Ikmaaidei r n Langs de straat Valse bonnen-handelaars ontmaskerd Amerikaanse hulp onvoldoende? Man en vrouw lieten hun kinaeren honger lijden 4e Jaargang No 1218 Donderdag 22 April 1948 Uitgave toot de gelijknamig* 8llob"nf. Wnd. hoofdred. A. Erik*. Westerwei SU. Alkmaar, t«L 3300. Redactie e® administra tie: Ridderstraat boek Oudegracht. Tel. a Keniering De arbeiders var Nederland hebben ln de paar jaren na de bevrijding geen last gehad van werkloosheid. Er 6cheen aan arbeiders een onbegrensd gebrek te zijn. Mocht het inkomen soms maar ternauwernood toereikend zijn om er, van rond te komen, de ai- be'der was verzekerd, dat er werk ■was. Zelfs gold dit voor de grote groep landarbeiders, die anders in 't slappe seizoen dikwijls geen arbeid k"nnen vinden. Alleen de periode van de vorige winter was er onder deze ca'e«orie sprake van werkloosheid en da-^ nog tengevolge van de vorst. Als alle tekenen niet bedriegen komt _er reeds nu een kentering in deze gelukkige omstandigheid. Naar ons Ward medegedeeld staan op dit ogenbjik, nu er arbeid moet zijn, al weer Jieel wat werkzoekenden op de beurzen ingeschreven. Verwonderlijk is dit niet. Minder goede bedrijfsuitkomsten en zware be- lastinj-qanslagen laten hier ongetwii fe. i hun invloed gelden. De mogelijkheid is groot, dat deze w ^osheid straks weer volkomen za zijn opgeheven, maar 't verschijn- se' is een waarschuwing. Een waarschuwing aan de arbeiden de Klasse om in alle opzichten waak zaam 'e zin- en zich ie wanenen tegen de komende depressie. Een waar- scnu> <ng ook aan de regering van Neder'qnd om vooruit te zien en znaatr-selen te treffen, die de werk- Joosh-;d straks zullen moeten opvan gen. Arbe'ders en regering zullen daar- tnj gr,^ teelkrachten moeten over. winner Krachten in het bedrijfsleven en -Wn in het politieke leven Het ÏLordt wel eens voorgesteld, alsof feasx- n Nederlan sociaal voelend en denkeod fs maar af en toe komt d ">ude Adam weer boven. Merkwaardig was in dit verband 'n ui-lati-g van rechtse zydé in de Eer- f' - Kanoet- pprpaakt t°gen dp regering, als zou deze zich te veel laten be- iPV'oeJ,»n door het streven om het levenroeil van het volk op een hQog niveau te houden. Deze klanken moeten voor het pro gressief denkend deel van Nederland een waarschuwing ziin. Want als uit deze hoek gesproken wordt over ver laging van het levensneil van het volk w«>rdt daarmee bedoeld het werkende volk. üilke verlaging van het levenspeil vau net werkende volk wil ons ech ter volkomen onaanvaardbaar lijken, tenzij het niet anders kan. En dit niet anuers kunnen kan oi. pas actueel wurnen, als-liet levenspeil van de be- Zireilde klasse is omlaaggebracht tot een behoorlijk niveau. ln een tijd, dat van de arbeiders in ve band niet de handhaving van de ioon- en prijsstop de grootst rno- gc.-j*e zelfbeheersing wordt gevraagd ttuei dit als eerste eis worden gesteld. Armoede? Desnoods te aanvaarden. Maar dan eerlijk verdeelde nationale flriiw de. Welvaart? Maar dan eerlijk vergeelde nationale welvaart. vyai zijn enigszins van ons oofrspron- Jteryk onderwerp afgeweken. We ko- *peQj>r nu op terug in verband met öe ocgstcolonnes, die vorig jaar zijn inges eld. Waarschijnlijk zien we ze ook dit jaar weer. De oogst moet nu eenmaal binnen. Er zal echter in ver band met opkomende werkloosheid eerst gebruik van mogen worden ge- maikt, als het helemaal niet anders kan Reeds vorig jaar hoorden we daarover enkele wanklanken: dit jaar nng het zo ver niet komen. v. Z. Al sneller De Verenigde Staten heb ben verklaard, dat zij een raket kunnen bouwen, die in 30 minuten om de avde vliegt. Te Aberdeen (V.S.) wordt de laatste hand ge legd aan een raket, die twee „maal krachtiger is dan de Duitse V 2 en die een vliegbereik heeft van - 650 km. weerbericht WARM Warm weer. In het Zuiden en Wes ten van het land tijdelijk meer bewol king met plaatselijk enkele regen buien, hier en daar met onweer. Matige wind tussen Oost en Zuid. Hoe Van der Waals in contact kwam met Vorrink De vierde zittingsdag in het proces tegen Van der Waals bracht in de morgen een der belangrijkste illegale groepen, het „Nationaal Comité" voor het voetlieht. Schreieder vertelt, dat het „Eng- land-spiel" voornamelijk ook werd gespeeld om te trachten het „Natio naal Comité" te benaderen, 't Eerste contactpunt vormde een foto van twee kinderen, die een „gedropte" agent bij zich had. Een radio-boodschap uit Londen gaf opdracht met de foto naar een adres in Amsterdam te gaan, waar materiaal moest worden afgehaald. Van der Waals ging erop af en bleek bij een der leden van het Nationaal Comité te arriveren. Hij hoorde daar, dat Koos Vorrink, die als belangrijkste figuur gold, zeer voorzichtig werkte en zelfs voor eigen kring moeilijk te benaderen was. Eén zin uit eigen brief Het gelukte Van der Waals echter Vorrink van zijn soliditeit te over tuigen, door ëen telegram uit Londen aan de verschillende leden van het Comité te doen rondsturen, waarin een zin uit een brief van Vorrink aan 'n vriend in Engeland werd geseind. Het bleek Van der Waals, dat Vor rink aan het hoofd stond van twee organisaties. nJ. een sabotage-organi- satie die zich met passieve weerstand bezig hield en het Nat Comité, dat ten doel had een illegale regering te stichten. Vorrink verzond via Van der Waals vele telegrammen naar Engeland om van de regering voor de plannen goedkeuring te krijgen. Een vliegtuig verscheen Er kwam antwoord, maar Vorrink wilde voor persoonlijk contact J. van Tiien naar Engeland laten gaan. Van der Waals vond dit te bezwaarlijk: hij zorgde wel voor een vliegtuig, dat van Hoorn op zou stijgen, maar liet Van Tijen onderweg arresteren. Schreieder kreeg belangrijke papie ren door deze arrestatie in handen en Vorrink en vele medewerkers werden later ingerekend. A'röstaties onder „Dienst Wim" Later op de dag komen de arresta ties onder de leden van de „Dienst Wim", een Zuidelijke yerzets-organi- satie onder de Belg Gaston van der Meerschen ter sprake. Van der Waals drong zich op de bekende wijze in en in totaal werden 50 mensen gearresteerd. Het koerier- stertje W. Proost verbrandde mate riaal van de groep na deze arres taties en weigerde Van der Waals hem documenten te geven en een paar brieven voor hem te posten. Van der Waals, ging, maar kwam even later terug met een van zijn mannetjes. In zijn hand had hij een geladen pistool, Belgisch Nederlands team van Van 10 nnr 's ochtends tot 9 uur 's avonds was het douanekantoor van Baerle Nassau het toneel van justitië le bedrijvigheid. Vier Nederlanders en vier Belgen werden daar op scherpe wijze ondervraagd, tot zij eindelijk door de mand vielen en bekenden schuldig te zjjn aan een zeer grote handel in valse distributiebescheiden. Tachtigduizend textielpunten. Het begon op 4 April, toen de Am sterdamse politie een 35-jarige koop man en een 47_jarige perser met hun respectievelijke echtgenoten, allen woonachtig in de Sint Anthoniebree- straat, arresteerde wegens het in be zit hebben van valse distributiebe scheiden. 1500 mud kolen De gearresteerden bleken niet min der dan 75 a 80.000 textielpunten en 1500 mud kolen te hebben verhandeld. Paul Hoffman twijfelt De administrateur van 't E.R.P., Paul Hoffman, is als eerste door de toe wijzingscommissie van het Amerikaan se huis van Afgevaardigden gehoord over de hulp aan Europa. Hij ver klaarde, dat het bedrag ad 5.3 milliard dollar onvoldoende zou kunnen blij ken te zon om het herstel in Europa in de gewenste jnate tot stand te brengen. Hij hoopte de productie in alle by het herstelplan betrokken lan den op te voeren, doch was er niet zeker van, dat dit ook werkelijk zou kunnen geschieden. PAUL DE BORMAN OVERLEDEN Ridder Paul de Borman, president van de Royal Leopold Club de Bruxel- les en een der prominente figuren uit de Belgjfcche tenniswereld, is overle den. Hij telde ook in Nederland tal rijke vrienden. dat hij op de dappere vrouw richtte.. In Scheveningen, tijdens een verhoor waarin zij niets uitliet vroeg hij haar: „Heb je het nu naar je zin? Je lijkt wel een nonnetje in je baaien rok ken" Mej. Proost heeft in Duitsland ge zeten van 5 Aug. '43 tot de bevrij ding en is nog onder doktershanden. Van der Waals ontkende, haar ooit te hebben gezien. Bij hun verhoor verklaarden zij de coupures gekocht te hebben van een Belg. Hierop heeft de Belgische po litie vier Belgen aangehouden, die nu met de vier Amsterdammers zijn ge confronteerd en tenslotte bekeyd heb ben. Bij de gearresteerde Belgen bevond zich ook de drukker van de valse coupures. Mevr. Roosevelt vertrok, mei naar haar genoemde iulpen Woensdagochtend is mevr. Roose velt met het vliegtuig van Prins Berahard, dat deze zelf vloog, naar Londen vertrokken, van waar zij scheep zal gaan naar Amerika. Voor haar vertrek werd haar een bos tulpen overhandigd: Mevr. Roo sevelt was zeer verrast, toen zij hoor de, dat dit een nieuwe variëteit was die de naam had gekregen van Anna Eleonora-tulp en die gekweekt was door de inmiddels overleden kweker Rijnsveld uit Hillegom. disti De Gasperi: Actie tegen werkloosheid en landbouwhervormingen" De Gasperi sprak, door duizenden toegejuicht, te Rome over de verkie zingsuitslag. Hij beloofde het'volk een aetie tegen werkloosheid en landbouw hervormingen. „Dit programma zal uitgevoerd worden", zo zei hij, „maar op één absoluut noodzakelijke voor waarde: handhaving der vrijheid". De uiteindelijke zetelverdeling voor Senaat en Kamer is nog niet bekend, maar waarschijnlijk hebben de Chris ten-Democraten voor de twee licl^- men resp. over 130 en 303, het Volks front over 74 en 178 zetels de beschik king. Vijf kievitseieren in één nest De tijd van „kieften-eie- ren" zoeken is al weer voor bij- Sinds 15 April is het ver boden de nesten van de kie viten te „plunderen", en de mooie eitjes er uit te halen. Niet ieder zal het echter zien gebeuren als de heer J. Kater van de Pettemerkluft, die vorige week vijf kievits eieren in één nest vond. Voor diegenen, die het niet weten, drie of vier eieren is normaal. Vijf is zeldzaam. Vleesranlsoen gered Naar het ministerie van Voedsel voorziening mededeelt, is er momen teel geen gevaar voor onze vleespo sitie aanwezig, al leek het er de laat ste tijd zeer op, dat ons land op dit gebied in een impasse zou geraken. Door enige gelukkige aankopen uit België en Engeland, speciaal van scha penvlees, is de huidige positie weer van die aard, dat de weer een tijdje voort kunnen. MATZES EN TOAST ZONDER BON Met ingang van heden zijn matzes en toast zonder bon verkrijgbaar. De vervaardiging van deze producten is nog beperkt zodat het niet mogelijk is, ongelimiteerde hoeveelheden te ko pen. BONNENLUST EENMAAL IN DE TWEE WEKEN Evenals het vorig jaar zal, teneinde de winkeliers de gelegenheid te ge ven hun winkels enige tijd voor va- cantie te sluiten, van 4 Juli t.m. 11 September a.s. in plaats van iedere week, eenmaal in de veertien dagen een bonnenlijst bekend worden ge maakt. Een KLM,vliegtuig is met medica menten aan boord voor het troepen transportschip „Volendam", waar thans twaalf babies aan ernstige maag darmstoornissen lijden, naar Egypte vertrokken. Geneeskundig personeel is van de „Grote Beer'" op de „Vo lendam" overgestapt om assistentie te verlenen. Hollandse zindelijkheid Op het consultatiebureau. We zitten in de wachtkamer Vrouwen met en zonder kin deren, mannen, meisjes, al len voor TBC-onderzoek. Het is er niet prettig. De verhalen die je te horen krijgt zijn veelal niet opwek kend. Een kind begint over te geven. Vlug komt een zuster met een natte doek en verhelpt het ergste. Een ander kind zit bij moeder op schoot met een sinaas appel te spelen, tot ze de vrucht laat vallen, die pre cies in de natte plek rolt. Opnieuw krijgt het kind de sinaasappel na enkele om zwervingen te pakken. Moe der heeft het druk met een gesprek, het kind heeft het druk met de sinaasappel. Het zit er heerlijk op te sab belen. Na alle omzwervingen van deze vrucht schijnt me dit min of meer strijdig met de gezondheidsleer, maar de moeder denkt er anders over Waar zal ik me tenslotte mee bemoeien? Een paar minuten later krijgt het kind echter een geduchte uitbrar- der. Het heeft een pit op de grond gegooid. En dat is de wollSnd«o T'^-'iikheid toch te ua gekomen Baby van tien maanden ternauwernood aan dood ontsnapt In het s.g. „Branbantse dorp" te Rotterdam is een echtpaar gearre steerd, dat rijn vier kleine kinderen in ergelijke staat van verwaarlozing bracht en liet verhongeren, tengevol ge waarvan de kleinste, een knaapje van tien manden, in levensgevaar he,eft verkeerd. Op klachten van de omwonenden kon de kinderpolitie nog juist op tijd ingrijpen. De kamer: een vervuilde beestenstal De toestanden, zoals de kinderpoli tie die aantrof ih de Deurnestraat bij de 27-jarige machinebankwerker G. H. S. tarten alle beschrijving. De huiska mer leek meer een vervuilde bees tenstal dan op een deel van een wo ning. De stank was er ondragelijk, want er lagen hopen vuil van een hond en haar vier jongen. De vier kinderen lagen vermagerd en ontoonbaar in hun beviiilde bedjes. Ze hadden bijna geen kleren aan het lijf. De meegekomen Het „Westen" won een slag tegen het „Oosten' Het Westen heeft een slag tegen het Oosten gewonnen, dat is de eerste indruk van de Italiaanse verkiezin gen. Men zou geneigd zijn er aan toe te voegen )wat in indrukwekkende koppen ook vele kranten deden): To- gliatti is vernietigend geslagen. Maar bij een nadere beschouwing van de verkiezingsresultaten heeft men reden om op dit punt iets voorzichtiger te zijn. Iemand, die vernietigend of ver pletterend is verslagen, is althans voor geruime tijd uitgeteld en het is zeer de vraag of dit met de partij van Togliatti het geval is Wie de resultaten van deze verkie zingen vergelijkt met die van 1946, ziet, dat de verschuivingen in de machtsverhoudingen belangrijke dln- genn te zeggen hebben. Twee jaar geleden had de Christen- Democratische Partij 35.2 procent van het totaal aantal stemmen, nu onge veer 48 (voor de Senaat, volledige uitslag, 47.9%; voor de Kamer 20 van de 26 millioen stemmen 48.5 De communisten hadden toen 18.9 de socialisten 20.7 Deze beide par tijen zijn thans verenigd in het Volks front, dat voor de Senaat 31 haalde en voor de Kamer (voorlopige uit slag) 32.1 dus ruim 31 Dit cijfer had 39.6 kunnen zijn, wanneer alle socialisten Nenni waren blijven vol gen, maar, zoals men weet, heeft eerst Saragat zich afgescheiden en daarna Lombardo. Zij verenigden nu ruim 7 van het aantal stemmen op zich. Duidelijk is dus, dat deze partij, die zich op het Westen wil oriënteren, die stemmen aan het Volksfront heeft onttrokken, welke een achteruitgang van ultra-links suggereren. Ziet men echter door de getallen heen naar de inwendige verhoudingen, dan komt een versterking van het meest mobiele gedeelte van het linkse blok, de com munistische partij, naar voren. Een blok van linkse socialisten en com munisten betekent in de praktijk, dat het accent naar de meest radicale groep wordt verlegd: de isolering van het blok in het politieke leven even als de strengere discipline der com munisten brengen dit verschijnsel on vermijdelijk met zich mee. Voor de practijk, zo kan men het met enige overdrijving zeggen, geldt nu dat de communisten van 18.9 in 1946 op ruim dertig procent zijn gesprongen. Het moge dan waar zijn, dat zij op meer, mogelijk zelfs op volstrekte overwinning gerekend hadden over schatting van eigen kracht komt bij zelfbewuste mensen en partijen meer voor. Maar het zou hoogst gevaarlijk zijn voor de tegenstander, wanneer deze denkt dat de tegenvaller de acti viteit der communisten zou verlam men of ook maar remmen. Men weet trouwens wel beter in het andere kamp. Saragat en Lombardo hebben inderdaad een aanzienlijk succes be haaldmaar het zal zeer van de toekomstige ontwikkeling afhangen, of hun Socialistische Unie zich zal consolideren. Wat is, aan de andere kant, de be tekenis van de overwinning van de Christen-Democraten? Ten eerste is de „Votate"-campagne een succes ge worden, de actie om ook de lauwen en onverschilligen tot stemmen te brengen. De percentages uitgebrachte stemmen waren voor Italië, waar het analphabetisme en dus de politieke des-interesse groot is, abnormaal hoog. De Gasperi is zuinig geweest en men heeft niets verwaarloosd. Maar daar mee is de stemmentoevloed nog lang niet te verklaren. Een vergelijking van de krachtsverhoudingen der ove rige partijen van '46 en nu brengt licht. Alle kleine partijen zijn in stem- menaantal aanzienlijk gedaald. De Republikeinen verenigden twee jaar geleden nog 997.690 stemmen op zich, thans ongeveer 500.000, een achter uitgang dus van ongeveer 50 De Monarchisten zijn achteruitgegaan van een zeven tot een twee procent. En opmerkelijk is de stand van zaken bij de neo-fascisten. De Uomo Qualun- que, de „Partij van de Gewone Man", kreeg in '46 nog 5.4 der kiezers achter zich. Thans de Movimente So ciale Italiano, dezelfde partij met een andere naam, waarvan de aanhangers onlangs van zich deden spreken door hun „Dood' aan de Joden"-demonstra- ties, kreeg nu 1.1 (voor de Se naat) Dit behoeft nog geen verzwakking van het fascistische element te bete- Buiienlands Overzicht kenen en politieke waarnemers zijn er ziqh wel van bewust dat het dit inderdaad ook niet betekent. De fas cisten zijn echter, omwille van het tijdelijk gemeenschappelijk doel, be strijding van het communisme, in grote meerderheid naar de partij van de minister-president overgegaan. De correspondent van „De Volkskrant" belichtte dit als volgt: „Laten we eer lijk zijn: zes weken geleden, toen nie mand deze anti-communistische la wine verwachtte en de Christen-De. mocraten dachten, dat het linkse bloc misschien een kleine meerderheid kon halen, heeft De Gasperi overwogen of het noodzakelijk zou zijn met de fas cisten samen te werken om Italië te redden." De kleine partijen zijn ech ter van de kaart; er is sprake van een rechtse concentratie. Wanneer wij naar de toekomst wil len kijken, dan worden deze dingen van het grootste belang. Voor het ogenblik is er een halt toegeroepen aan het doordringen van het commu nisme en dus van meer invloed der Sovjets in „West"-Europa. Het bete kent ook, dat het Marshall-plan en de West-Europese Unie een kans krij gen zich te ontplooien, ook naar het Zuiden. Dit is weer van belang met het oog op de Turkse en Griekse kwesties en op de toestand in het gehele Middellandse Zeegebied, toten met ook Palestina. Maar: er is nog niet meer dan een Jeans. De Gasperi staat aan het hoofd van. de grootste partij, die in zichzelf echter verdeeld is. Tegenover zich heeft hij een sterk blok van radicalen, dat „gezuiverd" is door het uittreden van Saragat en Lombardo en, wat van de allergrootste betekenis is. de vol ledige controle heeft over de vakbe weging. Wanneer De Gasperi het Volksfront in de regering opneemt, zal hij het stuur over de wagen ver liezen. Hij zal dat dus niet doen. Maar wanneer het Volksfront geïso leerd is. vormt het een machtige op positie in werkelijkheid heeft De Gasperi de bijna onmogelijke taak om zonder en, op beslissende punten, mis schien tegen de arbeiders te regei-en. Dit maakt de kansen op een merk bare verhoging van het welvaartspeil door het Marshall-plan minder maar wanneer de economische situatie in Italië niet verbetert en zelfs: zich grondig wijzigt, dan zal het Volks front in kracht toenemen. Het economisch stelsel, dat mede door De Gasperi in bescherming wordt genomen is een groter gevaar voor zijn macht dan de lichte machinegeweren en karabijnen waarover de Volks- fronters de beschikking hebben dokter constateerde bij de jongste twee kinderen, de baby van tien en 'n meisje van 21 maanden, bronchitis en middenoorontsteking, maar de moeder had het niet nodig gevonden genees kundige hulp in te roepen. Beide kinderen werden onmiddellijk naar een kinderziekenhuis gebracht. Voor het leven van de baby werd aan vankelijk gevreesd, maar het levens gevaar is thans geweken. Ook de oud ste twee kinderen, jongens van 3 en 4 jaar, waren ernstig vervuild, on dervoed en vermagerd. Moeder at voor guldens ijs En tooh, de man verdiende f 47 per week plus kinderbijslag en de huur -bedroeg f 3.50 per week. Niette min was er ook belangrijke huur schuld en binnen in de woning was veel vernield. De 25-jarige moeder liet zich niets aan haar kroost gele gen liggen. Ze was de hele dag op stap en kocht soms op een middag voor twee gulden aan Ijs, terwijl de kinderen honger leden. Toen een twee tal verpleegsters van de gemeentelijke dienst voor Sociale Zaken eens hulp wilden verlenen, weigerde de man haar toe te laten. Hij was, zeide hij, best in staat voor zijn eigen.kinderen te zorgen Verrassende zege van Keres op Reshevsky Keres-Botwinnik weer afgebroken Een grote verrassing heeft zich voor- ge da a& bij de strijd Reshevsky-Keres. Leek het eerst alsof de afgebroken stelling voordelig was voor de Ame rikaan - hy atond een pion voor - Keres bewees anders. Hij haalde alles uit zijn stelling, wat er uit te halen was en door zijn fenomenaal spel slaagde hy er in, een toren van Res hevsky geheel in te sluiten, waarna de Amerikaan was gedwongen dit stuk voor een loper te ruilen. Toen was het uit. Keres liet 2yn buit niet meer glippen en nadat hy nog een loper had verloren, gaf Reshevsky op.. De andere afgebroken party Keres- Botwinnik gaf een gecompliceerde stelling. Op de 63e zet werd de partij weer afgebroken in een voor Botwin- nik steeds gunstiger wordende stel ling. Botwinnik heeft dan ook buiten gewoon fijn gemanoeuvreerd met zijn koning, die hij naar het midden van het bord bracht, wat in het eindspel van groot belang bleek. Harriman is benoemd tot „reizend ambassadeur" voor het Europese Her stel Program j

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1