j KINDERKOERIER
EEN PLANETARIUM IN DE HUISKAMER
54 000 BOEREN WACMTFN
OP 551.000 H.A. GROND
Rbouw, aló twMaCCel
„Je komt niet thuis.
Op bezoek bij Schagen's astronoom (II)
Blokker „verstelt"
de zon I
Uit het vorig artikel over ons be-
■oek bij Blokker zoudt ge de indruk
gekregen hebben, dat hij ons alleen
«naar wat door hem zelf vervaardigde
dingen heeft laten zien en dat we
maar weinig gehoord hebben over het
heelal. Niets is minder juist. We heb
ben Blokker leren kennen als een
ui:ermate gezellige prater, die een
massa dingen smakelijk wist te ver
tellen.
We stonden in de woonkamer en
bekeken een wonderlijk gevaarte, dat
aan het plafond hing. Het was een
door Blokker zelf vervaardigd plane
tarium.
Dit is het zonnestelsel met de pla
neten. die er rond de zon draa'en.
Een uurwerk houdt alles voortdurend
In beweging. Niet dat ge het ziet <*aan
Want alles gaat natuurlijk uiterst
langzaam
Het heelal in de woonkamer
De draaiende beweging der hemel
lichamen. die in werk el i ikheid gewel
dig snel is. is hier door het zo ver
kleinde formaat niet met het hlote
oog zichtbaar 7o zagen we bii Blok
ker aan de zolder hangen Venns. Mer-
curius. de Aarde. Mars. JuDiter. Sa-
tiirnm en allen velbrachtten ze in d»
tijd die ze in de wereldruimte nodig
hadden, hun cirkelean* door de woon
kamer Mercurius had 87 dagen nodig,
de aarde een jaar en Saturnus 99 jaar
om de haan rond de zon te volbren
gen Het nlanetarium van BlnVker is
12 ianr. Het zal dus nog 17 j»ar, d'Wx.
voor Saturnus de plaats bereikt heeft,
waar ze stond, toen het planetarium
begrn te draaien. Juoiter daarentegen
wnc dit jaar net voor de eerste maal
rond.
ï.even oo de planPten?
We stelden P'nkker «*e vraae. of bii
het mngoJKk achtte, dat er fn andere
hetne'lirhamen ook menselijk leven
aanwezig was. Het antwoord was
merVwinrdtg. Plakker vond. dat het
te<-h wel oen beetje pedant was van
ons. gewone nietige stervelingen, om
te veronderstellen, dat alleen de aar
de de uitverkoren planeet zou zijn.
H!> a^Mte he! heel waarsdhimlijk. dat
ook «r» andere planeten leven aanwe
zig was.
Alleen zal dat leven wellicht heel
.ttr.dcrs ziin en zullen de atmosferische
toestanden oo die hemellichamen aan
de dnar misschien aanwezig zijnde
bewoners heel andere eisen stellen.
Zo was op het ogenblik prof Kui
per. vaar wij onlangs een artikel
over ïr de krant publiceerden, bezig
gen toiesonon samen te stellen, waar
mee h'f do aanwezigheid van planten
groei en Mars hoopte te kunnen aan-
torto-i We kregen het natuurlijk ook
txt' xfvtooxstet.l1ng ..de
Nederlandse a-rouw 1898—1948".
7vi<; gemeld zal als huldeblijk van
alle Ncd. vrouwen aan H. m. de Ko
ningin ter gelegenheid van haar gou
den vpgerinecjubileum van 18 Augus
tus tot 15 September 1948 te 's-Gra-
venhage een tentoonstelling worden
eeo'-ganiseerd. onder de titel ..De Ne
derlandse Vrouw 18.981948".
..De vrouw en de mode" is één van
de vele facetten van het vrouwen
leven. dat belicht zal worden en alles,
wat een rol gespeeld heeft bij het
toilet van de vrouw heeft betekenis
en bekoring als „Stille getuigen". Zij.
die bereid zijn uit hun bezit goede
ren in bruikleen af te staan voor deze
tentoonstelling kunnen zich wenden
tot het hoofd van de groep „De vrouw
en de mode" van de stichting „De
Nederlandse Vrouw 1898—1948": me
vrouw A. Isaac-Joles.' van Kijfhoek-
laan 78. Den Haag. tel. 776214.
over de maan. Een hemellichaam, dat
we zo goed kennen en waarvan velen
toch nog zo weinig afweten. En zelfs
onze geleerden! Want de maan heeft
de onhebbelijkheid om zich steeds
maar van één kant te laten zien. En
dat is voor onze geleerden natuurlijk
erg jammer.
De maan onsympathiek?
En nu menen wij wel. dat wij zo
goed af zijn met onze maan. aldus
Blokker, maar als je er goed in komt
is het toch niet zo heel erg. Want
Mars heeft twee manen, waarvan er
een heel dicht bij staat. En omdat de
ze maan zo heel dicht bij is. beweegt
ze zich zo snel. dat het zelfs met het
blote oog voor de eventuele Mars-
woners moet zijn waar te nemen. Om
dan nog maar niet eens te spreken
van Jupitep- die twaalf manen om zich
heen heeft zweven. Daar kunnen de
verliefde paartjes dus practisch al
tijd in de maneschijn lopen, terwijl
Saturnus met zijn ring helemaal de
kroon spant.
Neen. uiteindelijk waren we over de
maan niet zo heel erg Ie spreken
„Ik hcjp eens iemand bij mc gehad."
vertelde Blokker, „die wilde Venus
zo graag eens door de kiiker zien. Ik
heb Venus opgezocht en de man keek
er naar. om dadelijk zijn hoofd w»er
naar me toe te draaien. Want wat hij
daar zag. was Venus niet Dat was de
maan in het eerste kwartier. Ik zou
hem niet Iümcn Maar in werkelijk
heid was het toch Venus, d;e door de
draaiende beweging ook de schijnge
stalten van de maan aanneemt. En
door de werking van de kijker had
Venus de grootte van de maan aan
genomen".
Onder deze vertellingen vloog de
tijd om en stonden we eindelijk voor
het door hemzelf vervaardigde astro
nomische uurwerk.
Een uurwerk, dat niet alleen de mi
nuten en de uren aanwijst, maar ook
de dagen, de maanden, de maanstan
den. de stand van de sterrebceldcn en
de plaats welke de zon in dat sterre-
beeld inneemt.
Elke veertien dagen moet de zon.
in verband met haar loop echter ver
zet worden, zodat we met vrolijkheid
constateerden dat Blokker de loon van
de zon als het ware in zijn band heeft
tenminste in ziin woonkamer.
Ge voelt wel. dat het geen dorre
middag is geworden Integendeel we
heben er genoten. En we zullen er
met vreugde nog eens terug komen,
als de grote telescoop klaar is.
Dat zal echter nog wel enige tijd
duren. Want. vergeet niet hoe ontzet
tend veel arbeid er in deze „liefheb
berij" gaat zitten.
We hoorden er iets van. De bouw
van een planetarium: Een half jaar,
een astronomisch uurwerk: een win
ter. Maar dan wordt ook elk radertje
zelf gemaakt.
Het verwonderde ons niets, toen we
.en blik wierpen in Wierings school
agenda .dat we daarin aantroffen een
foto van M^n'gomery op de ene pagi
na. even verder een foto van Eisenho-
wer en daar tussen in Jacob Blokker
de eenvoudige arbeider, die geheel
zelfstandig in Schagen een s* er re-
wacht heeft ingericht, terwijl hij in de
wacht zelf bezig is
EEN BITTERE NOODZAAK
Emigranten worden propagandisten
De drang tot emigratie, die vooral direct na de bevrijding hoog oplaai
de. is een gevolg van een onevenredige stijging van cnltnurgrond en be
volking. Enige cijfers demonstreren dat zeer duidelijk: in 1910 telde Neder-
derland 5.9 millioen inwoners en was aan cultuurgrond aanwezig 2.2 mil-
lioen ha.; voor 1947 zijn deze cijfers resp. 9.5 en 2.5 millioen
toekomst, met grote sluimerende hulp
De voortschrijdende mechanisatie in
de Nederlandse landbouw verminder
de de laatste jaren het aantal beno
digde werkkrachten per ha., terwij)
het bevolkingsoverschot van de platte
landsbevolking daartegen niet daalde
doch eerder toenam. Het gevolg is
dan ook. dat talloze landbouwers geen
grond kunnen krijgen en derhalve
moeten emigreren, dan wel in indu
strie of handel terechtkomen.
Ook hier spreken de cijfers weer
duidelijke taal.
Een onlangs gehouden enquete wees
uit dat 37.547 landbouwers 257.557 ha
grond vroegen voor uitbreiding van
hun bedrijf, terwijl by'na 17.000 jonge
boeren en tuinders 293.861 ha. ver
langden voor vestiging yan nieuwe
bedreven.
Zijn grote kennis en degelijke levens
houding stempelen de Nederlandse
boer tot een graag geziene gast in
de immigratielanden.
Bezien wij de mogelijkheden voor
Nederlandse boeren in het buiten
land. dan staat bovenaan de lijst Ca
nada. In dit land liggen uitgestrek
te terreinen, welke voor ontginning
geschikt zijn. Hierdoor kan Canada
een vrijwel onbeperkt aantal agrariërs
opnemen, waarbij vooral de Hollan
ders welkom zijn. Aanvankelijk wor
den zij in loondienst tewerk gesteld,
doch na enige jaren kan een eigen be
drijf worden overgespaard, mits men
aanpakt.
De perspectieven in Australië zijn
zo groot, dat zij nog niet te overzien
zijn. Reeds is een klein contigent
naar dit land vertrokken, doch de
massa-emigratie stuit op vervoers—
moeilijkheden, aan de oplossing waar
van - thans wordt gewerkt.
Zuid-Amerika is het land van de
bronnen. Het levenspeil op het platte
land is hier echter zeer laag, hetgeen
vestiging voor Nederlanders aldaar
zeer moeilijk maakt. In deze landen
kunnen pioniers iets bereiken, indien
zij in groepsverband worden uitgezon
den.
In Zuid-Afrika is voornamelijk vraag
naar handwerkslieden, doch ook een
klein aantal tuinbouw ere kan zich
hier een bestaan opbouwen.
Ook in Frankrijk is de Nederlandse
boer in trek.
De huidige deviezenmoeilijkheden
steken echter een spaak in het wiel zo
dra er sprake is van bedrijfskapitaal
De band blijft bestaan
Van Nederlandse zijde wortlt al 't
mogelijke gedaan om de band met de
geëmigreerde boer te onderhouden.
Immers, deze emigranten zijn de beste
propagandisten voor de export van
Nederlandse land- en tuinbouwproduc
ten!
In verband hiermede zal eind De
cember aan alle in het buitenland
woonachtige Nederlandse boeren en
tuinders, wier adres bekend is, gra
tis een uitstekend verzorgde larfd-
bouwkalender 1948 worden toegezon
den. Voorts kan de emigrant zich al-
woordigingen jn het buitenland
tijd tot de Nederlandse vertegen
wenden voor raad en bijstand.
Een ieder, die evenwel wil emi
greren, dient zich te realiseren dat hij
zich hiervoor duchtig moet voorberei
den.
Kennis van land en taal is onmis
baar voor het slagen. Indien de kennis
er is, dan is de spreekwoordelijke
Hollandse degel ükhejd en vastbe
radenheid waarborg voor een goed
bestaan in de vreemde.
81. De toeschouwers op de tribune
van D.L.W. raakten door het vreemd
soortige gedrag van Jimmy zodanig
van streek, dat het gejoel en gegil
niet meer van de lucht was. Zij za
gen hem weer uit zijn doel lopen, nu
achter die kleine jongen aan Die aap
was stapel geworden, die aap deed
of er geen tegenpartij meer be
stondEr was er echter één die
zich zat te verkneuteren, en met een
valse grijns zat te lachen en die tus
sen zijn tanden siste; „Zo, meneer
Trapman, ik zal jou leren mij. achter
te stellen bij een aap".
Wie wonnen
de prijzen?
BESTE JONGENS EN MEISJES!
We hebben reeds verschillende wed
strijden gehad en tot nog toe hebben
jullie nog nooit de uitslagen van deze
wedstrijden gelezen. Het heeft we'
wat lang geduurd, maar ik kon er
door de Sinterklaasdrukte heus niet
eerder aan toe komen. Maar nu gaan
we ons oude gangetje: vandaag de
uitslagen van drie wedstrijden en de
beantwoording van jullie briefjes en
Zaterdag vinden jullie weer een nieu
we puzzle in de Kiffderkoerier.
Ik mag jullie als mijn vriendjees
en vriendinnetjes ook nog wel iets
verklappen: vlak voor Kerstmis vin
den jullie een Kerstpuzzle in de krant,
waarbij vijf boeken als prijzen be
schikbaar zijn. Natuurlijk doet ieder
een mee, hé?
GEWONNEN PRIJZEN
Een massa kinderen heeft meege
daan met de St, Nicolaas-tekenwed
strijd.
De prijzen werden gewonnen door
Arie Zeeman, Hoogwoud A 20, Lan-
gereis. 9 jaar; Truusje Schermer, Koe
dijk 320, 10 jaar; Betsie Bakker, Pool
land C 29, Barsingerhorn, 11 jaar; Di-
nie Heinen, Houthavenstraat 10, Alk
maar. 14 jaar; Beppie Winkel, Laurie-
straat E 24, Schagen. 9 jaar; Coha
Kraakman, Kievitstraat 4, Oudorp, 14
j^ar; E. de Waard, Belkemerweg
109, St. Maartensvlothrug, 8 jaar;
Hein Brand, Kruisweg 60. Bergen. 9
jaar.
De eerste vier hebben een eerste
prijs gewonnen, terwijl de tweede vier
een tweede prijs toegezonden krijgen
Een groot aantal kinderen heeft de
Sinterklaasliedjes, die in de war wa
ren geraakt, weer in de juiste volg
orde gebracht en aan mij opgezonden.
Dit was eigenlijk de bedoeling niet,
maar omdat er zoveel inzendingen
waren, heb ik maar twee prijzen on
der de goede inzenders verloot. Deze
werden gewonnen door:
Gtula Wuis, Kerkeweg 4, Anna
T* tilowna, 10 jaar, en Cor van Leyen,
B 38, H.Hugowaard-Zd„ 12 jaar.
En nu de uitslag van de opstelwed
strijd. Als Sinterklaas 'nog komen
moest, dan zou je haast denken, dat
ik de functie van de Goede Gever
waarnam' Wat een prijzenwmnaars'
De opstelwedstrijd was erg moeilijk,
want heel veel kinderen konden het
verhaaltje niet kloppend krijgen. Zo
doende kon ik maar één prijs verlo
ten. Deze werd gewonnen door:
Cornelia Harder. Kanaaldijk 27, te
Alkmaar.
De prijzen zullen jullie per post
worden toegezonden.
Sommige kinderen, die reeds eerder
een prijs hadden gewonnen, hebben
deze nog niet ontvangen. Dat komt
doordat de boeken, die ik voor hen
besteld heb, nog niet aangekomen zijn
Heb nog even geduld; spoedig zullen
jullie ze ontvangen!
OOM ROB
Oom Rob antwoordt
Verschillende briefjes heb ik nog lig
gen en die zal ik nu eerst maar be
antwoorden.
Kroonduif. Hoe gaat het nu met je
keel? Het was wel erg hé? Willie de
J. te A. Jij krijgt zo langzamerhand
al een aardige verzameling postzegels
en sigarenbandjes zeg! Bartje Koke-
liko. Wat heb je een leuk zusje. Daar
zijn jullie zeker wel g:oote op!! Daag!
Ellie H. te St. Ik ben stellig niet
stout geweest, want ik heb toch ook
nog wat van de Sint gekregen. Maja
r. te A. Is de operette erg leufc ge
weest? Vertel je me dat nog eens?
Tot schrijfs. Jannie v. d. M. te A.
Welkom in onze kring. Vertel je me
nog eens wat over jezelf? Kaatje
Koffie en Rietepiet. Weer een paar
nieuwe vriendinnen! Hebben jullie al
veel postzegels voor zieke kinderen?
Kees W. te A. Hartelijk dank voor
je mooie tekeningen. Misschen plaats
ik je „tocht door de natuur" nog we!
in ons hoekje. De kinderen van de
B.S.V. Ik ken jullie allemaal wel niet.
maar ik vind het toch erg prettig,
dat jullie meedoen. Met z'n hoevelen
zijn jullie? Vast wel een hele club,
want laatst had ik wel 23 inzendin
gen van jullie. Willen jullie voortaan
de oplossingen rechtstreeks aan mijn
adres zenden? Tot schrijfs! Gabi D.
tc S. Vertel je eens aan mij wat meer
over je zelf? Dag Gabi! Sneeuwklok
je. Natuurlijk doe jij ook mee! Je
schrijft netjes zeg! Douwe C. de V. te
A. Kom je ook in de club. Douwe?
Hartelijk welkom, hoor! Dinie H. te
A. Dus jij bent nooit zo erg gelukkig
met wedstrijden en verlotingen? Het
valt deze keer wel wat mee, is 't niet"
Adriaan S. 4e S. Of ik hebben wil
dat je meedoet? En of! Hoe t meer
zielen, hoe meer vreugd! Old Fire-
hand. Hoe is het nu met je zieke
zusje" Wordt ze al wat beter? En
n.et je Opa? EHv en Jantje K. te n.
Hartelijk dank voor jullie postzegels.
Jullie zijn wel eens stout ook hé?
Daag! Rie S. Ie B. 'n Leuk briefje
heb ik van je gehad zeg! Je blijft toch
evengoed schrijven, is 't niet? Mont-
bretia. Heb je veel op je verjaardag
gehad" Nog wel gefeliciteei'd .hoor!
Doornroosje. Moer je erg ver lopen,
voor je op school bent? 'k Geloof het
wel, is 't niet? Tini B. Ie "t Z. Nog
even geduld, kleine meid. Je krijgt
je prijs spoedig, hoor! Jan T. te D.
Wat heb jij een massa van de goede
Sint gehad, zeg! Wees er maar zuinig
op.
Opzienbarend vonnis
Ook het Britse bedrijfsleven zucht
onder een loden last van overheids
voorschriften. Een meubelfabriek die
in overtreding bleek te zijn, zag zich
voor de rechter geroepen. Deze ver
oordeelde de directie tot het betalen
van één shilling boete. Hij moti
veerde het vonnis aldus:
„Het is een publiek schandaal, dat
de Board of Trade geen kans heeft
gezien om de voorschriften betreffen
de het meubelbedrijf uit te vaardigen
in een voor een normaal, onderlegd
intelligent mens begrijpelijke vorm.
Het is hoog tijd. dat de Boa-d of Tra-
de in dit opzicht eerst eens orde
schept in eigen huis. Het is onduld
baar. dat een gemeenschap, die in
grote meerderheid bezield is van de
wens om wetten te gehoorzamen te
genover een warwinkel van vo'ko-
men onbevattelijke voorschriften ge
steld wordt.
Haar wordt de last opgelegd een
eindelo9s aantal mensen aan het
werk te zetten met de hopeloze taak
te ontdekken, wat de werkelijke be
doeling van een en ander is. Als hel
onmogelijk is om de wetgeving op
dit gebied in een vorm te gieten, die
de normale mens kan begrijpen, dan
schijnt het toch enigszins onredelijk
om van de burger te verwachten, dat
hij zal gehoorzamen aan een wet. die
hij met geen mogelijkheid kan ver
staan".
J t^dioprogrtimma
DONDERDAG 18 DECEMBER .1947
Hilversum I 301 m. Nieuws
om 7. 8, 13, 18, 20 en 23 uur
AVRO 7.30 en 8.15 uur Gram. pla
ten; VPRO 7.50 Dagopening; AVPG
9.15 Morgenwijding; 9.45 Arbeidsvi'a-
minen; 10.35 Mozart-prograrnma;- 10.50
Voor de kleutex*s; 11.00 Vrouwen in
de omroep; 11.20 Aeolian sextet; 12 00
Metropole-orkest; 12.38 Opere te klan
ken; 13.15 The Avroltans: 14 00 Voor
de vrouw; 14.20 Pierre Palla, orgel;
15.00 Voor zieken en gezonden; 16.05
Reprises; 17jOO Kaleidoscoop; 17.20
Welk dier deze week? 17.30 The S!:y-
masters; 18.15 Sportpraatje; 18.30 Re
geringsuitzending: 19.15 We kijken
naar binnen, kleinkunstrevue;
Hilversum" II 415 m. Nieuws
om 7, 8, 13, 19, 20 en 22.30 uur.
KRO 7.30 Morgengebed; 8.15 Pluk
de dag; 9.00 Ochtendconcert (Debussv
en Ravel); 9.35 Operettemuziek; NCR
V 10.00 en 1045 Gram. platen: 10.15
Morgendienst: KRO 11.00 De Zonne
bloem; 12.03 Zangrecital; 12.33 en 13 20
Dansorkest Klaas van Beek; 13.45 Hors
'd oeuvre voor de vrouw; NCRV 14.00
Strijkorkest; 14.40 Voor de vrouw;
15.00 Muziek bij de tbee; 15.15 Strijk
kwartet; 16.00 Bijbellezing: 17.00 Ra
dio-jeugdjournaal; 17.30 Geestel. lie
deren: 17.50 Regeringsuitzending; 18.00
Voor de land en tuinbouw; 1830 Chr.
Haagse oratorium-vereniging; 19.35
Het actueel geluid; 20.15 Studio ster
avond in Franse stijl; 21.30 De vaart
der volkeren; 21.50 „Kirkintilloch
Choir", Engels jongenskoor; 22.45
Avondoverdenking.
FEUILLETON
15
Toen ze het karretje hadden weg-
gebi'acht, liepen ze hand in hand door
ide donkere straten van Purmerend.
1 Aan de rand van de stad was een
gelegenheid, waar de trekkers nog
.Wel onderdak zouden kunnen vinden
was hen verteld.
J Na lang zoeken hadden ze het huis
eindelijk gevonden.
Ja, ze konden er nog wel bij, Het
was anders druk vanavond- en ze zou
den wel geen apart kamertje voor
hun tweeën kunnen krijgen.
De man grinnikte veelbetekenend.
Met een stormlantaarn ging hy hen
voor naar een grote schuur die naast
het huis stond.
Toen hij de deur opende sloeg hen
een benauwde lucht tegemoet. De man
hief zijn lantaarn hoog op. De schuur
Werd schamel verlicht.
In het hooi. dat op de grond was
«leergestrooid lagen wel meer dan
hondei'd mensen. Verlichting was er
niet aangebi-acht, stoelen en tafels
ontbraken. Je kon er alleen liggen
•n Ket meeliep, slapen.
Jan schoot ondanks de misere in een
lach en overhandigde de man twee
guldens. Te laat kwam hy tot het
besef, dat hij een stomme streek had
uitgehaald met de man twee gulden
ter hand te stellen.
Want nauwelijks had de man het
geld in zijn bezit, of hij liet de lan-
taan zakken, stak het geld in zijn
zak, opende de deur en wenste hen
een goede nachtrust. Daar stonden
ze nu in het diepe duister van de
schuur. Rondom hen wei-d gesmoe
zeld en gepraat.
Anstig greep Ali den ai*m van Jan.
Grote hemel, „fluisterde ze" moe
ten we hier de hele nacht in blij
ven?"
„We hebben er tenminste voor be
taald, „fluisterde Jan gx-immig terug
en over een half uur mogen we niet
meer op straat. Er zal wel niet veel
anders op zitten. Hou je goed vast, dan
zullen we kijkexx of we een plaatsje
kunnen vinden."
Behoedzaam streek hij een luci
fer af.
Van alle kanten werd hen toege
schreeuwd dat niet meer te doen.
„Ben je gek, hier in dat losse hooi
een lucifer aan te steken? Moeten we
allemaal levend verbranden?''
Maar iets had Jan tenminste bij 't
vlammetje gezien. Een eind voor hem
uit waren nog wel wat plekjes ruim.
Het was alleen maar de moeilijkheid
om er te komen. „Kom," zei hij zacht
jes tegen Ali.
Voet je voor voetje schuifelden ze
verder. Af en toe stootten zij tegen
een menselijk lichaam en kregen zij
hartgrondig verwensingen naar hun
hoofd geslingerd.
De situatie werd nog onaangenamer,
toen de mannen in het hooi ontdekten,
dat er een jongen en een meisje naar
een plaatsje zochten om hun moede
leden neer te strekken.
Een verhaal uit de hongerwinter
door
JAAP VAN ZOONEN
De meest schunnige toespellingen
werden gemaakt. Wanhopig klemde
Ali zich aan Jan vast. Ze dorst er
niet aan denken, wat haar te wach
ten stond als ze tussen die schreeu
wers raakte zonder hem.
Jan zelf beefde van woede.
„Beesten"! schold hij „Beesten! Heb
ben jullie zelf dan thuis geen moeder
of een zuster...."
Hij zocht naar woorden, maar kon
ze niet vinden. Het hoongelach, dat
aan alle kanten opklonk, bewees vol
doende, dat aen bex-oep op betere
gevoelens in deze omstandigheden
niet het minste resultaat zou heb
ben.
Aarzelend deden ze weer een paar
stappen. Het leek Jan, dat ze een
ruim plekje hadden gevonden. Voor
zichtig tastte hij met zijn voet rond.
Hij moest nog even licht hebben! De
lucifer zou hij direct weer tussen
zijn vingers fijnknijpen.
Een lichtte het vlammetje even op.
op. Ali gaf een schreeuw van afkeer
Vlak naast haar lagen een man en
een vrouw in de meest intieme ver
houding. Jan had het niet gezien,
maar had ontdekt, dat er tegen de
muur vlak voor hen voldoende ruim
te was En rauwe vloek was op het
ontbranden van de lucifer gevolgd.
Niet uit angst voor brand, maar om
dat het licht hun smeerlapperij
onthxilde, waren zij er zo fel op!
Met een ruk trok Jan Ali met zich
mee. Tegen de muur lieten zij zich
vallen. Jan trok haar naar zich toe
en voelden hoe zij snikte. Zonder
woorden zaten ze lange tijd naast el
kaar.
En luisterden naar de schaamtelo
ze geluiden, die uit het vunze duister
op hen afkwamen. Krompen ineen,
als er vragen werden gesteld, die hen
rechtstreeks betroffen.
Waren de mensen dan zo laag ge
zonken? Of was het alleen de aan
wezigheid van de massa, in de ellen
digste omstandigheden, in het donker
die deze poel van verderf veroorzaak
te?
Zouden deze mensen elkaar morgen
bij het ontwaken, in het licht van de
jonge dag vrij in de ogen durven
zien?
Af en toe werden nog meerdere per
sonen binnengelaten en herhaalden
zich de tafreien. Tot eindelijk deze
schuur vol levend mensenvlees tot
rust kwam; -de hartstochten bevre
digd, de lusten botgevierd waren.
En met de rust kwam de kou, die
door de reten drong en Jan en Alx
deed verstijven. De muur was niet de
beste plaats geweest De snijdende
Oostewind scheen er door heen te
blazen. Voorzichtig trachtten ze wat
hooi te bemachtigen, waain ze ech
ter niet konden slagen zonder de woe
dende protesten uit te lokken van de
benadeelden.
En met de koude verschenen de rat
ten. Ze snuffelden hier, ze snuffelden
daar, ze maakten slapenden wakker,
terwijl degene, die nog niet sliepen
wild van zich afsloegen als zij meen
den. dat er zo'n monster in de buurt
was.
Langzaam kroop de nacht voorbij.
Dicht tegen elkaar aan lagen Jan en
Ali de komst van de dageraad te ver
beiden.
0-
Als een weeë walm kroop de stank
door de bedompte schuur. De deur
was vast en gelegenheid om frisse
lucht te verschaffen ontbrak. Als er
iemand onwel werd of noodzakelijk
naar buiten moest, je moest het maar
gelaten afwachten. Licht om een zieke
te helpen ontbrak. De deur was ge
sloten en bleef gesloten. En 's mor
gens werd het hooi wat opgeschud
en was het logement weer klaar voor
de volgende bezoekers. Lakens behoef
den niet te worden uitgewassen, de
kens niet te worden gesloofnd!
Toen in de schemer van de volgen
de dag de deur geopend werd slaak
ten Jan en AI! een zucht van verHch-
ting. Zy haastten zich naar buiten.
Zij durfden noch elkaar noch C2n
ander aan te kijken. Hoe was het mo
gelijk, dal zulke toestandexx konden
bestaan.
Er waren nog enkelen, die de zelf
de gevoelens koesterden, maar het me
rendeel scheen zich kostelyk geamu
seerd te hebben.
Buiten stonden een paar emmers va
ter, waarin degenen, die er aardigheid
in hadden, zich konden wassen.
(wordt vervolgd)
