0e
Utmaadef
Langs dn straat
N.HOLLANDSE
PERS 1945
Meidag
GDYNIA
Goldschmidt (Lux.) nam Bakker
zijn Oranjehui
Tweede Kamer
aanvaardde
grondwetsherziening
Een felle sirijd woedt om Arabische
stad Katamon
Sirijd om Jaffa
voorlopig gestaakt
4e Jaargang No 1225
Zaterdag 1 Mei 1948
Uitgave voor tfe gelijknamige Stteh ng.
WM- hoofdred. A Erik* Westerweg 338.
Alkmaar. t«i 3300 Bedatlit en admlnlstra-
tiet Ridderstraat hoek Oudegracbt Tel 3967
Opnieuw zullen vandaag de vlag
gen wapperen boven de stoeien be
togers die in stad en land net Meifeest
zullen vieren.
Van ouds beeft de Meidag voor uc
aibeiders een aparte betekenis gehad
Het was de dag, waarop de arbeiden
de klasse zich internationaal verbon
den voelde in c€ stryd tegen het kapi
talistische stelsel. Het was vooral
de dag, waarop gedemonstreerd - werd
voor wereldvrede
De ouderen in de socialistische be
weging zullen aan de eerste Meidagen
w vele schone herinneringen heö
ben. Hun aantal was dikwijls nog mei
groot, maar hun idealisme onovertref-
felijk en in hun hart hadden ze de
zekerheid van de aanstaande over
winning En wa; het voornaamste was
het feest "ert gedragen door eenheid
Sedert dien is er veel verandero
in de wereld én is er ook een grote
verandering gekomen over de Meida
gen.
De feesten zijn omvangrijker gewor
den. Het aantal deelnemers is ontzag
lijk veel groter geworden: Tijdelijk
hebben de nationaal-socialisten zich
zelfs er van meester gemaakt. In vele
landen is een streven waar te nemen
om de eerste Meidag tot officiële feest
dag voor de gehele bevolking te be
stemmen, de dag van de arbeid.
Wij hopen vurig, dat het niet zo
ver zal komen, dat de eerste Meidag
over de hele wereld en in alle landen
tot een officiële feestdag zal worder
Dan toch is het karakter van de
Meidag, die ondanks toeneming van
de omvang in betekenis heeft ingeboet
volkomen verloren
De eerste Mei moet geen dag van
sFur worden Want dan hoeft ze niets
meer tot de mensheid te zeggen, dan
dat er weer een vrije dag meer is
We hebben het gezien aan Duitsland,
waar in de laren voorafgaande aa"
ÏS39 het gehele volk meedeed aan de.
Meivierinp. Het werd een demonstra
tie van zinloosheid
Zoals elke demonstratie, waaraan
niet met overtuiging wordt meege
daan. een zinloosheid op zich zelf is.
Machtsvertoon zonder intaovd
De eenheid onder degenen die het
Meifeest vieren is verloren gegaan
We hebben nu Meibetosingen en de
monstaties in soorten. We willen ons
niet verdienen in ce oorzaken van dez?
scheuring. We constateren alleen, dat
in een tijd van dj grootste nood en de
somberste vooruitzichten Meistoeten
elkaar zullen kruisen. Wellicht is het
zelfs zover gekomen dat er over en
weer vijandige blikken worden gewor
pen. En toch vieren we vandaag het
Meifeest. O..dat ondanks alles de drane
in ons leeft te cetHgen van onze wil
naar wereldvrede.
En omdat - on<- verheugen, dat
de sfriid die voorheen de arbeiders
voerden, nie* alleen meer een striid
van de arbeiders is maa*- tal van an
<Je*-"n heeft aangetrokken
7o gaan we deze Meidag in. ver
vuld van een sterk verlangen naa-
xoni-1" <*~'*«ehtig'rtaid. rerwn' we eve«
al* demopstreten voor de
wereldvrede
Mi"- - kom.n met duizenden ei>
tienduizenden, de werkers der wereld
N'e» ah«en socialisten of communister
mea" ellen dir> -to vrede aan het hart
gaar
Want zo moet het worden, dat op
d<»7.o M<Mda«on. nu en in de toekomst
alle vriv-°ren over de hele aarde in
volle pensg-zindheid hun stem laten
horen aan de mach,v>»hhers in alle
landen: Wy willen wereldv ;de.
Moge deze schone dag eenmaal ko
men Het aan de mensheid zelve
v.Z
IN INDO ESIë GEVALLEN
Naar de regering bekend maakt, is
op 21 April j.1. in Indonesië overleden
soldaat 1ste kl. E. T. Dekker, stbnr.
250415053, afkomstig uit Warmenhui-
zen.
BOND v. STAATSPENSIONNERING
ZUID-SCHARWOUDE Er zullen
pogingen aangewend wrrden om de
vroeger bestaande Bond voor Staats-
pensionnering weer op te richten.
ALGEMENE VERGADERING
NOORDERMARKTBOND
NOORD-SCHARWOUDE De datum
voor de Algemene vergadering van
de Noorder Markt Bond is vastgesteld
op Zaterdagmiddag 8- Mei om 2 uur
in hotel „De Bufg"- te Noord-Schar-
woude
Geboren uit een wil, die driftig als een speer
zich trillend vastbeet in een zeer begeerde aarde.
En zich verwikken noch verwegen liet al eer
een volk aamde aan de zee en over golven staarde.
Een pier slaat hard en strak zijn lelie hoek in zee.
Omarmt schepen en kaden. Een stad van bonzend leven
verrijst waar eens aan 'n dichtgeslibde rêe
de trage vissersschuiten statig huiswaarts dreven.
Thans dreunen hamers in een drijvend dok.
En rekken zich de halzen van de kranen.
Hier leeft de zee, hier zwoegt een moedig volk
onder de bonte kleuren aller landen vanen.
Nooit brak een energie zo toomloos hevig uit
Nooit stuwde een volk zijn bloed zo driftig op tot leven.
Gdynia, jong hart, de wereld hoort Uw luid'
en rusteloze roep zich U over te geven.
Jan H. de Gtooi
RONDE VAN NEDERLAND
Zuid-Europeanen verliezen het van kou en regen
Van Eindhoven naar Breda heeft
het vrijwel aan een stuk door gere
gend en het was een allesbehalve fleu
rig troepje, dat doorweekt tot op het
gebeente (ondanks jasjes van plas
tic en de laag krantenpapier op borst
en rug) de grote weg oppeddelden.
Het was niet alleen nat, maar ook
akelig kil.
De Belg Didden maakte van het
gebrek aan animo by de anderen ge
bruik om zijn slag te slaan. Meteen
na de start werkte hij zich naar vo
ren en nauwelijks waren de buiten
wijken van Eindhoven achter de rug
of hij spurtte zich los uit het hoofd-
peleton, dat niet reageerde. In korte
tijd had hij 500 m. voorsprong en stug
doorrijdend kwam hij als eerste Til
burg binnen.
Sleeds gioter vooispiong
Didden was toen 3 min. en 35 sec
op de hoofdgroep uitgelopen In Bre
da was zijn voorsprong uitgegroeid
tot 5 min. De belangstelling was daar
overweldigend, de renners werden uit
bundig toegejuicht. Alle fabrieken
hadden hun personeel een uur vrijaf
gegeven om de wielerkaravaan te
kunnen bekijken.
Didden, die er een prachtige, con
stante gang in hield, zonder ook
maar een moment te verslappen kon
zijn voorsprong nog vergroten, en
bij Wouw, enkele kilometers voor
Bergen op Zoom was de positie als
volgt: aan de kop Didden, op 4 min.
45 sec. de Ruiter. Stuyts, de Korver
en van Nek. Tussen Wouw en Ber
gen op Zoom kreeg leider Bakker een
inzinking en verloor contact met het
peleton.
Achiei volging!
Intussen maakte het peleton volle
ernst met de achtervolging. Tn waai
ervorm rijdend, zodat ze elkaar om
de beurt beschermden tegen de har
de wind, jachtten zij achter de leider
aan. Didden draaide nu niet zo goed
meer. Even voor Goes was zijn voor
sprong al tot 2*4 minuut geslonken.
Hij voelde blijkbaar, dat hij onher
roepelijk ingehaald zou worden en
vertraagde zijn tempo, voortdurend
omkijkend. Het was even droog ge
weest, maar toen bracht dè Zuidwes
ter weer zware wolkenmassa's boven
Op deze pagina plaatsen wij
ec i gedicht van de in 1901 in
Alkmaar geboren dichter-jour
nalist Jan H. de Groot. Geen
„1 Mei-gedicht", dit vers, al
zingt het van de kracht van
het leven. Maar Gdynia, toen
de dichter het bezocht, een
bloeiende Poolse havenstad,
werd enige jaren later als zo
vele steden vermorzeld onder
de laars van Mars.
Omdat de Meimaand voor ons
geslacht nimmer meer alléén
de lentemaand zal zijn, maar
de maand waarin leven en dood
nauw zijn verbonden, kozen
Wij dit gedicht.
de Zeeuwse polders en in de piasbui
en zwoegden de renners achter elkaar
In Goes was Didden ingelopen en zo
trok een groep van 16 renners Vlis-
singen binnen met een voorsprong
van ongeveer 14 minuten.
1. Didden (België A) 4 uur 47 min.
20 sec.; 2. Middels (België Ai: 3.
Pools (België A); 4. De Korver (Z-H)
5. Vooren (Zaanstreek); 6. Roglera
fEelgië A); Qout^be (Fr.); 8.v.
Beek (Zaanstr.); 9. Syen (Limh.); 10.
Diderich (Lux.); 11. de Ruiter (Z-H)
12. Goldschmidt (Lux.); 13. Verpoor-
te (België A)14. Kirchen (Lux.);
15. Motké (N-H); 16. Loos (N-H)
(Allen zelfde tijd als Didden); 17. De
Baere (België B) 5 uur 1 min. 15
sec. en in dezelfde tijd achtereenvol
gens: Bernardoni (It); Stuyts (Ned.)
Van Geldern (N.B.).
Van deze etappe z|jn 58 renners
aangekomen. Goldschmidt (Lux.) is,
thans drager van de oranjetrui.
Didden v/on de 7e, Poels
de 8e étappe
De achtste étappe Vlissingen—Hulst
heeft grote verrassingen gebracht in
het algemeen klassement. Bakker, die
tot dusver met grote voorsprong aan
de kop lag, is hiervan verdrongen
door de Luxemburger Goldschmidt,
tcrwyl Vooren naar de derde plaats
sprong. Bakker Is thans achtste met
8 minuten achterstand op de leider.
VlissingenHulst zou oorspronke
lijk een wedstrijd tegey het uurwerk
voor ploegen worden, maar diverse
technische moeilijkheden noodzaak
ten de organisatoren, de start geza
menlijk te doen plaatsvinden. Het pe_
leton bleef bij elkaar tot 38 km. voor
Hulst, toen de Luxemburger Clemens
en de Nederlander Van Geldern los
kwamen. Zij werden echter weer in
gehaald, waarop de Belg Louis Poels
de eindsprint won. Francken wa6 de
eerste Nederlander.
De striemende regen en de felle
kou hebben intussen reeds heel wat
slachtoffers gemaakt. Alle Spanjaar-
den zijn uit de course verdwenen, ter
wijl er nog slechts twee Fransen en
twee Italianen over zijn.
Het officiële klassement van de
achtste étappe luidt:
1. Poels (België B) 2.06.30 urn-; 2.
Francken (N.Brabant B); 3. Tarchini
(Zwitserland); 4. Tallieu (België A);
5. De Best (N.Holland); 6. De Ruiter
(Z.Holland); 7. Croci-Torti (Zwitser
land); 8. Syen (Limburg); 9. Smits
(N.Holland); 10 Rogiers (België).
Het algemeen klassement is thans
als volgt:
1. Goldschmidt (Luxemburg) 33.46.39;
2. Rogiers (België A) 33.48.31; 3. Voo
ren (Zaanstreek) 33.48.32; 4. Poels
(België B) 33.50.05; 5. De Korver (Z.
Holland) 33.50.38; 6. Van Beek (Zaan
streek) 33.52.40; 7. De Ruiter (ZJIol-
land) 33.53.57; 8. Bakker (Zaanstreek)
33.54.48; 9. Kirchen (Luxemburg)
33.59.04; 10. Motké (N.Holland) 33.59.51
De daaropvolgenden liggen allen
boven de 34 minuten.
Herdenking in de hoofdstad
In Amsterdam zal op 4 Mei van half
acht tot half negen de Dom gesloten
zijn voor alle soorten voertuigen. Dan
zullen dé stille stoeten die langs een
viertal fussilladeplaatson gaan, waar
zij bloemen gaan brengen, zich ver
zamelen voor een herdenkingsplech
tigheid bij het monument óp het Mid
den-Damterrcin. Burgemeester 'd Ail-
ly zal deze plechtigheid met een kort
woord inluiden. Er zal koraalmuziek
worden gespeeld en een kwartier
lang zullen alle kloeken van Amster
dam luiden. De openbare straatver
lichting wordt om 8 uur precies aan
gestoken voor twee minuten als een
appèl aan degenen, die hun offer
brachten voor onze vrijheid. Gedu
rende die twee minuten zal er een
absolute stilte in acht genomen wor
den.
Né de verkiezingen
Hoe de Gasperi denkt over
hef thema „bezitters-bezitlozen"
De Italiaanse premier, Alcide de
Gasperi, heeft in een radio-toespraak
verklaard, dat de bezitters de niet-
bezitters moeten helpen. De I-Mei-,
dag moest een dag zijn van demon
stratie van nationale solidariteit,
waarop de bezitters tot de erkenning
moesten komen van hun sociale ver
plichtingen ten opzichte van de wer-
'kers.
Eveneens moesten de werkers be
grijpen, dat hun vooruitgang verbon
den was met de nationale economie
en dat er onderlinge afhankelijkheid
bestond tussen salarissen, lonen, prij
zen en kosten. De Gasperi legde de
nadruk op het belang van de geeste-
lijke waarden.
„De materialistische gedachte is ons
vreemd", aldus zeide hij, „als een pro
duct dat kunstmatig is ingebracht in
het sociale leven, dat onze voorvade
ren op de Christelijke beschaving
hebben opgebouwd".
ONTPLOFFING IN ATOOM.
LABORATORIUM.
In het laboratorium-gebouw van de
.General Electric Company" te New-
jYork heeft zich een ontploffing voor-
edaan van zulk een kracht, dat een
mployé door een raam naar buiten
werd geslingerd en dood viel, terwijl
een gehele verdieping van het ge
bouw geruïneerd werd. In het labo
ratorium worden proeven genomen
op het gebied van de atoomsplitsing.
Nadat 't amendement-Til anus over
de poKitie van het Hoofd der Unie
zonder stemming was aangenomen en
het amendement-Vonk ingetrokken,
heeft de Tweede Kamer gisteren het
wetsvoorstel tot wijziging der grond
wet met 64 tegen 21 stemmen aan
genomen. Tegen stemden de leden
van de C.P.N., de Staatkundig Gere
formeerde Partij en de Anti-Revolu
tionairen. Het wetsvoorstel houdende
instelling van het instituut der Staats
secretarissen werd in de avondver
gadering zonder hoofdelijke stemming
aangenomen. De communisten en de
chr.-historisehen worden geacht te
hebben tegengestemd.
Brandstoffenbonnen
01 en 02 geldig
Van de pas uitgereikte brandstof-
fenkaarten TA 806 zullen met ingang
van 3 Mei a.s. de bonnen 01 en 02
geldig worden verklaard. Elk van
deze bonnen geeft recht op het ko
pen van drie eenheden vast brand
stoffen. Om de handel tijdig te kun
nen bevoorraden is het wenselijk, de
bonnen vó<Jr 15 Mei a.s. Bij de brand
stoffenhandelaar in te leveren. Van
enige verruiming in de anthraciet-
voorziening kan nog geen sprake zijn.
Van 3 Mei af zullen bruinkoolbri
ketten en koolslik zonder afgifte van
de distributiebonnen kunnen worden
verkocht.
Vliegtuigen stortten neer
Bij Avignon is een RAF-toestel neer
gestort. Volgens ooggetuigen is het,
toestel, dat »n een hevig onweer vloog
en zeer weinig zicht had, door de blik
sem getroffen en in brand geraakt.
Negen slachtoffers zijn gevonden.
Naar verluidt zou het vliegtuig elf
persohen hebben vervoerd.
Op het vliegkamp Florennes in Bel
gië is een Spitfire, die voor een proef
vlucht opsteeg, neergestort op eender
barakken van het kamp. De piloot
werd op slag gedood. Drie militairen,
die in de barak verblijf hielden, wer
den licht gewond. Het ongeluk schijnt
te wyten te zijn aan een motordefect
na de start.
Britten dreigen met represailles
op Joods Jeruzalem
Om de Arabische voorstad van Jeruzalem Katamon woedt thans een
hevige slag, die in het voordeel der Joden schijnt uit te vailen.
De Britse autoriteiten te Jeruzalem hebben het Joods Bureau officieel
doen weten, dat, tenzü de Joodse aanvallen op Katamon beëind gd word
en, de Britse autoriteiten alle mili-taire middelen zullen gebruiken met
inbegrip van de koninklijke luchtmacht om Joods Jeruzalem aan te vallen.
Aldus een woordvoerder van het Joods Bureau, die daaraan toevoegde:
„zelfs de Duitsers dreigden niet met zulke represailles".
De voorzitter van de Veiligheidsraad, Alfonso Lopez, heeft een brief van
de Palestina-commissie voorgelezen, waarin verklaard wordt dat de toe
stand in Palestina snel slechter wordt.
Voor Jeruzalem werd
bestand gesloten
De strijd om Jaffa werd voor acht
tien uur gestaakt. Na een waarschu
wing van de Palestijnse regering met
„represailles" tegen Tel Aviv, ver
zocht de Joodse strijdmacht om een
wapenstilstand. Door de Britse com
mandant zijn daarop vre esonderhan-
delingen tusser de Arabieren en de
Joden aangeknoopt en de Joden heb
ben zich teruggetrokken in de Mans-
jieh-wyk van Jaffa.
Bovendien Is een bestandsovereen
komst tussen de Joden en de Arabie
ren betreffende Jeruzalem getekend,
welke door de zender van de Veren.
Naties is omgeroepen en o.m. inhoudt
dat het bevel tot het staken van vu
ren in de oude stad zo spoedig moge
lijk gegeven zal worden. Ook andere
militaire acties en gewelddaden in Je
ruzalem moeten ophouden, op de na
leving van de bepalingen zal een on
partijdige commissie toezicht houden.
De Palestijnse-commlssie van de
Ver. Naties, die een basis trachtte te
vinden om tot een wapenstilstand
voor geheel Palestina te komen, heeft
haar opdracht teruggegeven. De com
missie toont zich zeer ongerust over
de berichten omtrent de op handen
zijhde Arabische invasie.
„Wilde" staking Ie Hannover
Ongeveer 11600 metaalarbeiders te
Hannover hebben, tegen het advies
van het stakingscomité in, het werk
neergelegd uit sympathie met 4.000
stakers van de Hanomag fabrieken.
De arbeiders hebben verklaard te
zullen blijven staken totdat hun eisen
de- verhoging van het broodrant
soen tot het peil in de andere sta
ten, de honorering van de vleesrant-
soenen voor de maand Mei en het
verstrekken van beloofde doch nog
niet ontvangen rantsoenen inge
willigd zouden zijn. Waarschijnlijk
zullen Maandag zich nog 9.000 arbei
ders tegen het advies van hun vak
vereniging in bij de staking aansluiten.
HET SPEL MET DE DOOD.
Toen de 20-jarige W. Pijnenburg
uit Deurne bij werkzaamheden te.
Susteren een pantservuist had gevon
den, wilde hij deze demonteren. Het
gevolg hiervan was, dat het projec
tiel uit elkaar sprong. Een scherf trof
de jongeman in de hartstreek, waar
door hij onmiddellijk gedood werd.
weerbericht
ZWAKKE NOORDEWIN'D.
Wisselend bewolkt met vocral aan
de kust nog enkele buien. Zwakke tot
matige wind overwegend uit Noor,
delijke richtingen.
Voor de sigarenwinkel staat
een heer. Ogenschijnlijk 'n vtff
en zestiger en iemand, die het
leven in verschillend, vormen
heeft genoten. We taxeren hem
als een minnaar van een glas
wijn en een goede sigaar. In
deze wereld voelt hij zich niet
thuis. Een sigaret, die hem
"'et smaakt, hangt in zyn
r-ondhoek. Zijn blik is ontevre
den, terwijl hy de sigaren in de
étalage monstert Ik waag een
geiprek. „Zien er niet kwaad
ui*: meneer". Ik heb precies de
juiste snaar getroffen. Een
diep gegrom klinkt. Ik versta
het niet en vraag zoetsappig
om nadere aanleg. „Het Is era
rotzooi", zegt hij dan plotse
ling. „Wat is het niet een
weertje om op je gemak een
sigaar te roken. En dan *o'n
echte geurige. Nou! Kom er
maar om. Als je een bon be
steedt krijg je drie sigaren.
Slecht en duur. Als je ze zo
ziet liggen zou je zeggen, dat
het er op begint te lijken. Maar
als je ze rookt wordt je misae-
lgk". Hij zegt er iets krachtigs
bij er iaat me in mijn eentje
staan. Er zijn ernstiger oro
blemen. Ik maak me echter
sterk, dat deze man zelfs he- r
reid is de atoombom te accep
teren in ruil voor zijn sigaren
van vroeger.
Géén Am. wapens
voor W.-Europa?
Ross, de secretaris van president
Truman, heeft verklaard, dat het be
richt als zou Truman wapenuitrustin
gen naar Europa willen verzenden
voor het uitrusten van énkele divisies,
.'an alle grond ontbloot is.
Militaire commissie der
Vijf gevormd.
De ministers van defensie der vijf
mogendheden van de West-Europese
Unie hebben een permanente militai
re-commissie ingesteld, die tot taak
zal hebben de antwoorden der vijf
regeringen op de door Amerika ge
stelde vragenlijst te coördineren
PANTSERSMOKKEL
Na geruime tijd is eindelijk weer
eens een pantser-smokkelauto in het
Zuiden van ons land opgetreden. In
de nacht van Woensdag O" Donder
dag reed zo'n exemplaar, dat van ons
land naar België ging. enige slagbo
men bij Huiberg aan splinters. Later
op de nacht kwam de auto terug naar
Nederlands grondgebied en wel via
Ossendrecht, waar nogmaals een paar
slagbomen werden gekraakt.
in scheervlucht
De 21 Labour-parlementsleden, die
van hun partijbestuur de aanzegging
hebben gekregen dat zjj vóór 6 Mei
а.s. trouw moeten beloven, hebben
geantwoord dat zij hun handtekening
onder het telegram aan Nenni niet
terug konden nemen, maar dat zij
niet de bedoeling hadden gehad om
in strijd met de partijpolitiek te han
delen. De voormalige Nazi-gouw
leider van Dantzig, Albert Forster,
is te War ter dood veroordeeld.
Truman er in toegestemd 'n
compromisvoorstel voor de militaire
opleiding te aanvaarder De com
munistische wethouder van Rotter
dam, de heer Schmldt, heeft zii» ze
tel ter beschikking gesteld. De
Berlijnse gemeenteraad heeft ver
zocht om »'ic verkiezing van een Na
tionale Vergadering voor geheel
Duitslan en opheffing van de zóne
barrières. Meer dan veertig pro
cent van het aantal stemmen be
haalde de Chr.-Sociale Unie in Beie
ren bij de vorige week gehouden ver
kiezingen; de comm. 2,8%, de soc.«
dem. 22%, de vluchtellngenpaj^j
б,6%. Vierduizend arbeiders van
Hannover's Hanomag-fabriek ztfn m
staking gegaan wegens de voedsel
toestand.
ZIJ GAAN WEER EEN DAGJE LIT!
HEILOO De oudercommissic van
de OLS heeft de plannen voer bet
a.s. schoolfeest al weer utt je kt
De kinderen van de eerste en t« ce«
de klasse gaan op 22 Juni per t e in
en tram naar Bergen om daar in da
speeltuin „Duinvcrriaak" een hfcriyR
dagje door te brengen. De ci :e*
gaan 9 Juni met een auto ven do fa.
Zwart naar het bekende Vrlkevtta.
Voor het een en E?:dcv is i •tr.tnilLR
geld aooig en "an 1 tjl^l fci.
jirtMO OM Vit
lijsten g. zn woher. "Wij v.t t: r.f
lezers op dess inzmne^ng ii-'-t fcu'.l®
hand te steunen.