Iktnaatikr
Onder de Schijnwerper
n -hollandse
pers ms
Naar een snelle oplossing in Indonesië?
Republiek zou bereid zijn tot
deelneming in federatie
„Strijd tegen armoede en honger
voert naar vrede"
Russisch schip met 800 passagiers
zinkende
te Jaargang No 1130
Donderdag 8 Januari 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stichting.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, Westerweg 338,
Alkmaar, tel. 3300. Tijdelijk bureau redac
tie en administratie, Voordam 6A, Alkmaar
(niet te verwarren met Voordam9), teL 3967.
Het Indonesische persbureau Antara meldde gister uit Djogja, dat de
republikeinse regering een bekendmaking heeft uitgevaardigd, waar
in zy verklaart bereid te zijn om deel uit te maken van de democrati
sche en souvereine Verenigde Staten van Indonesië.
„Zo vlug mogelijk"
De verklaring zegt verder, dat de
republikeinse regering zich ten doel
gesteld heeft geheel Indonesië samen
te vatten in een onafhankelijke en sou
vereine staat en zulks op de vlugst
mogelijke wijze, te weten door de vor
ming van de Verenigde Staten van In
donesië.
„Momenteel is de republikeinse re
gering door middel van haar dele
gaties en met gebruikmaking van de
Commissie van Goede Diensten bezig
de positie van de republikeinse en de
Nederlandse regering met betrekking
tot de vorming van de souvereine Ver
enigde Staten van Indonesië vast te
stellen, waardoor de republikeinse re
gering niet handelt buiten de Com
missie van Goede Diensten. De repu
blikeinse regering overweegt, welke
maatregelen zij in deze aangelegenheid
zal treffen", aldus de verklaring
Ontzettend familiedrama
te Apeldoorn
Te Apeldoorn, heeft Dinsdagavond
de 37-jarige typograaf W., waarschijn
lijk tijdens een vlaag van waanzin,
zijn 41-jarige vrouw met een mes aan
de hals verwond. Terwijl de vrouw
in nachtgewaad naar haar in de na
bijheid wonende ouders vluchtte, be
gaf de man zich naar de slaapkame;
waar hij zijn bijna 1 jaar oude doch
tertje in het wilde weg enige steken
toebracht. Tenslotte sloeg hij de hand
aan zich zelf.
Een door de ouders ijlings gewaar
schuwde geneesheer kon bij de klei
ne slechts de dood constateren, terwxil
de man in levensgevaar verkeert. Zo
wel hij als de vrouw die er be
trekkelijk goed is afgekomen zijn
in een ziekenhuis opgenomen.
Duitsland in Marshall-plan
goed bedeeld
Duitsland zal de voorrang krijgen
bij de verscheping van belangrijke
goederen in het kader van het plan-
Marshall, waarvan de verschepings-
cijfers gisteren door het Amerikaanse,
ministerie van Buitenlandse Zaken
zijn gepubliceerd.
Het voor Duitsland bestemde graan
<7.550.000 ton voor de gehele periode
van April 1948 tot Juni 1952) is meer
dan enig graankwantum voor de 16
andere landen. Aan grofkorrelig
graan krijgt Duitsland in het totaal
10.035.000 ton
Duitsland is het enige land, dat
spoorwegwagons uit de V.S. ontvangt
In de eerste 12 maanden zullen
20.000 naar de Brits-Amerikaanse
zóne gaan. 6.000 volgen later. De dub
belzone ontvangt ook als enige de
schaarse stikstofkunstmest en verder
tabak en 7.000 vrachtwagens mijn
bouw en Landbouwwerktuigen.
Dakota stortte neer
in moeras
VIJFTIEN DODEN, NEGEN
GEWONDEN.
In do buurt van Savannah in de
Amerikaanse staat Georgia is gisteren
een Dakota neergestort in een moeras.
Vijftien personen verloren het leven,
negen andere werden gewond.
Wild-Wesi thuis
Een wilde achtervolging
tussen twee leden van het
zwarte gilde eii de politie
maakte Delft gisteren mee.
De heren hadden argwaan
gewekt door t inkopen op
grote schaal van boter, op
een verdacht iaat uur. Her
haaldelijk wisten zy de dans
te ontspringen by de wilde
rit, maar ten leste werden
zij ergens in het polderland
gegrepen. In Tilburg verover
den twee inbrekers, dank
zij het zwaaien met een re
volver, f 1400 van de Chr
Boerenbond. Zij zijn nog op
vrije voeten.
Chicaeo-methoden in rus
tig Nederland.
Verklaring van Sjarifoeddin
Bij zijn terugkeer in Batavia heeft
Sjarifoeddin tegenover de pers ver
klaard, dat de republikeinse regering
gedurende de laatste dagen bepaalde
suggesties heeft uitgewerkt t.a.v. de
voorstellen, door de Commissie voor
Goede Diensten gedaan.
Sjarifoeddin zeide nog. dat het thans
van de Nederlanders afhangt of de
algemene order van „Staakt het vu
ren" wordt gegeven en hij graf te ken
nen, dat de republikeinse regering
practisch alle voorstellen van de Com
missie heeft aanvaard.
in scheervlucht
Voor de derde keer in korte tijd
is een groep inbrekers, die !t Gooi
o.m. op Oudejaarsavond onveilig had-
gemaakt, tegen de lamp gelopen
Drie Bussummers werden gearres
teerd. De 42-jarige Amsterdamse
Johanna Mol had bij 't Duitse Rode
Kruis gewerkt, bij de S.S. in Vught
en tenslotte was ze „Aufseherin" aan
de Weteringschans ten behoeve van de
S.D. Deze minder fraaie staat van
dienst werd gehonoreerd met -en
gevangenisstraf van 10 jaar. Roo-
zenburg en Keiler zullen op 9 en 10
Januari deelnemen aan een nationaal
damtournooi te Apeldoorn ten bate
van de NTWIN. Een Haags amb
tenaar is gearresteerd, verdacht van
omkoping bij toewijzing van een wo
ning. Te Zaandam begint 19 Jan
een Volksmuziekschool met niet min
der dan 150 leerlingen. De toe
stand* van de enige overlevende bij
de vliegramp bij Le Bourget is zorg-
w-kkend. De oorzaak van het onge-
Truman ioi hei Congres
Program voor sociale
verbeteringen in V.S.
President Truman heeft gisteravond
zijp traditionele boodschap, de z.g.
„State of the Union" voor de verenig
de vergadering van het Amerikaan
se Congres uitgesproken.
In een atmosfeer, die beheerst werd
door de presidentsverkiezingen in
November, deed Truman een beroep
op meer dan 700 leden van het Con
gres om spoedig hun goedkeuring
Je beehten eau het plan-Marshall en
de anti-inflatie-voorstellen ter bestrij
ding van de stijgende prijzen.
VAN HET HOOGSTE BELANG
Truman zeide, dat het „van het
hoogste belang" was, dat het Congres
de uitgave van 6800 millioen dollar
voor de eerste 15 maanden der hulp
verlening in het kader van het plan-
Niet alles kan men
schrijven
GEVANGENISSTRAF VOOR
JOURNALIST
De Amsterdamse arrondissements
rechtbank veroordeelde Nov. en Dec.
j.1. twee Nederlandse journalisten we
gens belediging van het openbaar ge
zag of enkele dragers daarvan nog
tot geldboetes met voorwaardelijke
gevangenisstraffen, maar nu deelde
Vrouwe Justitia een raker" klap uit.
De Amsterdamse politierechter heeft
gisteren de assistent-hoofd-redacteur
van het door de heer L. A. Rodri-
ques Lopes geredigeerde weekblad
„De Nieuwe Post" wegens een soort
gelijk persdelict in een korte zitting
na een ei^van 4 weken tot een onvoor
waardelijke gevangenisstraf van 6
weken veroordeeld.
P. W. Russel jr. had in dit weekblad
aangedrongen op een onderzoek inza
ke de Nederlandse vlasindustrie, om
dat "gefluisterd wordt, dat minister'
Mansholt als belanghebbende in de
coöperatieve vlasfabriek Diaiteloord
in de eerste plaats zijn eigen interes
sen behartigde." Minister Mansholt
diende een aanklacht in
R. kwam in hoger beroep.
De Waal daalt
langzaam
Sinds Zondag is de stand van het
water in de Waal voor Nijmegen
langzaam gedaald. De stand was gis
teravond 12.50 meter. Keulen seinde
■slechts lichte val Uit Manheim werd
nog was gemeld. De situatie voor de
kade bij Nijmegen is nog vrijwel on
veranderd. De kelders aan de kade
staan alle onder water en het ver
keer blijft gestremd van Lindenberg
tot aan de electrische centrale.
De steenfabrieken langs Waal en
Rijn. waar dag en nacht wordt ge
werkt om de schutdijkjes om de fa
brieksterreinen te versterken, hebben
veel schade gelden van het hoge wa
ter, dat op sommige plaatsen, o.a. in
Gendt (Betuwe), Pannerden en Door
nenburg, door de dijkjes is gedrongen.
Zeer veel verse stenen zijn daardoor
verloren gegaan.
Commentaren
Truman oogstte slechts
weinig applaus het C6n-
gres hoorde zijn rede ondc-r
ongewone stilte aan. De lei
der der Republikeinen in
het Congres. Charles Hal-
leck, gaf dit commentaar:
„een zuiver politiek docu
ment, bestemd om Wallace
et uit te werken De bood
schap druipt van demago
gie."
Carrol Reece (Republi
kein): „Truman had beter
tegen Wallace kunnen zeg
gen: keer terug, alles is ver
geven en vergeten."
Senator Glen Taylor: „Een
krachtige rede. Maar mijn
diepgewortelde vrees, dat de
Truman-politiek ons naar de
oorlog voert, is niet ver
minderd."
Marshall zou goedkeuren. Deze hulp
verlening zou uiterlijk 1 April moe
ten beginnen. Traman beloofde,, dat
hy spoedig een program voor hulpver
lening van China by het Congres zou
indienen en verdedigde zijn buiten
landse politiek tegen de aanvallen, die
de laatste tijd van links en rechts er
op waren ondernomen en zeide:
„Wjj volgen een gezonde, construc
tieve en practische stelregel by ons
streven naar vrede. Wij binden de
etryd aan tegen armoede, honger «n
ontbering. Dit voert niet naar een oor
log, doch naar de vrede. Wy bouwen
aan een wereld, waarin alle landen,
groot en klein, kunnen leven zonder
vrees voor agressie. Bovenal streven
wy naar overeenstemming tussen de
volken der aarde, die gebasseerd is op
de waardigheid van het individu en
de broederschap tussen de mensen".
Indirect doelend op de Sovjet-Unie
zeide Truman vervolgens: „Jammer
genoeg delen niet alle regeringen in
de hoop van het Amerikaanse volk.
dat de economische wederopbouw in
vele streken der wereld bereikt kan
worden door gemeenschappelijke sa
menwerking tussen de landen, On
danks deze verschillen van opvatting
zullen wij verder gaan met onze po
gingen ter overwinning van de econo
mische verlamming."
Truman wijdde het grootste deel
van zijn boodschap aan een pro
gram van sociale verbetering in
de VS, hetgeen door polIMeke
kringen beschouwd wordt als een
dringend beroep op de arbeiders
met het oog op de presidentsver
kiezingen in November. Truman
waarschuwde echter, dat de hui
dige inflatie tot een nieuwe de
pressie dreigde te veoren.
MICHAEL ZWIJGT.
Ex-koning Michael van Roemenië
heeft er de Zwitserse regering van in
kennis gesteld, dat hij geen openbare
verklaring over zyn aftreden zal af
leggen. Hij handelt daarmee in over
eenstemming met de voorwaarde,
waarop Zwitserland hem toeliet: zich
te onthouden van politieke activiteit.
val schynt de mist te zyn. De piloot
zou zich in de hoogte misrekend te
hebben. Tojo. de ex-premier van
Japan, heeft gezegd de enige nog over
levende Japanner te zijn, die kei
zer Hirohito adviseerde een „onver
mijdelijke" oorlog te beginnen. Een
21-tal Britse parachutisten zouden zich
misdragen hebben tijdens een caba
retavond op Cyprus en werden ge
arresteerd. Ze vernielden voor een
waarde van 15.000 gulden. De Fran
se regering heeft een bedrag van 5
mill. francs uitgetrokken voor steun
aan studenten (studiebeurzen) en ar-
tisten.
BUZIAU GAAT WEER OPTREDEN
Buziau zal dit jaar weer gaan op
treden. Hoewel het contract nog niet
is getekend, acht men het zeer waar
schijnlijk. dat de komiek deel zal uit
maken van het eerstvolgende Bouw
meester-schouwspel Zo zal men Bu
ziau dan na een afwezigheid van vijf
iaar weer op de planken kunnen be
groeten; Of stoethaspel eveneens deel
uitmaken van het gezelschap?
Hierover konden wij geen inlichtin
gen krijgen.
Brazilië stoot communisten uit
De Braziliaanse Kamer van Afge
vaardigden heeft het voorbeeld van
de Senaat gevolgd en haar commu
nistische leden uit haar midden ver
wijderd. Het betreffende wetsontwerp
werd aangenomen met 191 tegen 74
stemmen. Met deze wet werden-ook
de communisten van de gemeenteraad
van Rio de Janeiro uitgestoten.
Er waren meer dan 300 amendemen
ten ingediend op het wetsontwerp
zij werden alle afgestemd. Na afloop
van de vergadering werden enige
communistische afgevaardigden op
straat door een woedende menigte
aangevallen.
Ofschoon de communistische partij
in Brazilië weinig volgelingen heeft,
is zij er volgens Reuter in geslaagd
de openbare mening tegen het wets-
in te nemen.
jontwerp i
Vlucht over de grens
Een nader bericht uit Montevideo
meldt, dat een groot aantal Brazili
aanse Communisten de grens van
Urusuay heeft overschreden en in dit
land geïnterneerd is.
VAN BRESKENS I GEEN SPOOR
MEER.
Van de Breskens I, het vissersvaar
tuig, dat Zondagavond nabij Zeebrug-
ge jammerlijk is gezonken, is nu zelfs
elk spoor verdwenen. Een motorred
dingsboot heeft 3 uur lang op de plaats
des onheils heen en weer gevaren,
doch ze moest onverrichterzake weer
naar Breskens terugkeren. De mast,
van het wrak van het schip waarop
de Breskens I vermoedelijk is ge
stoten en die Maandagmorgen werd
gesignaleerd door een voorbijvarende
visser, was nu ook verdwenen.
Reeds 40 schepen zijn nu vergaan
in de rauwe wateren van de Wielin
gen tussen Cadzand en Ostende. Een
waar schepenkerkhof....
LANGS DE STRAAT
ZAKDOEK
In de trein tegenover me
zit een „gentleman".
Inderdaad, ik kan hem
niet minder betitelen. Van
top tot teen een „gentleman"
Keurig geschoeid, fijne sok
jes, een scheermesachtige
vouw in de pantalon en zo
zou ik de beschrijving kun
nen voortzetten. Des te 'ho
ger ik mijn blik laat gaan,
des te nietiger voel ik me
zelf. De hoed is het toppunt
van volmaaktheid. Aanschaf
fingswaarde waarschijnlijk
boven de zestig gulden.
Gebaar, spreekwijze, alles
is in de puntjes. Ik heb de
volmaakte heer ontmoet en
ik bezie mezelf met lichte
lijk onbehagen.
Dan komt er een onaange
naam intermezzo, waardoor
mijn illusie, de volmaakte
heer te hebben ontmoet,
wreed verstoord wordt. Een
niesbui overvalt hem.
Haastig wurmt hij een zak
doek te voorschijn en brengt
deze naar de neus.
Een zakdoek, zo onbeschrij
felijk vuil, dat ik er rillin
gen van over de rug voel
lopen. Dan merkt hij het
zelf. Met zenuwachtige haast
wordt de zakdoek weggebor
gen. De glorie is verdwenen
en ik durf weer vrijer adem
te halen.
Plan-Marshall in
détails
Voor Engeland vooral...
de eieren
De gedetailleerde raming voor de
hulpverlening aan elk der 16 Europe
se landen van het plan Marshall is
thans hekend gemaakt Indien deze
voorstellen ongewijzigd door het Ame
rikaanse Congres worden aangenomen
zal b.v. Engeland in 4'4 jaar voor 493
millioen dollar aan tabak ontvangen,
24 millioen ton olieproducten, mijn-
bouwmachinerieën voor 75 millioen
dollar, electrisch materiaal voor 141
millioen dollar en grote hoeveelheden
voedsel en grondstoffen.
De export van gedroogde eieren zal
hij voorkeur naar Engeland geschie
den, „daar het Britse volk aan dit
levensmiddel gewoon is".
Wil zwijn viel jager aan
Een wild zwijn overrompelde een
jager! In een bos bij Helmond ging
zo'n dier tot een dergelijk krachtig
tegenoffensief over, dat de jager geen
tijd meer had om te schieten. Hij riep
om hulp, collega's snelden toe en ver
wondden het dier. Maar dit gaf geen
kamp en liep opnieuw storm tegen
het jagertje, datwederom vergat
te schie'en. Een zijner vrienden wist
het dier echter met succes op de
korrel te nemen. De jager was gered.
Ei, ei, hoe is die jagerij
Hoge zee maaki reddingswerk moeilijk
Vijf voet water in het ruim
Een Russisch schip met 800 passa
giers aan boord bevindt zich, naar
Reuter hedenmorgen uit Tokio meld
de, op 300 km. van de Japanse kust
in zinkende toestand.
Waarschijnlijk is het de „Dwina",
een schip van 1773 ton. Een onbekend
schip was vanmorgen aan het probe
ren een lijn aan boord van het zin
kende schip te brengen. Ook een
Sovjet-Russiache tj.-pedoboot jager
snelde ter hulp, evenals een Japans
repatriëringsschip, de „Oenzèn Ma-
roe".
Het reddingswerk wordt echter ten
zeerste bemoeilijkt door het zware
weer. De mededelingen, dat de Rus
achthonderd passagiers aan boord
heeft, is opgevangen door een Japans
radio-station en werd gedaan in een
S.O.S.-boodschap.
Er werd verder in gemeld dat reeds
vijf voet water in het ruim stond, dat
de machines niet werkten en dat on
middellijke ontscheping van de passa
giers noodzakelijk was.
Van Amerikaanse zijde zou men
trachten door middel van vliegende
superforten reddingsvlotten en andere
materialen bij het schip te brengen.
Haarlem wil zijn tram
kwijt
De gemeenteraad van Haarlem heeft
gistermiddag met 31 tegen 5 «temmen
een motie aangenomen, waarin de
raad het college van B. en W. uitno
digt maatregelen te treffen, welke zul
len leiden tot het afschaffen van de
electrische tram in Haarlems binnen
stad en tot het doen verzorgen van
dit vervoer door autobussen.
Albanese en Bu'r aaise
legers aan Grieks,: grens
De Griekse regering heeft de U.N.O.
er van in kennis gesteld, dat Albanië
acht divisies aan Öe Noord-Griekse
grens heeft samengetrokken, Bulga
rije, aldus de Griekse klacht, heeft
twee legerkorpsen in zijn Zuidelijke
grensgebieden geconcentreerd.
Schijnoverwinning
Omstreeks een half jaar vertelde 'n
kennis, dat hij hoopte heel spoedig
weer op Java te kunnen zijn. De fa
briek, waarop hij werkte, lag welis
waar nog in het gebied van de repu
bliek, maar hij hoopte, dat de politio
nele actie zou worden doorgezet Ön-
der de Japanse bezetting had hij alles
verloren, er stonden hem niet meer
dan een vijftal jaren ter beschikking
en in die tijd moest hij „binnen" zijn.
Aan dit gesprek werden we dezer
dagen herinnerd door een brief
Indonesië, waarin we het vo'g<*r'"
lazen:
Zoals je weet, bepaalde een' groep
ethici voorheen de politieke koers.
Men ging uit van een zelfstandig In
donesië, deel van een Groot-Neder
lands Verbond. Geleidelijk s~ 2iin
deze leiders vervangen door hu' te
genstanders. Alleen de ethicus van
Mook is gebleven, omdat hij meege-
gedraaid is. Over de gehele linie wordt
de invloed van de KNIL merkbaar, te
sapien met die der ondernemers en za
kenlieden.
Dat wil dus zeggen, dat men streeft
naar het terugkeren der oudé toestan
den. waarin het mogelijk was in en
kele jaren rijk te worden. Er is wei
nig diepgang in het Indische leven:
doel schijnt te zijn gauw en veel geld
te verdienen, plezierig te' leven. Ge
volg natuurlijk "en grof mp'erialipme'
Daar komt nc by, dat tijdens de Jap-
penbezetting r ondernemers milli-
oenen verloren. En wat nu anders in
10 jaar bij elkaar verdiend moest wor
den, hopen ze in 5 jaar te halen Dat
betekent jakkeren, waarvan uiteinde
lijk de bruine man de dupe is, want
de winsten zijn hoog en de lonen laag.
Terugkeer der oude toestanden be
tekent ook het weer invoeren van de
'Toean Besar. de blanke god tronend
boven het bruine kruipsel. Dat kan
niet meer. omdat de oorlog dat ge
voel radicaal bij de bruine man ge
nezen heeft Nederlands leger in „In-
dië" (wel de vloot!) was verre van
nrooaganda voor de Ubermens van
1942.
Je krijgt nu de merkwaardige situ
atie, dat de grote bubs soldaten on
bewust de gelijkheid der mensen de
monstreert. Zij kunnen niet anders,
zy zitten met de bruine man. maar
ook met de vrouw en voor alles met
de kinderen in het gras. Zij zijn dood
gewoon Hollands nuchter en daardoor
winnen zij de harten van heel veel
kampongbewoners. De KNIL en oud-
Indischgasten vervloeken dit omdat
volgens hen ons prestige verloren gaat
O-O
Tot zover deze brief, die afkomstig
is van een militair. In kort bestek
wordt naar we menen, de toestand
scherp gekarakteriseerd.
Onze ministers hebben begin dezer
week een overeenkomst tot stand ge
bracht met de „deelstaten", gecreëerd
volgens het systeem „verdeel en heers"
Ze lijken daarmee een overwinning te
hebben behaald, in wezen dunkt het
ons een overwinning van de aanhan
gers van het oude systeem, die dro
men van grote winsten in de kortst
mogelijke tyd. Daarom vrezen we mef
grote vreze, dat het een schijnover
winning zal blijken te zijn, een over
winning, waardoor tijdelijk de kaste
der geldmakers haar lusten kan bot
vieren, maar die uiteindelijk voert tot
een onherstelbare breuk: het verlies
van Indonesië
A. ERIKS
S.D.-er KOMANS UIT VUGHT
ONTVLUCHT.
De beruchte S.D.-er, A. J. Komans,
bijgenaamd de „schrik van Eindho
ven", is Maandagnacht na een opwin
dende jacht uit het interneringskamp
te Vught ontsnapt. Komans, die heel
Brabant terroriseerde, nam ook deel
aan arrestaties van een aantal Joden
te Alkmaar en Ursem. In verband met
deze laatste zaak werd enige tyd
geleden zyn vriend, de vroegere Eind-
hovense politie-agent. Mosterd, door
het Bijzonder Hof te A'dam tot 8 jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
weerbericht
NU EN DAN BUIEN
Aanvankelijk zwakke tot matigt
veranderlijke wind, doch reeds spoe
dig weer toenemend uit richtingen
tussen Noord en West en opnieuw da
ling van temperatuur. Meest zwaar
bewolkt met nu en dan buien.
