Er staan 30.000 woningen in de
steigers
Misleidende propaganda
Amsterdamse Revue
I
De vrijheid bedreigt India
Maar over een jaar zullen ze nog niet
klaar zijn
(van onze llaagsc correspondent)
In de jongste publicatie van het
C.D.S. „Bouwbedrijvigheid en Bouw
materialen" constateert men, dat het
aantal begonnen woningen opnieuw
buitengewoon groot was. Het cijfer
over Augustus (7561) overtrof zelfs
het dnbbele van het maandgemiddel-
de van 1938. Het.aantal woningen in
uitvoering is eveneens belangrijk ge
stegen en bedroeg ultimo Augustus
1947 ruim 50% meer dan in 1933. Dit
zou een buitengewoon gunstige toe
stand der bouwbedrijvigheid beteke
nen, indien het cijfer omtrent de vol
tooide woningen een zelfde beeld ver
toonde, d.w.z., dat een productie van
5000 woningen per maand gehaald zou
worden. Dit is echter geenszins het
geval. Slechts 770 woningen werden,
volgens de voorlopige cijfers, in Au
gustus voltooid, hetgeen slechts 24%
is van het maandgemiddelde van '38
De mogelijkheid bestaat aldus ver
volgt de publicatie, dat het grote aan
tal in uitvoering zijnde woningen or
der deze omstandigheden (schaarste
aan materialen en onvoldoende per
soneel) een bedreiging vormt voor de
geregelde voortgang in de bouwbe
drijvigheid. Indien een storing zou op
treden in de materialen- en perso
neelsvoorziening zou het resultaat zijn
dat een langer bouwvolume bereikt
werd dan het geval zou zijn geweest
als men een kleiner aantal woningen
in aanbouw had.
Een Janboel.,..
We willen er niet over praten of
het C.B.S. het departement van we
deropbouw hierdoor in het zonnetje
zet. Immers, feiten zijn feiten en die
üggen thans allerdroevigst. Einde Au
gustus had men een slordige 30.000
woningen in de steigers staan tegen
ongeveer 12.000 op 31 Dec. 1946. Maand
In maand uit is dit aantal met spron
gen gestegen zonder dat het aantal
voltooide woningen, daarmede gelijke
tred hield. Dit was zelfs in Augustus
weer 200 minder dan in Juli. Er ram
melt veel. Maar als men daarnaast
verneemt, dat er boeren zijn, die hon
derd maal bezoek krijgen van een
Keukenconsult
Winterkost in variaties
EEN SPECIAAL GERECHT
UIT DE ZAAN
Dat is bruine bonen met appelmoes.
Eertijds werd dit gerecht aan de Zaan
gegeten, vooral als in het voorjaar de
aardappelen ongenietbaar werden
Op Flakkee kende men eertijds het
„poters smoken". Kleine aardappel
tjes in de schil werden dan met wat
vet gaar gekookt en met zure uitjes
en augurken gegeten. In Zeeland ken
de men de zoete appeltjes. De appelen
werden eenvoudig gekookt, met een
stukje boter wat smakelijker gemaakt
Opgediend werden ze op een schaal,
waarin sneden wittebrood waren ge
legd Hierop kwamen de appelen en
het geheel werd overgoten met het
even gebonden nat. Gebraden worst
completeerde dit gerecht.
DE ZOETE BEET TEN BESLUIT
Winterkost is er in ontelbare vari
aties Zo b.v. hete bliksem en het vrij
onbekende blauwe bliksem, talrijke
soepen enz. En hoewel geen winter
kost besluiten we de receptenreeks
met een zoete beet: De Zeeuws bab
belaar.
Een goed recept hiervan is het vol
gend:. los 250 gram suiker op in één
eetlepel water en één lepel azijn.
Voeg toe een halve lepel boter en
een snufje zout. Breng dit mengsel
aan de kook en dik 't in tot een drup
pel op een koud voorwerp geworpen
b.v. op de gootsteen onmiddel
lijk stolt. Giet op een natgemaakte
stenen of geëmailleerde plaat de mas
sa uit. Vorm er met een mes een rol
van. plm 1 c.m. dik. Knip hiervan
stukjes. Om het hinderlijke kleven
te voork'omen, kunt u de babbelaars
met suiker bestrooien.
VERSTREKKING VEEVOEDER
De Provincoale Voedselcomrhissaris
voor Noordholland maakt 1 et volgen
de bekend. Er zullen voor het tijdvak
van 14 December 1947 - 17 Jan. 1948
aan veehouders, die hun melk afleve
ren aan Zuivelfabrieken, gelegen bui
ten de eerste zone van het wettelijk
consumpticmelk gebied onder bepaal
de voorwaarden bonnen voor kal ver
meel (Ml en M2) worden verstrekt.
Op deze bonnen kan naar keuze het
bovengenoemde voeder en/of rund-
veevoeder LP en'of varkensvoeder D
•u/of ochtendvocder G en/of paarden-
voeder A worden betrokken. Omge
keerd is omwisseling echter niet toe
gestaan, ma,w. men kan op de bon
nen van genoemde mengvoeders <LP
D. G en A) geen voeder voor kal
veren «Ml en M2) betrekken. De re
geling voor de omwisseling geldt ooi:
voor de voederperiode 21 Dec. 1947-
17 Jan" '«48
ambtenaar (al of niet met auto) vóór
dat de tekeningen zijn goedgekeurd
en men dus aan de herbouw van de
platgebrande boerderij kan beginnen
moet men wel geloof gaan hechten
aan de critiek op wederopbouw
Ordening.
Zeker is wel, dat de hele wederop
bouw met de dag schever gaat groei
en. Onze indruk is, dat sommigen
door de bomen het bos niet meer zien.
Wederopbouw wil dan ook opnieuw
orde gaan scheppen.
Zo vernemen wij uit goede bron. dat
voor 1948 belangrijk minder bouwver
gunningen zullen worden verleend.
Enerzijds wil men hierdoor evenwicht
pogen te scheppen in het aantal in
uitvoering zijnde woningen en de ca
paciteit der bouwwereld, anderzijds
door het verbieden van grote objec
ten. zoals openbare gebouwen, fabrie
ken enz.; alle beschikbare manschap
pen en materialen mobiliseren voor
de directe woningbouw. Ook norma
le onderhoudswerken, die arbeid en
materialen vorderen zullen voor 1948
grotendeels komen te vervallen.
Thans staan er nog legio woningen
al in de stellingen sedert 1946 en zelfs
al wordt er in 1948 niet één bouw-
of herstelvergunning verleend, dan
zal men in genoemd jaar nog niet
klaar komen met de werken, die men
thans in nitvocripg heeft. Het ziet er
ziek uit. Het eigen nestje blijft voor
lopig nog een droom, zelfseen ver
re droom.
En tóch is dc Vrije Alkmaardcr hét
blad voor iedereen. Een gezinsblad
bij uitstek, dat U moet lezen wanneer
U op de hoogte wilt blijven. En
de prijzen ziju lager. Wees verstandig:
neem een abonnement.
DE APPELSTROOPPRIJZEN
Na de jongste prijsverlaging is de
prijs voor los uitgewogen appelstroop
0,89 per kg. en 0,45 per 1/2 kg.
De verbruikersprijzen voor appel
stroop in de meest voorkomende ver
pakkingen zijn: cartonnen beker van
1000 gram 95 cent, van 900 gr. 87 1/2
cent, van 500 gram 53 1/2 cent, van
450 gram 50 cent; glazen pot van 500
gram 50 cent, van 450 gram 47 1/2
cent; blik van 1000 gram 97 cent, van
850 gram 81 cent, van 500 gram 54 1/2
cent, van 420 gram 45 cent. blik met
decoratie, in alle gewichten 2 cent
duurder, behalve in 850 gram: 3 cent
duurder.
Alleen voor dc glazen potten mag
statiegeld worden berekend.
Het weekblad „Kruidenierswaren'
wijst er in een hoofdartikel op., dat
in de radio-nieuwsdienst een verkeer
de voorstelling van zaken is gegeven
met betrekking tot de aangekondigde
prijsverlagingen. Nadat het blad ge
constateerd heeft, niet te willen tre
den in een discussie over de nuttig
heid der aangekondigde maatregelen,
schrijft het:
..Daartegen gaat ons bezwaar dus
niet, doch wel tegen de zeer onvol
ledige en misleidende voorlichting,
die o.i. naar „propaganda" riekt en
wordt aangewend om de pil van de
prijsverhoging te vergulden. Eveneens
moeten we bezwaar maken tegen dc
tendieuze radioberichtgeving, waar
door het publiek in de waan werdt
gebracht, dat niet de Regering doch
de Coöperatie de prijzen verlaagt
We zijn overtuigd, dat de ongeluk
kige publicatie van het eerste bericht
niet feens 'n reclamestunt van de
Coöperatie is, doch veeleer moet wor
den gezocht in een bijzonder* voor
liefde van de huidige regering voor
een bepaalde bedrijfsvorm Immers de
Coöperatie heeft herhaaldelijk tc ken
nen gegeven, dat de winstmarges voor
de detailhandel te krap waren waar
door lonende exploita'ie van de
coöperatieve winkels ook tot do on
mogelijkheden behvu-de W?l heeft de
Coöperatie als haar standpunt mede
gedeeld, dat in de innustr.'ila sector
te veel werd vrrdiend en, vaar zij
zowel de fabricage als de distributie
in handen heeft, kan zij dit uit evva-
ring weten. Dit was trouwens ook de
mening van groot- en kleinhandel en
deze mening wordt thans door de ge
nomen maatregelen .bevestigd
Maar men hoede zich ervoor i»i pers
berichten de zaak terwille van de pu
blieke opinie mooier voor te strd'eii
dan ze in werkelijkheid is".
De eerste dag waarop H.M. de Ko
ningin, na een korte rustpoos, de teu
gels van het bewind weer in handen
neemt in Amsterdam en niet in de
Residentie ligt het voor de hand
dat dit ongewone bezoek nogal de
aandacht trekt en aanleiding geeft tot
velerlei geruchten.
Natuurlijk is het niet de grootse
Sint Nicolaas optocht, waarbij dit
jaar zelfs het „corps consulaire" be
trokken werd, die de vorstin naar
Amsterdam lokte, doch houdt dit be
zoek met geheel andere aangelegen
heden verband.
Het gouden jubilé van H.M. is aan
staande en de hoofdstad, met name
het paleis op de Dam en de Nieuwe
Kerk (Gedachtenisdienst). zal daar
bij een belangrijke rol spelen. Vorste
lijke gasten, grootwaardigheidsbekle
ders uit het buiten- en binenland be
nevens tal van anderen zullen in het
Koninklijk Paleis ontvangen worden
en deze ontvangst brengt vanzelfspre
kend mee, dat vooraf beschikkingen
getroffen moeten worden. Reeds begin
van dit jaar, toen zij hier een maand
vertoefde, heeft de Koningin al ge
wezen op de tegenwoordig zo voor
treffelijke accommodatie van het pa
leis. waardoor de ontvangst van de
diplomatie in de Burgerzaal dus
niet als van oudsher in Den Haag
bijzonder slaagde en ligt het voor de
hand dat deze ontvangst zich ook in
de toekomst zal herhalen.
Waaruit ten slotte valt af te leiden,
dat men ten hove wel iets gevoeld
voor de verheffing van Amsterdam
tot residentie. Doch met dit al is er
ook thans weer niets nieuws onder de
zon Amsterdam kon reeds in lang
vervlogen tijden Neerlands eerste re
sidentie genoemd worden. Immers
vele monumentale gebouwen in onze
stad getuigen nog van hun oorspron
kelijke bestemming, zoals het paleis
van justitie, de Nederlandse Bank
en/ die eertijds niet anders waren
dan resp. ministerie van justitie, van
Binnen- en Buitenlandse Zaken en
tijdelijk ook het z-g. Oost Indische
Huis. voor koloniale aangelegenheden
In de z.g. Franse tijd was het 'n
het bijzonder Koning Lodewijk die
niet anders wenste dan de hoofdstad
als residentie beschouwd te zien. ,fiij
bewoonde dan ook, behoudens oa. 'n
kort zomerverblijf op het Loo, bijna
uitsluitend het paleis op de Dam
Maar. vraagt men zich hier af. hoe
staat het met het reeds begin 1947
door Reuter aangekondigd bezoek van
het vorstelijk echtpaar van Engeland,
dat tegen het najaar zou plaats heb
ben? Het huwelijk van de kroonprin
ses bleek natuurlijk een onvoorziene
verhindering, doch zou dit bezoek
binnenkort nog te verwachten zijn,
bijv. in het a.s. voorjaar? En de Ko
ningin daarom tijdelijk hier verblij
ven; Mij dient deswege het officiële
hofbericht af te wachten.
Het zou trouwens niet dc eerste
maal zijn dat de hoofdstad die eer te
beurt viel. Over een dergelijk Engels
bezoek in het begin van de regerings
periode van Koning Willem III, deden
nadien wonderlijke verhalen de ronde,
waarvan één ons wel interessant of
leutig-Amsterdams voorkomt. Wij ver
namen het onlangs van een oud-boot
werker.
De Engelse monarch had, zoals ge-
ruikelijk. verscheidene bezoeken aan
hoofdstedelijke instellingen gebracht:
aan de Nieuwe Kerk, het toen wereld
vermaarde Burgerweeshuis enz. Ech
ter, bijna vergeten bleek op de voor
laatste dag van het verblijf een be
zoek aan onze voornaamste scheeps-
bouwwerf, ook al een bedrijf van in
ternationale reputatie. De Koning wil
de deze beslist nog bezoeken en zo
kreeg de directeur van de werf des
morgens tegen 10 uur via de bur
gemeester daarvan bericht. Z.M. zou
tegen 11 uur arriveren, ieder moest
gewoon aan het werk blijven. Maar
gewenst bleef toch enig eerbetoon, bij
voorkeur door medewerking van de
bekende werfharmonie. De directeur
beloofde het prompt. Vlaggen wareè
er genoeg, maar de harmonie? Menf*
sen vroeg de directeur zien jul
lie kans om binnen dertig minuten
de instrumenten op te. halen? We
moeten de Koning een serenade bren
gen. Doch niemand zag er kans toe,
de afstanden waren daartoe te groot.
Men was werkelijk diep onder de in
druk van het geval. Geen sprake van
sabotage, want de eer van zulk be
zoek was reclame voor ieder van de
werf. Mannen, riep dan plotseling de
directeur, ik ben er! Ik wdfet dat er
goeie zangers onder jullie zijn. Welnu
als de Koning komt en vertrekt, scha
ren jullie je links en rechts van het
hek. En dan zingen jullie zo flink als
het maar" kan het Engelse volkslied.
Maar directeur, protesteerde het per
soneel, dat kenne we toch niet. Nooit
van gehoord. Kennen jullie dat niet,
argumenteerde de opgewonden direc
teur. welzeker kennen jullie dat. Jul
lie kennen toch allemaal wel het sle
perspaard o.» hol? Nou, dat is het.
Tien minuten later passeerde de hoge
gast de ingang en uit volle borst der
30 stoere werkers klonk het verhef»
fond lied:
Een sleperspaard op hol.
Het is een rare knol.
Dat beest wordt dol «enz.1.
De vorst blijkbaar getroffen door
deze geheel onverwachte sympathieke
hulde, salueerde minzaam naar alle
kanten.... De situatie was gered! Aan
het diner des avonds zo luidt het
schone verhaal betuigde de vorst
de burgemeester zijn grote ingeno
menheid met de ontvangst op de werf
Dat men het Engelse volkslied blijk
baar ook in het Nederlands kende en
vertolkte, had Z.M. zéér verrast.
De burgemeester boog diep en... mees
muilde.
Naar wij vernemen, zal het binnen
kort op een onzer prominente plei
nen. het Leidseplein, 'n artistiek mo
nument verrijzen, waarop stadsarchi
tect Piet Kramer, de bouwmeester
o.m. var. de Haagse Bijenkorf, het
Vondelparkviaduct en onze monu
mentale bruggen, het ontwerp ver
vaardigde. Dit plan tekent al van
voor de oorlog. Het monument zal ge
wijd zijn aan „De Roem", en de na
men bevatten van een aantal man
nen en vrouwen, die zich in een niet
te ver verwijderd tijdperk door hun
talent of initiatief voor Amsterdam
verdienstelijk maakten.
In afwijking van de veelal nog ge
bruikelijke obeliskvorm, heeft Kra
mer voor zijn ontwerp het langwer-
pig-vierkant gekozen: een niet te ho
ge doch wijdse erezuil, samengesteld
uit diverse fraaie steensoorten (niet
in gebruik bij de opbouw) en beeld
houwwerken met velerlei fijne nuan
ceringen, die het verhevene en in
spirerende in de mens daarin tot uit
drukking brengen. Het meest impo
sante van dit bouwsel zal de verlich-
tin zijn. Deze wordt onzichtbaar aan
de voet van het monument toege
voerd, om in steeds sterker uitstra
lende lichtbundels naar boven de
symboliek nog te accentueren. Voor
de plaatsing zal vrij waarschijnlijk
in aanmerking komen het pleinge
deelte tussen A.M.V.J.-gebouw en
Koepelkerk, het front gericht naar de
Leidse buurt.
l De jaren vliegen snel! Een onzer
vroeger meest bekende en gevierde
zangeressen van de Nederlandse Ope
ra. mevrouw Engelen-Seuring, hoopt
27 Januari a.s. haar 80ste verjaardag
te herdenken. Men zal zich herinne
ren, dat deze begaafde soliste, ver
maard vooral door haar zeldzame
schone coloratuur, kort voor de oor
log nog een ereavond in.het Concert
gebouw werd aangeboden ter gele
genheid van haar 70e jaardag. In het
comité waren alle „rangen en stan
den" van Amsterdam en omgeving
vertegenwoordigd. Vele solisten en
muziekverenigingen verleenden hun
medewerking. Aan het slot van de
avond zong mevrouw Engelen Seu-
ring nog een coloratuur-aria uit Tra-
viata onder grote bijval en algemene
verwondering over haar nog altijd
sonoor gebleven geluid. Tijdens de
bezetting doorleefde zij buitengewoon
moeilijke omstandigheden, doch in
'44 werd haar door kunstvrienden
hulp geboden, gewaarschuwd als zij
waren door een publicatie van een
kunstenaar. Wij behoeven er voorze
ker niet aan te herinneren welk een
vt jraanstaande plaats deze kunstena
res in ons nationaal muziekleven heeft
ingenomen. Jarenlang heeft zij, onder
afwijzing van buitenlandse aanbie
dingen. in de Opera-Van der Linden
triomfen gevierd, gedragen door de
liefde en verering van het publiek.
Eerst toen de opera de strijd om het
bestaan moest opgeven, sloot zij een
zesjarig contract met de Keizerlijke
Opera te Frankfurt, waar haar even
eens de hoofdpartijen werden toege
wezen. Hoe groot overal haar suc
cessen waren, zij bleef toch de een
voud zelf. „Studeren en nog weer
studeren, ter bereiking van het vol
maakte", was haar leuze. Algemeen
bekend v§n haar, zijn de Margaretha
in Faust, Elisabetih in Tannhauser. Ju
lia in Romeo en Julia, Micaëla in Car-
men enz. In de Stadsschouwburg be
vindt zich nog een fraai bronzen beeld
van haar «Fhiline in MignonL ge
schenk van vereerders.
Mevrouw Engelen was leerlinge van
Daniël de Lange, de schoonvader van
Roeske.
Bij een ontmoeting een dezer dagen
in het Vondelpark, vroegen we haar
of zij haar zangstudie nog getrouw
bleef, waarop zij antwoordde: „Ik zou
zo heel graag af mijn aria's nog eens
repeteren voor mijzelf dan maai
ik bezit geen piano...."
Moge 27 Januari blijken, dat bns
publiek de bejaarde kunstenaares,
die reeksen van jaren aan de Ned.
Opera verbonden is geweest en haar
biste gaven aan deze instelling wijd
de, haar populair maakte, nog aller
minst is vergeten. (Zij woont thair.
in dc Pieter Langendijkstr.). M.
Brief uit New-Delhi
Een stap voorof achteruit?
Twee mannen twee tegenstellin-
lingen
Enerzijds Gandhi. De man van de
weerloosheid, die gewéld in welke
vorm ook veroordeelt De asceet, die
bijna geen behoeften meer heeft.
Anderzijds Mohammed Ali Jinnah,
gouverneur van Pakistan, die als Mo
hammedaan nooit de heilige oorlog
zal verloochenen. Een zeventiger, die
zich kleedt als een fat en zijn zaken
bestuurt met dc list van de Oosterling.
In die twee figuren manifesteert
Zich eigenlijk heel de tragiek, die In-
i a nu verscheurt
Toen dan de onafhankelijkheid de
finitief was geworden en India van
kolonie dominion werd, is dat feit ge
vierd met schuimende champagne er
met moord en doodslag. Lahore brand
de als een fakkel, in Calcutta telde
men duizenden en duizenden doden.
ue Pendsjaab. het vijf-stromenland,
r ond in vuur en vlam en een rade-
l'-zr vlucht van honderdduizenden be
gon.
Gandhi had een onverdeeld India
gewild. Maar zijn vriend Pandit Nèh-
ce, de president van het Indische par
lement. had hem gewaarschuwd: „Als
we niet toegeven, zullen de rivieren
zich rood kleuren van het bloed"
Gani.' gaf toe. Everals Jinnah.toen
niet alle Mohammedaanse eisen wer
den ingewilligd. Ook hij zag het te-
kcr des bloeds dreigen over India.
ondanks de soepelheid hunner lei
ders stonden Hindoes en Moslims als
wilde beesten tegenover elkaar. De
dcor inlandse vorsten bestuurde lan
den weifelden; kozen geen partij.
Op dit ogenblik schijnt de grootste
onrust gestild. Ik: spanningen blijven
niettemin dreigen en één vonk kan
eeu explosie veroorzaken, die dit ge
deelte van de wereld volkomen zou
ontredderen.-
Ontelbare tegenstellingen
Pakistan en Hindoestan kunnen el
kaar niet missen. Pakistan heeft een
overvloed van voedsel, terwijl Hin-,
doestan een ontzaglijke rijkdom aan
mineralen heeft. Economische samen
werking tussen de partners is een
noodzaak, willen zij zich tenslotte bei
de kunnen handhaven. Onder Brits
bestuur is India als één geheel tot
ontwikkeling gebracht en die eenheid
laat zich in economisch opzicht niet
straffeloos verbreken.
De interne moeilijkheden worden
nog verzwaard, door de verscheiden
heid van bevolking; de uitersten van
sociale toestanden, die elkaar hier
raken: het taalverschil «niet minder
dan 33 talen worden hier gesproken,
ongerekend nog de dialecten!); de in-
Echte Wild-West
in de bios
Wild-West avonturen kan
men vooral beleven in het
Alkinaars Bioscoop Theater,
dat is bekend. Maar gister
konden de bezoekers rillen
van een sensatie, die geheel
geratis en buiten het pro
gramma om geleverd werd.
Op een gegeven moment
weerklonk n.l. aan deze kant
van het doek een daverende
knal.
De scherpe kruitdamp die
zich terstond daarop ver
spreidde, deed het vermoe
den rüzen dat zich een af
schuwelijk drama v. wraak
lust of levensmoeheid in het
halfduister had voltrokken.
Toen de consternatie wat
over was deed het verbaal
de ronde, dat een mi'P-rir
mei zijn revolver bad zitten
sppïen. Zenuwachtig door de
spanning of zich kwaad ge
maakt op de doortrapte
schurk van het Witte Doek?
Particulier initiatief
gestraft
Wat doet een kruidenier, die een
partijtje hagelslag heeft staan, doch
dit in verband met de beschikbaar
stelling van een keuzebon niet kan
verkopen? Hij wendt zich tot het C.D.
K. en vraagt raad Het C.D.K. neemt
echter geen beslissing, ook niet. nadat
de kruidenier opnieuw contact ge
zocht heeft Hij moet maar „afwach
ten". Intussen nadert de zomer. De
hagelslag dreigt te bederven. De krui
denier stelt het particulier initiatief
in werking en verkoopt de hagelslag
aan zijn vaste klanten tegen de vast
gestelde prijs. Prompt wordt proces
verbaal tegen hem opgemaakt Hij
kan „afkopen" tegen een bedrag van
75.—. Maar onze kruidenier is een
principieel man. Hij weigert en de
zaak komt voor. De distributi.vamb-
tenaar. die als bijzitter fungeert, ad
viseert het opleggen van een boete
van 100,—. De tuchtrechter volgt dit
advies op en de kruidenier wordt
diensvolgcns veroordeeld. Men kan
dit recht noemen Beter zou men spre
ken over een maatregel, die past in
het systeem van „koude sanering" van
de middenstand.
gewikkelde staathuishoudkundige
structuur half democratisch, half
feodaal; de verschillen in klimaat (In
het Himalayagebergte de eeuwige win
ter en in de laagvlakten temperaturen
van 40 graden Celcius en meer)door
de ogenschijnlijk niet te doorbreken
kastemuren; door het priesterdom,
dat zich verzet tegen een algemene
volksontwikkeling.
De grote godsdiensten zijn hier zon
der uitzondering vertegenwoordigd en
talloze onderling vijandige secten ver
troebelen de toestand nog meer. Op
elke Mohammedaan kan men drie Hin
does rekenen. De christelijke zending
wordt er verzorgd door ee- dertig
lichamen. Niettenvn bedraagt het aan
tal Christenen slechts 6 millioen, een
hoopje tussen de plm. 400 millioen
zielen. Zo wordt India door ontelbare
tegenstellingen doorsneden. Algemenp.
maatregelen stuiten soms in bepaalde'
streken af op -onoverkoneliikp mw-.
"kheden.
wenste wel. dat we „ooit om
onafhankelijkheid gevraaghadden'
klaagde één der Congresleden, toen de
bloedige botsingen de Pendsjaab in
een land vol doden en gewonden her
schiepen. Dat is de grootste tegenstel
ling, waaraan India zich zo onver
wachts wondde; dat de zo fel begeerde
vrijheid gevaarlijk bleek en het land
zelf bedreigde
boekennieuws
ONDERDRLb "^RZET
Verschenen is vierde aflevering
van het standaardwerk ..Onderdruk
king en Verzet". Dit gedeelte behan
delt nog de oorlogsdagen van Mei 1940.
Het is een belangwekkend en in
hoge mate interessant boekwerkje, dat
echter een gebrek heeft: het is in
een slecht Nederlands geschreven en
af en toe struikelt men over een ger
manisme en juist dit laatste behoort
in een dergelijk geschrift niet voor te
komen. Naar het ons voorkomt be
hoort de redactie de Nederlandse taal
juist in een werk als dit zo zui
ver mogelijk te houden. Bij volgende
afleveringen lette men vooral daarop.
Th K
„ALS HET VERLEDEN DONKER
IS". Door H. G. Wolthuizen
Koolhaas. Uitgegeven door „Oarpe
Diem" te Barendrecht.
Wij ontvingen dit boek, met de ver
melding. dat het ons wel zou interes
seren. omdat het in. Noord-M.»»...*
speelde.
Inderdaad zijn we er met belangs'el-
ling aan begonnen, niet juist om bo
venstaande vermelding, maar omdat
het boek er zo goed verzorgd uitzag.
Een fraaie omslagtekening. •v„arop
zo'n forse Oud-Hollandse b erderij
staat afgebeeld en een kwalitei; na
pier, zoals je die voor de oorlog gere
geld aantrof, maar die nu nog tot de
uitzonderingen behoort.
Een veelblovend uiterlijk dus
Jammer genoeg is dit het en'ge
goede, dat we van dit boek kunnen
zeggen.
De inhoud is ongeveer als volgt:
Een jonge vrouw van een boer ver
drinkt op een zeer onwaarschijnlijke
wijze, haar man en twee kinderen
achterlatende. Deze boer krijgt een
buurvrouw als hulp, zo beroerd als je
je maar in kunt denken en een knecht
die voor de honden niet deugt
De directrice van een postkantoor
•aar hij vroeger eens mee is uitge
weest en die klaarblijkelijk nog steeds
•erzit op hem is. tracht zich oo de
meest onmogelijke manieren aan hem
op te dringen. Elke vrouw schaamt
zich voor deze figuur.
De rijkste boer van het dorp komt
zijn ongetrouwde, maar reeds oude.
schoonzuster aanbieden En d~n komt
eindelijk Else!
En vanzelfsprekend raakt ook Else
verliefd op de boer. Maar ook Else
heeft een verleden en tijdelijk schei
den ze. waarna de schrijfster echter
toch nog voor een ..hapov end" zorgt.
Deze onmogelijkheden zouden het
ongetwijfeld voor een meer begaafd
auteur zeer moeilijk hebben gemaakt
een lezenswaardig verbaal te «schep
pen.
Immers het tragische begin wordt
gevolgd door een serie gebeurtenissen
die alleen maar komisctf aandoen.
Mevrouw WolthuizenKoolhaas heeft
echter geprobeerd deze komische ge
beurtenissen tragisch te doen voor
stellen.
Ze is er niet in geslaagd Het, ver
band is slecht. De stijl afgrijseliik
De dramatische gebeurtenissen wor.
den steeds voorafgegaan door storm
en regenvlagen. Als het begint te
waaien of te regenen .houdt dan je
hart vast. want dan gebeurt er iets.
Misschien dat de een of andere ge
ëxalteerde oude dame cr nog wat in
ziet. Jaar van itgifte en prils von
den we niet vermeld.
En gecombineerd met de voortref
felijke kwaliteit van het papier, beeft
dit bli ons het. vermoeden gewekt dat
de uitgever een parij. die hij reed®
jaren als onverkoopbaar op zolder had
liggen, op deze manier van de hand
tracht f" doer
