Itunaafikr Reacties op Bevins Rede Ondei de Schijnwerper N -HOLLANDSE PERS 1945 5De e; Sjarifoeddin afgetreden „Bereikt overeenstemming met Rusland voor het te laat is!" Amerika van doorslaggevende betekenis NEL VAN VLIET NAAR AMERIKA Benelux - hoeksteen van West-Europa 4e Jaargang No 1144 Zaieidag 24 Januari 1948 Uitgave voor de g eiyknamige 8 Helding. 1 Wnd. hoofdred. A. Eriks, Westerweg J Alkmaar, teL 3300. Tydeltyk bureau redae- 5 tie en administratie, Voordam 6 A. Alkmaar 3 (niet te verwarren met Voordam 9). tel. 3967 I Klippen lussen Indonesië en Nederland Het is en blijft een wonderlijke ge schiedenis met het Indonesische ac- coord en er zal nog menige klip moe ten worden omzeild voor en aleer het ovoreenkomstscheepje thuis is. We zeiden al: het accoord is pas het begin De eerste klip is die der sabotage en van het ondergronds gewroet. Er was sprake van zekere notulen van Ka- lioerang plaats van onderhandelen tussen leden van de Commissie voor Goede Diensten en vertegenwoordi gers van de Republiek waar aan de Indonesiërs bepaalde uitleggingen wa ren gegeven van punten uit de over eenkomst, welke de Nederlanders niet konden bevredigen. Zo pertinent wa ren deze geruchten, dat de debatten ©ver de regeringsverklaring er zelfs ©m werden uitgesteld. Het doet alles even denken aan het «chteraf mislukte Linggadjati en men zou bijna geneigd zijn te gaan gelo ven ,dat er kwaadwillende krachten ln het spel zijn. Is niet het Comité Rijkseenheid al weer van leer getrok ken tegen deze nieuwe overeenkomst? En zou het zo vreemd zijn, dat de strijd ondergronds wordt gevoerd en hinderlagen worden, gelegd, opdat er, hoe dan ook, een spaak in het wiel wordt gestoken? Toen kwam echter de klap op de vuurpijl. Aneta vernam, dat er feita- lijk geen „notulen" bestaan. Dus: een storm in een glas water? Het lijkt onwaarschijnlijk, dat het anders zou zijn. Want de leden van de Commissie voor Goede Diensten, die toch waarlijk geen kinderen zijn in het diplomatieke spel. baarbij zich ook be vindt een door Nederland gekozen ver tegenwoordiger, zou al een heel zon derlinge opvatting hebben gehad van haar taak, indien de overeenkomst was verkregen op i 3nd van toezeg- fingen aan dé republikeinen. Intussen, laten we er het boste van hopen. Verde" is er de plotselinge kabi netscrisis in de Republiek, waarbij Sjarifoeddin zijn portefeuille ter be- sc'ri*inï stelde. Houdt dit tegenstand ln? Het kan zijn. maar het zou de on derhandelingspositie voor de Republiek niet beter maken. Te meer niet wan neer men bedenkt, dat Bevin in zijn pas gehouden rede voor Nederland 'n aanzienlijke plaats inruimde in ver- b:.nd mét de ontwikkeling in het Ver re Oosten. Nederland wordt belang rijker in Wcst-Europee.s verband. Het !s ook moeilijk aanneembaar onmiddel lijk na de bemoedigende redevoerin gen .die van Djokja werden uitgezon den. waarbij er een was van Soo- karr.o zelf. Zulk een kabinetscrisis kan echter ook voeren tot een positieversterking van de republikeinse groep, die zich achter de overeenkomst van de Ren- ville plaatst. Na een stap van zo in grijpende betekenis behoeft eigenlijk een aftreden van het ministerie geen verwondering te wekken. Althans niet bij goede democraten. Ten slotte: het oude kabinet blijft de zaken -««orlopig waarnemen. We dienen de dingen rustig af te wachten. Eerst wanneer we weten wie er terugkomen, zullen we kunnen zeggen of er plaats is voor optimisme of voor pessimisme ten aanzien van dn verdere ganr van zaken A. ERIKS Spaak was toch bij Leopold In een gistermorgen gehouden ver gadering van het Belgische kabinet heeft Spaak verklaard, dat hy op uit nodiging van Koning Leopold een be zoek heeft gebracht aan Pregny ten einde met de vorst contact op te ne men en een uiteenzetting te geven over de huidige stand van zaken in de koningskwestie. Zodra de koning na zijn reis naar Havanna weer in Europa is teruggekeerd zal Spaak hem opnieuw ontmoeten. VLEES KOMT VRIJ IN BELGIë Volgens een Belgisch blad zal het vlees in België vanaf 1 Februari niet langer gerantsoeneerd worden. Slechts voor koevlees blijft er nog een prijs regeling bestaan. swrerbaricht Matige, tijdelijk krachtige Oostelijke wind. Zwaar bewolkt met voorname lijk in bet Zuiden van het land hier en daar enige srj;euw of rt,Ten. Aan vankelijk plaatselijk nevel cf mist temperatuur om het vriespunt. In het debat, dat in het Lagerhuis is gevolgd op de rede van Bevin gaf Winston Churchill, de leider van de Britse oppositie als zyn me ning te kennen, dat de beste manier om een oorlog te voorkomen was: de dingen scherp te stellen en te trachten tot een overeenkomst te komen met de Sovjet-regering voordat het te laat zou zyn. De tegen woordige toestand kan niet voortduren, de Westerse democratiën moe ten spoedig tot een overeenstemming komen en het initiatief nemen tot een regeling met de Sovjet-Unie. Engelse eensgezindheid Woordeiyk zei hy verder: W'y juichen alles toe, wat gezegd is door onze minister van Buitenland se Zaken, Bevin, over nauwere rela ties met Frankrijk, de Benelux en ik vermoed met Zwitserland, als dit land het zou wensen, alsmede met Italië. Wy ondersteunen deze politiek geheel en al. De grens van Europa aan de Elhe Hy verklaarde voorts, dat het geen zin had te redeneren of ruzie te ma ken met communisten, maar dat het mogelijk was op een reële basis met hen tot zaken te komen. Hij kon niet inzien, dat het verstandig zou zijn te wachten op de „gunstige afloop" van een descussie met de Sovjet-regering, „totdat zij ook atoombommen heb ben". „Wie kan geloven, dat er in Eu ropa of in de wereld ooit duurzame vrede zal zijn, als de grenzen van Azië bij de Elbe liggen?" Maar nu, ging Churchill voort, loopt „deze Sov jet-grens" langs de Adriatische zee en in Griekenland wordt uitgevochten, of ze niet zal doorlopen tot Athene en aldus tot de Dardanellen en Turkije. Krasse diplomatieke taal Niet "slechts" in Europa stiet men opeen. Ook ln China en het nabije Oosten waren gevaren. Zelfs de me thode van het streven naar een over eenkomst met de Sovjet-Unie langs diplomatieke banen zou niet garan deren, dat er geen oorlog komt. Churchill geloofde echter dat zulk een streven de grootste kans opleverde, dat een oorlog werd voorkomen en als dit niet zo mocht zijn, dat we er levend uit kwamen. Hij verwonderde zich er, naar hij zei, niet over, dat de vi;aag, of er oorlog zou komen, gerezen was. Men moest zich daarbij even herinneren dat het woord „sabotage" in een be schuldiging aan het adres van een grote mogendheid gebruikt was door George Marshall .terwijl de Britse mi nister van Buitenlandse Zaken in het Lagerhuis dezelfde term had gebezigd. In vroeger tijden zou zo iets onver enigbaar zijn geweest met het onder houden van diplomatieke betrekkin gen in welke vorm ook. Voldoening in Den Haag ln officiële kringen in Den Haag is de rede van Bevin met sympathie ontvangen. Men is van oordeel, dat de daarin aangekondigde voorstellen van zo verstrekkende aard zijn, dat zij een uitgebreide studie vereisen. De voorstellen kunnen Immers alleen wor den bezien in het kader van een ge heel West-Europa. Met name de kwestie Duitsland mag by de nauwere samenwerking, zoals deze door Engeland en Frankryk wordt beoogd, niet uit het oog worden verloren. Hiervoor is nauw contact met België en Luxemburg vereist. Bijzonder de aandacht getrokken heeft de passage over het betrekken der overzeese gebiedsdelen in de voor gestelde consolidatie. Overigens is men van oordeel, dat het van beslissende betekenis Is hoe de Verenigde Staten tegenover het project zullen staan. RUSLAND ONTSTEMD Het Sovjet-Russische persbureau Tass meldt dat Bevin, de Engelse mi nister van Buitenlandse Zaken, Don derdag in het Lagerhuis een rede heeft gehouden, waarin de zinsnede „de tijd is gekomen, West-Europa te verster ken" de betekenis heeft van „een rookgordijn voor de vorming van een zogenaamd Westers blok, door Enge land en Frankrijk reeds begonnen door de onderhandelingen met België, Ne derland en Luxemburg". Bevins rede bevatte verschillende aanvallen tegen de SU aldus Tass. AMERIKAANSE UITING De Amerikaanse dagbladen begroe ten over het algemeen met instem ming de actie van Bevin voor een politieke, militaire en economische or ganisatie van West-Europa. Zij zien hierin een bewijs, dat Eurapo onder Britse leiding eigen hulp begint te organiseren en 2ich bij de VS begint aan te slvaten in het verzet tegen het opdringen van de Sovjet-Unie in Eu ropa. De New-York Times schrift: „De overeenkomst tussen Engeland, Frank rijk en de Benelux zal geen uitbrei ding zijn van de Benelux-tolunie, doch eer een uitbreiding van het Brits- Franse verdrag van Duinkerken, een verdrag tegen Duitse agressie. Dien tengevolge valt zij eerder onder de ca tegorie van de oude militaire allian ties dan dat zij thuis hoort in de nieu we beweging voor het verminderen of verwijderen van economische grenzen" DISTRIBUTIENTEUWS. THEEPRIJS WORDT VERHOOGD. Op 28 Februari zal de prijs voor de eerste kwaliteit thee worden ver hoogd van 74 op 80 cent per ons en die van de goedkoopste soort van 54 op 60 cent. „ZUIDERKRUIS" MET TROEPEN NAAR NEDERLAND Donderdag zijn 634 man stoottroepen en 130 man GJ3.Ï. op 't troepentrans portschip „Zuiderkruis", dat naar Ne derland zal reizen, ingescheept. Te Soerabaja was reeds een afdeling ma riniers aan boord gegaan. Mohammed ~Halla Kabineisformaieur Verzei van anli-Nederlandse krachten In een radiorede maakte president Soekarno gisteren bekend, dat het kabinet Sjarifoeddin was afgetreden. De vorming van een nieuwe ka binet is opgedragen aan MchanamM Hstta. Soekarno, die mededeelde dat het demissionaire ministerie dewMeen zal blijven waarnemen, tot dat een nieuw is samengesteld, zodat de onderhandelingen met de Ne derlanders kunnen worden voortgezet, heeft Hatta verzoch by zyn pogingen de meest mogelijke spoed te betrachten. Mohammed Hatta ontving zyn opleiding in Nederland Het aftreden van Sjarifoeddin houdt stellig verband met het feit, dat de leden van de Masjoemi-partij onlangs uit het kabinet meenden te moeten treden, omdat zij de politiek van de regering, die aan de dag werd gelegd bij de besprekingen met de Commissie voor Goede Diensten, niet langer kon den goedkeuren. Opgemerkt zij, dat juist vóór zijn aftreden het kabinet Sjarifoeddin nog de ontslagaanvrage kreeg te behandelen van twee leiden de TNI-generaals, die deel uitmaak ten van de wapenstilstandscommissie en van wie de generaal Soemohardjo tevens de functie bekleedde van staf chef van het Republikeinse leger. COMMISSIE VAN DRIE NAAR DJOKJA De door de Veiligheidsraad der VN ingestelde Commissie van Goede Dien sten is na de val van het Republikein- Aanval op president had averechtse uitwerking De ter dood veroordeelde S.D.-er WilTems, die vorige week de president van het Amsterdamse Bijzonder Ge rechtshof mr. Van Vught naar de keel vIoot. is met een hersenschudding in de i..i "'ia! van het Huis van Be waring .iomen. Zyn aanval heeft een averechtse uit werking gehad. Willems kreeg van de parketwachten een paar tikken met gummiknuppels op z"n hoofd, die de hersenschudding veroorzaakt hebben Mr. van Vught verklaarde, dat be richten als zou Willems tijdens zyn terugrit in de gevangenenwagen het letsel hebben opgelopen hem niet be kend waren. Haar plannen zijn heel vaag Uitgeleide gedaan door familie, vrien den, en verloofde die tot op het laat ste ogenblik niet van haar zyde week en een zeer ontroerde Jan Stender is gistermiddag 's werelds snelste schoolslagzwemster Nel van Vliet met de „Nw. Amterdam" scheep gegaan naar de Nieuwe Wereld. „Wanneer eventueèl het geschil tus sen U en de KNZB zou worden opge lost en U zou alsnog voor de Olym pischs Spelen vorden uitgenodigd, wat zou U dan deer.?" vroeg een der verslaggevers de vertrekkende zwem ster, toen zij met een arm vol bloe men nog even ging zitten. Op aan drang van Nel antwoordde haar ver loofde, dat het geschil niets te ma ken heeft met Nel's tocht naar Ame rika. Ze was al lang van plan te gaan, heeft bovendien geen contract afge sloten en kan terug komen wanneer ze wil Ze heeft trouwens een retour biljet. Over de Olympische Spelen was echter niets los te krijgen en wanneer Nel terug zal keren hangt geheel af hoe het haar aan de over kant van de oceaan zal bevallen. Nel scheen zich zeer te verheugen op deze verre trip, vaat glimlachend cn wui vend naar de ichterblyvendcn Vvf- dween uit het gezicht. se kabinet van dr. Sjarifoeddin naar de Republikeinse hoofdstad Djokja ge vlogen. Zij zal met het nieuwe ka binet, dat thans door Hatta wordt ge vormd, beraadslagen over de voor waardelijke aanvaarding door de re publiek van 6 der 18 politieke grond beginselen, die de Commissie als ba sis voor een eventuele regeling met Nederland heeft voorgesteld. Zowel in Nederlandse als in Republikeinse kringen te Batavia is men van mening dat het nieuwe kabinet de onder au spiciën van de Commissie gehouden onderhandelingen zal voortzetten. Concertgebouw had aandacht van UNO verte genwoordigers Drie Nederlandse bouwkundigen heb ben gistermorgen al hun gaven aan gewend om de verbeeldingskracht van Trygve Lie's plaatsvervanger, de heer Pelt en een medewerker tot het ui terste te stimuleren. Zy hadden een niet gemakkelyke taak, want slechts uitgerust met mappen vol tekeningen moesten zij de bezoekers trachten te schilderen hoe de zaal van het Am sterdamse Concertgebouw ér uit zal zien nadat hierin alle geprojecteerde veranderingen zijn aangebracht die de zaal geschikt zouden maken als ver gaderzaal voor de Ver. Naties. Hoe het bezoek de UNO-vertegen- woordigers is bevallen is uiteraard niet bekend. in scheervlucht Generaal Eisenhower heeft verklaard geen candidatuur voor het presidents schap der Verenigde Staten te zul len aanvaarden X In Florence is gis termorgen een algemene staking uit gebroken X Prof Einstein, die onlangs door een Sovjet-Russisch blad werd aangevallen wegens zyn streven naar een wereldregering, heeft in een pu blicatie van atoomgeleerden de Sov jet-Unie aangevallen en dit land be schuldigd van Isolationisme X De Ja panse generaal Harada Js te Singapo re opgehangen X Tegen de silbertan- ne-moordenaar P. Kuiper uit Warffum werd de doodstraf bevestigd, die te gen J. Kruyer uit Groningen werd veranderd ln levenslang X Op een ri vier ln Chili ls een met pelgrims over belast schip gekanteld. Van de onge veer 390 -.nc-nssn. die aau boord wa ren, verdronken or omstreeks !50 OPVOEDING De straatmaker is bezig de straat te repareren. Hij heeft een partijtje stenen en een kruiwagen vol zand aan gesjouwd en laat zich op de straat neer om met zijn werk te beginnen. Een peuter van een jaar of vyf, zes komt een praatje maken waartoe de straatma ker wel genegen is. In de jeugdige toeschouwer ont waakt de arbeidslust. Hy neemt een schep zand en gooit het de man over de handen. De eerste keer vindt deze het prachtig, de tweede keer goed, de derde keer niet meer nodig, de vierde keer vervelend. Het hindert hem kennelijk in de uitoe fening van zyn beroep. Hij waarschuwt dringend en vloekt tenslotte by de zesde schop. Het ventje kijkt de man met grote belangstelling aan en staakt de aanvoer tijde lijk. Onze straatmaker is te vreden en arbeidt naarstig. Dan neemt het joch weer een volle schep en laat het de man op de handen vallen. Des straatmakers uitdruk kingen zijn niet te omschrij ven en het joch neemt over haast de vlucht Als ik hem even later passeer, hoor ik hem als een papegaai de uit drukkingen repeteren, die de man heeft gebezigd. Waarschynlijk is zijn moe der over de resultaten van deze opvoeding niet geheel tevreden geweest.... Bakker verloor 2ijn verstand Keuzebonnen deden de emmer overlopen Er heerst onder de bakkers wy meldden het al eerder zeer grote ontevredenheid over de huidige brood distributie. In Den Haag is dezer da gen een vergadering gehouden van boze bakkers, coöperaties en vertegen woordigers van de werknemers, waar bij bleek, dat de grieven algemeen waren. Zeventien broodbonnen Doordat de opdruk „brood" van de bonnen is vervallen, de bonnen va* 1600 en 1800 grafti te veel wisselen ei sen en er regelmatig tenminste ze ventien soorten broodbonnen in om loop zijn, werd de verwarring uiter mate groot geacht. De invoering van de keuzebon heeft de emmer doen overlopen. De consument is niet v In doende duidelijk gemaakt, dat het broodrantsoen sedert 4 Januari j.1 in feite verminderd is en wel in even redigheid met hetgeen men aan be schuit, gebak, ontbijtkoek, vermicelli puddingpoeder enz. betrekt. Het broodrantsoen is geen 2.000 of 2100 gr. meer, maar zoveel minder als men aan de zo juist genoemde artikelen wenst te betrekken. Als frappant voorbeelvan de be'r sende verwarring, en de moeü!ik»»eden werd door een vertegenwoordiger ran dc werkgevers medegedeeld, dat een zijner broodbezorgers d'en'engevolge zyn verstand was kwytgeraakt. Dimilrof: Het Plan Marschall in de Benelux In het kader van het plaatsvinden de inter-Europese contact inzake het plan Marshall zal op 3 Febr. s.s. te 's Gravenhage een bespreking gehou den worden tussen een Belgisch-Ne derlands-Luxemburgse delegatie, on der leiding van Dr. H. M. Hirschfeld en enige vertegenwoordigers van de Engelse en Franse regering! LEVENSLANG VOOR LID VELSER POLITIEKE RECHERCHE Gisteren is uitspraak gedaan in de zaak tegen de 49-jarige A. Fr. Jager uit Beverwijk, tegen wie op 9 Januari jl de doodstraf was geëist. Jager, die lid was van de beruchte politieke recherche uit Velsen, heeft tenminste deel genomen aan 32 over vallen, waarby hy 74 arrestaties heeft verricht; 22 van zyn slachtoffers zijn nimmer teruggekeerd. Het Byzonder Hof veroordeelde hem tot levenslange gevangenisstraf. „Balkan-Unie wil samenwerken mei Weelelijke landen'' Volgens Radio Moskou heeft Dimi- trof, minister-president van Bulgarije verklaard, dat de oprichting van een Balkan-Unie, boewei nog niet onmid dellijk te verwachten, in de naaste toekomst aanzienlijk wordt vergemak kelijkt door hetgeen de volken van de Balkanlanden thans verrichten. Wanneer deze kwestie ryp is, hetgeen ongetwijfeld het geval zal worden, aldus Dimitrof, zullen de volken van Oost-Europa moeten beslissen over een federatie of een confederatie en wanneer en hoe deze gevormd zal worden. Dimitrof noemde een Tol unie tussen de Oost-Europese landen een dringen de noodzakelijkheid. Hij voegde er aan toe: „Wij wensen economische en handelsbetrekkingen aan te knopen met Engeland, Frankryk, de V. S. en ook met vele andere West-Euror landen, doch dan op basis van gel: heid. Wij zullen niet gedogen dat kar- tels en concerns in deze landen hun wil aan ons zullen opleggen Wanneer de Balkanlanden economisch gaan sa menwerken, sluit dit geenszins de mogelijkheid van economische betrek kingen met West-Europa en ander* delen van de wereld uit". De gang van zaken in West-Europa geeft aanleiding tot optimisme. Er is een groei in de richting van een met elkander samengaan en daarover mag men zich eigenlyk alleen verheugen. Een volk, dat zwak is, mag alleen dan neg rekenen op hulp van buiten, wan neer het ook zelf nog enig gewicht in de schaal kan leggen. Kan het dit niet meer, dan is het reddeloos verloren, het is overgeleverd. Hoe meer het zich weet te verster ken, hoe beter. En waar het spreek woord „Eendracht maakt macht" al- tyd nog geldt, betekent een naar el kander toegroeien van de Westerse staten een belangryke stap in de goe de richting. Nederland, België en Luxemburg hebben elkaar gevonden in de z.g. Benelux. Wat dit betekent, ondervin den ze thans bijna dagelyks. Elk voor zich zyn ze betrekkelyk klein, maar samen verenigd, met achter zich de Indonesische belangen en die in de Kongo, vormen ze een groep, die van genoeg betekenis is om voor Engeland en Frankryk als een behoorlijke part ner te kunnen gelden. Overeenkom sten tussen de Benelux-landen en de beide West-Europese mogendheden schynen op til te zijn. Het is natuurlyk vanzelfsprekend, dat voorlopig alleen economische kwesties aan de orde komen. Maar het is een bekend verschijn-- daar, waar rnen in hanJelssa. heden t»i elkaa» k*rct. éa relatie* ge leidelijk r.HK uuvtr word er. cn »Uh ook ever andere jebiedeei begier.;*, uit je strekken. Inderdaad, we zijn op de goede weg Het oude West-Europa, dat eenmaal de wereld dirigeerde, mag verzwakt zijn, het is niet zodanig in verval, dat het moet worden beschouwd als een factor die mag worden verwaarloosd Dit laatste heeft het zelf in de hand en het begint gelukkig meer en meer te beseffen, dat dit het geval is. We zouden ons al zeer vergissen, wanneer de Benelux-landen, indien ze blijven samengaan, aanstonds niet een lepel kregen in de Duitse pap. Alles wijst er op, dat dit het gev;, zal zijn. En het zou zeer terecht zijn, want er zijn geen landen, die meer Q Buitenlands OverzichiJ belangen hebben in Duitsland, dan juist zy. De enige goede afweer, zowel tegen Oost als tegen West, ten slotte is ge legen in eendracht Wanneer de ver deeldheid, die eeuwenlang heeft ge heerst, nu een einde neemt dan is dit een niet te onderschatten pro' dat werd getrokken uit de laatster log en het zou een betere waarborg voor een duurzame vrede zijn dan welke andere ook. Ontstonden niet alle oorlogen tot dusverre in het Eu ropese broeinest? Het Benelux blok heeft de Weet- Europese kansen aanrnerl^Ük ve: be ter .1. ;J*i groeit meer en meer y-. uA een boeketln mwo We*t Rurop*-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1