Ikmaatiki'
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Vacaniie
Diplomatiek Londen in
verwarring om Palestina
De groie Arabische aanval
wordt nu spoedig verwacht
Generaal Kruis
Naar een jaagsysteem in de
Limburgse mijnen
Egyptische troepen zullen grens
van Palestina overschrijden
Belgische en Nederlandse legers
worden volkomen gelijk
5e Jaargang No T034
Vrijdag 14 Mei 1948
Uitgave voor de gelijknamige 8tich'"ng.
Wnd. hoofdred. A. Erika» Westerweg 33g,
Alkmaar. teL 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat hoek Oudegracht. Tel. 3967
Nog enkele weken en we zitten
weer in het drukst van he: vacaritie-
seizoen. Tienduizenden, wellicht hon
derdduizenden Ntderlanders, vrou
wen en mannen, jongens en meisjes,
zullen weer enkele dagen of weken,
al naar ze gelukkig zijn verpozing
zoeken na ingespannen arbeid of stu
die. o
Ve kunnen de regering, die ondanks
de zorgelijke tijdsomstandigheden de
vacantie voor grote groepen arbeiders
heeft ingevoerd, mede dank zij de
activiteit van de verschillende vakor
ganisaties, hiervoor nift dankbaar ge
noeg zijn.
Het verlenen van vacantie aan tal
van groepen arbeiders beeft toch een
einde gemaakt aan een toestand, waar
in de arbeiders alleen maar goed
waren om dag in dag uit te sloven,
terwijl vacantie aileen maar door be
te: gesitueerden was weggelegd.
Is er dus enerzijds reden tot dank
baarheid, aan de andere kant willen
we ons niet verhelen, dat het vacantie
probleem niet is opgelost met "Let uit
sluitend maar verstrekken van enkele
dagen vacantie aan grote bevolkings
groepen.
Er zit een andere kant aan he vraag
stuk. die tot dusverre niet de aandacht
heeft, welke 't toch inderdaad verdient
Dat is de mogelijkheid om deze
g o;e stroom van vacan iegangers een
behoorlijk onderdak te verschaffen.
Wat de jeugd betreft zijn we een eind
op streek, door het voortreffelijke
werk, dat de Nederlandse Jeugdher
berg Cen* ale heef verricht. De jeugd
heeft door middel van de jeugdher
bergen toch de mogelijkheid om haar
vacantie door te brengen in eigen
tsülieu en op een goedkope wijze,
terwijl de spreiding van de jeugdher
bergen over het bele iand ben tevens
in de gelegenheid stelt kennis te ne
men van de schoonheid van het
eigen land.
Ook wat betreft de mensen met de
h^ere inkomerr is het vraagstuk niet
*o nijpend. Er heerst wel grote druk-
♦e in de verschillende hotels én pen
sions, maar in dc regel is er toch nog
wel een plaatsje te vinden.
Geheel anders staat het -chtar met
de verreweg grootste groep van arbei
ders. Waar r oeten zij h---? De jeugd
herbergen zün voo>' hen toegan
kelijk. De prijzen in pensions en ho
tels zijn veelal te boog, nog daargela
ten de vraag of er p'aats is.
Hoe moeten zij hun vacantie door
brengen? Wel wordt er door verschil
lende vakorganisaties in deze richting
iets gedaan en denken wij o.a. ook
san de Natuurvriendenhuizen van het
Instituut voor Arbeiders Ontwikke
ling. maar de huizen" die deze organi
saties bezitten, zijn, voor zj ver ze
niet door de oorlog verwoest zijn, niet
meer in staat de enorme stroom te
verwerken.
Wat nu? Het mag in de toekomst
niet zó zijn, dat de arbeiders de va
cantie steeds maar thuis of bij de fa
milie gaan doorbrengen. Het particu
lier initiatief is door de moeilijkheden
bij het bouwen ook niet in staat om
een oplossing te bieden.
O.i. ligt hier een taak voor verschil
lende samenwerkende organisaties,
die met steun van de overheid moeten
zorgen, dat binnen de kortst mogelijke
tijd over Nederland een net van in
richtingen komt t- liggen, zoals dat
voor de jeugd reeds het geval is.
Goedkope „herbergen" voor de ou
deren (JUS.
Het zou ongetwijfeld het mooist
zijn, als grote organisaties dit doel wis
ten te bereiken. Overheidsinmenging
kan dikwijls tot vrijheidsbeknotting
aanleiding geven. Gezien de grote
financiële moeilijkheden van deze
tijd vrezen we echter, dat dit niet
zomaar mogelijk zal zijn.
Het probleem van huisvesting voor
van de vacantie genietende arbeiders
schreeuwt echter om een oplossing!
v. Z.
VERZOEK VAN GRIEKSE
VFRZETSRALIO
Radio „Vry-Griekenland" heeft
heden een oproep gericht „tot alle
beschaafde volken om tus enbeide te
komen alvorens de Griekse regering
talrijke te Makronissi opgesloten of
ficieren en soldaten van het geregelde
leger, die wegens hun democratische
opvatting ter dood zijn veroordeeld,
laat terechtstellen.
De radio heeft er verder „de
Atheense monarchofascisten" van be
schuldigd einde Februari 250 te Mar-
konissi opgesloten militairen te heb
ben terechtgesteld.
LAATSTE UREN VAN BRITS MANDAAT
Britse soldaten zullen
alleen op zichzelf passen
Reuters diplomatieke correspondent
te Londen seinde gisteren het volgen
de: Vier en twintig uur voor de op
heffing- van het mandaat in Palestina
is te Lenden de diplomatieke toestand
volkomen verward. De te volgen di
plomatieke en politieke lijn wordt ge
zien als een reeks vraagtekens.
Slechts een ding staat vast, name
lijk dat Engeland het mandaat op het
vastgestelde uur zal neerleggen en
alles zal doen om zo spoedig mogelijk
zijn troepen terug te trekken.
Men acht het hoogst waarschijnlijk,
dat geregelde Arabische troepen Pa
lestina onmiddellijk zullen binnendrin
gen.
Men verwacht, dat eenheden van
het Arabische Legioen en van het
Egyptische en Iraakse leger voorop
zullen gaan. Het is echter duidelijk,
dat Britse troepen niet tussenbeide
zullen komen", tenzij hun evacuatiewe-
gen worden bedreigd.
Diplomatieke interventie
Het schijnt nog steeds niet beslist, of
Engeland bij het binnenrukken van
geregelde Arabische legers via de di
plomatieke kanalen bij de betrokken
regeringen zal interveniëren. Evenmin
zijn er aanwijzingen omtrent de hou
ding die EDgeland zal aannemen ten
opzichte van het al of niet erkennen
van de Joodse staat of een eventuele
Arabische regering.
Van bei/oegde zijde wordt vernomen,
dat de Britse regering bij haar voor
nemen blijft de eenheden van het
Transjordaanse Arabische Legioen,
welke onder Brits commando gediend
hebben, voor Vrijdag te middernacht
naar Transjordanië over te brengen.
Heden proclamatie van
Joodse staat
Vogens berichten uit Tel Aviv, al
dus radio-New York, heeft het Jood.
se „voorlopige kabinet voor Palestina"
Een „goede pers"
De „Manchester Guardian senrijft:
„De troonsafstand van Koningin Wil-
helmina is karakteristiek voor Neder
land en haarzelf. Na 50 jaren verlaat
zij de troon met dezelfde methodische
kalmte als waarmede zij die steeds
heeft be t. Van haar vader erfde zij
die gedegen en eenvoudige levenswij
ze, die een deel van de traditie van
het Nederlandse koningshuis is ge
worden. Maar 'J had ook de popu
lariteit en de persoonlijkheid, die haar
invloed zowel op sociaal als op poli
tiek gebied deed gelden, een stabili
serende invloed in een jiid van oorlog
en verandering".
Zo oordeelt niet alleen de gezag
hebbende „Manchester". Zó, alleen
met andere woorden schrijven alle
vooraanstaande bladen van de gehele
wereld.
IJS WORDT BETER
Met ingang van 15 Mei zal in
consumptie-ijs inplaats van magere
melk gestandaardiseerde melk worden
verwerkt.
Dit betekent een belangrijke verbe
tering in de kwaliteit van het ijs.
na ren bijeenkomst van 9 utir beslo
ten met ingang van vandaag te mid
dernacht dp „souvercine Joodse Staat"
uit te roepen.
Joden gemobiliseerd
Het Franse persbureau AFP meldt uit
Tel Aviv, dat alle weerbare Joden
thans zullen worden gemobiliseerd.
Van deze nacht af verkeren de Jood
se troepen in staat van alarm. De
verlofgangers kregen bevel zich bü
hun eenheden te vervoegen. Te Tel
Aviv zijn beschermingsmaatregelen te
gen luchtaanvallen bevolen.
ENGELAND VORDERT MET
ONTWIKKELING VAN
ATOOMWAPEN
Alexander, de Britse minister van
Defensie, heeft in het Lagerhuis de
verzekering gegeven, dat hij tevreden
is over de vorderingen in Engeland
bij de ontwikkeling der modernste
types atoomwapens. Dit soort wapens
had voorrang boven alle andere.
Verdere inlichtingen wilde hij niet
geven. Dat zou naar zijn mening niet
in het algemee belang zijn.
Duitse generaals weer los
Zes en zeventig Duitse officieren,
van wie de meesten generaal zijn, zijn
uit het Britse krijgsgevangenkamp te
Bridgend ontslagen. Zij zijn per trein
naar Harwich vertrokken, vanwaar
zij per schip naar Duitsland gaan.
De veldmaarschalken Von Rund-
stedt, Von Brauchitsch en Von Man-
Rundstedt en Manstein verkeren in
slechte gezondheid en Brauchitsch
schrijft zijn memoires Het zal hun niet
worden toegestaan zich als gewone
burgers in Engeland te vestigen.
Leen Vente gerehabiliteerd
Het Rotterdamse tribunaal heeft ad
vies gewezen in de zaak tegen de oud-
internationaal Leen Vente e i de be
schuldiging vervallen verklaard.
Vente had tezamen met de 45-jarige
bouwkundigge W. van O. terecht ge
staan, omdat zij in 1944 en '45 samen
een aanneemkantoor hadden opgericht
voor het werven van arbeiders, die in
Frankrijk. speciaa. in Cherbourg, voor
de Duitse weermacht moesten wer
ken.
Het tribunaal overwoog ten aanzien
van Vente dat hij zich als oud-officier
in een moeilijke positie had bevonden,
omdat hem krijgsgevangenschap te
wachten stond.
Vente heeft velen aan valse papie
ren geholpen; zijn compagnon echter
werd veroordeeld tot 14 maanden in
ternering met aftrek.
Truman wil Stalin
ontmoeten in... Washington
President Truman heeft op een pers.
conferentie meegedeeld, dat hij be
reid is Stalin te ontmoeten wanneer
deze naar Washington wil komen.
De President verklaarde voorts, dat
zijn hoop op vrede geenszins is toe
genomen door het jongste contact tus.
sen de VS en de Sovje't-Unie.
Truman schaarde zich overigens ten
volle achter de verklaring van Mar
shall.
Lepelaars werden uit
Zwanewater ontvoerd
Dezer dagen werden uit het Zwa-
nenwater bij Callantsoog een groot
aantal, waarschijnlijk 60 a 70 stuks,
jonge lepelaars geroofd en per auto
of vrachtauto vervoerd in Zuidelijke
richting, aldus maakt de Ned. Ver. tot
bescherming van vogels, Rokin 9296
te Amsterdam, tel 36464 thans bekend.
De vereniging richt een dringend
appél tot allen, die iets van deze bru
tale roof gemerkt hebben, haar dit ter.
stond te melden.
KERMIS SNOEPGOED VRIJ
Binnenkort zullen nougat, wijnbal-
len en zuurstokken zonder bon wor
den verkocht. Dit geldt alleen voor
dit' speciale kermis-snoepgoed, dus
niet voor overige versnaperingen.
inspecteerde colonne
van 1.5 kilometer
Vakbonden zetten zich schrap
De chef van de generale staf, luite
nant-generaal mr. H. J. Kruis inspec
teerde gisteren nabij de Juliana ka-
zerne te Den Haag de colonne die op
19 Mei a.s. met een aantal leerlingen
van de Hogere Krijgsschool naar de
slagvelden in Normandië zal vertrek
ken, waar een studiereis gemaakt zal
worden. De colonne bestaat uit 34
voertuigen, de totale lengte op mars
bedraagt 1500 meter Op de foto ge
neraal Kruis met zijn echtgenote mss.
M. E. Kruls-Rowlaod.
De Bedrijfs-Unie. waarin de verschil
lende mijnwerkersbonden samenwer
ken, heeft zich met eên schrijven ge
richt tot de Mijn Industrie Raad, waar
in herinnert wordt aan de op 25 Febr.
1945 uitgegeven bekendmaking van
vakbondsbestuurders, overheid en
werkgevers, waarvan de laatste zin
juidde: „Zorgt gij voor kolen, wij zul
len er voor zorgen, dat op onze mij
nen geen jaagsysteem zal worden ge
duld". In het schrijven wordt vastge
steld, dat „een nieuw systeem <n.L
groepsindeling met extra beloning)
zonder enig overleg met de vakorga
nisatie" wordt toegepast, waarvan men
vreest, dat het weer een jaagsysteem
zal worden. ..Met het oog op dit alles
kunnen de mijnwerkersbonden, aange
sloten bij de Bedrijfs-Unie. zich niet
langer gebonden achten tot boven
aangegeven bekendmaking en zij zul
len zich nader beraden, welke maat
regelen zullen worden genomen om
te voorkomen, dat genoemd jaagsy
steem doorgang vindt", aldus :t schrij
ven.
HAARLEM VERLOOR VAN EDO.
Voor de kampioenscompetitie ver
loor Haarlem Woensdagavond met
2—1 van EDO in een zeer matige
wedstrijd, die weinig belangstelling
trok.
De stand in de kampioenscompetitie
luidt thans:
Heerenveen 7 11; BW 6 9; Go Ahead
7 7; EDO 6 8;PSV 7 5; Haarlem 7 2.
Een Egyptisch regeringscommuniquc zegt, dat Vrijdagnacht om één
minuut over twaalf Egyptische strijdkrachten de grenzen van Palestina
zullen overschrijden.
De mededeling werd gedaan tijdens een persconferentie van de Egyp
tische minister van onderwijs in de eerste officiële verklaring.
Op het ogenblik, dat de troepen de grens overschrijden, wordt voor
geheel Egypte de staat van beleg afgekondigd.
Het Egyptische leger telt, naar men gelooft, ongeveer 40.000 man. In naam
j- i
Steiri Zijn h»et bij de vertrekken den, *j jg "er dienstplicht in Egypte. Zondag th werd voor het leger een crediet
van vier millioen pd. st. verstrekt om de
troepen te dekken.
extra-uitgaven" van dc grens-
Felle beschuldigingen tegen
V.S. in Perzisch parlement
Een lid van het Perzische parle
ment, Ahmad Razavi, heeft in de zit
ting van Donderdag de volgende be
schuldigingen uitgebracht: „Het gehele
Perzische parlement wordt door de
regering der Verenigde Staten bekos
tigd. De onafhankelijkheid van het
Perzische leger is vernietigd door de
overeenkomst met de Amerikaanse
militaire advies-missie voor Perzië".
De voorzitter van het parlement
sloot de vergadering, nadat Ahmad
Razavi nog had gezegd, dat Georg
Allen (de voormalige Amerikaanse
ambassadeur) zich in interne Perzi
sche aangelegenheden heeft gemengd
en dat de Amerikaanse militaire mis
sie geen Perzische maar Amerikaanse
belangen nastreeft".
Onder grote opschudding verlieten
de leden de zitting.
Britse vloot »in gevecht"
op Noordzee
Bommenwerpers, gevechts- en kust-
vliegtuigen van de RAF hebben zich
gisteren gevoegd bij schepen, onder
zeeboten en vliegtuigen van de Royal
Navy om de grootste gecombineerde
manoeuvres van luchtmacht en ma
rine sedert 1939 uit te voeren, ge
naamd „oefening dageraad". Van
Noord, en Oostkusten van Schotland
tof de Noorse kust zal een hevige
„strijd" woeden, welke twee dagen
zal duren. De admiraliteit en het mi
nisterie van luchtvaart verwachten
waardevolle gegevens te verkrijgen,
o.m. omtrent luchtaanval en vlootaf-
weer, zoals tevoren nog niet in prak
tijk zijn gebracht Verder zal men o.m.
nieuwe technieken voor het opsporen
en schaduwen van marine-eenheden
toetsen.
IETS WARMER
Over het algemeen weinig bewol
king en droog weer. Iets hogere tem'
peratuur. Meest zwakke wind.
Blijft Spaak aan
Donderdagavond werd te Brussel
aangenomen, dat Spaak, op aandrin
gen van zijn politieke vrienden van
C.V.P.-leden, zou toestemmen aan 't
hoofd der regering te blijven, die naar
men zegt, geen wijzigingen zou onder
gaan.
In Palestina 338 Britse doden
In een officieel Brits communiyue
naar aanleiding van het einde van
het Britse mandaat in Palestina wordt
o.m. gezegd, dat 84.000 Eritse soldaten
die niet hebben kunnen rekenen op de
medewerking der Joden, er niet in
geslaagd zijn de orde in Palestina te
handhaven, toen (joor modern bewa
pende Joden met een terreurcampagne
een aanvang werd gemaakt. Sedert
het oorlogseinde zijn 338 Britse onder
danen in Palestina om het leven geko
men, aan de Britse belastingsbetalers
kostten de troepen in het Heilig Land
100 millioen pond.
Een tragi—comédie
In een der zijstraten van de Witte
de Withstraat te Rotterdam leeft een
niet bij bij de burgelijke stand in
geschreven paar, waarvan de manne
lijke helft een minnaar is van oude
klare.
Gisteravond had hij weer ie veel
aan deze liefde toegegeven, kwam
scheef thuis, maar werd hardhandig
de deur uitgebonjourd en bleef op de
straatstenen liggen. Daar vond hem
de politie met een grote hoofdwond.
Zij zorgde voor ontnuchtering en een
flinke pleister en liet da man later
weer vrij. Enkele uren nadat hij ver
dwenen was kwamen burgers op
afdeling gevor.dei, voorwerpen een
half ondergebit deponeren, dat in de
zelfde straat gevonden was. Mogelijk
hoort dit thans in de mond var. de be
wuste man. De politie tracht hem nu
te vinden om hem wen- eomp';
maken.
Mr. Buiskool
Gouverneur van Suriname
Naar de Haagse redacteur van
Parool" meldt, is mr. dr. J. A.
Buiskool ernsig candidaat voor e
functie van Gouverneur van Suriname
als opvolger van de heer Brons. Als
opvolger van dr. Kasteel als Gouver
neur van Curacao werd door hem
genoemd dr. W. L. P. M. de Kort, lid
der Tweede Kamer voor de KVP.
Lord Beveridge's opinie
De beroemde Britse econoom L„rd
Beveridge heeft verklaard, dat het
enige middel om oorlog te voorkomen
de vestiging van een wereldgezag is,
dat als scheidsrechter kan optreden en
over voldoende macht beschikt om
zijn beslissingen door te zetten.
De Ver. Naties waren ondoeltref
fend door het vetorecht van de grot©
vijf, volgens de lord. Het Britse im
perium was een ideaal voorbeeld van
een wereldregering, daar de verschil
lende staten van het imperium nooit
onderling oorlog zouden voeren en elk
land over een eigen regering beschik
te.
Officieren uit België gaan allen
onze taal leren
De Belgische minister van Lands
verdediging, kolonel De Fraiteur,
heeft aan vertegenwoordigers van de
pers enige bijzonderheden verstrekt
over de militaire overeenkomst, die
hij in Den Haag heeft ondertekend.
Het accoord, aldus de minister, voor
ziet in de samenwerking op het ge
bied der instructie der beide legers,
hun bewapening en bevoorrading.
Hej betreft hier problemen die reeds
na de bevrijding voor beide landen
actueel waren en die geleid hebben
tot een samenwerking, waarvan de
huidige overeenkomst de bevestiging
is.
Gezamenlijk zal het wetenschappe
lijk onderzoek ter hand worden ge
nomen, terwijl talrijke officieren voor
langere periodes zullen worden uitge
wisseld.
In beide landen zullen legers ont
staan, die in alles gelijk georganiseerd
zullen zijn.
Wat de vloten betreft, bestaat ook
reeds samenwerking, aangezien de
Belgische marine-officieren in Neder
land hun opleiding ontvangen.
Op het ogenblik wordt een grote
actie in het Belgische leger gevoerd
om alle officieren de gelegenheid te
geven Nederlands te leren.
Leraren van het middelbaar onder
wijs zullen meer dan 1500 cursussen
leiden.
Het militair accoord geldt slechts
voor het moederland en niet voor de
overzeese gebiedsdelen.
Kolonel De Fraiteur legde er d©
nadruk op, dat geen gemeenschappe
lijk opperbevel voor de legers van
beide landen is ingesteld.
