r
5e JAARGANG Ho: 131V
DONDERDAG 26 AUG. 1941
Republiek schoii alle onderhandelingen op
Twee berichten
Vuren zullen branden op de vier
uiterste hoeken van het Koninkrijk
fwZONlSft
IkmaafiJer
Ultg. voor de Stichting De Vrije Alkmaar
I der, Abonpementgprjjo 3.45 per kwartaal j
jf 1.15 per miand bjj vooruitbetaling.
1 Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur J. v. Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudegrdcht Tel. K 2200-3971
Totdat haar rechten zijn gegarandeerd"
Het Republikeinse Voorlichtingsbu
reau te New York heeft een bericht
gepubliceerd onder de titel „de Re
publiek schort de besprekingen op,
totdat haar rechten zijn gegarandeerd"
Het bericht zegt, dat het werkcomité
van het voorlopige parlement van de
Republiek eenstemmig het besluit van
de eerste minister Hatta, n.1. om geen
onderhandelingen met de Nederlanders
te voeren, totdat de diplomatieke on
aantastbaarheid van de Republikeinse
delegatie gewaarborgd zal zyn, heeft
aanvaard.
Alle Republikeinse
ambtenaren moeten Batavia
verlaten
Een communiqué van de Reg Voorl.
Dienst te Batavia zegt:
De voorlopige federale regering
We hebben de post voor ons liggen
en slaan een willekeurige krant op.
Er staan twee berichten vlak onder
elkaar. Twee berichten, die niets met
elkaar te maken hebben Ze zijn on
geveer even lang en ze hebben zelfs
een kop van dezelfde grootte.
Het ene bericht houdt in, dat er
weekbladen zullen fuseren, te weten
Vrij Nederland, De Stem v. Neder
land, de Groene, het andere dat we
een ons snoepgoed extra krijgen Twee
berichten, die volkomen los van el
kaar staan. Het enige verband dat er
tussen zou kunnen bestaan zou mis
schien zijn, dat de bittere gevoelens,
die er ongetwijfeld moeten zijn in de
.harten van de aanhangers van die
weekbladen, iets verzacht zouden wor.
den door een ons snoepgoed.
We geloven het niet, We geloven,
dat de verbittering in de harten van
velen groot is, om deze fusie. Een
fusie, die mogelijk nog iets goeds
verborgen houdt, maar die in wezen
een capitulatie is.
Warft al moge dan de suggestie aan
de hand worden gedaan, dat het een
concentratie is in het belang van het
Nederlandse publiciteitswezen en dat
gebroken moet worden met de ver
spreiding van krachten, de feiten lig
gen anders.
De feiten liggen zo, dat een groot
deel van het Nederlandse publiek zich
afwendt van de bladen die tijdens en
vlak na de oorlog de toon aangaven
Het moet volstrekt niet tot de onmo
gelijkheden worden gerekend dat er
in Nederland enkele vooruitstrevende
weekbladen zouden kunnen bestaan
naast elkaar, al is de financiële toe
stand van èen deel van ons volk dan
ook zo, dat men zijn lectuur gaat in
krimpen.
Hier ligt juist het kerripunt. Want
niet alleen dat de Nederlanders gaan
bezuinigen op het geld, dat ze voor
lectuur uitgeven, in vele gevallen ver
anderen ze van lectuur. Het is of
ze zich de verdienster van tijdens
de oorlog in het verborgen verschij
nende bladen, niet meer herinneren.
We maken ons sterk, dat als morgen
„De Telegraaf" en „Het Leven" weer
zouden terugkomen, zelfs in precies
dezelfde vorm en onder hetzelfde be
wind, dat ons volk ze weer «en suc
cesvol bestaan verzekerde. Althans 'n
groot deel van het volk. Men herin
nert zich de illegaliteit nog wel, maar
het is al weer zo lang geleden. De
toon van die bladen smaakt velen niet
meer. De wens naar een onsje snoep
goed begint levendiger te worden.
ÏNiet alleen lichamelijk verlangen we
naar een „sjeletje en een babbeltje"
Ook geestelijk.
Het is een bewijs, dat we hard be
zig zijn om geestelijk te verslappen
In dit verband deed het geluid, dat
koningin Wilhelmina liet horen en
waarbij zij uitsprak, dat ze geen af
scheid nam van de illegaliteit, zo wel
dadig aan.
Laten we wel bedenken, dat er tus
sen de geestelijke weerkracht van ons
volk en een onsje snoepgoed wellicht
toch meer verband bestaat, dan we
in onze oppervlakkigheid vermoedden
I v. Z.
heeft besloten niet langer toe
te staan, dat personen in vaste dienst
van de Republiek roet hun gezinnen
te Batavia wonen. De verschillende
gebeurtenissen van de laatste tijd
hebben daartoe voldoende aanleiding
gegeven".
Voorts zegt het communiqué, dat in
speciale gevallen uitzonderingen kun
nen worden gemaakt. Leden en per
soneel van de Republikeinse delega
tie worden eveneens als in vaste dienst
van de Republiek beschouwd. De be
trokkenen zullen met hun gezinnen
zo spoedig mogelijk naar de Repu
bliek vertrekken, waartoe de voorlo
pige federale regering haar irtede-
werking toezegde. „Voor vergaderin
gen met de Commissie van Goede
Diensten en de delegatie van het Ko
ninkrijk kunnen leden en personeel
van de Republikeinse delegatie
echter zonder hun gezinnen In fe
deraal gebied worden toegélaten".
„Een uitwijzing"
Republikeinse kringen te Batavia
hebben naar aanleiding van het be
sluit, dat personen in vaste dienst der
Republiek niet meer te Batavia mo
gen wonen, in voorzichtige bewoor
dingen doen uitkomen, dat dit besluit
een werkelijke uitwijzing betekent,
welke tot doel heeft elk officieel op
treden der Republiek te Batavia te be
ëindigen.
Rukt Groot-Moefti
Palestina binnen
Bladen van Damaskus maken er
melding van, dat de beruchte Groot
Moefti van Jeruzalem aan bet hoofd
van een vrijwilligersleger van 10.000
man Palestina zou zijn binnengerukt.
Bernadotte verbood immigratie
van Joodse weerbare mannen.
Naar te Tel Aviv wordt vernomen,
heeft graaf Bernadotte aan de Israë
lische regering alle immigratie van
Joodse weerbare mannen met ingang
van twee Septemb.u verboden.
Men verwacht, dat de Israëlisch;
regering de order niet zal aanvaarden.
SCHULTE wereldkampioen
achtervolging; medaille voor z'n
vrouw.
Tornado vloog over
Nieuw-Zeéland
Frankton en Hamilton (Nieuw Zee
land) zijn door een tornado geteisterd,
die over een lengte en een breedte van
500 meter zijn weg zocht. Er werden
drie personen gedood en 22 ernstig
gewond.
In één straat werden 50 zakengebou
wen met de grond gelijk gemaakt en
vele honderden huizen beschadigd.
Russisch vice- consul
verlaat Amerika
De Sovjet Russische vice consul te
New York, Tsjepoernich, heeft bij 't
verlaten van bet Sovjet consulaat te
genover journalisten verklaard, da* hij
„voor goed" vertrok.
Hij is aan boord gegaan van een
Russische boot.
Minister Marshall heeft zich onge
veer in dezer voege tot de pers ge
richt: „De sluiting van de Sovjet con
sulaten in de Ver. Staten en die van
het Amerikaanse consulaat te Vladi-
vostok zijn weliswaar betreurenswaar
dig, doch zullen geen ernstige gevol
gen met zich brengen".
Rondom de komende teeslen
In Merauke, Nickeri, Aruba en
Uithuizermeeden
,Le fou pédale" is wereldkampioen
„ONOVERWINNELIJKE COPPI"
GEKLOPT DOOR SCHULTE!
„Medaillevoor
mijn vrouw
Gerrit Schulte, „le fou pédale", zo
als de Fransen hem noemen, heeft
het stoute stukje uitgehaald, de be
roemde Italiaan Fausto Coppi, in de
finale van het wereldkampioenschap
achtervolging profs een noderlaag
toe te brengen. Het was het eerste
wereldkampioenschap voor de Bos-
scnaar, die dol-gelukkig met z'n me
daille was: „Voor m'n vrouw", zei
hij met trots, „kan zij als broche dra
gen".
Een heroïsch str d
Het is een heroïsche „...jd gewor
den, waarin Schulte eerst de leiding
nam, maar die na drie ronden moest
afstaan aan Coppi. Maar Schulte bleek
nog over voldoende reserve te be
schikken om twee rondan voor het
einde niet alleen zijn achterstand in
te halen, maar op de laatste 500 m.
er een duivelse vaart in te zetten,
welke hem in staat stelde de zege op
Coppi, „de onverslaanbare", te be
halen met een verschil van twee me
ter. De tijd van Schulte was 0 min.
24.9 sec., die van Coppi een halve
sec. meer.
Het behoeft geen verbazing te wek
ken, dat de 8000 toeschouwers, die in
het Olympisch Stadion aanwezig wa
ren, zeer enthousiast waren over de
ze prachtige zege.
Op de schouders l
Donderend was het applaus toen
Schulte van de U.C.I.*voorzit'ter de
regenboogtrui in ontvangst mocht
nemen. Op de schouders werd hij
van het middenterrein gedragen en
enthousiaste bewonderaars kwamen
hem van alle* kanten gelukwensen
*at»t deze prachtige zege.
UHet wag tevens een lesje voor de
Italiaan, die de laatste jaren ge
meend heeft dat hij niet te verslaan
zou zijn, die zich alles, eigenlijk veel
te veel kon permitteren en zelfs in
staat was, met Bartali tesamen in
Valkenburg aan he't publiek 'n staal
tje van onsportiviteit voor te zetten,
dat zijn weerga niet heeft gehad.
En nu... voor Kopenhagen
De zege van Schulte krijgt nog meer
relief, als men weet, dat dit de eer
ste nederlaag van Coppi, op dit, zijn
s>peciea|-nummer was.
Na afloop in de kleedkamer zeide
Schulte, dat hij zich th^ns geheel zal
gaan prepareren op de wereldkam
pioenschappen op de weg 1949, die
te Kopenhagen zullen worden ge
houden.
De Best was ook bést
Nog een Nederlander heeft prach
tig gereden, onze stayer De Best,
die zich zowaar in de finale wist te
werken en o.a. de beroemde Besson
en de even beroemde Frosio achter
zich liet. Alle drie Nederlandse stay
er" zijn nu in de finale.
Op 6 September a.s. zullen ter ere
van Koningin Wilhelmina en de nieu
we koningin Juliana grote vuren wor
den ontstoken op de vier uiterste hoe
ken van het Koninkrijk der Neder
landen, n.1. te Uithuizermeeden in
Groningen, op Aruba, in Nickeri (Su
riname) en te Merauke op Nieuw-
Guinea.
De assistent-resident Boldingb van
Merauke, die het initiatief hiertoe ge
nomen heeft, ontving van de andere
drie „uithoeken" van het koninkrijk
reeds bericht van instemming.
Kerkelijke herdenkingen
Op 5 September zal in alle Neder
lands Hervormde kerken het 50_jarig
regeringsjubileum van H. M. Ko
ningin Wilhelmina worden herdacht,
waarbij voorlezing zal worden gedaan
van een schrijven dnr Synode.
De Gereformeerde kerken zullen
dit regeringsjubileum op 31 Augustus
herdenken."
Op Zondag 5 September zal in de
Gereformeerde kerken een bidstond
worden gehouden met het oog op de
inhuldiging van Koningin Juliana.
Wat de radio brengt
In de komende weken zullen op
vier dagen nationale programma's per
radio worden gegeven. Men heeft hier
voor kosten noch moeite gespaard. De
vier dagen, waarop ze worden uitge
zonden zijn 30 en 31 Augustus en 4 en
6 September. O.a. is er een cyclus „50
jaren Nederlandse muziek'', waarvan
men in een reeks van concerten zal
kunnen genieten. Dan is er een reeks
van lezingen over 50 jaren groei en
ontwikkeling van het staatkundig en
economisch leven en voor de liefheb
bers van het cabaret een programma,
getiteld „Het cabaret schrijft geschie
denis", waarin men zal kunnen horen,
hoe Nederlandse liedjeszangers rea
geerden op het nieuws van 50 jaren.
Aan zes Nederlandse componisten is
voorts opdracht gegeven tot het schrij
ven van een orkestwerk voor goede
Nederlandse verpozingsmuziek.
De Franse deputatie
De Franse regering zal bij de in
huldiging van Koningin Juliana ver
tegenwoordigd worden door een bij
zondere ambassade, gevormd door
de lieer Herriot, president van de
Nationale vergadering, de schrijver
George Duhamej van de „Academie
Frangaise" en een generaal, wiens
naam nog niet bekend is.
OS MAAKTE VENLO ONVEILIG
Een Ierse os nam, juist voordat hij
het slachthuis te Venlo moest binnen
gaan, de kans waar om op de vlucht
te slaan. Hij ondernam een koene ren
door de stad, nam sierlijk een paar
neergelaten spoorbomen, beklom een
grote puinberg, maar werd tenslotte
door een vijftal slagers opgevangen en
ter plaatse naar de eeuwige jachtvel
den gezonden.
ZWEEDS SCHIP IN
MOEILIJKHEDEN
Een Zweeds stoomschip, de „Sun-
man", van 211 ton, verkeert in moei
lijkheden ter hoogte van he't licht
schip „Goeree". Het vroeg om sleep
boothulp en nadat verschillende sleep
boten tevergeefs een poging hadden
gewaagd het hulp te bieden, voer de
reddingboot „President Jan Leis" uit.
Deze moest echter onverrichterzake
terugkeren, daar de „Sunman" alleen
sleepboothulp wilde aannemen.
Om het Europees parlement
Attlee gaat niet over
één nacht ijs
Engeland zal op de conferentie van
het Britse Gemenebest in Oct. de
eerste ministers van het Engelse rijk
raadplegen over het voorstel tot aan
sluiting van Engeland bij een Eu
ropees parlement. Uit door Churchill
gepubliceerde correspondentie tussen
hem en minister-president Attlee
blijkt, dat de regering niet gekant
is tegen een Europeffe Unie, doch van
oordeel is, dat het verleden week
door de Franse regering gesteunde
voorstel grondige bestudering ver
eist.
HET HUIS VAN
M1CHIEL DE RUYTER?
Bij herstelwerkzaamheden te Vlis_
singen, aan de Voorhaven, is men op
op de funderingen gestoten en er is
een aantal blauwe en gekleurde oud-
HollanSse tegels voor de dag gekomen
Het is niet uitgesloten, dat deze te.
gels afkomstig zijn van het geboorte
huis van Michiel Adriaanszoon de
Ruyter.
Belangrijke op gravingen
in Italië
Naai- verluidt, is namelijk thans ko
men vast te staan, dat men met de
ontdekking van de resten van 'n hut
op de Palatijn te Rome, de sporen
heeft gevonden van de allereerste be
woners van de eeuwige stad (tussen
de 9de en 7de eeuw v. Chr.)De on
derzoekingen duren nog voort. Van
buitengewoon belang zijn ook de
nieuwe opgravingen bij Pompeï.
Het gaat hier om een „nieuw Pont
peï," een onbekend gedeelte van de
stad, dat op zijn blootlegging wacht.
Anti-communistisch
front voor Azië
Een uitgebreide internationale anti
communistische beweging zou in het
Verre Oosten op aansporing van de
Ver. Staten in wording zijn, aldus
berichten uit Parijs. Naar verluidt
is de reis naar Tokio van generaal
Tsjantsjoen, de gewezen Chinese pre
mier en persoonlijke vriend van maar
schalk Tsjang Kai Sjek, de oorsprong
van deze ontwikkeling, die als eerste
gevolg zou hebben dat de bespre
kingen tussen China en Japan zullen
verbeteren. Later zouden Korea, Bir
ma en Indonesië bij het Chinees
Japanse front aansluiten.
Amerikaanse anti-duikboot
marine
John Sullivan, de Amerikaanse m|
nister van Marine, heeft bekend gei
maakt, dat de Amerikaanse mariq
het aantal slagschepen in werkelijk
dienst tot één zal verminderen en >1
le aandacht zal wijden aan een prq
gram voor de ontwikkeling der bq
strijding van duikboten in geval val
oorlog met behulp van vliegtuigmoe
derschepen en torpedojagers.
Wllilam Stocks, een 28 jarige sergï,
ant van het 4e regiment huzaren ul<
Colcbester (Engeland). Hij neemt aft
scheid van zijn 5 maanden oude twee*
ling alvorens te vertrekken naar Ma*
Iakka. Zijn regiment zal met de 24
Garde-brigade de troepen op he*
schiereiland versterken ter onderdruk
king van de communistische onlusten,
Sergeant Stocks heeft van de zeveg
jaren huwelijk slechts 1 jaar en vie»
maanden bq zijn vrouw kunnen door
brengen.
Mevr. KosyenkinImgi verklaring af voor de pers
„Ze hebben mijn gehele leven vernietigd"
„Ik ben het niet eens
met Jozef Stalin"
Mevrouw Oksana Kasyenkina heeft
in haar bed in het Roosevelt zieken
huis voor het eerst een verklaring
voor de pers afgelegd.
Zij deelde mede, dat zij uit het
raam sprong om te ontsnappen, niet
om zich van het leven te beroven. Zij
gaf tevens te kenften, zo zegt Reuter,
dat zij niet naar de Sovjet Unie wenst
terug te keren.
Alleen voor man en zoon"
Zij verklaarde, dat de Russische ge
zanten haar onder dwang een verkla
ring voor de pers op het Russische
consulaat wilden laten afleggen. Zij
Tito „grof beledigd"
Joego-Slavië heeft bq de Roemeen
se regering een fel protest ingediend
tegen haar houding jegens Maar
schalk Tito èn zijn regering. Roe
menie wordt er o.m. van beschul
digd, de Maarschalk „grof beledigd"
te hebben en verdragen tussen de
beide landen te hebben geschonden.
„Een dergelijke politiek kan slechts
de imperialisten en de vijanden van
de volksdemocratieën dienen", aldus
de protestnota.
EINDE BIOSCOOPCONFLICT IN
AMSTERDAM
Vandaag verschijnen ook in de ^m
sterdamse bladen de bioscoopadverten-
iets weer.
De afdeling Amsterdam van de Ne
derlandse Bioscoopbond heeft ver
klaard, geen enkele inbreuk in de
vrijheid der perscritiek bedoeld te
hebben. De „Volkskrant" heeft van
deze verklaring met voldoening ken.
nis genomen en haar aanvaard.
De CCD gaat inkrimpen. Per. 1
November zullen de eerste 250 ont
slagen vallen.
WISSELEND BEWOLKT
Aanvankelijk nog krachtige, latei-
geleidelijk wat afnemende wind uit
Westelijke richtingen. Wisselend be
wolkt met hoofdzakelijk in het Noord
westen van het land enkele versprei
de buien. Iets lagere temperatuur.
stonden haar ook niet toe, ontslag U
nemen als onderwijzeres „ik ko*
met hen niet als menselijke wezen*
spreken", zei zij.
Alleen
Op de vraag, waarom aj niet •"rug
wenste te keren, antwoordde z'i dal
zij de Sovjet Unie wens;.; te or 'ch
ten, omdat men haar echtgenoot ge
grepen had" in 1937. Zij wist niet,
waar hij heen was gegaan.
Haar zoon was eerstejaarsstudent bij
het uitbreken van de oorlog en noch
militair, noch jong communist. Daar
om zou hij als een staatsvijand be
schouwd zijn en werd hij „zonder
enige vooroefening" bij de stormtroe
pen ingedeeld. Hij sneuvelde in 1942.
„Ze hebben mijn gehele leven ver
nietigd, daar ik mij geheel aan mijn
zoon en mijn man wijdde. Ik ben het
niet eens met de politiek van Jozef
Stalin. Ik heb mijn volk en mijn land
lief, maar ik kan het niet eens zijn
met het Sovjet regiem".
onze kleine tovenaar
RF fsr»
«t§
sjX.- ©jpo