S0K0L0FSKY ONTVING ZIJN
WESTELIJKE COLLEGAE
5E JAARGANG N°. 1276
N.HOLLANDSE
PLRS i9«
MAANDAG 5 JULÏ 194$
Zege van Agrariërs en soc.-democraten
bij Finse verkiezingen
Buitenlands overzicht
Maar gaf hen geen positief
antwoord
Kinderarbeid
Hadden wij het eerder, over han
denarbeid, door het kind tijdens of na
de schooluren verricht, deze keer wil
len we het eens hebben over de ar
beid door kinderen buiten de school
uren. De tijd, dat de kinderen dagen
van dertien, veertien uur doorbrach
ten in donkere fabrieken ligt geluk
kig ver achter ons. Algemeen is he't
besef doorgedrongen, dat het kind
niet te vroeg moet werken. In ieder
geval niet tijdens de leerplichtige
leeftijd.
Toch behoort de arbeid door kin
deren nog niet tot het verleden. In
de steden mag men daar niet zo veel
van ontdekken, op het platteland komt
het pog veelvuldig voor, dat de kin
deren, die nog maar nauwelijks de
leertijd van twaalf jaar hebben bereikt
op het land meewerken, hetzij bij het
aardappelrooien, bij de hooioogst, bij
de bessenpluk of het bollenpellen, bij
het melken en waar al niet mee.
Het is zelfs zó sterk, dat de ge
meentebesturen deze materie bij ver
ordening moeten regelen en dat offi-
ciël de gelegenheid moet worden ge
geven, om de kinderen gedurende een
periode van vier weken in de land
en tuinbouw te laten meehelpen.
In vele gemeenten wordt hier zo
goed als geen gebruik van gemaakt,
maar er zy'n ook andere, waar men
de kinderen lange dagen kan zien
maken.
We weten, dat we ons hier niet aan
overdrijving schuldig moeten maken
en deze arbeid niet kunnen vergelij
ken met de arbeid in fabrieken.
We weten ook, dat er soms facto
ren zijn, die het bijna noodzakelijk
maken, dat het kind meehelpt, als
daar zijn financiële moeilijkheden, de
onmogelijkheid om andere arbeids
krachten te krijgen. We beschuldigen
niemand, omdat hier een teer punt
wordt aangeraakt.
Wel vragen we ons echter af, of
het belang van het onderwijs hier
niet in het gedrang komt.
Dc periode waarin dit verlof ht
arbeid wordt gegeven, ligt. in de resrel
kort voor de grote vacantie. Sommige
scholen zijn dan soms gedeeltelijk ont
volkt. Het gevolg is, dat het onder
wijs geen normale voortgang kan heb
ben, Dan zouden 'mmers de kinderen
di" thuis hielpen op achter komen
Vlak daarna komt de grote vacan
tie Er komt zo in de zomermaanden
een periode, waarop het onderwijs
gr en gewone voortgang vindt, die
soms twee maanden duurt.
Dat is dan het gedeelte, dat officiëej
is toegestaan. Er komt echter nog
meer bij Ons zijn verschillende ge
vallen bekend, waarbij de kinderen
toch thuis worden gehouden, ook als
geen verlof is gegeven om de school
te verzuimen.
Ongeoorloofd schoolverzuim zult u
2eggen. Inderdaad, maar och een gul
den boete is gauw betaald en het is
immers zo druk op het veld.
En hoe dikwijls zal het niet voor
komen, dat de kinderen voor ze naar
school gaan, of direct nadat ze er
uit komen in het bedrijf moeten hel
pen?-
Zodat ze op de school hun aandacht
niet bij de les kunnen bepalen. Wij
hebben hierboven reeds vermeld, dat
wij oog hebben voor de moeilijkheden
van sommige gezinnen, maar wij zou
den toch met klem onder de aandacht
van ouders en opvoeders willen bren
gen, dat het kind in de toekomst
kennis nodig heeft. Kennis die het
vooral op school moet worden bijge
bracht. Wat gij het kind op twaalf
jarige leeftijd te kort 'doet, wreekt
zich in later jaren.
Laat men dit bedenken en het kind
niet te lichtvaardig aan de arbeid
zetten.
v. Z
Uitg. voor de Stichting Do Vrij»
der. Abonnementsprijs S.45 per kwartaal
30 cent per week) bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct p. mAn., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Vèrantw. redacteur, J. v. Zoenen - Bureau: Ridderstraat hoek Oudegracht-Tel. K 2200-3971
Communisten leden gevoelige nederlaag
Volksdemocraten derde
partij in het land
De uitslag van de Finse verkiezin
gen geeft een sterk opschuiven naar
rechts te zien.
Volgens een bijna volledige telling
zou het Agrarisch Verbond (conser
vatief) de grootste partij geworden
zijn en. in totaal straks 56 zetels be
zetten. Daarop volgt dan de Sociaal-
Democratische party met 55 zetels en
pas derde is de Volksdemocratische
partij welke onder communistiche
leiding staat, met 38 of 39 zetels.
Het Agrarische Verbond heeft de
grootste winst geboekt (7 zetels); de
soc.-dem. wonnen 5, de conservatie
ven (die waarschijnlijk 30 zetels zul
len bezetten) 2 en de Volksdemocra
ten verloren er 10 of 11.
„De zege der reactie"
Onder het opschrift: „de zege der
reactie" gaf het blad der Volksdemo
craten „Vapaa Saana" een beschou
wing over de uitslagen der Finse ver
kiezingen. „De reactie, die geen oog
heeft voor de levensmogelijkheden
van ons volk en die ons in de oorlog
heeft gestort, heeft thans kans gezien
de nationalistische en anti-communis
tische instincten die gedurende 25 jaar
ons volk hebben rondgewaard,
wakker te maken. Wij hebben nu 'n
parlement, dat meer reactionair is
dan in 1945 en de democratische
krachten in ons land zullen moeten
Worden samengebundeld, opdat grote
re ongelukken uitblijven".
„Nederlaag der communisten"
Het soc.-dem. blad schrijft:,, de com
munistische gangsterpolitiek heeft
geen vrucht gedragen en wanneer
men het Finse volk genoegzaam kent
®r.' zich b-.-wust is van de demócra-
t'pche geej*, die in het *olk leeft, ken
men eigenlijk niets anders verwach
ten.
Het blad wijst er op, dat het resul
taat van de verkiezingen alleen in
vloed zal uitoefenen op de Finse bin
nenlandse politiek en niet op de bui
tenlandse betrekkingen van het land.
„Wij moeten trachten onze verhou
ding tot de Sovjet-Unie zo goed mo
gelijk te houden en met haar even-
a'r mrt de andere lander. gee*e be
trekkingen onderhouden."
Het Delftse studentencorps gaat zijn
20ste lustrum vieren. De toekomstige
ingenieurs en technici uiten hnn vin
ding» ijkheid in de versieringen, die
zij in de straten aanbrengen. Boven
een der grachten wordt dit schrikaan
jagend monster opgehesen.
Bij Londen botsten twee
vliegtuigen tegen elkander
Negen en dertig doden
Een vliegtuig, behorende aan de
Scandinavische luchtlijnen en een
„York" van de Britse luchtmacht zijn
met elkaar in botsing gekomen en
nabij het vliegveld Northolt bij Lon
den neergestort.
Er bevonden zich 25 passagiers en
een zevenkoppige bemanning in het
Scandinavische toestel. Naar verluidt
bevonden zich in de „York" 7 per
sonen. Daar er geen overlevenden
zijn. zijn bij deze luchtramp dus 39
slachtoffers te betreuren.
Koninklijk vuur voor
padvinders
Zaterdagmorgen ontstak H. M. de
Koningin op de Ruigenhoek een fak
kel, die door een estafette van ver
kenners naar de Goudsberg te Lunte-
ren werd gebracht, waar 's middags
om 4 uur de jaarlijkse leiderbijeen
komst der Nederlandse padvinders ge
opend werd.
Met deze toorts ontstak men het
kampvuur, waaromheen zich naar
schatting 1500 padvinders schaarden.
Vijf-landen-omroep
In zicht
De omroeporganisaties van Neder
land, België, Luxemburg, Frankrijk en
Engeland hebben een bijeenkomst ge
houden, waarbij de mogelijkheid on
der ogen werd gezien, in het komende
winterseizoen gemeenschappelijke uit
zendingen te gevên van symphonie-
concerten, praatjes en discussies. De
vertegenwoordigers dienden gedetail
leerde voorstellen bij hun organisaties
fr Ncvember zal er nieuwe con
ferentie belegd worden.
Handelsaccoord Moskou-
Den Haag getekend
Naar Radio-Moskou bekend heeft
gemaakt is te Moskou een handels
overeenkomst tussen de Sovjet Unie en
Nederland getekend.
De 'overeenkomst voorziet in dc
uitwisseling van goederen gedurende.
20 maanden en voor sommige Neder
landse leveranties ook voor een lan
gere termyn.
De Sovjet Unie zal Nederland
graan, timmerhout, kali, zouten, man-
gaanijzer, asbest, teer, hars en ande
re producten leveren.
-Nederland zal ó.m. schepen, uitrus
ting, rubber, kabels, verfstoffen, ki
nine en haring leveren.
Tas» meldde verder nog, dat de
overeenkomst op 2 Juli getekend werd
namens de Sovjet Unie door de minis
ter van Buitenlandse Handel, Mikoyan
en namens de Nederlandse regering
door de Nederlandse ambassadeur
mr. Visser.
tngeland vordert met
atoom-energie
Thans is Groot Brittannië's eerste
atoom-energie-generator van grote
capaciteit in werking gesteld op het
regerings-onderzoekingsstation te Har-
well (Berkshire). Reeds een jaar lang
heeft men er geëxperimenteerd met
een generator van kleinere capaciteit.
Men zal nu allereerst de reacties na
gaan van verschillende materialen
onder de uitstraling van het uranium
dat in de generator verwerkt wordt,
om een methode te vinden voor doel
matige bescherming van degenen, die
de installatie bedienen.
Men verwacht geleidelijk aan tot 'n
energielevering van zesduizend kilo
watt te kunnen komen. De installa
tie wordt met lucht gekoeld.-
Ter bescherming van het bedienend
personeel is zij omgeven met een dik
ke betonnen muur, waarin kijkgaten
zijn aangebracht.
HOOFD SOEFI-BEWEGING
OVERLEDEN
Op 61-jarige leeftijd is te 's-Gra-
I venhage overleden de heer Maheboob
Khan, hoofd van de internationale
Soefi-be weging.
Dinsdai conferentie Amerik.
militaire hulp
Te Washington wordt vernom.n, dat
de lang verwachte besprekingen der
zes mogendheden over deelneming en
ondersteuning vr een West-Euro
pees militair verbond door de V.S.
Dinsdag le Washington zullen begin
nen.
TMMWOTjHl
NOG WAT KOUDER
Vrij krachtige, naar het Noord-
West ruimende wind. Enige daling
in temperatuur. In het Westen van
het land: wisselend bewolkt met nog
«lechts plaatselijk een enkel buitje.
Albanië verbreekt
betrekkingen met
Belgrado
Albanië heeft alle bestaande over
eenkomsten met Joego-Slavië per 1
Juli opgezegd en alle Joego-Slavische
specialisten aangezegd binnen 48 uur
het land te verlaten.
De Joego-Slavische regering acht
dit een eenzijdige handeling, „in strijd
met elk beginsel van internationaal
recht en eerbied voor internationale
verdragen".
Joego-Slavië en Albanië hadden in
1946 een pact getekend, dat economi
sche eenheid tussen de twee landen
beoogde.
Amerikaans journaliste buiten
de deur gezet
Aan June Furst, een Amerikaans
correspondente van „Telepress", is ,,'t
recht ontnomen ii. Joego-Slavië "te
blijven op grond van lasterlijke be
richten", aldus deelt de Joego-Slavi
sche regeringsvoorlichtingsdienst mee.
Het bureau te Londen heeft volgens
deze verklaring het bericht van de
correspondente verspreid, dat de com
munistische partijorganisatie der uni
versiteit te Belgrado zich uitgesproken
had tegen de verklarngen van het
hoofdbestuur der Joego-Slavische
communistische partij inzake de reso
lutie van het Cominform. „Dit on
juiste en lasterlijke nieuws is door
enkele buitenlandse bladen, waaron
der de „Rude Pravo", hét blad der
Tsjechische communistische partij,
overgenomen" aldus 4e bekendmaking
Toen June Furst, die weigerde haar
bericht te herroepen, zich meldde 'bij
he* Tsjechische gezantschap, kreeg zij
terstond een visum.
MWIN VERBLIJDT DE MILITAIREN
Met het ss. „Waterman" heeft de
Niwin een flink aantal goederen voor
de mannen in Indonesië meegegeven,
o.m. 30.000 jubileumpakketten, 10.000
rolfilms, 750 camera's, 1045 kokers
tennisballen, veel andere sportartike
len en honderden boeken en gezel
schapsspelletjes voor de hospitalen.
Thans „ernstiger fase"
ingeluid
In het hoofdkwartier te Babelsberg
van maarschalk Sokolofsky, de mili
taire Sovjet-bevelhebber in Duitsland,
werd Zaterdagmiddag een bijeenkomst
gehouden tussen hem en de drie an
dere militaire bevelhebbers. De be
spreking werd gehouden op verzoek
van Robertson, de Engelse militaire
gouverneur en men bad gehoopt uit
Sokolofsky's mond een datum voor de
wederopenstelling der zönale grenzen
te horen. Maar, naar officieel werd
medegedeeld, de drie Westelijke be
velhebber» kregen geen verzekering
dat de verkeersblokkade zon worden
opgeheven.
Volgens een Amerikaanse woord
voerder blijft de situatie te Berlijn in
haar geheel dus onveranderd. De sfeer
ter conferentie was „beleefd en niet
onvriendschappelijk".
Na de zonder gevolg gebleven con
ferentie kondigde generaal Clay aan,
dat de „luchtbrug naar Berlijn" ge
handhaafd en versterkt zal worden.
Luchtbrug wordt versterkt
Volgens een communiqué van het
Franse militaire bestuur heeft maar
schalk Sokolofsky „geen gepreciseerd
antwoord kunnen geven op het ver
zoek van de drie gouverneurs om een
verzekering dat de verkeersblokkade
zou worden opgeheven en een verkla.
ring "omtrent het tijdstiü daarvcn'
Spoedig protest te Moskou
In diplomatieke kringen te Lon
den verwacht men, dat de drie
Westelijke mogendheden thans een
gezamenlijk protest aan Moskou
zullen doen toekomen. „Indien de
ze nota, die te Londen reeds wordt
opgesteld, wordt overhandigd, zal
de crisis in de betrekkingen tus
sen de S.U. en het Westen inzake
Berlijn een nieuwe en ernstiger
fase ingaan, aldus Reuter's di
plomatieke correspondent.
Water bij de monetaire wijn?
De Westelijke geallieerden hebben
Zaterdagavond te Berlijn een nieuwe
geldmaatregel uitgevaardigd, volgens
welke de arbeiders in Westelijke sec
toren van Berlijn slechts 25 procent
van hun loon in Westmarken kunnen
verlangen. Volgens de opvatting in za-
kenkringen betekent deze maatregel
pracHsch de erkenning van de „Roe
belmark", welke door de Sovjets in
hun Sector ig ingevoerd.
Een overweging bij het nemen van
dit besluit is geweest, dat de Weste
lijke geallieerden volkomen bereid
zijn onder zekere voorwaarden te on
derhandelen over de herinvoering
van een enkele geldsoort in Berlijn,
mits deze geldsoort onder vierzijdige
en niet onder eenzijdige contróle komt
te staan. Een terugkeer tot die basis
zal misschien gemakkelijker zijn wan
neer de twee bestaande geldsoorten
in Berlijn voorlopig voor ietwat ver
schillende doeleinden gebruikt wor
den, aldus de officiële verklaring.
In Westelijk-Duitse politieke «n
economische kringen critiseerde me»
eenstemmig dit besluit van de Weste
lijke geallieerden, waarvan men vreest
dat net de eerste stap is naar het laten
varen van de poging tot invoering van
de Deutsche mark in Berlijn.
Zandvoortse strand nog
onveilig
(Voor zwembroekjes)
Van justitiële zijde heeft men er
op gewezen, dat ondanks de beslissing
van de Haarlemse kantonrechter,
waarbij een man, die in een zwem
broekje ergens op het Zandvoortse
strand rondliep en deswege bekeurd
werd, werd vrijgesproken, dit nog niet
inhoudt, dat men nu „zo maar met een
zwembroek of een badpak overal op
het Zandvoortse étrand mag verschij
nen". Tegen overtreders van de als
vanouds geldende bepaling zal, ook
als vanouds, propes-verbaal worden
opgemaakt, totdat de kwestie in hoog
ste instantie is uitgemaakt. De politie
speurt dus naarstig naar een volgend,
proef-slachtoffer.
De gehele bevolking van de ge
meente Lochem zal doorgelicht wor
den, teneinde na te gaan, wie er
lijdende is aan T.B.C. In China
melden thans weer de regeringstroe
pen winst. Zij namen Soeiping in.
ENGELS ZEILJACHT VERKEERDE
IN NOOD
Het op de Noordzee in nood ver
kerende zeiljacht „Lady Audrey", dat
met een bemanning van drie koppen
op weg was van Ramsgate naar Ber
gen in Noorwegen, is door de IJmui-
dense kotter „IJmuiden 23" in de ha
ven van IJmuiden binnengesleept.
Vraagt Engeland Schreieder's
uitlevering
Van gezaghebbende zijde te Londen
kon geen bevestiging of ontkenning
verkregen worden van berichten, dat
Groot Brittannië verzocht zou heb
ben om uitlevering van J. Schreieder.
Een woordvoerder van het Britse de-
paretement van Buitenlandse Zaken
zeide, dat hij officieel van deze zaak
geen kennis droeg, doch zeer binnen,
kort nadere inlichtingen zou verstrek
ken.
onze kleine tovenaar
Enige kans voor Bernadoite?
Heel erg rooskleurig ziet het er
misschien niet uit voor Bernadotte'a
vredes-offensief. Maar hij heeft ver
wonderlijk goed deze laatste weken
de touwtjes aan elkander weten te
knopen, want afgezien van kleine
schermutselingen (niemand zal wel
ooit verondersteld hebben dat ze niet
voor zouden komen) hebben beide
partijen zich correct gedragen. Dit op
zich zelf wijst reeds op het bestaan
van een „grootst gemene deler" die
Bernadotte blijkens een zijn voorstel
len begeleidend schrijven' aan Tryve
Lie, secr.-generaal van de V.N., aan
wezig acht. Die grootst gemene deler,
de erkenning bij beide partijen
dissidenten uitgezonderd van de
noodzakelijkheid van vredelievende
betrekkingen tussen Joden en Arabie
ren en het beginsel van economische
eenheid, deed Bernadotte grijpen naar
eer. oplossing op federatieve basis,
welke zelfstandigheid binnen hogere
gebondenheid mogelijk zou maken
Bernadotte's plan, thans openbaar
gemaakt, wijkt af van het destijds
door de V.N. genomen besluit inzake
de verdeling van Palestina, maar doet
dit niet teniet. Binnen de federale
unie van Palestina zullen de Joden
eigenlijk hun eigen tehuis hebben;
ook al zouden de grenzen van het
huidige Israël enige wijziging onder
gaan in die zin, dat het de Negev ge
heel of gedeeltelijk zou moeten rui
len vobr West-Galilea. Wel zou Jezu-
zalem in deze Joods-Arabische fede
ratie, welke het gebied van het oor
spronkelijke maandaat met inbegrip
van het koninkrijk Transjordanië zou
beslaan, Arabisch worden, maar de-
Joodse gemeenschap zou gemeentelij
ke autonomie worden verl»*"*
Over al deze dingen schier zal, zegt
Bernadotte, onderhandeld kunnen
worden: „deze suggesties vormen een
eventuele basis voor besprekingen".
Wa&r Bernadoite naar toe wil, is een
coördinering van de economische be
langen, welke in wezen voor de hand
ligt; en alleen een federale Unie zou
gezamenlijke projecten die de ont
wikkeling van Palestina beogen uit
kunnen voeren. Bovendien zon de bui
tenlandse politiek en de defensie te-
samen gebracht moeten worden. Voor
de geschillen, die zouden riizeti ziet
de bemiddelaar dan nog eem Salo-
monsrechtsrrt-aak in 't verschiet bij de
econ^—' -j de
V.N
Bernado... jat-
ste plaats verwacht hebben, dat Joden
en Arabieren zouden staan te dansen
van enthousiasme op 't vernemen van
zijn „suggesties". Maar, hij heeft met
meesterlijke tact de voorstellen om
lijnd en het is al een gunstig resul
taat, dat de Arabische Liga, naar of-'
ficieel werd verklaard, als antwoord
tegenvoorstellen heeft ingediend. Op
het moment dat wij dit schrijven, is
er van Israël nog geen antwoord bin
nen. Aangezien echter niets er op
wijst, dat men zich te Tel Aviv door
de Itgoen Iaat ringeloren, kan men
van die zijde ook een bereidheid tot
overleg verwachten. Koning Abdül-
lah blijft recalcitrant maar hij zal
zwijgen wanneer Engeland dat ge
biedt.
Daar, in Londen, meer dan ergens
in Palestina, heeft men nog altijd het
ja of neen in zijn macht. Wanneer
men bedenkt, dat de militaire opera
ties geen onvervalst succes voor de
Arabieren zijn geworden, dat Enge
land beducht is voor een eventuele
rode inmenging in Palestina en dat
de meer en meer gespannen interna
tionale situatie een rust-periode in
dat gebied wel wenselijk maakt, zou
men geneigd zijn zich een gematigd
optimisme aan te meten.
A. H.
Sociale commissie van bijstand
voor oud-illegalen
De Nationale Federatieve Raad van
het voormalige verzet heeft een lan
delijke sociale commissie benoemd met
het doel bijstand te verlenen aan al
len uit het voormalige verzet die zich
in aangelegenheden van juridische
aard. rechtdheiwtel, economische ot
andere moeilijkheden bevinden, voor
zover zij niet krachten^ haar statuut
door de stichting 19401945 in behan
deling genomen kunnen worden.
Het secretariaat de» commissie
gevestigd in het bureau der Ned Fe
deratieve Raad. Burgemeeet* Med-
neszlaan 110. Rotterdam
