NEDERLANDSE ONTWERPEN
rsiSR
NETTE MEISJES
Tempeldienst
J®.
In de Bar
van Victory
Vrijzinnige Zondagsschool
Abonneert U op dit blad
schrijvende lezers
Lonen en Prijzen
Geachte Heer Eriks,
In het naschrift op mijn opmerkin
gen, naar aanleiding van Uw hoofd
artikel „Staking", schrijft U aan het
einde, dat men de dingen op twee
erlei wijze kan opvatten: men kan
zien naar datgene wat bereikt werd
?r. naar datgene, wat niet werd be
reikt.
Inderdaad daarin heeft U gelijk, doch
hetgeen U daarna schrijft, n.1. „dat
wie het tweede doet, altijd ontevreden
is en daarom altijd ongelukkig", laat
ik gaarne voor Uw rekening. Temeer
daar U dit in verband brengt met het
geen ik de vorigs maal schreef t.a.v.
de 'con- en prijs-verhoudingen. Het
5s niet zó, dat ik geen woord van waar
dering zou laten horen, indien er op
dit terrein in ons land redelijke re
sultaten zouden zijn bereikt, integen
deel! Doch hoe men deze zaak ook
Jteert of wendt, een loon- en prijs-poli-
tiek op basis van „Sociale gerechtig
heid", ontbreekt. Ik wil proberen de
ze zienswijze, met feiten duidelijk te
maken.
Reedg in Juni werd door de toenma
lige regering een gelijkmatige, soci
aal-verantwoorde verdeling van de
door de oorlog veroorzaakte armoede
in het vooruitzicht gesteld. Tcgelijker-
tiid werd er een beroep gedaan op de
Werkende bevolking, zijn uiterste
krachten in te willen spannen voor
het herstel va.i de tijdens de oorlog
geleden schade, door opvoering der ar
beidsproductiviteit. Van stonde af aan
hebben de werkers in alle bedrijfstak-
keni :rn gevolg gegeven. Zoals de
Statistieken aangeven, werd reeds in
vele gevallen het vooroorlogse produc-
tieoeil bereik' of zelfs overschreden
De dOnr de opeenvolgende regeringen
gewekte verwachtingen dat met het
ft ij ge .dgr^roriUcv's, -•->! dni'ng van
het prijspeil als een reële loonsverho
ging, - paard ?pu gaan, is niet verwe
zen lijkt. Als gevolg hiervan maakt 't
bedri. "--leven over het algemeen en het
e- v-terende deel in het bijzonder,
W'isten die in scherpe tegenstelling
z"n met een gelijkmatig sociaal-ver
ar'-.voorde verdeling van onze natio-
r\''e armoede. Deze armoede werd en
wori't in toenemende mate gedragen
door hen die met hun hand- en hoofd
arbeid. de geleden oorlogsschade her
stellen p-> het bedrijfsleven op gang
houden. P-* voornaamste oorzaak voor
deze noodlottige gang van zaSen, is
de ge -olgde loon- en prijs-politiek. Zo
wel in particuliere als in openbare
bedrü"en wordt de loonstoo gehand
haafd. Voorgestelde en verantwoorde
loonsverhogingen worden afgewezen,
terwi'1. zelfs het werkelijk inkomen^
van bepaalde arbeidersgroepen, zoals
Textielindustrie en Bouwnijverheid
dreigt te worden verlaagd.
Tegenover de gedragslijn, die de re
gering volgt bij het vaststellen van
het loonpeil, die ge het kenmerk
noemt van kracht, staat haar slappe
houding inzake het beheersen van de
prijzen. Telkenmale deinst zij terug
voor het nemen van drastische maatre
gelen zowel met betrekking tot de aan
tasting van buitensporig hoge winsten
als een Ingrijpende verlaging der prij
zen v..;i de, voor het werkende volk
onmisbare, verbruiksgoederen en le
vensmiddelen. Ondanks propagandis
tische leuzen over prijsverlaging en
nadrukkelijke verzekeringen van Mi
nister Mansholt, moest de Regering in
de millioenen-neta van September 1947
verklaren, dat „van het prijsverloop in
het buitenland is te verwachten dat 't
in 1948 dezelfde invloeden zal onder
gaan, die de prijzen reeds in 1947 de
den stijgen". Tegen deze achtergrond
moeten de prijsverhogingen van melk,
vlees, vetten (uitgezonderd margarine)
en aard ppelen, hooffst langrijke
voedingsmiddelen, worden gezien. De
aangekondigde en doorgevoerde prijs
verlaging van «uxe-artikelen en veelal
niet in distributie zijndë verbruiks
goederen zinkt hierbij in het niet.
Wie herinnert zich niet de „loonstop
rede" van Dr. Beel op 4 Oct. 1946,
waarin werd aangekondigd dat het
loonpeil niet kon worden verhoogd,
zolang in de arbeidsproductiviteit geen
verbetering was gekomen, maar dat de
Regering zich met kracht zou keren te
gen pogingen om mogelijke prijsver-
lavingen te verhinderen.
Tevens verklaarde Dr. Beel, dat door
invoering van het utility-systeem prijs
dalingen verwacht konden worden. Als
voorschot echter h'erop, kondigde Dr.
Beel prijsverhogingen van brood, melk
en boter aan.
Deze rede moet als een donkere blad
zijde in de geschiedenis van het Ned.
volk worden beschouwd. Verschillen
de subsidies op levensmiddelen wer
den ingetrokken, een maatregel die
het mede mogelijk maakte de milli-
oenen-uitgaven van leger en vloot
ten behoeve van een „politionele ac
tie" in Indonesië te kunnen bekosti
gen.
De utility-productie wordt door de
fabrikanten gesaboteerd en ontdoken,
en is practisch alleen nog maar in toe
passing voor het fabriceren van leger
uniformen etc. De door prof. Lieftinck
voorgestelde vermogensheffing-ineens,
van 5-25% verlaagd tot 4-20%, le
verde voor de grote kapitaal-bezitters
een voordeeltje van 400 millioen gul
den op. Bovendien werd de 6 pCt. di
videndstop vei'hoogd tot 9 pCt.
Als de arbeider een groot-verbrui
ker was van gloeilampen of met auto
radio's oi bioscooplampen zijn maal
kon doen, zou hij misschien waarde
ring hebben voor, en zich gelukkig
voelen bij de sympathieke geste var.
Philips, de prijzen van deze producten
vriiwillig te verlagen. Misschien ook
zelfs, dat hij, indien geïnteresseerd bij
de bescherming van de winsten van on
dernemingen in Indonesië, de dagelijks
uitgegeven 3 millioen gulden voor le
ger en vloot, welbesteed zou achten.
Vooralsnog is het echter zo, dat noch
't één, noch het ander het geval is;
daarom, gaat zijn interesse allereerst
uit naar de prijsverhoging van melk,
pap, yoghurt, boter, kaas, varkensvlees
aardappelen, gas en misschien ook nog
de huishuren. Daarnaast wijst z'n loon-
zakje overduidelijk uit, in hoeverre
deze prijsstijgingen in overeenstem
ming zijn met de inhoud ervan.
Geachte heer Eriks wij zijn het
reeds eens over het feit, dat stakin
gen ontstaan uit de nood en ontevre
denheid der werkers, dat deze nood
groot is zal niemand ontkennen, ergo
behoeft het ook geen verwondering
of misnoegen te wekken, indien onder
de huidige omstandigheden, waarin de
atmosfeer is geladen met conflictstof,
stakingen uitbreken.
Teneinde uit deze impasse te geraken
is het dan ook noodzakelijk en moge
lijk, om onderstaande in toepassing te
brengen.
Ie.) D.m.v. een loonsverhoging het
loon in overeenstemming te brengen
met de prijzen.
2e.) Gelijktijdig prijsstijgingen te
verbieden, zonodig met drastische mid
delen tegen te gaan of zelfs te verla
gen.
3e.) Door een effectieve winst-be
lasting, de buitensporig hoge winsten
om te zetten in een loonsverhoging
voor die bedrijfstakken of bedrijven
waar niet voldoende of geheel geen
winst wordt gemaakt
4e.) Eindelijk een begin te maken,
met het doorvoeren van werkelijke so
ciale en economische democratie, door
aan de werkers volledige medezeggen
schap te verlenen.
5e.) Door beëindiging der vijandelijk
heden in Indonesië en demobilisatie
van het grootst mogelijke deel van le
ger en vloot, een groot aantal arbeids
krachten vrij te maken en daardoor
wederom productieverhoging moge
lijk te maken. (Tevens hierdoor een
slordige 3 millioen per dag te bespa
ren).
Volledigheidshalve laat ik hieron
der nog enige cijfers volgen, die ove
rigens voor zich zelf spreken.
Enige winstcijfers
Textielindustrie A.K.U. '45'46
f 5.Ï16.112
Unilever '45—'46 f 129.000.000
Koninklijke Petroleum '46 f 72.000.000
Nederlandse Spoorwegen 1946
f 22.000.000
enz
Indexcijfer C.B.S. <1938/39=100.
Productie Lonen. Kosten levensonli
Nijverheid en Landbouw
Juni '45 41 116 180 173
Oct. '47 103 170 190 193
Men moest zich bij bovenstaande
dexeijfers rekenschap geven van nel
feit dat ook bij afwezigheid van een
verdere afwijking van de indexcijfers
van lonen en van de kosten van het
levensonderhoud, (hieronder te ver
staan het hoogst noodzakelijke), de
spanning tussen lonen en prijzen in
werkelijkheid toeneemt, naarmate
meer goederen beschikbaar komen. Im
mers tengevolge van de jarenlange te-
kosten is de behoefte aan zgn. duurza
me verbruiksgoederen: kleding dek
king, huishoudelijk textiel, huisraad
(Stoffering), enz. sterk gestegen en
stijgt deze nog voordurend. Met het
beschikbaar komen van deze artikelen
wordt de spanning tussen behoefte en
productie in een spanning tussen lonen
en prijzen omgezet.
Hopende met het bovenstaande tot
beter begrip van het loon- en prijs-pro-
bleem te hebben bijgedragen,
met de meeste hoogachting.
J J. Heemskerk, Alkmaar
Naschrift redactie.
Waar de heer Heemskerk zeer veel
van onze ruimte vraagt moeten wij ons
noodzakelijkerwijs bekorten. Ten aan
zien van lonen en prijzen hebben we
weinig meer toe te voegen aan hetgeen
we reeds schreven. We hebben grote
bewondering voor de wijze, waarop on.
ze regering de dingen hier in de hand
heeft: de lonen, óók de prijzen. We
betwijfelen of er èèn land ter wereld
is, waar men ze beter beheerst. Dat
is wat anders geachte heer Heems
kerk, dan een „slappe" prijzenpolitiek,
gelijk U die meent te mogen betitelen.
Van prijsstijging is geen sprake - waar
doet men ons dat na? In Rusland soms
En een gedwongen prijsdaling moogt
U gerust beschouwen als een ware Her
cules-opgave: bijna onbegonnen werk!
Fouten, die zijn er natuurlijk nog.
Ideale maatschappijen bestaan niet en
zeker niet. wanneer men geen drie
jaar geleder, nog stond te midden van
de grootst denkbare bende, de chaos,
hier nagelaten door de Duitsers. Waar
om praat men daar toch altijd zo ge
makkelijk overheen? Of dunkt U, dat
een zo enorm ingewikkeld samenstel-
sel als een volksgemeenschap even op-
geknapt wordt door te zwaaien met
een stokje en te mompelen: hokus-po-
kus sim - salabim!
Waar het op aankomt is: Heeft men
vertrouwen in deze regering of niet?
Zo ja, help dan mee!
Zo nee, dan moge de werknemer
bodenhen, dat hij zich verzet tegen het
beste bewind, dat hij nog ooit heeft
gehad en dat 't zeer de vraag is of hij
bij zijn leven iets beters zal terugkrij
gen. Met mensen, die willekeurig de
lonen naar boven brengen en daarmee
ons hele economische samenstelsel in
de war zouden schoppen gelijk U voor
stelt, was de werknemer al heel slecht
g;d: nd. Ten mlnataa,d& ijj_onopysjJ
ting. Zo iets zou alleen zwakheid
ademen en de eerste, die 't zou bezu
ren was de werkman. Daaraan behoeft
U in 't minst niet te twijfelen.
CINEMA AMERICAIN
HET WONDER VAN DE 34 ste
STRAAT
Een allemachtig aardige film.
De Kerstman, lezer, bestaat natuur
lijk niet. Zo min als Sinterklaas,
Maar ziet, nu duikt plotseling toch
de Kerstman, op. Niet zo maar een
willekeurige Kerstman? de Kerstman.
De omgeving verklaart hem voor
gek en het wordt een rechtzaak,
waarbij de verdedigers eerst een be
wijs moet leveren, dat de Kerstman
in het algemeen bestaat en bovendien
dat hij is gepersonifieerd in Kris
Kringle, de man, die zich daarvoor
uitgeeft. Als getuige is opgeroepen
het zoontje van de advocaat van de
tegenpartij.
En Tom, bestaat de Kerstman?
Ja zeker, meneer.
Hoe weet je dat?
Pappie 'heeft het gezegd.
En jokt pappie wel eens?
Nee, nqoit meneer.
Dit is een van dé vele tafereeltjes
vol humor, waarvan deze film zo heel
rijk is. Hoe tenslotte wordt bewezen,
dat Kris Kringle inderdaad de Kerst
man is, laten de lezers dat zelf gaan
zien. Ze doen zich werkelijk tekort,
wanneer ze de gelegenheid daartoe
voorbij laten gaan en wanneer ze de-
film, die zich „het wonder van de
34ste straat noemt, maar die een
wonder is van humor en van geestig
heid uit Alkmaar laten vertrekken
zonder hem te hebben gezien.
VICTORIA THEATER
„SINBAD DE ZEEMAN"
Het Victoria Theater biedt U deze
week Douglas Fairbanks Jr. als „Sin-
bad the Sailor", alias prins Ahmed,
de grote fantast en avonturier. Mau-
recn O'Hara staat hem met. haar, door
de wonderlijke kleurenpracht bewon
derenswaardige schoonheid op buiten
gewone wijze terzijde. Deze rolprent
is meeslepend door haar grote kleu
renpracht en haar spannende avon
turen en derhalve zeker waard om
gezien te worden als men van een
groots opgezet aantal avonturen houdt
De kleuren van deze film zijn waar
lijk fantastisch. Douglas Fairbanks Jr
is zijn rol geheel meester. Hij vecht
geheel alleen tegen 10-tallen vijanden.
Springt over meters hoge muren en
gooit mét vuurballen die meestal raak
zijn, doch ook wel eens mis, evenals
zijn verhalen die ook wel eens mis.
zijn d.w.z. niet geloofd worden, maar
altijd weet Sinbad ze weer door zijn
grote fantasie waar te maken.
Vooraf een goed verzorgd voor
programma w.o. enige flitsen van het
onlangs gehouden amateurs-ijsballet
in de Apollo-Hall te A>^Wdam.
„ZAMBOANGA"
In het A.B.T. draait deze week een
film, die in afwijking met de door
snee film door de inboorlingen zelf
gespeeld wordt. „Zamboanga" ver
haalt de belevenissen van een zwer
vend volk in de Zoeloe Zee. De held
vecht niet met gummi haaien uit Hol
lywood, doch met echte, even echt
als het gevecht mét de boa-constric-
tor, met dc krokodillen en de onbe
kende zeemonsters. We leefden met
de Moro-parelvisser, zagen hun pitto
reske vloot van zeilscheepjes, deelden
hun gevaren en feesten.
Zefs, dat zult U niet geloven, de
handvol paarlen, geworpen in de
schoot van het meisje, zijn echte
parels, omdat zij juist uit de zee
zijn opgehaald.
HARMONIE
TWEE MEISJES EN EEN MATROOS
„Two Girls' and a sailor" is eeil
film, die liefhebbers van jazz en
swing ongetwijfeld zal bekoren. Zij,
die van deze muziek en dans niet
houden, kunnen ditmaal beter verstek,
laten gaan.
Het is n.1. alles jazz, swing en show
wat de klok in deze rolprent slaat. En
behoudens een enkel nummer is het
grootste muzikale deel slechts
te appreciëren. Jammer dat José
bi maar een enkele maal „aan het
woord komt". Het verhaal zelf heeft
weinig om 't lijf. Twee Cabaret-girls
Jean en Patsy Deyo, zetten een ont
spanningactie voor militairen op
touw waarbij tenslote de Deyo-Kids
beide „aan de man" k n. Natu"r- -
lijk zijn goede komische scènes ge
waarborgd door de kostelijke Jimmy
Durante. Ook Van Johnson, June
Allyson en Gloria Dehaven geven
goed spel.
Filmisch gezien is de uitstekend ge-
ensceneerde droom van Patsy (June
Allyson) het beste gedeelte van deze
film. De „modeshow" is alleraardigst.
Vooraf in het journaal o.a. goede
opnamen van het Werk van het Rijks
bureau voor Oorlogsdocumentatie en
flitsen van het ijsballet in de Apollo-
hal.
CINEMA HOLLANDIA
VERLATEN
De komende week draait in Cine
ma Hollandia de film: Verlaten, een
film met een zeer dramatische inhoud.
De film laat ons het leven van een
vrouw zien die een man liefhad wel
ke haar tenslotte bedroog. Deze vrouw,
tevens moeder, brengt grote offers,
zelfs van eer en goede naam, om haar
zoon, die nog de enige lichtstraal in
haar léven is ,een behoorlijke toe
komst te verzekeren. De voornaamste
hoofdrolvertolkster in deze rolprent
z: Dolores del Rio en Pedro Armen-
dariz
V'cor de zeer vele blijken
van deelneming, die ik
mocht ondervinden na het
overlijden van mijn lie
ve man
KJ \AS VERWER
betuig ik hiermede mijn
oprechte dank.
J. Verwer-Hollebeek
Alkmaar,. Jan. '48,
Fnidsen -80.
Het Bestuur van het Alge
meen Afdelings Zieken
fonds „Alkmaar en Omstre
ken" bericht,
da' met ingang van 1 Jan.
1948 de ziekenfondspractijk
van Dr. H. J. Swart te Heer
Hugowaard wordt voortge
zet door Dr. Th. C. M. Hcr-
ckenrath;
da: de bij dr H. J. Swart in
geschreven verzekerden zich
tot en met 31 Jan. '48 kos
teloos kunnen doen over
schrijven naar een der aan
het Ziekenfonds verbonden
huisartsen, die hun maxi
mum aantal leden nog niet
hebben bereikt;
dat zij, die hiervan geen ge
bruik maken, geacht worden
de opvolger van dr. H. J.
Swart als huisarts te behou
den
Het Bestuur van het
A. A. Z. „Alkmaar
en Omstreken".
Internationale School voor
Esoterische Wijsbegeerte
„Hei Rozekruisers-
Genooischap"
centrum Alkmaar
Oudegracht 114
18 Jan. a.s. de Hr. J. Lcene
Onderwerp: „Het HemcUchip
in het Egyptiscne Doden
boek".
Maandagavonds 20 u. cursus
voor belangstellenden. Na
dere inlichtingen: Ferd. Bol
straat 24, Alkmaar.
DIENSTBODE
gevraagd voor d. en n. bo
ven 20 jaar. Mevr. Sabel,
Westzijde 152 Zaandam.
Bestelt vroegtijdig Uw
KUIKENS
van prima afstamming. Spe
ciaal Witte Leghorns Rh.
Islands - N. H. BI. pull. vrij,
desgewenst (gese- -t en) gelé-
wiekt.
K. Br. No. 12933 VB. 2940
Wed. Ackerman
Ewisweg M 22 Heiloo
EEN GOED PENSION
aangeboden
Spoorstraat 56.
Gevraagd:
2e kapster of aank.
kapster
H. A. MOLDE. Burg. de Wil-
delaan Heiloo.
PFl 800—15%' Zonder
VlLLL/ borgen voor elk
doel. Vrijbl. voorw. Schrijft
allen. Spaarcred. Inst. Ma-
then.weg 110. Rotterdam-W.
Wij verleenden reeds plm.
200.000 in contanten.
voor
WONINGRUIL
binnen of buiten Uw woon
plaats slaagt U zeker bij
„DE ZAKENBEURS"
Spoorstr. 51 Tel. 3226
Alkmaar
Tevens koop- of verkoop van
zaken en bedrijven.
Straks emigreren?
NU ENGELS LEREN!!
Vlotte cursus voor a.s. emi
granten en hen, die in korte
tijd Engels willen leren door
erv. leerkr. Bill. cond. Vrijbl
inl. onder no. V.A. 129 bur.
van dit blad.
Voor direct gevraagd'.
Puddingfabriek „VICTRIX"
HANDELSKADE 57
Over enige tijd verschijnt:
Di. J. v. Arkel Zegwaard
Een arts grijpt in
roman uit dokterspraktijk en
ziekenhuis. Hoewel de in
houd een afgerond geheel
vormt, kan het, mede om
dat het over dezelfde per
sonen als in Vrouwenarts en
Vrouwenzaal handelt ook als
vervolg op deze boeken gele
zen worden.
KEURIGE UITVOERING.
Bestelt vooruit. Prijs gebon
den ƒ5.90. De intekening is
vanaf heden opengesteld bij
Boekh. fa. Zwaan en Zn
ALKMAAR
Tel. 3686. Ged Nieuwesloot-
v. d. Boschstraat.
Biedt zich aan
geroutineerd typiste
18 jaar, met kantoorervaring
i .b.v. dipl. steno.
Br. onder no. V.A. 128, bur.
van dit blad.
Te koop: goed onderhouden
BURGERWOONHUIS
(bewoond) met vrije steeg.
Br. onder no. V.A. 124 bur.
van dit blad.
Te koop:
VROEG ROOD KOOLZAAD
VROEG GEEL KOOLZAAD
LAAT GEEL KOOLZAAD
DEEN WIT KOOLZAAD en
WITLOFZAAD
Bij M. en G. Nieuwlar.d
123, St. Pancras.
Te koop mooie herders-
bond, reu, ruim 3 jaar oud,
lief huisdier. Te bevragen
bij Frans, Nic. Beetsweg 49,
Heiloo.
Weggelopen
JONGE HOND
bruin en zw. gladh. reu. Te
gen bel. ter. te bezorgen.
Meiers, Curtiuslaan 43, Block
hovepark, Tel. 2690.
B.z.a.
FLINK PERSOON VOOR
EXPEDITIE EN TRANS
PORTBEDRIJF
in bezit van rijbewijs A en
B. Br. onder no. V.A. 125
bur. van dit blad.
Wie ruilt woning, gelegen in
't centrum van de stad bev.
2 kamers, 2 kl. slk. en keu
ken tegen grotere in Alk
maar of Bergen. Br. onder
no. V.A. 130 bur. v. d. blad.
Te koop of te huur wo
ning in Alkmaar en Zijpe,
die vrij komt. Te bevr. Ko
ningsweg 48.
Te koop beste bakwagen
met hekken en prima onder
stel voor bakwagen op cul-
lingsassen; billijke prijs.
Houtkoper Zeeman Stom-
petoren.
Te koop: zwarte dames
laarzen, maat 39 a 40 en
grote grijze waterketel. K.
Straatweg 114.
Maandag 19 Januari opening van dc
Tentoonstelling
in de R D-toonzalcn, Prinsengracht 730-736, Amsterdam.
ff
ff
Een expositie van de ontwerpen die
werden ingediend voor de gehouden
R D-Prijsviaag WTF ONTWERPT
DE MOOISTE WAND". De ten
toonstelling is geopend alle werkdagen
van 10-5 ifhr, batulve 's '.Zaterdags.
Tonny Willemsen aan de vleugel
(ook morgenavond)
Hebt U familie of vrien
den in het buitenland
ZENDT DAN EEN PAKKET
HOLLANDSCHE
BLOEMBOLLEN
Verzanding naar ALLE LANDEN.
Speciale Pakketten voor
het Zuidelijk Halfrond.
der NED. HERV. GEMEENTE te ALKMAAR.
De Zondagsschool begint weer op Zondag 18 Jan.
a.s. des morgens om 11.45 uur in de Rochdale- en
in de Lindenschool. Tevens aangifte van nieuwe
leerlingen
Kamend het Bestuur,
ds. Dikboom voorzitter
G. J. Porte secr.esse.
Damesü!
Uw kleding is pas goed, als de Coupeuse
uit de Burgemees ter Bosstraat het doet.
Maken, vermaken en keren.
Heren!
Ook voor U vermaken en keren wij Uw
kleding en 't wordt weer als nieuw (alles
binnen 2 weken gereed).
Beleefd aanbevelend, de Coupeuse
Burg. Bosstraat 1, Alkmaar.
