Ikmaaidei'
Onder de Schijnwerper
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
en
Herwaardering textielpunten
bonvrije schoenen
„Eerst staakt het vuren,
dan politieke besprekingen"
4e Jaargang No 1128
Dinsdag 6 Januari 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stichting.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, Westerweg 338,
Alkmaar, tel. 3300. Tijdelijk bureau redac
tie en administratie, Voordam 6A, Alkmaar
(niet te verwarren met Voordam 9)teL 3967.
DisiribuiievooruUzicht 1948
Meer kolen in de kachel en
krentenbrood op iafel?
Onze nieuwjaarswandeling langs rüksbureaux, vakgroepen, ondervak
groepen, bedrijfschappen, departementen plus onze telefoontjes aan in
dustrie en handel hebben wel enig journalistiek resultaat gesorteerd.
Zo vernamen we o.m. dat in de loop van dit jaar zeer waarschijnlijk de
kousen van de bon zullen gaan. De productie hiervan is thans voldoen
de om de behoefte te dekken. Aangezien de kousenbonnen in de hete
zomer in de prullemand gegooid zullen worden, hoopt men een run te
voorkomen. Gelijk met de dameskousen geschiedt hetzelfde met
herensokken, overhemden en sommige lingerie-artikelen. Costuums, jur
ken, mantels, kortom de duurdere stukken blijven daarentegen op de
Puntenaantal nog onzeker
Voorts vernamen wij uit welinge
lichte bron, dat er zeer binnenkort
wederom een herwaardering der tex
tielpunten in het vooruitzicht ligt.
Enkele artikelen, die voorlopig nog cp
de bon zullen blijven, zullen daarbij
Opnieuw worden gewaardeerd, d.w.z.
het aantal punten dat men er voor
moet hebben, zal opnieuw worden
vastgesteld. Deze verandering zal ver
moedelijk minstens even ingrijpend
zijn als die van enkele maanden ge
leden!
Over het aantal punten dat dit
jaar beschikbaar zal worden ge
steld voor 't verkrijgen van tex
tielproducten staat nog niets vast.
Aanvankelijk heeft het in de be
doeling gelegen om de raming op
100 punten te stellen, doch aange
zien het tijdstip waarop enkele
textielproducten bonvrij zullen
worden verkocht, nog niet juist is
mede te delen, moet men een be
slissing tot zolang aanhouden. Hoe
wel het in 1948 met de textiel
nog lang geen koek en ei zal zijn,
is een gematigd optimisme zeker
gerechtvaardigd.
(Zie vervolg pag. 4, 5e kolom).
GRIEKS LEGER WORDT
VERSTERKT.
Dwight Griswold, het hoofd van de
Amerikaanse missie voor hulp aan
Griekenland heeft verklaard, dat Ame
rika en Griekenland het er over eens
zijn geworden een nationale garde van
honderd batallions te vormen en het
leger te versterken met 12 000 man
Schuman kreeg anti-
inflatie-wet er door
Maar moest hoog spel
spelen
Het wetsvoorstel tot redding van de
franc, waarbij een speciale belasting
van 25.000 francs wordt ingesteld, is
gisterenavond door de Frans Natio
nale Vergadering met 315 tegen 268
stemmen aangenomen.
Maar tevoren moest het kabinet
vijfmaal de vertrouwenskwestie over
winnen. De vijf moties van vertrou
wen tijdens de behandeling van op
het ontwerp ingediende amendemen
ten uitgesproken, kregen een me'eï-
derheid van 32 tot 39 stemmen.
Schuman speelde hoog spel: hij had
de bestaansmogelijkheid van zijn re
gering afhankelijk gesteld van het
verwerpen en zelfs niet in overwe
ging nemen van de vijf series amen
dementen van de zijde der commu
nisten en uiterst rechtsen.
De anti-inflatiewet zou heden door
de Raad der Republiek worden be
handeld en lv. tweede lezin? In de
Nationale Vergadering komen.
Duitse politici tegen
West-Duitse staat
Duitse politieke leiders hebben zich
Maandag tegenover lord Pakenham.
de Britse minister verantwoordelijk
voor Duitsland en Oostenrijk, tegen
de vorming van een West-Duitse staat
uitgesproken, aldus de Duitse Nieuws
dienst in de Britse zóne.
Konitia - begin
van het einde
Koning Michael Boekarest uit bete
kent, naar men algemeen concludeert,
«en stap verder op de weg naar de con
solidatie der Balkangroep onder haar
met de Sovjet verbonden leiding. En
dus: een nieuwe bedreiging voor de
nog op de Verenigde Staten steunende,
in de Balkan reeds geïsoleerde Atheen-
se regering.
De Griekse kwestie is reeds lang
geen zuiver nationale kwestie meer.
Achter Markos, de generaal der gueril-
la troepen, staan, waarschijnlijk met
militaire hulp, en ongetwijfeld met
morele steun, de aangrenzende landen
Albanië en Joego-Slavië en achter de
ze de Sovjet-Unie, die in Griekenland
de laatste sta-in-de-weg ziet voor een
hecht verbonden, Sovjet-gezinde Bal
kan. Achter Athene staatde Ver. Sta
ten met morele en financiële en
militaire steun. Moskou heeft in het
schaakspel om Griekenland dit op
Washington voor, dat het meer achter
de schermen kan blijven. De laatste te
genzet van Amerika, het zenden van
meer marinepersoneel - aantallen wor
den niet gehoemd - naar het Middel
landse Zeegebied was dan ook een zeer
openlijke, een van de hard - tegen -
hard politiek uit de Trumans-doctrine,
waartegen Henry Wallace de progres
sief - democratische krachten van A-
merika in het veld riep.
Truman kan echter moeilijk terug
Hij zette reeds 300 millioen dollar op
Athene en leende enige hoge officie
ren voor een gecombineerd Griek-Ame
rikaanse staf Hij koos voor het oog
van de wereld partij in het conflict,
toen hij voor het Congres verklaarde,
dat de 300 millioen (oorspronkelijk be
leid als economische hulpverlening)
or het grootste deel reeds waren
erbruikt voor noodzakelijke militaire
uitgaven en dat de Ver. Staten door
moesten gaan met de politiek wettige
regeringen metterdaad tegen „rebel
len" te steunen. Hij verzuimde niet.
zichzelf daarbij ook op te werpen als
matador der bedreigde democratische
vrijheid maar in dg mond van de poli
tici van links en rechts liggen de
woorden vrijheid en democratie nu
eenmaal bestorven. Zijn verklaring
kan men slechts beschouwen als de
uitdrukking van zijn vaste voorne
men. overal waar hij kan Mouskou in
zijn streven naar machtsuitbreiding
de voet dwars te zetten.
De Britse parlementaire missie die
verleden jaar verslag uitbracht aan
haar regering over de Griekse toe
standen was althans niet bijster te
Buitenlands Overzicht
J
spreken over de democratische uitslag
van de regering in Athene. Slechts
een der twee conservatieve leden (be
halve hen waren er vier Labourmen-
sen en een liberaal) vond, dat men
consideratie moest tonen in het oor
deel over Athene met het oog op de
daar heersende, aan Westerse begrip
pen vreemde verhoudingen.
Daar ligt een factor, die van groot
belang kan zyn bij de ontwikkeling
van de Griekse tragedie. In Grieken
land heerst nog hongersnood. De eco
nomische toestand is, naar b.v. „The
Economist" schrijft, chaotisch. Het
spookpaard van de inflatie vermorzelt
het maatschappelijk leven onder zijn
wilde hoeven. De officiële prijzen zijn
er 150 tot 300 maal hoger dan in 1938;
en de werkelijke zwarte prijzen zijn
voor het gewone volk buiten bereik.
Alleen een krachtdadig ingrijpen In
de economische structuur van het land
zou waarschijnlijk nog een ineenstor
ting kunnen verhinderen. Maar de
progressieve krachten die dit zouden
kunnen bewerkstelligen, worden in
Athene overvleugeld door de alleen
op zelfbehoud bedachte feodale mach
ten.
Onder deze omstandigheden kan
Markos slechts aan invloed winnen
Tenzij snelle en definitieve militaire
successen hem van de kaart vegen.
Konitza een begin van het einde? Het
valt moeilijk te zeggen. De Amerika
nen in Griekenland zijn optimistisch,
maar krijgskansen plegen te wisselen.
A.H.
Zoals de minister van Eco
nomische Zaken reeds heeft
medegedeeld zullen in de
loop van dit jaar sommige
artikelen van de bon gaan
Allerwege vraagt men zich
af, welke artikelen dit zul
len zijn. Deze vraag is niet
pertinent en volledig te be
antwoorden. Immers: ons di
stributiesysteem is volko
men verankerd in de bewe
ging van de in- en uitvoer
endie is niet los te
maken van bet Marshall
plan. Niettemin heerste er
rond de jaarwisseling bij de
autoriteiten een zeker opti
misme.
HET WILDE ZWIJN OOK IN FRIES
LAND DOORGEDRONGEN
Enige dagen geleden meende men
in de bosrijke streek van Friesland,
met name te Appelscha, sporen van
wilde zwijnen te hebben opgemerkt.
Dit vermoeden is thans zekerheid
geworden, want in de omgeving van
Lippenhuizen heeft men evertje thans
gezien. Heel het jagersvolk heeft nu
de slaap uit.
Het wassende water
In Achterhoek flinke
overstromingen
Zoals we gister reeds meldden is de
toestand in de Gelderse Achteaboek
door de was der rivieren op vele
plaatsen critiek geworden. Rondom
Steenderen werd met man en macht
gewerkt aan een dijk rond het dorp.
doch van de gemeente, die 5000 ha
groot is, staat reeds een oppervlakte
van 3000 ha onder water.
Zutphen ligt op een eiland. Sinds
Zaterdag was de IJssel hier 62 cm ge
stegen. De buitenwijken van de stad
zijn overstroomd, doch door tijdige
maatregelen valt de schade erg mee.
In de Achterhoek, zo vernemen we
nader, zijn Steenderen, Wichmond,
Baak en Bronkhorst heel moeilijk te
bereiken. Een aantal busdiensten is
gestaakt. Talloze boerderijen zijn ge
heel geisoleerd.
De harde wind is hoofdzakelijk de
schuldige van de overstromingen. Het
water wordt over de dijken heen ge
jaagd. Uit Duitsland kwamen gister
geen ongunstige berichten binnen. De
Rijn bij Keulen was 61 cm gevallen,
doch berichten over het smelten van
aieeuw aan de bovenloop van de ri
vier baren nieuwe bezorgdheid.
Dr. Beel zegt
Overeenstemming over
collegiaal orgaan
Dr. Beel heeft gister tijdens een
bijeenkomst met een aantal correspon
denten een verklaring afgelegd, waar
in hij zeide, dat ten aanzien van het
z.g. Collegiale Orgaan in beginsel
overeenstemming is bereikt en dat het
veelvuldig contact met de Commissie
voor Goede Diensten, naar h|j hoopte,
geleid heeft tot verdere verduidelijking
van het standpunt der Nederlandse re
gering, die van de republiek reële
doorvoering van het staken der vijan
delijkheden in de ruimste zin van het
woord verlangt, vooraleer z|j zich in
verdere politieke besprekingen met
haar kan hegeven.
„GROTE VOLDOENING"
De verklaring zegt o.m.: „Met bij
zondere voldoening mag ik wel gewag
maken van ons contact met de verte
genwoordigers der deelstaten. Met de
meeste aandrang hebben zij ons o.m.
verzocht onverwijld stappen te doen
om te komen tot de stichting der sou-
vereine Verenigde Staten van Indone
sië.
Het heeft ons uitermate verheugd
dit vrije initiatief te hebben gezien
en onze volle medewerking te heb
ben kunnen toezeggen.
Dr. Beel uitte zijn voldoening over
deze ontwikkeling en gaf zijn waarde
ring jegens hen, die hiertoe het hunne
hebben bijgedragen.
„Maar de donkere wolk in de gehele
situatie blijft het conflict met de re
publiek. Wij hopen van harte, dat de
oproep van uit de vergadering naast
de arbeid der Commissie voqr Goede
Diensten er toe zal bijdragen ook dit
probleem ten spoedigste tot een be
vredigende oplossing te brengen".
REIS NAAR AUSTRALIë
ONMOGELIJK
Vragen beantwoordend zeide Dr.
Beel, dat het tot zijn leedwezen on
mogelijk is geweest de uitnodiging
om een bezoek aan Australië tebren
gen aan te nemen. „Mijn terugkeer
naar Nederland moest al in verband
met vele besprekingen uitgesteld wor
den".
Dr. Beel antwoordde bevestigend op
de vraag, of de datum van 1 Januari
1949 richtlijn blijft voor de totstand
koming der staatkundige hervormin
gen. Betreffende het Collegiale Or-
VAN VLIET WEL NAAR LUIK
Zoals w|j gisteren meldden was de
mogelijkheid niet uitgesloten, dat de
Ned. kampioen 45/2 van Vliet zich
gedurende enige tijd van deelneming
aan wedstrijden zou moeten onthou
den. Na medisch advies echter, zal
van Vliet zijn wedstrijdprogram voor
de komende weken afwerken. Hij
neemt ook met van der Pol deel aan
het tournooi om het Europees kampi
oenschap 45/2 van 15 t/m 18 dezer te
Luik.
Ernsiig wantrouwen in
Djogjakarta
Politieke kringen te Djogja hebben
tegenover Antara verklaard, dat de
Nederlandse bedoelingen thans geen
raadsels meer zijn. „Men wacht slechts
op het geschikte ogenblik. Als hun
acöst inderdaad doorgezet zal worden,
kauamen dit slechts met verachting
beschouwen".
De Nederlanders krijgen misschien
stèun van de „Quislings", die nu be
zig zijn de Ver. Staten van Indonesië
op te zetten. De zegslieden van Anta
ra wezen in het bijzonder op de aan
genomen resolutie van de vertegen
woordigers van de niet-republikeinse
gebieden waarin deze medezeggen
schap vragen bij de aanwending van
het leger ten behoeve van de binnen
landse veiligheid.
„Ah de Nederlanders de republiek
willen vernietigen, willen zij de bui
tenwereld wijsmaken, dat hun actie
grotendeels aan de wensen van het In
donesische volk tegemoet komt", aldus
het bericht.
Htiiiiiiinffiiiiiiiiiiiiiiiiiciiiiiiiiiii
gaan zegt de verklaring van Dr. Beel
nog, dat thans nader uitwerking kan
volgen. Hij voegde hieraan toe, dat
alle andere actuele vraagstukken on
derwerp van bespreking zijn geweest
en concrete conclusies werden bereikt.
Ten aanzien van de wapenstilstand
zeide hij nog: ,Jk vertrouw, dat de
republikeinse regering de redelijk
heid van het Nederlandse standpunt
zal inzien en deze kwestie binnen en
kele dagen tot klaarheid zal z|jn ge
bracht".
De bijeenkomst werd bijgewoond
door de ministers Drees en Jonkman
en Dr. van Mook.
Ex-koning Michael
in Zwitserland
Zal Anna weldra bij
hem zijn
Ex-koning Michael van Roemenië is
gisteren uit Boekarest vertrokken en
te Lausanne in Zwitserland aangeko
men. Hij werd begroet door zijn zoon
prins Nikolaas. Een menigte var» dui
zend mensen juichte hem' toe. Kreten
als „lang leve de koning" en „leve
de vrijheid" werden gehoord.
Michael's aide de camp zeide. dat
prinses Anna de Bourbon-Parma
waarschijnlijk naar Lausanne zou ko
men. Van haar woning te Konenhagen
uit heeft zij een „vrij lang" telefoon
gesprek met Michael gevoerd.
JOEGO SLAVIë WIL ZIJN GOUD
TERUG.
Joego-Slavië heeft bij het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken een protest ingediend tegen de
weigering der V.S. tussen de 40 en 50
millioen dollars aan goud aan Joego-
Slavië terug te geven. Dit goud werd
voor de Duitse bezetting van Joego-
Slavië naar de V.S. gebracht.
Langs de straal
Buizerd eieren
't Was niet vlak langs de
straat, dat hij het vond. Maar
er toch Wel dichtbij, in het
weiland. Een nest met vier
grote buizerd-eieren.
Ze hadden tegen 'm gezegd
de maats van de fabriek:
Wat voor jou, zeg. D'r zit
een buizerd daarginds in het
land. Misschien heeft-ie eie
ren.
Hij vond ze. Bruin als kof
fie.
Gelukkig met z'n buit toog
hij naar de krant en de
krant maakte er een mooi
stukje van. „Zeldzame
vondst" of iets dergelijks.
Met zijn naam erbij.
Er komt een vogelkenner
bij de man met de eieren.
Hij wil ze wel kopen.
De vinder vertelt met trots
hoe de maats van de fabriek
hem er attent op maakten.
Hoe lang hij nog had moeten
zoeken Hoe groot „die kna
pen" wel waren. Maar hij
zou ze eens even balen voor
meneer.
Meneer ziet ze. Fronst z'n
voorhoofd. Pakt er een beet,
zegt: „Merkwaardig"
houdt het ding tegen 't licht
en barst in lachen uit.
Wat is-'t-er aan de hand?
vraagt wantrouwend en ont
hutst de eierzoeker. Zijn ze
soms niet goed?
Niet goed? Man, t is da
verend! Je maats ha, ha,
ze hebben jé beetgeno
men ze hebben kippenei
eren neergelegd! Kippen-ha,
ha!
En de kleur dan!? prote
steert de vinder.
De kleur? De kleur? Ge
kookt in de koffie. Ruik!
Toen hij het ei besnuffelde
zwegen 's mans protesten.
Het flauwe koffie-aroma be
vestigde zijn reuk-orgaan de
trieste waarheid.
VISSERSVAARTUIG UIT BRESKENS
VERMIST
Sinds Zondagavond verkeert men te
Breskens in ongerustheid over het lot
der bemanning van het vissersvaar
tuig Breskens L bestaande uit vijf
koppen. Het schip is Zaterdag ter ha
ringvangst uitgevaren en Zondagmor
gen nog gesignaleerd, doch 's avonds
niet in de thuishaven gearriveerd. Men
vermoedt, dat het vaartuig op een
wrak gelopen en vergaan is. De be
manning b 3staat uit de schipper van
den Heuvel, diens drie zonen en een
matroos.
Nader werd gemeld, dat de Bres
kens 50 mét de Breskens 1 was uit
gevaren uit Zeebrugge, toen plotse
ling een wrak ontdekt werd, waarbij
de lichtboei niet brandde. De Bres
kens 50 kon met moeite dit gevaar
ontwijken, maar verloor de Br. 1 uit
het oog. Het is welhaast zeker, dat
het schip daar ter plaatse is vergaan.
Door een later binnenkomende visser
werd gemeld, dat men bij het wrak
een mast van een vissersvaartuig bo
ven water uit had zien steken.
Haganah blies hotel op:
vermoedelijk 20 doden
Terwijl een tropische storm de stad
teisterde is kort na middernacht 't Se-
miramis-hotel te Jeruzalem opgebla
zen. Zes lijken zijn reeds geborgen,
doch men vreest, dat nog 14 personen
meer door het neerstortende gesteen
te zijn bedolven.
Naar verluidt was het hotel het
hoofdkwartier van Arabische jeugd
organisaties. Men neemt aan, dat de
aanval door Joden is gepleegd uit
wraak voor de onlangs in dit stads
kwartier ondernomen aanvallen op
Israëlieten.
Rederswinst niet hoog
genoeg
De verse visvoorziening
blijft precair. Bij de rede
rijen is niet veel animo de
loggers voor de trawlvisserij
gereed te maken. Dit jaar
zullen vanuit Scheveningen
waarschijnlijk 20 k 25trawl-
logge'rs aan de visvangsten
deelnemen, tegen vorig jaar
ruim 40 schepen. De reders
vinden de prijzen te laag om
een behoorlijke winst te kun
nen maken.
Ooftbomen in ons
gewest
Een van de takken van bedrijf, óie
in onze omgeving nog geen vooraan-
staande betekenis hebben verworven,
is de ooftbouw. Naast onze eejwen-
oude zuivelproductie, naast onze ge-
perfectionneerde land- en tuinbouw,
naast onze wijdvermaarde bloembol
lencultuur ook, komt ze pas kijken,
Dit feit wordt door niets beter onder
streept dan door het feit, dat de af
deling Alkmaar van de kring Nu»rd-
Hoiland van de Nederlandse Fi ui-
telers Organisatie nog slechts onge
veer één jaar bestaat.
De Nederlandse Pomologische Ver
eniging, de voorloper van de Neder
landse Fruittelers Organisatie, al
veel ouder, terwijl in onze pi-> -.qj»
van oudsher de omgeving van H-»orn
en van Winkel en de Beemst'er n-
tra zijn geweest van fruitteelt Intjs-
sen begint ook tot deze gewesten de
overuiging door te dringen, dat men,
wannéér men iets doet dit goed be
hoort te doen. En zo beginnen zij, die
de beschikking hebben over een boom
gaard, meer en meer te beseffen, dat
deze een bron van inkomsten kan zijn,
mits er de nodige zorg aan wordt
besteed.
Het resultaat van één jaar werken
geweest, dat de afdeling Alkmaar,
die het gebied omvat langs de Noord
zee van Callantsoog tot Beverwijk en
Oostelijk de Langedijk, de Heer-Hu-
gowaard en de Schermer, thans reeds
85 leden telt Deze mensen leggen
zich met toenemende ijver toe op de
teelt van go^d fruit fen hoewel het
percentage van hen. die alleen de
ooftbouw bedrijven, niet hoger is dan
ongeveer tien, breidt dit aantal zich
langzaam uit
Op een bijeenkomst die VriHig-
avond was belegd, werden tal van
ooftbouwersproblemen besproken,
waarbij wij als buitenstaanders de
indruk kregen, dat de taak om de
ontstane achterstand in te lopen met
kracht is ter hand genomen. Daarbij
wordt zeer terecht grote aandacht ge
wijd aan allerlei vraagstukken, die
voor volleerde ooftbouwers wellicht
anzelfsprekend zijn, maar die toch
ook voor hen van het allergrootste
belang zijn. Opleiding en vakbe
kwaamheid zijn ook voor de fruit-
bouwer alles, het beste ret|r aent be
reikt hij. die het mooiste ooft aan
voert
Hoe de bestaande achterstand wordt
ingelopen?
In de eerste plaats door cursussen.
Daarvan zijn er verschillende op
touw gezet Die in het snoeien gaan
aanstonds beginnen. Hoe belangrijk
dit snoeien is. daarvan gaf de heer
Blaauw, secretaris van de kring Nrd.-
Holland de aanwezigen een idee in
een uiterst boeiende causerie. Tegen
dat het fruit rijp wordt, volgt dan
een cursus in sorteren en verpakken.
Hoe groot ten aanzien van dit laatste
de achterstand bij ons is, wordt door
al te velen nog onvoldoende beseft.
Daarnaast hoorden we spreken over
allerlei inleidingen, die op het pro
gramma staan en die door uitsteken
de deskundigen zullen worden gehou
den: kankerbestrijding, ziektebestrij
ding, verwerking van het fruit, ge
breksverschijnselen, bespuiten met
carbolineum, kleurstoffen of minerale
oliën.
Dan natuurlijk zijn er tentoonstel
lingen en vragen de fruitbewaarplaat-
sen om aandacht.
Kortom: er is ontzettend veel te
doen en te leren.
De grote belangstelling, die door de
betrokkenen aan de dag werd gelegd,
strekt ons ten bewijze, dat in ons ge
west de tijden, waarin werd uitgegaan
van de gedachte, dat de boomgaard
nauwelijk, tijd en belangstelling Ver
diende. voorbij zijn. We gaan. ook in
dit opzicht, hard vooruit.
A. ERIKS.
weerbericht
MINDER WIND.
Verder afnemende en later weer
naar Zuid-West krimpende wind Wis
selende bewolking. Vrijwel overal
droog weer. Later weer iets oplojien-
de temperatuur.