llsmaafdei'
Troepen van India zijn het vorstendom
Haiderabad binnengetrokken
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
In India heerst een ernstige
noodtoestand Pakistan betoogt
Amsterdamse brand na 60 uur
nog niet gedoofd
Een fantastisch bloemenmozaiëk,
Indrukken van de Wereldraad-Assembly(IV)^
5e JAARGANG No:1330
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1948
Uitgr. voor de Stichting De Vrije Alkmaar,
der. Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal,
L15 per maand bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
In Delhi is gistermiddag officieël bekend gemaakt, dat troepen van In
dia de staat Haiderabad om 4 uur plaatselijke tijd zijn binnengetrokken
uit het Noorden, uit het Westen enuit Z-G- Plaatselijke operaties
begonnen in het Zuiden. De Indische troepen maakten snelle vorderingen.
Haiderabad is de laatst overgebleven vorstenstaat in Voor—Indië. Vol
gens de Indische regering is de actie ondernomen omdat de regering van
Haiderabad geweigerd heeft groepen militante Mohammedanen te ontbin
den en de terugkeer van Indische troepen naar Secoenderabad mogelijk te
maken voor het herstel van orde en recht in de staat. De vorstenstaat
ligt in het hart van het dominion In dia. De 62-jarige Nizam is Mohamme
daan en de staat telt 17 millioen inWOners.
Juist overzicht van schade moet wachten
Zó zal Den Haag Koningin Juiiana welkom helen
honderden zangers, Shakespeare en (eestlichil
Als, op Zaterdag 18 September, 'smiddags om 3 uur koningin Juiiana,
prins Bernhard en de drie oudste prinsesjes per auto van Soestdijk aan do
grens van Den Haag arriveren, dan zullen zij begroet worden door do
burgemeester mr. W. Visser en de gouverneur der residentie generaal ir.
Tans. Dan stapt de kon. familie over in de crème calache waarmee de
intocht gehouden wordt en een jubelend, juichend en in feesttooi gesmukt
Den Haag zal trachten zo veel mogelijk goed te maken van wat het met
de kroningsfeesten moest missen.
Bloemen dertigduizend
Langs 'de hele route, die de kon.
familie gaat, staat een ere_front van
leden van jeugdverenigingen opge
steld. Aan het hoofd van de stoet
gaat een burger ere.escorte. Aan de
Leidsestraatweg wachten 6000 men
sen met bloemen die in de stoet zul-
len worden meegedragen om ze uit
eindelijk in een reusachtig mozaïek
voor het paleis neer te leggen.
Andere duizenden zullen naar het
paleis marcheren en zij voeren vlag
gen, vaandels, bloemen en emblemen
mee. Ook hun bloemen gaan in het
mozaïek, dat door de architect Jan
Wils is ontworpen en waarvan de
koninklijke kroon het hoofdelement
zal zijn. Dertig duizend bloemen zijn
nodig voor dit mozaïek, waarvoor b.v
de Surinaamse delegatie uit haar
land drie en een half kilo orchideeën
laat komen.
Na deze bloemenhulde wordt aan
de koningin een zanghulde gebracht
door 500 leden der mannenzangver-
enigingen o.Lv. Jos. Vranken Jr„ die
een door mej. K. R. Josselin de Jong
gedicht lied „Welkom koningin Juiia
na", door de heer Vranken getoonzet.
ten gehore zullen brengen.
Voorts zingen nog zeshonderd zan
gers en zangeressen.
Des avonds gaat de kon. familie
uit om de feestverlichting te bezich
tigen en ook op dit punt zal Den
Haag zich beijveren, het fantastisch
De regering van Haiderabad heeft
een dringend Leiegram gezonden aan
de V.N., waarin wordt aangedrongen
op een spoedige vergadering van de
Veiligheidsraad in verband met de ac
tie van India. De Veiligheidsraad zal
hebben uit te maken of Haiderabad
al of niet als een onafhankelijke staat
is te beschouwen. De Arabische Liga
besloot een bemiddelingspoging te
doen teneinde 't geschil op te lossen.
NOODTOESTAND IN INDIA
Volgens de gouverneur-generaal van
India Radjogopalatsjari heerst ,,'n ern
stige noodtoestand" in geheel India
„De veiligheid van India wordt be
dreigd door binnenlandse woelingen"
aldus de proclamatie van d^ gouver
neur-generaal.
Uit Karatsji wordt vernomen, dat 'n
menigte van naar schatting meer dan
50.000 personen twee uur lang gede
monstreerd heeft voor de woning
van de eerste minister van Pakistan.
De menigte verlangde „onmiddellijke
actie om de Mohammedaanse staat
Haiderabad te redden van de Indi-
Kindermeel en tarwebloem
duurder
De verhoogde prijzen voor bloem
hebben mede tot gevolg dat een aantal
artikelen als kindermeel duurder zijn
geworden.
Kinderbloem uit tarwebloem wordt
per pakje van 150 tot'300 gram netto
3 cent duurder.
Kindermeel van rijst of tarwegries
blijft in prijs gelijk. Gemengd meel.
zowel los als verpakt, wordt 2 cent
per 500 gram duurder. Verpakte tar
webloem, zelfrijzend bakmeel en ban
ketbakkerspoeder stijgen 2 cent in
prijs per pakje of zakje van 200 gram
in scheervlucht
Een Duitse geleerde in Londen, 'n
zekere Dr. Hermann, heeft een won
derlijke microbe ontdekt, die afval
stoffen als nuin, zaagsel en koffiedik
tot ijzerharde materialen om zou kun
nen toveren. Feu onbetaalbaar we.
deropbonwdiertje?
Iry China ziin 55 millioen mensen
ongeveer 1/8 deel van de totale
bevolking dakloos door de burger
oorlog en watersnoden.
Gistermiddag zwegen Hilversum I
en II een kwartier lang. De voeding?
kabel uit Amsterdam was uitgevallen
Twee bejaarde dames in Hilver
sum zijn gisteren door gasverstikking
om het leven gekomen.
KLM en Northwest Airlines heb
ben samen eet. luchtlijn om de we
reld: kosten 1700 dollar, reisduur 7
dagen.
Nog geen 2 jaar na de instelling
noteerde de Wegenwacht het 60.000e
lid.
Er gaan hardnekkige geruchten,
dat Thüringen geruild zou worden te
gen West_Berlijn. In 1945 gaven de
Amerikanen Thüringen aan de Rus
sen.
WMM-iZOHKBCH'JÜg
KOEL WEER
Zwaar bewolkt met plaatselijk eni
ge regen, ,en later opklaringen. Matige
en voorat in^de kuststreken tijdelijk
krachtige wind tussen Zuid en West
Koel weer.
sche agressie". De verhouding tussen
Pakistan (Mohammedaanse inwoners)
en India (overwegend Hindoes) is al
geruime tijd slecht.
„De rijkste man ter
wereld"
De 62-jarige Nizam van Haiderabad
heet de rijkste man ter wereld te
zijn. Ondanks zijn rijkdommen (die
op 375 millioen pond sterling wordan
geschat) leeft de wat verlegen Ni
zam zeer ingetogen. Hij geef t - gemid
deld een pond sterling per week uit
en is zeer eenvoudig. De Nizam heeft
geen schatkamer. Zijn rijkdommen
gen overat in zijn paleis opgesla
gen: tot in de garage toe. In halfver
geten hoeken liggen zakken geld en
juwelen letterlijk opgestapeld en hoe
wel de vorst 600 auto's bezit, geeft
hij er de voorkeur aan een praehisto-
rische rammelkast te gebruiker Wars
van alle pracht en praal houdt hij
boek van elke cent die hij voor zich
zelf uitgeeft. Hij is zeer precies en
de hardste werker van de staatsdie
naren: zijn dagtaak begint 's morgens
om zes uur.
Dc Nizam is onderscheiden wegens
zijn particuliere geldelijke steun aan
Engeland in de eerste sn tweede we
reldoorlog. Ter gelegenheid van de
geallieerde overwinning op Japan
stichtte de Nizam 'n fonds van 375.000
pond, waarvan de rente wordt ge
bruikt voor studiebeurzen voor de
""•laten betrekkingen van gesneu
velden.
Dit slot-artikel schrijf ik, nu de
eerste algemene samenkomst van de
wereldraad van kerken reeds weer
enkele dagen achter ons ligt. Een sa
menvatting wil ik niet trachten te
geven. Niet alleen omdat ik daartoe
niet in staat ben, omdat ik van tien
tallen rapporten van secties en com
missies onvoldoende heb kennis kun
nen nemen en oök een aantal algeme
ne zittingen niet heb bijgewoond,
maar vooral omdat op deze Assem-
bly iets van de ruimte van de Geest
was, die zich niet laat vangen in for
mules.
Om over „resultaten" van „Amster
dam 1948" fe spreken is het zeker nog
niet de tijd. Het zou best kunnen zijn
dat °iet in de richting, waarin wij het
zoeken, maar in heel andere dingen
de eigenlijke waarde zaï worden ge
vonden. Bijvoorbeeld niét daar, waar
deze Assembly zeker was van haar
zaak, maar juist daar waar zij aar
zelde. Dit laatste trof mij persoon
lijk bij de besprekingen over de ver
houding tussen Kerk en Israël. Men
kwam daar niet verder dan tot een
aarzelende erkenning er toch eigen
lijk nog niet het rechte van te hebben
verstaan. Iets dergelijks zou men kun
nen zeggen van het vraagstuk der
militaire dienstweigering. In een
van de aan de Assembly voorgelegde
resoluties merkte ik, dat deze terloops
even de aandacht had getrokken en
dat men haar niet volstrekt wilde ver
oordelen.
De aarzeling in deze en in tal van
andere quaesties was misschien soms
niet vrij van laffe voorzichtigheid
kerkelijke vergaderingen zijn vaak
toonbeelden geweest van menselijke
halfslachtigheid! maar er was óók
iets in van menselijke deemoed, die
rechtvaardig is tegenover God en men
sen. Of ik persoonlijk „tevreden"
ben? Neen. Ik heb heel veel gemist
en zou ontzettend veel kunnen cri-
tiseren. Anderzijds ben ik buitenge
woon dankbaar voor het feit, dat de
Kolenbonnen inleveren
vóór 1 October
Met ingang van 15 September a.s.
worden -geldig verklaard de bonnen
03 en 04 van de brandstoffenka^rt
TA 806. Elk dezer bonnen geeft recht
o'p het kópen van 3 eenheden vaste
brandstoffen. Om de handel tijdig te
kunnen bevoorraden is het noodzake
lijk, dat de aangewezen bönriep zo
spoedig mogelijk, in ieder geval vóór
1 October a.s. bij een leverancier wor
den ingeleverd. Er wordt op gewezen,
dat het tekort aan anthraciet nog
steeds zeer groot is, zodat de. ver
bruikers er genoegen mede zullen
moeten nemen, dat op de bonnen ook
ditmaal ten dele andere soorten wor
den geleverd.
Het ligt niet in het voornemen, voor
het stookseizoen 19481949 een ver
dere bonaanwijzing te doen geschie
den. De brandstoffenkanrt TA 806
moet evenwel zorgvuldig worden be
waard.
Gistermorgen kon men uiteindelijk
een overzicht krijgen van de situatie,
onttstaan door de ongekend zware
brand in Amsterdam.
Het gebouw is goeddeels uitgebrand
en vermoedelijk verloren. Zekerheid
hieromtrent is er evenwel nog niet.
Pas als de brar.dweer haar blussings-
werk heeft beëindigd kunnen experts
het gebouw betreden en een beginj
maken met het onderzoek. Dit zal ver
moedeljjk nog wel enkele dagen In
beslag nemen, zodat aldus, deelde
de directie van de Blaufries mede
niet voor het einde van de week een
overzicht van de schade kan worden
gegeven.
Ook wat betreft het verlies van de
inhoud der pakhuizen zijn nog geen
nauwkeurige cijfers te noemen. Juist
de laatste dagen voor de brand is veel
verladen. Dit was nog niet alles op
de werktabel geregistreerd, doch men
Wereldraad er thans is. Daarmee is
voor het overgrote deel der niet
Rooms—Katholieke Christenheid een
plaats geschapen, waar zij als geloofs
gemeenschap het gehele menselijk le
ven op aarde althans ontmoeten kan.
Haar zwakheid en haar tekortkomin
gen treden daardoor aan het licht.
De buitenstaanders zullen kunnen vra
gen: is dat nu alles? En de Christen
heid zal beschaamd staan. Maar de
kerken zullen ook telkens weer wor
den teruggeworpen op haar uitgangs
punt, op het Evangelie van Jezus
Christus, en daarin steeds weer op
nieuw een kracht Gods tot behoud
vinden.
Mijn vriend H. M. van Randwijk
schreef verleden jaar over een groot
se samenkomst van de beweging voor
geestelijke en morele herbewapening,
dat er ontzaglijk veel goeds van te
zeggen viel, maar dat hij toch eigen
lijk Jezus Christus niet ontmoet had.
Van deze wereldraad_assembly zou
ik persoonlijk misschien het omge
keerde kunnen zeggen. Er was naast
veel goeds stellig ook veel ergerlijk
onvolkomen. Maar er was voor mij
onmiskenbaar iets van de tegenwoor
digheid van de Heer der gemeente,
in vernedering èn in heerlijkheid.
In dit laatste artikel wil ik graag
nog enige speciale aandacht wijden
aan het getuigenis van de Noorse
Lutherse Bisschop Berggrav, die aan
het einde van de laatste openbare ge
tuigenis sprak. Hef ging daarbij over
de Christelijke getuigenis temidden
van het internationale leven. Hier
sprak niet de diepste denker en niet
de welsprekendste redenaar van deze
Assembly; zeker wèl een van de eer
lijkste en moedigste leiders van het
Christelijk leven in deze eeuw. In
Met behulp van stoorzenders tracht
ten de Duitsers tijdens de oorlog de
ontvangst der geallieerde radiouitzen
dingen onmogelijk te maken. Thans
wordt de 50 meter antennemast van
één dezer stoorzenders, tussen Enschede
en Hengelo, dienstbaar gemaakt aan
een betere ontvangst van Radio Hil
versum voor de luisteraars in het
Oosten des lands.
hoopt zo spoedig mogelijk de juiste
cijfers bekend te kunnen maken.
Zeker is, dat 15% van de Nederland
se koelhuisruimte verloren is gegaan.
TROOSTELOOS.
Het beeld, dat de Oostelijke Han
delskade gister bood was troosteloos.
-Cjveral bluswater, vermengd met ge-
-smolten boter en gemalen kurk van
de isolatielagen. Een dikke vieze
zwarte brei omspoelt het zwart ge-
d blakerde gebouw, waarvan het dak
-en de pui aan de Noordzijde zijn in
gestort. De laadbrug naar de binnen
haven, die meer dan 30 uur één gloei
ende vuurmassa was, is scheefgetrok
ken en verkleurd. De dikke witte
rookpluim, die nog traag uit de ruïne
opstijgt, maakt de atmospheer om het
gebouw zeer onaangenaam. Een pene
trante brandlucht vermengd met de
stank van de verbrande levensmidde-
het verzet van zijn volk tegen de
Duitse overheerser was hij een bezie
lende kracht.
Tegenover de grondslag, waarop
men in het internationale leven van
thans een algemene verklaring van
mensenrechten probeert op te stellen,
die van algemene inde natuur der
dingen gelegen normen, plaatste hij
de getuigenis van de levende God,
die in Christus openbaar werd en
wordt. Gods plan en Gods weg zag hij
in één woord samengevat: solidariteit.
„Er kan geen ontkerstende wereld
bestaan, omdat zelfs indien Gods
naam nooit zou worden genoemd, de
wereld zijn zaak is. God heeft in
Christus zijn solidariteit met mensen
uitgesproken, juist daar, waar zij het
diepst gevallen waren. Deze solida
riteit kostte Hem lijden en offer, en
zij blijft Hem die kosten. Maar langs
deze weg en niet langs die van men
selijke zelfverzekerdheid en zelfver
werkelijking werd de overwinning be
haald en zal déze ook verder behaald
worden".
Duidelijk had Berggrav tevoren de
vijand aangewezen waar wij tegen
over staan. „Hij" gedraagt zich ge
woonlijk als een vriend: de vriend
van ons nationale recht en prestige,
de vriend van Christelijke standvas
tigheid, wanneer deze gebruikt wordt
als een dekmantel voor kerkelijk
egoïsme. Hij houdt bijzonder veel van
het woord „veto", want hij weet hoe
het gebriuk daarvan mensen beter
kan ophitsen dan iets anders". Hij
waarschuwde deze vijar.d niet te ver
eenzelvigen met „Oost" of met „West',
met Communisme of met Democratie.
Scherp veroordeelde hij de duivelse
middelen der totalitaire regeringen.
Maar niet minder duidelijk wees hij
len, slaat op ogen en longen van de
genen die er werken.
Erg is ook de kade zelf er aan toe.
De geweldige hoeveelheden bluswa
ter hebben de grond ten dele wegge
spoeld en de kade op sommige plaat
sen ernstig ondermijnd. Gisteravond
ruim 60 uur na het uitbreken van de
brartd, was het vuur nog niet ge
doofd en spoot men nog met 6 stralen.
op het gevaar van het verheerlijken
van de bestaande orde, de „status
quo". God heeft wel in Christus, zijn
zoon, doen zien wat Hij wil; „maar er
bestaat geen belichaming, geen vlees
wording van de vijand van God".
Kan men op grond van zulke over
wegingen komen tot vrede in de we
reld? Wie verlangt naar een grond
slag voor verzoening tussen Oost en
West, Communisme en Democratie in
deze zin, dat beide ontzien worden,
als het ware met handschoenen aan
gepakt, die kemt bij een kerk, die
spreekt als Bisschop Berggrav, bedro
gen uit. Hij zegt niet: jullie hebben
beide toch eigenlijk wel gelijk. Zijn
oproep tot solidariteit is een oproep
tot naties, die elk op haar eigen
wijze ongelijk hebben. De Kerk
zou de volkeren moeten wijzen op
hun solidariteit in de schuld. Erken
ning van schuld als voorwaarde voor
hoop, althans in deze zin, dat er zon
der ons te bi'igen voor God géén
hoop is voor onze wereld. Het gevaar
Is, dat elke groep en iedere natie de
noodzaak ziet, dat de ander zich buigt
en tot inkeer komt. Ook dat de Kerk
verkondigt, dat de nietkerkelijke
wereld zich t°t God bekeren moet-
Het komt er echter op aan, dat wij
ons zelf eerst tot God keren en van
Hem heil verwachten voor ons zelf
en voor alle anderen.
Wanneer ik dan toch ten slotte iets
als een indruk van deze eerste We
reldraadassembly poogde te geven,
dan zou het deze moeten zijn: hier
was iets bijeen van een in alle op
zichten verscheurde Christenheid, die
zich tot bekering hoorde opgeroepen
en in die rqfiP iets mochl^speuren van
Gods belofte. Daar viel te Amsterdam
in de afgelopen weken iets te ver
staan van Gods oordeel, daar mocht
iets gezien worden van Gods genade.
FRITS KUIPER
schouwspel dat Amsterdam bood, t©
evenaren.
Tot slot de gouden koets
Op Maandag 20 September wordt
de koningin door 't gemeentebestuur
'n ere-avond in de Kon. Stadsschouw
burg aangeboden en o.Lv. Cees La-
seur zal er het „Spel der Koningin*
nen" van Shakespeare worden opga*
voerd. En dan volgt de dag waarop
de tochten de gouden koets naar het
Binnenhof, waar de plechtige opening
der Staten-Generaal zal plaats hebben;
Dinsdagavond wordt te Schevenin
gen aan de eerste binnenhaven een
groot havenfeest georganiseerd, dat
om negen uur aanvangt. Daar be--
looft het een fantastisch feest tewor*
den. Duizend fakkeldragers zullen de
fraai versierde haven verlichten, op
de gepavoiseerde schepen in de eer
ste vissershaven zullen schijnwerpers
worden gericht en het schouw: pel zal
nog aantrekkelijker worden, doordat
vliegtuigen aan parachutes liehtko-
gels zullen uitwerpen. Hierna zal een
groot vuurwerk worden ontstoken.
Op Woensdagavond, de laatste dag
van het verblijf der kon. familie in
Den Haag zal door het gemeentebe
stuur in het Kurhaus te Scheven:••'Ten
een groot gala-diner worden a° "e-,
boden.
Nieuw - Guinea als
„kroon - kolonie"
Onze regering heeft een adres ont
vangen van de „federatie van Nieuw
Guinea-organisaties", de „Groter Ne
derland Actie", het „Comité Hand
having Rijkseenheid" en andere or
ganisaties, waarin er op aangedrongen
wordt, dat Nieuw Guinea een afzon
derlijke status wordt verleend als
„kroonkolonie", nog voordat een pre-
federale regering in Indonesië of de
Ver. Staten van Indonesië tot stand
komen. Dit, omdat de regering eer
lang als haar mening heeft uitgespro
ken, dat Nieuw Guinea 'n eigen sta
tus t.o.v. het nieuwe koninkrijk m
de Ver. Staten van Indonesië, ver
leend moet worden, teneinde daar in
het bijzonder de mogelijkheid open
te houden voor grotere volksplantin
gen voor Nederlanders.
De adressanten dringen er voorts
op aan, dat op korte termijn uitvoe
ring wordt gegeven o.m. aan de voor
genomen proefkolonisatie bij Mano-
kwari, om de in Indonesië maatschap
pelijk In de knel gerakende Indo-
Europese minderheid daarheen te
doen afvloeien.
onze kleine tovenaar
