Qe C
Ikmaadsf
Als „een dictator" tradt hij
op in Nrd. Holland
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
Een lange rij van burgemeesters
getuigde tegen hem
Tjepoe (ten Hoorden van Hadioen)
staat in brand
Heer transito-verkeer voor de havens
en meer dollars voor onze industrie
5' JAARGANG N° 1349
WOENSDAG 6 OCT. 1948
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaardei
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen 0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, by vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting
Verantw. redacteur» J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel R 2200 3971
Tegen ex-commissaris Backer 18 jaar geëist
Een gehele dag wijdde het Byz. Gerechtshof te Amsterdam aan het
proces tegen de 59-jarige Albert Johan Backer uit Haarlem, die van
1941 tot de Duitse capitulatie in 1945 toe, na door Rijkscommissaris Seyss
Inquart te zijn benoemd, de functie bekleedde van commissaris der pro
vincie Noord.Holland.
De Advocaat-fiscaal mr. B. J. Besier had 20 getuigen a charge opge
roepen o.w. vele burgemeesters. HU eiste 18 jaar tegen deze „dictator van
Noord-Holland", die een „aaneenschakeling van misdrijven" bad gepleegd
Om half tien begon gisteren de zitting; om kwart voor negen sloot de
president haar en bepaalde de uitspraak op 19 October a.s.
Burgemeesters hadden
veel te verduren
De tenlastelegging vertneldde viei
punten. Ten eerste werd de verd. er
van beschuldigd, de „bestuursraden
mr. W. N. Felhoen Kraal. mr. W. J
Schoenhard, W H U Nienhuis Ruys en
dr A C Groeneveldt te hebhen be
noemd in de plaats van de op eigen
verzoek door hem ontslagen goede le
den van het college van ged. Staten
der provincie. Voorts dat hij de NSB
burgemeester van Rotterdam, ir. Miil_
Ier rapporten toezond over „onbetrouw
bare burgemeesters" en „tegenwerken
de politieambtenaren" die naar zijn
mening voor verbetering vatbaar wa
ren, opdat Muller deze rapporten met
de gemachtigde van Mussert. Van
Geelkerken, zou bespreken Vervol,
gens vermeldt de tenlastelegging, dal
t'. verdachte talloze burgemeesters op
drachten had verstrekt om burgers
voor werkzaamheden v or de Duitse
weermacht op te roepen en de burge
meesters, die daaraan nier wensten
n.ede te Werden opgaf aan Duitse, en
NSB instanties. Tenslotte, dat een aan-
♦al dezer burgemeesters of hun fami
lie'eden gevangen werden genomen
„Geen opzet'
Op de beschuldiging van prof. mr
J. A. van Hamel, de president, dat
verd de vijand door burgers voor
werken voor de weermacht te doen
oproepen, directe hulp heeft verleend,
antwoordde deze- ..Dat was niet mijn
opzet".
Pres.: „Maar het was hulpverlening'
Verd.: ..Dat ?ee* ih t°e"
Kruis
van
Sey
ss
De verd. gaf overigens zeer veel toe
H" erker.de het ..Kruis van Verdien
ste" tweede klasse met de zwaarden
var. Seyss Inquart te hebben ontvai
(fen en de Rijl-scommissaris daarvoor
schriftelijk hartelijk te hebben be
dankt, hij gaf toe NSB leden van ne
provinciale personeel de hand boven
he hoofd te hebben gehouden waqr
het uitzending naar Duitsland betref
lmaar het waren er naar zijn zeggen
maar enkelen) en zei tenslotte: ..Ik
voel wel. dat clit allemaal volslagen
mis is geweest".
Pres: „Ja. o..smakelijk. Maar naar
mate u meer erkent toen vreselijk foui
te zijn geweest, wil ik u minder de-
marteling aandoen deze vreselijk
pijnlijke dingen op te halen, hoewel
he? Hof tegenover het Nederlands-
volk de plicht heeft toch op diverse
b:Jzonderheden het volle licht te la
ten schijnen".
Muller bedeesd
En het heb» van Vrouwe Justitia
scheen allereerst op ^e verhouding
tussen Backer en de Rotterdamse ex
burgemeester. Müller verscheen in zijn
bruin gevangeniscostuum (hij werd
tot 10 jaar veroordeeld) en hij beves
tigde met bedeesde stem wat over hem
en Backer ic de t^rtlaslélegging stond
Na hem kw m nog een celbewoner,
verdachte's vroegere kabinetchef, de
iarige E. E. van der Voo. Hij ver
telde bijzonderheden over de opdrach
-ten tot graafwerk, die zijn chef aan
de burgemeesters zond m over de
wijze waarop Backer bevolkingsregis
ters. o.a. in de gemeente Limmen
ha 1 opgehaald.
„Slip of the tonque"
Dan kwam dc 36 jarige v oegere
secr. van de overleden burgemeester
van Alkmaar Van der Sluis voor het
hekje. De heer K. A. Piet (thans weer
vrij man) vertelde van het ophalen
der bevolkingsregisters, die in Alk-
-aar werden ..gecentrali-serd".
Op het waarom? antwoordde Bac
ker. dat er reeds 54 registers door de
illegaliteit waren .weggeroofd".
Pres.: ..Dat woord zou ik hier lieve-
gebruiken".
Nou ja", corrigeerde verdachte zien
'f ik bedoel in veiligheid gesteld"
Visie op Plato
Verdachte's vi oegere typiste, de 25
K-rige Elfriede A. van der Maal, die
i Januari 1943 werd aangesteld op de
orovinciale griffie te Haarlem, deeld?
het Hof mede. dat Backer de Beauf-
tragie. de Ortskommandantur, de SD
en burgemeester Müller steeds op
de hoogte hield van mutaties in het
gemeenteperso-'-el van ieder dorp en
iedere stad. Een voorbeeld van zo'n
brief luidde: ..Ik deel U mede. dat C
Komen. wnd. burgemeester van Mid-
woud. destijds aangesteld omdat de
burgemeester J. A. Avis zonder op
gave van adres en zonder behoorlijke
afhandeling van zaken zijn gemeente
had verlaten, thans zelf ook uit Mid-
woud is verdwenen. Ik heb als tij
delijk burgemeester aangenomen K.
Zijp".
De typiste zeide. dat zij deze brieven
altijd als platonische mededelinger'
had beschouwd
.Wij hebben allemaal onze eigen
[opvattingen over Plato", merkte de
oresident op
,Ond
er vier ogen
ZES PRIJSKLASSEN VOOR
CIGARrTTTEN
De prijsklassen voor cigaretten zyn
thans definitief vastgesteld.
Er zyn er zes: 60% van de totale
productie is verdeeld in klassen van
42, 48 en 60 cent, de overige 40% in
72, 84 en 96 centsklassen.
?/i\\
ElHZONNBCHifrl
WEINIG WIND
Zwaar bewolkt, droog weer met
plaa selijke opklaringen. Weinig wind
Jlets hogere temperaturen.
In de middaguren kwam een lange
rij van burgemeesters, die vertelden
van de moeilijkheden die Backer hen
bezorgde Een hunner, de burgerva
der van Enkhuizen J C. Haspels, sche'
sfe een bijeenkomst die Backer in No
vcmber '41 had gehouden met de
hoofden der gemeenten. Hij hield een
pro-Duitse s eech en vroeg de burge
meesters stuk voor stuk na afloop, of
ze in Duitse zin mee wensten fe wer
ken of niet. Enige tientallen o.w
óók NSB ers - zeiden „ja" Velen
antwoordden „neen". Deze moedigen
moesten onderduiken, sommigen wer
den „verhaftet", soms werd een bur
gemeestersvrouw in gijzeling geno
men
Vriendelijke briefjes
Te ruim half zes nam de president
het woord. Hij ging de loopbaan van
deze politieke weerhaan na. die pas
na 10 Mei 1940 overtuigd Nazi werd
ONS NIEUWE FEUILLETON
Heden beginnen wy met
de publicatie van ons nieuwe
feuilleton. We zijn erin ge
slaagd de hand te leggen op
een zeer boeiend en span
nend verhaal, waarvan jong
en oud zal smullen.
Het verhaal speelt in Frank
rijk omstreeks een eeuw ge
leden. We vertrouwen dat
onze lezers de spannende
avonturen van de hoofdper
soon mee zullen beleven.
We brengen u dit verhaal
onder de titel:
JEAN VAUBARON
BEWIJST ZIJN ONSCHULD
„Een der belangrijkste
gevallen,,
zegt de ofticier-tiscaal
Mi-. Besier noemde het geval—Backer
in zijn requisitoir een derbelangrijk
ste berechtingen van een Nederlan
der voor dit HofHy zeide: „deze man
met een opvallende ambtenaren carr
riére, welke ontsierd wordt door het
aanvaarden van het ambt van com
missaris uit handen van Seyss Inquart
heeft een aaneenschakeling van mis
drijven gepleegd tegen de staat, de
veiligheid en de gezondheid van de
goede Nederlanders. De hoge functie
welke hij bekleedde legde hem een
grote verantwoordelijkheid op".
Hij meende tegen verdachte, die
als „een dictator in Noord-Holland
is opgetreden" de zware straf van 18
jaar met aftrek en ontzetting uit de
burgerlijke en politieke rechten voor
het leven te moeten eisen.
Hij as sterk in het schrijven van
vriendelijke briefjes naar Seys In
quart, Rauter en Feldmeyer en zijn
ster rees schielijk. Hij was soms ook
scheutig met geld voor zijn NSB
ambtenaren, die hij op 24 April '45
drie maanden salaris gaf om onder tp
duiken. Hij geloofde toen nog in een
tijdelijke nederlaag der Duitsers
Op 3 Mei 1945 twee dagen voor de
eaoitulatie. organiseerde d° ex-com
missaris een herdenkingsdienst voor
de „Führer".
Na het uitvoerig requisitoir van m.r
Besier. waarin deze zijn eis van 18
iaar uitsprak, schetste de verdediger
zijn cliënt als een emotioneel mens,
een man. die uit overtuiging heeft -ge
handeld. en naar hijzelf geloofde, deed
wat in het belang van het Nederland
se volk he» beste was. „Deze zaak Is
meer een drama, dan een misdrijf",
zo zeide hij en hij eindigde met cle
mentie te verzoeken.
O
GRATIE VERLEEND
Er is gratie verleend aan C. van
Koker, voormalig inspecteur van po
litie te Apeldoorn, die schuldig be
vonden was aan het opsporen en ar_
resteren van Joodse Nederlanders en
die deswege tof de doodstraf veroor
deeld werd.
De doodstraf werd gewijzig in le
venslang.
Zo gmg het er naar toe in Londen, tijdens een rede voor de aanwerving
van vrijwilligers, die de minister van oorlog Alexander, op het balcon van
het Mansion House hield.
Plotseling verschenen er, naar Reuter meldde, spandoeken met anti-oor-
logsopschriften achter de rug van de minister en een regen van pamfletten
daalde neer op de hoofden der toehoor ders men ziet op de foto hoe de
mensen se van de straat oprapen. De politie gVeep hardhandig in en arres
teerde 20 personen.
OLIE LOOPT GROOT GEVAAR....
Het te Soerabaja verschijnende dag f
blad „de Vrije Pers" heeft per bulle
tin het volgende bericht verspreid:
„Naar wij uit betrouwbare bron ver
nemen, staan momenteel belangrijke
delen van Tjepoe in brand. Van het
oreterrein zijn nog geen bijzondere
ravage en branden gemeld, maar het
is duidelijk, dat het groot gevaar loopt
Reeds de vdrige week werd gemeld,
dat Tjepoe bedreigd werd door naar
de communisten overgelopen Republi.
kein«e troepen uit Solo"
in In Tjepoe hebben de BPM en de
.^Standard" petroleumbelangen. Aneta
nogt hiervan o.m.:
„In welingelichte kringen wees men
er op, dat wat reeds lang werd ge
vreesd, thans waarschijnlijk geschied
is. De onrust in het gebied van Tje
poe is de laagte tijd vooral toegeno
men door de enige tijd geleden af
gekondigde staking van leden van de
Sobsi (welk vakverenigingsverbond,
gelijk bekend, zich na de komst van
Moeso in Indonesië aan de zy'de van
de Partai Kommunis Indonesia heef:
gesehaard).
Halve cent exit
Per 1 October j 1. is de
halve cent uit de circulatie
genomen.
Waar dit kleine muntje nog
het staartje was van sommi
ge prijzen, mag er nu naar
boven afgerond worden. D.
w.z. alléén op deze manier:
Een pakje tabak van 39y2
cent mag nu kosten 40 cent.
2 pakjes van deze tabak
zullen echter 79 cent moeten
kosten, 3 pakjes f 1.19 enz.
.J
Prof. Piccard van plan
veranderd
Prof. Piccard heeft zijn plannen
voof diepzee-onderzoek gewijzigd. Hij
zal niet naar de Golf v3n Guinea gaan
om daar tot op 4.000 meter onder de
zeespiegel af te dalen, maar naar een
plek ter hoogte van de Kaap Verdi.
sche eilanden.
Annexatie
Twee belangrijke dingen
voor 's lands herstel
Het herstel van ons land zal ongetwijfeld gunstig beïnvloed worden
door twee beslissingen, welke onlangs genomen zyn. Oe eerste is, dat
onze zeehavens (en Antwerpen) een groter aandeel krijgen in het voor
Duitsland bestemde transito-verkeer. Het besluit werd enige dagen gele
den getekend, maar thans zijn er meer en verheugende! bijzonder
heden. En de tweede goede noot is, dat de Nederlandse industrie zal gaan
profiteren van Amerikaanse dollareredieten. Dat betekent: een ver
nieuwde productie„apparatuur".
Transito Bii een hoeveelheid van 1.200.000 ton
zal het aandeel van België per jaar
50% bedragen; bij 2 millioen ton 35.8
bij 2y2 njillioen ton 31.5%. Enzo,
voorts: boven 5 millioen ton bedraagt
het Belgische aandeel 21 procent.
Het Amsterdamse aandeel in het ver
voer, dat Nederland zal ontvangen, is
vastgesteld op 12'/2 procent.
De overeenkomst voor een lange
termijn, is op 1 October ingegaan.
Het heeft lang geduurd, voor België
en Nederland met de Amerikanen en
Engelsen in Duitsland tot overeenstem
ming kwamen omtrent de inschake.
ling op groter schaal van de havens
Antwerpen, Rotterdam en Amsterdam
bü het vervoer naar Duitsland. Maar
het is dan thans zo ver en de concur
rent Hamburg krijgt een gevoelige
klap.
De overeenkomst met de „joint ex
port and import agency" te Frankfurl
werd op 24 September j.L gesloten.
Dit zijn de voornaamste bepalingen:
De boekingen voor hef opvarend
vervoer zullen in eerste instantie ge
leid worden over een Nederlands
Belgisch gemeenschappelijk orgaan,
het „Rhine Central Booking Office"
(R.C.B.O.)
Dat RCBO wordt geleid door twee
directeuren, een Nederlander en een
Belg. Naar verwacht wordt zal ma
joor C. D. Matthijssen
Meer vervoer,meer voor ons
Wat de verdeling der goederen tus
sen Nederland en België voor het ver_
voer naar de Bizöne betreft, is de
volgende regeling getroffen:
en dollars
Het is bekend, dat het economisch
herstel van ons land in niet geringe
mate wordt belemmerd door het ge.
brek aan deviezen, nodig voor de aan
koop van productiemiddelen, die de
geroofde, vernielde, versleten en ver
ouderde apparatuur moeten vervangen
Het gebrek aan „hard currency" speelt
ons land in het bijzonder hierbij par
ten.
Op grond hiervan heeft de president
directeur van de Nederl. „herstelbank"
na hieromtrent met de ministers van
financiën en Economische Zaken over
leg te hebben gepleegd, in Augustus
j.L een bezoek aan de Internationale
Bank gebracht.
Dit eerste rechtstreekse contact van
deze twee instellingen heeft tot resul
taat gehad, dat de laatste zich in be
ginsel bereid heeft verklaard de ope.
ning van een „crediline" ten gunste
van de Herstelbank en ten behoeve
van een aantal Nederlandse industrië_
le ondernemingen, die dringend be
hoefte hebben aan „hard currency"
voor de verbetering, resp. uitbreiding
van haar apparatuur, in overweging te
nemen. Zij stelt daarbij echter de voor
waarde, dat de nieuwe aanschaffingen
zullen moeten bijdragen tot een ver_
sterking van de Nederlandse beta
lingsbalans in dien zin, dat door deze
investering producten worden vervaar
digd, waarmee Nederland „hard cur
rency" zal kunnen verdienen resp. be_
sparen.
O
Berlijn wordt besproken
door Veiligheidsraad
Maar Wysjinsky doet
niet mee
Alléén de Sovjet Unie en de Oekrai-
meenden, dat de kwestie Berlijn niet
door de Veiligheidsraad behandeld
mag worden. De Raad heeft dan ook,
met 9 tegen 2 stemmen, besloten „Ber.
lijn" op de agenda te plaatsen.
Onmiddellijk na de stemming sprong
Wysjinsky op en verklaarde: „De So
vjet delegatie zal niet deelnemen aan
een bespreking van de kwestie Ber
lijn in de Veiligheidsraad".
De Oekraïnse gedelegeerde {'iel hem
by.
Toen hem na afloop van de verga
dering gevraagd werd of hij de vol
gende vergadering (heden) zou bij
wonen, antwoordde Wysjinsky: „Dat
zult u morgen wel zien. dat hangt van
mijn stemming af'.
Op de vraag: „Betekent uw optreden
van vandaag, c.at u van plan bent de
VN te verlaten?" antwoordde hij:
„Neen. Wij zijn niet uit de VN getre
den. Mijn verklaring was duidelijk ge
noeg: wij zullen niet deelnemen aan
de bespreking van de zaak Berlijn.
In enkele bij onze bureii verschij
nende Duitse bladen kwamen vorige
week berichten voor, dat de Neder_
landse regering haar aanspraken op
Duits gebied in verband met de in
ternationale toestand had laten varen.
Prompt is daarop een tegenspraak
verschenen van de zijde van de Ne
derlandse regering, dat men niet aan
opgeven denkt en integendeel vast
houdt aan de „grenscorrecties", \vaar_
over reeds een paar jaar geleden
zulk een felle strijd is gevoerd in Ne.
derland
Er werden comité's opgericht, die
voor en tegen annexatie waren, er
werden vergaderingen belegd en de
kranten stonden er dagelijks vol van.
Inmiddels was het om de vraag of
Nederland Duits gebied toegewezen
zal krijgen stil geworden: tof nu de
Duitsers zelf weer slapende honden
wakker maken. We laten voc# hkt
ogenblik in het midden of de methode
die de Duitsers toepassen, fraai is. We
zijn op het gebied der moraal wel iets
van hen gewend. Belangrijker vinden
wij de vraag, of het antwoord der Ne_
derlandse regering in overeenstem
ming is met de volkswil.
De regering heeft er in haar ant
woord blijk van gegeven, dat ze staat
op het toevoegen van Duits gebied
aan Nederland Wel niet op grote
schaal, maar dan och in de vorm
van grenscorrecties. O.i is dit slechts
een schuilnaam voor annexatie, die
niet zo aangenaam aandoet. Want zo
ver ons geheugen strekt, hebben de
voorgestelde grenscorrecties uitslui
tend ten doel om het Nederlandse
grondgebied te vergroten. Het zijn ^us
in ieder geval zeer eenzijdige cn-*-«c.
ties.
Het 's natuurlijk mogelijk, da- Ne
derland bij de Grote Vier. die tr*ein_
delijk over deze correcties hebben te
beslissen, een gunstig gehoor zal v5-*
den.
En wat dan? Dan zal Nederland
wellicht verrijkt worden met Duitse
grond. Duitse inwoners en wat petro
leum en steenkolen. Het is immers
daarop, dat ons oog valt? Waarom
zouden we het verbloemen. We kun
nen best wat gebruiken
We laten de vraag buiten bespre
king of wij niet wat moeten hebben
voor de enorme schade die de Duitsers
ons hebben berokkend. 0.i. kan daar
een andere regeling voor getroffen
worden. Wil men echter Duitse grond
annexeren, dan zal een onmachtig
Duitsland het noodgedwongen moeten
toegeven. Met woede in het hart
Laat men echter wél beseffen, dat
dit nu onmachtige Duitsland na ver
loop van enkele jaren weer een mach_
tig Duitsland kan worden en dan de
teleurstelling over gebied, dat het
noodgedwongen heeft moeten afstaan
niet vergeten is. Dan zullen we ons
blijvend van de steun van anderen
moeten verzekeren en naar alle waar
schijnlijkheid toch niet uit de moei
lijkheden blijven.
Laat de regering zich wel tweemaal
bedenken, alvorens ze de interna
tionale complicatie:, nog met één ver
meerdert. We hebben aan Berlyn en
Palestina, Pakistan en Indonesië méér
dan genoeg. v. Z.
onze kleine tovenaar
