Ikmaaidei' 5e JAARGANG No: 1326 l HOLLANDSE PERS 1945 WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1948 „Schaarste-ecomie gaat tot verleden behoren", zegt minister Mansholt KEUZEBONNEN BROOD DEZE V/EEK OPNIEUW VERLEDEN TIJD Indrukken van de Wereldraad •Assembly (lll)^| Uitg. voor de Stichting De Vrtfe Alkmaar der. Abonnementsprijs 3.45 per kwaitaa bij vooruitbeta Ing Advertenties 14 ct. p. m.tc., familieberic) ten 18 cent. Verdere tarieven op aanvrage. Verantw. redacteur. J Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudegracht T«l (C 2200 397J Eigen voederproductie voor toe komst van het allerhoogste belang In een rede te Groningen heeft minister Mansholt verklaard dat meer en meer blijkt, dat de schaarste-economie tot het verleden gaat behoren «1 dat 'n overgangsperiode naar een normaler economische situatie is ingetreden. De minister betwijfelde het echter, of een evenwicht -tussen vraag en aanbod op de wereldmarkt wanneer dit eenmaal mocht zijn be reikt, gehandhaafd zou kunnen blijven. Vooralsnog zal de meer of min dere mate van koopkracht der verschillende landen op de wereldmarkt beslissend zijn voor de vraag of er naast overschotten enerzijds ander zijds tekorten zullen bestaan. Aan de hand van cijfers toonde de heer Mansholt aan, dat de landbouw productie zich met name in West- Europa in gun -tige zin ontwikkelt en dat hot prijspeil op de wereldmarkt «en dalende tendenz vertoont. Als karakteristiek vocrbeeld noemde spr. het feit. dat het momenteel mogelijk is gerst uit de Ver. Staten te importeren tegen een prijs, die lager ligt dan de richtprijs voor dc Nederlandse boer. Twee feiten noemde de minister als |van zeer groot belang voor de toe komst van de Nederlandse landbouw: de verwezenlijking van de economi sche unie met België en Luxemburg en het vraagstuk vap het alom in West-Europa bestaande tekort aan dollars. - Economische unie Het eerste is noodzakelijk om te ko nten tot verhoging van welvaart. Onze landbouw dient zich echter duidelijk te i-eaüseren. dat eventuele maatre gelen tot bescherming in de toekomst slechts genomen zullen kunnen wor den in gemeenschappelijk overleg met België en Luxemburg, waar men in tegenstelling tot Nederland, in het vel leden geen stelsel van ingrijpende maatregelen ter bescherming van de landbouw heeft gekend. De minister noemde her dan ook de taak van de georganiseerde landbouw in Neder land de zusterorganisaties in België en Luxemburg te wijzen op de nood zakelijkheid van het aanvaarden van maatregelen, die de landbouw een ze kere mate van bescherming verschaf fen. Het tekort aan dollars is een alge meen West-Europees verschijnsel, dat niet slechts als een uitvloeisel van de na-oorlogse situatie mag worden beschouwd, want het is duidelijk, dat de aan het Marshallplan deelne mende landen nimmer zoveel naar het dollargebied kunnen exporteren, dat hun dollarbehoefte geheel door deze export wordt gedekt. Voeder problemen Mede hierdoor zullen minder voeder middelen kunnen worden geïmpor teerd en het is dus logisch, aldus de minister, dat Nederland, om een vee stapel van voldoende omvang in stand te kunnen houden zelve voor een zo groot mogelijk gedeelte in de produc- Haagse trammannen zetten hun actie voort In een nachtvergadering heeft het H.T.M.-personeel besloten, dat de ac tie tot verbetering hunner bestaans voorwaarden zal worden voortgezet* De vergadering werd geleid door de heer Touw, de voormalige stakings leider. Besloten werd, nog deze week of in het begin van de volgende een demonstratie van Haagse trammannen op. stx-aat te houden. Leuzen zullen meegevoerd worden om te proteste ren tegen de belastingaanslag, tegen het royement door het hoofdbestuur van de Ned. Ver. van Spoor- en Tramwegpersoneel van een 12-tal N.V.-leden en om pleiten voor een gelijkschakeling van de lonen van het Haagse tramwegpersoneel met die van het Rotterdamse. tie van vocdermiddclen zal moeten voorzien. Dit nu opent belangrijke perspectieven voor de Ned. landbouw. Op de zandgronden b.v. is er voor de kleine boer de mogelijkheid de totale productie van zijn bedrijf te vergroten In landbouwkringen vreest men thans dat een overschot van aardappelen een sterke prijsdaling ten gevolge zal kunnen hebben. De minister vestigde er met nadruk de aandacht op, dat in de toekomst een grote- behoefte aan aardappelen als voedermiddel zal blij ven bestaan. De prijs van het varkens vlees en de afzetmogelijkheden zijn van dien aard, dat de minister de landbouwers in hun eigen belang ernstig wexiste te waarschuwen tegen het te snel ten verkoop aanbieden van aardappelen, die als veevoeder kun nen worden gebruikt. De heer Mansholt besloot zijn rede met de mededeling dat de overheid haar beleid zal richten op een verho ging van de productie van voeder middelen in de landbouw. Zowel door onderzoek, door de bevordering van voorlichting en onderwijs, alsook door andere middelen zal het stomen van aardappelen cn het conserveren van ander ruwvoeder worden bevorderd. 47 Doden bij poging lot uitbreken op W.-Java Naar Aneta verneemt, zijn er 47 doden cn 24 gewonden gevallen, -toen 400 gearresteerde Indonesiërs iJl de nacht van 4 op 5 September een -uit— braakpoging deden uit een kamp na: bij Gedong- Gedeh, in het Krawang gebied in West Java. De wacht moest van de vuurwapens gebruik -maken toen de geinterneerden trachtten uit te breken, nadat tevoren reeds tot tM'eemaal toe een mislukte uitbraak poging was gedaan. De 400 Indone siërs waren gearresteerd bij een on derzoek van ongeveer 10.000 personen in het onrustige gedeelte van het Krawangse. Ex koning D-ter van Joegoslavië b rengt met zijn vrouw een korte va— cantie door in St. Moritz. Het jonge paar in zijn auto op het punt te starten WARMER. Droog weer met hogere tempera turen. speciaal in het Zuid-Oosten. Aan de kust tijdelijk vrij krachtige, overigens zwakke tot matige wind tussen Zuid-West en Zuid. AMSTERDAM ZET HET FEEST VOORT Niet alleen vandaag maar 'ook ®or gen zaj in Amsterdam de feestver lichting blijven branden en de vlag gen blijven wapperen. Zoals bekend zal H.M Koningin Juliana op 9 September de hoofd stad verlaten. Tot en met die dag zet Amsterdam he inhuldigingsfeest voort! Te beginnen met de Jistributiepe riode, die op 11 September a.s. ingaat, zullen geen keuzebonnen meer wor den aangewezen. Met uitzondering van brood, tarwegriesmeel en tarwe vlokken, zullen van die datum af de thans op keuzebon beschikbare producten vrij kunnen worden ver kregen: vermicelli, macaroni, spag hetti, noedels, vermicellisoep en mie beschuit, biscuits, wafels, speculaas, koekjes ontbijtkoek, taaitaai, korstjes stroopwafels en gebak. Brood (ook wittebrood) blijft op de broodbon. Tarwegriesmeel en tarwe vlokken kunnen op de bloembon worden betrokken tot een hoeveel held, gelijk aan die voor t'TWebloem, terwijl, het vier wekelijkse bloem— rantsoen met ingang van 25 Septem ber a.s. wordt verhoogd van 100 tot 200 gram Het 14 daagse bloemrant— soen voor de babies - <E groep) van 500 gram ondergaat geen wijziging. Door ruimere bevoorrading metde grondstoffen bloem, suiker en vetten, wordt het mogelijk dat de vrijko mende artikelen in redelijke hoeveel heden voor het publiek beschikbaar komen. Ten gevolge van de opheffing van de keuzebonnen, kan het veertiendaagse broodrantsoen van 11 Septembe. a.s. af worden gesteld op: 1200 gr. voor houders E kaaren, 2400 gr voor D kaarten, 4800 gr voor C kaarten, 6400 gr voor B kaarten en 4000 gr voor A kaarten. i Overzeese gebieden boden geschenken aan Gistermorgen 11 uur heeft H.M. Koningin Juliana in de troonzaal van het Koninklijk Paleis met groot cere mouieel dc volledige deputaties uit Indonesië, Suriname, de Nederlandse Antillen en van het KNIL ontvangen^ Dteze-, kwamen de nieuwe vorstin baar hülde betuigen.' De Hoofden der delegaties spraken H.M. met enkele woorden toe en de den hun huldebetuiging vergezeld gaan van enkele geschenken, o.a. eni ge prachtige olifantstanden, kostbare handgeweven stoffen en een Chinees theeservies. Koningin Juliana sprak een kort dankwoord, waarna H.M. en Prins Bernhard zich nog enige tijd met de afgevaardigden onderhielden. Prinsesjes juichten bloemencorso toe Met verrukking zagen de drie oud ste prinsesjes Dinsdagmiddag op het fantastisch mooie bloemencorso neer, dat met.'zijn 20 versierde wagens on der het balcon van het paleis door trok. Bijna twee kilometer lang was de stoet en de prinsesjes vonden het prachtig. Zij wuifden en juichten en de kleine Margriet haalde een voe tenbankje om beter over de balcon- leuning te kunnen zien.... Een ei op de bonnenlijst Op de bonnenlijst van a.s. Donder dag komt een bon voor alle leeftijds groepen voor, die recht geeft op het kopen van een ei. Deze eieren zullen op vele plaatsen niet aanstonds voorradig zijn, aange zien de bevoorrading van de handel in hoofdzaak in de eerste dagen van de volgende week zal geschieden en wel met koelhuiseieren, waai-van de prijs 2 cent hoger is dan die van verse eieren tengevolge van de kosten van opslag en extra bewei'king. Als dit blad verschijnt zullen de vergaderingen van de Wereldraad dei- Kerken te Amsterdam beëindigd zijn. Dezer dagen hoop ik dan nog een laatste artikel over mijn indrukken te schrijven. Voor dit keer een aantal indrukken van de plaats van dit con gres in het kerkelijk en maatschap pelijk leven. Vorige week werden niet minder dan vijf grote godsdienstoefeningen gehouden in^verband ntet de avond maalsvieringen. Het begon met een gemeenschappelijke voorbereiding in de Nieuwe Kerk, waarin de liturgie verzorgd werd door de vertegenwoor digers van tal van kerken en waarbij onze landgenoot ds Hendrik Kraemer preekte. Hij liet duidelijk uitkomen, dat er geen enkele reden was tot zelf verheffing, doch dat de Kerk in al zijn geledingen bij al haar doen en la ten om Gods licht en Zijn waarheid moest vragen. De vier volgende mor gens waren er Avondmaalsvieringen. Daarin was dus geen eenheid. Zondag begonnen de Calvinisten en Metho disten met verdere Westerse Protes tanten. Maandag was de beurt aan de WestersBisschoppelijke Kerken, zo als de Anglicanen en onze Oud-Ka tholieken, Dinsdag volgden de Oosters Orthodoxe Kerken, de Grieken en de Russen in ballingschap en Woensdag Jenslotte de Lutheranen. Grote ver scheidenheid dus. Laatste gcmenschap viel hier niet te bereiken al toonde men wel diepe eerbied voor elkander. De gebrokenheid van de eredienst werd beseft en als een schuld gevoeld maar niet overwonnen. Persoonlijk had ik het voorrecht aanwezig te mo gen" zijh bij de Grieks—Russische dienst. Di'ie bisschoppen met gouden mijters en vijf priesters in helle ver schillende kleuren bedienden samen de dienst. Een koor zong met de grootste overgave. Het was temidden van de grootste pracht en de meest verheven plechtigheid een uiting van de meest innige deemoed. Onvergete lijk zal voor mij blijven het ogenblik toen de acht geestelijken elkander voor het ontvangen van brood en wijn de broederkus gaven. Hier 3tond een levende herinnering aan de Christen heid uit de eerste eeuwen voor ons en toch ook nog wel meer dan een herinnering alleen. Voor een elkander werkelijk weer vinden van de Chris telijke kerken in de wereld zal deze oudste nog bestaande kerk, die boven dien het zwaarst geleden heeft èn van de Islam en van het Bolsjewisme, van onschatbare waarde zijn. Zondagavond 'had ik gelegenheid een ander uiterste van Christelijk gemeen schapsleven t© zien en mede te door leven. In de Doopsgezinde Kerk aan het Singel hielden Baptisten uit de gehele wereld, met de Nederlandse Baptisten en Amsterdamse Doopsge zinden een herdenkingsdienst. De En gelse Baptisten zien n.1. in de Amster damse Doopsgezinden van de 17e eeuw de bakermat van hun geloofs gemeenschap. In hoeverre dit juist is kan hier in h,et midden gelaten wor den. Maar terwijl de Grieks-Russische eredienst de plechtigste was, die ik ooit mocht bijwonen, was het gods dienstig samenzijn van Baptisten en Doopsgezinden het meest huiselijke dat zich laat denken. Men was dood gewoon bij elkaar als één heel grote familie, waarin men van elkander houdt. Ook negers en oosterlingen za ten er tussen. De professor en de ar beiders vonden bet vanzelfsprekend, dat zij in Christus één waren. Van tijd tot tijd werd er oprecht smakelijk gelachen. Hoeveel de Christelijke Kerk omvat werd- ook duidelijk op de receptie van het Amsterdamse gemeentebestuur in de prachtige Burgerzaal van 't paleis op de Dam. Het was daarbij niet alleen merk waardig dat het gehele congres ook de hand drukte van de communistische wethouders Polak en Seegers, en zich in deze waarlijk zeer wijdse omgeving te goed deed aan een keur van uitge lezen lekkernijen. Ook de mondainste staatsie-toiletten, waarin onder ande re enige Amerikaanse negerdames ver schenen waren, naast de Oosterse gra tie van haar Hindoe-zusters en naast de volstrekte eenvoud ja zelfs klaar blijkelijke armoede van een aantal vertegenwoordigers van de Internatio nale Christelijke Jeugd, waren de aan dacht waard. Paste dat alles bij het machtige woord van Apostelen en Profeten? Voor mijn gevoel slecht.... En toch: ik voelde mij hier niet in een gezelschap, waarovr Jezus zijn „Wee U!" had moeten uitspreken. Eerder op een bruiloft, waar hij ook te gast had kunnen zijn. Ergernis over de verhouding van Christenheid en maatschappij voelde ik wel op de grote openbare Assem- bly-avond van Maandag 30 Augustus waar naast de Baptist Ernest Brown, die aan de oppervlakte bleef en een Griekse bisschop, die totaal verouder de denkbeelden naar voren bracht, de Zwitserse hoogleraar Emil Brunner met ongemene nadruk waarheden als koeien vermengd met enormiteiten naar voren bracht Hij trad op met professoraal en godsdienstig gezag, als een die weet een groot man te zijn en dat daarbij ook vertoon van beschei denheid op zijn plaats is. Het maat schappelijk vraagstuk bleek voor hem opgelost. Want als men zich maar voor excessen hoedt en zijn raad volgt, komt alles terecht. De Amerikaanse theoloog Reinhold Niebuhr sprak daarna veel menselij ker en met Avaarachtige bewogenheid, waarlijk klein tegenover de grootheid van de sociale internationale nood. Na Karl Barth is Niebuhr mijns inziens de scherpste en de diepste geest, die op dit congres aan 't woord is geweest. Minder op de problema tiek van de Christelijke traditie, meer op de actuele vragen ingesteld dan Barth, Avist Niebuhr toch klaarblijke lijk met de grote nood van nu geen raad. Moet ons dat wanhopig maken? Of is juist dan, wanneer zo de ernst van onze nood beseft wordt, de red ding nabij? Niebuhr eindigde zijn getuigenis met een herinnering aan het Bijbelse getuigenis over de onder gang van Sodom en riep «ie kerken op voor het behoud van onze heden daagse wereld te bidden, zoals Abra ham voor het goddeloze Sodom bad. Onze wereld, zo moest ik na afloop denken, kan behouden worden, zelfs Avanneer maar een klein aantal recht vaardigen in haar midden te vinden zouden zijn. Mensen, die de grote nood van nu niet ontwijken, die zich mede schuldig weten en waarachtig voor haar weten te bidden. Zulke mensen kunnen geleerd zijn of ook uiterst weinig ontwikkeld. Zij kunnen gevonden binnen de kring der kerken, of tot beschaming van alle kerken juist precies daarbuiten. Maar het zou ook kunnen zijn, dat zij kwa- mén te ontbreken. Dan zouden vele indrulcAvekkende woorden, hoe Chris telijk ook van toon en inhoud, noch de wereld, noch de kerk zelf kunnen redden. FRITS KUIPER ....Wij ontvingen dit artikel reeds j.1. Vrijdag, doch vonden geen gelegen beid het op te nemen in verband met stapels copy van de jubileumfeesten. Overigens hebben deze indrukken nog niet aan actualiteit verloren, want de bijeenkomsen der Wereldraad zijn door de plechtigheden en feestelijk heden in de hoofdstad bij de pers min ommeer in het vergeetboekje gekomen ERKENNING Dinsdagmiddag. We zitten te luiste ren naar de uitzending van het Sta- dionspel. 't Valt ons op hoe verzorgd alles is. Aan deze uitzending, die door de gezamenlijke omroepveren. is verzorgd, is kennelijk grote aandacht besteed.- Dan y.o.v_en namen fcenoemd. Na— men van mensen, die Nederland groot hebben helpen maken. Plotseling veren we op. We moeten ons even de ogen uitwrijven teneinde ons te vergewis sen, dat we deze namen niet in een droom hoorden. Ferdinand Domela Nieuwenhuis en Pieter Jelles Troelstra. Neen, we hebben ons niet vergist. Ten aanhore van 't Nederlandse volk' in de nabijheid van de Koninklijke familie is deze uitspraak gedaan. Is het eigenlijk nog wel nodig te wijzen op de ontzaglijke verandering die er in het gedachtenleven van ons volk is ontstaan? Wie had nog maar luttele jaren geleden kunnen vermoe den, dat ter gelegenheid van het re geringsjubileum van Hare Majesteit de Koningin, Nieuwenhuis en Troel stra openlijk hulde zou Avorden ge bracht? Zeker, in de kringen van hun vol gelingen rekende mc cie verdiensten reeds lang. Maar tal van anderen schepten er maar al te vaak een uit bundig vermaak in, om hun verdien» sten te kleineren. In brede kringen van ons volk kende men Nieuwenhuis slechts als een rode dominee, die wegens Majesteitsschennis een jaar in de gevangenis had gezeten en werd Troelstra beschouwd als de boosdoe ner die in 1918 met snode plannen rondliep. Eerst na hun dood hoorde men enkele andere stemmen. Hier werd nu echter openlijk er kend; dat deze mensen grote verdien sten hebben gehad. Niet alleen voor de arbeidende klasse, maar voor het gehele land. Dat ze mee hebben ge holpen om Nederland groot te maken. Wellicht dat enkelen hebben grim lacht bij deze erkenning. Nog te vaak is men in sommige kringen er van overtuigd, dat dergelijke uitlatingen maar paradepaardjes zijn. Wij zijn het daar niet mee eens Zonder er een te grote waarde aan te willen hechten, kunnen- we niet anders zeggen, dan dat we de verandering in denken die zich hier duidelijk heeft gedemon streerd, met vreugde begroeten. Niet omdat aan de namen van Do mela Nieuwenhuis en Troelstra eer Avordt betoond. Deze eer zouden zë van de geschiedschrijvers toch heb ben gekregen. Maar wel, omdat wij in deze uit lating het bewijs zien, dat in regsrings kringen het besef levendig is, dat een gezond en krachtig volk, dat een wel varend Nederland slechts kan besiaan, met behulp van een arbeidend volk, dat niet meer in slaafsheid ter neer gebogen ligt, maar dat als zich bewust is van zijn kracht en zijn Avaarde. Een kracht die deze beide voormannen heb ben doen ontwaken. Moge het volk zieh die erkenning be wust zijn en er naar weten te hande len. Want ze legt niet alleen rechten maar ook plichten op. De plicht om als volwaardige staatsburger mee te leven met alles wat de staat aan raakt. t v.Z, De bijz." Krijgsraad te Batavia heeft een der vijf verdachten van de Goal- para»aanslag, de leider Ibrahim. tot de doodstraf veroordeeld. Een uier kreeg 8 jaar, de overigen werd*"* ij- gesproken. onze kleine tovenaar

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1