Ikmaaidei'
5E JAARGANG N° 1342
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
DINSDAG 28 SEPT. 1948
Bevin heeft geen yertrouwen in
Wysjinsky's oprechtheid
Landbouwproductie biedt gunstige
vooruitzichten
öWffiwoHfroagtf
Twee maien
Proces tegen Poos en
Slagter begonnen
Ultg. voor de Stichting De Vrije Alkmaar,
der. Abonnementsprijs 3.45 per kwartaal,
1.15 per maand bij vooruitbetaling.
Advertenties 14 et. p. m.m., familieberichten
18 cent. Verdere tarieven op aanvrage.
Verantw. redacteur! J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. K 2200 3971
„De Sovjet-acties loochenstraffen de
Sovjet-voorstellen
Tengevolge van een ontploffing in het dorp Lachenat in Algiers wer
den negentien personen gedood en een honderdtal gewond. Hoe de Ab
dallah.wijk er na de ontploffing uitzag.
Minister Mansholt is optimistisch
Zo spoedig mogelijk opheffing
der rantsoenering
In antwoord op de rede van de
Russische afgevaardigde Wysjinsky,
waarin deze voorstelde dat de „gro
te vijf" hun bewapening met een
derde zouden verminderen, heeft En_
geland's minister van Buitenlandse
Zaken, Bevin, in de Assemblee van
de V.N. te Parijs een felle rede ge
houden. Bevin verklaarde, dat de
Sovjet-acties alle Sovjet-verklaringen
loochenstraffen. Het voorstel tot ont
wapening zou er op neerkomen, dat
de rest van de wereld ontwapenen
moet, terwijl de Sovjet-Unie het stil
zwijgen bewaart over haar eigen mi
litaire macht, aldus Bevin.
Ontwapent Rusland?
Bevin vroeg Wysjinsky, of hij eens
cijfers over de Russische gewapende
macht wilde mededelen. „Men zegt
ons, dat deze uit 3 of 4 millioen man
schappen bestaat, tegenover, naar ik
meen, bijna 1 millioen vóór de oor
log. Wij keerden daarentegen snel
terug naar de situatie van voor de
oorlog en moeten dit proces nu stui
ten".
Waf zegt Lenin?
„Tk zou Wysjinsky een vraag wil_
len stellen. Is het waar, dat ondanks
alles, wat gij in de kring zegt. het
Msrxistisch-Leninisme van oordeel
is. dat er geen uiteindelijke overeen
stemming kan zijn met niet-commu-
nistische staten?
Bevin citeerde een passage uit Sta_
lin's boek „het vraagstuk van het
Leninisme", waarin Lenin verklaart-
dat het bestaan van de Sovjet-Repu
bliek naast imperialistische staten
Voor lange tijd ondenkbaar is. ..Een
van beide partijen moet uiteindelijk
overwinnen. Tevoren zal een reeks
verschrikkelijke botsingen -tussen de
Sovjet-Republiek en de burgerstaten
onvermijdelijk zijn", aldus Lenin
„Kan Wysjinsky zich erover verbazen
dat wij zijn verklaring, dat de poli
tiek der Sovjet_Unie er een is van
uitbreiding en versterking der inter
nationale samenwerking, niet zonder
meer naar haar uiterlijke betekenis
aanvaarden?", aldus Bevin.
Beperking van V.N. nodig?
Over de Ver. Naties zeide Bevin-
„Misschien hebben wij te hoge ver.
Wechtingen. Indien wij niet op een
wereldbasis kunnen slagen, hetgeen
wij hoopten, moeten wij op een re
gionale basis verder gaan".
Bevin kreeg veel applaus na zijn
rede. De Amerikaanse afgevaardigde
liep op hem toe en schudde hem de
hand. De Sovjet-delegatie applaudis
seerde echter niet.
Telefoneren wordt
duurder
In de Mem. v. Toelichting op de
P.T.T._begroting voor het komend
jaar staat te lezen, dat in voorberei
ding is een voorstel tot aanpassing van
het tarief voor het interlocale telefoon
verkeer aan de werkelijke kosten der
gesprekken, „hetgeen te meer nood
zakelijk wordt door de technische
eisen, welke de voor de afwikkeling
van dit verkeer bestemde apparatuur
stelt".
Wat dus betekent, dat het (interlo.
j/^'caal) bellen duurder gaat worden.
Voorts staat in Ce Memorie ook te
lezen, dat het aan het Rijk ten goede
komende winstsaldo 9.140.000 be
draagt (waarvan aan postchèyue en
girodienst 8 569.000).
Een Nederl. sporttoestel heeft op
weg naar Kopenhagen een noodlan
ding moeten maken in de Russische
zóne van Duitsland. De vliegers zijn
ond^weg naar huis.
r
NOG VRIJ WARM.
Geleidelijk wat toenemende be
wolking, maar overwegend droog
weer. Matige, in de Noordelijke pro
vincies tijdelijk krachtige Zuid_Wes_
telijke wind. Nog vrij warm voor de
tijd van het jaar.
Russisch commeniaar
Een woordvoerder van radio Moskou
heeft gezegd, dat de rede van Bevin,
de Britse minister van Buitenlandse
Zaken, „veel onjuiste verklaringen
bevat". De rede was bedoeld, om het
feit te verdoezelen, dat de westlijke
mogendheden zich tegen de Sowjet
Unie wapenden.
Radio Moskou voegde hieraan toe,
dat een basis dient te worden gezocht
voor een definitieve regeling in Euro
pa, of zo dit niet mocht lukken, voor
een duurzame vrede
Het Russische nieuwsbureau Tass is
van mening, dat de rede van Bevin
„voorbij ging aan bekende feiten, n.1.
dat sinds het eind van oorlog de
Sowjet—Unie ieder jaar regelmatig
haar militaire begrotingen besnoeid
heeft en dé demobilisatie van leger
eenheden die in de oorlog werden
gevormd, voltooid heeft".
„Zich bewust van zÜn wankel stand
punt, waagde Bevin zich aan een
riskante theoretische analyse van set
Marxisme—Leninnisme", aldus Tass.
Dr. Van Royen over
Indonesisch probleem
Dr. J. H. van Royen, de Nederl.
ambassadeur in Canada, heeft voor de
Verg. der V.N. gesproken over het
Indonesisch conflict. Hij zeide over
„de uiterst verontrustende gebeurte
nissen" die zich de laatste weken heb
ben voorgedaan, die geïnspireerd wa
ren door „mensen, eerst kort geleden
teruggekeerd naar Indonesië na een
verblijf van vele jaren in een zeker
vreemd land", dat Nederland „prompt
en doeltreffend zal handelen om bui
tenlandse infiltratie, „die leidt tot
nieuwe terreur en slachting", te voor
komen.
Nederland stelt zijn vertrouwen op
de gematigde en constructieve elemen.
ten om alsnog tot een overeenkomst
te komen.
BON VOOR 100 GRAM VLEES
AANGEWEZEN
Als overgang naar het normale
vleesrantsoen van 200 gram per week
is met onmiddellijke ingang aange
wezen de bon 244 vlees voor het ko
pen van 100 gram vlees en vleeswa
ren. Deze bon is geldig tot en met 9
October 1948.
SOFIA SLAAT AANBOD VAN
WASHINGTON AF.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft bekend ge
maakt. dat Bulgarije een Amerikaans
aanbod heeft geweigerd om de „drei
gende houding" van de Griekse strijd
krachten aan de Bulgaarse grens te
onderzoeken.
Het Republikeinse leger rond Ma_
dioen maakt gestadig vorderingen. De
rebellen hebben zich teruggetrokken
van Parakan.
Voor het Haags Bijz. Gerechtshof
is gistermorgen het proces begonnen
tegen Leo Poos en Maarten Slagter,
twee voormalige Haagse politieambte
naren, die tijdens de bezetting een
meedogenloze strijd gevoerd hebben
tegen het Nederlandse verzet. Tien
tallen verloren daardoor in Duitse
concentratiekampen of voor een vuur
peleton het leven.
Toen Poos en Slagter in de be
klaagdenbank plaatsnamen klonk in
de zaal van verschillende kanten on
derdrukt gesis. Een oude dame maak
te zich bij het zien van deze twee
S.D._ers zo overstuur, dat zij uit de
zaal geleid moest worden.
Dat doen de cellenbarakken
Toen de luit-generaal b.d. Jhr. W.
Roell als getuige verscheen, werd de
oprichting van de O.D. en de lotge-
„Het stemt de regering tot voldoe
ning, dat zich, mede dank zij de vrij
gunstige vooruitzichten, welke de bin
nenlandse landbouw.productie in het
huidige oogstjaar vertoont, langzamer
hand steeds meer aspecten openbaren,
welke er op wijzen, dat de schaarste.
economie tot het verleden gaat beho
ren."
Dit is wel de meest-typerende uit
spraak, welke de minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
in zijn thans gepubliceerde begrotings
overzicht deed.
r
In zijn Memorie van Toelichting
merkt de minister o.m. op, dat, hoe
wel het ingrijpende stelsel van distri
butie-regelingen nog steeds niet ge
heel kan worden afgeschaft, de gun
stige ontwikkeling van de afgelopen
jaren en de noodzakelijkheid tot co_
ordinering met de politiek der Bene.
lux-partners er toe leidt, dat zo spoe
dig mogelijk gekomen moet worden
tót een wijziging in het systeem van
subsidiëring der consumentenprijzen
en tot een opheffing van de bestaande
rantsoenering waar zulks moge
lijk is.
Veevoeder „eigenteelt"
De Nederlandse broodgraan-voor
ziening is belangrijk verbeterd en de
aspecten van de wereldmarkt zijn
gunstiger. Ook de wereldprijzen der
voedergranen dalen. De suikerpositie
is eveneens verbeterd; de wereld-
vet- en vleespositie is over het alge
meen nog zorgelijk
Wat de veevoederpositie betreft
wees de minister met nadruk op de
noodzakelijkheid dat in de toekomst
een groter deel van het voeder in
eigen land verbouwd zal worden.
Ieder landbouwbedrijf in Neder.
vallen van de generaal, die in 1942
gearresteerd werd door Poos en Slag
ter en ter dood werd veroordeeld,
besproken. Zijn ontsnapping aan de
dood zou gen. Roell o.m. aan de in
vloed van Dr. Kersten op Himmler
te danken hebben.
„Herkent U de verdachten?" vroeg
de president aan generaal Roëll.
„Welzeker", antwoordde de gene
raal, „ze zien er nu alleen veel beter
uit". „Dat doen de cellenbarakken",
meende de president.
Onder de vele getuigen die in deze
zaak waren opgeroepen, meestal
slachtoffers of nabestaanden van de
slachtoffers van de twee S.D._ers,
heerste ontstemming over de blijk
baar opvallende „stralende gezond
heid" van de beide verdachten.
„Het lijkt wei of ze uit een ge
land, dat zich bezig houdt met rund
vee., varkens, en pluimveehouderij,
zal er naar moeten streven de voor
naamste voederbasis van zijn veehou
derij ook in het winterseizoen in
eigen bedrijf te vinden.
Expori beier?
De stimulering van de export van
landbouwproducten, speciaal ook ter
verkrijging van de nodige vreemde
valuta, heeft voortdurend de bijzon-
deze aandacht van de minister. Er is
reden om aan te nemen, dat zich hier
meer mogelijkheden zullen voordoen
dan in 1948 het geval was.
De regering stelt zich voorts „zeer
ernstig ten doel" in Nederland te
komen tot een goed gefundeerde be
staanszekerheid voor de werkers In
de goed geleide land- en tuinbouw
bedrijven. Met name denkt de minister
hierbij aan diegerien, die in het ver
leden het zwaarst getroffen zijn door
de economische crisis en de versto
ring der afzetverhoudingen, n.1. de
kleine boeren en tuinders.
Opheffnig distributie
In de memorie van toelichting van
de rijksbegroting voor 1949 van het
ministerie van Economische zaken,
wordt erop gewezen, dat er naar ge
streefd wordt, de overheidsbemoeiing
op economisch gebied in het bij
zonder voor wat het ingrijpen in de
tails betreft. te beperken.
Dit streven heeft tot resultaat ge
had, dat o.m. een aantal rantsoene
ringen en distributies is opgeheven.
Zodra de voorzieningsraad dit maar
enigszins toelaat, zullen de nog be
staande distributie-regelingen voor
het bedrijfsleven, alsmede de rant
soeneringsmaatregelen voor het pu-
Advocaien Heien hun cliënten
in de sieek
De president dankte, toen de zit
ting een aanvang nam, de toegevoegd
advocaat mej. rar. L Boon, omdat zij
op het laatste ogenblik nog bereid
gevonden werd beide verdachten te
verdedigen. De president verklaarde
zeer verontwaardigd te zijn over de
houding van de advocaten van Poos
en Slagter, die eerst deze mannen
zouden verdedigen, echter op het
laatste ogenblik hun cliënten in de
steek lieten zonder hiervan aan het
Hof bericht te zenden. De president
deelde mede, dat hij een aanklacht
zou indienen bij de Raad van toezicht
en discipline van advocaten te Rot
terdam.
zondheidskolonie komen", zei een
van hen. Nog andere uitroepen klon
ken in de gerechtszaal, doch de ha
mer van de president Mr. Ikman van
Burck maakte dadelijk aan alle ru
moer een einde.
Politieman - koekebakker
Toen Slagter verweten werd, dat
hij nogaj vlug sloeg als hij een „ver
hoor" afnam, antwoordde hü veront-
Doodstraf geëist tegen
Kaper
De Bijzondere Rechtspleging heeft
gisteren een wel bijzondere dag ge
had. Behalve Poos en Slagter en drs.
Weinreb kwam voor in Groningeu
de 58.jarige brigadier-rechercheur
Kaper, die een onmenselijke terreur
heeft uitgeoefend en vele slachtoffers
heeft gemaakt. Vijf en twintig goede
vaderlanders vonden door hem de
dood. Hij was een specialist in het
mishandelen van mannen en vrouwen.
Tegen hem werd de doodstraf geëist.
Voor het Amsterdams Bijz. Hofston
den de beruchte Gooise W.A—ers A v
Nijland en Piet Rienkg terecht. Ook
zij pleegden talloze malen verraad en
waren felle men3enjagers. Rienkswas
bovendien de geestelijke vader van
„Keuvel en Klessebes"; zijn vrouw,
Ceesje Speenhoff. was lange tijd „Kies.
sebes", hij zelf de eerste malen „Keu
vel". Voor Nijland werd de zitting ge
schorst, tegen Rienks werd 12 jaar ge
ëist.
BESCHIETING JOODS CONVOOI
Brigade generaal William Riley, 'n
waarnemer van de VN in Palestina,
heeft Transjordaanse Arabische strijd
krachten ervan beschuldigd, op 22
September te hebben gevuurd op
waarnemers van de VN in een Joods
convooi.
Daarbij zouden vier Joodse perso
nen gedood zijn.
HINDERLIJKE TACTIEK
Generaal Curtiss Lemay, tot dusver
commandant van de Amerikaanse
luchtmacht in Europa, heeft te ken
nen gegeven, dat de Amerikanen
klaar waren om iedere verscherping
van „hinderlijke tactiek" van de Sov
jets met betrekking tot de luchtcor-
rdiors het hoofd te bieden. Het schie
ten van de Sovjets met luchtafweer
geschut en het houden van vliegoefe-
ningen noemde hij „vervelend".
Generaal Lemay gaat binnenkort te
rug naar de Verenigde Staten om de
leiding op zich te nemen van het
strategisch Tjombardemer.tscommando
bliek worden afgeschaft en zal het
tevens mogelijk zyn, een aantai pr|js
regelingen los te laten.
Ook wanneer Qe meeste rantsoene
ringen en distributies worden opge
heven, blijft het met het oog op
de nog steeds bestaande schaarste
aan deviezen nodig om de voor
ziening van grondstoffen, kapitaal
goederen en eindproducten uit het
buitenland, alsmede de export, aan
bepaalde regelingen te onderwerpen.
MIDDENSTANDSPOLITIEK
In zijn memorie van toelichting
heeft de minister van Economische
zaken medegedeeld, dat de „traditio
nele middenstandpolitiek welke in
hoofdtrekken gericht is op de opvoe
ring van de handels, en vakbekwaam
heid, de versterking van de finan
ciële kracht en de bevordering van
economische organisatie-vormen in de
middenstand, consequent zal worden
bevorderd".
De verheffing van de middenstand
zal overigens ook waar nodig door
financiële hulp van rijkswege dienen
te worden bevorderd. Een bedrag
van af 100.000, welke deze steun mo
gelijk te maken, is daartoe in de be
groting aangevraagd.
waardigd: „Als politieman kan je je
niet als een koekebakker in de hoek
laten drukken".
De mondelinge en de vele schrif
telijke verklaringen gaven steeds
weer hetzelfde trieste beeld; Poos
en Slagter arresteerden, al dan niet
in het bijzijn van Duitsers en al hun
slachtoffers keerden zelden of nooit
meer terug. De ene arrestatie lever
de meestal overvloedige aanwijzin
gen op voor een volgende.
Als een sneeuwbal
Het was als een sneeuwbal, die aan
het rollen ging en steeds groter en
groter werd. Deze reeks van arresta
ties eindigde met het eerste O.D..
proces, tijdens letwelk 72 illegale
werkers ter dood werden veroordeeld
Verschillende getuigen, meest wedu-'
wen van deze vermoorde Nederlan
ders konden zich niet inhouden en
riepen „moordenaars" tegen de twee
verdachten die onbewogen voor zich
keken.
In totaal noemde de tenlastelegging
97 arrestaties. Maar dat is slechts een
gering deel van alle arrestaties, die
deze twee vijanden van ons volk ver
richt- hebben. Slagter verdedigde
zich agressief tegen alle aanklachten;
Poos scheen het hopeloze van strijd
in te zien en was rustig. Hedenmor
gen is de zitting voortgezet.
Wanneer men dagelijks bü de wef
is en op tal van vergaderingen komt,
dan hier en dan daar, ingekomen
stukken hoort voorlezen en behande
len, dan doet men soms eigenaardige
ontdekkingen. Zo maakten we in de
afgelopen dagen twee raadsvergade
ringen mee, waarin twee circulaires
werden behandeld, die ogenschijnlijk
niets met elkaar te maken hadden,
maar waar tussen wij een verband
willen leggen.
De ene circulaire had betrekking op
het salaris van een gemeentearbeider,
dat door de raad te hoog was vastge
steld, naar wij menen f 43, terwijl het
f 42 moest zijn. De gulden moest er af,
vanwege de loonpolitiek Men zou kun
nen zeggen, dat het toch wel een beetje
erg is om over die ene gulden in. de
week te vallen, ^n van dat loon
maakt een arbeider nog niet zulke
kromme sprongen. De raad ging sou
wens niet accoorjï met deze verlaging.
De tweede circulaire welke in een
andere raadsvergadering ter sprake
kwam, had betrekking op de burge
meesterssalarissen. In die circulaire
werd gezinspeeld op de financiële
nood waarin de burgemeesters verke
ren. Tenminste sommige burgemees
ters. Want «r zijn natuurlijk verschil
lende gevallen. Men heeft burgemees
ters die tegelijkertijd het secretariaat
waarnemen en men heeft burgemees
ters die tegelijk het ambt in twee
plaatsen bekleden. Er is dus een zeer
groot onderscheid en de verdiensten
van de ene burgemeester zullen aan
zienlijk hoger zijn dan die van een
andere.
Welnu, er schijnt binnenkort een
nieuwe salarisregeling voor burge
meesters te komen Hoe ze zal luiden,
weet men nog niet. Maar reeds nu
wordt in genoemde circulaire de mo
gelijkheid geschapen, om aan de bur
gemeester een toelage te verstrekken
van f 360 per jaar. Verdere richtlijnen
worden niet gegeven. Elke burgemees
ter kan rechten doen gelden op een
dergelijke „representatie-toe
lage", mits het gemeentebestuur er
geen bezwaar tegen heeft. Het geval
dat wij meemaakten had betrekking
op een brutosalaris van bijna zes
duizend gulden. De raad vond goed
dat het bedrag werd uitbetaald.
Het gaat ons er niet om. wat de
raad in bepaalde gevallen doe. Het
gaat ons om iets anders. Beide circu
laires waren afkomstig van Gedepu
teerde Staten. En het doet ons leed
te moeten constateren, dat hier met
twee maten gemeten wordt. Wanneer
men zich voor de ene groep strikt
aan een vastgesteld loon wil houden,
behoort men niet voor een andere
groep een andere maatstaf aan te leg
gen. Dan had in ieder geval moeten
worden afgewacht, welke voorstellen
de commissie de Quay aan de rege
ring zal doen.
Zoals de zaak zich nu afspeelt, dat
aan iedere burgemeester, bij raadsbe
sluit een toelage kan worden ver
strekt van zeven gulden per week. on
verschillig of zijn salaris f 3500 of
f 6000 is, terwijl een ander raadsbe
sluit, waarbij het salaris van een ge
meentearbeider een gulden per week
te hoog is vastgestald geen goedkeu
ring kan krijgen, kan ze het rechts.,
gevoel van het vólk niet bevredigen.
v. Z.
1
onze kleine tovenaar
Twee vijanden van ons volk staan terecht
„Ze zien er uit of ze uit een - gezondheids
kolonie komen", zegt een getuige