week worden aangewezen en wel als volgt: op de A-kaarten per week: één bon voor 2000 gram. op de B-kaarten per week: één bon voor 2000 ^-am en één voor 800 gram op de C-kaarten per week: één bon voor 2000 gram en één voor 400 gr. op de D-kaartfen per week: één bon voor 800 gram en één voor 400 gram op de E-kaarten per week: één bon voor 800 gram. Het nieuwe systeem heeft tot ge volg, dat in plaats van 51 1/2 mill. slechts 29 1/2 mill. bonnen per 14 da gen in omloop worden gebracht. De bakkers zullen elke 14 dagen 22 mill. bonnen minder behoeven te plakken dan thans het geval is en daardoor tenminste 250.000 opplakvellen bespa ren. Het aantal typhusgevallen in de Amerikaanse zone in Duitsland was in October 630, 75 minder dan in Sep tember. Aartsbisschop van York waarschuw! „Doe niet mee aan anti-Sovjet campagne" De Anglicaanse aartsbisschop van York, Dr. Cyril Garbett, heeft te Lon den verklaard, dat Groot Brittannië geen acht moet slaan op dringende verzoeken „van de andere zijde van de Atlantische Oceaan" om zich ge- zamelijk te weer te stellen tegen de Sovjet Unie en het communisme, G ar bet', heeft vorige maand Tsecho- Slowakije, Burgarije en Joego-Sla\ bezocht en heeft een onderhoud met Tito gehad. De aartsbisschop meende, de er geen herstel voor Europa mogelijk is, voor dat Duitsland de toekomst hoopvol tegemoet ziet. In Centraal-Europa vreest men. dat Duitsland in tien jaar zijn kracht zou hebben herwonnen en dan een re vanche-oorlog begint. Allen, met wie Garbett gesproken heeft communist en niet-communist beschouwden een bondgenootschap met dé Sovjet- Unie als hun plechtanker, maar 21J waren tegelijker tijd zeer gesteld op hechte vriendschap met Engeland en andere Westerse landen. Brits Lagerhuis kortwiekt Hogerhuis Wet in beginsel goedgekeurd Het Britse Lagerhuis heeft Dinsdag avond in beginsel zijn goedkeuring verleend aan het voornemen van de regering om de bevoegdheden van t Hogerhuis te beperken door de tijd, gedurende welke dit lichaam een door «4iet Lagerhuis aangenomen wet kan ophouden, van twee tot een jaar te rug te brengen. Een amendement van de oppositie om het wetsontwerp te verwerpen, werd met 345 tegen 194 stemmen af gestemd en het ontwerp werd in twee de lezing aangenomen. „Dicialuur", zeg! Churchill Churchill verklaarde, dat de La- bourregering trachtte te komen tut ec-> Eenkamersysteem en hij noemde dit „kleinzielige dictatuur" Churchill vroeg zich af, waarom La- bour het Hogerhuis niet afschafte. „Als de regering nog een jaar wacht zal Labour verdwijnen voor een aan zienlijke tijd; unwept, unhonoured, unsung- and unhung". (niet beweend, niet geëerd, niet bezongen- en niet gehangen). PROV. STATEN STEMDE OVER VERVULLING VACATURE In de gistermorgen gehouden ver gadering van de Prov. Staten van N. Holland werd gestemd ter vervulling der vacature Mr. Dr. P. J. Wittemen. De CPN-fractie stelde bij monde van de heer A. J. Koejemans, naast de voorgedragen heer W. A. van der Donk (KVP) als tweede candidaat Mr M .Proper (CPN). Mr A. de Roos (P d. A.) protesteerde hiertegen, en meende, dat er geen aanleiding was de samenstelling van ged. Staten te wijzigen, Bij de stemming werd de heer van der Donk met 52 stemmen gekozen, 18 stemmen werden op de heer Proper en vier stemmen blanco uitgebracht. Frans blad beweert van wel De Moskouse correspondent van het Parijs® avondblad Llntransigeant be richt, dat de Sowjet-Unie haar eer ste proefatoombom in de morgen van 14 Juni in 'n afgelegen gebied van Si berië liet exploderen. De correspon dent verklaart dat de proefneming heeft plaatsgevonden in aanwezig heid van 280 Russische atoomdeskun digen. De stad, die het dichtst bij de NIET SAMEN PARADEREN Volgens de Britse Nieuwsdienst heeft de Sowjet-Unie geen antwoord gegeven op de Amerikaanse uitnodi ging, deel te nemen aan een grote militaire parade te Neurenberg ter gelegenheid van de Amerikaanse wa penstilstandsdag. Aan deze parade nemen troepen uit vele landen, ook Nederland,deel. plaats van de pfoet lag zou Irkoetsk z\jn geweest. Grote Russische activiteit5 Volgens het blad was Andrei Zjdanof die tot één der leiders van de Komin- form benoemd is, als persoonlijk ver tegenwoordiger van Stalin bij de proefneming tegenwoordig. Voorts werd de proefneming bijgewoond door Maarschalk Worosjilof, plaats vervangend voorzitter van de minis terraad. Volgens het telegram zouden de Sowjets, ondanks hun ontdekking, voorlopig geen schijn van kans heb ben om een massa-productie van atoombommen op te zetten. Wel zou den zij reeds verschillende grote cen tra van atoon^fracht-industrie hebben opgericht in Midden-Azië achter de Oeral. In de Oeral en bij het Bai- kalmeer zouden belangrijke vind plaatsen van radio-actief erts ontdekt zijn. Vier Duitse deskundigen 20uden in dienst van de Sowjets wc:ken. Verhoogde gasprijs In het Vrije Volk van Dinsdagmor gen stond een alleraardigst plaatje. In het midden over een kloof loopt een brug, een schaapherder staat er naast en ziet zijn schaapjes gaan. De weg naar de brug gaat steil naar bov en er onder staat geschreven: prijsverho ging. Maar over de brug loopt de weg naar beneden: prijsverlaging. Het Phi- lips-schaapje heeft met meubelen-, papier- en transport-dito het gemak kelijker pad bereikt Textiel-, bouw bedrijven-, P.T.T.- en vele ander schaapjes klauteren nog moeizaam te gen de hoogte op. Juist op de brug bevindt zich het., gasschaapje. Met zijn voorpoten staat het al op de weg, die naar omlaag voert We vermoeden, dat de tekenaar niet heeft geweten, wat zich in Alkmaar bezig is te voltrekken. Want wij heb ben juist in ons bezit gekregen de bijlage voor de raadsvergadering van morgen, waar zal worden besloten om trent een verhoging var. de gasprijs van 13 op 13.5 ct. per m3. Dit is geer. uitsluitend Alkmaars belang. De Alkmaarse gasfabriek be dient een groot deel van het gebied, dat zich uitstrekt van Heiioo tot Scha gen en daarmee raakt deze verhoging een groter belang dan alleen een Alk maars. De motivering in de bijlage is zo eenvoudig: „In verband mét de nieuwe verhoging van de kolenprijs, welke met ingang van 1 Juli is inge voerd. is het nodig de gasprijs op nieuw te herzien". „Is het nodig" schrijven B. en W., waarmee ze zich op het standpunt stellen, dat deze verhoging, welke door de Prijzenbeschikking Gas 1947 mogelijk wordt gemaakt, ook vanzelf sprekend wordt doorgevoerd. We begrijpen de gedaehtengang van B. en W. Financieel 1s de positie van de gemeente nog allerminst rooskleu rig en hier is een middel om de in komsten te verhogen. Daarvan moet dus gebruik worden gemaakt. Evenwel, wanneer alle instanties, waaraan de vaststelling van b^~r»'de prijzen is overgelaten, dezelfde ge dragslijn gingen volgen, dan zou het er met de prijsverlaging, die door zr velen als strikt noodzakelijk word beschouwd, bitter slecht uitzien. Aan de loonstop wordt van over heidswege onverbiddelijk de hand ge- 'ondèn. En terecht. Echter, dan moet ook de prijzenstop ten minste worden gehandhaafd. Zo van verlaging bij sommige artikelen nog geen sprake kan rijn. verdere ver hoging dunkt ons uit den boze. En een overheidsinstantie mag zich wel twee maal bedenken, alvorens te besluiten er toe over te gaan. Vooral wanneet het een artikel betreft, waarvan de kostprijs tot op zekere hoogte mag worden gerangschikt onder de vaste lasten. Wanneer die naar boven gaan. dan wordt een weg ingeslagen, die onder de heersende omstandigheden weinig anders dan funest mag worden genoemd. In ieder geval menen we. dat tot de voorgestelde verhoging moeilijk kan worden besloten, zonder dat de financiële positie van de gasfabriek daarbij in het geding komt We ver wachten, dat deze zodanig is. dat nog wel kan worden gerekend met een zeer behoorlijke winst. Mocht dit het geval zün, dan kan men ernstig me» het college van inzicht verschillen om trent de „noodzakelijkheid" van de wijziging in de gasprijs. A. Eriks. Schoenen worden goedkoper I Begin December zal de prys van dames-, heren- en kinderschoenen met ea. 6 procent worden verlaagd. Reeds in de loop van die maand zal deze prijsverlaging merkbaar worden De handel krijgt echter tot ongeveer lt Jan. 1948 gelegenheid hun voor raad duurdere schoenen uit te ver kopen. In het bijzonder wordt de aandacht van het kopend publiek er op gevestigd, dat de verbrulkerspriJ# gestempeld moet zijn in de hielvoe- ring of op de loopzooi van de linker schoen van ieder paar. weerbericht AANHOUDEND WISSELEND WEER Meest zwaar bewolkt met nu en dan regen. Krachtige, aan de kust tijde lijk stormachtige Weeteltjke wtad Zacht voor de tijd van bet

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1