9SSL
LONDEN
Wenen in het hart
van Amsterdam
JIMMY BROWN ALS WIELRENNER
Idlewild, 's werelds grootste vliegveld,
zal 40.000 mensen per dag verwerken
%OAH&&\and
DENTA
HET GEHEIM VAN DE
GELE NARCISSEN
Een welgemeende waarschuwing
om narigheid te voorkomen
JN een land als het onze, met zijn
gematigd klimaat en afkoelen
de wind, komen belangrijke licha
melijke beschadigingen ten gevol-
van de directe werking van het
ggnlicht niet voor. Dit is dan ook
iae voornaamste reden, dat zo vele
anensen op een zomerse dag vol
komen onnodig een roodheid van
«e huid oplopen, vaak gepaard
fcaande aan een niet onbelangrijke
•vgrhoging der lichaamstempera
tuur. Hadden deze mensen ook
tnaar enige kans gehad op gevaar
lijke aandoeningen, zoals een zon
nesteek, dan hadden zij wel enkel r
^beschermingsmaatregelen getrof
fen
De werking van het licht ver
sterkt in aanzienlijke mate die van
i'de directe zonnewarmte, zodat de
Zonnebrand bij zyn ontstaan geen
Waarschuwing geeft in de vorir
pijn, wat gewone verbrandin
jjén wèl doen. Daar komt nog bi
"Öat eigenlijk alleen tengevolg
ijvan langdurige blootstelling aa'
;fle zon de huid wordt geschadige'
de patiënt in kwestie nog na
bok bijv. na zwemmen en on-
lyoldoende afdrogen, dan werken
nftlle afzonderlijke waterdruppels
[fels kleine brandglaasjes, die de
feonnestralen concentreren en dus
^.versterken.
Het eerste wat er merkbaar
Wordt van de verbranding is een
droog en gespannen gevoel in de
huid, die tevens intensief rood
Wordt gekleurd door de bloedaan-
drang.
Betreft hel
nu slechts een
klein huidge
deelte, bijv.
het gezicht en
onderarmen,
dan is het
overblijvende
gedeelte zo groot, dat het zonder
énige moeilijkheid de functie van
het getroffen deel kan overnemen.
De huid is namelijk onder ande
re het orgaan, waarmee wij over
tollige warmte kunnen lozen. En
deze is uiteraard bij dergelijke ge
legenheden in overvloedige mate
ivoorhanden.
f Bij de opzettelijke zon verbran
ding echter wordt het overgrote
jgedeelte van het lichaam blootge
steld en bestaat er kans op vrij
.Uitgebreide verbrandingen.
Kan de overblijvende huid zyn
Werk niet meer aan, dan is het on
vermijdelijke gevolg een oplopen
Van de lichaamstemperatuur:
koorts.
Daar komt nog by, dat de be
schadigde huid stoffen in het bloed
afgeeft, die ook tot temperatuurs-
Verhoging aanleiding geven.
I De patiënt voelt zich nu met zijn
pijnlijke huid en zijn algemeen
j ziektegevoel niets lekker meer.
JjMaar inmiddels is het avond ge-
Worden en de zon is verdwenen.
:t)e koorts daalt vry spoedig, is ge
woonlijk de volgende dag al weg,
tnaar de pijnlijkheid blijft en
lieemt dikwijls nog toe. De ver
brande huid herstelt zich meestal
iën behoudt dan een min of meer
donker bruine tint. Maar het ge
beurt ook wel eens, dat de bruine
kleur uitblijft en dat de huid af
schilfert
Het voorkomen van de zonne
brand is eenvoudig genoeg en kan
bet gemakkelijkst gebeuren door
jfle huid in te vetten met olie of
Vaseline.
Dit belemmert de bruine pig-
mentatie in het geheel niet, daar
Öeze het werk is van de ultravio
lette stralen, die eigenlijk alleen
door glas worden tegengehouden.
Vandaar dat men niet bruin wordt
door voor het raam te zitten!
Zelfs met de hierboven bespro
ken voorzorgsmaatregelen blijft het
niet aanbevelenswaardig bijna ge
heel naakt urenlang in de zon te
liggen.
Een gelijktijdige lichaamsbewe
ging, zoals sportbeoefening, ver
mijdt de al te intensieve en al te
plaatselijke inwerking van de zon
en geeft dan ook tot veel minder
klachten aanleiding dan het on
sportieve en luie zonnebaden.
In een half jaar
Vier lammeren
In Januari van dit jaar
schonk een schaap van de vee
houder De Boer te Spannum,
tussen Leeuwarden en Bols-
ward, het leven aan twee lam
meren. Reeds een half jaar
later, in Juli van dit jaar, werd
het schaap opnieuw moeder,
weer van twee lammeren. Des
kundigen beweren, dat dit een
verschijnsel is, dat practisch
nooit voorkomt.
hier is
iifti nUnwM
Toen wij Donderdagmiddag de
Nederlandse ploeg in het défilé
zagen lopen, misten we daarbij
Abe Lenstra. Later op de dag
kwam ons ter ore, dat Abe niet
veel zin had om daar zo'n paar uur
in de brandende zon te moeten
f"m. Wij konden ons dit stand
punt indenken. De Fries bleef rus
tig in het kamp, om naar boze
tongen beweren te trachten de vet-,
vlek, die hij in zijn Olympische
pantalon had gekregen, te verwij
deren
AHe voorkomende reparaties
aan kunstgebitten
Zitting: Donderdags 10.30
12 uur Café Tromp ('t Vosje)
Markt Schagen. Reparaties
binnen 24 uur terug.
(INGEZONDEN MEDEDELING)
1 WEEMOEDIGE HERINNERING
ACHTER DE SCHERMEN VAN DE HERBOREN
FRITZ HIRSCH-OPERETTE
Vroor de oorlog was de „Frits
Hirsch-operette" meer dan
twaalf jaar de verkondigster
van de Weense muziek, de
Weense wals en de Weense
lach in Nederland. Waar Fritz
Hirsch in ons land ook per
soonlijk ten tonele verscheen,
overal wachtte hem een eivol
le zaal met een onwaarschijn
lijk groot applaus, dat vaak een
ovatie werd, een dank aan de
ze man, die in onze gestroom
lijnde tijd nog de kunst ver
stond, ons in het land van de
droom te laten reizen.
Welnu, de komiek en operette-
tovenaar Fritz Hirsch is in het
concentratiekamp Mauthausen ten
gronde gegaan. In 1942. Deze ko
ning uit het „Rijk van het Happy
End" had terdege moeten onder
vinden, wat het betekent in de
macht van een heerser zonder
happy ending te geraken. Kort
voordat hy gepakt werd, zei hij
nog tegen mij: „Neen, jongen, wij
zullen hier nooit meer in het Duits
mogen zingen".
Na de oorlog hebben de over
levende leden der „Voormalige
Fritz Hirsch-Operette" een nieuw
ensemble opgericht, dat weer met
groot succes door het land trekt
en Weense operettes zingt. Maar
nu in het Nederlands. Zij traden
met „Wiener Blut" bij Carré op.
Daar ben ik weer eens bij hen op
bezoek gegaan. Natuurlijk achter
het toneel, zoals in vroegere tijden,
toen ik rog voor Hirsch de teksten
schreef.
Een kleine kleedkamer, die er
uitzag alsof de behanger er nog
bezig was. (Bij Carré is de behan
ger immers altijd bezig). Daar zat
de komiek Paul Harden voor de
spiegel. Hij schminkte zijn gezicht,
zoals hij dat nu meer dan veertig
jaren doet Toen hij mij zag, werd
hij ineens melancholisch. Wat zijn
komieken toch voor zwaarmoedige
lieden! En hoe klein is de afstand
tussen de lach en de traan! Ter
wijl Harden zyn eigen wenkbrau
wen wegschilderde en twee nieu
we in het midden van zijn voor
hoofd aankledderde, vertelde hij
de geschiedenis van de ondergang
der gehele familie Hirsch. Achter
de deur begon een trompet te bla
zen en er tussendoor speelde een
viool het begin van een wals.
Neen, mevrouw Hirsch en haar
twee zoons zullen het niet meer
mogen horen. Harden vertelde, hoe
het ensemble ook in het concen
tratiekamp nog bij elkaar bleef en
hoe op een zekere dag een der
operette tenoren de droevige taak
had, de jongste zoon van Fritx
Hirsch de ogen dicht te drukken.
Voor het laatst.
Maar de toverlampen branden
weer. Er is geen tyd om te pein
zen. De voorstelling gaat direct
beginnen. Met zweet op het voor
hoofd schiet een andere tenor
binnen, de jonge Nederlander
Van der Zalm, die onmiddellijk
voor zijn spiegel vliegt en zyn ge
zicht in een masker van rouge
legt. Leed of geen leed: een volle
zaal wacht op Johann Strauss en
zijn walsparadijs. Opgewonden
snelt dirigent Susan binnen en hij
onderzoekt als een keelspecialist
of de stemmen in orde zijn. Dan
.gaat de deur open: een prinses
verschijnt. Koninklijke Hoogheid
wenst nog vlug van Harden een
spuitje door de neus tegen de
heesheid, waarna zy een toonlad
der naar boven klimt en zelf naar
beneden zweeft, toneelwaarts.
Overal slaan zenuwachtige deu
ren open en dicht, overal rennen
bonte mensenbenen, overal klin
ken repeterende instrumenten en
stembanden. De komiek Steiner,
die zoals altijd te laat komt, kijkt
met zijn kop vol haren naar bin
nen en verschijnt twee minuten
later reeds met een kale bol, waar
op men een troffel zou willen
slaan, als er nog tijd voor was.
Maar het orkest is reeds met de
ouverture begonnen. Een luidspre
kerinstallatie maakt het mogelijk
in alle kamers van het grote huis
het verloop van de voorstelling te
volgen. Harden, die in luttele mi
nuten twintig jaar jonger is ge
worden, staat op, knipoogt me toe
en reeds lopen wij de ijzeren trap
naar beneden. Het toneel. Kalmte!
Achter deze kale linnenwand
begint het sprookje, daar wordt
het droomland der volwassenen
gesticht, daar regeert Johann
Strauss. Harden fluistert mij nog
vlug iets in zuiver Weens in het
oor, loopt drie stappen en reeds
beginnen de toehoorders te lachen.
De muziek valt in. Een wals
zweeft door het gebouw. De mu
ren lijken niet meer vast te staan,
ook zij schijnen te dansen. Een
prinses zingt door haar schoonge-
spoten keel een duet met een
prins. Zelfs de brandweerman, die
naast mij zit, wipt zijn helm in
driekwarts maat op en neer. Een
stukje van het oude Wenen wordt
herboren midden in het hart van
Amsterdam.
Of Fritz Hirsch misschien toch
nog in leven is?
KURT LEHMANN.
FEUILLETON
Spannend verhaal van
EDGAR WALLACE -
(41)
Maar hoever ging deze schande? Tarling zocht in de
Chinese kranten en vond verscheidene bloemrijke lezin.
gen, waarvan er geen twee overeenstemden, uitgezon
derd in één punt, dat een Engelsman, een tourist, open
lijk het hof had gemaakt aan het meisje, uit een Westers
oogpunt geen grote belediging, waarop een Chinees tus
senbeide was gekomen en er „ruzie" ontstaan was.
Tarling las de uitknipsels zorgvuldig door, pakte ze
toen weer zorgvuldig in het papier en legde ze in het
gelakte doosje op de bodem der kist. Even zorgvuldig
legde hij al de kleren er bovenop, die hy er uitgenomen
had, sloot het deksel en schoof de kist onder het bed.
Snel overzag hij alle omstandigheden. Ling Chu had
Thornton Lyne gezien en wraakplannen gesmeed. Het
was een gemakkelijke zaak om Tarlings revolver te
a®men maar waarom had hij, ingeval hij Lyne ver
moord had, dit bezwarend bewijsstuk achtergelaten?
Het was niets voor Ling Chu dat was de daad van
een nieuweling in het vak.
Maar hoe had hij Thornton Lyne naar de flatwoning
gelokt? En hoe wist hij er schoot hem iets te binnen.
Drie avonden vóór de moord had Ling Chu, sprekend
over het onderhoud, dat plaats gehad had in Lynes Ma
gazijn zeer nauwkeurig de toestand overzien. Ling Chu
wist dat Thornton Lyne het .meisje liefhad en haar be
geerde, en het zou niets buitengewoons zijn, wanneer hij
deze wétenschap voor zijn eigen doeleinden had benut.
Maar het telegram, dat Lyne naar de flatwoning riep,
was in het Engels opgesteld en Ling Chu had nooit laten
merken, dat hy die taal machtig was. Hier stond Tarling
weer op een dood punt. Ofschoon hy met zijn leven voor
de Chinees zou instaan, was hij er ten volle van over
tuigd, dat deze man niet alles zou zeggen wat hy wist
en het was heel goed mogelijk, dat Ling Chu het Engels
even goed sprak als zijn moedertaal en de vier dialec
ten van China.
„Ik geef het op", zei Tarling half tot zich zelf en half
hardop.
Hy was het niet met zichzelf eens, of hij zou wachten
op de terugkeer van zijn bediende van Scotland Yard
en hem van de misdaad beschuldigen, of dat hy de zaak
nog een paar dagen op zijn beloop zou laten en gevolg
geven aan zijn voornemen om Odet'te Rider te bezoeken.
Hij koos het laatste, liet een briefje achter voor de Chi
nees en stapte een kwartier later voor de deur van het
West Somerset Hotel uit zijn taxi.
Odetst Rider was thuis (dat wist hij) en verwachtte
23 Wat zich in chronologische volg
orde precies afspeelde op dit kruis
punt in het dorp Zeensloten is onmo
gelijk na te vertellen, maar het einde
van dit lied vol kwade dissonanten
steeds op zijn fiets zittend, uit de cha
os te voorschijn kwam, behangen
met de boodschappen van Trui Treu
zei. Achter zijn linkeroor stak een
bos knoflook, achter zijn rechteroor
hing een geplukte kip en aan zyn
achteras sleepte hy een netje mei
eieren mee, zijn apenhoofd was be
dekt met de uniformpet van de agent
Pruim.
was. dat Jimmy waggelend, maar nog hing een slierasperge, aan zijn gtuur
Als Amerika een vliegveld bouwf...
Voor de passagiers:
bioscoop en
Toen In 1939 het nieuwe vliegveld
North Reach bfl New York, later La
Guardia Field genaamd, werd ge
opend, was dit het grootste vliegveld
van de wereld. Ter zelfder tijd was
men echter bezig met de plannen
voor een nieuwe luchthaven, die nog
veel groter zou worden; men was nJ.
tot de overtuiging gekomen, dat bin
nen enkele jaren tyds La Guardia
Field weer te klein zon zyn om het
toenemende luchtverkeer te kunnen
verwerken. De grootste moeilijkheid,
die men hierby te overwinnen had,
was het vinden van de meest ge
schikte plaats voor dit vliegveld; het
mocht niet te dicht by La Guardia
Field liggen en toch ook weer niet
te ver van het centrum van New
York verwyderd zyn. Na lang zoeken
viel tenslotte de keus op een stuk
grond by de zgn. Jamaica Bay, ge
legen ten Oosten van de stad op on
geveer 21 km. van het centrum.
I In 1941 werd begonnen met de
'aankoop van de voor dit vliegveld
benodigde gronden; dit laatste werd
vergemakkelijkt door het feit, dat
de meeste eigenaren van deze grond,
die vrywel geheel braak lag, een
aanzienlijke belastingschuld hadden
Jen nu een goede gelegenheid hadden
om op een goedkope wijze deze
schuld ln te lossen.
Ter gelegenheid van het regerings
jubileum van H. M. de Koningin heeft
de N.V. Ned. Glasfabriek „Leerdam"
als kunstnijverheidsprodnet een kris
tallen plaquette met de beeldenaar
van de Vorstin vervaardigd.
bankgebouw, winkels,
Turkse baden!
Om de grond voor zyn bestemming
geschikt te maken, moest hij worden
opgehoogd en verstevigd, voor welk
doel in totaal 61.000.000 nv* zand
moest worden opgespoten; bovendien
moesten in de naaste omgeving ca.
1100 gebouwen worden gesloopt, om
de aanvliegbanen vry te maken van
obstakels.
Revolulionnaire opzei
Uit een totaal van meer dan 50
verschillende ontwerpen heeft men
voor Idlewild, zoals 't nieuwe vlieg
veld genoemd wordt, er één uitgeko
zen, hetwelk een geheel nieuw be
ginsel invoert. De opzet van dit stel
sel is al3 volgt: in het midden van
het vliegveld ligt een min of meer el
lipsvormig luchthaven-eiland, waar
op het stationsgebouw met verkeers
toren en de gebouwen voor het af
handelen van de lading, benevens de
kantoren van de luchtvaartmaat
schappijen zyn geplaatst. De start
banen zyn in principe ontworpen als
raaklijnen (tangenten) aan het el
lipsvormige luchthaven-eiland met
platform. De banen komen daardoor
waaiervormig ten opzichte van het
luchthaven-eiland te liggen, hetwelk
zij met het ene uiteinde raken en
waar zy met het andere uiteinde ver
van verwijderd jiggen. De voordelen,
die dit systeem biedt, zyn vooral op
een druk vliegveld duidelijk; in de
eerste plaats is de afstand, die de
vliegtuigen op de grond moeten af
leggen, belangrijk korter, omdat de
machine landt op het eind van de
baan en al landende zich in de rich
ting van het stationsgebouw be
weegt; een vertrekkende machine
taxiet over het platform en start op
de parallel liggende baan aan de an
dere zyde van het luchthaven-eiland;
de startbanen lopen n.1. twee aan
twee parallel, zodat van elk paar
banen er 3teeds een voor de start en
één voor de landing gebruikt kan
worden. Voor de toekomst is de mo
gelijkheid voorzien, dat zelfs een
twaalftal banen zou kunnen worden
aangelegd, welke onderling hoeken
van ca. 30 graden zouden vormen; in
dat geval zouden by niet al te sterke
wind ook de beide naastliggende ba
nen gebruikt kunnen worden; daar
door kan de capaciteit van de lucht
haven worden opgevoerd. In de sec
toren tussen de waaiervormig gele
gen startbanen is ruimte geschapen
voor hangars, technische werkplaat
sen, secundaire platforms e.d.
De uitvoering van de werkzaam
heden voor het vliegveld Idlewild
werd ingedeeld ln etappes; de eerste
etappe bestond uit de aanleg van
drie startbanen, die inmiddels gereed
gekomen zyn; de tweede etappe, met
de uitvoering waarvan men thans
bezig is, voorziet in de uitbreiding
van het aantal startbanen tot zes.
Het programma voor de hierop vol
gende etappes ligt nog allerminst
vast, doch wel is het de bedoeling
om spoedig een nieuwe mistlandings-
baan aan te leggen. Intussen worden
tevens de benodigde gebouwen op het
luchthaven-eiland en de hangars ge
bouwd; Idlewild zal in totaal 48 han
gars krijgen; ter vergelijking diene,
dat La Guardia Field slechts 8 han
gars heeft.
De huidige accomodatie voor de
passagiers omvat een restaurant met
bar. een bankkantoor en een lectuur-
kiosk. Wanneer het vliegveld geheel
voltooid is, zal men op het luchtha
ven-eiland echter ook nog een winkel
centrum, benevens een groot hotel
restaurant, bioscoop, tennisbanen en
Turkse baden aantreffen. Het volle
dige startbanen-complex kan een
totale lengte van 31 km. bereiken; de
banen van La Guardia Field hebben
een lengte van 10 km., terwyl de
langste baan van dit vliegveld even
lang is als de kortste baan van Idle
wild, n.1. 1800 meter. De drie banen,
die thans gereed en in gebruik ge
nomen zyn. hebben lengten van resp.
1800, 2400 en 2460 meter; de laatste
baan zal in de toekomst verlengd
worden tot 3400 meter.
40.000 passagiers
per dag I
Men verwacht, dat Idlewild in de
toekomst veertigduizend passagiers
per dag zal kunnen verwerken, dat
het aan 25.000 personen werk zal
verschaffen en dat via dit vliegveld
in 1960 omstreeks 14.5 millioen per
sonen zullen reizen. Wanneer Idle
wild, dat achtmaal zo groot wordt
als La Guardia Field, voltooid is,
heeft New York wederom de be
schikking over het grootste en mee3t
moderne vliegveld voor de burger
luchtvaart.
Om de passagiers een snelle ver
binding tussen het centrum van de
stad en het vliegveld te geven, is een
speciale snelweg aangelegd, die al
leen al 40 millioen dollar heeft ge
kostDe reis van stadscentrum naar
vliegveld duurt dan ca. 40 minuten.
De buitenlandse luchtvaartmaat
schappijen, zoals de S.A.B.E.N.A.,
S.A.S., Air France en de K.L.M.. zyn,
om het overbelaste vliegveld La Gu
ardia van een gedeelte van het lucht
verkeer te ontlasten, inmiddels reeds
naar Idlewild verhuist; binnen 18
maanden zullen ook de Amerikaanse
maatschappyen volgen, waardoor
dan alle transatlantische luchtdien-
sten weer op één en dezelfde lucht
haven bijeengebracht zullen zijn.
hem. Zij zag er bleek en vermoeid uit, alsof zij de vorige
nacht weinig had geslapen, maar ze begroette hem met
haar gewone glimlachje.
,JQc kom je vertellen, dat het je bespaard wordt om
de grote'"inannen van Scotland Yard te ontmoeten", zei
hij opgewekt en haar ogen verrieden haar opluchting.
„Ben je niet uit geweest op deze heerlijke morgen?"
vroeg hy onnozel en ditmaal lachte ztf hardop.
„Wat bent u toch een huichelaar, mr, Tarling!" ant.
woordde zy. „U weet heel goed dat ik niet uit geweest
ben en u weet ook, dat drie mannetjes van Scotland
Yard dit hotel bewaken en mij zouden vergezellen op
iedere wandeling."
„Hoe weet je dat?" vroeg hü, zonder deze beschuldi
ging te weerleggen.
„Omdat ik uit geweekt ben", zei ze naïef en lachte
weer. „U is niet zo slim aio ik dacht", spotte zij. „Ik
verwachtte bepaald, toen ik zei, dat ik niet uit geweest
was, dat u mij zoudt vertellen, waar ik geweest was, hoe
ver ik gewandeld en wat ik mee gebracht had".
„Groene naaizij, zes zakdoeken en een tandenborstel",
zei Tarling prompt en het meisje keek hem met een
komisch misnoegde blik aan.
„Och, natuurlijk, ik hq4 beter moeten weten", zei ze.
„Dus u hebt uw wakers".
„Wakers en spionnen", zei Tarling vrolijk. „Ik had een
kort gesprek met de mijnheer in de vestibule van het
hotel en hij gaf mij een massa inlichtingen. Volgde hij
je?" Zij schudde het hoofd.
„Ik zag niemand", bekende zij, „hoewel ik scherp op
lette. Wat gaat u nu met mij doen, mr. Tarling'»"
Als antwoord haalde Tarling een plat, ovaal doosje
uit zijn zak.
Het meisje keek verwonderd toen hy het deksel open.
de en een porceleinen plaatje eruit haalde met een dun
vliesje inkt en twee witte kaartjes. Zijn hand beefde
toen hij het op tafel legde en plotseling begreep het
meisje het.
„U wilt mijn vingerafdrukken hebben?" vroeg ze en
hij knikte.
„Ik vind het vreselijk om je daarom te vragen", zei
hij, maar
„Wijs me, hoe het gedaan moet worden", viel zy hem
in de rede en hij hielp haar.
Hij had een gevoel of hij oneerlijk was een ven-
rader en misschien begreep zij zijn gedachten, want
ze lachte, toen ze haar bevlekte vingers afwiste.
„Plicht is plicht", plaagde zij hem, „en vertel me nu
eens zult u me aldoor onder observatie houden?"
„Een korte tijd", zei Tarling ernstig. „In werkelijkheid
tot wij de inlichtingen krijgen, die wij nodig hebben".
Hij stak de doos in zijn zak en zij schudde het hoofd.
„Dat betekent, dat je ons niets zult vertellen," zet
Tarling. „Ik geloof, dat Je een grote vergissing begaat,
maar in werkelijkheid ben ik niet afhankelijk van je al
of niet spreken. Dat hangt alleen af van
„Van wat?" vroeg zij nieuwsgierig, toen hij aarzelde.
„Van hetgeen anderen mij zullen vertellen", zei Tar
ling.
„Anderen? Welke anderen?" (Wordt vervol gd>