Ikmaaidei N.HOLLANDSE PERS 1945 Jonge Joodse siaat Israël door Egypte en andere Arabische landen aangevallen De heer Wytema deed reeds vele ervaringen op Arabieren maken zich schuldig aan massamoord op burgers 5e Jaargang No 1236 Dinsdag 18 Mei 1948 Uitgave voor de felüknamige Stich' ng. Wnd. hoofdred. A. Eriks. W esterwei «33, Alkmaar, t«L 3390. Redactie en administra tie: Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. S967 Ontstellend De Nederlandse publieke opinie wordt de laatste tyd regelmatig op geschrikt door de verslagen van pro cessen van zulk 'n sensationeel ka rakter, dat door de sensatie het mon sterachtige van het misdrijf ter nau- wernood tot ons doordringt. Heeft eerst de zaak Van der Waals enige dagen lang de kolommen van de Ne derlandse dagbladpers gevuld, waar bij de schanddaden van de het Ne derlandse volk geteisterd hebbende landwachter in het niet verzonken, binnenkort zullen we weer „vergast" worden op een dergelqk schouwspel, wanneer de zaak voorkomt tegen de .ogementhouder Brune uit Purmerend. Hoewel het optreden van de land- wachters tegen ons volk ons reeds met afgrijzen vervulde, kunnen we ©ns nog voorstellen, dat over en weer gewelddaden werden gepleegd. De verbittering was immers aan weers zijden tot het kookpunt gestegen. Hoe moeten we echter het optreden van een man als Van der Waals ver klaren? Wat heeft dit soort mensen bezeten, om telkenmale op de meest lafhartige wijze verraad- te .plegen aan illegale werkers? Hoe ontzaglijk diep moet men wel niet gezonken zijn, als men zich tel kens weer op nieuw indringt in groe pen mensen, die alles over hebben om voor ons land en ons volk de vrij heid te bevechten, kwasi met hen op trekt, op alle mogelijke manieren hun vertrouwen tracht te wekken, om dan naar de S.D. te lopen en tal van dap peren willens en wetens de dood in jaagt. Zijn deze misdaden alleen om geld gepleegd? Of waren ze bezeten van een zó grote angst voor S.D. of S.S., dat hun denken er volkomen door van etreek was gebracht? Of waren ze misschien bezield van een alles ver terende haat tegen de maatschappij. We staan hier voor grote raadsels. En nog sterker dan in het*proces Van der Waals zal dit in de loop van tli••komende dagen het geval zijn, als d< zaak Brune in behandeling komt. Deze man toch was een illegaal werker van formaat, maar. bestond het tevens om tal van zijn medesti'ij- ders aan de beul over te leveren. Het werk van deze man in de ille galiteit was zelfs van een dusdani ge betekenis, dat er zelfs op het ogenblik nog velen gevonden worden, dit weigerden in zijn verraad te ge leven We komen er niet uit. Het ene ogen blik waagde deze man zijn leven in de strijd tegen de bezetter, het an ti t re ogenblik bracht hij zijn mede standers zonder aarzelen aan. Hadden de leden van de S.D. zulk eer ontzaglijke invloed, vooral wel licht van psychologische aard, dat ze deze mensen overal toe wisten te be wegen Of werden ze zozeer aangetrokken door de ideologiën der Nazi's? Een ding echter moet uit deze pro cessen met zekerheid naar voren ko men en wel, dat ons volk zich bewust moet worden, dat zelfs de grootste verschillen van m -ning er nooit meer toe mogen lijden, dat we vergeten, dat we allen van één volk zijn. Mogen Wh ei deze les uit trekken. Laten deze ontstellende processen bi ons hele volk deze gedachte le vend doen worden, dat de verschil lende wereld- en levensbeschouwin gen, die er in de geledingen van ie der volk aanwezig zijn, nooit aan leiding mogen zyn van een zo af schuwelijke verwijdering tussen volks groepen als blijkens de thans gevoer de processen het geval is geweest. - VLEES SPOEDIG VAN DE BON? Minister Mansholt heeft Zaterdag avond in een rede voor de P.v.d.A. te Markelo medegedeeld, dat de regering tracht door middel van het Marshall plan zo veel veevoer in te voeren, dat de vLes-distributie spoedig mo gelijk kan worden opgeheven. Voorts verklaarde de minister, dat de regering doende is de verplichte veeleveringen op te heffen, waardoor ecri besparing van 1000 a 1200 ambte naren zou worden verkregen. Het groente-exportprobleem zal binnen korte tijd worden opgelost: Duitsland zal afnemen en in dollars betalen. De exportkansen voor boter zien jr niet rooskleurig uit. Denemarekn en Nieuw-Zeeland hebben ons van de markt verdrongen. -Veel consternatie verwekte Zon dag in Zardvoori de vermissing van een rubbnfcoot riet twee jc-ngens. J^,ddingbo'e4 zochten de gehele dag, niaar zonder r^Siduat. W^anch'jnljjk echter is cJe boot teruggekeerd kort nadat alarm was geslagen.. Overigens hebben de rivieren weer enige slacht- ©fl'.'j J geëist. Komen Grote Vijf bijeen om de toestand te bespreken? Joden Irachten wapenembargo in Amerika opgeheven te krijgen De nieuwe Joodse staat „Israël" wordt in zijn bestaan bedreigd door een invasie van Arabische strijdkrachten. Het voornaamste nieuws v^n de afgelopen dagen was, na de de facto-erkenning der Ver. Sta'en van „Is raël", de officiële bekendmaking van Egypte aan de Ver. Naties, dat Egyp tische troepen Palestina «yn binengerukt. Transjordan# heeft eenzelfde boodschap aan de V.N. doen toekomen. De Veiligheidsraad is Zaterdagavond nog in spoedvergadering bijeen gekomen om de Arabische agressie te bespreken. van Israël" geluk. Israël heeft orr Joodse vertegenwoordigers in de Ver. Staten oefenen sterke aan drang uit om het wapenembargo voor Palestina opgeheven te krij gen. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft ech ter medegedeeld, dat dit embargo voor het gehele midden-Oosten geldt en dat opheffing voor Palesti na alleen zou neerkomen op recht streekse interventie. Egypte sprak van „universele moraliteit" De aanval van Egypte wordfdoor dit land gemotiverd met beweringen, dat „ongewapende Arabieren tegen massa-moorden moeten worden be schermd" en voor de ..wetten van uni versele moraliteit en door de V.N. erkende beginselen" eerbiediging tot stand mjet worden gebracht, in een nota. die Egvpte aan Engeland, Ame rika, Frankrijk, België, Polen en Chi na heeft gezonden wordt gezegd, dat de interventie niet gericht is tegen de Joden van Palestina, maar tegen de „Zionistische terroristenbenden" en geen and°r doel heeft dan ..her stel van orde, vrede en veiligheid" in het land. De actie zal voortduren totdat „een rechtvaardige oplossing zijn gevonden". Aan de nota werd een opsomming toegevoegd van wan daden welke dcor Palestijnse Joden zouden zijn bedreven. Dr. Mordecai Ellash. de vert-eenwoo'diger van het Joods Burea bii de Veiligheids- J een nieuwe burgemeester, Mr. Dr. raad noemde de Egyptische nota gro «- *- tesk en vol verzinse'en. De Arabische Liga heeft een der gelijke nofa als Egypte gcpublicèerd om de gezamenlijke actie der Arabi sche staten te rechtvaardigen. geluk. toelating tot de Ver. Naties verzocht. OOK MOSKOU ERKENT ISRAëL Ook de Sovjet-Ünie heeft thans Is raêl erkend. In een boodschap aan Molotof verklaarde Mosje Sjertok, dat deze erkenning de vriendschappelijke betrekkingen tussen hét Joodse en het Russische volk zal verstevigen en een bijdrage zal vormen tot .de vrede. Ook Joego-Slavië zal de staat Israël erkennen. Guatamala had deze stap reeds gedaan. Britse cn Amerikaanse militaire deskundigen zijn van mening, da: Israël het óp den duur tegen gecom bineerde Arabische aanvallen niet zal kunnen houden zonder steun vap buiten af. Voorste! van Ver. Staten De Verenigde Staten hebben aan de Veiligheidsraad gevraagd per resolutie aan beide partijen het bevel te geven om binnen 36 uur de strijd te staken. Een wapens: ilstandscommissie zou volgens het Amerikaanse voorstel uit te maken hebben, welke Arabische Linden verantwoordelijk zijn voor de aanval op Palestina en in hoeverre troepen van Israël in gebieden van AcabischPalcstlna opereren. Betje Wery krijgt levenslang De 27-jarige verraadster Betje We ry, tegen wie de doodstraf werd ge- eist, is door het Amsterdams Bijzon der Gerechtshof tot levenslang ver oordeeld. Prijzen van consumptie-ijs vastgesteld Met ingang van 21 Mei mogen de pachters van stationsrestauraties van de Neil. Spoorwegen cunsumplie ijs verkopen van 15 cent per 45 gram. Deze prijs geldt ook voor exploitanten van buffetten ten behoeve van bezoe kers van bijeenkcms'en of voorstellin gen en voor de verkopers in treinen en aan boord van schepen. In alle verlge gevallen blijft de prijs ten hoogste 10 cent- per 45 gram. Slechts wanneer porties van 22.5 gram voor 5 cent en porties van 45 gram voor 10 cent verkrijgbaar zijn. is het de verkoper toegestaan ook porties van 90 gram voor 20 cent te verkopen. Bij bediening aan tafel fis de prijs voor ijs in coupes of glazen 14 cent per 45 gram en 28 cent per eenheid van 45 gram. Er moet in dit laatste geval 100 kubieke centimeter van een drank aan het ijs zijn toe gevoegd en tevens moet dan ook voor hen, die niet van de bediening aan tafel gebruik maken ijs beschikbaar zijn tegen genoemde, prijzen. Kaas en gesteriliseerde melk duurder De kaas is met ingang van Zondag 16 Mei met 10 cent per kg. in prijs verhoogd. Deze maatregen is genomen n\et het oog op de rentabiliteit van het deniersbedrijf. De gesterili seerde melk is twee cent per litar duurder geworden. De gepasteuri seerde melk onderging geen prijsver hoging. Gesprek mei de nieuwe burgemeester In Alkmaar wachten hem talrijke problemen Alkmaar heeft, zoals wü reeds in ons blad van Zaterdag j.1. meldden Reslissinn in handen der Grote Vijf? Te Lake Success wordt het niet uit gesloten geacht, dat de Veiligheids raad de Grote Vijf bijeen zal roepen om de Arabische aanvallen te bespre ken. Een voorstel daartoe is ingediend door de afgevaardigde van Columbia. Tsaraphin. de Russische afgevaardig de voor de VN, heeft verklaard, dat de beslissing van 29 November betref fende de verdeling van Palestina „nog steeds geldig" is. Pioi. Weizmann president van Israël De uitroep van de Joodse onafhan kelijke staat is in alle delen der we- eld met enthousiasme door de Joden begroet. Professor Chuim Weizmann. de be kende 73-jarige pionier der Zionisten is tot president van Israël verkozen. De groep-Stern en de groep Irgoen Zwai Leoemi hebben hun trouw ver- klaard aan Israël en zijn thans vaste onderdelen van het geregelde Joodse leger. Mosjé Sjertok, de minister van Bui tenlandse Zaken van Israël, heeft „zijn meest hartelijke '.Enk voor de prompte erkenning door Amerika" uitgesproken. O' Dwyer, de burge meester van New-York, wenste in een telegram aan Israëls premier Ben Goerion „de nieuwe vrije regering in scheervlucht „We zijn niet van plan kostbare tijd te verspillen aan de beantwoor ding van fantasieverhalen", aldus het commentaar van lt. geit. Loekjantsjen- ko op persberichten over een „gron dige reorganisatie" aan de top van het militaire Sovjet-bestuur in Duitsland, waarbij 7090 Russische generaals zouden worden vervangen. Een 19-jarige Noorse student, Halvdan Ljosne uit Oslo, won de door de Nederl. legatie in Noorwegen uit geschreven prijsvraag over Van Gogh. De Tilburgse CCD heeft een groot smokkelcomplot in knotten Belgische wol en aakdoeken ontdekt. Voor een halve ton aan deviezen ging naar schatting verloren. Vier Tilburgers zijn geai'resteerd. m Het bestuur van de grote Ame rikaanse vakbond AFL heeft zijn le den Verbonden aan de administratie van het Europees Herstelplan deel te nemen. H. J. Wytema, thans burgemeester v»n Belten, is met ingang van 1 Juni benoemd tot burgemeester van onze stad. HJj lp lidmaat van de Remonstrantse kerk en aange sloten bij de Partij van de Arbeid. Met deze benoeming is een eind gekomen aan een tijdperk van meer dan dertien maanden, waarin de heer G. van Slingerland als lo co-burgemeester de plaats van de eerste burger iiuvtm Binnenkort zal hij de ambtske ten kunnen ^overdragen aan de Nr. Wytema, eindelijk zal b\j dan de zware taak kunnen overlaten a*n deze nieuwe mag'Siraat, wien wij de kracht wensen om die te vol brengen in het belang van onze stad. In de voetsporen van zijn vader In een telefonisch onderhoud, dat wij Zaterdag j.1. met de heer Wytema hadden, deelde deze ons mede, dat hij op 2 April 1906 in Haarlem werd geboren. In deze stad en later in Dor drecht en Rotterdam, waar zijn vader enige jaren burgemeester was genoot hij een gymnasiale opleiding. In Lei den studeerde de heer Wytema rech ten en in 1931 promoveerde hij tot doctor opheit proefschrift: Opperbe stuur en algemeen bestuur over Ned. Indië, Suriname en CuracaoU Enige tijd vervulde hij de functie van waar nemend ambtenaar van het Openbaar Ministerie te Dordrecht en vervolgens was hij gedurende Zy2 jaar sous chef in het kabinet van de burge meester van Den Haag. Na deze leerzame ervaringen kon de heer Wytema in 1936 de voetspo ren van zijn vader gaan drukken: hij werd burgemeester van de Drentse gemeente Beilen. In October 1942 werd hij gearres teerd en voor enige tijd overgebracht naar het Huis van Bewaring te Assen omdat hij geen medewerking wilde verlenen aan de Duitse maatregelen tegen de Joodse landgenoten. Als ge volg van deze flinke houding werd hij ontslagen en nadat hij uit de gevan genis was vrijgelaten, werd hij uit de Noordelijke provincies verbannen. Een werkzaam leven Vlak na de bevrijding nam hij het roer in Beilen weer in handen. Vooraj op het gebied van de Volkshuisves ting heeft mr. dr H. J. Wytema zijn Gaza door Egyptenaren Jaffa door Joden bezet. NaRi- wij Zaterdag reeds melddeó, werd Tel Aviv in de ochtend gebom bardeerd door vliegtuigen. Zü bleken van Iraakse en Egyptische orgine te zijn geweest. Volgens Joodse bron zouden er vijf doden zijn gevallen en zouden de in woners zich met grote kalmte hebben gedragen. Een Egyptische correspon dent die over het gebombardeerde ge bied vloog maakte melding van een aantal branden en enige verwoeste ge bouwen. Tenminste één toestel werd neergeschoten. Ook zijn Joodse ne derzettingen in de Jordaanvallei van uit de lucht aangevallen. Jaffa is door de Haganah bezet. De Arabieren hebben volgens de Ha ganah de behele bevolking van Kfar Etzion uitgemoord. Kfar Etzion is 'n nederzetting ten Z. van Jeruzalem. In een officieel Egyptisch legerbericht wordt bekend gemaakt, dat Egyptische eenheden de bevolking van de neder zetting El Dangour heeft „vernietigd, daar zü weigerde zich over te geven". Hét Egyptische leger zou de stad Gaza bezet hebben. Strijdkrachten van Transjordanië en Irak zyn de Jor- daan overgestoken. Een Egyptisch legercommuniqué toon de zich zeer tevreden over de reeds bereikte resultaten. Egyptische een heden zouden op 65 km van Tel Aviv met de Joodse troepen slaags zijn ge raakt. Maar ook de Joden melden successen. Zo bedreigt o.m. de Ir goen reeds de Arabische stad Ram- leh, 24 km ten Z.O. van Jaffa. In de buitenwijken van Jeruzalem wordt hevig gevochten. sporen verdiend. Hij is voorzitter van de Gewestelüke Dienst voor Sociale Toningbouw en pre,sident-commissa- is van de N.V. Bouwkas Noord-Ne- ::,rlandse gemeenten. Verder is hij oorzitter van de Gewestelijke Wo ningstichting. Onze nieuwe burgemeester bekleedt oen vooraanstaande plaats in tal van organisaties. Hij is lid ven de Pro vinciale Verkeerscommissie, commis saris van de Drentse Auto Bus On derneming, voorzitter van de com missie van Advies restitutie eigendom men van derden uit het kamp Wester- bork, secretaris van de Stichting Cir cuit Drente en provinciaal vertegen woordiger van de KNAC. Het behoeft geen verwondering te wekken dat Beilen zijn eerste burger node ziet vertrekken naar Alkmaar In deze stad, waar hij zijn werk krachten zal kunnen wijden aan de vele moeilyke problemen die nog op een oplossing wachten, heten wij hem van harte welkom. Grote partijen bloemen gingen op de mestvaalt De oude veete tussen de bloemhandelafen en de vei lingen om de 2% belasting die de veilingen mogen door- berekenen is weer opgelaaid. Het landelijk comité van de bloemenhandel heeft 'n niet. koop actie geproclameerd, die aan de veilingen gedeel telijk is opgevolgd. In Roe- lofsarendveen, Rijnsburg en nog enkele andere plaatsen werden Maandag geen ©f weinig bloemen gekocht, zo dat grote partijen naar de mestvaalt verhuisden De lei dende figuren bij de veilin gen verwachten dat over 'n week of twee de niet-koon actie zal zijn verlopen. Wat meer brood Binnenkort is een kleine verhoging van het broodrantsoen te verwachten. Dit is een gevolg van de gunstiger vooruitzichten voor de aanvoer van graan. Een Nederlands legervliegtuig is bij een noodlanding in de buurt van Tokio verbrand. De elf inzittenden werden slechts licht gewond. Een auteur uit Rome, Piero San- tini, heeft Walt Disney voor een Ro meinse rechtbank gedaagd. Disney zou in z'n film Fantasia verschillende fi guren van Santini gestolen hebben. Tien personen zyn Zaterdagoch tend om het leven gekomen bij een vliegramp in de Oranje Vrijstaat. weerbericht MINDER WARM Tijdelijk wat overdrijvende bewol king, maar droog en over het alge meen toch zonnig weer, echter met minder hoge temperaturen. Matige, nu en dan vrij krachtige wind tus sen Noord en Oost. Ook Scandinavië sloot zich militair aaneen Thans hebben, in navolging van de Vijf van Europa, ook de drie Scan-, ainavische landen besloten een militair bondgenootschap aan te gaan. Het heeft lang geduurd voordat Zweden's bezwaren waren overwonnen en het is dan ook wel voornamelijk ie geogra fisch moeilüke positie waarin vooral dit land zich bevindt, die deze alli antie van drie er van terug houdt om zonder meer een verlengstuk te worden van het Pact van Vijf. Duidelük echter komt de tendens, tot overhellen naar het gesloten Wes telijk blok door de tot 'tand koming van dit verbond van drie naar voren: Er zijn twee factoren, die hiervoor bepalend mogen worden genoemd: ten eerste het gevoel van een dreigende catastrophe die zich ook in het Noor den van de geesten heeft meester ge maakt en ten tweede de Marshall hulp die ook voor Scandinavië, zo dringend noodzakelijk, dan toch wel in het kader van het Europees Her stel zeer wenselyk is. Zweden is slechts schoorvoetend tot deze stap overgegaan. Zy moet immers wel in het Oosten de indruk wekken, dat hier althans voorlopig een punt wordt gezet achter de zo lang en angstvallig vastgehouden neutrali teitspolitiek van het land. De beslis sing werd des te moeilüker, omdat Zweden met sterke economische ban den aan de Oost-Europese landen is gebonden en niet name het handels verkeer met de Sovjet-Unie een be langrijke post uitmaakt in het huis houdboekje van de staat. Bovendien leeft sterk de overtui ging, dat, jio het tot een treffeh tus sen de tv.*ee bloc's mocht komen, de Sovjet-Unie militair gedwongen zal zijn om een zo groot mogelyk deel van Europa te bezetten. Dat zou in de practijk wel haast zeker zyn: geheel het vasteland met Scandinavië er bij. Dat besef verdeelt de opinie in twee ën: er zijn er, zoals bij alkï oorlogs dreiging, die bij voorbaat dc nutteloos heid van enig verzet proclameren Maar de meerderheid voelt meer voor een collectieve beveiliging, die in elk geval in zo verre een preventieve werking kan hebben, dat een moge lijke agressor tot nadenken en groter voorzichtigheid wordt gemaand. Maar de sfeer is niet behaaglijk. Men ging deze alliantie niet met vreugde aan en van het enthousiasme, zoals zich dat bij hun Zuiderburen manifesteer de, is bij de Scandinaviërs geen spra ke. Overigens zal deze militaire alliantie niet nalaten, haar invloed uit t- oefe- Buitenlands Overzicht nen op de lijn van de buitenlandse politiek der drie Noordelyke landen en, zijdelin— rok op die van de Vyf Europese staten. De buitenlandse politiek van Scan dinavië staat aan het begin van een eenwording, waarvan zeer zeker voor lopig het credo zal zijn de uiterste wil om het evenwicht op ie wip te bewaren. Maar tegelykertijd is er de tendens van de nauwere aanpassing aan de leidende staten van ons vasteland; ve le verwarde internationrJe problemen in elk waarvan met name Engeland verwikkeld is en waarvan de ontkno ping niet te voorspellen valt, zullen voor Scandinavië, meer dan tot nog toe het geval was, factoren van be tekenis worden. Maar aan de andere kant zullen de vüf ook de wil van Scandinavië niet kunnen negeren, want hun alliantie schreeuwt om ver sterking. In deze zin kan het Scandinavisch verbond voor geheeJ Europa van gr&34 belang worden, alt een matigende fac tor. een re:r. op te overhaaste beslui ten. En in de;; tijd heeft de wereld- meer dan ooit behoefte aan voorzich tigheid en eer. bezonken oordeel A ft

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1