Qe C
Ikmaartlei'
N.HOLLANDSE
PERS 19*5
BEVRIJDING
„Proef-invasie" in Noord-Palestina
van Arabische pantser-eenheden
De doodstraf geëist tegen
verraadster Betje Wehry
Een gouden regen daalt over
de boerenstand
4e Jaargang No 1226
Maandag 3 Mei 1984
Uitgave voor de gelijknamige 8tlch':ng.
Wnd. boofdred. A. Eriks. W es ter weg 338,
Alkmaar, tel. 3300. Redactie en administra
tie; Ridderstraat boek Oadegracbt Tel. 3967
Alweer zijn we een jaar verder ge
komen. Een stap is weer gedaan op
de weg naar herstel. Een weg, die lan
ger is dan we ons gedurende de don
kere bezettingsjaren droomden.
Toen stonden ons v'sioenen voor de
geest van een heerlijke wereld, die
plotseling zou openbloeien als er
maar eenmaal een einde zou komen
aan het gevecht op leven en dood tus
sen de strijdenden.
Visioenen, die ons deden hopen op
een wereld, waarin mensen en volken
verdraagzamer tegenover elkaar zou
den staan dan tot dusverre.
Nog maar drie jaar is het geleden,
dat op de avond van de vierde Mei
de "eruchten tot ons doordrongen, dat
het uit was'met de tirannie, dat het
nationaal-socialistische monster einde
lijk ter neer lag.
We weten nog als of het een uur ge
leden gebeurd is. hoe we naar buiten
stormden en opgewonden het laatste
nieuws bespraken in de gure, regen
achtige Meiavond.
Nog twijfelen we Konden niet ge
loven, dat het uur was aangebroken
waarop we weer vrij konden ademha
len.
Tot op de vijfde Mei gelijk met een
stralende Meizon de bevrijding werke
lijk als een feest over ons kwam.
We dachten dat nu de tijd zou aan
breken, waarop de woorden van pre
sident Roosenvelt, neergelegd in het
Atlantic Charter werkelijkheid zouden
woeden aan de opbouw van de wereld
waarin ..de mensheid gevrijwaard zou
zijn voor vrees en gebrek".
Sinsdien zijn al weer drie jaar ver
lopen Drie jaar. waarin vele van on
ze illusies zijn weggesmolten, als
sneeuw voor de zon
Visioenen hebben we niet meer en
a!> we ze nog hebben in-so imige on
bewaakte ogenblikken dan zijn ze
somber er. weinig hoopvol
Het Atlantic Charter schijnt voor
lopig opgeborgen in de plaats is ge
komen de dreiging van een atóomoor
log
Hét Vertrouwen dat we hadden heeft
plaats gemaakt voor 4e vrees. De saam
horigheid die er tussen de Geallieerden
heerste gedurende de oorlog is omge
slagen' in verdeeldheid
Wanneer we deze sombere klanken
laten horen komt de vraag in ons op:
,.Is er wel reden om de bevrijding te
vieren? Zou het niet beter zijn om
de dag ongemerkt voorbij *e laten
gaan? Is de strijd van onze mensen,
van ons zelf dan toch weer te ver
geefs geweest?
Hebben de millioenen het offer van
hun leven opnieuw voor niets ge
bracht? Hoewel het er de schijn van
heeft moeten we het ontkennen.
Geen enkele strijd, geen enkel ofer
is ooit vergeefs gebracht, al zijn de
resultaten niet altijd direct merkbaar.
En zeker is geen offer vergeefs ge
bracht in de strijd tegen onrecht en
onderdrukking zoals die vijf jaar
lang over ons land lag als een zware
last.
Opnieuw vieren wij de bevrijding
Voor de derde maal. Onder omstan
digheden die van steeds ernstiger aard
v,orden, ook wat betreft de onderlinge
verhouding van de verschillende groe
pen van het Nederlandse volk
Want niet alleen internationaal
heerst er wantrouwen. Ook nationaal.
Mogen wij dit op deze herdenkings
dag overwegen. Niet alleen op deze
dag maar telkens weer zullen wij moe
ten beseffen, dat wantrouwen de oor
zaak is van alle verwijdering.
Op deze dag zullen we als volk
weer moeten trachten begrip voor el
kaar te krijgen. Zoals we gedurende
de bezetting onbevangen tegenover el
kaar stonden.
Het is niet voldoende om in de strijd
eensge7;—te zijn.
Juist na de strijd moet de sfeer van
toen behouden blijven.
Laten we dit op de dag der bevrij
ding herdenken. Mogen we bevrijd
worden van het wantrouwen en het
misverstand dat ons thans bedreigt.
vZ.
Motorschip „Slamat"
te water gelaten
Van de werf der Rotterdamse Droog
dok Maatschappij is Zaterdag mee
goed gevolg het voor de Kon. Rotter,
damse Lloyd bestemde m.s. „Slam-i."
te water gelaten.
De doopplechtigheid geschiedde dooi
mevr. P. J. Crommelin—Walier, echt
genote van de oudste Llóyd-djrecteur.
Hevige gevechten om Joodse
nederzettingen
De invasie der Arabische legers is een feit geworden: geregeld Libanese
en Syrische troepen met pantser-eenheden zijn Zaterdagnacht over de grens
van Noord-Palestina getrokken en hebben een vijftal Joodse nederzettingen
aangevallen.
Er zijn hevige gevechten aan degang; de Joodse strijdmacht Haganah
spreekt echter van een proef-invasie. daar men het vermoeden heeft dat een
groter opgezet offensief van Arabische legers in het voornemen ligt. Volgens
Joodse bron zijn de Arabieren er nog niet in geslaagd, ook maar één Jood
se nederzetting te veroveren
Alle Joodse mannen tussen 25 en 35worden thans gemobiliseerd.
Volgens nog onbevestigde berichten zouden twee mijnenvegers vap de
Egyptische vloot uit Alcxandrië naar de Palestijnse wateren zijn vertrokken
In Jaffa heelt de Irgoen het Britse-politiebureau in de wijk Mansjieb
opgeblazen. Het Zuidelijke gedeelte van deze wijk is verwoest en bij een
botsing tussen Britten en-Joden zouden 70 Joden om het leven zijn geko
men.
Haganah beschuldigt
Britten van steun aan
Arabieren in Jaffa
De Haganah meldt, dat de gevechten
van de invasie in Noord-Palestina
zwaar en de verliezen hoog zijn. De
Haganah beschrijft de invasie als een
ernstige aanval met kanonnen en
tanks".
De Joden beschuldigen de Britten
naar aanleiding van het verloop
van de strijd om Jaffa welke voor
wapenstilstandsonderhandelingen werd
verbroken, opnieuw van openlijke
hulp aan de Arabieren. Onder Brit
se bescherming zouden Arabische
versterkingen te Jaffa zijn aangeko
men. De Irgoen Zwai Leoemi drog
nadat zij een botsing had gehad met
Britse troepen, het bevel in de Mans-
jieh-wijk over aan de Haganah, ten
einde eènr „status quo" voor te berfci
den. Bitse gewape.ide eenheden heb-
VOEDSEL EN KOLEN VOOR
EUROPA
De administrateur var het program
ma voor de Amerikaanse hulp 'crle
ning lan Europa, Paul Hoffman, hoef:
znij ?oedkeui;ng gehecht »an ^e leve
ring an voedsel, koien en ande-c
goed"ven to< een totale waa.de var
15.96°.000 d .'ar aan Nn-crlmd unk-
rijk. Oostenrijk ei
„Indirect beroep van Djokja
op Veiligheidsraad
Nederland zou bestandsover
eenkomst geschonden hebben
De vertegenwoordigers van de Re-
publiek Indonesië te Lake Success,
Palar en Tjoa Sik Ien, hebben een
zgn. indirect, beroep op de Veilig,
heidsraad gedaan om een onderzoek
in te stellen naar beweerde schendin
gen van de bestandsovereenkomst.
Volgens de New-York Times is de
ze stap gedaan, omdat een formele
stap via de Commissie voor Goede
Diensten zou moeten geschieden en
„de laatste twee maanden vele pro_
testen door de Republikeinse regering
tot de Commissie zijn gericht zonder
resultaat".
Een officieel commentaar van Ba
tavia antwoordde op deze publicatie,
dat, indien zij juist is, de Nederland
se delegatie deze stap slechts kan be
schouwen als strijdig met de geest van
hetgeen overeengekomen is.
Bij navraag bij de Republikeinse
delegatie vernam men echter, dat de,
ze niet op de hoogte is van de stap
die door de vertegenwoordigers bij
de UNO is ondernomen.
Schepen beantwoordden het
vuur van de kust
Republikeinse berichten via de ra
dio beschuldigen Nedferlandse oorlogs
schepen om. van het varen in territo,
riale wateren van de Republiek en
het beschieten van vaartuigen en van
de kust.
De' Marine-voorlichtingsdienst heeft
op deze beschuldigingen geantwoord
dat de Republiek geen territoriale
wateren bezit, dat de normale politie
diensten worden gevaren en dat, wan
neer de vaartuigen van de kust af
worden beschoten, de tegenactie ver,
oorzaakt wordt doordat e Republiek
de onverantwoordelijke elementen
niet in de hand heeft.
ben thans in deze wijk posities in
genomen tussen de Arabieren en de
Joden.
Toestand in JaHa nog ctitiek
Naar schatting zouden de Arabische
landen in totaal, dus bij een volle
dig gebruik van alle strijdkrachten
55.000 man in de schaal kunnen wer
pen. Te Caïro verstrekte inlichtingen
geven eenzelfde raming voor de strijd
krachten der Joden.
Sjertok maanfde Veiligheidsraad
Mosje.Sjertok vji het Joods Bu.
reau heeft een telegram aan de'voor
zitter van de Veiligheidsraad gestuurd
waarin hij verzocht om een „onver
wijld en doeltreffend optreden van de
ze Raad om de invasie te stoppen.
De politieke commissie van de V.N
heeft nog geen enkele vordring van
nige 'letekenis gemaakt
Wapenstilstand in Katamon
Door persoonlijke tussenkomst van
de eerste secretaris der Palestijnse re
gering, sir Henry Gurney is een wa
penstilstand van achtenveertig uur tot
stand gebracht tussen Arabieren en
Joden in de Arabische voorstad Kata,
mon in Zuid-Jeruzalem.
Mobilifoon verbond
rijdende auto met
Curagao
Op de RAI-tento,onstelling
in Amsterdam demonstreert
de PTT de „mobilifoon", de
telefoon installatie, waarme
de uit een rijdende auto ge,
sprekken kunnen worden ge
voerd. Gedurende de voor
bereidende werkzaamheden
om deze demonstratie moge-
lijk te maken reed de PTT,
auto door de straten *>.in
Amsterdam, toen plotseling
de luidspreker in de auto 'n
gesprek doorgaf met Cu
raeao!
De technische dienst van
PTT nam n.1 proeven met
de radiotelefoondienst on
Curaeao op andere uren dan
de gebruikelijke en probeer
de toen meteen maar of een
verbinding met de ir.ob'.l'-
foon ook mogelijk was.
En het was mogelijk. De
kwaliteit van het gesprek
bleek even goed als wanneer
dit gevoerd was van een k3n
toor of een huiskamer uit.
Ook in Curaeao was de ont.
vangst goed.
Dader van moord op Naaldwijkse
tuinder bekende
De dader van de moord op de Naald
wijkse tuinder A. 't Hoen,, de Duit
ser S. heeft bekend met de vroegere
knecht van 't Hoen op de avond van
Zaterdag 24 April er op uitgetrokken
te zijn om hun slachtoffer te dwin
gen zijn geld af te geven. Omdat t
Hoen zich teweer stelde had S. „om
hem schrik aan te jagen", geschoten
in zijn richting
De Hagenaar B. die ook gearresteerd
was, blijkt niets met de moord uit
staande te hebben.
Churchill komt Donderdag
in ons land
De heer Winston Churchill zal Don
derdagmiddag 6 Mei a.s. op Schiphol
aankomen, om het „Congres voor Eu
ropa" in Den Haag bij te wonen.
Churchill zal gedurende zijn ver,
blijf >n Nederland in de Britse Am
bassade logeren.
De Paus heeft mgr. Giobbe, aposto
lisch internuntius in Den Haag, aan
gewezen om het Vaticaan te vertegen,
woordigen op het congres.
Betoging op de Dam
H BJnnen het kader van het congres
kal op 9 Mei op de Dam te Amster
dam een openbare betoging worden
gehouden.
Voor het koninklijk paleis zal een
tribune worden opgericht, waar de
sprekers en een 20-tal leidende per
soonlijkheden van het congres plaats
kunnen nemen. Op het middenter,
rein zal een carré worden vrijgehou
den voer de 800 Europese gedelegeer
den. De betoging zal worden opgeluis
terd worden door het stafmuziekcorps
der Amsterdamse politie en door zang
van 500 leden van verschillende ora,
toriumverenigingen onder leiding van
L. Schwirz.
Prins Bernhard
onderscheidde 34 dapperen
Op het promenadedek van de ,Ori
jefontein" dat aan de Javakade in de
Amsterdamse haven is gemeerd heeft
Z.K.H. Prins Bernhard onderscheidin,
gen uitgereikt aan 34 militairen van
de Koninklijke Marine, het Ned. Ind.
leger en aan leden van de koopvaardij
„Een geraHineerde toneelspeelster en een
vrouw zonder hart"
Haar vriend Riphagen
ontsprong de dans
De advocaat-fiscaal bij het Bijzon
der Gerechtshof te Amsterdam heeft
Zaterdagmiddag tegen de 27-jarige
Betje Wehry uit Amsterdam, het half
joodse meisje, dat ervan beschuldigd
wordt de persoonsbewijscentrale van
de groep „Badrians" te hebben verra
den, de doodstraf geelst
Op 1 November en 6 December van
het vorig jaar was deze zaak reeds be
handeld. maar beide keren aangehou
den. Gehoopt werd in de tussentijdde
beruchte Dries Riphagen, bijgenaamd
/I Capone, die tijdens de bezetting
voor het deviezenschutzkommando
werkte, te arresteren. Riphagen, die
na de bevrijding uit het huis van de
illegale werker Kerkhoven ontsnapte,
heeft zich enige tijd in Spanje opge
houden maar heeft thans naar bet
schijnt met medewerking van Franco
de wijk genomen naar Argentinië
VeTdachte Betje Wehry werkte ten
nauwste met hem samen.
Doopceel gelicht
De advocaat-fiscaal trok fel van leer
in zijn requisitoir tegen Betje Wehry's
handelingen. Zij gaf haar bij een auto
ongeluk in België omgekomen man
volgens de advocaat-fiscaal er de
schuld van, dat zij op het hellende
vlak terecht was gekomen, bracht
katholieke geestelijken die haar in de
gevangenis opzochten „tot dingen, die
,niet kunffbn worden goedgekeurd",
wist zoveel invloed op verschillende
getuigen uit te oefenen, dat deze mein-
Nieuwe D.C. 6 verongelukte
Zaterdag is een nieuwe pas u_t
Ameiika aangekochte DC 6 de PH
TKW bij het oefenen in het starten
en landen op Schiphol waarschijnlijk
tengevolge van een verkeerde ma
noeuvre verongelukt. Geen van de
vier inzittenden heeft, wonder boven
wonder, verwondingen van ernstige
aard opgelopen. Het toestel is prac-
tisch vernield.
Het is volgens de KLM bijna uitge
sloten, dat het ongeluk aan een con
structiefout te wijten zou zijn. Na de
verschillende rampen, die met deze
toestellen geschied zijn, heeft men ze
alle tijdelijk uit de dienst genomen en
geheel gereviseerd.
Staking in Parijse Metro
Een gedeelte van het personeel van
de Parijse Metro is in staking gegaan
voor hogere lonen. De C.G.T. besloot
aan het werk te blijven op 1 Mei;
gisteren deed de staking zich pas in
haar volle omvang gelden. De helft
van de trr' en moest uitvallen.
Maar er is geen reden
tot vreugde
Er is vanwege het Departement van
Landbouw een plan opgesteld om de
noodlijdende bedrijven in de land- en
tuinbouw toeslag te verlenen.
Toeslag, die waarschijnlijk zal be
staan in een bedrag, dat per h.a. zal
worden uitgekeerd, toeslag op melk,
toeslag op dit en toeslag op dat.
We willen ons uiteraard niet verdie
pen in de vraag aan deze toeslagen. De
hoefte bestaat aan deze toeslagen. De
berekeningen van het Landbouw Eco
nomisch Instituut hebben ongetwij
feld waarde en aan de hand daarvan
is wel zonneklaar gebleken, dat voor
al de bedrijven op de lichtere gron
den met grote moeilijkheden te kam
pen hebben.
Toch geeft het te denken, dat de
minister niet onvoorwaardelijk alle
richtlijnen yan L.E.L heeft overge
nomen. Het is ons bekend, dat tegen
deze handelwijze bij een groot deel
van onze boerenbevolking ernstige be
zwaren bestaan. Men redeneert toch
zo, dat aan de hand van de kostprijs
berekeningen kan worden aangetoond,
dat voor bepaalde producten zo veel
moet worden ontvangen, men deze be
dragen dan ook werkelijk in de hand
moet krijgen.
We hebben groot respect voor de
kostprijsberekeningen, zoals door vele
vooraanstaande veehouders en land
bouwers worden opgezet. Ze kunnen
van groot nut zijn. En toch vragen wij
ons af, of ze steeds voldoende hou
vast bieden.
Want het is zo eigenaardig, dat vele
boeren zeggen: „Als we de prijs voor
de melk krijgen, zoals die op het ogen
blik geldt en die nog iets ligt onder
de prijs, die aan de hand van de be
rekeningen van het L-E.L nodig wordt
geacht, in het armoe lijden". Terwijl er
anderen zijn, die met de thans uitbe
taalde prijs volkomen tevreden zen en
er een rijk bestaan aan hebben.
In ieder geval is het heden zo, dat
de Minister aan verschillende bezwa
ren tegemoet is gekomen en dat een
gouden regen over de landbouwende
bevolking neerdaalt.
Velen die in ogenschijnlijk armoe
dige omstandigheden verkeren, zullen
hun bron van inkomsten aanzienlijk
zien toenemen.
Toch vervult deze gouden regen ons
met grote zorg. Een zorg niet voor
de schatkist. Het is niet onze taak die
gevuld te krijgen. Een zorg echter voor
de toekomst van onze agrarische be
drijven.
Wij mogen dus aannemen, dat de uit
komst van tal van bedrijven op het
eden aflegden tijdens de vorige terecht
zitting en verraadde haar eigen vriend
jes met weergaloze, koe oloedige ge
raffineerdheid.
„Deze jonge vrouw", zo vervolgde
de adv.-fiscaal ,,is een uitstekende to
neelspeelster, een vrouw zonder hart,
die meent aantrekkelijk te zijn, maar
dit 'n wezen hoogstens is voor een ca
tegorie van mensen, die op de rand
van de onderwereld leeft".
ogenblik reeds zo is, dat ze in, feite
onrendabel zijn. En dat met de prij
zen, die er op het ogenblik voor de
producten worden gemaakt!
Hoe moet het dan wel worden als
te een of andere tijd een scherpe
prijsdaling over de hele linie zich in
zet? Een prijsdaling, die toch zeker
niet tot de onmogelijkheden beho«-
vooral niet, wanneer de Wereldvoedse.
raad er niet in slaagt de distributie
van jje aanwezige voedselvoorraden
over de hele wereld tegen gestabili
seerde prijzen een feit te doen worden
En zover is het nog niet.
We weten voor het vraagstuk ook
niet direct een oplossing aan te wijzen.
Een feit is het echter, dat de gouden
regen die voor sommigen op het ogen
blik uitkomst biedt, voor de toekomst
van de land- en tuinbouw en veeteelt
sombere vooruitzichten inhoudt.
Alleen met inspanning van alle
krachten en 'n zo rationeel mogelijke
bedrijfsvoering zal het mogelijk zijn*
er onder uit te komen.
Daartoe moet een ieder de hand aan
de ploeg slaan.
v.Z.
weerbericht
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enkele buien. Zwakke tot matig'
wind tussen West en Noord. Ongeveer
dezelfde temperatuur als gisteren.
Sovjet-protest bij
Columbiaanse regering
Diplomatieke vertegenwoordi
gers zouden gefouilleerd
en beroofd zijn
De Sovjet-zaakgelastigde te Bogo-
ta heeft opdracht ontvangen bij de
Columbiaanse regering te protesteren
tegen ..een gewapende aanval op 12
April op een huis waar de derde se
cretaris en andere leden van de staf
van de Sovjet-legatie gehuisvest wa
ren", zo meldt radio_Moskou.
Het protest heeft betrekking op ge
beurtenissen te Bogota tijdens de laat
ste revolutie. Leden van de staf, aldus
't protest, werden gefouilleerd en hun
papieren, geld en persoonlijke bezit
tingen werden meergenomen. De daad
was een gevolg van de_j»d«» u gebe
delde anti-Sovjetcampc. w^ike di
rect aangemoedigd wor,.. door de Co
lumbiaanse autoriteiten en verzonnen
beweringen, dat Sovjet-agenten deel
hadden genomen aan de recente gé-
beurtenissen in Columbia"
Griekse minister van
Justitie werd vermoord
De Griekse minister van Justitie,
Christos Ladas, is Zaterdag, toen hü op
weg was van zijn woning naar zijn bu
reau, vermoord. Drie handgranaten
werden geworpen door een 22-jarige
arbeider. Efstratios Moutzoyannis. naar
de auto van de minister, juist (oen
deze om negen uur des morgens in
wilde stappen.
De eerste handgranaat verwondde de
minister, de chauffeur en een politie
agent naast de chauffeur, een tw-eede
raakte een agent, die in een portiek
stond en op de aanvaller schoot. Maar
ook de arbeider werd door een van
zijn eigen handgranaten getroffen. In
het ziekenhuis waarheen hij vervoerd
werd zou hij bekend hebben, dat hij
handelde op bevel van de Communis
tische Partij.
Ladas is aan zijn verwondingen be
zweken. Hij "v/as een bekend jurist en
lid van de Liberale Partij. Ook een
der agenten vond de dood bij deze aan
slag.
Hij liet zich arresteren
De Amerikaanse senator Glenn Tay-
lor, candidaat van Wallace's partij
voor het vice-presidentsschp, is te
Birmingham (Alabama) gearresteerd,
daar hij het gebouw, waar hij een re
devoering voor een congres var. ne»
gerjeugd zou houden, via de ingang
voor negers was binnengekomen in
plaats van via de ingang voor blan
ken. De politie had hem tevoren ge
waarschuwd. Men heeft een borgtocht
van 300 dollar voor hem geaccepteerd.
Indien het Taylor's bedoeling is ge
weest om de aandacht van de we»
reld te vestigen op de allesbehalve
benijdenswaardige positie van de Ne
gers in Amerika, dan heeft hij zijn
doel wel bereikt. Wan» dit berichtje
zal ongetwijfeld gedruhc worden in
tientallen talen.
1 MEI-VIERING
De 1 Mei-viering is in verreweg de
meeste lanen rustig verlopen. Alleen
te Toulon (Fr.) heeft zich een ibt-
sing voorgedaan tussen betogende ar»
beiders van de CGT en de politie,
waarbij enige arbeiders gewond raak
ten. In Engeland hield de Britse f»s-
cistenleider Mosley een toesi «»k
voor een hem vijandig gezind g- tror;
bij de relletjes M: daarop ontston
den, zijn zeventien personen gearre»
steerd.
In Moskou vond de gebruikelijke
parade van het Rode I>eger plaats.
KRENTENBOLLEN I CENT
De prjis -yan «en krentenbrood
800 gram 1» geeteld op f L—diw
een krentenbol v„n M grz-» >p b e-rst.
