N.HOLLANDSE
PERS 1945
Russische stafchef zegt (voorlopig?)
Yiermogendhedenbestuur vaarwel
Wijziging
Bernadotte houdt aan
verdeling van Palestina vast
Buitenlands overzicht
5E JAARGANG N°. 1274
JWuthc
VRIJDAG 2 JULI 1948
Uitg. voor de Stichting De Vrije Alkmaar-
der, Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal
30 cent per week) bü vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent» Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur; J. v. Zoonen - Bureau: Ridderstraat hoek Oude gracht-Tel. K 2200-397
Handenarbeid
Van bevriende zijde kregen we toe
gestuurd „Handenarbeid", het maand
blad van de Vereniging voor Handen
arbeid.
Orgaan zowel als vereniging bewe
gen zich in hoofdzaak op het terrein
van de handenarbeid op de scholen.
Al bladerende in dit tijdschrift trok-
we voor ons zelf de conclusie, dat er
ook in de scholen, tenminste in vele
ncholen, een omwenteling aan de gang
is. Wie het onderwijs van vandaag
vergelijkt niet dat van een dertig jaar
terug, beklaagt zich, dat het reeds zo
lang geleden is, dat hij zelf op de
schoolbanken zat. Toen was de school
een plaats waar het jonge geslacht
een bepaalde hoeveelheid kennis werd
bijgebracht, en kijk nu eens naai* wat
de jeugd op school te verwerken
krijgt. Wat is het allemaal niet veel
aantrekkelijker. Wat moet het voor de
kinderen een stuk aangenamer zijn,
vergeleken* bij het dorre inpomp
systeem dat wij in onze jonge jaren
te slikken kregen.
Hoewel nog lang niet in alle scholen,
de één doet er meer aan dan de
ander wordt steeds meer aandacht
besteed aan het vak Handenarbeid.
Het is een genot om de kinderen
bezig te zien met klei en "hout, met
karton en papier, met timmergereed
schap, met schaar en lijmpot
De voorwerpen, welke wij in het
tijdschrift zagen afgebeeld, toonden
aan, dat hier ontzaglijk veel te berei
ken is.
Onze grootste belangstelling ging
echter uit naar het hoofdartikel, waar
in dc heer O. Schreef over „Handen
arbeid en beroepskeuze".
Onze bladen hebben reeds meerma
len getoond, dat dit onderwerp hun
aandacht heeft, getuige b.v. de serie
artikelen onder de titel „Wat moet uw
kind worden"..
De schrijver gaat er in genoemd ar
tikel van uit, dat de jeugd in de re
gel zelf' niet weet, wat ze worden wil,
Is de financiële positie van het gezin
van die aard, dat verdere studie kan
worden bekostigd, dan hangt het van
de vraag of het kind kan „leren" af,
of het in de richting van hoofd,- of
handenarbeid wordt gestuwd.
Met de schrijver zijn we het volko
men eens, dat hier een verkeerd sy
steem wordt toegepast. Strikte door
voering er van zóu immers betekenen,
dat alleen de minder vluggen in de
zelfsfandii?e beroepen of bedrijven te
recht zouden komen.
Niet de vraag of het kind kan „le-
Ten" moet hier primair zijn. Voorop
moet staan, dat het meest geschikte
beroep voor een kind dat is, waartoe
hef z'eh het meest aangetrokken voelt.
H<" kind moet zélf komen tot het
vak zijner welbewuste keuze. En hier
bij kan het vak handenarbeid, op de
scholen in toepassing gebracht, van
onschatbare waarde zijn.
Door dit vak toch is de onderwijzer
in r'e gelegenheid op te merken, in
welke richting de aspiraties van het
kind gaan, waar het in uitblinkt, wat
hem of haar het gemakkelijkst afgaat.
De blik van de onderwijzer op het
kind. aldus de heer O., die wij-maar
steeds citeren, wordt ten zeerste ver
ruimd. Ware „ontdekkingen" springen
soms naar voren.
De onderwijzer die werkelijk liefde
voor de jeugd gevoelt en door middel
van de handenarbeid steeds nauwer
contact met de leerlingen krijgt, kan
als het ware een diagnose stellen. Hij
kan bij het kind een bepaalde voor
liefde of tegenzin ontdekken, hij ziet
of er initiatief bij het kind is, of dat
het zich uitsluitend bepaalt tot na
bootsing van wat buurkinderen doen.
En zo is er veel meer
Hij kan het kind helpen, het in de
richting van het meest geëigende be
roep te stuwen, waardoor het wellicht
zelf tot keuze komt. Een keuze, die
beslissend is voor het hele verdere
leven.
Wellicht dat andere onderwijs-des-
kundigr-n hier aanleiding in vinden
om hun oordeel eens kenbaar te ma
ken Wij hebben ër gaarne plaatsruim
te voor over. v. Z.
RUIMERE MOGELIJKHEID VOOR
PARTICULIERE WONINGBOUW
Er is een nieuwe financieringsrege
ling bekend gemaakt ten behoeve van
de particuliere woningbouw ter ver
vanging van de „Financieringsrege
ling woningbouw 1947" Het hierin ge
volgde systeem echter wordt niet ver
anderd. In vergelijking met de be.-
staande financieringsregeling brengt
de nieuwe een beperking van de maxi
male inhoud der 'te bouwen wonin
gen en biedt voor het hypothecair
erediet een grotere zekerheid. Oox
de exploitatiemogelijkheid is enigszins
Verbeterd.
Berlijn se crisis spitst zich nog toe
Kol. Howley's slaperigheid werd sfeen
des aansloots
En de geldzuivering
De Sovjet Russische stafchef, kolo
nel Boris Kalimin, heeft gistermiddag
tijdens een bijeenkomst van de geal
lieerde stafchefs een schriftelijke ver
klaring voorgelezen, waarin werd ver
klaard, dat het viermogendhedenbe-
stuur van Berlijn ten einde was ge
komen.
„Het welbekende gedrag van kolo
nel Howley (de Amerikaanse comman
dan't) en het uitblijven van readtie
van de zijde der Britse en Franse
vertegenwoordigers op het door de
Sovjet autoriteiten ingediende protest,
zowel als het afzonderlijk optreden
van de Westelijke geallieerden door
het uitvoeren van een geldzuivering
in Berlijn, een stad welke deel uit
maakt van het economisch geheel van
de Sovjet zone, hebben er toe geleid,
dat er geen vierzijdige bijeenkomsten
van het geallieerde militaire bestuurs
bureau meer kunnen plaats vinden",
aldus de verklaring.
De Russische verwijzing naar „het
welbekende gedrag van kol. Howley"
heeft betrekking op het feit, dat kol
Howley tijdens de vergadering op 16
Juni om 11 uur 's avonds mededeelde
(nadat de commandanten 13 uur ver
gaderd hadden), dat hij slaperig was
en naar huis ging. Voordat deze me
dedeling in het Russisch vertaald was,
verliet kol. Howley de zaal.
Westelijk Bureau
in wording
Men verwacht thans, dat de Weste
ïyke geallieerden snel zullen handelen
Te Berlijn acht men de meest waar
schijnlijke stap, de oprichting van een
militair bestuursbureau voor Weste
lijke sectoren van Berlijn. In de afge
lopen dagen zijn de Britse, Franse en
Amerikaanse commandanten dikwijls
bijeen geweest en men gelooft, dat
zij het eens zijn over stappen om de
situatie, die nu ontstaan is, het hoofd
te bieden.
Aleer zeggenschap
voor Wesi-Duitsers
Ondertussen gaan ook de Westelijke
geallieerden door met het uitvoeren
van de ^aangekondigde bestuursmaat
regelen in Duitsland. De Westduitse
minister-presidenten zijn bijeen ge
weest öm uit handen van de drie mi
litaire gouverneurs hun nieuwe be
voegdheden te ontvangen. Generaal
Koenig, de Franse militaire gouver
neur, schetste het bezettingsstatuut als
een „teken van het vertrouwen der
geallieerden, die hiermede uitvoerende
wetgevende en rechtsbevoegdheden
aan de Duitse regeringsinstellingen
overdragen".
Mr. van Heuven Goedhart
in het ongelijk gesteld
Lunshof's brochure
niei verboden
De president van de Amsterdamse
rechtbank heeft oud-minister van Jus
titie mr. Van Heuven Goedhart in het
ongelijk gesteld contra de heer A. H.
Lunshof.
De heer Lunshof had, zoals men
weet, in zijn brochure „Vlag halfstok"
enkele passages geschreven die het
beleid van mr. van Heuven Goedhart
tjjdens zijn ministerschap in Londen,
naar diens mening, in een kwaad dag
licht stelden.
De president achtte het door eiser
gevraagde verbod van de brochure
niet gerechtvaardigd, daar, naar hij
in het vonnis neerlegde, „de grenzen
van het geoorloofde niet waren over
schreden"
In het vonnis werd (ie overtuiging
uitgesproken, dat het geschrift blijk
baar het algemeen belang op het oog
had en de aandacht op tot onrecht
leidende machinatiën meende te moe
ten vestigen, waarvan het bewijs zou
kunnen worden geleverd.
Zolang die feiten echter niet zijn
onderzocht, is een zo ver gaande
maatregel als een verbod niet gerecht
vaardigd.
weerbericht1
„Nog geen ontbinding
bestuursbureau",
zegt Clay
Generaal Lucius Clay, de Ameri
kaanse militaire gouverneur, gaf op
een persconferentie een andere lezing
van de verklaring van de Russische
stafcl r' dan het Reuterbericht.
J Clay zeide, dat de toestanden in
Duitsland „zeer ernstig" zijn, maar
volgens zijn informaties hadden -de
Russen alleen gezegd dat zij weigerden
verdere bijeenkomsten bij te wonen
totdat zij genoegdoening hadden ge
kregen van de kolonel Howley.
Hoewel dit in de practjjk hetzelfde
effect zou kunnen hebben was het,
aldus Clay, niet hetzelfde als de ver
klaring dat het geallieerde bestuurs
bureau ontbonden was.
Wilt U even noteren, dat
de administratie en de re
dactie van de Vrije Alk
maarder, Ridderstraat hoek
Oudegracht te Alkmaar met
ingang van 1 Juli telefonisch
uitsluitend bereikbaar zijn
onder het nummer 3971.
Boter en kaas niet vrij
Ofschoon in de officiële aankondi
ging van de voorfopige opheffing
der melkdistributie sprake is van
consumptiemelk en consumptiemelk
producten, wordt er ten overvloede
op gewezen, dat alleen die producten
vrij zijn, die tot nu toe op melkbon
worden betrokken.
Boter en kaas blijven dus op de bon
evenals eieren, die door enkele detail
listen, zoals gebleken is, tot de melk
producten zijn gerekend.
In een fabriek te Drunen is de groot
ste scheepsschroef, ooit in Nederland
vervaardigd, gereed gekomen. De
schroef, wegende ruim 22 ton, is be
stemd voor de „Andijk" van de Hol
land Amerika Lijri.
Hy heeft 'n diameter van 6.6 meter.
Het gevaarte wordt voor 't trensportf
schoongemaakt #n gespoten
Vooisiel van 10 punten
Arabieren hebben voorstel al verworpen
KOEL WEER
Ve^l overdrijvende bewolking. Over
wegend droog weer. Matige wind uit
Noord-Westelijke richtingen. Koel,
Het Arabische blad „Al Misri" heeft
publicatie gedaan van een voorstel
van tien punten, dat door Graaf Ber
nadotte aan Joden en Arabieren zou
zijn voorgelegd:
1. Vereniging van Transjordanië en
Palestina
2. Dit gebied te verdelen in 'twee
onafhankelijke staten, namelijk eeri
JoQdse en een Arabische.
3. Toewijzing aan de Joodse staat
van alle gebied, als reeds door de V
N toegewezen, met uitzondering van
de woestijn van Negeb, die aan de
Arabieren zou komen. De Joden zou
den dan geheel Galilea krijgen.
4. De Arabische staa't zal de Ara
bische gebieden van Palestina en
Transjordanië omvatten.
5. Haifa wordt vrijhaven. Over Jaf-
fa wordt later beslist.
6. Speciaal bestuur voor Jeruza
lem onder de VN ter waarborging van
de heilige plaatsen.
7. Joodse en Arabische staat zul
len een centraal comité vormen voor
beslechting van geschillen tussen bei
den.
8. Dit comité zal ook de verdedi
ging en de economische politiek van
beide staten coördineren.
9. Eventueel draagt dit comité de
kwestie over aan de Trustschapsraad.
10. De Joodse staat zal immigratie
mogen toestaan op eigen gebied, ech
ter met inachtneming van de VN-voor
schriften wat betreft de verhouding
tot het economische opnemingsver
mogen,
„Al Misri" becritiseerde dit plan
als zijnde „van Britsé en Amerikaan
se zijde geïnspireerd".
Joodse sfaaf
onaanvaardbaar"
De Transjordaanse minister; presi
dent heeft reeds verklaard, dat de
Arabieren de vredesvoorstellen van
Graaf Bernadotte van de hand gewe
zen hebben omdat zjj niet het be
staan van een Joodse staat kunnen ac
cepteren.
Transpordanië had geen territoriale
ambities wat Palestina betreft. De
Arabische bevolking van Palestina zou
na bevrijd te zijn, moeten beslissen
over aansluiten bij Transjordanië of
lidmaatschap van de Arabische Liga
als onafhankelijke staat
Britse havenarbeiders
weer aan het werk
De havenarbeiders te Londen en Li.
vc. pool keerden Woensdagmorgen in
grote getale naar het werk terug,
waardoor pracfisch een eind is geko
men aan de staking, welke zeventien
dagen geleden begon en op haar hoog
tepunt meer dan dertigduizend man
omvatte. Ook de kantoorbedienden,
schuitevoerders en stuwadoors gingen
weer aan het werk.
De door de staking ontstane ver
traging in de scheepsbewegingen zal
nog wel het gehele jaar door haar
invloed laten gelden.
„Skoghaug" liep niet
op een mijn
Var twee recente scheepsrampen in
her zeegebied bij de Nederlandse kust
is de oorzaak thans aan het licht ge
komen. Naar de 'Marine-voorlichtings-
dier.st meedeelt is gebleken, dat noch
de „Skoghaug", noch de „William
Bursley" op een mijn is gelopen, zoals
we; vermoed.
Het Noorse s.s. „Skoghaug" dat, zo
als men weet, op Kerstmis vorig jaar
bij IJmuiden tijdens een storm ver
óngelukte, heeft naar uit een duikers-
onderzoek bleek, een ketelontploffing
gehfiti.
Het Britse stoomschip „William
Bursley", dat op 10 Mei rapporteerde
op een mijn gelopen te zijn, maar op
eigen kracht IJmuiden kon bereiken,
blijkt nu op een obstakel onder water
te zijn gestoten.
Rosello won de
tweede étappe
Door Hollanders werden
geen heldendaden verricht
De tweede étappe van de Tour de
France werd gewonnen door de Ita-
j liaan Rossello. Het werd een goede
dag voor de Italiaanse A-ploeg. Bar-
tali heeft wel de gèle trui moeten
afstaan, maar hij was er niet op ge
brand haar in deze fase van de Tour
te behouden, wetende, dat de drager
van de trui het mikpunt is van alle
offensieven.
Bartali adviseerde Rossello niet ver
van de finish, een ontsnappingspoging
te wagen. Rossello verbeterde hier
mee zijn plaats in het algemeen klas
sement; de eerste dag was hij als
laatste te Trouville gearriveerd.
Jean Engels, één. van de Belgische
jongeren, was de uitblinker. Deze
knaap kwam in 't bezit van de gele
trui en wanneer we ons niet vergis
sen, zal hij nog veel van zich laten
horen. Hij is een uitstekend klimmer
en ook op de vlakke weg best thuis.
Het gehalte van zijn ploeg (België B)
is zeker niet minder dan de A-ploeg.
't Waren geen heldendaden, die onze
gemengde Ned.Luxemburgse ploeg
verrichtte in deze 2e etappe. Bakker,
de Hoog en Jansen zijn wel de sterk-
sten. De Luxemburger Kirrchen en
De Hoog en Bakker werden in een
heel grote groep ex aequo 29e—66e
geplaatst in 7.34.58 uur, goed vijf min-
nuten achter Rossello, Bobet en En
gels. Drie seclater kwam Jansen bin
nen, daarna op 26 min. achter Ros
sello De Ruyter, weer 9 min. later
Kemp, Kranken en Pauwels en daar
achter Biever en Ackermann.
In het algemeen klassement zijn
Kirchen en De Hoog onze best ge
plaatsten: ruim 8 min. achter leider
Engels.
Jongeman te Camperduin
verdronken
I>e zee is levensgevaarlijk. Woens
dagmiddag waren twee jongelui op
het vrije strand onder Camperduin
in zee aan het zwemmen. In de nabij
heid van een pier stonden zij tot hun
middel in het water, toen de 18-jarige
jongeman B. uit Schoorl plotseling de
steun onder de voeten verloor en werd
weggesleurd. Zijn vriend had wel de
tegenwoordigheid van geest onmiddel
lijk pogingen te doen het strand te
bereiken, doch moest toezien hoe B
in de golven verdween.
Dit verdrinkingsgeval bewijst nog
eens hoezeer het noodzakelijk is, dat
ook voor dit gedeelte van het strand
een reddingsbrigade komt, waartoe
reeds pogingen werden aangewend.
Voor dit geval helaas te laat.
LEVERTRAAN WORDT DUURDER
Prijsstijging van uit Noorwegen ge.
importeerde levertraan heeft een nieu
we prijsregeling voor levertraan nood
zakelijk gemaakt. De nieuwe prijs voor
de verbruiker bedraagt met ingang
van 8 Juli '48 f 1.20 per fles van 300
cm3 inclusief fles (voorheen f 1.05).
JONGE MOEDERS IN BELGIë
KRIJGEN TOELAGE
Volgens een in het Belgisch staats
blad verschenen besluit zal aan jonge
moeders van Belgische nationaliteit
binnen drie maanden na de geboorte
van het kind een toelage van fr. 500
worden toegekend, indien zij geregeld
een consultatiebureau voor zuigelin
gen hebben bezocht en haar kind zelf
voeden. Aan behoeftige moeders zal
gedurende zes maanden een premie
worden toegekend van fr. 600.
Opstand in Zuid-Korea
in Juli
Het Amerikaanse leger op Korea
heeft de vertaling gepubliceerd van
„een in beslag genomen document,
dat in details plannen behelst voor
een Communistische opstand in Zuid-
Korea in het begin van Jiïïi". Het
document werd volgens dezelfde bron
in het bezit gevonden van twee leden
van de „Vliegende Vechtersgroep" in
het district Tsjondjoe in Zuid-Korea.
WELTER: GEEN ZENDTIJD
VERGOEDING
Het ANP verneemt, dat de minister
van O., K. en W. afwijzend heeft be
schikt op het verzoek van de heer
Weiter om opnieuw een kwartier zend
tijd te zijner beschikking te stellen
omdat hij op 19 Juni j.1. wegens tijd
gebrek zijn radio-verkiezingsrede niet
geheel heeft kunnen uitspreken. De
beslissing van de minister is gegrond
op de overweging, dat de heer Weiter
te laat in de studio arriveerde, waar
door het z.g. proefspreken vervallen
moest.
Bevin baande de weg - terug
Van dag tot dag groeit de onhoud
baarheid van de toestand in en vooral
om Berlijn. Sokolofsky's antwoord op
Robertson'c verzoek de blokkade op
te heffen was buitengewoon hoffelijk
maar ook vaag genoeg om in do
oren der Westelijke geallieerden er
ger dan onbeleefd te klinken. De
maatregelen waren tijdelijk, zo zei hij,
maar de reparaties aan de toevoer
wegen konden wel wat langer in be
slag nemen dan oorspronkelijk ver
wacht werd
Baaro; heeft Bevin gesproken. Zijn
rede maakte een ferme en vastbeslo
ten indruk, maar was in wezen zeer
voorzichtig. Dat, waar Eden om vroeg
en wat men ook in West-Berlijn hoop
te en verwachtte gaf Bevin niet: de
verzekering dat Moskou een krachtig
protest zou horen al dan niet verge
zeld van de aankondiging van tegen
maatregelen
Ook Marshall gaf slechts in vage
termen blijk van het voornemen om
de zaak „snel aan te pakken". Hoe zei
hij er niet bij en het is opmerkelijk,
dat zowel Bevin als hij er de nadruk
op legden dat de voedselaanvoer door
de lucht veel belangrijker resultaten
afwerpt dan men had durven hopen,
't Is echter logisch, dat men deze re-
sultaten een vrij nauwkeurige schat
ting heeft kunnen maken en voor de
Berlijners zelf houdt de verklaring
dan ook niet veel, anders in dan een
aankondiging van de verlenging van
de noodtoestand.
Het is duidelijk, dat men jt
wel heeft willen waarschuwen a?* hef
geduld langzamerhand uitgeput raakt,
maar dat men niet van plan is om de
tegenpartij met een overijlde zet in de
prestige-hoek te dwingen.
Bevin baande daarbij de i eervolle
terugweg door een "nieuwe viermo-
gendhedenbesprekin£ voor te stellen
na de oplossing van dit „incident".
Maar de jongste Russische stap be
tekent, dat de Russen eerst in een
andere zaak genoegdoening wensen
de slaperigheid van kol. Howley.
Clay's verzekering, tijdens een pers
conferentie gegeven, dat hij niet om
troepenyersterkingen verzocht had en
niet van plan was dit in de onmiddel
lijke toekomst te doen, werkt hierbij
nog weer geruststellend. Maar voor
lopig geeft men het spelletje kat en
muis blijkbaar nog niet op. A. H.
NEGEN DODEN BIJ VLIEGTUIG
ONGELUK TE BRUSSEL
Gistermorgen is een Italiaans ver
keersvliegtuig van de lijn Milaan—
Brussel even buiten Brussel, neerge
stort. Negen van de twaalf passagiers
zijn hierbij om het leven gekomen.
Het ongeluk is te wijten aan slecht
zicht.
GEVECHT IN BULGAARS
VLIEGTUIG
Woensdagavond is te Istanbul een
Bulgaars vliegtuig met zeventien uit
Bulgarije afkomstige personen aan
boord geland. De piloot bleek door
revolverschoten gedood te zijn. Van
de passagiers waren twee personen
zwaar en twee licht gewond.
onze kleine tovenaar
