3 Van een „dikke daghuur", die bar tegenviel Nederland krijgt 90 millioen aan goud terug r§ I Hoe komen de piepers uit de grond? Kruipen is een zeer onaangename bezigheid... Kruipen is de meest onaangena me bezigheid die er bestaat: WE WETEN NIET, welke boze geest het bestaan heeft, om de re dactie in te fluisteren, dat de lezers van de krant het wel eens aardig zouden vinden om* in een reportage te lezen, hoe het er by de verschil lende beroepen toeging en hoe de verschillende werkzaamheden op het land wel werden verricht. Vorige week zfln we daar reeds het slacht offer van geworden tijdens het bin nenhalen van het hooi, deze keer kregen we de vererende opdracht een reportage te maken over het rooien van aardappelen, met de bepaling er b<j. dat het slechts goed kon worden, als we zelf een dag aan die fraaie •port meededen. En, zo werd ons er hg verteld, er zou nog een dikke daghuur mee te verdienen zgnVol moed begon nen we aan onze opdracht. Reeds enkele dagen van te voren hadden we ons met een bouwer in verbin ding gesteld, hadd^p een afspraak gemaakt over de prijs die elk ge rooid kistje zou opbrengen, alsmede over de dag, welke onze afschuwe lijke ontgoocheling zou aanschou wen. (Van die ontgoocheling hadden we toen nog geen flauw iede en we leefden in de stille hoop, dat we zo •pelenderwijs een gulden of vijftien op een dag zouden verdienen) GELIJK met een viertal andere arbeiders stonden we om half zes in de morgen op het land. Een grau we wolkenlucht en een straffe Noor denwind maakten het verblijf op de akker nu juist niet tot een genot. Vooral niet, omdat we het colbert- costuum hadden verwisseld voor de blauwe overall en er geen ander cos- tuum onder hadden aangetrokken. Onze medearbeiders bekeken ons met min of meer spottende blikken. Het werd er niet beter op, toen ze za gen. hoe we de graaf in de handen hielden. Toch waren ze ons niet ongenegen en wé kregen enkele minuten theorie. Ge denkt natuurlijk, dat het een ho peloze vertoning werd, maar daar moeten we u in teleur stellen. We hadden er tamelijk vlug de slag van te pakken. Verheven stemming Zo begon de dag. Met vreugde staken we de graaf in de grond, maakten een paar maal een wrik kende beweging, gaven een ruk aan het lof en de goudgele piepers la gen maar voor het oprapen: Laten we u verklappen, dat we het eerste uur bij elke stoel, die we zo aan de schoot der aarde ontrukten, genoten van dit schouwspel. We kwamen zelfs een ogenblik in een dichterlijke stemming en prezen de mildheid der aarde, die zo rijke vruchten voort bracht. Langzamerhand aan vulde zich het kistje, dat we achter ons aan sleepten en dat we als het vol was, een eind weg moesten sjouwen, waar we het op een stapel zetten. Speciaal onze stapel. Immers naar gelang van het aantal kistjes zouden we uitbe taald krijgen. Gematigder optimisme Langzamerhand maakte de verhe ven stemming, die eerst over ons. was geweest, plaats voor een iets gematigder optimisme. Met jalouzie keken we naar onze collega's, die ons een stuk voor warenen wier stapel kistjes aanzienlijk groter was dan de onze. We klemden de tanden op elkaar en zetten hoger tempo in. Het resultaat was verbluffend. In- plaats dat ons kistje, welks aanwe zigheid we steeds meer als éen last gingen beschouwen, zich sneller vul de, begonnen we pijn te krijgen. Pijn in de rug, die deze ongewone bezig heid niet gewend was. Pijn in de ar men, pijn in de voeten, die ter ere van deze feestelijke gebeurtenis in klompen waren gestoken, die ons ma teloos kwelden. Derde versnelling Na dus een kwartier in een voor ons veel te hoog tempo te hebben gerooid, zetten we ons zelf op de derde versnelling, nog steeds hopen de, dat het na verloop van een paar uur wel beter zou gaan. Deze vermoedens zijn niet bewaar- «eid geworden. Integendeel: Maar la ten we niet op ons échec vooruit lo pen. Het zou de spanning aan ons verhaal ontnemen. We worstelden ons dus door de stroken aardappelen, kregen herrie met het lange loof en griezelden, als we bij het oprapen in een verrotte oude pieper grepen. Ons werd aan het verstand ge bracht, dat dit de moer was. De aardappel die in het voorjaar uitge- poot was. En de arbeiders vertelden ons er bij, dat die niet in het kistje hoorde, dus dat het volkomen over bodig was om ze op te rapen. We waardeerden deze raadgeving ten zeerste, maar sloegen ze helaas tel kens in de wind. Een blik op otis polshorloge, her innering aan een tijdelijk afgelegde beschaving, deed ons schrikken. Haastig brachten we het aan het oor. We moesten vaststellen, dat het ding geen dienst weigerde, maar integen deel even snel als voorheen de se conden wegtikte. Voor ons gevoel waren we al minstens ettelijke uren bezig geweest. Het horloge wees echter nog geen acht Stram en stijf hesen we onszelve overeind, tilden moeizaam het kistje op, dat weer vol was en brachten het naar de plaats, waar er reeds twee stonden. We struikelden over het loof, mopperden, bezondigden ons zelf aan krachttermen, wat anders niet onze gewoonte is en lieten ons weer moeizaam op onze knieën neer. Belangstelling zoek De overvloedige oogst, die ons eerst zo prachtig toescheen, boezem de ons .geen belangstelling meer in: Mechanisch ging de graaf de grond in en steeds meer aarzelend groeven onze handen in de droge aarde, ten einde de knollen te verzamelen. Aarzelend, want de grond maakte onze vingers gevoelig, bezorgde ons „stroopnagcls" en toen we het on geluk hadden een stukje aardappel onder een nagel te krijgen, begonnen we ze zelfs min of meer wantrou wend op te rapen. Wat overigens aan het tempo niet ten goede kwam. Na nog een uur was het eindelijk schafttijd. Huiverend zochten we een beetje luwte op achter de kistjes, lieten de raadgevingen en schimp scheuten van de andere arbeiders over ons gaan en zagen tegen het ogenblik waarop we moesten begin nen, op als tegen een berg. Rulgrondje oef! Toen moest het ergste nog komen. Het kwam echter opzetten als een onweersbui. Met dien verstande, dat het niet overging, maar steeds in hevigheid toenam. Dat waren onze knieën. We hebben u hierboven al reeds vermeld, dat de aarde droog en hard was, alsof het in geen maan den geregend had. Het zal natuur lijk wel aan ons gelegen hebben. De anderen spraken tenminste over een „rul" grondje. Wij hadden zplfs niet meer de kracht om het tegen te spreken. We hadden echter het gevoel, of we over een rasp kropen, die het vel van de knieën schuurde. We probeerden iets meer voor over, iets meer achterover, maar de kwelling bleef eD nam in hevigheid toe; De overal was te dun geweest. We hadden er minstens een kruip- broek over moeten hebben. Op het laatst waren we staande bezig aardappelen te rooipn, tot uit bundige vreugde van de anderen. Gezond verstand overwon Om twaalf uur hebben we er de brui aangegeven. Als een oude man zijn we het land afgestrompeld. Bij een armzalig stapeltje kistjes ont moetten we de boer, die eens kwam kijken, hoeveel er de volgende dag naar de veiling kon. Hij keek ons meewarig aan, mon terde de hoeveelheid kistjes en haalde toen twee guldens voor de dag. Er blonk haat in onze ogen toen we ze aannamen. Een redeloze haat. Want niet de boer was de schuldige. Moeizaam zijn we op onze fiets geklommen en hebben de rest van de dag doorgebracht met ons zelf te beklagen. Op de akkers waren de ar beiders tot laat in de avond bezig, rooiden de stoelen op, grepen de goudgele piepers, sjouwden de kis ten en keerden fluitend terug. Als we in de eerstkomende weken aardappelen eten, zullen we nog me nigmaal aan deze martelgang terug ken. De Poolse schilder pror. Christo S<efanoff, die ais verzetsstrijder in nuiise handen raakte, exposeert de volgende week in Valkenburg (L.) zijn laatste werk, dat onder de titel „Wapenbroeders" een Pools soldaat van de 1ste pantserdivisie met een lid van de Nederlandse B.S. voorstelt in de strijd om de vrijheid van Nederland in de Octoberdagen van 1944, zal aan H.M. dc Koningin worden aangeboden ter gelegenheid van Haar 50-jarig re geringsjubileum. De schilder legt de laatste hand aan het schilderij. KORT VERHAAL Circusliefde... HET FANFARECORPS zette luid schallend en trompettend de eerste tonen van het circuslied in. Robert Dal luisterde er terloops naar. Ja overpeinsde hij, precies een jaar ge leden trad hij voor het eerst met Lorette Demel op. Samen hadden ze halsbrekende toeren in het lucht ruim gemaakt; Het op sensatie be luste circuspubliek had gejuicht, ge joeld. Al gauw was het tot een ver loving gekomen. Samen hadden ze hard gewerkt om aan de toekomst te bouwen. Hij voelde zijn hart tril len als hij nog aan haar dacht. Zijn fiere, mooie Lorette! „Zeg Robert, zit niet te suffen knaap, Over een kwartier moet je opkomen. Lorette is zo juist gearri veerd". Ja, Lorette was er weer. Een half jaar geleden was ze van hem weggegaan. In Amerika had ze een engagement kunnen krijgen, en ze had hem ervoor in de steek gelaten. Toen haar tijd daarginds voorbij was, had zijn circusdirecteur haar aan- bod^»\veer bij zijn gezelschap terilg te komen. Gretig aanvaard. Alles was natuurlijk vreemd verlopen. De boot van Lorette was drie dagen te laat. Van repeteren was geen sprake, geweest. Dat hinderde eigenlijk opk niet, want ze waren zo volkomen aan elkaar gewend: Maar toch, .het schokte hem te weten, dat ze hier zou zijn. Lorette, die voor haat; carrière hern had opgegeven. Van trouwen wilde ze niets weten; liet' circus ging immers boven alles? „Dag Robert", lachte plotseling' De Zwitserse uurwerkttwenaars zijn weer met een nieuwe uitvinding op de markt gekomen: het prccisie-wekkcr- armbandhorloge. Ne meer dan een halve eeuw experimenteren is een nurwerkfabriek in La Chaux de Fonds er in geslaagd een armbandhorloge te construeren, dat beantwoord aan alle eisen, die zowel aan een horloge als aan een wekker gesteld kunnen wor den. De alarminstallatie brengt een zoemtoon voort, die 25 seconden aan houdt en in staat is meer dan één slaper uit hun zoete dromen te wek ken. De toonhoogte van de zoemtoon Is b(j alle horloges verschillend. Nu nog een bon om deze heerlijkheid aan te schaffen haar stem door de kleedkamer. „Zo, we beginnen vandaag weer, weet je het programma nog precies? We hoeven zeker niet met de netten te werken?" Robert begroette haar, maar voel de zich vreemd. Daar was ze nu, de vrouw waar hij dag en nacht naar verlangd had. Zijn handen beefden. Een angst, feller dan lüj ooit gekend had, beving hem en deed z'n hart wild kloppen. Hoe moest dat gaan? Zo kon hij toch niet werken? Hij moest het publiek in verrukking brengen, terwijl hy één bonk zenu wen was. Maar het was noodzaak. Hrj mocht niet nerveus zijn, niet aar zelen. Hij gaf een order: „Jaap, span even de netten, dat lgkt me beter. Je kunt nooit weten, het is zo lang geleden dat we samenwerkten Vrolijk dartelde Lorette binnen. „We moetëh beginnen, Robert, de muziek zet al in". Hij voelde zich weer sterk. Was het eigenlijk niet heerlijk samen te werken met zo'n onverschrokken vrouw? Eerst werd Lorette naar boven gehesen: Onmid dellijk begon ze te zwaaien en met onfeilbare zekerheid verrichtte ze haar halsbrekende toeren. Nu was het zijn beurt. Ja, Goddank, alles ging goed. Ze moest springen, aan haar voeten zou hg haar opvangen... Een harde gil, en Lorette veerde neer in het net. Hij had haar voeten aangeraakt. Hij had haar gemakke lijk kunnen gry'pen, maar toen hg haar tenen voelde, was hij duizelig geworden en was uit zijn onvaste greep geglipt. Het publiek schreeuw de en gilde. Nog hoorde Robert het, toen lig naast haar in de ziekenauto wegreed. Alles viel gelukkig nog mee. Ze had beide benen gebroken, maar die konden toch weer helemaal genezen. De kans echter, dat ze ooit nog in een circus op zou kunnen treden, was finaal uitgesloten. „Weet je", zei Lorette op een avond tegen Robert, „ook al was ik niet gevallen, dan zou ik toch na dit seizoen m'n werk eraan hebben ge geven om met jou te trouwen. Je had toch moeten begrijpen, dat ik gemakkelijk in Amerika had kunnen blijven, als ik dat gewild had, en na een half jaar niet zo maar terug kwam?" T. Britse detectives hebben techni sche hulp verleend bij het onderzoek na de moor dop de leider van de Columbiaanse liberalen, dr. Gaitan. In verband met de verkiezingen zijn'" weekkaarten van de N.S. op 7 Juli voor de terugreis geldig als op Zaterdag. Functionarissen van het Duitse ex- ministerie van Buitenlandse Zaken hebben verklaard, dat verschillende Arabische leiders grote sommen gelds ontvingen van de NSDAP. Koopvaardij-vloot aan 't eind van '48 weer op voor-oorlogse sterkte De minister van Financiën heeft in de Tweede Kamer medegedeeld dat h(j bericht ontvangen had van de „Commissie voor de teruggave van het monetaire goud" dat Nederland kan rekenen op een nieuwe teruggave van 90 millioen na de 300 millioen van verleden jaar. Te Brussel werd bekend gemaakt, dat zojuist een hoeveelheid van 30.646 kg. goud aan Nederland werd toege wezen. In de laatste vergadering van de Tweede Kamer, waarin de voorzit ter mr. J. H. R. van Schaik een afscheidswoord sprak, werd nog een belangrijke mededeling gedaan, n.1. dat door aankoop van schepen („ba- by-flattops", geen Liberty-schepen) in Amerika de koopvaardijvloot aan het einde van dit jaar het vooroor logse peil weer za] hebben bereikt. TUSSEN EN ZWART Damrubriek o. I. v. P. Beers, Noord-Scharwoude, A 100 Het was in de wedstrijd om het kampioenschap van Nederland 1948: letterlgk alles Roozenburg wat de klok sloeg! Van het begin tot het einde onbedreigd aan de kop, zonder ook maar één party te verliezen, ja zelfs zonder ook maar één maal ern stig in moeilijkheden te zijn geweest. In alle partijen had hg voordeel en het is dan ook zonder enige twyfel, dat onze kampioen 1048 de absoluut sterkste speler van het ogenblik in ons land is. Drie punten voorsprong op nummer twee is wel zeer overtui gend, maar als wij daarbg nog be denken; dat Roozenburg in de tweede helft van het tournooi partijen heeft gespeeld buiten het genre waarin hij boven alles uitblinkt (Roozenburg- opstelling) zich in klassieke stellin gen begaf (waarin Gesthem zo uit blinkt) en hij dus in zekere zin ge- experimenteerd heeft, dan wordt het duidelijk, dat deze jonge dammer met hoofd en schouders boven alle ande ren uitsteekt. Stond het van te voren voor ieder vast, dat Keiler zijn ernstigste con current zou zgn, de heer Laros uit Beverwgk zorgde voor de grote ver rassing door Keiler nog voorbg te streven en als nummer twee met 17 punten te eindigen. Laros is een zeer sterk speler, die zich in alle genres thuisvoelt en onder alle omstandig heden het hoofd koel houdt. Zeker is hg minder sterk dan Roozenburg, maar hy is in elk tournooi een pre tendent voor één der hoogste plaat sen. Als straks de wedstrijd om de wereldtitel daar is, dan zal Nedenand in hem een vertegenwoordiger hebben waarop wg gerust kunnen zgn. No. 3 en 4 waren Keiler en van der Staay, waarvan Keiler het presteerde om ook ongeslagen te blgven en v. d. Staay een zeer goede wedstrgd speel de. Huisman en van Dgk eindigden met 15 punten op de 5e en 6e plaats en daarmede is dus het zestal weer genoemd, dat voor het volgend jaar zich direct plaatst. De anderen moeten nu weer eerst voorwedstrgden spelen, waarbg, vol gens besluit van de algemene verga dering der N.D.B., een minder sterke degradatie plaats vindt, dan tot nu toe het geval was. Van de acht laatsten heeft onder getekende wel het minst aan de ver wachtingen Voldaan. Ik wil hierover geen enkele verontschuldiging aan voeren of het moest zgn, dat mgn te genstanders me de baas waren. Wel heb ik in twee partyen erg geblun derd, doch hierbij moet direct gezegd Wat vrouwen en vissen met elkan der te maken hebben Laat ik U dan vertellen, dat 't al begon met het zoe ken van wormen op de enige middag, dat ik vrg heb. Eigenlgk begon het nog eerder: na inleidende schermut selingen tgdens de macaroni-met-ge- bakken-eieren-en-uien-eterg, m'n lie velingskostje, waaruit ik distilleerde, dat m'n vrouw in een dragelgke stem ming was om te vernemen, dat ik met visplannen rondliep, 't Bleef bg een min of meer gevaar aanduidende op merking: „Als jij 's morgens niet eens om zes uur je bed uit kunt komen, hoe Wil je dan morgenochtend om 4 uur de wekker horen?" In zó'n geval past zwggen, door gaan met ademhalen en poeslief voor je vertrek met schop en wormen buis te zeggen: „Met een uurtje ben ik weer thuis, kindje. Dan gaan we straks een poosje wandelen:" Had ik zelfs dat maar niet gezegd... Want de wormen zaten diep en 't duurde alleen al een uur, voor ik 't goede plekje had gevonden. Met een verhit hoofd, een paar blaren rgker en pgn in m'n hele rug maakte m'n terugkeer na bgna drie uur niet be paald een imponerende indruk. En bo- vendien kwamen er juist weer in drukwekkende wolken de zon verduis teren, zodat er van de wandeling niets terecht kwam. Tot we 's avonds in slaap sukkel den ben ik diplomaat geweest: zonder tegenspartelen de melk uit de koker gehaald, afgewassen, pap gekookt voor onze dochter en 't kind in bed gelegd. Zonder opzien te verwekken heb ik in een onbewaakt ogenblik alle spullen bijeen gezocht en ik 'ge loof werkelgk, dat m'n vrouw nog al- tgd 't idee heeft gehad, dat ze me (als elke Zondag) wel om zeven uur zou moeten wakker maken Ik hóórde de wekker van 4 uur. Half uur angstige spanning: brood snijden, fiets geruisloos uit de schuur Buiten durfde ik een sigaret aan te steken. „Goeie genade!" Lucifers in m'n andere pak laten zitten!" Op sokken sloop ik weer naar binnen en redde ook deze penibele situatie. Toen startte ik, fluitend door de uitgestor ven straten. Vreemd stil is 't dan. Kwart voor vyf op de kerktoren: over een kwartier eindelgk het visseizoen, mgn visseizoen, geopend! Om half zes had ik een paling, een flinke. Met de hand op m'n hart en riet en water als getuigen hels ik het dier aan m'n vrouw beloofd. Zelfs al had ik er nog tien van die glibberige slangen bg gevangen, had ik nog ge weten welke die eerste was. Tien kwamen er niet. 't Was bepaald een sofdag. De baars liet zich niet zien en wanneer ik om half tien in plaats van half vgf van huis was gegaan had ik maar één paling minder ge had dan nu. Dat is een hateiyk idee, vooral Zondagsmiddags na warm eten...... Om tien uur ving ik de tweede én om kwart voor elf had ik er vier. Toen gebeurde er nog een wonder ook: 't was tg'd, hoog tijd om naar huis te verdwgnen in verband met de politiek. Als rechtgeaarde visserman probeer je het dan nog éven, 't Zon netje kwam achter een dikke wolk vandaan kgken en ik vleide me be haaglijk voor die laatste minuten te gen het dgkje. Dertig tellen mis schien: toen zag ik m'n kleine dob bertje weglopen, tegen de golfjes in.. Gezichtsbedrog? Kgken en doen is in zo'n geval één. Hij liep, tukkerde licht en liep weer, gemeen langzaam. In de veronderstelling, dat er een voorntje aan het werk was zwiepte ik wilder dan normaal. Dat zwiepen duurde maar even: m'n lichte topeind werd een hoepeltje en ik kón niét an ders doen dan doortillen. Veel spats maakte de nog onbekende waterbe woner daar onder aan 't dunne silk- hjntje en pieterpeuterige haakje niet: dat was het behoud. Hij liet zich til len, dwars door 't riet, akelig dicht nog bg de waterkant. Snoekbaars, ze ker anderhalf pond. Om elf uur kon ik weer op de klok kijken, stilletjes repeterend wat ik H.M. moest vertellen om haar zover te krijgen, dat er 's avonds gebakken werd. Die paling gaf de doorslag, al les viel nogal mee, behalve dan het schoonmaken We hebben ze heerlgk opgegeten. Alleen waren ze wat hard gebakken en nogal wat hartig. Die eerste paling is verbrand. EX-FASCIST DIENT AANKLACHT IN TEGEN F.v.d.A.-BLADEN De ex-fascist Jan Baars te Blaricum heeft een aanklacht ingediend wegens smaadschrift tegen de redacties van het Vrije Volk. Het ?arool en het weekblad .De Vlam". Het betreft hier artikelen, die op en na 18 Juni j.1. in deze bladen zijn verschenen. worden dat mgn stelling toen al dé mindere was. De overige spelers, tw. Dukcl, Suick, Leytc, Lichthart, Gebr. Jurg en Doornbos, voldeden min of meer aan de verwachtingen, waarby het resul taat van Doornbos die slechts één punt behaalde, wellicht wat al le ge flatteerd is. De wedstryd heeft vele fraaie par ty en opgeleverd. Er werd veel geris keerd en dat leverde soms vuurwerk, wat de toeschouwers deed- gen'eien. In andere partgen werd onnodig «reel afgeruild, wat zy'n oorsprong vond in het feit, dat de betrokken speler zich de mindere achtte. Ook werd zwaar geblunderd. Zo b.v. in de partij d. Staay (wit) en Leyte. In de ste.Jing Zw. 15. 25. en dam op 44. Wit J 'i 18. 26.29.34 meende zwart remise te for ceren door 44-35, w. 13-9; zw. 35-13? 'waarop v. d. Staay de winst door 34- 30 overzag. Tegen Jurg liet Keiler de winst ontsnappen: in de stelling zw. 9.21.23.25.27.35. Wit 32.33.34.38.42 speelde Jurg met wit: 33—28 zwart 23—29; wit 34—23 en zwart 35—40. Hier had 9-13 de winst gebracht. Nu werd het na een lang eindspel nog remise. Wg besluiten met een tweetal slag- zetten uit deze wedstrgd. ZWART: VAN DIJK. WIT: BEERS. Hier meende wit zgn temponadeel op te kunnen heffen door 2721 te spelen. Er volgde evenwel: 2721, (16.27), 32:21 (23:32), 38.27, waarop zwart liet"volgen1822, w. 27:7, x. 914, w. 21:12, z. 1318 en wit raak te alles kwijt. ZWART: SUICK fg m '?S, PI ww 1 3 n H WW 9 i m JJ 1 m li m H I m n n m ik WIT: VAN DIJK In deze stelling speelde van Dyk 2822 en 33:22, waarop Suick de partij won door: 2328 (32:14) 13-18 (22:13), 3—8 (13:2), 11—17 (2:30, 25:41 en won na nog enkele zetten. Een typisch Zaans bruggetje met door kijk in een even karakteristiek straatje zoals men in de Zaanstreek nog slechts hier en daar aantreft. Het Openlucht» museum te Arnhem, dat op 10 Juli &A zUn 30-jarig bestaan viert, heeft vel® typisch Nederlandse historische wo« ningen, boerderijen, bruggen, en folie» loristische herinneringen voor het IUU geslacht bewaard» s-nK

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 4