ÜMMY BROWN ALS WIELRENNER
Nederlanders zoeken naar olie in eigen bodem
en in 't IJsselmeer
Om één bron te vinden moeten
provincies onderzocht worden
Kosten van levensonderhoud gaan
in België nog steeds omhoog
DE ENGELSEN ZIJN TEVRi nr.N
OVER ZICHZELF
HET GEHEIM VAN DE
GELE NARCISSEN
De geophysische onderzoekingen
van de bodem, die door de Neder
landse Aardolie-maatschappij op
verschillende plaatsen van ons va
derland verricht worden, trekken de
algemene aandacht. Men wil daarin
steeds zien een zoeken, d.w.z. een
boren naar aardolie. Vanzelfsprekend
is het uiteindelijke doel van de on
derzoekingen dezer maatschappij
f,olie". maar voorlopig bepaalt zij
zich tot een gedetailleerde studie
van de ondergrond in Nederland.
In ons land wordt thans gewerkt
volgens de gravimetrische en de seis
mische methode. Om bg deze me
thoden tot een resultaat te kunnen
komen, moet een zeer grote opper
vlakte in kaart worden gebracht. De
onderzoekingen, die geleid hebben tot
de ontdekking van het Schoonebe-
ker-gebied, werden ook uitgevoerd
tot in Friesland en Overijssel. Hier
uit blijkt dus, dat het verschgnen
van geophysische ploegen ergens in
ons land niet inhoudt, dat daar ter
plaatse met waarschijnlijkheid aard
olie verwacht mag worden.
De gravimetrische methode stelt
de afwijkingen in het zwaarte-
krachtsveld van de aarde vast. Deze
fluctuaties kunnen veroorzaakt wor
den door het dichter bij het aard
oppervlak komen- van oudere, zwaar
dere lagen. Om deze plaatselijke sto
ringen te kunnen vinden, moeten 'n
groot aantal waarnemingen over 'n
uitgestrekt gebied gedaan worden.
De op vele plaatsen gedane waarne
mingen geven aanleiding tot het sa
menstellen van een zwaartekracht-
kaart voor Nederland.
Onderzoekingen op IJsselmeer.
De seismische methode gaat uit
van het principe, dat mechanische
trillingen, bij voorbeeld opgewekt
door een explosie kort onder het
aardoppervlak, zich naar alle rich
tingen voortplanten en bij het be
reiken van lagen van afwijkende sa
menstelling naar het aardoppervlak
gereflecteerd worden, waarbg de
hoek van inval gelgk is aan die van
terugkaatsing. Door nu op enige af-
jitand van het schotpunt een rij seis-
megrafen op te stellen en de daar
door opgetekende echo's te doen re
gistreren, verkrijgt men 'een seis
mogram, waaruit na een groot aan
tal waarnemingen deskundigen con
clusies kunnen trekken over hef ver
loop van de ondergrondse lagen.
Deze beide geophysische methoden
geven dus nooit antwoord op de
vraag naar de samenstelling van de
ondergrond. Deze vraag kan slechts
loor de boorbeitel beantwoord wor
den, waarom dan ook op bepaalde
punten verkennings- en proefborin
gen gedaan worden.
Het gravimetrisch onderzoek in
Nederland strekt zich ook uit tot de
bodem van het IJselmeer. Daarom
ztfn momenteel twee ploegen met dit
werk bezig, die gestationneerd zijn
te Blaricum, dicht bij de Eemmon-
ding. Met twee gecharterde binnen
vaartschepen, een sleepboot en een
vlet, gaat men naar buiten, om bjj
gunstig weer de waarnemingen te
verrichten. Men gebruikt daarbg een
viertal driezijdige torentjes van ze
ven of acht meter hoog, die van sta
len buizen zijn opgebouwd. De po
ten van deze pyramides eindigen in
kegelvormige punten, die geperfo
reerd zgn. Door de buizen der toren
wordt door een motorpomp water
geperst, dat er van onderen met
dunne stralen onder grote druk uit
spuit. Wordt zo*n toren dan door
het waarnemingsvaartuig in het on
diepe Uselmeer buiten boord ge
plaatst en wordt de pomp aangezet,
De Nederlandse Aardoliemaat
schappij is bezig met een gedetail
leerde studie van de Nederlandse
bodem met als doel aardolie te vin
den. Op het IJsselmeer geschiedt dit
onderzoek volgens de gravimetrische
methode. Met de gravimeter worden
de afwijkingen in het zwaartekracht
veld van de aarde vastgesteld, waaruit
de ligging. der aardlagen kan worden
afgeleid.
De gravimeter wordt op een uit
stalen buizen samengesteld torentje,
dat op de bodem \'an het IJsselmeer
rust, geplaatst.
dan zakt de toren door eigen zwaar
te en door het uitspoelen van een
kanaaltje, drie meter in de slappe
bodem, in de grond, zodat hij so
lide verankerd staat. Bij het weer
aan boord nemen, wordt de pomp
opnieuw aangezet, om de poten los
te maken. Staat de toren eenmaal,
dan wordt een waarnemer met in
strumenten overgezet. Het instru
ment wordt op de top van de toren
geplaatst en het waarnemingsschip
en de eventueel aanwezige sleepboot
varen weg, om door trillingen het
werk niet te storen.
Niet gemakkelijk
De gravimeter ziet er uitwendig
WEERPUN
Er is keimis in het dorp. Dat
v il zeggen: de eigenlijke kermis
moet nog beginnen, maar voor de
jeugd is er nu reeds kermis, want
de schiettent, de draaimolen
en de zweefmolen worden opge
bouwd.
Ze verdringen zich rond de
spullen en willen met alle geweld
heipen.
Eén van de eigenaars, kennelijk
een kindervriend, heeft bijzonder
plezier en spoedig is een jongen
van 'n jaar of negen tot meester
knecht gepromoveerd.
Het is eeii genot om het tweetal
met elkaar bezig te zien. De baas
zelf houdt een pin vast, de jon
gen siaat er met alle macht met
een hamer op.
Dan gebeurt het vreselijke. Hij
slaat de pin mis en raakt de duim
van de baas. Een rauwe kreet eti
even later verdwijnt de duim, die
de kracht van de slag heeft moe
ten trotseren, in de mond. Nog
veel erger is de uitwerking bij êt
jeeh.
De hamer wordt neergesmeten
er een snelle vluchtvolgt. Een
vijftig, meter verder staat hij stil
veel erger is de uitwerking bij 'tt
horen en zien vergaat.
Pas als de baas weer lacht,
durft hij naderbij te komen.
Vermoedelijk heeft hij weerpijn
gehad.
uit als een wit geëmailleerde cylin-
der ter grootte van een emmer, met
bovenop een paar stelknoppen, een
waterpas, een paar aansluitingen
voor accumulatoren en een ocülair.
Het inwendige wordt door accu's op
een constante temperatuur van 49
graden Celsius gehouden. In princi
pe bestaat het instrument uit een
vee,r, die door een gewicht gespan
nen gehouden wordt. Op het eerste
punt van waarneming, dat als uit
gangspunt beschouwd wordt, stelt
men op de schaalverdeling, die door
het oculair te zien is, de wijzer op
20, welk cijfeiy als vast punt is aan
genomen. Bij waarneming op andere
punten zal de wijzer vaak op één
andere waarde staan en de waarne
mer draait nu net zo lang met zijn
stelknoppen, totdat de wijzer weer
20 aanwijst. De stand van de stel
knoppen wordt dan genoteerd en
doorgeven aan het kantoor, waar
deze gegevens met vele anderen ver
werkt worden.
Daar voor het meten van de
uiterst geringe afwijkingen in het
zwaarteveld van de aarde een pre-
cisie-instrument nodig is, moet de
gravimeter zo onbeweeglijk moge
lijk staan opgesteld. Golfslag veroor
zaakt reeds een hinderlgk schomme
len van de schaal en ook de wind,
die behalve op de gzerconstructie
van de toren, ook vat heeft op het
lichaam van de waarnemer, is even
eens zeer hinderlgk.
Het is duidelijk, dat de plaatsen
32. De voorzitter, die een heel def
tig heer was, ja, zelfs een beetje van
adel was, schraapte zijn keel, want hij
wilde wel eens haring of kuit van de-
ze zaak hebben, „Meneer de Briga
dier", zeiijdie tot Jimmy, „mag ik U
eens iets vragen? Hebt U onderweg
nog wielrenners gezien?" Jimmy, die,
inmiddels van zijn fiets was gespron
gen, bekeek de voorzitter met een ge-
zicht, alsof er een vlieg in zijn melk
was gevallen. Toen hief hij zijn rech
terarm op en sloeg de hoge hoed van
de voorzitter met één klap over dien#
orenIk had U al gezegd, dat
Jimmy in een kwaad humeur was.
van waarneming zeer nauwkeurig
in kaart gebracht moeten worden,
hetgeen gesphiedt door een landme
ter, die zich oriënteert op vaste pun
ten, liefst kerktorens op de wal.
Verder is een lijn van boeien uitge
zet, waarnaar men rekenen kan. Is
het uitzicht niet helder genoeg, dan
wordt op de plaats van de waarne
ming een boei uitgezet, waarvan de
plaats bij voldoende zicht dan later
bepaald wordt
Zo zijn de Nederlandse Aardolie
maatschappij en haar geophysici on
verdroten aan de arbeid, op zoek
naar een nieuw aardolie-voorkomen
in Nederland. Of zij iets zullen vin
den? Afwachten!
Ondanks regeringscampagne
En ondanks loonstop volgden de lonen
Ondanks de groots opgezette cam
pagne, die de Belgische regering ge
durende vele maanden heeft gevoerd
ter verlaging der prijzen, is zij er
niet in geslaagd de algemene stijging
van de kosten van levensonderhoud
een halt toe te roepen.
Aan de hand der indexcijfers kan
worden aangetoond, dat de koop
kracht van de Belgische frank se
dert einde 1946 met meer dan 10 pet.
is verminderd. Tegelijkertijd steeg
in genoemde periode de index der
voedingsmiddelen van 283 tot 380
(1938 gelijk aan 100), waaruit ge
concludeerd mag worden, dat de prij
zen der meest noodzakelijke levens
middelen (brood, aardappelen, vlees
enz.) in genoemd tijdvak met niet
minder dan 34 procent zijn geste
gen! De kleinhandelsprijzen alleen
reeds stegen in de periode van De
cember 1946 tot Februari van dit
jaar met 18 pet., oen stijging, die
zich sedertdien heeft voortgezet. De
gemiddelde algemene prijsstijging in
België wordt op ongeveer 20 pet. ge
raamd.
TÓCH LOONSVERHOGING
De regering heeft intussen, on
danks de loonstop, een verkapte
loonsverhoging in de vorm van zgn.
„stiptheidspremies" en „aanwezig
heidspremies" niet kunnen verhin
deren en in sommige sectoren der
Belgische industrie stegen de lonen
zelfs met 15 pet. Bij een vergelijking
tussen de indexcijfers voor de lonen
in België (353) en Nederland (183)
valt het op, dat de lonen in België
ten aanzien van de vooroorlogse veel
scherper zijn gestegen dan die In
Nederland.
Voor de groep van „economische
zwakkeren" (de Belgen met een in
komen van minder dan frs. 7000
per maand), welke na het afschaf
fen der regeringssubsidies op levens
middelen en steenkolen werd gescha
pen, wordt de enorme prijsverhoging
voor een groot deel opgevangen door
de zgn. compensatiebons, waarop 'n
terugbetaling door de regering ge
schiedt. Diegenen, die met b.v. frs.
8000 in de groep „economisch ster
keren" gerangschikt zijn, hebben
evenwel een zware tol aan 's lands
economische sanering te betalen,
aangezien zij niet in aanmerking ko
men voor deze vergoeding.
j E$ recente verlaging van de
orpgdprgs met fr. 0.50, heeft aan
vankelijk de hoop gewekt, dat hier
door enige invloed zou worden uit
geoefend op de levensduurte. De eco
nomen, die hierop hadden gerekend,
zien zich echter in hun verwachtin
gen bedrogen en men is er thans jn
het algemeen wél van overtuigd, da>
een verlaging der prijzen eer3t dan
te verwachten is, wanneer de om
ringende buitenlandse markten ge
heel verzadigd zgn en de concurren
tie 'n belangrijker rol zal gaan spe
len dan thans het geval is. Een voor
beeld hiervan is reeds de textielin
dustrie, die als gevolg van het ge
brek aan vraag op de binnenlandse
en buitenlandse markten en de hier
door ontstane crisis gedwongen is
geweest haar prijzen aanzienlek te
herzien. Overal in Brussel ziet men
thans de grote warenhuizen hun
oude voorraden van de hand doen
tegen dikwijls, óók voor Nederlandse
begrippen, zeer redelijke prijzen.
I'in sorry, but
„Nog nooit waren de Olymplsehe Spelen
zo goed georganiseerd aio
ditmaal In Londen"
(Van onze sportredacteur).
BETER DAN OOIT
"ia"11©1, is de organi
satie zo goed geweest als
bij deze Olympische Spelen in
Londen het geval is," schreef
dezer dagen een Engels blad.
De Engelsen zjjn dus met zich
■elf ingenomen, zoals zjj dat
met zovele dingen attfn. Als w)J
de zaken echter nuchter be-
kfyken, komen wfl tot andere
gedachten. Inderdaad, er is
Wor ln Londen veel goeds tot
stand gebracht, maar op or
ganisatorisch gebied had het
veel en veel beter gekund.
Het is een feit dat de Engelsen
het gauw goed vinden als het voor
anderen is. Als zij zelf tot in d«
puntjes worden verzorgd, vinden
zij dat echter heel gewoon. Ons,
Nederlanders, ligt deze mentaliteit
piet. Wij konden ons levendig
voorstellen, hoe bijv. onze da mes-
athleten zich hebben gevoeld, toen
Zondagmorgen 'de bus, die hen
paar Liverpoolatreetstation zou
frrengen, een uur te laat kwam,
toet het gevolg, dat de dames eerst
Ae volgende dag konden vertrek
ken. We konden ons de spanning
voorstellen, waarin onze zwem-
pieisjes, die Vrijdagavond de es
tafette moesten zwemmen In da
iWembley-pool verkeerden, toen de
|ma, die om zes uur was besteld,
kwart voor zeven nog niet was
(gearriveerd.
Nog meer voorbeelden. Zater
dagmiddag stonden de dames voor
pe finale estafette reeds gereed ln
lêtarthoudlng. Toen klonk plotse
ling door de microfoon, dat eerst
(da officiële huldiging van de 10
fcm snelwandelen zou plaats vin
den.
i De Nederlandse turnsters heb-
pen ook klachten. Steeds worden
Jlr vergaderingen gehouden en
Veranderingen ln de voorschriften
ngebracht, zoals de beoordeling
de evenwichtsoefening. Eerst
het, dat men na drie keer af
vallen geëlimineerd werd. maar
!«t dan dft frg jUL paonblik v«v
kregen punten telden. Nu echter
wordt men na twee keer vallen
uitgeschakeld en krijgt men 0 pun
ten. Ook heeft men de laatste dag
zitten praten over de tijd, die een
vrije oefening moest duren. Wordt
dat nu nog veranderd, dan zou
eventueel een gehele oefening op
het laatste nippertje moeten wor
den gewijzigd. Wat ook zeer ver
moeiend is, is het feit, dat de ploeg
ruim anderhalf uur onderweg is
om in een zaal in Chelsea twee
uur te gaan trainen. In deze korte
spanne tiJcU komt men natuurlijk
niet klaar.
Tijdens de zwemwedstrijden in
de .Wemoleypool kon iecUwe
nalist, die fhaa? een identiteits
kaart bezat, een perskaart krijgen.
Het gevolg was, dat sommigen e*
twee of soms meer haalden voor
landgenoten, die de prijs van 21
shilling niet konden betalen voor
een zitplaats, waardoor er voor de
mensen, die op de perstribune
moesten werken, vrijwel geen
plaats was.
Wordt er dan geen critiek ge
leverd, zult U vragen. Vanzelf
sprekend, maar het enige ant
woord, dat men dan krijgt is „I 'm
sorry", en de Engelsen beschouwen
de zaak dan als afgedaan.
Is het wonder, dat wij Neder
landers hetzelfde stopwoordje „I
'm sorry" uiten, als de Engelsen
beweren, dat de Olympische Spe
len nog nooit zo goed georgani
seerd zijn geweest.
NRD. SCHARWOTJDE 12 AUG.
105000kg. aardappelen. Eigenheimers
7.808.30; rode eerstelingen 7.80; eer
stelingen 77.60; blauwe eigenheimer»
6.50—7; bintjes 6.40— 6.90 koopman»
blauwe 6.607; bevelanders 6.046.60
IJselmeerders 6.400.60; 55000 kg witte
kool 4.505; 2100 kg rode kool 67;
10000 kg gele kool 6—11; 1600 kg sla-
bonen 3848; 2600 bos witte peen
5 60—6.10; 3600 kg gele nep 11.30—17.50
WAFMENHUIZEN 12 AUG.
100000 kg .aardappelen. Schotse mui
zen 7.708.70; drielingen 34.50; kriel
2.30—2.70; eigenheimers 6.707.40)
bintjes 6.907.30; bevelanders 6.40{
Saskia 7.50; 32000 kg. rode kool 6—6.50
23000 kg witte kool 4; 3400 kg slabo-
nen 3648.
BROEK OP LANGENDIJK 12 AUG.
30000 kg. aardappelen. Eigenheimers
6.80—7.40, eerstelingen 7—7.90; 72000
kg rode kool 6—8.70; 33000 kg gele
kool 6.70—14; 28000 kg. witte kool
4—4.80; 3000 kg. uien 13.50—14.50; 150
kg tomaten A 20 B 10—22: 1800 kg.
slabonen 3550;
In de 504de Staatsloterij (5de k us.
se, 16de trekking) is op no. 2742 een
prijs van f 1000.— met een premie
van f 30.000 gevallen.
FEUILLETON
Spannend verhaal /an
EDGAR WALLACE -
„Om op Milburgh terug te komen", begon Whiteside.
„Zoals we steeds weer op Milburgh terugkomen",
bromde Tarling.
„Ja?"
„Wel, die zekerheid van hem bevalt mij niet", zei
Whiteside. „Het ziet er naar uit, alsof al onze hoop op
een aanwijzing, door 'het onderzoek van Lynes boeken,
beschaamd zal worden".
„Daar ligt wel iets waars in", zei Tarling. „Mij be
valt het oolc niet. De boeken zijn in handen van een
der beste, beëdigde accountantsfirma's van het land, en
wanneer er enig bedrog onder schuilt, dan is hij de
man, die het -beslist ontdekt, en dat niet alleen, maar
welke vervalsingen, er ook zijn gepleegd, daaruit de
verantwoordelijke persoon opspoort. Milburgh is niet
zo dwaas om te deuken, dat hij niet ontdekt zal worden
wanneer de accountants eenmaal aan het werk gaan
en zijn opgewektheid, terwijl hem staat te wachten,
dat hij aan de Jcaak wordt gesteld, is op zijn zachtst
gesproken, verbijsterend.
**un conferentie- werd gehouden in een prozaïsche
'theesalon, gelegen tegenover het Lagerhuis een thee
salon, waarvan de muren, wanneer zij oren hadden,
heel wat van de kostbare geheimen van Scotland Yard
hadden kunnen vertellen.
Tarling-stond op het punt om van onderwerp te ver
anderen, toen hij zich de boekdelen herinnerde, die die
morgen op het accountantskantoor waren bezorgd.
„Tamelijk laat", zei Whiteside nadenkend. „Bij Jove!
Ik zou wel eens willen weten
„Wat zou je willen weten?"
„Ik zou willen weten, of het die drie boeken waren,
die Milburgh gisteren kocht?"
„De drie grootboeken?"
Whiteside knikte.
,7Maar waarom ter wereld, zou hij drie nieuwe
grootboeken inleveren ze waren immers nieuw, is
het niet? „Dat lijkt me geen erge snuggere ver
onderstelling. En toch
Hij sprong op, in zijn opwinding de tafel haast omver
werpende.
„Vlug, Whiteside! Bestel een taxi, onderwijl ik af
reken", zei hij.
„Waar ga je heen?"
„Haast je en bezorg mij een taxi!" zei Tarling en
toen hij buiten zich weer bij zijn medewerker voegde
en de taxi langs de Embankment rolde, vervolgde hij;
„Ik ga naar St. Mary Axe".
„Dat begreep ik uit je aanwijzing aan de chauffeur",
zei Whiteside. „Maar waarom wil je op dit uur van de
namiddag naar St, Mary Axe? De eerbiedwaardige
Dashwood en Solomon zal niet zeer verheugd zijn om
je te zien vóór morgen".
„Ik wil die boeken zien, zei Tarling, „de boeken, die
Milburgh vanmorgen naar de accountants zond".
„Wat denk je te vinden?"
„Dat zal ik je later vertellen", was Tarlings antwoord
Hij keek op zijn horloge. „Zij zullen nog niet gesloten
zijn, de hemel zij dank!"
De taxi werd opgehouden aan het kruispunt van de
Embankment en Blackfairs Bridge en werd weer om
de een of andere reden opgehouden in Queen Victoria
Street. Plotseling hoorde men een geklingel van bellen
en het hele verkeer w^rd naar één kant geleid om door
tocht te verlenen aan een voortsnellende motor-brand
spuit. Nog een en nog een volgde.
„Een grote brand", zei Whiteside. „Of misschien ook
wel een kleine, omdat ze zich gauw bang maken in da
City en ze een hele afdeling opbellen voor een roken
de. schoorsteen."
De taxi reed verder en was voorbij Cannon Street,
toen ze weer werden opgehouden door een andere
voortrazende motor, die ditmaal een reddings'toestel
droeg.
„Laten we uit de taxi gaan, we zullen lopen," zei
Tarling.
Zij stapten uit en Whiteside betaalde de chauffeur.
„Hierheen", zei Tarling. „Zo zijn we er gauwer".
Whiteside had even stilgestaan en een politieagent
aangesproken.
„Waar is de brand, agent?" vroeg hij.
„St. Mary Axe, mijnheer", was het antwoord van de
politieman. „Een grote beëdigde accountantsfirma Dash
wood en Solomon. Kent u ze, mijnheer? Ik hoor, dat
het gebouw van onder tot boven in vlam staat".
Tarling liet grijnzend zijn handen zien, toen hij deze
woorden hoorde,
„En al de bewijzen van Milburghs schuld dus in rook
vervlogen?" zei hij. „Ik geloof, dat ik weet, wat die
boeken bevatten een klein uurwerk en een paar
pond thermiet, om al de aanwijzingen van de Daffcdil-
moordenaar te laten verdwijnen".
HOOFDSTUK XXII.
Do zware portefeuille.
AI wat overbleef van het eens statige, hoewel niet
grote perceel van de heren Dashwood en Solomon was
een reusachtig, lijkende voormuur, zwart gebrand door
het vuur. Tarling ondervroeg de chef van de Brand
weer-Brigade,
„Het zal dagen duren voor we erin kunnen", zei deze
autoriteit „en ik betwijfel zeer, of er iets intact is ge
bleven. Het hele gebouw is uitgebrand u kunt zelf
zien, dat het dak ingevallen is en er is weinig kans,
dat er iets onbrandbaars gevonden wordt, tenzij het in
een safe gelegen heeft"
Tarling zag de robuste Sir Felix Solomon, die zonder
enige zichtbare emotie, keek naar de overblijfselen van
zijn kantoor.
„Wij zijn door verzekering gedekt", zei Sir Felix phi-
losofisch, „en er was niets van bijzonder belang, behalvè
natuurlijk, de documenten en boeken van Lynes Ma
gazijn".
„Zij lagen niet ln de brandvrije kelders?"- vroeg Tar
ling en Sir Felix schudde het hoofd.
„Neen", zei hij, „zij lagen ln een safe; en wonderlijk
genoeg, juist in die safe is de brand uitgebroken. Dó
safe zelf was niet brandvrij en dit zou ook van heel
weinig nut zijn geweest, daar het vuur binnenin uitbrak.
Het eerste bericht ontvingen wij door een klerk, die
naar beneden ging, en vlammen zag uitslaan door de
stalen staven, die de deur van kelder No. 4 vormen".
Wordt vervolgd
