De waarheid over de Sovjet-spionnage
Wereldgevaar werd afgewenteld
DE ELFSTEDENTOCHT VAN JIMMY BROWN
Avontuur in Venezuela
Russisch officier waarschuwde tijdig
geallieerde auforifeifen
Een radeloze jonge man was het, die onder de drukkende last van de
ontstellende gegevens welke hen» bekend waren, zijn toevlucht zocht bij
de Canadese autoriteiten. Deze Russische officier bleek in het bezit van
overstelpend bewijsmateriaal inzake de Sovjet-spionnage in Amerika. Hij
kwam regelrecht van de Russische Ambassade, waar hij jarenlang met
tegenzin aan monsterlijke kuiperyen had meegewerkt. Hij kende alle ge
heimschriften van het Kremlin en kon iysten overleggen van honderden
Amerikanen, die bezig waren hun vaderland t« verraden.
Maar geen enkele ambtenaar dorst zich met zijn zaak inlaten, de mi
nister van justitie weigerde hem te ontvangen uit angst voor de gevolgen
en zelfs de redacties \an de grootste dagbladen hoe tuk ook op sensa
tie wezen hem de deur, om geen „bevriende mogendheid" te kwetsen
Nu, na twee jaren angstvallige stilzwijgendheid, mag eindelijk de sluier
van deze tragedie worden opgelicht. RUSLAND KENT HET GEHEIM
VAN DE ATOOMBOM! Het gevaar voor een tweede „Pearl Harbour" in
de nabije toekomst kon inmiddels worden afgewenteld.
5 September 1945. In het machtige
gebouw van de Sovjet-Ambassade te
Ottowa schoof Igor Sergeiwitch Gou-
zenko de laatste bundel documenten
ii) zijn overvolle actetas. Twee jaren
had hy nu op het bureau van de mili
taire attaché in Canada gewerkt en
langzamerhand walgde hij van de
duistere practïjken der communisti
sche heilsleer.
Nu had liy dan eindelijk de gege
vens verzameld, die 2onneklaar bewe
zen hoe Moskou de overige geallieer
den achter hun rug om bedroog en
hun onder meer het geheim van de
atoombom afhandig maakte.
Zijn besluit stond vast. Hij zou al
le bewyzen overleggen aan de Cana
dese autoriteiten en nimmer meer in
deze spionnage-centrale terugkeren.
Van het kastje naar de muur
Men begrijpe het goed: de tweede
oorlog was nauwelijks beëindigd. A-
merika en Rusland leefden op voet
van vriendschap en deVerenigde,
Staten levérden belangrijke hoeveel
heden materialen voor de Russische
wederopbouw. Stalin had nog niet zo
lang geleden Be plechtige verzekering
gegeven, dat er een hechte band be
stond tussen de geallieerde mogend
heden. De Grote Vier hadden geza
menlijk een overwinning bevochten
op Duitsland en Japen.
Wij mand in Canada vermoedde iets
Va i ondergrondse activiteit.
In die onbezorgde tijd stapte .een
jong officier van de -Sovjet-ambassa-
"de binnen bij de hoogste officiële in
stanties en legde er papieren op ta
fel. welke een machtige bondgenoot
op c.schandelijkste wijze ccmprommit-
teerden. Hoe waar dit alles ook kon
zijn, de ambtenaar die zich daarmee
inliet riskeerde niet alleen zijn eigen
naam en zijn positie, maar tevens het
misnoegen van een bevriende mogend
heid. Een behandeling van dit gehei
me rapport zou kunnen leiden tot een
internationaal conflict of een nieuwe
oorlog
Dagen lang spoedde Igor Gouzenko
zich in grote opwinding langs de re-
geringsbureaux van Ottowa. Men
stuurde hem van het kastje naar de
muur. Niemand dorst de verantwoor
ding op zich te nemen om met deze
Rus in contact te treden.
Ondertussen ontdekte men op de
Ambassade de vermissing van de
stukken.
Sensatie nieuws
Radeloos van angst voor de drei
gende tegenmaatregelen van de Rus
sische geheime politie stormde Gou
zenko midden in de nacht het redao-
tiebureau binnen van de grootste
krant in Ottowa. Do nacht redact ie
kon een verhaal optekenen, dat over
de gehele wereld de grootste sensa
tie 7ou hebben verwekt. Er kwamen
originele documenten en foto's tevoor
schijn over de aan Moskou doorgege
ven oorlogsgeheimen der geallieerden
Er was een uitvoerige lyst bij van
Amerikanen, die voor het Kremlin
werkten. I>e krant had een volledig
beeld iu haar kolommen kunnen opne
men va# de organisatie der Russische
spion na ge-cent ra en haar vertakkin
gen.
Men dorst er na rijp beraad geen
letter van to publiceren.
Daar de officier niet meer naar
buis durfde terugkeren, zwierf hij tot
de volgende ochtend met vrouw en
kind over straat. Toen wendde hij zich
ten tweede male tot het zelfde dag
blad. Dramatische tonelen speelden
zich binnen de muren af. De hoofdre
dactie, die zich niet met het geval
wenste te bemoeien, liet de behande
ling over aan een secretaresse.
Gouzenko en zijn vrouw waren de
wanhoop nabij. „Begrijp dan toch, dat
ze mij zullen doden!" riep hij uit, „De
pers is liet enige middel om dit land
to waarschuwen voor het grote ge
vaar dat er dreigt. De Sovjet-Unie
kent het geheim van de atoombom en
zij zal niet aarzelen om er op het
meest onverwachte moment van ge
bruik te maken!"
„Het spijt me wel" zei het meisje,
„maar dan kunt U zich beter wen
den tot de officiële instanties"..
„Zij willen niet naar me luisteren,
niemand durft deze zaaW aan te pak
ken!" riep Gouzenko uit, „Als ik het
gebouw uitkom, staan de Russen op
me te wachten. Red dan in elk ge
val mijn vrouw en kind!"
,.Wij zijn onschendbaar!"
Aangrijpend is het verhaal van de
Russische overval op het huis van de
ontrouwe diplomaat. Vier mannen
drongen de kamers van de gezochte
binnen, die nauwelijks tijd had om
zyn beulen te ontkomen. Buren hiel
pen hem bij de ontvluchting, zijn
vrouw en kind werden verborgen.
Toen de politie op het eerste alarm
uitrukte, vond zij de woning reeds in
de grootste wanorde. De ongenode
gasten weigerden evenwel het huis
te verlaten en beriepen zich op hun
politieke onschendbaarheid. Onder
hen bevond zich de tweede secreta
ris van het gezantschap, Vitali Pav-
low. Men moest de Russen noodge
dwongen laten gaanEr bleef
maar één oplossing: Igor Gouzenko
in voorlopige hechtenis te nemen tot
het gevaar geweken was.
Naar een nieuw Pearl Harbour?
Achter de schermen ontstond in
middels de grootste consternatie. De
ondersecretaris van Buitenlandse Za
ken bracht persoonlijk de minister
president van de toestand op de hoog
te en Mackenzie King overwoog on
middellijk om terstond naar Moskou
te vliegen en met Stalin te gaan spre
ken. Eerst begaf hij zich echter naar
Washington en Londen, waar presi
dent Truman, de Engelse premier
Attlee en minister Bevin"op de hoog
te gesteld werden. Daarop kwam in
elk land de ministerraad in gcheimé
zitting bijeen.
Het netwerk van de Sovjet-spionnage
bleek vertakkingen te hebben in alle
regeringsbureaux, bij leger en vloot,
in de stoomfabrieken en bij de gehei
me dienst, ja zelfs in de volksverte
genwoordiging.
Dank zij de moedige daad van een
Rus, die zo verstandig was om zijn
ogen de kost,te geven en zijn hersens
te gebruiken, konden de Westerse ge
allieerden tijdig gewaarschuwd wor
den voor een nieuw „Pearl Harbour".
Toch besloot men nog, om aan de
zaak geen ruchtbaarheid te geven. Er
zou in Ottowa alleen een proces ko
men tegen de Canadezen, die hun ei
gen land verraadden. De Russen
moesten voorlopig althans bui
ten blijven.
Afdoende maatregelen
Alhoewel uiterlijk allo regerings-
diensten en vitale bedrijven onge
stoord voortwerkten en er geen offi
cieel protest bij de Sovjet-Unie werd
ingediend, vond binnenskamers een al
gehele reorganisatie plaats.
Van die tyd dateert feitelijk de
kloof tussen Amerika en Rusland, een
kloof welke door het onbeschaamd op
treden der rode diplomaten en het
ontstane wantrouwen voortdurend
breder en toreder werd.
Washington organiseerde het ge
ruchtmakende onderzoek tegen „bui
tenlandse activiteit". Men heeft hier
wel eens gelachen om de filmspelers,
die verdacht werden vaiv communis
tische sympathieën: in werkelijkheid
werd het grootste spionnage complot
opgerold dat ooit ter wereld bestaan
heeft!
De mentaliteit van de schuldigen
spreekt uit alle dossiers. Zo verklaar
den de Canadese communiste Kath-
leen Mary Willsher, die op het bu
reau van de Éritse Hoge Commissa
ris „werkte", onder meer: „Ik pro
beerde alleen om het Canadese volk
te helpen. Wij worden hier onder
drukt door kapitalisten!" Deze „Eli"
(zoals haar schuilnaam luidde) acht
te volgens haar eigen zeggen de be
langen van de „party" hoger dan die
van haar land. Zij begreep niet, dat
zij door het overbrengen van zulke
waardevolle gegevens een toekomsti
ge vyand in de kaart speelde.
Twee jaren waren nodig om de ge
vreesde „vyfde colonne" onschadelijk
te makenNu zijn de voornaam
ste instanties en bedrijven gezuiverd,
terwijl tegelijk door het in gebruik
nemen van nieuwe geheimschriften,
verplaatsing van bureaux en wijzi
ging der bestaande plannen een ge
deelte der vorige gegevens waarde
loos kon worden gemaakt. Ook be
schikt men thans over alle adressen
van personen, die reeds door de Sov
jets waren uitverkoren om t.z.t. nog
in het spionnage-systeem te worden,
ingeschakeld.
De nieuwe wapens
De nieuwe wapens
Het is geen wonder, dat Amerika
naar een nieuw zo mogelijk nog
machtiger wapen gezocht heeft om
eventueel de atoombom te vervan
gen. Men heeft er in de atoomfabrie-
ken verschillende ontworpen en daar
bij gebruik gemaakt van gegevens,
welke reeds by de onderzoekingen tij
dens de oorlog waren verzameld.
Een van deze nieuwe wapens be
staat uit een radio-actief gifgas, dat
bij de kernsplitsing van uranium vrij
komt. In tegenstelling tot de normale
en vroeger wel gebruikte gifgassen
kan een wolk van deze stoffen nief
70. De stadsomroeper van Wor-
kum, die tevens directeur was van de
daar ter plaatse zeer bekende water-
en-vuur-nering, „Het Fryske Plompe
Blêd", fungeerde als hoofdcontroleur
en door middel van een telefoontje
met Bolsward had deze voortvarende
man zich op de hoogte gesteld van
de stand van de wedstrijd. Hij wist,
dat Jelle Pipjes op de kop lag dat
verwonderde hem niets want 't Frie
se bloed verloochent zich nooit
met achter hem Sjoerd Schaatsema
en Bouk Bikkel. Daar weer achter
Stijn Stuntel als eerste Hollander Tijs
Tuinbaas uit Broek op Langedijk als
tweede Hollander en Piet Peereboom
uit Eist als eerste Geldersman. Dan
volgden weer enkele Friezen, onder
wie Doekele Dropstra uit Dronryp,
die aardige bijzonderheid op zyn
Zondagse sokken reed.
opgelost of geneutraliseerd worden.
Men kan er gehele landstreken mee
onbewoonbaar maken.
Verder heeft men ook nog 'n aan
tal afweerwapenen gevonden, welke
vijandelijke doelen reeds op grote af
stand onschadelijk kunnen maken.
Dit zyn draadloos bestuurde projec
tielen, welke bijvoorbeeld naar aan
vallende vliegtuigen met atoombom
men aan boord kunnen worden afge
schoten, vóór deze met hun gevaar
lijke lading de Amerikaanse kust'be-
reiken.
Natuurlyk hoopt men dit alles nooit
te gebruiken, maar mocht het zover
komen dat het er om gaat onze Wes
terse beschaving te verdedigen, dam
zijn de geallieerden op elke gebeurte
nis voorbereid.
Na twee jaren
Igor Gouzenko leeft nu rustig on
der de bescherming van de Canadese
staat. Een beloning voor zyn moedig
optreden heeft hy niet willen accep
teren. Hij wenst alleen maar in vre
de te leven. Dat kan hy nu, dank zij
zijn besluit van die 5e September 1945
Hij heeft een tweede „Pearl Har
bour" verijdeld.
Men heeft er twee jaren lang geen
ruchtbaarheid aan willen geven en of
ficieel alle reeds in omloop zijnde ge
ruchten tegengesproken. Pas nu' alle
vriendschapsbanden met de Sovjet-U
nie één voor één verbroken worden,
kan een tipje van de sluier worden
Opgelicht.
Mag men zich nog verwonderen, als
de grote mogendheden Rusland de rug
toekeren?
Ufrechfse jaarbeurs opende haar
poorten voor de duizenden
Twee maal per jaar verandert de
oude stad in het centrum van ons
land in een grote magneet, die de
mensen uit heel Europa tot zich weet
te trekken. Dan klinken de heldere
tonen van de Domklokken over het
drukke leven daar ver beneden, dat
zich concentreert bij de Jaarbeursge
bouwen en van daar uit over de hele
stad verspreid wordt. De oude Dom
kan er van getuigen hoe in de loop
der eeuwen een jaarmarkt uitgroeide
tot een beurs van internationale be
tekenis, waarin men de ontwikkeling
van het economische leven in Neder
land weerspiegeld vindt.
De stad Utrecht toonde zich by-
zonder geschikt voor de vestiging van
een wereldmarkt, die dienen moest
om contacten te leggen tussen zaken
lieden uit allerlei landen. Reeds kort
na het begin van onze jaartelling
voerde de lange handelsweg van Oost
naar West langs de stad Utreaht, en
binnen de veilige muren vonden de
kooplieden van beide zijden een wel
kom rustpunt, dat hun tevens de ge
legenheid bood tot uitwisseling van
waren.
Deze ontmoetingen droegen bij tot
de vorming van een handelscentrum
en in de 12e eeuw hebben zij duide
lijk het karakter gekregen van gro
te jaarmarkten. Dit blijkt uit een pri
vilege, dat in 1127 door bisschop Go-
debold aan Utrecht verleend werd en
waarbij de stad het recht kreeg vier
jaarmarkten te houden. Reeds toen
waren de markten niet meer beperkt
tot kooplieden uit de naaste omge
ving, maar velen maakten lange rei
zen om in dit knooppunt zaken te
kunnen doen. Er moesten huizen ge
bouwd worden om aan de vreemde
lingen onderdak te kunnen verschaf
fen, en stedelijke keuren zorgden voor
hun veiligheid en voor de vrede op
de markt. Dit "laatste zal niet altijd
overbodig geweest zijn. Veelal ver
boden immers de keuren aan anderen
dan de stedelijke handelaren hun wa
ren ter markt te brengen; men tracht
te een monopolie te verwerven door
de concurrentie van buitenstaanders
uit te sluiten.
Vanaf de Middeleeuwen tot in onze
eeuw nam de bedrijvigheid op de jaar
markten steeds toe. De ontwikkeling
van het verkeer stelde een veel gro
ter aantal mensen in staat een be
zoek aan Utrecht te brengen. In- en
uitvoer boden mogelijkheden voor in
ternationale transacties.
Een nieuw „nationaal" begin.
Hoewel Nederland niet in de we
reldoorlog van 19141918 betrokken
werd, bracht deze een grote verande
ring in het karakter van de beurs.
Nu het contact met het buitgnland
verbroken was, zocht men naar nieü-
we mogelijkheden binnen de gtenzen.
De beurs kon goede diensten ver
lenen bij het overwinnen van de door
Isolement ontstane moeilijkheden en
maakte nieuw contact tussen handel
en industrie mogelijk. De Nederland
se industrie zag haar afzetgebieden
geblokkeerd en was verstoken van
grondstoffen. Daarom moest zij zich
wenden naar de binnenlandse markt,
waarmee zij echter slecht op de hoog
te was. Voor het confronteren van
de oude vraag met het nieuwe aan
bod was de Jaarbeurs de aangewezen
instelling en zo werd deze op initia
tief van de Nederlandse zakenwereld
gevestigd op de 29ste Mei 1916. In
«de oorlogsjaren was een nationaal ka
rakter onvermijdelijk, maar al had
men niet te kampen met uit de in
ternationale handel voortspruitende
moeilijkheden, stelden de 'steeds wis
selende economische omstandigheden
voor telkens nieuwe problemen.
Uit het isolement verlost
Nauwelijks was de wereldoorlog
voorbij, of men richtte de blik weer
ver over de grenzen. Sinds 1921 is
de Jaarbeurs internationaal en wordt
twee maal per jaar gehouden. Steeds
meer buitenlandse bezoekers komen
naar de Beurs in Utrecht, waar zij
handel en industrie van geheel West-
Europa vertegenwoordigd vinden.
Het aantal bezoekers is gegroeid van
70.000 tot niet minder dan 200.000.
Terwijl voor de laatste oorlog de Ne
derlandse producten nog ver in de
meerderheid waren, bestonden vlak
daarna de producten reeds voor. de
helft uit buitenlandse, zodat de be
zoeker de voortbrengselen vindt van
allerlei landen. Op de laatste beurs
waren 2261 firma's vertegenwoordigd
en daarvan brachten 950 buitenlandse
goederen op de markt, een resultaat
waarop men met voldoening kan te
rugzien.
De gedachte aan de vele buitenlan
ders brengt ons de oude keuren in
herinnering, die waakten voor hun
veiligheid. Bescherming in deze vorm
is thans niet meer nodig, maar wel
wordt hun speciale „service" ver
leend door het Foreign Relations De
partment
Nu is er een apart paviljoen, waar
de vreemdelingen ontvangen worden
en ingelicht worden over alles wat
ze weten willen. Ze krygen vrye toe
gangsbeu-ijzen en kunnen door een
gids worden rondgeleid. Bovendien
wordt hen het reizen gemakkelijk
gemaakt door speciale treinen, sche
pen en vliegtuigen en organiseert
men tochten naar Nederlandse in
dustrieën, die de buitenlandse zaken
lieden belang inboezemen. Dit alles
brengt Nederland telkens weer een
stap hoger op de industriële ladder.
Toekomstmuziek.
Het is by deze ontwikkeling niet
te verwonderen, dat men elk jaar
opnieuw met gebrek aan plaatsruim
te te kampen heeft. Op het ogenblik
komt men evenveel ruimte te kort
als waarover men thans de beschik
king heeft. Nieuwe aanvragen kun
nen slechts voor 5 procent ingewil
ligd worden, om nog niet eens te
spreken van de uitbreiding, die be
staande relaties verlangen. En straks
moet ook het Duitse bedrijfsleven
weer ontvangen kunnen worden.
Daarom heeft het Jaarbeursbestuur
van de autoriteiten medewerking ge
vraagd voor drie belangrijke bouw
plannen, een grote hal voor de tech
nische beurs, een vierde gebouw op
het Vreeburgterrein bestaande uit
drie boven elkander gelegen hallen
van rond 3500 M2 oppervlakte, en
een geheel nieuw administratiege
bouw, dat het houten keetje moet
vervangen.
Het. wachten is nu nog op de toe
stemming van het ministerie van
economische zaken... Is deze er hele
maal, dan zal het niet lang meer du
ren of men beschikt over mogelijk
heden van inrichting en organisatie,
die aan de Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs een glorieuze toekomst ver
zekeren.
WENKEN VOOR KOOKSTERS.
Hebt U wel eens gehoord?
dat veel snoepen niet alleen slecht
is voor de tartden, maar ook vaak
de eetlust bederft voor het werkelijk
nodige voedsel?
Een beter tractatie vormen een ap
pel of ander fruit, die wel kostelijke
voedingsstoffen bevatten.
f rfc^pr.9r«mmc
VRIJDAG 9 APRIL 1948
Hilversum I 301 m. 7.00 en 8.00
Nieuws; 7.3 Oen 8.15 Gram. muziek;
8.50 Voor de huisvrouw; 9.00 Werken
van Richard Wagner; 10.00 Morgen
wijding; 10.30 Voor de vrouw; 10.45
Vioolrecital; 11.15 Voordracht; 11.30
The Ramblers; 12.00 Muzikaal pro
gramma; 12.38 Pierre Pala, piano;
13.00 Nieuws; 13.15 Vaudeville-or
kest; 14.00 Kookpraatje; 14.20 Gram.
muziek; 15.00 Boekenschouw; 15.20
Orkestwerken van Smetana; 16.00
Omroepkamerorkest; 16.30 Tussen 12
en 16; 17.00 Johan Jong, orgel; 17.20
Wij en de muziek; 18.00 Nieuws; 18.15
De VARA feliciteert; 18.30 Neder
landse Strijdkrachten; 19.00 Denk om
de bocht; 19.15 Kwartet Jan Cordu-
wener; 19.30 Cursus „Waar is Uw
God?"; 19.50 VPRO-nieuws; 20.00
Nieuws; 20.05 De Gelijkenissen; 21.00
Men vraagt en wij draaien; 21.30 De
Ducdalf, het cabinet der kleine za
ken; 22.00 Buitenlands weekoverzicht
22.15 Swing and Sweet;
Hilversum II 415 m. 7.00 en 8.00
Nieuws; 7,15 en 8.15 Gram.muziek;
7.45 Een woord voor de dag: 8.30 Or
kestmuziek; 9.15 Voor de zieken;
9.35 Londens Philharm. orkest; 20.30
Morgendienst Ti.00 Zangrecital. 11.30
Opgewekte disco-klanken; 12.00 A-
mati-trio; 12.33 .Mctropole-ork.13.00
Nieuws; 13.15 Mandolinata; 13.45
Dubbel-vier; 14.00 Piano-trio; 14.20
Van oude en nieuwe schrijvers; 14.40
Geestelijke muziek uit de Baroktijd;
15.10 Veel gevraagde grammuziek;
15.30 Ensemble Lachmann 16.00 Voor
dracht; 16.20 Pianorecital; 17.10 Om
roeporkest; 18.15 Cellomuziek; 18.45
Geestelijke liederen; 19.00 Nieuws;
19.30 Het actueel geluid 20.00 Nieuws
20.15 Utrechts mannenkoor; 20.45
,Een dorpsdokter", hoorspel; 21.30
Orgelconcert; 22.00 Vragen aan voor
bijgangers; 22.30 Serenade van Elgar.
22.45 Avondoverdenking.
feuilleton
Naar het Engels
door
JOHN STUDLEY
Ja, jij kunt er niks aan doen, gaf
Peter toe,, maar je ziet dat deze stad
"een roodgloeiende broeiplaat is van
revolutionnairen. Niemand denkt aan
iets anders dan politieke intrigues en
iedereen denkt, dat je net zo vurig
tegen Alvarez bent als je vader en als
we hier nog langer blijven zal Alva-
rez-zelf het ook gaan denken. We
zullen terug moeten naar Porto Ca-
bello, waar we een blanco strafregis
ter hebben.
Roddy had zich op zijn bed uitge
strekt en maakte zich klaar voor zyn
middagslaapje, maar nu schoot h\j
met een verschrikt gezicht overeind.
En niet naar de familie Roj^s
gaan?, riep hij. Peter gromde-veront
waardigd.
Dèar nfcar toe gaan Hoe kun je
daar nu naar toe willen? We zijn al
leen maar langs hun huis gereden
langs een openbare weg en nu is ie
dereen in de stad al op de hoogte.
Maar we hebben onze introductie
nog niet, wierp Roddy tegen.
Dan zullen we het daar zonder
moeten doen. En ik verklaar je, dat
als jij je inlaat met die broeder Pino,
ze je in Porto Cabello in de gevange
nis stoppen, zodra je er aan komt.
En hoe wil je dan generaal Rojas red
den? Hij zal in de gevangenis blijven
en doodgaan. Als Witte Muizen, be
toogde Peter met zekere plechtig
heid, hebben we ons werk te volbren
gen en ons daarbij niet in de war te
laten brengen door de particuliere
liefhebberijen van wie dan ook, het
zij van Pino Vega of. van Jan Plank.
We zijn Witte Muizen, nu, straks en
altjjd. Onze plicht is niet levens te
nemen, maar ze te redden.
Alsof er plotseling een nieuwe ge
dachte bij hem opkwam, brak Peter
plotseling af.
Ik veronderstel, vroeg hij cynisch,
dat je de Witte Muizen-medaille zult
willen verlangen, omdat je vindt dat
je vanochtend een moord hebt voor
komen
En of, verklaarde Roddy opge
wekt; je zult moeten getuigen dat
ik haar verdien, want je was er bij.
Niet waar, verkondigde Peter. Ik
zat onder de tafel?
Roddy sloot zijn ogen en viel terug
op zijn bed. Het bleef zo lang stil.
dat Peter, die op het balkon was gaan
staan, dacht dat hy sliep, tot Roddy
zich opeens, op zijn elleboog steunend
oprichtte.
In elk geval, begon hij, kunnen
we niet weg, voordat er een boot gaat
over drie dagen. Ik wed, dat ik in
drie dagen alle introducties, die ik
nodig heb, bij elkaar krijg.
Roddy had sedert zonsopgang niet
geslapen, de hitte had hem erg sla
perig gemaakt en de gebeurtenissen
van de dag waren vermoeiend geweest
Binnen twee minuten sliep hy de
slaap des rechtvaardigen zonder re
voluties en onverschillig voor spion
nen, complotten en tegencomplotten.
Maar terwijl hij sliep werden in twee
landen, op verre afstand van elkaar,
hij en zijn zaken ernstig besproken.
Op de zeven-en-twintigste verdie
ping van Forrester Building zat zyn
vader met een verbluft gezicht en ge
fronste wenkbrauwen een telegram
te bestuderen; in Casa Blanca zaten
Senora Rojas en haar dochters vol
verbazing naar een wonderlijk ver
haal te luisteren. Als de verteller niet
hun trouwe vriend en zorgvuldige be
schermer, de Amerikaanse consul was
geweest, zouden ze hem nooit geloofd
hebben.
In Forrester Building was het te
legram juist ontcijferd uit de gehei
me code van de Maatschappij en op
het bureau van mr. Forrester neer
gelegd. Het was ondertekend door van
Amberg en luidde: „By samenkomst
van uw partijgangers vandaag onbe
kende drie schoten op Vega gelost
Forrester Jr. overweldigde aanvaller
Vega ongedeerd, dader ontsnapt.
Constateer jong Forrester niet in ons
vertrouwen zend instructies".
Drie maan las mr. Forrester het
telegram en staarde toen uit het open
raam. Zijn ogen zagen kantoorgebou
wen zoals het zijne boven elkaar to
renen; zy zagen witte kronkelende
rookwolken boven puffende sleepbo
ten en het grote gevaarte van Brook-
lyn Bridge. Maar in werkelijkheid zag
hij zijn zoon, alleen in een vreemd
land met een onbekende man vech
ten, een man die een moord had wil
le begaan. Met onvaste hand nam
.de vuurtorenkoning zijn huistelefoon
op en vroeg naar de vice-president en
tien Sam Coldwell bij hem was bin
nengekomen, reikte hy hem hst tele
gram over zonder een woord te zeg
gen.
Sam Coldwell las het en riep geër
gerd:
Het lijkt wel of ze wisten, dat Pino
terug zou komen. En of ze die kerel
op hem hadden afgestuurd voordat
wy
Mr. Forrester viel hem in de rede
met een vreemde vage stem.
Als de jongen gewond was, zou
den ze het wel getelegrafeerd heb
ben, denk je niet?, vroeg hg.
Sam Coldwell zag zyn vergissing
in. Hy herlas het telegram zorgvul
dig.
Natuurlyk, gaf hij opgewekt ten
antwoord. Ze zeggen, dat hij die an
dere vent overweldigde en dat Vega
ongedeerd is.
Mr. Forrester viel hem in de rede
op dezelfde, ongewone, nervcuce ma
nier.
Ze zeggen niet, dat Ro-i'üy n"»t
gewond is, wierp 2;j ttgen.