Ifemaaidei'
C
Mer de Schijnwerper
Polste Trygve Lie kleine landen over
troepen voor Palestina?
N HOLLANDSE
PERS 19«
In Den Haag geen bevestiging
Staat kreeg kous
op de kop!
Clay's voorstellen schoorvoetend
door Duitsers aanvaard
ij staan voor een geweldige
beslissing"
„Ongeëvenaarde hulppoging met
weloverwogen risico"
4e Jaargang No 1131
Vrijdag 9 Januari 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stichting.
Wad. hoofdred. A. Eriks, Westerweg 338,
Alkmaar, tel. 3300. Tijdelijk bureau redac
tie en administratie, Voordam 6A, Alkmaar
(niet te verwarren met Voordam 9), tel. 3907.
Aneta meldt uit Lake Succes: „In de afgelopen 10 dagen heeft Tryg
ve Lie, de secretaris-generaal van de V.N., een aantal kleine
mogendheden gepolst over de vraag of zij bereid zouden zijn man
schappen naar Palestina te zenden, wanneer ernstiger ongeregeldheden
zouden ontstaan naar aanleiding van het plan tot verdeling van het Hei
lige Land. Nederland, België, Zweden, Noorwegen en Denemarken
souden voorkomen op de lijst van Europese landen, waarvan Trygve Lie
gelooft, dat zij misschien manschappen ter beschikking zullen stellen
wanneer de noodzaak daartoe zich voordoet. Geen der over deze kwes
tie geraadpleegde delegaties heeft nog definitief antwoord gegeven".
Begin van VN-leger
op brede basis
Agence France Presse meldt nader,
dat ook Brazilië en Mexico gepolst
zijn. Verder meldt dit Franse persbu
reau: „In kringen van de VN houdt
men rekening met het feit, dat de toe
stand in Palestina het waarschijnlijk
noodzakelijk zal maken een inter
nationale gewapende macht te vor
men voor het handhaven van de orde
na het vertrek van de Britse troepen
en om de uitvoering van de verdeling
waartoe door de Algemene Vergade
ring van de VN besloten is, mogelijk
te maken.
Zwitserse bladen melden
dood van Stalin
Zwitserse bladen van verschillende
richting brachten gister berichten uit
„doorgaans zeer goed ingelichte bron"
volgens welke maarschalk Stalin zou
zjjn gestorven.
Het blad „Der Bund" haalt berich
ten uit andere bron aan, volgens wel
ke de dood van Stalin het gesprek van
de dag onder de bevolking van Mos
kou zou zijn. De socialistische „Tag-
wacht" voegt daaraan toe, dat hoewel
tot dusver dergelijke berichten on
middellijk werden tegengesproken, zij
in dit geval van Russische zijde be
vestigd noch tegengesproken worden
MINISTER PRESIDENT VAN OOST-
INDONESIë UITGENODIGD NAAR
DJOGJA
In een gisteravond uitgegeven com
muniqué wordt medegedeeld, dat de
republikeinse regering een uitnodi
ging heeft gericht tot de minister
president van Oost-Indonesië, Ide A-
nak Gde Agoeng, om een bezoek te
brengen aan Djogja „teneinde bespre
kingen te houden over de vorming
van de Verenigde Staten van Indone
sië."
Ten aanzien van het polsen van
kleine mogendheden seint A.F.P. „In
welingelichte kringen te Lake Succes
geeft men te verstaan, dat dit polsen
geschiedt omdat de Grote Vijf deze
eerste proefneming met een gewapen
de macht van de VN op zo breed mo
gelijke basis wensen te stellen".
Te bevoegder plaatse te 's Graven-
hage waren nog geen inlichtingen over
deze kwestie te verkrijgen.
Richard Tauber te
Londen overleden
De beroemde tenor Richard Tauber
is gistermorgen te Londen overleden.
Hü werd op 16 Mei 1892 te Linz ge
boren en maakte als zanger zjjn de
buut te Chemitz in de rol van Tamino
in de „Zauberflöte". In 1913 werd hjj
verbonden aan de opera te Dresden.
Later legde hjj zich meer toe op de
operette en ook in Amerika is hij met
groot succes opgetreden.
Tijdens de Duitse bezetting is Tau
ber niet in zijn geboorteland, Oosten
rijk. geweest. In Maart 1940 werd hij
Brits onderdaan.
Taubers naam is vooral verbonden
aan de operette „Das Land des Lë-
chelns" van Franz Lehar. In deze ope
rette trad Tauber overal in Europa
op zowel als in Zuid-Afrika, Australië
en de Ver. Staten. Hij zong zijn rol
in het Duits, Frans, Engels en Itali
aans en eens in Cairo in een Arabi
sche versie.
Hij was in October j.1 geopereerd
wegens een abces in de buik en in
het bijzijn van zijn echtgenote over
leden in het ziekenhuis, waar hij werd
verpleegd.
DE „DWINA" NOG IN GEVAAR
Het in de Grote Oceaan in nood ver
kerende Russische schip, de „Dwina"
is nog niet veilig.
Deskundigen menen, dat het schip
nog te redden is. als men er in slaagt
een sleepkabel aan boord te krijgen.
Door de hoge zee konden de schepen,
die waren uitgevaren nog geen hulp
bieden.
Frankfort
In Frankfort, de hoofdstad van de
Engels-Amerikaanse zóne, worden
Engels-Amerikaanse zóne, zijn be
slissingen gevallen.
Op 19 Juli 1946 kreeg de toenmali
ge Amerikaanse gouverneur in W.
Duitsland, generaal Mc. Narney, van
de minister van Buitenlandse Zaken
der Ver. Staten (Byrnes) instructies
om stappen te ondernemen, met de
daad de economische eenheid van
Duitsland te bevorderen, d.w.z. met
die bezettingsmogendheden die daar
oren naar hadden, dusdanige overeen
komsten te sluiten, dat landbouw, fi
nanciën, transport, industrie en han
del onder gezamenlijke lichamen zou
den komen. De Russen en de Fransen
hielden zich afzijdig, maar op 30 Juli
reeds maakte minister Noel Baker
in het Britse parlement bekend, dat
de Amerikaanse en Engelse bezettings
zónen tot economische samensmelting
over zouden gaan.
Vooral voor de Britse sector drong
de tijd, daar volgens officiële rappor
ten de ondervoeding wijd verspreid
was, de kindersterfte sterk toenam en
de productie daalde. Men hoopte door
fusie met de meer agrarische sector
der Amerikanen, naar de „Economist"
vastlegde, „de vicieuse cirkel van in
dustriële ontreddering, agrarisch ver
val en toenemend gebrek te doorbre
ken". Maar het blad wees toen reeds
op de mogelijke politieke gevolgen,
die het van beslissende betekenis acht
te: het gevaar dat Rusland (eventueel
Frankrijk) zich afzijdig zou houden
en daardoor de scheiding tussen Oost
*r West nog vollediger zou worden.
De economische samenwerking
kwam. zoals men weet, tot stand.
Frankfort werd hoofdstad van de
gecombineerde Brits-Amerikaanse zó
®en: een economische raad, bestaan
de uit door de parlementen der ver
schillende Lander gekozen vertegen
woordigers kreeg tot opdracht, het
militair bestuur richtlijnen voor het
economisch herstel te verstrekken. In
dit alles zat de tendens van een haast
natuurlijke ontwikkeling tot ook poli
tieke samensmelting en, na het mis
lukte Londen, verwachtte men dan aan
vankelijk van de komende besprekin
gen te Frankfort ook niet veel an
ders, dan dat zij een nieuwe, moge
lijk laatste stap zouden zijn op de
weg naar een aparte West-Duitse
staat.
Er is echter een kracht werkzaam
in tegengestelde richting. Dat is de
onrust, veroorzaakt door het voedsel
tekort, de relletjes en stakingen die
Buiienlands Overzicht
telkens weer uitbreken. Op het ogen
blik zijn weer delen van het Rijn
land en is Hamburg in rep en roer.
Het A.N.P. meldde uit het Ruhrge-
bied,dat een „nieuwe slepende cri
sis" wordt verwacht en uitbreiding
van de stakingen.
Hoewel Robertson en Clay, de mil-
litaire gouverneurs, voorstellen heb
ben gedaan, die verder gingen dan de
Duitsers hadden verwacht en gehoopt
- hun politieke leiders van diverse plui
mage laten geen gelegenheid onge
bruikt om aan te dringen op een ver
hindering van een definitieve schei
ding tussen O. en W. wordt dein
druk gelegd op de aangekondigde po
ging. alsnog met de Russen tot over
eenstemming te komen op het belang
rijke van gezamenlijke geldzuivering.
De Duitsers weten, dat dit ogenblik
misschien van beslissende betekenis
zal zijn. Wanneer nu de deur tussen
Oost en West toeklapt, zal het moei
lijk zijn, haar weer open te krijgen.
A.H.
Vliegende storm beukte
kust
onze
Schip in moeilijkheden bij
Scheveningen
De vliegende storm, die gister uit
Westelijke richting de Nederlands;
kust beukte, heeft het 7000 ton meten
de stoomschip „van Ostade" van de
KNSM tot ongeveer 3 mijl buiten
Scheveningen in de branding gedre
ven.
Het schip, dat in ballast voer. wist
de voorste ankers vz~A te 'c^.g-n, zo
dat gevaar voor ver Ier afdrijven naar
de kust voorlopig mei aanwezig was
Daar de winds*crkie, die' bij Vlis-
singcn gistermorgen .>0 km per uur en
bij Den Helder 100 km «zware stoim)
bedroeg, nog steeds toenam, bleef de
kustwacht de grootste paraa'.hc-id be
trachten.
Om 2 uur gisternn J-lig achtte men
in verband met het gevar* voor de
aan enorms druk blootgestelde kabels
de situatie min of meer critiek Oe
reddingsboot in S 'heven ingens haven
de „Arthur", werd dan ook endev
stoom gehouden.
Omstreeks half drie lichtte het schip
de ankers en stoomde zeer langzaam
in ZW richting uit de kust.
Ongeveer anderhalve mijl uit de
kust bij Hoek van Holland bevond
zich gistermiddag een vissersboot in
moeilijkheden. Sleepboten en de red
dingsboot van de NZHRM waren on
middellijk gereed om hulp te bieden.
Maar deze was niet nodig; de schip
per wist nog op eigen kracht binnen
te lopen.
Canada wil internationaal
legioen voor V.N.
Naar verluidt, zal Canada in de
Veiligheidsraad vooratellen onmiddel
lijk de vorming van een kleine troe
penmacht ter hand te nemen, die
moet worden samengesteld uit vrij
willigers -it alle delen der wereld
naar het voorbeeld van het Franse
vreemdelingenlegioen. Canada sa lin
Februari het voorzitterschap van de
Veiligheidsraad vervullen en men
neemt aan. dat het land dan zijn voor
stel ter tafel zal brengen.
Een woordvoerder van het Cana
dese departement van buitenlandse
zaken heeft verklaard, dat de eerste
taak van het legioen zou zijn de per
soonlijke veiligheid van de leden der
Commissie voor Palestina van de VN
te waarborgen, die de details van de
verdeling zullen uitwerken. Wat de
sterkte van het Legioen betreft: een
enkele brigade zal misschien voldoen
de zijn, «fschoon een divisie waar
schijnlijk beter zou voldoen.
Vliegveld Twente moet
binnen 6 weken geruimd
zijn
Enige tijd geleden hebben eigenaren
van uitgestrekte gronden op het vlieg
veld Twente, de staat (die het vlieg
veld in bruikleen heef) een proces
in kort geding aangedaan, waarin het
rechtmatig gebruik van de gronden
door de staat wordt bestreden.
De arrondissementsrechtbank te Al
melo, die dit kort geding behandelde,
heeft in de uitspraak de staat in het
ongelijk gesteld en veroordeeld bin
nen zes weken „het onrechtmatig ge
bruik" van de terreinen te beëindigen.
Door deze uitspraak kunnen de boe
ren rond het vliegveld nu eindelijk
binnenkort een beslissing van de staat
tegemoet zien hoe groot het toekom
stige vliegveld zal worden. Twee jaren
verkeren zij daarover reeds ln onze
kerheid ondanks herhaalde vragen,
die zij aan het Departement van Oor
log richtten. Thans zal de staat binnen
zes weken moeten beslissen, wat hij'
wil gaan doen en waarschijnlijk be
sluiten tot vordering van de grond.
Volgens de president van de recht
bank was het hele proces ook begon
nen om de staat tot vordering te dwin
gen om zodoende een rechtsgrond aan
het gebruik te geven.
LANGS DE STRAAT
VOETBALHELD
We zijn dezer dagen te
voetballen geweest. In feite
was er één man, die de
wedstrijd gewonnen heeft:
de keeper. De ongelooflijk
ste ballen hield hij uit z'n
doeL
Bij elke redding steeg het
enthousiasme van de grote
schare vrouwlijke suppor
ters. Eindelijk floot de
scheidsrechter het eindsig
naal.
Toen stormden de jonge
dames het veld op, wilde kre
ten slakend, recht op de doel
man af. Hij zag ze door de
modder een komen bagge
ren, glim'achte en breidde
welwillend z*n armen uit
De run werd nog fanatieker
Met rampïtlige gevolgen e b
♦er.
De voo--ste der dames strui
kelde e»i de volgenden jol
den in wi'de wanorde over
haar h«-~n Het werd een
compleet modderballe'. n et
rampzalige gevolgen v >r oe
kleding ».«n de voetbo .fc-*ën
De g'.vlach van de kee
per \o'ó» derde in een bul
derende s batcrlaeh. D.' hul
diging 'i trhter even pon-
taan öcorgegaan!
Vrees voor de consequenties indien
Russen weigerachtig zijn
Eenheid van de munt
beslissend vraagstuk
De conferentie van Frankfort heelt
int resultaat gehad, dat de voorstel
de*) van Clay. de Amerikaanse milli-
ttmre gouverneur, aanvaard zijn „bij
gebrek aan beter", zoals de Berlijnse
correspondent van het A.N.P. meldt.
De instemming is niet van harte ge
komen: politici van sociaal-democra-
tischen en christelijken huize spra
ken zich gisteren nog beslist tegen
de plannen uit, om niet van de ui
terst linksen te spreken. De noodzaak
van centralisering van het bestuur
gaf echter de doorslag.
Men beschouwt het antwoord, dat
de Russen zullen geven op het aanbod
van Clay en Robertson om tot een ge-
zamelijke geldsanering te komen, als
beslissend voor de scheuring van
Duitsland in twee delen
Beschuldigingen
Kenmerkend voor de stemming, waar
in de Duitse politici verkeren, is de
opmerking, die de Christelijke leider
Adenauer maakte n.L dat eerst dient
Marshall tot Senaatscommissie:
George Marshall, de Amerikaanse
minister van Bnitenl. Zaken, heeft
tegenover de Amerikaanse senaats
commissie voor buitenlandse betrek
kingen ronduit verklaard, dat indien
dc Republikeinen in het Congres zou
den blijven dreigen met verlaging van
het totaal der Amerikaanse bijdragen
tot het plan-Marshall, zij evengoed
het gehele plan zouden kun
nen prijsgeven. Een ontoerei
kend program zou verspilling van on
ze hulpmiddelen betekenen" aldus
Marshall. „Deze ongeëvenaarde po
ging van de nieuwe wereld om de
oude te helpen is een weloverwogen
risico. Onze levenswijze, die wij tot
dusver gekend hebben, staat daarbij
op het spel. Alles wat ik kan zeggen
is, dat indien wij de vaste wil tot
het slagen van het plan in stand hou
den, dit naar mijn overtuiging ook
bereikt worden".
„Een geweldige beslissing"
„Het zou dwaas z|jn de ogen te slui
ten voor hinderpalen en risico's. Het
weer en de omvang van de wereld
oogsten zijn onberekenbare factoren.
Ook kan men niet voorzien, welke
omvang de politieke sabotage van het
Europese herstelplan zal aannemen.
De V.S. staan echter voor een gewel
dige beslissing. W|j kunnen besluiten,
de wederopbouw van West-Europa
niet te steunen, maar moeten er dan
ook de consequenties van aanvaar
den".
Landmijn hield zich rustig
Op een terrein te 's Her
togenbosch, waar dagelijks
militairen oefeningen hou
den, waar honderden kinde
ren hebben gespeeld en waar
duizenden mensen een paar
maal bijeen zjjn geweest bij
het afsteken van vuurwerk,
is men gedurende 3 jaar en
3 maanden door het oog van
een naald gekropen.
Dezer dagen bleek name
lijk, dat al die tijd op het
terrein een scherp gestelde
landmijn heeft gelegen. Het
stuk oorlogstuig werd geluk,
kig dezer dagen door arbei
ders tijdens graafwerk op
't nippertje ontdekt, want
bijna was men er met een
spade op gestoten
te worden nagegaan of aanvaarding
van verantwoordelijkheid door Duit
sers, „in verband met de welhaast vol
ledige instorting van de levensmidde
lenvoorziening in de Britse zóne" ge
rechtvaardigd is.
Dergelijke harde beschuldigingen
aan het adres der bezetting zijn in de
laatste weken aan de orde van de dag
geweest. De onrust, die hier opnieuw
over de misdeelde zónes gaat aldus de
A.N.B.-correspondent, wordt nog van
dag tot dag aangewakkerd en 't regent
als het ware nieuwe stakingsberichten
uit vele steden".
In Thüringen
tegen-conferentie
De voorstellen van Clay houden o.m.
in de verdubbeling van het aantal le
den van de economische raad, samen
stelling van een „Landerrat" uit de
wetgevende vergaderingen, van ver
schillende staten, en een executieve"
van zeven man. Tezamen moeten de
ze lichamen de centralisering door
voeren.
De eerste reacties der Russen zijn
critisch. Tegen het eind van de maand
zal in Thüringen in de Sovjet-zóne een
conferentie worden gehouden die men
als een repliek op Frankfort kan be
schouwen.
in scheervlucht
Een van Canada's grootste dichters
Duman Campbell Scott, Is overleden.
Een kantoorbediende in Venlo
schrok zo hevig van het binnenkomen
van een gealliëerd militair, dat Hij
uit een raam sprong. De militair loste
van schrik enige schoten in de vloer
en kwam pas op verhaal door een
biertje te gaan pakken.... In een
radiorede heeft de Franse minister
van Financiën, Mayer, verklaard, dat
er geen verhoging der gewone be
lastingen zal komen. Verder kondigde
hij bezuinigingen aan waardoor 150000
in staatsdienst zijnde personen zullen
worden ontslagen. 3 jeugdige boef
jes, die zich aan diefstal hadden
schuldig gemaakt, zijn in Venlo ge
arresteerd. De eerste minister van
Joego-Slavië, maarschalk Tito, heeft 10
nieuwe ministers in zijn kabinet be
noemd, terwijl enige oudere minis
ters zijn ontslagen. Naar *t Atheen-
se Nieuwsbureau meldt, achtervolgen
de Griekse troepen de terugtrekkende
guerilla-strijders ten Noorden van Ko-
nitza. Tegen de 31-jarige v. O.
uit Enschede die ervan verdacht
wordt op 9 Mei j.L schoten te hebben
gelost op een Duitse grenswacht werd
6 jaar gevangenisstraf geëist. Bij
ongeregeldheden in Palestina zyn 15
mensen gedood. George Allen,
Amerikaans ambassadeur in Perzië is
benoemd tot onderminister van Bui
tenlandse Zaken.
Ten W. van Algiers vloog een
vliegtuig tegen een heuvel: 9 doden,
w.o. 2 kinderen.
Gebrek aan inzicht
Het is een even merkwaardig alt
betreurenswaardig verschijnsel, dat
tal van mensen, die bereid zijn hun
krachten te geven aan de oprichting
van de arbeidersstand, de vooruitgang
welke in Nederland in dit opzicht
werd geboekt, niet konden volgen. Ze
kunnen zich nog* niet gewennen aan
de gedachte, dat het deel uitmaken
van de regering heel andere eisen
stelt dan het zijn van oppositiegroep.
Een partij, die zelf meeregeert, staat
voor de taak haar beginselen in de
practijk te brengen. Haar arbeid is
opbouwend, maar ze heeft daarbij tal
van hindernissen te overwinnen, die
altijd remmend werken en die maken,
dat haar vorderingen steeds minder
groot zijn, dan haar aanhangers had
den gehoopt of verwacht. Toch is het
er zo mee gesteld, dat het worden
van regeringspartij uiteindelijk het
doel moet zijn van iedere oppositie
groep. Het zich blijvend willen hand
haven als opositiegroep zou neerko
men op de wens om nooit te wil
len meedoen aan daadwerkelijke op
bouw en om zich duurzaam te willen
bepalen tot critiek en afbraak.
Nu is het vanzelfsprekend, dat de
resultaten, die worden bereikt door
een partij, welke geheel nieuwe ge
dachten wil verwerkelijken, in de be
ginne altijd tegenvallen. In het bij
zonder is dat het geval, w ieer. ge
lijk bij ons het geval is, deze partij
slechts deel uitmaakt van de regering
en dus rekening moet houden met
de inzichten van anderen, die minder
vooruitstrevend zijn.
Het gevolg daarvan is. dat velen on
tevreden beginnen tc worden. Ze zien
niet in hoe groot nog altijd de tegen
stand is, welke moet worden over
wonnen. En in plaats van verheugd
te zijn over de belangrijke stappen,
die in de goede richting konden wor
den gedaan, wenden ze zich mokken
de af. Het gaat hun niet hard genoeg.
Ze verlaten de oude voorgangers, die
zich door de moeilijkheden trachten
te worstelen en scharen zich
achter anderen, die de eersten pogen
te dwarsbomen en zo mogelijk een
beentje te lichten. Alsof ze daarmee
de zaak welke ze willen dienen, be
vorderen!
Een groep die deel uitmaakt van een
regering, kan meer dan een groep, die
zich bepaalt tot oppositie. De la-tste
bereikt zeer weinig of niets, al b-eft
ze de mond nog zo vol van schone
idealen of harde vernietigende cri
tiek.
Felle taal wordt dikwijls o zo mooi
gevonden. Ieder kent de uitspraak:
.Wat heeft hij het weer prachtig ge
zegd!"
Evenwel, schieten we daarmee op?
Heeft men ooit van zo iemand horen,
zeggen: „Wat heeft hij het weer prach
tig gedaan?" En komt het in deze
wereld aan op daden óf op woorden?
Ons dunkt het. zo te zijn, dat een op
zichzelf misschien niet eens zo belang
rijke daad. mits die een stapje bete
kent ln de goede richting, oneindig
veel meer waard is dan het aller
grootste woord, dat een klank blijft
zonder meer.
Daarom is het jammer, dat degenen
die uiteindelijk hetzelfde willen, zich
verzwakken door verdeeldheid. Onze
communisten behalve dan voor zo
ver we onder hen te doen hebben met
Rusland-aanbidders, die in een Ne
derlandse regering nooit op hun
plaats zijn behoorden zich te stel
len op de bodem van de werkelijk
heid. Ze behoorden inzicht te heb
ben voor de veranderde situatie in
Nederland en voor de belangrijke ver
beteringen. die hier inderdaad reeds
zijn doorgevoerd. Ze behoorden te be
grijpen. dat ze door zich Juist nu in
de oppositie te scharen, hun eigen
zaak zo krachtig tegenwerken als ze
maar kunnen. Waarbij ze ten slotte
dienden te beseffen, dat de groep, die
heeft weten door te dringen in de re
gering. de meest vooruitgeschoven
post bezet en in de eerste plaats steun
verdient. A. ERIKS
weerbericht
Aanvankelijk afnemende, maar later
weer wat toenemende en naar Zuid
of Zuid-Oost krimpende wind. L>'.er
opnieuw toenemende bewolking, mtxr
nog vrijwel nergens neerslag. Iets km-
der.
