jF JAARGANG N°. 1265 ÏX
N. HOLLANDSE
PERS 1945
Veiligheidsraad vraagt inlichtingen
aan de C. v. G. D.
„Engeland leidt en financiert oorlog
tegen Israël," zegt Hosje Sjertok
Dubois en Critchley stoorden zich niet
aan verzoek van Van Mook
'Na /iel afbreken der onderhandelingen
RepublikeinenBatavia poogt de commissie
in discrediet te brengen''
f Aneta verneemt, dat de Commissie
iTOOj Goede Diensten van de voorzit.
!v«
r
|ter van de Veiligheidsraad, Faris el
.Khoeri, een telegram heeft ontvangen,
aarin haar wordt verzocht aan de
'Veiligheidsraad haar mening te ken-
üen te geven over het tijdelijk afbre-
jken van de NederlandsRepublikein.
iBe onderhandelingen, alsmede over de
[tijdsduur van deze stopzetting.
„Voor de tweede maal"
1 De onderbreking van de onderhan
delingen te Batavia werd door het Re
publikeinse Bureau te New-York ge-
l|>rrjidmerkt als „een tweede poging
;vaD de Nederlanders om de Commissie
vcor Goede Diensten in discrediet te
'tisngen". Een door dit bureau uitge
geven persverklaring zegt, dat de eer-
«le poging hiertoe was gedaan op 12
(Februari, toen de Nederlands-Indische
regering een scherp communiqué uit
gaf, waarin op dr. F. P. Graham bit
tere critiek werd geoefend, op grond
Van mededelingen, dia deze op 12 Fe
bruari te Lake Success had gedaan,
welke geacht werden geheel buiten
tijn bevoegdheid te gaan.
De verklaring herinnert vervolgens
ii. smalenoe woorden aan het verslag
Van een Nederlands correspondent van
,een niet voor publicatie bestemd in-
Partijbestuur P.v.d.A. voor
spoedige erkenning
Israël
In zijn vergadering van Zaterdag 19
Juni 3.1 heeft het partijbestuur van
de Partij van de Arbeid een verkla
ring opgesteld, waarin met grote vol
doening kennis is genomen van de
Aot stand gekomen wapenstilstand in
Taiest.'na Het partijbestuur spreekt de
jvur'ge hoop uit, dat, met volledige
medewerking van de Britse regering,
.verder bloedvergieten zal worden
jvoKk'.n.en en door de bemiddeling
van <ie Ver. Staten en de U.N.O. een
tregeling tot stand wordt gebracht, die
*aan he. Joodse volk recht doet weder-
.varen.
Het partijbestuur heeft besloten met
de fracjes van de partij in Eerste en
.Tweede Kamer overleg te plegen ten
'aanzien van de vraag op welke wijze
leen spoedige erkenning van de staat
jlsraêl door de Nederlandse regermg
!be d.-rd zou kurren worden.
Alkmaarse boot brengt
jeugd tot politie
Vandaag zijn 1200 kinderen uit de
jAmsterdamse ..Eilanden"-buurten per
Alkmaar-Packet naar Velsen gebracht
htaar zij de gast zullen zijn van de
.piiïtie. Er gingen verder 1Q0 Amster-
jdamse Ouden van Dagen mee en de
'hoofdstedelijke politie stafmuziek zou
in -Velsen een concert geven, waarvoor
de Velsense schooljeugd is uitgeno
digd. De politie hoopt op die manier
de band tussen de dienaren van de
Heilige Hermandad en de jeugd wat
nauwer aan te halen. Een belangwek
kend experiment!
Prinselijk paar naar Texel
Terschelling en Den Helder
Donderdag en Vrijdag a.s. zullen de
Prinses-Regentes en Prins Bernhsrd
jnct het prinselijk jacht .Piet Hem"
een bevoek brengen aan de eilanden
Terschelling en Texel, gevolgd door
een bezoek aan de gemeente Den Hel
der en de Koninklijke Marine, aldaar
Het figt in de bedoeling in Den Hel
der enige schepen en inrichtingen van
de Koninklijke Marine te bezichtigen
Bovendien zal het Prinselijk paar ge
deelten van de zeilwedstrijden van de
Koninklijke Marine-Jachtclub én de
atletiekwedstrijden van O. en O. bij-
Wc- -n.
Zware brand teisterde
Gran Canarias
Voor de tweede maal in 21 jaar
wordt Santa Lucia, de hoofdstad van
Gran Canarias, één van de aan Spanje
behorende Canarische Eilanden, door
«en zware brand geteisterd.
De eerste medische goederen zijn
per vliegtuig naar het eiland onder
weg, waar 1000 personen dakloos zijn
geworden en schaarste is aan voedsel
«n andere artikelen.
Volgens een later bericht van het
«iland is men aan het plunderen ge
slagen, doch wordt „de algemene orde"
gehandhaafd.
terview met dr. Graham". Tenslotte
citeert het Republikeinse Voorlich
tingsbureau verklaringen, door Coert
Dubois, Roem, Natsir en de C.v.G.D.
te Batavia afgelegd, en wil daarmede
aantonen, dat de Ned.-Indische rege
ring getracht heeft de C.v.G.D. in dls-
ctediet te brengen of uit te schakelen
OUD GOUVERNEUR
\AN CURACAO OVERLEDEN
ïn het Sint-Jozef-ziekenhuis te Maas
tricht is Zaterdag, na een langdurige
ziekte, in de ouderdom van 74 jaar
ov leden mr. dr. N J. L. Brantjes,
ou.ig^i.verneur van Curagao in de j*>-
ren 1921—1928.
Het Ned.r.andse Bondselftal behaal
zege op het Brits Olympisch elftal.
een voorzet van de Engelse
de op de Olympische dag een 21
Doelverdediger Landman onderschept
linksbuiten Joseph.
„Israël fal zich tevreden stel
len met een onmiddellijke erkenning
de facto door Groot-Brittannig en met
een gaandeweg groeien der relaties
Wij verlangen verder, dat Groot Brit-
tannië de oorlog onmiddellijk zal stop
zetten" zo verklaarde Mosjertok, mi
nister van buitenlandse zaken van Is
raël in een onderhoud met Fatrlck
O'Donnavan van „The Observer". Het
was het eerste interview met een En.
gels blad, dat Sjertok ooit toestond.
„Engeland", zo zei Sjertok volgens
het interview, „leidt en financiert een
oorlog tegen ons en levert de wa
pens". Hij achtte het niet belangrijk,
dat de Britse officieren in het Ara
bische leger zelfstandig handelen en
kon niet aannemen, dat de Engelse
brigade-generaal John Glubb (opper
bevelhebber van het Arabische Le
gioen) „een huurling" is. „Het zou mij
teleurstellen, als dat het geval bleek".
„Toen de bemiddelaar der VN in
Jeruzalem mét de Joodse bevelhebbers
sprak, stond hij tegenover Joden. Toen
hij met de Arabieren onderhandelde,
stond hij tegenover brigade-generaal
Lash, een man met een Brits pas
poort". Graaf Bemadotte heeft mij
verteld, dat hij te Amman, waar hij
een uiteenzetting over de bestands-
voorwaaïden ging geven, confereerde
mét Koning Abdoellah en brigade_ge_
neraal John Glubb,
Sjertok verklaarde, dat het Arabi
sche Legioen afgedaan zal hebben, als
de Engelsen htm financiële steun zou
den beëindigen en meende, dat de
Britse politiek niet anti-sèmïtisch
maar anti-Zionistisch, gegrond op eigen
liefde en een verkeerde opvatting van
Nationale belangen was.
ZWARE ONTPLOFFING IN
AMERIKAANSE FABRIEK
In een dynamietfabiiek te Kenvil
(New Jersey) heeft een zware ont
ploffing plaats gehad waarbij drie
personen om het leven zijn gekomen
en verschillenden gewond werden.
De ontploffing was op 80 km. afstand
te voelen. Hoog boven de fabriek
hing na het gebeurde een geel-rode
rookwolk en op 16 km. afstand dwar.
relde roet en verbrande papiersnip
pers nee*.
Mevr. Blankers-Koen (vierde van links) verbetert het wereldrecord 80
meter hordenloop dames met 0.3 sec en brengt het op 11 sec. precies.
MEDEDELING AAN ONZE
ABONNé'S TE SCHOORL
Naar onze abonné's te
Schoon gisteren bemerkt
hebben wordt ons dagblad
thans per post bezorgd. Wij
verwachten door deze maat.
regel een einde te hebben
gebracht aan de klachten
over de onregelmatige bezor_
ging. Alleen op Zaterdagen
zal onze courant worden be
zorgd.
Z»er op prijs zouden wij
het stellen indien eventueel
onjuiste adressen op de
bandjes aan onze adminis
tratie 'te Alkmaar werden
medegedeeld. Men kan daar.
toe eenvoudig het bandje
inzenden, voorzien van de
verbeterde adressering!
Tsjecho-Slowaakse
mini ster-pa ter c.s. ontheven
van kerkelijke functie
Na de publicatie van een herderlijk
schrijven van de RK aartsbisschop
van Praag, dr. Karei Beran, waarin
opnieuw gewezen werd op Ge beslis
sing der Tsjecho Slowaakse bisschop
pen, volgens welke priesters der RK
kerk geen politieke functies behoren
te vervullen, aangezien de mogelijk
heid van bestraffing door de wereld
lijke rechter in strijd wordt geach'c
met hun priesterlijke plichten, zijn
een aantal Tsjecho Slowaakse pries
ters van hun kerkelijke functies ont
heven wegens politieke activiteit.
Deze maatregel treft pater Josef
Plojhar, minister van volksgezond
heid sinds de Februari-crisis en lid
van de Nationale Vergadering (volks
partij), voorts professor Lukacevic en
pater Alexander Horvath, beiden lid
van de Slowaakse beheersraad, alsme
de doctor Straka, lid van de Slowaak.
se nationale raad.
Welingelichte kringen sluiten voor
pater Plojhar de mogelijkheid van ex
communicatie niet uit.
Men acht het echter niét waarschijn,
lijk, dat er een „openlijk conflict tus
sen kerk'en staat" zou ontstaan,
Overstromingen in Azië
en Europa
Van de naar schatting duizend slacht
offers van een overstroming in de Chi.
nese provincie Foekien zijn 'thans 200
lijken geborgen. Tenminste 200.000
mensen werden dakloos door het bui
ten de oevers treden van de rivier
de Min na zware regens.
In Japan is rondom Tokio een groot
gebied onder water komen te staan.
Ruim duizend mensen zijn dakloos ge.
worden
In Frankrijk is de Isere, een zijri
vier van de Rhóne, buiten haar oevers
getreden. Vele wegen en spoorlijnen
zijn buiten gebruik. Er werden geen
slachtoffers gemeld.
Ook in de meeste laaggelegen stre
ken van Tiroi heeft men als gevolg
van overvloedige regens en hagelbuien
met overstromingen te kampen. In het
Zillerthal zijn verscheidene bruggen
weggespoeld. Te Innsbrueck begint de
Inn buiten zijn oevers te treden.
Taylor is het niet eens met
vrijspraak voor Krupp a. s.
Brigade-generaal Telford Taylor, de
Amerikaanse openbare aanklager te
Neurenberg, heeft een verzoek gericht
tot het Amerikaans Militair Gerechts
hof om de uitspraak ten aanzien van
Alfred Krupp en elf medebeschuldig.
den, allen leden van het Krupp-wapen
concern, te herzien.
Het Hof had van vervolging afge
zien, daar het meende onvoldoende
bewijzen te hebben In verband met
een beschuldiging wegens misdaden
tegen de vrede.
Taylor verklaart, het als een onjuis
te interpretatie te beschouwen, als het
Tribunaal zegt, dat hét 't bewijs ver
langt. dat ieder der beschuldigden
kennis heeft gedragen van tenminste
één van de aanvalsoorlogen om hen
schuldig te kunnen bevinden.
Ook acht Taylor het onjuist, dat het
Tribunaal zich heeft beroepen op de
vrijspraak van Hjalmar Schacht en
Albert Speel (beschuldigd van deel
neming aan de oorlogsagressie).
Weer 40 doodvonnissen
in Athene
Veertig van 119 officieren en man
schappen der koninklijke Griekse
vloot «tin door een Atheens militair
gerechtshof ter dood veroordeeld.
Alle veertig waren beschnldigd van
sabotage daden tegen de marine ten
behoeve van de communistische par
tij; 19 anderen werden tot levenslan
ge gevangenisstraf veroordeeld, negen
tot tien jaar en tien tot twee jaar. De
andere beschuldigden 41 man werden
vrijgesproken.
TWEE PRINSESJES OP
.TERSCHELLING
Maandag zijn de beide oudste prin
sesjes. Beatrix en Irene, met hun me
deleerlingen van Kees Boeke's school
„De Werkplaats" op Terschelling aan
gekomen.
In Oosterend zullen de jongens en
meisjes enige dagen in de „Wier-
schuur" kamperen.
Donderdag zullen Prinses Juliana
en Prins Bernhard met de „Piet Hein"
naar Terschelling komen om de prin
sesjes te bezoeken.
Nederlandse visie op het afbreken der onderhandelingen
Wachten is nu op resultaat van besprekingen
met Hatta
Affaire-Soeripno vormde
aanleiding dezer impasse
In verband met de onoverzichte
lijkheid van de jongste ontwikkelin
gen op politiek gebied in Indonesië
heeft de hoofdredacteur van Aneta
uit van verschillende (Nederlandse)
zijden op zijn verzoek verstrekte in
lichtingen en gegeven meningen een
overzicht samengesteld.
Dit chronologische overzicht van
feiten pn meningen geeft de affaire.
Soeripno aan als aanleiding van het
onderbreken der politieke besprekin
gen.
Op door de landvoogd c.q. de Ne
derlandse delegatie gestelde vragen
om opheldering terzake werd tot dus.
ver geen afdoend antwoord ontvan
gen, ai werd ondershands verklaard,
dat de in de memoranda der Repu
blikeinse regering herhaalde verzeke
ring, dat zij haar buitenlandse be
trekkingen niet zou uitbreiden, in we
zen zou betekenen, dat deze overeen
komst niet zou worden aanvaard of
uitgevoerd.
In verband met de gerezen en ge
bleken moeilijkheden op politiek ge
bied rees het denkbeeld tot de uit
nodiging van Hatta voo het bespre
ken van de hoofdpunten van vêrschil
met dr. van Mook.
Afschrift van uitnodiging
aan C. v. G. D.
Dit denkbeeld werd op 3 Juni on
dershands dooi* de heren Neher en
van Vredenburch aan de C. G. D.
medegedeeld, die haar instemming
daarmee betuigde, aldus gezaghebben.
de Nederlandse zijde.
Op 4 Juni werd een schriftelijke uit
nodiging in die geest door dr. van
Mook aan Hatta gericht, waarin 14
Juni als datum gesuggereerd werd.
Een afschrift van deze uitnodiging
werd gelijktijdig verzonden aan de
voorzitter van de C. G. D. met het
verzoek in deze tussentijd geen stap
pen te ondernemen, welke deze be
spreking zouden kunnen beïnvloeden
of daarop zouden kunnen prejudicie-
ren. Op deze brief werd geen ant
woord ontvangen vóór 11 Juni, toen
een op 9 Juni gedateerde brief dr.
van Mook bereikte, waarin de C. G. D.
meedeelde, dat zij zich het doen van
die stappen voorbehield, welke zij
binnen haar bevoegdheid en in het
belang van de zaak zou achten.
Ofschoon dus geen verzoek door
een der partijen was gedaan om sug
gesties of andere handelingen op hét
terrein van politieke besprekingen en
wel het verzoek om zich van zoda
nige handelingen te onthouden, werd
10 Juni een algemeen plan terzake,
ondertekend door de heren Dubois
en Critchley, aan dr. van Mook en
Hatta overhandigd.
Een „particulier" initiatief?
Daarbij werd verklaard, dat het een
confidentieel stuk was, dat ter be
schikking van dr. van Mook en Hatta
gesteld werd om daarmee naar be
lieven te handelen, aldus deelde men
van gezaghebbende Nederlandse zijde
mede. Men voegde daaraan toe: het
was geen stuk van de Commissie voor
Goede Diensten, ook niet een meer-
derheidsvoorstel, daar de heer Herre-
mans zijn positie terzake had voor
behouden.
Op instructie van de Nederlandse
regering werd aan Dubois en Critch
ley medegedeeld, dat het stuk noch
door dr. van Mook noch door de Ne
derlandse delegatie in beschouwing
kon worden genomen. Dit geschiedde,
aangezien zo verklaarde men van
Nederlandse zijde de overreiking
van dit stuk geheel in strijd was met
de overeengekomen regels betreffende
de procedure, alsmede met het uit
drukkelijk veïzoek van dr. van Mook
aan de C. G. D, welk verzoek door
de C. G. D. op dat ogenblik onbe
antwoord en dus evenmin met dr.
van Mook besproken was, afgezien nog
van het feit, da't de inhoud op be
paalde punten in strijd bleek met de
Renville-beginselen volgens Neder
landse zienswijze en geen bitvoerbare
of aanvaardbare oplossing van het
politieke vraagstuk bood.
Intussen bleek reeds omtrent 14
Juni, dat het stuk In handen van
plaatselijke vertegenwoordigers der
Amerikaanse pers gekomen was. Uit
een nauwkeurig onderzoek bleek, 'dat
dit niet van Nederlandse zijde kon
zijn geschied, mede omdat aan het
stuk zelf, gegeven het standpunt der
Nederlandse regering, zelfs geen ver
spreiding in ambtelijke kring was
gegeven.
Nog kans op rechtstreeks
accoord
Deze omstandigheden maakten het
voor de Nederlandse delegatie onmo
gelijk de politieke besprekingen te
hervatten. Daarbij komt, zo zeiden
Anéta's zegslieden, dat de besprekin
gen tussen dr. van Mook en Hatta
intussen hadden plaatsgevonden en
het in het belang der zaak voorkeur
verdient, het resultaat van het daa^
uit voortgevloeide overleg met beide
regeringen af te wachten.
Egypte protesteert tegen
oplossing van Soedan-
kwestie
Egypte zal aan Engeland een pro»
test doen toekomen tegen de „eenzi>
dige" beslissing, volgens welke voo*
de Soedan een Uitvoerende Raad en
een Wetgevende Vergadering werden
ingesteld
Het kabinet heeft beslaten een Con*
müsie te vormen, die een protest-me
morandum uit naam van de Egypti*
sche regering mpet opstellen.
Vergeet De Gaulle
het verzet
Sirenes loeiden
Generaal De Gaulle heeft in een re
de te Verdun verklaard, dat Frank,
rijks lot wederom ernstig wordt be«
(Leigd. Hij zinspeelde op de ..il'usies
Vf-n onze Britse en Amerikaanse bond
genoten" t.a. «r. Duitsland en drong op»
nieuw aan op een hervorming vaa
de Franse staat. Hij herinnerde ter
loops aan ,,de grote rol" die maar
schalk Pétain had gespeeld in de his»
t< rische veldslag bij Verdun in 1916.
Militaire waarnemers zien in deze ver
wijzing het begin van een campagne
nn de kloof tussen de Gaullisten en
do voormalige aanhangers van Pétaina
V hy-fegering te overbruggen.
Alle sirenes te Verdun begonnen te
1< eien toen de Gaulle op het punt
stord zijn rede te openen. Het lawaai
duurde 10 minuten en de menigte, die
De Gaulle wilde horen, protesteerde
iuidkeels.
Toen de sirenes waren afgezet zeide
De Gaulle: „Het is gemakkelijk een
openbare demonstratie te verstoren,
doch onmogelijk haar te verhinderen.
Zoiets versterkt sléchts de kracht van
de R.P.F."
De politie had zich ijlings naar de
kathedraal begeven, waar de sirenes
van de torens huilden. Zij zocht overal
na.'i saboteurs doch kon er niet een
vinden. Ten einde raad sneed men de
dra -er. van de sirenes door.
Sterfte aan tuberculose
minder dan in 1939
Sneller dan kon worden verwacht
is de sterfte aan tuberculose in 1947
terrggelopen tot zelfs beneden die van
1939, he» jaar, waarin het ongekend
lage cijfer 41 per 100.000 van de ge
middelde bevolking was bereikt, meldt
he* jaarverslag van de Ned. Centrale
Ver. tot bestrijding der tuberculose.
Wanneer wij thans weten, aldus het
verslag, dat het sterfecijfer in 1945
gestegen was tot 85.9, terwijl dit in
194f nog 46,9 bedroeg, dan verbaast
het ons, dat 1947 ons het laagste cijfer
te zien geeft, dat ooit In ons land -is
voorgekomen, nl. 35.3.
In verhouding tot 1945 is de sterfte
aan Icngtuberculose teruggelopen van
65.4 tot 26.2, hetgeen een daling be
tekent van meer dan 59.9 pet. Het aan
tal ziektegevallen is echter zeer hoog,
hoge eten vorig jaar.
504e STAATSLOTERIJ.
3e klasse, Ie lijst
f 25000 op 18551
f 5000 op 6310
f 2000 op' 15591
f 1500 op 18562
f 1000 op 11887
f 400 op 17079 21908
f 200 op 11658 16528
f 100 op 1989 6574 7444 10797 1 i 500
11647 12495 17603
Spoedig besprekingen over
militaire hulp aan
West-Europa
„De volgende stap ter voorbereiding
van „gewapende Amerikaanse bijstand
voor de West-Europese verdragslan-
den zullen diplomatieke besprekingen
zijn tussen de Ver. Staten en de vijf
landen der Westelijke Unie: België,
Frankrijk, Groot-Brittannië, Luxem
burg en Nederland. Er is nog geen da
tum vastgesteld, maar waarschijnlijk
zal het binnen twee of drie maanden
gebeuren," zo is te Washington ver
klaard.
weerbericht
VRIJ KOEL
Half tot zwaar bewolkt met enke
le verspreide buitjes. Matige tot vrij
krachtige Westelijke wind. Vrij koeL
„Dat de C. G. D. enig geldig be
zwaar zou kunnen maken tegen di
rect overleg tussen hoge autoriteiten
beider partijen of een geldig motief
sou kunnen aanvoeren om het resul
taat van zulk overleg niet af te w ach
ten, is niet aannemelijk", ae gaf mea
tenslotte van gezaghebbende *tJde aan
Aneta als zijn mening te kennen.