0e Overtuigende zege van De Gasperi op het Volksfront N.-HOLLANDSE PERS 19^5 Getuige-deskundige wist niets te vertellen over Londens werk „Ik wist niet, dat mijn man zoveel vrienden had in Holland" „Aan mishandelingen deden wij niet - alleen aan gymnastiek" Jaargang No 1216 Dinsdag 20 April i946 Uitgave voor de gelgknamigo 8tich':ng Wad. boofdred. A. Erifas, Westerwei 338, Alkmaar, tol. 3398. Redactie en administra tie: Ridderstraat boek Oadegraobt Tel. 3917 Eerste uitslagen van Italiaanse verkiezingen bevestigen een „Uitslag overeenkomstig meest optimistische verwachtingen van regeringspartij" De eerste uilslagen van de Italiaanse verkiezingen die Maandagavond be kend werden, stemmen overeen mei de meest'optimistische \erwachtin- gen van de regcrings partij", zoals een A.N.P.-correspondent uit Rome seinde Hoewel* lang nog niet alle uitslagen bekent zijn, staat het wel vast, dat bet Volksfront een grote nederlaag heeft gOleden. In vele wijken van ■ome overtroffen de Ckristeh-Democraten van De Gasperi het Communis- tisehe-socialistisch Volksfront met ongeveer 50 Hetzelfde kan gezegd worden van Milaan, vanouds een rood centrum en van een groot aantal an dere belangrijke steden. In Rome heerste na het bekend worden van de eerste uitslagen reeds een feestelijke stemming. Mensen juichten en omhels den elkaar. Er werden tot nog toe geen belangrijke incidenten gemeld; volgens een communiqué Van Mario Scelba. de minister van Binnenlandse Zaken, be perken de arrestaties die verricht werden zich tot „communisten die fraude aan de stembureaux hadden gepleegd Scelba zefde over de voorlopige uit slagen; „De resultaten betekenen e«n overwinning van de democratische geest van het Italiaanse volk. Het Volksfront was een grote fout. Dc massa begreep, dat een overwinning van het Volksfront een overwinning van de communisten betekend zou h« bben. Voorlopige cijfers Als eerste uitslag werd bekend ge maakt de verkiezing van dc Christen- Democraat Erresto Noe Page voor de senaat. In het district Val d'Aosta Verenigde hij 56% der stemmen op zich. Voor de 1322 van de 1450 districten van Rome luiden de voorlopige offi ciële» resultaten; Christen-Democraten 380.759; Volks front 185.021; Republikeinen 48.583; It Sociale Beweging 39.257; Nationaël Blok 21.338 Al deze en de volgende uitslagen hebben alleen betrekking op de Senaat Voor de ander grote steden en pro vincies luiden zij <de eer6te cijfers ge ven telkens de aantallen stemmen voor de Christen-Democraten, de vol gende die voor het Volksfront weer» Milaan: 258.987 en 187.733; Napels: 49 207 en 18317; Turijn: 86 363 en Öntplolfinq in Franse mijn TWINTIG DODEN EN DERTIG GEWONDEN Door een ontploffing in een kolen mijn bij Lens in Noord-Frankrijk wer den 350 mijnwerkers ingesloten. Aan vankelijk vreesde men voor een 200 doden: maar het reddingswerk slaag de boven verwachting. Twintig doden zouden, er zijn' en een dertigtal gewonden. Monty ooperbevelhebber t van West-Europa Reuter meldt uit Londen, dat de militaire, stafcommissie der West-En- ropese' Unie „in de nabije toekomst" in Londen bijeen zal komen ter be spreking der wederzijdse verdediging. #Men acht het het meest waarschijn lijk. dat Veldmaarschalk Montgomery „opperbevelhebber" der West.Enrope- se Unie zal worden. Wereldrecord hordenloop gebroken De bekende neger-athleet Harrison Dillard, die de afgelopen zomer o.a. in Europa heeft getoerd, slaagde er in* Lawrence 'VS) in de 120 yards horden te lopen in 13.6 sec. Hiermee verbeterde hy het wereldrecord, dat met 13 7 sec. op naam stond van For. rest Town en Fred Wolcott, met 0.1 GEHEIME ORGANISATIE IN HONGARIJE Id Budapest werd officieel bekend gemaakt, dat de Hongaarse politie een geheim pro.Amerikaans- complot had •nfedekt. dat militaire gegevens en uit vindingen van Hongaarse technici naar de VS stuurde. Tot nu toe zijn 14' personen gearresteerd. Laatste nieuws UITSLAGEN ITALIAANSE VERKIEZINGEN Hedenmorgen heeft het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken de volgende officieuze uitslagen van de senaatsverkiezingen, het hele land betreffende, hekend gemaakt: Christen-Democraten 3.280.532 Volksfront 1.976.899 Gematigde soc. en rep. 662.463 Nationaal Blok 320.650 65.960; Modena: 19.127 en 27.800; Pes- eara 'provincie) 38.690 en 27.800; Flo rence: 55.390 en 43.250; 8®st<J San Gio- vanni «het industriële gebied van Mi laan 6.000 en 9.000; Com®: 54*449 en 22.430; Bolognat 18.734 en 18 824 Anco- na: 3.7323 en 8 645: Catania: 7.142 ety 2 263 Venetië: 16.000 en 9700: Bari: 55.000 en 19 000 Saragat onttrok stemmen aan Volksfront Deze uitslagen geven nog niet de positie van de rechtse socialisten on der Saragat weer, maar het staat wel vast dat zij een aanzienlijke aantal stemmen aan het Volksfront hebben or tti»kken. Tass beschuldigt geestelijkheid Het Sovjet-Russische persagentschap Tass meldt uit Rome, dat „de geeste lijkheid en de nonnen op grote schaal gebruik van herhaalde stemming maak ten door middel van twee of drie né- gemaafte of gekochte stembiljetten". Katholieke organisaties, aldus Tass, Voerden 18 April .meer dan 100.000 te lefoongesprekken met particulieren te Rome waarin zij de bewoners met re presaillemaatregelen bedreigden in dien zij. zich van stemming onthielden. Protest van Volksfrönt De „Gjornale della Seraheeft op de frontpagina een bericht afgedrukt over „een communistische plan-K om onjuiste verkiezingsuitslagen te publiceren teneinde het Volksfront de overwinning toe te schrijven". Het da gelijks bestuur van het Volksfront heeft de juistheid van dit bericht in een protestschrijven aan het blad ont kend en eist, dat deze tegenspraak met dezelfde nadrukkelijkheid gej bliceerd zal worden als de beschul ging Bewoog Mariabeeld Volgens berichten uit Ba ri hebben de gelovigen in de cathedraal van Galiipoli de ogen van het Mariabeeld zien bewegen. Een grote mensenmenigte stroomde naar de -kerk toe. Een commissie van artsen verklaarde, dat zij het beeld inderdaad cis oogleden op en neer en de ogen van lmks naar rechts zagen bewegen. Kerkelijke autoriteiten staan gereserveerd tegenover dit voorval. Met Pinksteren spijsolie In dfc Bonnenlijst. welke in de week voor Pinksteren zal worden bekend gemaakt, zal een bon voor alle leef tijdsgroepen worden aangewezen voor het kopen van 120 gram spijsolie. In verband hiermede wordt nogmaals een beroep gedaan op het publick om ledige spijsolieflessen in te leveren op4at de distributie niet in gevaar worde gebracht door een tekort aan 'flessen. Noodweer te Veniaay Boven Venraay heeft zich Maandag avond een geweldige regen- en hagel bui ontlast, die zeer zware overstro mingen veroorzaakt heeft. Stukken straat en trottoirs werden weggespoeld Een der pleinen van het stadje, dat pas was aangelegd, is geheel vernield. Aan de fruitbomen en gewassen is veel schade aangericht. Weer hel „England-Spiel" In het trieste licht van een Rotterdamse regendag begon de derde zit tingsdag in het proces tegen Anten van der Waals. Een interessante acte in dit proces, bet „England-Spiel". was aan de orde, voorzover dit althans Van der Waals raakt. Bli het proces tegen Schreieder, die de voornaamste figuur Is gefeest, staat een veel uitge breider behandeling te wachten. ?enu- uwL Scheieder vertelt Schreieder kwam het eerst aan het woord, vertelde hoe hij door de ar restatie van Louwes op 6 Maart 1942 in het bezit kwam van code, radio verbindingen en zekerheidsifcden, zo dat op 12 Maart het eerste radio gesprek volgde. Op 27 Maart werd de eerste agent uit Engeland na zijn dropping „ontvangen". Andere arres taties volgden snel. Van der Waals maakte verschillende daarvan moge lijk. Eerst in December 1943 waarschuwde Londen verschillende agenten, dot er iets niet goed was. In April 1944 vond de laatste uitzending plaats. „Van der Waals heeft nimmer radio verkeer met Engeland gehad", zegt Schreieder en hij vertelt met enige trots, dat hem nooit uit Engeland een bericht heeft bereikt, dat hem schrik heeft aangejaagd. Slechts in het be gin heeft iemand van "Se Ordnungs- polizei een fout gemaakt, waarop Londen wel reageerde, doch van arg waan was geen sprake. Aan de „ge dropte" agenten werden direct na de sprong door Nederlandse beambten vier of zes vragen gesteld, waarna pas later de arrestatie volgde. Dit verschafte verschillende belangrijke gegevens. Er gebeurde in heel Nederland niets wat bet radioverkeer met Engeland betrof of ik wist het. De zender Al- blas liet ik staan, omdaf ik de code kende", zegt Schreieder zelfbewust. In totaal werden 53 agenten gegre pen door de Duitsers Gefuige-deskundige wisf nergens van Kol. J M. Somer verklaarde, dat 43 agenten door Yijn dienst zijn af geworpen, die nooit door de Duitsers zijn gearresteerd^ terwijl er ■radio verbindingen zijn geweest, waarvan de Duitsers niets wisten. Schreieder zegt dan. dat er van midden 1943 agenten zijn afgezet, die niets met het „England-Spiel" te maken hadden De getuige-deskundige Somer be grijpt niet, dat 53 agenten hun „iden- tity-checks" (kenseintekens van agen ten. die in de telegrammen verwerkt 1 werden) aan dc Duitsers hebben overgeleverd. „Kunt U iets over de werkwijze van Radio-Oranje meedelen?" vroeg de president. „Dat gaat niet. Daii zou ik mtf in discussies moeten begeven, die de sfeer van 'dit proces niet raken", ant woordde Kol. So&er. Pres.: „Kunt U een verklaring ge ven, waarom er in Londen nooit arg waan is gerezen tijdens het „Eng- lajid-splel"? Getuige: „Nee, ik ben geen hoofd van die dienst geweest". Pres.: „Er zal na de oorlog toch we! onderling besproken zijn, dat der gelijke dingen voorkomen hadden kunnen en moeten worden? Het grote publiek en ook het Hof is daar onaan genaam door getroffen". Getuige: „Ik heb reeds in Londen daarover contact met de regering ge- bad. Verder kan ik er n«*ts ®ver mee delen". Van der Waals beschuldigt dan Schreieder weer van onjuistheden en onwaarheden. Schreieder, als eteeds uitvoerig, ver telde, hoe van jler Waals met de 12 tot 15 leden van de groep contact kreeg en er voor zorgde, dat zij op 24 Juli 1942 bijeen kwamen in een Mevr. Roosevelt in ons land Gistermorgen was een groot aantal belangstellenden bijeengekomen voor het Huis ten Bosch te Den Haag, ten einde getuige te zijn van de aankomst van mevr. Roosevelt, die door II. K. H. prinses Juliana ontvangen zou wor den. Precies om 11 uur reed „Elia- nore", zoals de Amerikanen haar noe men, in een auto van de Amerikaan se ambassade, waarop de „Stars and Stripes" wapperde, voor het paleis. Prinses Juliana kwam naar buiten en drukte-mevr. Roosevelt hartelijk de hand. Vriendelijk lachend beantwoord de mevr. Roosevelt de toejuichingen der toeschouwers. Togen half twaalf kwam mevr. Roo sevelt weer naar buiten in gezelschap van de prinses, waarn^zéer snel naar de Ridderzaal werd gereden, waar' mevr. Roosevelt door het* Nederland, se Vrouwen-comité werd gehuldigd. Na een openingswoord van de voor zitster, mej. mr. M. A.' Tellegen, richt te mevr. Roosevelt zich met een bood schap tot de Nederlandse vrouw. Zij begon met haar grote dankbaarheid uit te spreken over de ontvangst, die haar ten 'deel was gevallen Zij zöu zeet» veel kunnen zeggen maar het zou haar moeite kostën'dit alles on der woorden te brengen. Zij merkte op. dal haar man grote bewondering had voor datgene, wat door het Ne derlandse volk in de oorlog is ge- Boomgaarden bloeien weer Tussen Rijn en Maas zul len met ingang van Maandag 19 April zowel de pruimen-, peren als kersenbomen in volle bloei staan. Verwacht mag werden, dat deze bloei zal aanhouden tot ter» minste 25 April a.s. De appelen zijn nog in de knop. Men denkt, dat deze over ongeveer 14 dagen zullen bloeien. hui» te Ede In het huis zelf bevon den rich S.D.-ers, die de binnenko menden /Één voor één arresteerden, tot alle twaalf in de val waren ge lopen W- J. M. J. d'Aquin getuigde: „toen ik in dat huis in Ede geboeid op de zolder lag, drong het tot mij door dat van der Waals de verrader moest zijn. F. van Moorsel uit Eindhoven, die daar met een zender experimenteer de, liep er ook in. Eerst had ei- wantrouwen tegen hem bestaan, maar het verdween,, toen van der Waals vertelde, dat hij Radio Oranje de slagzin „De tafel is rond" kon laten uitspreken en dit ook wer kelijk gebeurde. „Bij mijn verhoor", vervolgde van Moorsel, „gaf de S.D. onomwonden tcs, dat van der Waals een provocateur wa6." i Van der Waals geeft toe leden van de groep d'Aquin naar dc villa in Ede te hebben gelokt. In Nd.-hlolland beruchte Landwachters stonden terecht Schout, mensenjagpr en beul in Duitse dienst Een kilte sfeer hangt in de rechtszaal aan de^ Gecstersingel. Journa listen zoeken hun plaats: de publieke tribune stroomt vol. Nog enkele "mi nuten en de heren rechters van bet Amsterdams Bijzonder' Gerechtshof zullen binnenkomen om een aanvang te maken met de vier.zaken, die «U vandaag in een speciale zitting te Alkmaar behandelen zal. De spanning is groot Vandaag zullen vier mensen terecht staan, die zich tijdens de vreem de overheersing in strijd met de belangen van ons vólk gedroegen; vier mannen, die in de kop van Noord-Holland de Duitse terreur uitvoerden., tal van 1 ndgenoten vervolgden en arresteerden. Het zijn de Amsterdamse landwachters J. H. Schout en A. P. M. Bouman. de landwachter J. 'L. Schlötz te Bergén en zijn collega P J. Lena»rts uit Baarn. De laatste twee van deze beschuldigden, die niet waard zijn de naam jran Nederlander te dragen, ontzagen zich zelfs niet hun slachtoffers, ernstig te mishandelen. Te Hoorn, Wognum, Venhuizen, Ursem, Westwoud, Blokker, Berkhout, Spierdijk, Wervershoof en in vete andere plaatsen brachten zij ellende en verdriet; de namen van de Noordhol (anders, die als arrestant van deze vier mannen hun laatste gang ^gingen, vormen een éelle aanklacht tegen hen, Êen minzaam gebaar tot publieke tribune Als eerste staat dc 31-jarige ex-land wachter en staatspolitieman Johannes H. Schout "uit de hoofdstad terecht. Mager #n bleek, minzaam knikkend tegen de toeschouwers op de publieke tribune, komt hij de zittingszaal bin nen. Om kwart voor tien treedt het Hof binnen. President is mr. Lamers; pro cureur-fiscaal mr. Th. G. Keune Een lange file van getuigen, 17 in getal. neemt in de getuigenbanken plaats. In 1940 was deze oud-boekhouder ca det-vaandrig bij de Nederlandse land macht. Het lag in zijn bedoeling be roepsofficier te worden, maar „met hel oog op enkele teleurstellingen sloot hij zich bij de NSB aan en ging in Frankrijk aan de aanleg van vlieg velden werken. In Maart 1942 begon- beruchte opleiding voor „politie"- offióier in Schalkhaar. Ook dit beviel hém niet en vervolgens viel de in drukwekkende titel van hoofdschaar- lcider bij de Landwacht hem ten deel. In Hoorn voerde hij als landwacht commandant in de laatste oorlogsja ren zijn verraderlijk werk uit. Na zijn arrestatie bij de bevrijding nam Schout enkele maanden de benen. Sinds Oc- tober 1947 zit hij^echter in veilige be waring. Een „boekje'' ging open Als eerste getuige wordt de oud- illegale werker S. Frantzen uit Am sterdam gehoord, die een triest relaas opdist van zijn bevindingen met Schout. Dank zij Schout werd hij 13 maanden van zijn vrijheid beroofd als verdacht van het bezit van Jodengoe- deren. o.m. een radiotoéstel. Amsterdam viel buiten Schout's rayon, maar hij ging er „op verzoek van een hogergeplaatste even kijken". Get. D. van Leer, die volgens de Duitse bepalingen Jood was. werd In Juni '44 te Hoorn in opdracht van Schout ernstig mishandeld teneinde hem tot vefraad te pressen. Na folte rende oefeningen werd hij aan de SD overgeleverd. Glimlachend hoort de getuig: toe, wanneer verdachte ver telt, dat Van Leer hem vrijwillig alles meedeelde! Zestien maanden concentratiekamp dankt de heer G. Vis aan Schout. Op blote voeten werd hij op last van Schout gearresteerd en ernstig afge ranseld. Schout herinnert zich dit ge val niet meer„„Men zou de tel ook wel eens kwijt raken", begrijpt de president. In Spierdijk vond Schout een zestal mannen w.o.: P. J. Vis en S. P. Ko ning als prooi. Het was volgens Schout „zuiver toeval", dat deze men- sen werden gearresteerd. Ze werden door Schout verhoord en gedurende die tijd door diens collega's op de afschuwelijkste wijze mishandeld. (Zie vervolg pag 4) weerbericht IETS MINDER ZACHT Na enige regenbuien opklaringen en bijna overal droog weer. Zwakke tot matige wind overwegend tussen Noord en Oost. Iets minder zacht. daan. „Wij hebben veel belangstelling voor Uw land. Enige onzer voorva deren kwamen uit Nederland en mijn echtgenoot kon een paar woorden Hollands lezen". Zif wees er op, dat door het aan nemen van het plan-Marshall het be wijs was geleverd» dat het Ameri- kaanse isolationisme voorbij was. „Ook Amerika wfl% vrede", aldus mevr. Roosevelt In het vervolg van haar rede sprak mevr. Roosevelt nog over de hulp aan het kind en wees er op, dat Po len en Joego-Slavië, ondanks hun moeilijke omstandigheden, toch nog iets gaven tot hulpverlening aan het verwaarloosde kind. ZÜ memoreerde ook het grote be lang, dat baar echtgenote aan de V.N. hechtte. In dit verband vroeg zy aan. daeh( voor wat de V. N. heeft bereikt en wees op het werk van de sectie voor de opvoeding, waarvan zü lid i» „Ik .wist niet, dat mijn man zoveel vrienden bad", zei mevr.. Roosevelt' ontroerd. Onder de aanwezigen bevonden ?ïch minister-nc sident Boel. de ministers Witteman. Van Boezelaar. Götzen, Fiévez. van den Brink cn Vos en vele andere autoriteiten DR IR. LOUWES WEER DIRECTEUR GENERAAL VAN DE VOEDSEL VOORZIENING Dr. ir. S. L. Louwes, directeur ge neraal van de voedselvoorziening, zr.l tegen 1 Juli a.s. de functie van spe cial advisor" van de directeur-gene raal van de F.A.O. neerleggen. Hij zal dan zijn werkzaamheden bij bet mi nisterie van. Landbouw. Visserij en Ifioedselvoorzienlng hervatten. VLIEGTUIGBOTSING BOVEN BERLIJN WAS ONGFM7K: Hei Britse hof van onderzoek dat zich heeft bezig gehouden rr>e' '4" oor zaken van de. botsing tussen Brits Viking-vliegtuig en een Sov-;- ager' op 5 April boven Berlijn.' mr»av - be kend. dat er ..geen reden is om »an te nemen, dat de botsing f»»*' andere is geweest dan een ongeluk.'' r Noodlottige ziekte on^er repatiërende kindern» Op het naar Nederland terugkeren de troepenscbip „Volendamhebben zich onder kinderen fbabies) uit re patriërende militaire gezinnen ernsti ge gevallen van enteriti» (darmstoor- nissen) voorgedaan, waarvan reeds «ien met dodelijke afloop. Van het hospitaalschip „Groote Beer" is in de Indische Oceaan geneeskundig perso neel ter aanvulling van de medische dienst aan boord van de „Volendam" overgegaan. Nog verdere maatregelen tof. medische hulpverlening worden getroffen - Euwe krijgt volle winst tegen Smyslof I Dc Zondag afgebroken partij Euwe- Smyslof uit de veertiende ronde ic zonder verder spelen door Smyslof opgegeven. Maandagmiddag speelden Reshevsky en Keres hun partij uit de veertien de ronde, die wegens ziekte van de Amerikaan to^n niet gespeeld kon worden. Het was een zeer scherpe strijd, waarin beide spelers een' zeld zaam inzicht toonden. In een gecompliceerde stelling werd afgebroken. Reshecsky 'heeft een pion meer, maar Keres staat niet ongun stig. De stand luidt thans: Botwinnik 8 uit'11; Keres en Res hevsky 5t/2«en één afgebroken partij uit II; Smyslov 5'fc uit 12 en Euwe 21 uit 11. TWEEMAAL EEN HALF ONS KAAS EXTRA In de week van 27 April toi 1 Mei zal aan de houders van A, B cn C- kaarten een extra rantsoen kaas van 50 gram beschikbaar jvorden 'gesteld. Veertien dagen later zal wederom 'n extra rantsoen kaas van 50 gram aan dezelfde leeftijdsgroepen worden ver strekt. een en ander dank zij "een rui me kaasproductie. De in deze tijd van het jaar geproduceerde kaas leent'zich niet voor bewaring van lange duur, zodat het niet mogelijk is voorrad» 1e vormen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1