©e C
Ikmaaitlei'
langs de straat
Alleen het plan-Marshall kan ons
nog uitkomst bieden
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Alternatiefverlaging van rantsoenen
en werkloosheid
„Een oprechte wil om een duurzame
vrede te behouden"
Als alle Nazi'shij wist zo weinig
eo bedoelde het zo goed
Russische controle verwekte
stagnatie van verkeer
Truman verklaarde zich tegen
hulp aan Spanje
Hoofd van P.R.A.C. te Utrecht
gearresteerd
4e Jaargang No 1201
Vrijdag 2 April 1948
Uitgave voor de gelijknamig* M*h<!
Wnd. hoofdred. A. Erika, Weeterwef ISt
Alkmaar, teL 8300. Redactie en nlmtntotu
tie: Bidderstraat boek Oadegraehi TeL SMT
Nota van Financiën aan Tweede Kamer over crUieke deviezenposiiie
Hoewel bet bedrag aan dollars, waarover t.z.t. onder het Europese her
stelprogramma zal kunnen worden beschikt, nog niet met zekerheid kan
worden vastgesteld, staa, reeds nu vast, dat het algemene verzorgingspeil
vooralsnog niet ®al kunnen stagen boven dat van 1947, doch aanvankelijk
hoogstens kleine verbeteringen mogelijk zullen zijn. Aldus wordt medege
deeld in een nota aan de Tweede Kamer, die de minister van Financiën
mede namens zijn ambtgenoten van Economische Zaken en van Landbouw
Visserij en Voedselvoorziening over de deviezenpositie van ons land heeft
aangeboden.
De drastische bezuiniging blijkt
door t£ vermelden dat een doortrek
king van het programma" van 1947, 'n
bestelpogvamma van 180 millioen dol
lar per kwartaal zou meebrengen.
Sechts dat deel der allernoodzake
lijkste invoercontingenten, dat de
hoogste prioriteit genoot, kon worden
vrijgegeven, de voorraden van het be
drijfsleven werden zoveel mogelijk ge
reduceerd en de invoer van kapitaal
goederen werd tot een minimum be
perkt.
Het is duidelijk, aldus de nota. dar
een dergelijk tactiek slechts zeer kor
te tijd kan worden volgehouden zon
der 's lands economie blijvend te scha
den.
De nota wijst dan ook op de gunsti
ge factor, dat het plan-Marshall thans
snel vastere vormen aanneemt.
Hoop op snelle beslissing
van Am. Congres
De nota geeft een uitvoerige uiteen
setting over de stand van zaken met
betrekking tot onze goederen en
dienst en de betalingsbalans, waar
uit blijkt, dat, indien de Marshall-hulp
achter mocht blijven bij de verwach
tingen. de gevolgen ernstig zullen zijn
Bepaalde rantsoenverlagingen zou-
«1 ;i onvermijdelijk worden, terwijl na
en'.ge tijd een tekort aan grondstoffen
»«n* ontstaan, waardoor werkloosheid
ou meer belangrijke1 schaal onvemij-
«le»"k zou worden.
I>e hoop is nu gevestigd op een
e. rlfe procedure in het Amerikaanse
C ngres. zodat de neergaande lijn, die
|h.;»3 onvermijdelijk is. zo spoedig ais
zulks na de beslissingen in het Con-
gr.:„ -nogelijk zal ziin, in gunstiger zin
zai ts tinnen worden omgebogen.
ihiitengewone maatregelen
waren reeds onvermijdelijk
7. ui de voorziening der -Nederlandse
Volkshuishouding ongeveer op het peil
J9;7 worden gehandhaafd, dan zou
vn'rvns de becijferingen moeten woi-
d«' gereken^ op en» tekort op de be-
frw Rijnhuis >ri mint-
d
van een programma voor
Ji: i 09 de b? sis van dit plan zou
sl. irs verantwoord zijn, indien met
e< - redelijke mate van zekerheid zou
kunnen worden gerekend op dekking?
Ti. gelijkheden van dit deficit. Maar
o ui?, 'n bijdrage in kader van her
„European Recovery Program" is het
niet waarschijnlijk, dat een zodanig,
tekort kan worden gedekt. Met 't oog
hierop werd een nieuw plan opge-
stcid splan C>, da» buitengewone,
maat ?elcn onvermijdelijk maakte.
Alaar lang kunnen zij
niet duren
Begonnen werd niet voor hel eerste
kwartaal 1948 voor bestellingen slechts
een bedrag van 100 milioen dollars ter
beschikking te stellen.
Nieuw middel voor
naicose
De Duitser dr H. Lapp, heeft een
nieuw middel voor narcose uitgevon
den. dat veel beter is dan aether, of
schoon het product wel uit aether is
gemaakt. Het nieuwe middel heeft de
naam gekregen van ethylvinylether.
EERSTE OFFENSIEF VAN
OPSTANDIGEN IN COSTA RICA*
Een vliegtuig van de opstandelin
gen in Costa Rica heeft, een bom la
te vallen op het paleis van de pre
sident te San José. Het gebouw werd
beschadigd, doch niemand werd ge
wond.
Dit is het eerste offensief van de
opstandige strijdkrachten, onder lei-
ding van José Figueres. die zijn hoofd
kwartier in de bergen heeft.
Zij luisterden toch
Tijdens het proces-Rauter
kwam ook de kwestie van
de inbeslagname der radio
toestellen naar voren, Rau-
ter zei o.a., dat deze maat
regel niet zo veel uitwer
king had gehad, omdat toch
ieder* Nech.idanc.ct naar ge
allieerde zenders luisterde.
Grote hilariteit bij het
publiek
Rauter voegde er nog aan
toe, dat hij zich moreel ver
plicht achtte de toestellen
in beslag te nemen om te
verhinderen, dat het „het-
zen" van Londen uit nog
meer slachtoffers onder de
Nederlandse bevolking zou
maken!
Nederland
krijgt straalvliegtuigen
COMMUNISTEN NIET MEER IN
COMMISSIE VOOR LEGER
EN VLOOT
Minister Fiévez heeft in de Eerste
Kamer, die de begroting van Oorlog
aanvaardde, medegedeeld dat Neder
land de eerste straalvliegtuigèn be
steld heeft. Zij zullen dit jaar nog
aankomen.
Voorts heeft de minister medege
deeld, dat hij het ongewenst vindt
communisten in de commissies voor
Leger en Vloot te laten plaatsnemen.
Wat betekent, dat de communisten
voortaan zijn uitgesloten.
PRINS BERHARD HEEFT LICHTE
BRONCHITIS
Het secretariaat van Paleis Soest-
dijk deelt mede, dat sedert de Paas
dagen Z.K.H. Prins Bernhard te Zer-
matt ziek ligt, met een lichte graad
van bronchitis. Het is onzeker of de
prins op de voorgenomen datum zal
terugkeren.
Benesj sprak weer
Toespraak tot
Sovjetambassadeur
President Eduard Benesj van Tsje.
rho-Slowakije heeft te Sczimovo Usti,
zijn buitenverblijf, de nieuwe Sovjet-,
ambassadeur, Michel Silin, ontvangen.
Hierbij zeide Benesj: „Dit is het
juiste ogenblik om het belang van
ons bondgenootschap, dat de natuur
lijke concrete uitdrukking is van de
hechte vriendschap, die onze broeder.
Volken verenigt, te onderstrepen. On
ze volken zijn heide vervuld van een
diepe en oprechte en vastberaden wil
om een duurzame vrede te behouden
en eventueel te versterken ter ver
zekering van de veiligheid van Eu
ropa". Pres. Benesj wees op het ge
vaar van een nieuwe Duitse agressie.
Verwijzende naar het Sovjet-Tsje-
chn Slowaakse verd:ag van 1943 zeide
Sil'n om.: „Ons volk zal nimmer het
gtvaar van de Duitse agressie ver
geten. De Sovjet-Unie en de Tsjecho-
Slowaakse republiek zijn vervuld van
een oprecht streven naar versterking
van een duurzame wereldvrede en de
veiligheid in Europa."
De toespraak van Benesj is 2ijn eer
ste sinds de communisten zich in Fe
bruari in Tsjecho-Slowakije van de
macht verzekerden.
In Palestina groeit de lijst
van doden snel
In Maart alleen al
566 slachtoffers
Sinds de aanvaarding van de resolu
tie ter verdeling van Palestina zijn
b\jna 2000 personen onder wie 110
Britten, in Palestina gedood. Voorts
zijn meer dan 4000 mensen gewond,
van wie 1497 ernstig. Alleen In Maart
werden 566 personen gedood.
Elke dag wordt thans melding ge
maakt van gewapende overvallen
door Arab'erep en Joden.
Arabieren deden Donderdag een in
val in het voorlichtingsbureau van de
Palestijnse regering Camera's, projec
tors e.d. ter waarde van tienduizenden
ponden sterling werden ontvreemd.
Veiligheidsraad komt bijeen
De Veiligheidsraad heeft het Ame
rikaanse voorstel om een speciale zi»-
Mng van dt Algem. Vergadering wel
ke de toekomstige regering van Pa
lestina zal bespreken, bijeen te roe
pen, goedgekeurd, met negen stem
men voor.- De Sovjet-Unie en de.Oe
kraïne onthielden zich van stemming
Gistermorgen is lt...generaal S. H.
Spoor, na een verbluf van vijftien da
gen in ons land, per vliegtuig weder
om naar Indonesië vertrokken.
ONTDEKKING.
We staan in een bank
instelling. U weet wel. zo'n
inrichting voor maatschap
pelijk verkeer, waar de een
veel. de ander weinig genot
van heeft. Alles ademt de
corum. Als doodgewone bur
german, die van een te veel
aan geld weinig last heeft,
voel je je er nietig. De hou
ding van allen die er wer
ken dwingt respect af.
Je krijgt zo de indruk, dat
hier een grote dosis kennis
aanwezig is.
Schuchter kijken we om
ons heen. Dan wordt onze
aandacht getrokken door 'n
panier „Goeden Vrijdag ge
sloten" staat er met grote
letters op. Er wordt iets in
ons wakker. Zou ons taal
kundig gevoel ons bedrie
gen? Iets verder op hangt
weer zo'n aankondiging. Op
nieuw „Goeden Vrijdag ge
sloten".
Reeds beginnen we te twij
felen Ons minderwaardig
heidscomplex neemt weer
bedenkelijke vormen aan.
Tot we een derde biljet ont
dekken, waarop met grote
letters „Goede Vrijdag ge
sloten" staat.
Dan heffen we fier het
hoofd omhoog Zelfs in deze
tempel der accuratesse wor
den fouten gemaakt
Rauter onder de schijnwerpers
Jodenvervolgingen Berlijn'' deed hef
Vughi Menslievendheid
Er was een dtagewoon grote belangstelling voor het proces-Rauter; on
danks regen en wind wachtte op de Kneuterdijk voor het Haagse Bijzon
der Gerechtshof gistermorgen een lange rij mensen geduldig voor een
plaatsje op de publieke tribune. Toen de zitting een aanvang nam, was
de zaal dan ook geheel gevuld; zelfs op het schellinkje zaten de mensen
schouder aan schouder.
Schijnwerpers waren aangebracht tegen plafond en pilaren om het pro
ces op het witte doek te brengen; dit proces is ook het eerste in de Neder
landse geschiedenis, dat geheel op platen zal worden opgenomen.
Hij beweerde het concentratiekamp
..Vught" gebouwd te hebben,"om niet
van de Duitse concentratiekampen af
hankelijk te zijn. „Over de toestand
daar had hij slechte ervaringen"....
Maar de Joden moesten uit Vught
weg, om de legering van de andere
Nederlandse gevangenen te „verbe
teren".
Verdachte beweerde ook, niet te
weten, welk lot de Joden in Duitsland
wachtte een verklaring, die een
honend gelach ontlokte aan het pu
bliek.
Weer: dekken op je
voorman
De president begon rnet de levens
loop van Rauter te volgen. De be
schuldigde antwoordde met korte, af
gemeten zinnen. Hij droeg nog zijn
oude uniform, maar zonder de dis
tinctieven.
De strijd in Oostenrijk tegen Dol-
fuss noemt hij de strijd tegen de dic
tatuur „der democratische partijen" en
hij is het niet eens met Schreieder,
de man van het „Englandspiel" en
eerste getuige. Schreieder beweerde,
dat Rauter een coördinerende taak
had als „Hohpre S.S. und Polizeifilh-
rer", Rauter betoogde, dat hij slechts
een aan Seyss Inquart ondergeschikte
taak vervulde
Ondergeschikt intiatief
Rauter gaf grif toe, dat hij verschil
lende bevelen tot vervolging der Jo
den had ondertekend Ook, dat hij
voor de uitvoering zorgde. Maar
„ik nam geen initiatief", zei hij. ..Dat
deed Berlijn". De maatregelen waar
toe hij wel het initiatief nam waren
noodzakelijk „om de instructies goed
uit te voeren".
Uitvlucht op uitvlucht.
Uit brieven, door Rauter aan Himm.
Ier geschreven, komt echter duidelijk
naar voren, dat hij méér deed dan
bevelen uitvoeren: hij deed zijn best
ze zo „goed mogelijk" uit te voeren.
Rauter meent nu echter, dat de foto-
copieën van de originele documenten
niet geheel betrouwbaar zijm „Heden
ten dage wordt er zoveel propaganda
gemaakt, dat ik daar niet meer op
vertrouw", zo verklaarde hij onder
gelach.... Hij verzocht de president
een nauwkeurig onderzoek in testel
len naar de betrouwbaarheid van de
fotocopieën.
Voor nagenoeg alles heeft de man
een uitvlucht klaar.
Sifuafie door Briise pers als ernsiig
beschouwd
De door de Russen aangekondigde strengere controle op het vervoer van
goederen en personen naar de Sovjet-Zone van Berlijn heeft een critleke
situatie geschapen. Het treinverkeer van de Westelijke zones naar de hoofd
stad is stilgelegd. Het hoogstnoodzakelijke vervoer wordt per bus gedaan
en Amerikaanse legerautoritelten voeren besprekingen om met een vol
doend aantal vliegtuigen de bevolking van de Amerikaanse sector van
levensmiddelen te voorzien. De controlemaatregelen werden voorlopig
weer gestaakt. De Engelse pers beschouwt de toestand als zeer ernstig.
Voorlopig zijn scherpste
maatregelen afgelast
Donderdag werd gemeld, dat afde
lingen van de Russische militaire po
litie alle militaire vrachtauto's, ook
Russische, doorzochten, voor zij de
Sowjet-sector van Berlijn verlieten.
Particuliere auto's werden echter
over 't algemeen niet gecontroleerd.
Voor de eerstvolgende dagen is het
verkeer van Britse treinen stopgezet,
nadat een trein, die bij Mariënbora
op een zijspoor werd gereden, zeven
tien uur daar had gestaan.
Een Franse militaire trein, die aan
gehouden werd, heeft echter later zijn
reis kunnen vervolgen.
Generaal-majoor Brownjohn, de
Britse plaatsvervangende militaire
gouverneur, heeft officieel bij de Sow-
jat-autoritciten geprotesteerd.
Ook Nederlanders
tegengehouden
67 Britse, Franse, Deense, Zweedse.
Nederlar. dse en Zwitserse on
derdanen hebben gisteravond te Helm-
stedt hun reis naar Berlijn moeten on
derbreken, daar de slaapwagens van
de Franse ,.Nod Expess" van Parijs
naar Berlijn na onderzoek van de
Sowjet-Russische militaire autoriteiten
werden afgehaakt, omdat de inzitten
den geen reisvergunning hadden als
bij'de nieuwe Sov/et-Russischey rege
ling vereist wordt.
Achthonderd Duitsers moeten het
dorp Walbeek, 8 kilometer ten Noor
den van Marienborn, verlaten om
ruimte te maken voor nieuwe Sovjet-
Russische grenscontrölemanschappen.
Post in Brits gebied
In Berlijn zelf - hebben Sovjet-troe-
pen een militaire post betrokken op
een kruispunt bij Britse militair*
vliegvelden. Zij werden door Engels*
officieren gesommeerd de post te ver
laten, daar deze „juist binnen de En
gelse zöne" lag.
Zij antwoordden, dat ze alleen op
bevel van Kotikof weg mochten gaan.
's Avonds werd de post echter terug
getrokken in de Sovjet-sector.
Een verbod van de Sovjet-autori
teiten voor goederenvervoer van So-
jet-Berlijn naar de Westelijke secto
ren fpwn 23 cn 6 uur i* ingetrokken,
evenals 'de gehele controle op
de goederenbeweging. Contróleposten
zijn opgeheven, maar men verwacht
dat Maandag opnieuw een streng con
trolestelsel zal worden ingevoerd.
„Niet terug" zegden
Engelse bladen
De Britse pers heeft levendig ge
reageerd op al deze - gebeurtenissen.
Algemeen legden de dagbladen de na
druk op de ernst van het geschil.
Daily Te!egraph's commentaar is
Terugtrekken uit Berlijn zou verraad
en een overwinning van het commu
nistisch offensief zijn".
Ook de „Daily Mali" en de „Daily
Graphlc" zijn van mening, dat geen
duimbreed geweken mag worden.
Naar verluidt zou Bevin voorne
mens zijn, zich persoonlijk met de
aangelegenheid te bemoeien.
Britse politici voelen
zich opgelucht
Nadat president Truman Donderdag
in een voltallige zitting van het Huis
van Afgevaardigden en de Senaat bad
medegedeeld, dat hij Spanje niet
wenste betrokken te zien bij het plan-
Marshall, hebben ook Huis en Senaat
besloten dit land niet op te nemen.
Naar verluidt hebben Truman minis
ter Marshall en senator Vandenberg
door hun interventie bet ln principe
reeds genomen besluit thans definitief
gekeerd.
In Britse politieke kringen wordt
deze stap warm toegejuicht-Men bad
gevreesd, dat het besluit, Spanje toe
Collaborateurs konden voor veel geld
een „licht geval" worden
PRAC en niemand kon hem arres
teren! Toen echter het arrestatiebe
vel getoond werd liet hij zich gewil
lig wegvoeren.
Het hoofd van de PJt.A. afd. Col
laboratie, J. B. A. M. van Gooi is
onder zeer ernstige verdenking van
grootscheepse op zeer geraffineerde
w|jze onder zijn leiding uitgevoerde
knoeierijen met dossiers. in zijn wo
ning te Utrecht gearresteerd.
Elk dossier had
„waarderingscijfer"
De aannemer J. van der B uit Zeist
was de verbindingsman tussen Van
G. en de slachtoffers, collaborateurs,
wier zaken in behandeling waren of
zouden komen. Alle dossiers bij de
PRAC hadden een z.g. „waarderings-
prijs", welke varieerde van 5000 tot
100.000. Kwam een collaboratiezaak in
behandeling, dan toog van der B. of
'n ander naar dé persoc i in kwestie
en deelde mede, wek bedrag betaald
zou moeten worden, wilde hij dat van
zün zaak een z.g. ..licht dossier" zou
worden samengesteld.
Toen de politie Woensdagavond om
11 uur het hoofd van de PRAC, die
aan het bridgen was, uitnodigde met
haar mee te gaan, blies Van G. hoog
van de toren: hij was hoofd van de
Verse oude eitjes
Conserveringsmethoden voor
eieren zijn al heel oud
maar nieuw is de uit Ame
rika geïmporteerde methode
welke thans in Apeldoorn
wordt beproefd. Daar gaan
9.000 eieren per uur in ëfcn
olie_bad, dat de eitjes ca. 8
maanden zo vers houdt, dat
men het verschil met een
pas-gelegd exemplaar niet
kan constateren.
RESHEVSKY EN KERES REEDS
IN MOSKOU
De schaakmeesters Resheysky en Ke-
res zijn reeds per vliegtuig in Moskou
1 aangekomen. De anderen, Euwe, Bot-
winnik, Smyslov en wedstrijdleider
Vidmar zouden per trein naar de
Russische hoofdstad gaan. Angst voor
de luch*7
Li .en. ernstige r. ivcrstanden tus
sen de deelnemende landen zou heb
ben verwekt.
De persoon lijke verf genw~'-\ ;?r
van Truman bij het Vaticaan, Myron
Taylor, heeft toch een onderhoud ge
had met generaal Franco. Ovr- hun
besprekingen is nog niets bekent' ge.
maakt.
De voorlaatste halte gepasseerd
Thans heeft ook de Congrescom
missie haar goedkeuring gehecht aan
het wetsontwerp tot het verstrekken
van 6j098.000.000 dollar aan t buiten.,
land in het kader van het Marshall
plan.
Finland's souvereinifeit zou
niet aangetast worden
Of onenigheid over
militaire bevoegdheden
Uit Moskon meldt Renter, dat d*
Finnen zeer tevreden zonden z|jn over
de bepalingen van het pact met Rus
land: Finland's souvereiniteit sou ge
waarborgd blijven.
Volgens een bericht van de New-
York Times uit Helsinki zou Finland
echter een Sovjet-voorstel, dat de
Sovjet-Unie dient te beslissen wan
neer Russische troepen krachtens het
pact Finland mogen binnengaan, ver
worpen hebben. Een koerier vloog
Woensdag naar Moskou om, zo ver
neemt het blad, Molotof de meede
ling te doen, dat Finland het recht,
het Russische leger uit te nodigen in
geval van oorlog de grens te over
schrijden, aan zichzelf wil houden.
weerbericht
WISSELEND BEWOLKT
Krachtige tot matige, jangs de wad
deneilanden nog tijdelijk harde wind
tussen Zuid-West en West. Wr !end
bewolkt met plaatselijk enkele lien.
Weinig verandering van
