Ikmaaftlei
Slechts Amerikaanse hulp kan Engeland
voorlopig redden
N HOLLANDSE
PERS 1945
Krijgt Amerika
dienstplicht
Taak der arbeiders bij Europees
herstelprogram besproken
Finse delegatie zal spoedig naar
Moskou vertrekken
Londen dient nieuw voorstel in
te Brussel
'4e Jaargang No 1183
Woensdag 10 Maart 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stich'ing.
Wad. hoofdred. A. Eriks, Westerweg 338,
Alkmaar, tel. 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat boek Oudegracbt. Tel. 3987
Zeer sombere klanken in rapporI
van Britse regering
Gister Is in Engeland een zeer uit
gebreid regeringsrapport gepubliceerd
waarin een overzicht wordt gegeven
van de huidige economische positie
van het land en waarin de plannen
voor 1948 worden uiteengezet. Het rap
port komt tot de gevolgtrekking, dat
Engeland van de Marshall-hulp, zo de
ze komt, gebruik moet maken tot
handhaving van zijn werkkracht en
efficiëncy, tot ontwikkeling van nieu
we leveringsbronnen in het binnen
land, in het sterlinggebied en elders,
eerder dan alleen maar het volk gro
ter gemak en comfort te verschaffen.
Maar, zo zegt het rapport vertier,
waneer de Marshall-hulp niet komt
en Engeland is genoodzaakt zijn over-
zeeïe betalingen in evenwicht te
brengen vóór zijn reserves zijn uitge
put, betekent dit een zodanige dras
tische beperking van aankopen tegen
dollars en goud. dat werkloosheid op
grote schaal, nood en ontwrichting
van onze productie er het gevolg van
zullen zijn en dat de kans op een
behoorlijke levenstandaard voor ons
volk nog jaren op zich zal laten wach
ten.
Als een oplossing tot verbetering van
het uitwendig herstel worden de vol
gende maatregelen genoemd:
V°rhoging van de export (speciaal
naar het westelijk halfrond), ontwik
keling van nieuwe leveringsbronnen
in de landen van het Britse Gemene
best in het bijzonder in de Britse ko
lonifln en een verzoek aan de landen
in het sterlinggebied om op de dollar-
uitgaven te bezuinigen.
TOENEMENDE
WERKLOOSHEID ZEKER
In het rapport wordt het Engelse
volk duidelijk gemaakt, dat het, zelfs
waneer het Marshall-plan ten volle
wordt uitgevoerd, rekening moet hou
den met de mogelijkheden van een
verdere daling van de levensstandaard
Het rapport maakt du:delijk, dat
zel*« met Amerikaanse hulpverlening
Onregelmatigheden in het
Vaticaan
De persdienst van het Vaticaan heeft
bevestiging gegeven van de arrestatie
van Mgr. Giulio Guidetti, voormalig
thef van de financiële afdeling van
bet Vaticaan. Mgr. Guidetti wordt er
van beschuldigd een „vervalst docu
ment, opgesteld door mgr. Edoardo
C ppico .als geldig te heben geaccep
teerd"
„Teneinde een onderzoek te kunnen
i Jtellen naar zijn eventuele persoon-
bjke verantwoordelijkheid is Mgr.
Guidetti enige tijd geleden in zijn ap-
ua'-'ement ten Vaticaan gedetineerd",
vMus de verklaring.
Nader wordt officieel gemeld, dat
M?r Cippico, lie uit het Vaticaan was
Ontvlucht, is aangehouden
Griekse kinderen
ontvoerd of beschermd
„Duizenden .ouders en de meeste
jeugdorganisaties, die zich met de
jeugd bezig houden hebben sedert
1945 de regering van Griekenland
verzocht maatregelen te treffen ten
gunste van de misdeelde en ondervoe
de jeugd. Daar de toestand voor deze
kinderen steeds erger wordt en de
Griekse regering toelaat.* dat in de ste
den meer dan 150.000 kinderen rond
zwerven, barrevoets, hongerig en ver
laten, heeft de Democratische regering
van generaal Markos het zich een
plicht geacht "aan het verlangen van
deze ouders te voldoen" Aldus een
communiqué van de „Vrije Griekse
regering" van de guerilla-generaal
Markos, dat gepubliceerd werd als
antwoord op dé bewering van Athene,
dat de partisanen „honderden kinde
ren ontvoeren naar de communistische
landen Joego-Slavië en Bulgarije".
weerbericht
AANHOUDEND ZACHT
Wisselend bewolkt. Aanvankelijk
hier en daar nevel of mist, overwe
gend droog weer met zwakke tot ma
tige wind uit Westelijke richtingen
Weinig yerandering in temperatuur.
'e werkloosheid waarschijnlijk met
de helft zal toenemen van 300.000
personen tot 450.000. De beschikbare
hoeveelheid voedsel zal naar ver
wacht wordt in de eerste helft nn
1948 slechts 2681 caloriën per dag be
dragen tegen 2880 in het vorige jaar
en een vooroorlogs gemiddelde van
3.000. Tenzij de textielproductie toe
neemt zal het kledingrantsoen onver
mijdelijk verminderd moeten worden.
Nieuw succes bij
atoomsplitsing
Dr. Ernest Lawrence en
James Fish, van de Ameri
kaanse Commissie voor
Atoomenergie, hebben me
degedeeld, dat in het cy
clotron van de universiteit
van Californië een nieuw
atoomdeeltje, bekend onder
de naam „meson", is vrij
gemaakt. Dit wordt de groot
ste gebeurtenis in het
atoomonderzoek sedert de
ontdekking van de urani-
umsplitsing in 1939 ge
noemd. Het meson is een
atoomdeeltje, evenals het
proton, electron en neutron.
Wellicht zal deze ontdekking
leiden tot de ontwikkeling
van atoomenergie, welke veel
groter is dan die van de
atoombom
Inbraak te Barneveld
opgehelderd
..Brandkasten - Piet" maakte
afleidingsmanoeuvres
In de nacht van 27 op 28 Februari
j.L werd een grote inbraak gepleegd
bij de Coöp. Boerenleenbank te Bar
neveld, waarbij 'n bedrag 'van f 64.000
werd ontvreemd.
De politie vond een groot aantal
aanwijzingen: een Rotterdamse krant,
twee tramkaartjes uit Rotterdam en
de verpakking van een pet, afkomstig
van een Rotterdamse firma, die alle
op zeer in hét oog vallende plaatsen
waren gedeponeerd.
,In alle grote steden werden naspeu
ringen vericht met het resultaat, dat»
Zondag j.1 de daders konden worden
gearresteerd en een groot deel van
het geld kon worden achterhaald. De
hoofddader bleek een 62-jarige Am
sterdamse autogeenlasser P. de J. te
zijn. die in de onderwereld bekend
staat als „brandkasten-Piet" of ,.boe-
ren-Piet".
Ook bij de forcering van de kluis
deur werden pogingen gedaan de po
litie op een dwaalspoor te brengen:
Piet snijdt als regel kaarsrechte vier
kantjes uit de brandkasten, die hij aan
zijn krachttoeren onderwerpt, doch
ditmaal was een onregelmatige snede
aangebracht
In zijn woning stonden grote bloe
menmanden, die van het gestolen geld
waren gekocht.
De „Senaatscommisic voor de ge
wapende machten" der V.S. heeft, na
met gesloten deuren de ministers van
de nationale verdediging te land, ter
zee en in de lucht en de drie chefs
van de generale staf gehoord te heb
ben, besloten onmiddellijk over te
gaan tot het honden van besprekingen
over het wetsontwerp ter invoering
van de militaire dienstplicht.
Volgens het door de regering voor
gelegde program zouden de kosten in
het komende belastingjaar 880 milli-
oen dollar bedragen, plus 61 millioen
voor de uitvoering van een program
voor de opleiding van reservisten.
Eerste emigranten deze
maand naar Australië
De eerste groep van veertig Neder
landse emigranten voor Australië zal
op 25 Maart a-s. uit ons land vertrek
ken.
Voor Australië hebben zich welis
waar nog meer boeren aangemeld,
maar wegens de schaarse scheepsver
bindingen met dit land is het nog niet"®
bekend wanneer een tweede groep
zal kunnen vertrekken.
Intussen vertrekt op 12 Maart a.s.
't eerste emigrantenschip van dit jaar
naar Canada met 750 emigranten aan
boord. Er zullen tot SeptembPr nog 12
afvaarten plaats hebben om dé onge
veer 10.000 emigranten die dit jaar
3an de beurt komen over te brengen.
Twee inbrekers te Blokker
gegrepen
EEN VAN HEN WERD IN HET
BEEN GESCHOTEN.
(Eigen bericht).
Vannacht om half drie werd de
groepscommandant van de Rijkspolitie
te Blokker, opperwachtmeester D.
Dam, opgebeld door de vrouw van
de kruidenier A. B„ die hem waar
schuwde, dat zij iemand met een zak
lantaarn langs de étalage had zien
schijnen. Onmiddellijk werden twee
politiemannen er op uit gestuurd, die
twee fietsers aanhielden. Op de som
matie te blijven staan namen zij de
vlucht. De agenten zagen zich ge
dwongen gebruik te maken van hun
vuurwapenen. Een van de vluchtenden
werd twee keer in het been gescho
ten, waarop zij zich overgaven.
De getroffene bleek een zekere H.
Jé v. W. uit Amsterdam te zijn, ter
wijl de ander weigerde zijn naam te
noemen. Later kwam uit^ dat de „he
ren" ook nog een bezoek hadden ge
bracht aan de R. K. Pastorie. De
pastoor verklaarde, dat hij wel enig
gerucht had gehoord in zijn werk
kamer, doch hij dacht, dat het zijn
huishoudster was
Men vermoedt, dat dit tweetal ook
verschillende inbraken in de omge
ving op zijn geweten heeft.
AMERIKAANSE ONBEKENDE SOL
DAAT KRIJGT ZIJN EREGKAF
Een in de tweede wereldoorlog ge
dode onbekende Amerikaanse soldaat
zal posthuum de eremedaille van het
Congres ontvangen en op het kerkhof
te Arlington begraven worden. De
daartoe benodigde wet is door presi
dent Truman getekend.
Vakverenigingen te Londen bijeen
Op 'de conferentie in Londen van'
de vakverenigingen der „Marshall-
landen" zei Louis Major van het Bel
gisch vakverbond, namens de vakver
enigingen van de Benelux-groep, te
hopen, dat de andere vertegenwoor
digde landen het initiatief, dat door
de Benelux-landen is genomen in de
richting van de vorming van een
douane-unie, zullen bestudéren. Alle
sprekers legden de nadruk op de be
langrijke rol die de arbeidersbewegin
gen van Europa bij de uitvoering van
het herstelprogramma kunnen spelen.
Kupers gaf een
primeurtje
De Nederlandse afgevaardigde Ku
pers (N.V.V.) zei, dat Ivet noodzake
lijk is, dat de vakverenigingen tijdens
de aanstaande conferentie van rege
ringen der landen, die deelnamen aan
het plan-Marshall, vertegenwoordigd
zijn.
Hij deelde voorts mede, dat er in
Nederland een adviescommissie was
gevormd, bestaande uit werkgevers en
werknemers, welke met de regering
zal samenwerken bü de uitvoering
van het herstelprogram.
Bij informatie te 's-Gravenhage bleèk
het A.N.P., dat het inderdaad in het
soontemen ligt een dergelijke advies
commissie in te stellen. De officiële
benoeming van de leden kan binnen
enige dagen tegemoet worden gezien.
„Vijftien doden klagen
hem aan"
Een zeer berucht verrader uit de
bezettingstijd heeft Dinsdag voor het
Bosse Bijzondere Gerechtshof te
recht gestaan, n.1. Chr.Diekers uit
Den Bosch, die de dood van vele
slachtoffers op zijn geweten heeft.
Hij was de vertrouwensman van
de 5D en verried o.m. een hele ver
zetsgroep.
Ook kapelaan Koopmans, die voor
de. pastorie bij een poging tot ont
vluchting werd neergeschoten, heeft
hij verraden. Zijn huisarts, de ille
gale werker dr. Van Hoeckel bracht
hij aan. Dr. Van Hoeckel werd ge
fusilleerd in Vught.
„Vijftien doden, die niets meer te
gen hun verrader getuigen kunnen,
klagen thans aan. Deze adder moet
de kop verpletterd worden", aldus
de adv.-fiscaal, die de doodstraf eiste
ZEVENTIENHONDERD ARBEI
DERS STAKEN IN AMSTERDAM
Opnieuw zijn er enige conflicten
in de Amsterdamse bouwnijverheid
ontstaan. Hierdoor zijn thans reeds
1700 bouwvakarbeiders van 50 bedrij
ven in staking. Ondertussen heeft 't
College van Ryksbemiddelaars be
sprekingen gevoerd met de gezamen
lijke patroonsorganisaties om een op
lossing te vinden.
Ministers en parlementsleden gaan tezamen
De Finse delegatie, die besprekingen
gaat voeren te Moskou over het door
Stalin voorgestelde pact van weder
zijdse bijstand en vriendschap, is sa
mengesteld uit een parlementaire en
een ministeriële sectie en wordt aan
gevuld met militaire, financiële en
economische deskundigen.
De delegatie aal spoedig vertrek
ken, daar, naar verluidt, het Sovjet
gezantschap „ongeduld zou hebben
betoond".
Ministeriële sectie
overwegend links
De ministeriële sectie van de dele
gatie *is overheersend links. Aleen de
minister van Buitenlandse Zaken, En-
ckell, is partijloos. De andere drie mi
nisters, Pekkala, Svento en Leino, be
horen tot de uiterst-linkse partij der
Volksdemocraten.
De parlementaire sectie is evenwich
tiger samengesteld; Peltonen verte
genwoordigt de sociaal-democraten,
die gematigd links zijn er veelvuldig
critiek op de Sovjet-Unie hebben.
De Agrariërs, vertegenwoordigd door
Kekkonen, worden als liberaal ge
kenschetst, terwijl de Volkspartij,
vertegenwoordigd door Soderhjelm,
gematigd conservatief wordt ge
noemd
Helsinki zou te woelig zijn.
Het Finse blad „Hufvudstadsbladet"
schrijft, dat men Moskou tot plaats
van onderhandelen heeft gekozen om
volksdemonstraties te Helsinki te
voorkomen. Zulke demonstraties, al
dus het blad, zouden de zaak van Fin
land schaden omdat de pleinen niet
de geschikte plaatsen zijn om de t^ii-
tenlandse politiek van het land te re
gelen.
BROER VAN BENESJ UIT HET
PARLEMENT
Een broer van president Bcnesj,
het sociaal-democratische parle
mentslid Vojta Benesj, heeft als par-
lementriid bedankt.
Nieuw succes voor
Dr. Kuiper
Satelliet van Uranus door zijn
observatorium ontdekt
Astronomen van het Mc Donald
Observatorium hebben een nieuwe sa
telliet van de planeet Uranus ontdekt
Dr. Gerard P. Kuiper, directeur van
deze sterrewacht, verklaarde, dat de
satelliet voor het eerst ontdekt werd
op een foto, welke 15 Februari geno
men was. Ook op een de eerste Maart
genomen foto kwam hij voor.
Dr Kuiper die zoals men weet
uit Kalverdyk afkomstig is deelde
voorts mede, dat de nieuwe satelliet
ongeveer 75000 mijl van Uranus ver
wijderd is. Hij heeft waarschijnlijk 'n
doorsnede van 300 mijl en draait in
30 uur om Saturnus heen.
Wat de recente onderzoekingen van
het observatorium ten aanzien van
Mars betreft, werd medegedeeld, dat
de groene plekken op die planeet
waarschijnlijk worden veroorzaakt
door mos of korstmos.
Het >s ze®r onwaarschijnlijk, dat op
Mars hoog ontwikkelde dieren zouden
leven wegens een niet aanwijsbare
hoeveelheid zuurstof.
Conferentie zal deze"
week nog niet
gereed zijn
Na het trage verloop van Dinsdag
morgen is tijdens de middagzitting van
de Vijflandenconferentie te Brussel
aanmerkelijke voortgang gemaakt ten
aanzien van verscheidene punten van
het accoord. Wederom kon eenaan
tal paragrafen naar de redactie-com
missie worden verwezen.
Met betrekking tot bepaalde punten
werd van Britse zijde een nieuw
voorstel ontvangen, dat aan de Bene-
lnx-delegaties werd voorgelegd en
waaromtrent deze delegaties na afloop
der plenaire zitting opnieuw in ver
gadering gingen. Dit voorstel is in
overleg met Frankrijk opgemaakt. Het
zou de essentiële punten van hej ver
drag raken.
Naar een Nederlands woordvoerder
tegenover de correspondent van het
ANP. verklaarde, betreft het hier
een basis-aceoord. waarvan de details
na tekening van het verdrag nader
Brusselse politie op jacht
naar goud
In de straten rondom de beurs
heeft de Brusselse politie Dinsdag
een uitgebreide klopjacht gehouden
op handelaars in deviezen. Alle stra
ten werden afgezet en een 400-tal
personen, die zich in de. café's op
hielden. werden in vrachtauto's naar
het hoofdbureau gebracht, waar zij
gefouilleerd werden.
Zeven processen-verbaal werden
opgemaakt wegens handel in vreem
de valuta. Een persoon had een
klomp goud bij zich van een kg.,
terwijl op een ander 190 goudstuk
ken werden gevonden.
Bij het doorzoeken van de café's
viel de politie een grote hoeveelheid
deviezen en gouden munten in han
den, die de bezoekers daar uit angst
voor een gerechtelijk onderziel- had
den achtergelaten.
Belgisch elftal
samengesteld
Verrassende spil-keuze
Voor de interland-ontmoeting Bel-
gië-Nederland, die Zondag a.s. te
Antwerpen wordt gespeeld, is het
Belgische elftal als volgt samenge
steld: Meert (Anderlecht)Aernaudts
(Berchem Sport) en Anoul (FC
Luik); Debuck (Aalst), Erroelen
(Anderlecht) en Henriet (Charleroi)
Lembrechts (Mechelen), v. Steenlandt
(St. Nicolaas), Mermans (Ander
lecht), Chaves d' Aguilar (Gent) en
Thirifayt (Charleroi).
Reserves: Daenen (Tilleur), An-
dries (Mechelen), Coppens (Meche
len) en Van den Audenaerde (Ant-
werp).
Een verrassing is de keuze van de
spiL In Belgische kringen was men
van oordeel, dat de strijd hier zou
gaan tussen van dér Ven en Pieran-
ge, doch de Belgische keuze-comm.
heeft dus blijkbaar geen van twee-
en bevredi/end bevonden en de on
bekende Erroelen opgesteld. Verder
is opmerkelijk de keuze van Mer
mans, Chaves en Meert.
De strijd zal worden geleid door
de Zwitser Scherz. Grensrechters
zijn de Luxemburgers Eischen en
Reis.
in scheervlucht
Turkije zal drastische maatrege
len nemen tegen beweerde aanvallen
van Griekse guerilla's op Turkse
schepen in de Egeïsche Zee en Turk
se spoorwegen in Thracië Ameri
ka kan nog geen commentaar geven
op de Russische protest-nota inzake
de Londense conferentie, „daar deze
20 pagina's groot is en nog moet
worden vertaald". Prof. Josephus
Jitta is eervol ontslag verleend als
lid van het College van Rijksbemid
delaars. Als zijn opvolger is benoemd
mr. G. Jansen te Amsterdam. De
bakker J. H. W. te Velsen, die bakte
voor de Marine, heeft de toe wij zin
gen die hij hiervoor kreeg, gebruikt
om voor zichzelf een tekort aan te
vullen. Hij werd veroordefeld tot vier
maanden. Op 102-jarige leeft jd is
te Gennep overleden de heer A. de
Haan
zullen worden uitgewerkt. Naar deze
autoriteit opmerkte, is niet te ver
wachten dat de conferentie nog deze
week zal eindigen."
Dementi.
De heer Van Langenhove, voorzit
ter der - Benelux-delegatie, sprak na
afloop der vergadering namens de
andere lelegaties categorisch het be
richt van een Amerikaans persbureau
tegen volgens hetwelk de Vijflanden
conferentie van de Verenigde Staten
garanties zou hebben gevraagd. „Deze
bewering", aldus de heer Van Lange-
hovp. „mist iedere grond".
Euwe's offer gaf
niet de doorslag
Verloren stelling
Voor de vierde ronde van het we
reldkampioenschap schaken bestond
zeer grote belangstelling; zou Euwe
zijn eerste winstpunt behalen of een
remise bereiken? Onze landgenoot
speelde tegen Smyslov een Spaanse
cpening. waarvan de Rus de geslo-
ren verdediging koos Gmvslov kwam
h?el behoorlijk uit de in sneltrein
vaart gespeelde opening, maar toen
ontwikkelde Euwe zulk een grote
klacht, dat hij weldra een superieu
re stelling verkreeg. Helaas meende
hij toen met een dubbel paardoffer
de partij te kunnen beslissen; de
aanval sloeg niet door en de bij
de onderbreking bereikte stelling
biedt niet veel hoop op behoud.
Wit Kh2. Df5 Lbl. Pi c3. e5. f4.
£2 en h3; Zwart Kd8. De3. Lc4 Pa5.
PgS. Pi b5, b3, h6.
De partij Botwinnik-Reshevsky
was een Nimzo-Indische. waarin de
Amerikaan het zijn tegenstander ge-
icht lastig maakte. Beide spelers
gebruikten zeer veel bedenktijd en
ten slotte werd hiervan de gladde
Amerikaan d'e dupe. Reshevsky
die zich anders in tijdpood zo kip-
l<kker voelt overschreed "bij d?
32e zet de tijd.
De stand is thans 1 Botwinnsk 2
O—t. en 1 afgebr. partij; 2 Keres 2
pnt: 3 Reshevsky 1,5 pnt.: 4 Smyslov
0.5 pnt en 2 afgebr. part5 F'ir-»» 0
pnt
Sjahrir laakt instelling
Interim-regering
Republiek werd niet
gehoord
Soetan Sjahrir, die zich thans te
Singapore bevindt, heeft aan de ver
tegenwoordiger van Agence France
Presse verklaard, dat de voorlopige
federale regering het resultaat is van
een eenzijdige beslissing van de Ne
derlanders.
Dit is een nieuw voorbeeld van de
handelwijze om feitelijke skuaties te
scheppen zonder de Republiek te raad
plegen, waarbij dan vervolgens ge
poogd wofdt deze situaties door de
Republiek te doen aanvaarden, aldus
Sjahrir. Op deze wijze hebben de Ne
derlanders ondanks de Renville-
overeenkomst een nieuw bestuur
^gevestigd in de gebieden, die gedu
rende de politionele actie aan de re
publiek zijn onttrokken, ofschoon tot
aan de volksstemming de status quo
aldaar moest worden gehandhaafd. Ik
acht het weinig waarschijnlijk, aldus
ging Sjahrir voort, dat de meerder
heid van de inwoners dezer gebieden
voor deze reorganisatie geraadpleegd
is of dat zij haar heeft goedgekeurd.
Omtrent de binnenlandse toestanden
in de Republiek bevestigde Sjahrir,
dat zijn nieuwe socialistische party
steun blyft verlenen aan de regering
Hatta, die aan de vooravond van de
onderhandelingen met de Nederlan
ders steun van allen nodig heeft
Sjahrir zal binnenkort, in ieder ge
val voor de aanvang van de onder
handelingen, naar Java terugkeren.
BEVOLKING VAN WORMER VOOR
T.B.C.-VERPLEGING VERZEKERD
De gemeenteraad van Wormer heeft
een subsidie van f 3685 beschikbaar
gesteld voor een collectieve verzeke
ring bij de Stichting Nederlandse Sa
natorium Vereniging, waardoor alle
bij het aanvullingsfonds van het alge
mene ziekenfonds Zaanland aangeslo
ten leden 93 procent van de be
volking van 5500 zielen verzekerd
zijn van een vergoeding van f 5 per
verpleegdag voor onbeperkte duur.
Het betekent een financiële bespa
ring voor provincie en gemeente van
f 3600. In Wormer waren na de oorlof
'5 t b.c.-patiëpten