Ikmaafder
51 JAARGANG N°. 1278
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
WOENSDAG 7 JULI 1948
Afgelopen
Westelijk protest van onbekende inhoud
aan Moskou overhandigd
Wij komen bij U
met de verkiezingsuitslagen!
Americana
Veiligheidsraad verzoek! C. v. G. D.
rapport over Indonesische handel
Uitg. voor de Stichting De Vrije Alkmaar,
der. Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal
30 cent per weck) bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct. p. m m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen - Bureau: Ridderstraat hoek Oudegracht-Tel. K 2200- 3971
Vandaag gaat het volk naar de stem
bus. Vol verwachting klopt het hart
van velen. Wie zal de roe krijgen?
Wie zal met een nietje uit de.bus
komen? We wagen ons niet aan
voorspellingen, zo kort voor «de uitslag
bekend is, maar wel willen we U ver
klappen, dat het ons een vreugde is.
dat de verkiezingsstrijd achter de rug
is. Oorspronkelijk lauw en slap inge
zet, werd de strijd de laatste dagen
steeds feller en werden er over en
weer verwijten geuit, die er niet toe
kunnen bijdragen om de wederzijdse
partijen dichter tot elkaar te brengen
Naarmate de strijd feller werd, wer
den de beloften groter. Wie zich de
moeite getroostte om de verkiezings
literatuur nauwkeurig bij te houden,
kwam tot de conclusie, dat er in Ne
derland niets is gedaan, maar dat het
in de bus zou komen, als men maar
een goed gebruik maakte van zijn
stembiljet.
We waren zo langzamerhand in het
stadium gekomen, dat men het pro
pagandamateriaal met een glimlach
opnam en het na lezing met een glim
lach weer neerlei.
Wie dat deed, was er nog het beste
aan toe Want meermalen was er re
den tot ergernis.
Naarmate men de stemmen van
verschillende bewerkte kiezeressen
en kiezers beluisterde, drong zich de
vraag naar voren: Heeft al deze pro
paganda nog zin? Zou door het
verspreiden, door het plakken en door
de talloze vergaderingen een nog be
duidende invloed worden uitgeoefend
op de stembusuitslag?
Wij betwijfelen «het. We geloven
daarentegen, dat reeds voor de ver
kiezingspropaganda begon, het Neder
landse volk in overgrote meerderheid
voor zich zelf had uitgemaakt, hoe
het zijn stem zou uitbrengen.
Ons inziens is dit een gelul^cig ver
schijnsel. Het betekent, dat het volk
zich reeds gedurende een regerings
periode een beeld vormt van wat er
gebeurt en -daar bewust of onbewust
zijn oordeel over velt.
Alleen plotselinge schokkende, ge
beurtenissen in binnen- en buitenland
kunnen daar nog slechts een veran
dering in brengen.
Deze min of meer vaste overtuiging,
hoewel ze tot conservatisme aanlei
ding zou kunnen geven, is een der
beste waarborgen voor het voortbe
staan der democratie. We zouden met
voorbeelden kunnen staven, dat een
volk, dat zich door holle leuzen laat
leiden, voor de democratie volkomen
ongeschikt is. Onze Oostelijke nabu
ren zijn er een sprekehd voorbeeld
van geweest.
Als men ons nu vraagt, of we de
verkiezingsstrijd, als weinig effectief
zijnde, zouden willen beperken of
overboord gooien, zoals we onlangs
hoorden opperen, een idee waarbij
men de kiezers zou willen laten stem
men zonder eerst strijd'te voeren, be
antwoorden we die vraag volstrekt
ontkennend.
Hoeveel bezwaren we ook hebben
tegen de uitwassen, die zich bij elke
verkiezingsstrijd in steeds sterker
mate voordoen, we zouden de strijd
op zich zelf niet willen missen.
Maar wel zouden we gillen, dat de
normen van het fatsoen juist in de
verkiezingsstrijd in acht worden ge
nomen.
Wie het werkelijk goed meent met
de democratie, zal eerst tot de erken
ning moeten komen, dat de eerbied
voor de menselijke persoonlijkheid,
naast de vrijheid een der grondpei-
lers is, waarop zij rust.
Het spijt ons te moeten constateren,
dat die stelling in deze strijd vaalc
in het gedrang kwam.
En daarom zijn we blij, dat het af
gelopen is.
v. Z.
ENGELAND VERZOCHT NIET OM
UITLEVERING VAN SCHREIEDER
Een woordvoerder van het Engelse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft ontkend, dat Engeland om uitle
vering van Joseph Schreieder, tijdens
de oorlog leider der Duitse contra-
spionnage in Nederland, zou hebben
verzocht.
Berlijn: nieuwe fase
Wel krachiig, doch geen uliimaium
o4-4 1.14_ T„ fn^r-L uu
AANHOUDEND KOEL.
Zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaringen en op sommige plaatsen
enige regen- of motregen. Matige,
langs de Waddenzee tijdelijk nog
krachtige Noord-Westelijke wind. Aan
houdend koel voor de tijd van het
Jaar.
Panyoesjkin, Sowjet-ambassadeur te
Washington, is op het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken
ontboden om een verzoek van Mars
hall tot opheffing van de Sowjet-
blokkade van Berlijn in ontvangst te
nemen. Naar verlufdt handelt Marshall
in zjjn protest in samenwerking met
Engeland en Frankrijk en richt hij
zich regelrecht tot Moskou.
Ook Bevin en Bidault hebben nota's
overhandigd.
Het protest vanvde V. S. werd „for
meel en krachtig" genoemd. Na een
onderhoud van 14 minuten met Mars
hall verklaarde de Sowjet-ambassa-
deur een nota te hebben ontvangen,
doch niet te weten wat er in stond.
Naar te Londen verluidt is de En
gelse nota geenszins een ultimatum en
worden geen stappen genoemd, die de
Westelijke mogendheden zouden wil
len doen, indien Moskou de verkeers-
beperkingen weigert op te heffen.
Volgens een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken zijn de V. S. niet van
plan de inhoud van de nota te pu
bliceren, voordat de Sowjet-regering
een redelijke tijd gehad zal hebben
om haar te bestuderen en haar ant
woord op te stellen". Men verwacht,
dat dit minstens twee dagen zal duren
Beilijns gemeentepersoneel
platzak
Financiële functionarissen van Ber
lijn, naar het Sow jet-Russische hoofd
kwartier te Karlshorst ontboden, heb
ben mededeling gekregen, da't alle
gemeentepersoneel van de laagste
rang tot en vnet de burgemeester geen
salaris meer zal krijgen, „totdat de
politieke toestand is opgeklaard".
De betaling was reeds enige dagen
verschoven wegens de munthervor
ming. De meeste ambtenaren zijn
thans platzak.
Bernadctte wil heden
antwoord
Joden beschikten afwijzend
Graaf Bernadotte heeft, naar offi
cieel te Tel Aviv is medegedeeld, de
Arabieren en Joden tot vandaag de
tijd gegeven te antwoorden op zijn
voorstel tot verlenging van het be
stand in Palestina.
Ingeval een der partijen, of allebei
niet met dit vporstel accoord gaan
kan men eerwachten dat de Veilig
heidsraad bijeengeroepen wordt om
over nader optreden te beraadslagen,
aldus heeft Bernadotte in een bood
schap aan Mosje Sjertok, de Israëli
sche minister van Buitenlandse Zaken
medegedeeld.
Een communiqué van de regering
van Israël, aldus wordt nader gemeld,
deelt mede, dat de Israëlische staats
raad besloten heeft tot „algehele af
wijzing" van het voorstel van Berna
dotte voor een vredesregeling voor
Palestina. Het besluit werd genome»
met 27 tegen nul stemmen bij vier
onthoudingen.
In West-Berlijn beschouwt men deze
Sowjet-actie als een nieuwe poging
het overwegend anti-communistische
gemeentebestuur te dwingen zijn
hoofdkwartier uit de Sowjet-sector
terug 'te trekken en voor de drie Wes
telijke sectoren een aparte administra
tie te vormen.
Viermogendheden-stap ie
Belgrado
Voor bijeenroepen van
Donau-conferentie
Groot Brittannië, Frankrijk, de Sow-
jet-Unie en de Ver. Staten hebben
thans gelijkluidende nota's doen toe
komen aan de Joego-Slavische rege
ring met officieel verzoek een Donau-
conferentie te Belgrado te beleggen
tegen 30 Juli aanstaande.
Verzocht wordt, Bulgarije, Tsjecho-
Slowakije, Roemenië en de Oekraïne
uit te nodigen vertegenwoordigers
naar Belgrado te zenden en ook de
Oostenrijkse regering te verzoeken
vertegenwoordigers met raadgevende
bevoegdheid af té vaardigen.
Het mee-doen van de Sowj et-Unie
wordt te Londen beschouwd als een
bewijs, dat Moskou niet met Belgrado
wenst te breken.
Ontploffende granaat
doodde drie kinderen
Tien andere werden gewond
Te Sittard waren Dinsdagavond kin
deren in het veld met een splinter
granaat aan het spelen. Eén van hen
gooide dit projectiel weg met het
noodlottig gevolg, dat deze ontplofte
bij een spelend groepje. Het 4-jarig
kindje J. Meussen en de 11-jarige J.
Steenbakkers werdén onmiddellijk ge
dood. De 14-jarige Feenstra is aari
zijn verwondingen in het ziekenhuis
te Sittard overleden. Tien andere kin
deren zijn in het ziekenhuis opgeno
men en hiervan zijn er vijf zeer ern
stig gewond.
Over enige uren zullen de uitslagen van de verkie
zingen, door heel Nederland met grote spanning tege
moet gezien, bekend zijn.
Hoe komt Uw partij uit de bus? Hoe heeft men in
Alkmaar gekozen, Jioe is de uitslag in de omliggende
plaatsen en In onze grote steden?
Over enige uren zullen wij U dat precies vertellen.
Dadelijk komen wij in Uw buurt, in Uw straat, vlak
bij Uw huis met bulletins van alle uitslagen, die U
interesseren!
Acht punten in de stad zullen de koeriers van de
Vrije Alkmaarder van het gewichtige nieuws voorzien.
Bulletins met de verkiezingsuitslagen bij:
1. De Vrije Alkmaarder, Oudegracht, hoek Ridderstr.
2. Sigarenmagazijn J. H. Ooijevaar, Ritsevoort,
hoek Oudegracht.
3. Sigarenmagazijn Sluyter, Oudorperdijkje hoek
Waterschapstraat.
4. Sigarenmagazijn Meelis, Klein Nieuwland.
5. Kruidenierszaak P. Dokter, Blaeustraat, hoek
Wollebrandstraat.
6. Coöperatie „Alkmaar", Rochdalestraat.
7. Groentehandel J. Wijdenes, Baansingel, hoek
Catsstraat.
8. G. de Nijs, Stationsweg 128, tegenover de
Naco-bussen.
STAKING TE MARSEILLE
VERSCHERPT ZICH
De bond van zeelieden te Marseille
heeft besloten alle bemanningen van
schepen, die op Noord-Afrikaanse ha
vens varen, te laten staken ter on
dersteuning van de staking, die sinds
verleden week uitgebroken Is op an
dere schepen.
Alle verbindingen met Noord-Afrika
zullen worden verbroken, aldus de
fiond, totdat de eisen der bemannin
gen tot betere lonen en levensomstan
digheden zijn ingewilligd. Aan andere
Franse havens, die met Noord-Afri
ka contact hebben, ls verzocht zich bij
de staking aan te sluiten.
35e RONDE VAN FRANKRIJK - 7». ga. 9e ETAPPE
Doodvonnis voltrokken
Gisterochtend is het doodvonnis vol
trokken aan D. Eijkelboom, tot de
doodstraf veroordeeld te Arnhem. Bij
K.B, was afwijzend beschikt op een
door 'hem ingediend verzoekschrift om
gratie.
Eykelboom was tij ééns de bezetting
ondercommandant van de landwacht
te Zwolle. In deze functie had hij de
dood van een groot aantal illegale
werkers en onderduikers op zijn gewe
ten. Hij mishandelde gevangenen dus
danig, dat zij dikwijls onherkenbaar
in het concentratiekamp te Amers
foort aankwamen.
De Californische stad Riverside be
leefde Maandag een invasie van hon
derden motorrijders, die allen in min
of meer beschonken toestand ver
keerden en in de straten, onder hevig
getoeter, de vreemdsoortigste toeren
gingen uithalen met hun machines.
Toen de politie tussenbeide kwam-
begonnen de dolle motorduivels een
scheldkanonnade waaraan kracht
werd bijgezet door een bekogeling met
lege flessen en massa's voetzoekers.
Eén der lawaaimakers kwam om het
leven en twintig anderen werden ge
wond. Een honderdtal is tenslotte ge
arresteerd.
Definitieve uitslagen
Finse verkiezingen
Te Helsinki zijn thans de definitieve
uitslagen van de Finse verkiezingéh
gepubliceerd. Deze zijn:
Agrarische partij: 56 zetels (49 vóór
de verkiezingen); Soc.-Dem: 54 zetels
(50); Conservatieven: 33 zetels (28);
Volksdemocraten: 38 zetels (49);
Zweedse Volkspartij: 14 zetels (15);
Liberalen: 5 zetels (9).
Succesje voor Palar
In de Russische sector van Berlijn houden ook de vrouwen zich bezig
met het ruimen van puin. De Russen hebben voor hen, die werken, hogere
rantsoenen vastgesteld, dan voor diegenen, die niets doen. Vandaar dat
vele vrouwen aan het werk zjjn gegaan.
De Veiligheidsraad heeft gister de
debatten over de Indonesische kwes
tie hervat.
Palar (Rep.) verzocht de Raad tus
senbeide te komen in wat hij noem
de de Nederlandse „economische blok
kade" in Indonesië, waardoor de Ne
derlandse regering zou trachten „de
Republiek te wurgen".
„Er zijn vaste aanwijzingen, dat de
politieke blokkade zich mogelijk te
gen de Nederlanders zelf zal keren",
zo zeide Palar. „De raad zal zich her
inneren, dat West Java, waar men een
marionettenstaat van wilde maken, 'n
Republikeinse president en een Re
publikeinse premier koos en een Re-
gaat onverbiddelijk voort en de tijd
werkt hier voor de Republiek".
„Anders is het met de economische
blokkade", aldus vervolgde hij. „Hier
werkt de tijd niet voor ons en het
probleem wordt dringerder bij iedere
impasse in de onderhandelingen. Ieder
uitstel, ieder afbreken van de onder
handelingen is in het voordeel van de
Nederlandse blokkade. In de vergade
ring van Donderdag j.1. noemde mr.
van Kleffens de blokkade slechts een
propaganda-slagzin. Sedert het eerste
begin van hun terugkeer in Indonesië
af echter hebben de Nederlanders 'n
blokkade uitgeoefend op de Republiek
uitgevoerd door hun marine en lucht
macht,
Khaki^goederen, soms zelfs genees
middelen en chirurgische instrumen
ten worden beschouwd als contraban
de", aldus Palar.. Invoer van werkelijk
oarlogsmateriaal, zoals wapens «n
munitie is zonder uitzondering verbo
den. Dit kan niet billijk genoemd wer
den, waar de Nederlandse regering
vrij is elke hoeveelheid van welk
oorlogsmateriaal dan ook in te voe
ren om in de behoeften van haar
strijdkrachten te voorzien.
Palar beschuldigde voorts de Ne
derlanders ervan naast ondernemings
producten ook bevolkingsproducten te
hebben uitgevoerd, hetgeen mede ver
oorzaakt werd omdat deze producten
niet uit elkander te houden zijn.
Palar verzocht daarom de raad met
de meeste klem, zijn mening omtrent
de blokkade kenbaar te maken. „Na
de verklaringen en uiteenzettingen van
beide partijen kan de raad thans een
rapport van de Commissie voor Goe
de Diensten vragen", zo besloot Pa-,
lar. DK voorstel werd ondersteund
door de Australische, de Chinese en
de Sovjet afgevaardigden, en de raad
nam een resolutie aan, waarin ds C.
v. G. D. wordt verzocht spoedig rap
port omtrent de Indonesische handel
uit te brengen.
Ongeveer 200 van de 700 personen
die hebben deelgenomen aan een
Deens-Amerikaans banket te Aalborg
(waaraan o.m. de eerste minister Hed-
toft deelnam) zijn het slachtoffer ge
worden van een vergiftiging.
Een zestigtal personen moest in het
ziekenhuis worden opgenomen, doch
de oorzaak van de vergiftiging is on
bekend.
«Schijn - offensief»
Indien het waar is wat de „Figaro**
beweert en wat gedekt-'wordt door
een Brits en een Frans woordvoerder^
dan gaat de Berlijnse crisis snel haar
climax tegemoet. Enige vaste grond
voor het onthulde plan tot verwek*
king van wanordelijkheden als mo
tief voor de sterke arm der Sowjetg
om in te grijpen en de Westelijke ge
allieerden buiten de deur te zétten,
geeft wel het bericht van het met
Amerikaanse licentie verschijnende
blad „Der Tagespiegel", dat meldt daï
kolonel Paul Markgraf, hoofd van de
Berlijnse politie-administratie, voo*
zijn ondergeschikten' de order heeft
uitgevaardigd geen instructies van
Britse, Franse of Amerikaanse autori
teiten meer ^e accepteren.
Wanneer h$t waar is dan ziet
het er wel zeer somber uit. Maar er
is nog geen aanleiding om te vergeten
dat Berlijn het centrum is van een
„koude oorlog", die, waar hij dan ook
aangevangen mag zijn, door twee par
tijen wordt gevoerd. Er is nog eens
een officiële publicatie geweest over
een groots opgezet des'tructie-plan der
Sowjets, het zgn. plan-M. Maar, nadat
het de nodige beroering teweeg had
gebracht, werd te Londen eveneens
officieel medegedeeld, dat, naar een
onderzoek had uitgewezen, het docu
ment een vervalsing was, afkomstig
var een Duitser. De allesbehalve be
nijdenswaardige positie, waarin de
Westelijke geallieerden gedrongen zijn
een situatie die Sokolofsky naar het
schijnt met genoegen tot in het onein
dige wil rekken, zou het oplaten van
een proefballonnetje alleszins ver
klaarbaar maken. Er zijn redenen om
te geloven, dat men in de drie Wes
telijke hoofdsteden het gedrag der
Sowjets in de kwestie-Duitsland meer
en meer als een „schijn-offensief" gaa*
zien, met de primaire bedoeling om
de aandacht van andere zaken af te
leiden. Het front, waar de Russen de
eerste definitieve successen zouden
willen boeken, zou Azië zijn. Philip
Livry Level, voorzitter van de Lucht-
vaartcommissie van de Fran& Natio
nale Vergadering b.v. heeft er een de
zer dagen bij zijn vertrek van New
York naar Parijs voor gewaarschuwd,
dat het gevaarlijke punt in de koude
oorlog thans het Verre Oosten is: Bir
ma, China, India en Ceylon. In elk
geval schijnt de tactiek der Russen er
op berekend, het kamp der tegenstan
ders in verwarring te brengen
Om een paar voorbeelden te noemen:
vlak na de Cominform-breuk met Tito
komt het viermogendhedenverzoqjt
aan Belgrado inzake een Donau-con
ferentie; de uitslag der (vrije) Finse
verkiezingen, waarlijk niet flatteus
voor Moskou, wordt door een Sowjet-
commentator begroet als een neder
laag voor de reactie; in Tsjecho-Slo-
wakije schijnen de teugels wat gevierd
t~ worden, Al deze verzoenende gestes
maken er de Russische buitenlandse
politiek niet begrijpelijker, op ten
zij men de theorie der „séhijn-offen-
sieven" aanvaardt en het is dan
ook geen wonder, dat geruchten over
een strijd achter de schermen tussen
Zdhanov en Molotov en een spoedige
vervanging v^n Sokolofsky weer
hoogtij vieren.
In dit stadium van onzekerheid fs
het te begrijpen, dat de Westelijke
geallieerden verlegen zijn om wat
meer klaarheid omtrent de naaste
doeleinden van htm tegenstander.
onze kleine tovenaar