Ikmaaider
N. HOLLANDSE
PERS 19M
Schaduwen
lEramfflH,
Communistische activiteit
strafbaar gesteld door
Ned.-IncL regering
Westelijke Unie moet geleidelijk
groeien, zegt Bevin
Golflengtenprobleem iot bevredigend
einde gebracht te Elseneur
Gratis
5e JAARGANG No: 1332
DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1948
Uitg. voor de Stichting De Vrfle
der. Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal,
1.15 per maand bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct- p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
We verheugen ons er over, dat de
distributie binnen afzienbare tijd tot
het verleden zal behoren. We snak
ken er naar, dat we verschillende
artikelen weer op de gewone wijze
zullen, kunnen kopen. Het heeft im
mers rijkelijk tang geduurd. En toch
is onze vreugde niet onverdeeld,
wordt ze getemperd door schaduwen,
welke bepaalde gebeurtenissen voor
uit schijnen te werpen. Reeds nu is
er iets te merken.
Wittebrood duurder. Bloem stijgt
iéts in prijs. Het is wel niet veel,
maar het doei onaangenaam aan. In
dit verband stellen we met nadruk
de vraag, of opheffing van de distri
butie noodzakelijk verhoging van de
kosten van levensonderhoud met zich
mee moet brengen.
Deze vraag klemt te meer, daar
door de verwezenlijking van de Be
nelux het tijdperk nader komt, dat
de economie van de verschillende
deelnemende tanden op elkaar afge
stemd moeten raken. Dit betekent,
dat misschien gelijk met de opheffing
der distributie, misschien iets later de
vraag aan de orde komt, hoe het moet
gaan met de subsidie op de verschil
lende levensmiddelen. Zal de rege
ring voortgaan met deze subsidies
te verlenen of zullen ze binnen af
zienbare tijd worden opgeheven?
Wellicht dat men zich niet voldoen
de realiseert, van welk een betekenis
de subsidie op de levensmiddelen 'n
verband met de loon- en prijspolitiek
Is geweest. Duidelijker zal het echter
worden, als mén weet, dat de subsidie
op de levensmiddelen op een bepaald
moment niet minder dan zes- k zeven
honderd millioen gulden Der jaar be
droeg.
Opheffing van deze subsidies kan
betekenen, dat de consument 'n der
gelijk bedrag meer moet opbrengen,
het kan ook betekenen, dat de pro
ducent een dergelijk bedrag minder
voor zijn producten ontvangt. Het
laatste zou inhouden, dat de Neder
landse landbouw met êén slag in een
bijkans onhoudbare positie werd ge
bracht.
En het eerste? Het heeft geen zin
om struisvogelpolitiek te spelen en
de kop in Tiet zand te steken. Af
schaffing van de subsidies op de le
vensmiddelen betekent, dat een dee!
van de arbeidende bevolking van Ne
derland en met name dat deel, dat
het geringste inkomen heeft, in bui
tengewoon zorgelijke omstandigheden
zal komen te verkeren.
Tenzij men er in zou slagen, de
overige kosten van levensonderhoud
zodanig omlaag te drukken, dat de
stijging van de kosten der levens
middelen geen rol meer zouden spe
len, Wij wagen te betwijfelen of dit
zal lukken. We menen integendeel,
dat er een tendens is, die er op wijst
dat ook deze kosten eerder zullen
stijgen dan dalen.
Een derde loonronde? Men zou
haast menen, dat ze onvermijdelijk
wordt. Zal met name de landbouwer
de boer, de tuinder, hogere lonen
kunnen betalen, of zal het gevolg
daarvan zijn stijgende prijzen? Som
bere schaduwbeelden. Het zal inder
daad 'n grote mate van verantwoord
regeringsbeleid vragen, om ons door
de komende tijd heen te loodsen
v. Z
Amerikanen strijdlustig
Volgens de „Washington
Post" hebben „betrouwbare
oficiële onderzoekingen naar
de openbare mening, die met
zorg getoetst en hertoetst
zijn", uitgewezen, dat 82%
van de Amerikaanse bevol
king bereid is „de ellende
van een nieuwe oorlog tege
moet te zien, liever dan ver
dere Sowjet-Russische koeie-
neringen te verdragen"
Meer dan 60% wilde de
krasse maatregel toepassen
de blokkade te verbreken
door een gewapend convooi
naar Berlijn te zenden.
De Groenlose slagers hebben een originele wijze gekozen om hun on
genoegen over de vleesdistributie te uiten. Zij huurden en orgel, voorza
gen dat van toepasselijke opschriften en collecteerden in hun witte jassen
om op deze manier „in hun onderhoud te voorzien". De zonderlinge po-
tocht trok veel belangstelling in het Achterhoekse stadje.
De Ned. Indische regering heeft in
een communiqué verklaard, dat alle
communistische activiteit in strijd is
met de openbare orde en strafbaar
gesteld zal worden. Deze maatregel
geldt zowel voor individuele activiteit
als voor het deelnemen aan vereni
gingen op communistische grondslag.
„De ontwikkeling van de cpnanjtyiigti-
sche actie gedurende de laatste maan
den in Zuid Oost Azië en elders -heeft
duidelijk de methodes en doele;riden
van deze actie in het licht gesteld",
zo zegt de Ned.Indsche regering.
In de toelichting op deze scherpe
DROOG WEER
Droog weer met. enkel overdiij-
vende wolkenvelden. Matige tot
zwakke wind tussen Noord en Nooré
West. Iets kmder dan gisteren.
Op 19 Sept. gaan de Zweden naar
de stembus voor de verkiezing van
een nieuwe Tweede Kamer. In een
openbare meeting luisterden 50.000
personen naar het debat tussen de
minister-president en leider van de
Soc. Dem. Partü, Tage Erl%nder en
Prof. Bertil Ohlin, leider van de Li
beralen.
Dit is Prof. Ohlin tiidens zijn rede.
maatregelen wordt gezegd, dat het be
wijs van misdadig oogmerk dagelijks
wordt geleverd door de ontwikkeling,
welke de communistische beweging
in duidelijk opéenvolgende stadia ver
toont en die steeds uitloopt op geweld
dadig aantasten van de openbare vei
ligheid.
Zö schroomt niet om vanuit de Re
publiek onrust te wekken en geweld
te plegen in niet-Republikeins ge
bied, hetgeen geheel in strijd is met
de bestandsovereenkomst.
Ernstige onrust in
Joego Slavië?
Volgens het Italiaanse blad „II
Tempo" zouden in verscheidende stre
ken van JoegoSlavië ernstige onge
regeldheden plaats gehad hebben.
In Berika vuurden volkswachten
op een grote menigte en er vielen tal
rijke slachtoffers, zowel doden als ge
wonden. Te Zagreb hadden aan het
einde van de vorige week protestde
monstratie» plaats.
Opstanden braken uit in concentratie
kampen te Novisad en Sembet en in
het leger heerst bij velen ontevreden
heid. In een kazerne te Benjaloeka
kwam het tot een botsing tussen aan
hangers van Tito en die van de Kom
inform. „II Tempo" besluit echter
dat „het laatste woord aan het leger
en de volkscommissarissen is geble
ven en de aanhangers van de Komin
form ten slotte het onderspit moesten
delven".
Belgische en buitenlandse verzeke^
ringsondernemingen hebben prof. Pic-
card voor zijn vertrek naar de Golf
van Guinea een gratis levensverzeke
ring van 1.600.000 Belgische francs
aangeboden.
Kan hij nu rustig verdrinken..
Niet zo vlug, federalisten I
„Ik wil niet verkeerd begrepen
worden en ik wil niet, dat iemand
denkt, dat ik een kond stortbad wil
geven, maar zij zullen geen ogenblik
de proef van een onderzoek kunnen
doorstaan." Deze woorden sprak gis
ter in het Britse parlement Ernest
Bevin. minister van Buitenlandse Za
ken, toen hü een uiteenzetting gaf
over enkele voorstellen voor de vor
ming van een Westelijke Unie, die
bü bestudeerd had.
Bevin drong er bij het Engelse
volk en andere landen op aan te be
grijpen, dat het maken van plannen
voor economische eenheid en later
voor politieke vereniging niet kan
worden gedaan met vereenvoudigde
middelen. De. eenheid moet groeien
door een voortdurende inspanning,
gevolgd door andere inspanningen,
üe in een alles-omvattend plan zou
den passen. Bovendien was hij van
mening, dat Engeland eerst overleg
diende te plegen met het Gemenebest
en met het oog op tle ingewikkelde
verhoudingen inv West-Europa was
Bevin van gedachten dat het beter
zou zijn hetzelfde principe van ver
binding van naties te volgen als in
het Gemenebest was gedaan.
„Het zou mogelijk zijn", zo zeide
Bevia nog, „een of andere vorm van
een Europees parlement tol stand te
brengen, dat zich met practische din
gen moet bezig houden. Maar ik denk
niet, dat het mogelijk zou zijn het
dak er op te zetten voordat wjj het
bouwwerk hebben voltooid."
disti
wi
Voor het tijdvak van 19 Septem
ber t»t en met 9 Octobef zön de vol
gende bonnen voor vlees aangewe
zen:
204, 206 Vlees 100 gram vlees.
205 Vlees 300 gram vlees.
Voor het tijdvak van 19 September
tot en met 2-October zijn van de Ta
baks- én Versn&perlngenkaarten enz.
QA, QC 808 aangewezen de bonnen:
103, 107 Tabak 2 rantsoenen
sigaretten of kerftabak.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 17 September wort
den gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen van
strook 1 kunnen worden vernietigd.
Mevr. Blankers was
weer te snel!
Vervaardiger van „Glory
of Sporis'' kwariier ie laai
Toen mr. Castleton Knight, de pro
ducer van de kleurenfilm der Olympi
sche Spelen „Glory of Sports", de man
die ock de „De Slag om Arnhem"
vervaardigde, gister op Schiphol arri
veerde, had hij in zijn hand een
toorts, die wordt overhandigd aan alle
athleten, die het Olympische vuur van
Athene naar Londen hebben helpen
meedragen. Ook mr. Castleton Knight
heeft een dergelijke toorts gekregen
voor zijn bijzondere prestaties bij het
verfilmen van de Spelen.
Hij zal de toorts echter niet behou
den: Hij hee.ft besloten de toorts aan,
wat hij noemt „Neerlands Sportko-
ningin" te geven, Fanny BI ankers
Koen. Doch zijn mond viel open, toen
hem werd verteld, dat Fanny precies
een kwartier voor zijn aankomst ver
trokken was met een Fins toestel naar
Helsinki!
„Dan is zij mij weer te snel af ge
weest". zei hij lachend. Aad v. Leeu
wen zal nu de toorts aan Fanny over
handigen.
Qtfr Castleton Knight is naar ons
lénd gekomen om de premiëre voor
Nederland en tevens voor het conti
nent bij te wonen van zijn kleurenfilm
Dertienduizenden die de film zullen
zien zullen zich nauwelijks realiseren
dat voor de 5.k.m. film, die voor hun
ogen wordt ontrold, meer dan 115 km.
film werden opgenomen, dat, om maar
een voorbeeld te noemen, voor de 400
meter hordenloop 11 cameramensen
in actie waren en dat de film, die pre
cies twee uren duurt. 147.000 pond
sterling heeft gekost: 210 cameramen
sen waren gedurende de gehele Spe
len in actie en in totaal hebben 1.000
mensen aan de film gewrekt.
Oost en West vonden oplossing
Niet alleen buitengewoon ingewikkel
de technische problemen: ook zeer
delicate politieke kwesties zijn tijdens
de radioconferentie te Elseneur (De
nemarken) tot een goed einde ge
bracht. Deze conferentie begonnen
op 25 Juni was belegd om de hui
dige chaotische toestand op radroge-
bied te verbeteren door herverdeling
van de golflengten van alle Europese
zenders. Niet minder dan 32 landen in
Europa en het nabije Oosten waren
te Elseneur vertegenwoordigd. Met
veel geduld en goede wil en hard
werken is men tot overeenstemming
gekomen en hebben Oost en West el
kander de hand gereikt.
Aan bijna alle behoeften der 32
landen kon worden voldaan en wat
Nederland betreft zullen de luiste
raars met genoegen vernemen, dat
voor Hilversum I de golflengte 746
kes (ongeveer 402 meter) kon worden
verkregen en voor Hilversum II de
golflengte 1007 kes (ongeveer 298
meter) en dat een eind zal komen
aan de storing' door andere zenders!
Voorts is toegewezen een derde golf
lengte van 1594 ksc (ongeveer 182 me
ter). Deze golflengte die ook aan een
In koortsachtig tempo worden de
laatste voorbereidingen getroffen
voor de Algemene Vergadering der
Verenigde Naties, die op 21 Septem
ber in het Palais Chaillot te Parijs
wordt geopend. Op het terras van
het paleis worden bronzen standbeel
den geplaatst.
Engeland balt de vuist
Herbert Morrison maakte de ene
dag in het Britse parlement bekend,
dat de regering besloten had weer
te bewapenen juister gezegd, de
ontwikkeling van het demobilisatie
plan stop te zetten, wat op hetzelfde
neerkomt en Bevin heeft de vol
gende dag, gisteren, duidelijk genoeg
laten weten waarom dit besluit ge
vallen was. „Overal waar de burger
oorlog het kwade hoofd opsteekt",
aldus de Britse minister van Buiten
landse Zaken, zullen alle middelen
te baat worden genomen om dat kwa
de hoofd onschadelijk te maken. Dat
betekent dat Engeland denkt, of lang
genoeg gedacht heeft, over een groot
scheepse actie op Malakka; dat be
tekent, dat Engeland niet van plan is
Buitenlands Overzicht
aantal andere landen is toegewezen
bestemd voer zwakke zenders.
Nederland kreeg het maximale aan
tal golflengten dat onder de huidige
omstandigheden kon worden verwacht
Met het oog op het feit dat bijna
alle Europese stations hun golfleng
ten moeten wijzigen en hun antennes
moeten veranderen, is bepaald, dat
eerst op 15 Maart 1950 alle Europese
stations hun nieuwe golflengten in ge
bruik zullen nemen.
om elders te laten geschieden wat op
Malakka en in Burma reeds gebeurt;
dat betekent, <jat de rommunistische
bewegingen in geheel Zuid-Oo3t_Azië
het Britse Gemenebest in een alarm
toestand hebben gebracht; dat bete
kent, gezien de recente gebeurte
nissen in Djokja dat het Indone-
siche probleem op het internationaal
podium een nieuwe fase is ingetre
den en het betekent, dat Berlijn niet
langer of waarschijnlijk toch niet
lang meer nummer één zal zijn van
de koude-oorlog objecten, die overi
gens reeds hier en daar het warme
mensenbloed doen vloeien.
Wij wezen er hier reeds eerder op,
dat de mogelijkheid zeer groot was
dat althans voor de Sovjet-Unie niet
Berlijn de hoofdzaak was, maar Azië,
in de ruimste zin genomen, als ge
bied dat in aanmerking komt voor
„verschuiving der invloedslijnen".
Daar immers, in geheel Azië, vindt
de Sovjet-Unie zijn bondgenoten,
waaronder in de allereerste plaats
genoemd moeten worden de nog ster
ke bolwerken van feodalisme en
„kolonialisme", van suprematie van
de ene kleur over de andere, de ene
godsdienst over de andere, toestan
en die hun onvermijdelijk gevolg
van nationale bewegingen, van op
standen en terreur, van guerilla en
burgeroorlog na zich slepen. Engeland
ging reeds hier en daar zo ver als
het gaan kon (men denke aan India
en Pakistan) om deze maatschappe
lijke lavastromen in rustiger bedding
te leiden, maar het kan niet alle ves
tingen van zijn imperium jaten slech
ten en het staat thans met de rug
tegen de muur. Moskou heeft hier on
getwijfeld zijn kansen goed gezien.
Er is de Mongoolse volksrepubliek,
reeds deel van de grote statenbond
die de Sovjet-Unie is; er is de strijd
in China, met hoe langer hoe som
berder perspectief voor Tsjamg Kal
Tsek, en alle steun die Washington
gegeven heeft: er is Japan waar Mc.
Arthur een taaie strijd voert tegen 'n
steeds hechter verbonden rode oppo
sitie; er is Indonesië, waar de plot
seling opgedoken communistenleider
Moeso zijn volgelingen tot de gueril
la tegen de Nederlanders opgeroepen
heeft en een aanslag doet op het
voortbestaan van het gematigde ka_
binet-Hatta. En dan is er Burma
nog en Malakka, India zelfs en Pale
stina, in welk laatste land het nog
niet te zien is welke troefkaart, Jood
of Arabier, straks bovenop komt te
liggen.
Bevin is het wachten moe. Uit zelf
behoud zal Engeland zich aan moeten
gorden en, gezien het tijdstip waar
op dit gebeurt, is het mathematisch
zeker ook de wens van de Verenigde
Staten, dat het geschiedt.
Een nieuwe ronde van de strijd
tussen de internationale grootmach.
ten schijnt te zijn ingegaan. A.H.
Held van Hembrug
naar Zuid-Afrika
geëmigreerd
Een goed Nederlander heeft ons
land verlaten: Gerrit Jacobus Boll, 27
jaar, een der twee jongemannen, die
anderhalf ton springstof uit een der
pijlers van de Hembrug verwijderden
onder het oog der Duitsers, emigreer
de naar Zuid-Afrika, waar hfj voor
een handelmaatschappij werkzaam
zal zijn.
Het was in de nacht van de 26e op
de 27e September 1944, dat twee jonge
kerels van de zwemvereniging Nep-
tunus in het Noordzeekanaal doken,
de gezichten zwart gemaakt om te ver
hinderen, dat zij zouden worden op
gemerkt. Langs do sterke Duitse be
waking bereikten zij de brug en do
ken tot op 1 meter diepte om het gat
in de pijlerbeneden de waterspiegel
te kunnen bereiken. Vier uur lang
werkten zij in dit gat om de 300 kis
ten dynamiet te verwijderen. Toen
verdwenen zij even onopgemerkt als
zij gekomen waren.
Boll vertrok gister met de KLM—
DC6 „Prinses- Juliana", een naam die
ook nu de prinses koningin is gewor
den, niet zal worden gewijzigd. De
Nederlandss luchtvloot zal in de toe
komst een „Prinses Julianr." en een
„Prinses Wilhelmina" bezitten, want
de zevende DC 6, die voor de KLM
zal arriveren, zal genoemd worden
naar onze vroegere koningin.
ALLEEN LUCHTPOSTBLADEN
GOEDKOOP NAAR INDONESIë
Met ingang van 1 October mag in
het luchtpostverkeer van Nederlandse
burgers met militairen in Indonesië,
tegen verlaagd tarief uitslu-'tend ge
bruik worde ,;em?akt van luchtpost
bladen. Brieven zal men dus niet
meer met 10 ct. mogen frankeren.
Abonneert U zich vandaag
nog op ons blad
U ontvangt de krant dan
totl Oct. a.s. gratis I