Iktnaaidei'
N HOLLANDSE
PERS 1945
Stad en Platteland
Sinds Woensdag stegen
te Parijs geen Franse
vliegtuigen op
P. Gelder kolf kampioen
van Nederland
Gratis
5e JAARGANG No: 1333
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1948
Uitg. voor de Stichting De Vrye Alkmaar,
der. Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal,
1.15 per maand bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 ct. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur-. J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
Het is een eenvoudige slagzin, die
de Alkmaarse Middenstand dit Jaar
in zijn wapen voert.
Maar met deze ene leuze, met die
eenvoudige woorden: „Stad en plat
teland reiken elkaar de hand", heeft
men een verhouding geschetst, zoals
die in brede kringen vurig wordt
verlangd. Een verhouding ook, die iR
vele streken in de loop der jaren van
zelf is gegroeid of op andere wijze
tot stand is gekomen.
Stad en platteland zijn, vooral in
deze moeilijke tijden, niet van elkaar
te scheiden, zij mogen niet zonder
meer gescheiden worden en naast el
kaar, of ten koste van elkaar, afzon
derlijk leven.
Burgemeester Wytema:
..„verweven met het platteland"..
Alkmaar, het natuurlijke middel
punt van een wijde streek, met elke
vezel aan het platteland vergroeid,
Alkmaar weet, dat er tussen stad en
platteland geen kloof bestaat.
Alkmaar kan zich ook met recht
„de koopstad van Hollands Noorder
kwartier" noemen.
Het was ter gelegenheid van de
installatie van mr. dr. H. J. Wy-
tema tot burgemeester van Alk
maar, dat de loco-burgemeester, de
hr. G. van Slingerland zeide: „Het
is steeds het streven van de Vroed
schappen tijdens de republiek en
van de latere gemeentebesturen ge
weest, om deze centrale positie,
die Alkmaar inneemt ten opzichte
van haar omgeving, te behouden
en te versterken.
Zoals de omstandigheden thans lig
gen, kan Alkmaar als centrum van
Hollands Noorderkwartier een goede
toekomst tegemoet gaan. De stad
heeft daarvoor (zo zeide de heer van
Slingerland tot burgemeester Wyte-
ma) Uw hulp nodig; zij vraagt in
de persoon van de burgemeester wijs
heid, kracht, toewijding en geduld
om de kansen voor Alkmz_ waar
deze aanwezig zijn, te grijpen".
Burgemeester Wytema wij slaan
er zijn installatie-rede nog eens op
na zal de eerste zijn, om de slagzin
van de Alkmaarse Middenstand te
onderstrepen.
„Een stad als Alkmaar, welker eco
nomische belangen zo zeer verweven
zijn met die van het omringende plat
teland, kan zich niet veroorloven een
eigen leven te leiden, los van of zoals
wel eens geschied is, ten koste van
het platteland. Haar bronnen van in
komsten en die harer ingezetenen
dreigen verstopt te raken als de agra
rische omgeving kwijnt. Ben ik goed
ingelicht, dan wordt deze mening in
Alkmaar in brede kring gedeeld. Dit
kan mij niet anders dan verheugen,
omdat het van het grootste belang
is, dat op een zo gewichtig punt van
bestuursbeleid de inzichten van stads
bestuur en inwoners convergent lo
pen naar het ene doel: de bevorde
ring van de welvaart der stad".
Tan Malakka weer vrij
Antara meldt uit Djogja, dat de Re_
publikeinse premier, Moh. Hatta, in de
zitting van het werkcomité van het
K.N.IP. heeft bekend gemaakt, dat
Tan Malakka, Abikoesno en Soekarni
bij vonnis van het landgerecht te Solo
in vrijheid zijn gesteld. Dit geschiedde
wegens „gebrek aan voldoend bewijs"
DROOG WEER
Over het algemeen veel bewolking
maar droog weer Matige langs de
Waddenzee tijdelijk krachtige Weste
lijke wind. Weinig verandering van
temperatuur
Weer onrusten in Frankrijk
In Frankrijk neemt de onrust weer hand over hand toe. Van het Parijse
vliegveld Le Bourget kon gister geen enkel toestel van de Air France
van de grond komen omdat al het grondporsoneel in staking is gegaan
om looneisen kracht bij te zetten. Overal uit het land worden grotere
en kleinere stakingen gemeld en geleidelijk worden de getallen groter.
Buitenlandse toestellen landen op en vertrekken van Le Bourget nog
ongeveer normaal, doch ondervinden wel moeilijkheden. Op het vlieg
veld Orly is de situatie gelijk. Over het algemeen verlopen de stakingen
vri» rustig.
Franse pers ongerust
Alle Franse bladen houden zich uit
voerig bezig met de nieuwe arbeids
onrust in bet land.
„Combat" schrijft: „Hoe langer men
zal talmen met de aanpassing der lo
nen, hoe scherper de maatschappelij
ke tegenstellingen zullen worden, het
geen buitengewoon nadelig is voor de
productie en een ware ramp betekent
voor het land"
„Wat ons het meest verontrust", al
dus de „Liberation", „is het feit dat
men niets van een geneesmiddel, zelfs
niet van een kalmerend middel be
merkt. De toestand is het resultaat
van maandenlang aarzelen, uitstel en
gebrek aan energie om de vereiste
daad te stellen".
In een hoofdartikel van de „Figaro"
wordt gezegd: „De eisen der arbeiders
mogen in beginsel wettig genoemd
worden, doch de agitatie en de stakin
gen lossen het probleem niet op".
Ook volgens de JPopulaire" dienen
de lonen te worden aangepast.
„1'Aube" schrijft: „De MRP zal
Queuille steunen bij zijn pogingen de
Franse economie uit het moeras te
redden, doch uiteraard zouden de
schoonste redevoeringen afstuiten op
het ongeduld en de moeheid der be
lastingbetalers als de regering niet het
voorbeeld geeft door wezenlijke bezui
nigingen in te voeren alvorens 80 mil-
liard meer aan het land te vragen".
Bij de Amsterdamse Droogdok My ligt een 8.000 tons schip, dat nu nog
de naam „Luxor" draagt, maar binnenkort zal worden omgedoopt in ,,Neg„
ba". Het schip is door de regering van Israël aangekocht en wordt het vlag-
geschip der Israëlische handelsvloot. Op 5 October vertrekt het uit de
Amsterdamse haven om koers te zetten naar Tel Aviv met o.a. de 500 jood
se kinderen aan boord, die, afkomstig uit Oost-Europa, ongeveer een jaar
te Apeldoorn hebben doorgebracht.
Italiaanse koloniën voor
de U.N.0.
Het probleem van de Italiaanse ko
loniën is, zoals wel te verwachten
was, naar de Verenigde Naties ver
wezen. Zoals te verwachten was,
want de afspraak die de grote vier
maakten toen het vredesverdrag met
Italië was klaar gekomen, was, dat
men voor de 15e September van dit
jaar het eens moest zijn geworden
over de zandwoestijnen in Noord-
Afrika, die Italië eens zijn koloniën
mocht noemen en zo niet, dan het
geval aan de algemene vergadering
van de U.N.O. voor te leggen. Het
was ook wel te voorzien dat de po
ging die te elfder ure werd gedaan
om het nog eens te worden op niets
zou uitlopen want geen van de vier
partners had enige reden om zijn
eenmaai ingenomen standpunt te la
ten varen of het aan te passen bij de
opinie van een der anderen.
En toch wijzigde een van hen plot
seling zijn oordeel op een moment
dat bet al vaststond dat de U.N.O.
er bij gehaald zou worden. Wysjinski
verklaarde, dat de Sovjet-Unie voor
een internationaal voogdijschap was
en liet daarmee Togliatti permit
teer de uitdrukking in zijn hemd
staan. Waarom deze koerswijziging?
Omdat de Italiaanse verkiezingen nu
eenmaal toch achter de rug zijn en
de Italiaanse „volksdemocratie" voor
lopig nog niet in zicht? 't Zal een
der redenen geweest zijn maar enige
andere, de voor de hand liggende,
zy'n, dat straks het nieuwe standpunt
ook voor de U.N.O. verdedigd kan
worden, dat de Sovjet-Unie hier waar
schijnlijk wel medestanders vindt en
dat, mocht het plannetje er door ko
men en Moskou mede in het bestuur
er weer kansen zijn voor de toe
komst. Diplomatie is in een opzicht
hetzelfde als regeren, het is: voor
uitzien.
Wat betekent het bezit of de me
dezeggenschap over deze gebieden?
Niet: grondstoffen, industrie, handel,
of volkeren die een sleutelpositie in
nemen. Lybië. Eritrea cn It. Somali-
land, het zijn geen rijke woonsteden:
de vloer is er van stuifzand. Maar
hun ligging heeft grote strategische
betekenis. Lybië vooral, met zijn lan
ge kustlijn aan de Middellandse Zee.
Hoe zijn nu de verschillende stand
punten? Engeland heeft indertijd mon
deling beloofd aan de bevolking, dat
zij niet meer onder de Italianen zal
komen en Engeland heeft er geen en
kel belang bij om onder dit gege
ven woord uit te komen. Frankrijk
voelt echter bitter weinig voor de
aanwakkering van zelfstandigheids.
Van ander ras
Dat het rassenprobleem- in de Ver.
Staten nog altijd niet aan een oplos
sing toe is, ook niet in intellectuele
kringen, 'blijkt uit een incident, dat
een dezer dagen te Washington plaats
had.
Tijdens een vergadering, waarbij
niet minder dan president Truman
liet woord zou voeren, was ook de
Abessijnse gezant, prins Ras Imroe,
een neef van de keizer van Abessinië
aanwezig. Hij had nauwelijks plaats
genomen of een zaalwachter verzocht
de prins zich te verwijderen en plaats
te nemen in de voor negers bestem
de afdeling.... Later betuigde het
bestuur der vereniging spijt voor het
gebeurde.
Ongeveer tezelfdertijd- werd in Co_
vington (Virginia) de negerbokser
Norvell Lee gearresteerd. Lee ver
tegenwoordigde zijn land op de Olym
pische Spelen te Londen. Zijn „mis
daad" was, dat bij in een locaaltrein
„elders had plaats genomen dan hem
rechtens was toegestaan".
Mr. Stikker: Communisme
is een wereldprobleem
Naar Reuter meldt, heeft de Neder
landse minister van buitenlandse za
ken, mr. D. U. Stikker, bij zijn aan
komst te New York verklaard, dat
„de communistische woelingen in Oost
Indië alle deel uitmaken van een we
reldplan".
„Ik hoop, dat de Ver. Staten een stand
punt zullen innemen ten aanzien van
de communistische bedreiging in Oost
Indië, juist als in de Berlijnse crisis.
Het communisme moet als een wereld
probleem beschouwd worden".
LUNSHOF GEEFT NOG NIET OP
Dinsdag zal de journalist H. A.
Lunshof voor de Hoge Raad verschij
nen.
De heer Lunshof, die weigert de naam
te noemen van degene, die hem de
notulen van Linggadjati heeft yer-
fjj-ekr, werd hiervoor door het ge-
^wcütshof te Amsterdam tot f 10.
boete veroordeeld, van welke uit
spraak hij op 21 September in hoger
beroep komt
Mr. Gerbrandy Jr. zal als raads
man optreden.
WINKELS IN DE OPENLUCHT
De Poolse hoofdstad, Warschau, heeft zwaar onder de slagen van de oorlog
geleden en grote gedeelten van de stad liggen nog in puin. Reeds is men
op verscheidene punten met de wederopbouw begonnen, maar vele winke
liers zijn nog verplicht hun zaken in de openlucht af te doen.
Zo bekeken hebben onze zakenlieden nog niet te klagen!
TEXTIELPUNTENKAART
VA 705 WORDT ONGELDIG
Het C.D.K. vestigt er de aandacht
op, dat de punten der oude textiel-
kaarten VA 705 na 23 October a.s.
niet meer geldig zijn. De punten der
in omloop zijnde kaarten VA 804 blij
ven voorlopig geldig.
UNAC-PRIJSVRAAG BRACHT
10.000 OP
De juiste oplossing van de UNAC-
radio-prijsvraag luidt: „Het schilderij
is overgeschilderd".
Naar de UNAC mededeelde is men
bij de beoordeling van de 20.000 op
lossingen zeer soepel geweest, zodat
tien procent als beslist fout werd aan
Daar er geen onkosten voor gemaakt
zijn de AVRO gaf de zendtijd en de
dagbladen schonken gratis adverten
tieruimte bedraagt de opbrengst
10.000, een resultaat dat de UNAC
lager achtte dan de verwachtingen.
Buitenlands Overzicht
bewegingen met het oog op het ge
vaar van besmetting in de eigen aan
grenzende gebieden en is dus voor
teruggave aan Rome. De Sovjet_Unie
deelde dat standpunt uit oppertuni-
teitsoverwegingen, die nu hun gel
digheid verloren hebben en de Ver.
Staten voelen het meest voor het
Britse standpunt, dat bij gebrek aan
overeenstemming voor een gouver
neur uit het viertal, de Westerse
Unie het toezicht maar op zich moet
nemen (wat in de practijk toch op
minstens vijftig procent voor Enge
land neerkomt).
Een goede kluif voor de U.N.O.
waarvan misschien een kleine meer
derheid voor het Russische als „eer
lijkste" standpunt gaat voelen wan
neer tenminste de Ver. Staten het
risico niet te groot achten. En dat
zullen de beraadslagingen wel leren.
A. H.
„Ons Genoegen" (gummi) en «K.V.P.
Barsingerhorn(sajet) wonnen
korpskampioenschappen
LANGEDIJK De grote nationale kolfwedtrijden werden besloten met
de traditionele prijsuitreiking en als toegift een feestavond. Het beeft er
nog om gespannen welk corps de beker mee naar huis zou mogen nemen
en tenslotten heeft „Ons Genoegen" met 2 pt. „Gezellig Samenzijn" over
troefd. In de personele wedstrijd veroverde de heer P. Gelder met 150 pt.
de kampioenstitel. Tweede werd S. J. Dekker uit Wognum, die zich met
een achterstand van 2pt. de titel zag ontgaan. Het heeft de laatste dag
dus aan spanning niet ontbroken en de vele toeschouwers hebben waar
voor hun geld gekregen!
DE STRIJD OM DE EER
„Ons Genoegen" heeft het corps
kampioenschap niet zonder meer ca
deau gekregen. Want de zwaarste
mededinger, „Gezellig Samenzijn",
heeft de beker tot het uiterste ver.
dedigd. Bij het beëindigen der twee
de serie stond „Ons Genoegen" t"wee
punten voor en de algemene verwach
ting was, dat „Gezellig Samenzijn"
deze achterstand nog wei in zou kun
nen lopen. Toen „Ons Genoegen" de
derde serie had geslagen was 't pun
tental 419. Nadat eerst nog de corp
sen van „Vriendenkring" en „Onder
Vrienden" bewezen hadden, dat zij
dit jaar niet tot de besten zouden be
horen, kwam „Gezellig Samenzijn"
in de baan.
Na de eerste klap had het corps
2 punten winst gemaakt De tweede
beurt liet de winst ongewijzigd. De
derde slag bracht het ongeluk: 8 pt.
verlies. Bjj üe vierde slag werd het
verlies nog zwaarder en de kans ver
keken, want 35 punten in één slag
slaan zelfs Jie eerste klassers uiterst
zelden. Het corps bracht het tot 32
(wat niettemin zeer goed was!) en
daardoor kon „Ons Genoegen" de be
ker mee naar huis nemen.
DE PERSONELE STRIJD
De strijd om de kampioenstitel
voltrekt zich bijna altijd minder op
vallend. Maandag stond P. Gelder al
boven aan de lijst met 104 pt. en hij
behaalde er Dinsdag 46 pt. bij. Maar
G. Teeling bedreigde hem nog altijd
met één punt achterstand en zo deze
kolver ook zijn derde serie had gesla
gen, zou het misschien anders gelo
pen zijn. En misschien niet, want
kolven is wat men noemt „raar
werk".
DE PRIJSUITREIKING
Een uur over tijd want zolang
hadden de wedstrijden geduurd
werd begonnen met de prijsuitreiking
De heer Mallekote hield een korte
toespraak en maakte daarna de prijs
winnaars bekend. De volledige uitsla
gen luiden:
KorpSen (gummi)
1 „Ons Genoegen" (Nrd.-Scharwou_
de) 419 pt. Winnaars der Wisselbe
ker en dé" le korpsprijs met de 3
kleine medailles voor de korpsleden
persoonlijk.
2 „Gezellig Samenzijn" (Zd-Schar_
woude) 417 pt. Tweede korpsprijs
met de 3 herinneringsmedailles voor
de korpskolvers.
3 „Vriendenkring" (Nrd_Scharwou
de) 401 pt. Medaille van de Gemeen
te Langedijk.
(Zie vervolg op pagina 4)
Haiderabad verzoekt
Veiligheidsraad snel
op te treden
In Parijs is gistermiddag de Vei,
ligheidsraad bijeengekomen. Haide
rabad stond op de agenda, doch het
ging er eerst alleen nog maar om te
beoordelen of de kwestie onder de
bevoegdheden van de Raad valt. Chi,
na's afgevaarigde wilde zelfs dit punt
uitstellen, doch z'n voorstel werd met
één stem tegen en tien onthoudingen
verworpen.
Nadat de Britse voorzitter Cadogan
op verzoek van de Russische opvol
ger van Gromyko, Malik, een uiteen
zetting had gegeven van de voorge
schiedenis, kon er weer gestemd wor
den, nu over het al of niet overgaan
tot de besprekingen. Met 8 stemmen
voor en 3 onthoudingen werd de voor
lopige agenda aangenomen, waarna
vertegenwoordigers van India en
Haiderabad tot de zitting werden
toegelaten. In 'n bezadigde toespraak
verzocht de vertegenwoordiger van
het aangevallen land om „snel, gezag
hebbend en vastberaden optreden"
van de Veiligheidsraad, nadat hij rie
aanval had beschreven als een plan,
waarvan de gevolgen zorgvuldig zijn
nagegaan en dat weloverwogen :s
aanvaard.
„WATERMAN" VERTREKT
VANDAAG
Het troepenschip „Waterman" zal van
daag met aflossingdetachementen De-
horende tot het Kon. Ned. Ind. Leger,
de Kon. Marine en de Kon. Land
macht uit Rotterdam naar Indonesië
vertrekken.
Abonneert U zich vandaag
nog op ons blad!
U ontvangt de krant dan
totl Oct. a.s. gratis I
Tornado teistert Japan
In Japan heeft een geweldige tor
nado gewoed. De schade is zeer aan
zienlijk: een duizendtal huizen in de
buitenwijken van Tokio staan onder
water, het spoorwegverkeer tussen
Tokio en Osaka is verbroken, de
scheepvaart ligt stil en uitgestrekte
rijstvelden staan blank.
De stortregens teisteren nog steeds
de streek en de stormwind is nog niet
in kracht afgenomen.