Ikmaadsf
n. hollandse
pers ms
Spanning in Frankrijk
nog gestegen
5E JAARGANG N° 1365
MAANDAG 25 OCT. 1948
Van de Pol
kampioen
Zorgen
Buitenlands overzicht
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder",
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.30 per week ƒ1.28 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 et. per mm., familieberich
ten 18 ct Bij contract 'aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur» J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. R 2200 3971
Botsingen tussen leger en stakers
In de Joop van Zaterdag op Zondag
is de spanning in Frankrijk zo moge
lijk nog toegenomen. De regering
heeft vijftigduizend reservisten opge
roepen en bevel gegeven, dat op de
stakers gevuurd moet worden als de
ze de troepen aanvallen. In Sint
Etienne is het daar door tot uitbars
tingen gekomen en zijn doden en ge
wonden gevallen.
Naar aanleiding hiervan schrijft de
comm. Humauitè dat de arbeiders
brood hebben gevraagd, maar lood
krijgen.
KATHOLIEK OORDEEL
De bisschop van Nancy heeft in
een intervieuw verklaard, dat „sta
ken plicht is, als het de enige moge
lijkheid is om gerechtvaardigde eisen
ingewilligd te krijgen".
Indin de staking dan ook beperkt
was gebleven tot alleen de staking
zou de sympathie van een groot deel
van de Franse bevolking onvoorwaar
delijk voor de stakers zijn geweest-
Sedert echter door stakers de veilig
heids installaties van de mijnen in de
stek zijn gelaten en de regering tot
krachtdadige maatregelen overging
is de situatie slechter geworden.
Het gerucht, dat er een perscencuur
zou worden ingesteld is later van de
zijde der regering tegengesproken.
Evenmin kon bevestiging worden
verkregen van het bericht dat de
stakingsleiders zouden worden gear
resteerd.
EDEN AAN HET WOORD
De vroegere Engelse minister van
Buitenlandse zaken Eden was van
ooi deel dat de stakingen in Frankrijk
een poging waren om het plan Mars
hall te doen mislukken.
Het blad var», de Fj^nse .socialisten
heeft zich accoord verklaard met de
maatregelen der regering.
OVERAL SPANNING EN STRIJD
Inmiddels blijven uit verschillende
plaatsen in Frankrijk berichten bin
nenkomen over botsingen.
In Zuid Frankrijk hebben de arbei
dt rs springstoffen om de mijnen ge
legd en dreigen deze tot ontploffing
te brengen als de „garde mobile" de
mijnen tracht te veroveren.
Te Moucean les mines werd een
DUITSLAND IN TREK
Uit Washington komt het bericht
dat Engeland in het belang van zijn
eigen behoud, verplicht is een poli.
tiek te voeren, waarbij Duitsland zo
spoedig mogelijk wordt opgenomen
In de West Europese - Statengemeen
schap.
TREIN BESCHOTEN
Het aantal personen, dat tengevolge
van de ontsporing en beschieting van
de sneltrein Batavia Bandocng is
overleden is gestegen tot 8.
Het totaal aantal gewonden be
draagt 23, waaronder 7 Nederlandse
militairen, die grotendeels gewond
werden tengevolge van de beschieting
door de bende
BESCHULDIGINGEN VAN DE
SOWJET UNIE
De plaatsvervangende commandant
van de Russische zone in Berlijn
heeft medegedeeld, dat een vervol,
ging wegens oorlogsophirsing en fas
cistische propaganda zal worden inge
steld tegen je burgemeester, plaats
vervangend burgemeester en enkele
raadsleden van Berlijn
De vervolgden behoren tot de So
ciaal democratische partij en de Chris
ten Democraten. Aangezien de betrok
kenen in de Westelijke zone vertde,
ven roept de commandant de hulp
der geallieerden in.
lEIHZOHIIBfflfe
In het Noord Westen van het land
tijdelijk krachtige wind uit Westelij
ke richtingen. Zwaar bewolkt met tij,
delijke opklaringen. Overdag kouder
groep van 70 gendarmes door de sta
kers gevangen genomen en later weer
losgelaten.
De strijd om de mijnen is daar nu
in volle gang. Generaal Norbert staat
aan het hoofd der politietroepen.
Op het economische leven in Frank
rijk heeft de staking een zeer otfgun-
stige invloed. Verschillende bedrijven
koftien stil te leggen.
Naar verluidt zouden, ondanks pro
test van de C.G.T. kolen uit België
worden ingevoerd.
- O
Verkiezingen in
Groot-Brittanië?
De politieke correspondent van het
Zondagsblad „News of the world"
heeft verklaard, dat hooggeplaatste
leden van de regering de „kwestie
overwegen om een algemene verkie
zing te houden begin volgend jaar"
De correspondent die zeide dat de
grootste geheimhouding werd gehand
haafd, voegde er aan toe, dat „gebeur
tenissen op de volgende zitting van
het parlement, dat deze week opent,
wellicht een beslissing zouden kun
nen bespoedigen.
Een toenemende druk wordt op de
leden van de regering gelegd, door
de internationale situatie, het verde
digingsprogramma en de nog zware
taak van de wetgeving".
O
FRANZ LEHAR OVERLEDEN
De bekende componist Frans Le_
ha, is na een ziekbed van ruim twee
maanden op 78-jarige leeftijd over
leden. Tal van operettes verschenen
van .zu.n hand. Wij noemen _o.a. He,
land van de glimlach, de Vogelkoop
man van de lustige weeuwtje.
Deze laatste operette beleefd meer
dan 70000 opvoeringen.
WERK VOOR DE VREDE!
Ter gelegenheid van de dag der
VN heeft de Britse premier Attlee 'n
redevoering gehouden waarin hij zei
dat slechts door geven en nemen en
samenwerking aanvaardbare oplossin
gen der internationale problemen kon
"orden verkregen. De beste steun
die wij de V.N. kunnen geven, aldus
Attlee is een intelligente en goed voor
gelichte publieke opinie. Wij mogen
nooit verslappen bij ons werk voor
de vrede.
VAN SCHIP VIA OUDROEST WEER SCHIP
De in 1940 nog niet geheel voltooide „Elandsfontein" werd door de
Duitsers naar Danzig gesleept. Als een ruïne werd het schip na de oor
log door de Russen aan Nederland overgedragen. Op de werf „De Schel
de te Vlissingen wordt het thans geheel opgeknapt.
—O
Palestina:
De strijd laait op
De strijd in Palstina laait aan alle fron
ten weer op. Dorpen worden ver
overd, en heroverd. De Egyptische re.
gering heeft aan Israël een ultimatum
gestuurd, dat zij zich niet aan de be
palingen van het bestand gehouden
acht, indien de joodse schendingen
niet voor hedenavond zes uur ein
digen.
Waarnemers der V.N. bevinden zich
aan het front.
De Israëlische troepen zouden meer
dan 200 man aan doden hebben ver
loren.
De Veiligheidsraad zal Dinsdag in
spoedzitting bijeen komen om de toe
stand te bespreken.
Onrust in Finland
De Finse eerste-minister zal Maan-
ig vertegenwoordigers van arbei
ders en werkgevers ontmoeten in ver
band met de door de Democratische
Volkspartij georganiseerde stakings
golf.
De stakers verklaren dat hun doel
tweeledig is: omverwerping van de
sociaal-democratische regertng-Fager
holm en een loonsverhoging van 22
procent voor alle arbeiders.
De staking omvat o.m. het gehele
personeel van de Arabia aardewerk
fabrieken (5000 man) te Helsinki en
een duel van de havenarbeiders te
Helsinki en andere plaatsen.
Bij de Zaterdag geleverde „slag om
de Arabia-fabrieken" werd een poli
tieman ernstig gewond. Verscheidene
politiemannen-werden licht gewond
en er werden elf demonstranten ge
arresteerd.
Fagerholm verklaarde Zondag: „ik
geloof dat wij de eerste ronde gewon
nen hebben, omdat in sommige plaat
sen Stakers het werk hebben hervat"
O
Engelands moeilijkheden
De nationalistische partijen van
Schotland en Wales, welke onafhan_
kelijkheid zoeken, hebben een brief
gericht aan de conferentie van pre
miers van het Britse gemenebest, die
kortelings te Londen is gehouden.
De eis tot zelfbestuur in Schotland
wordt steeds dringender, hoewel de
nationalistisch partij slechts weinig
aanhangers heeft. Men acht de par
tij, die volledige onafhankelijkheid
verlangt, als te extreem.
Beide partijen verklaren dat hun ge
bieden achteruitgezet worden bij de
rest van Engeland.
O
PAUSELIJKE ENCYCLIEK
Vandaag heeft de Paus 'n encycliek
uitgevaardigd, getiteld „in multiplici-
bus".
Dit document doet een hernieuwde
oproep om te bidden voor de vrede in
Paletlina. De Paus stelt voor, Jeruza
lem en de heilige plaatsen te interna
tionaliseren, zodat de heilige plaatsen
de godsdienstige plechtigheden en de
bedevaarten onder de bescherming
van het internationaal recht komen te
staan.
Onderhandelingen?
Van Republikeinse zijde wordt be
kend gemaakt dat van onderhandelin
gen met Nederland eerst sprake zal
kunnen zijn, wanneer aan de Repu
blikeinse voorwaardenvolledig is vol
daan. De Republikeinse regering is
niet bereid zich te onderwerpen of
te binden aan het ontwrp van een ol
andere partij.
Van Nederlandse zijde wordt ver
klaard, dat van onderhandelingen
slechts sprake kan zijn als de bt-
stapdschendingen van Republikeinse
zijde ophouden.
Zo draaien beide partijen in een
cirkeltje rond.
FRAUDE MET HUIDEN
D.t^r de politie ie Meppel, werden
decidirecjeur van een huidenhandel als
mede diens boekhouder en inkoper
aangehouden. Ongeveer 23.000 huiden
van koeien, geiten, kalveren en vaar
zen, die op verschillende plaatsen,
o.m. in de grond, verborgen waren,
werden in beslag genomen. Deze hui
den hadden een waarde van ongeveey
f 220.000
Ambtenaren van de CCD hebben
onderzoek ingesteld. Daarbij werd
vastgesteld, dat duizenden huiden van
oude productie buiten dc administra
tie werden gehouden, teneinde ze te
verkopen tegen prijzen, dié voor hui
den uit nieuwe productie zijn toege
staan. Indien deze pogingen geslaagd
waren, hadden deze partijen ruim
f 100.000 meer opgebracht dan was toe
gestaan.
DE HEER PHILIPPO
OVERLEDEN
Zondagavond is ook het laatsie
slachtoffer van de vliegtuigramp
bij Prestwich, de heer W. H.
Philippo uit Sassenheim over
leden.
FANNY NAAR AUSTRALIë?
De officiële uitnodiging van de zijde
van Australië voor Fanny en haa:
echtgenoot, Jan Blankers, is thans bij
de Kon. Nederlandse Athletiek Unie
binnengekomen. Hoewel de voorwaar
den aanvaardbaar zijn heeft Fanny
nog geen beslissing genomen, aange
zien zij en haar man verwacht hadden
dat ook een invitatie voor de beide
kinderen zou zijn gekomen. De vlieg
tocht voor twee personen wordt gega
randeerd, eventueel via Amerika te
rug.
Groot gevaar loert
De beide slachtoffers van de muni
tie ontploffing in de duinen bij IJmui
den zijn H. Visser uit IJmuiden en
Kramer uit Santpoort, jongens van
ongeveer 15 jaar oud. Zij waren met
hun vriend J. Hak, eveneens uit
IJmuiden, de duinen in getrokkken
en vonden er een verroeste handmor
tier. Ondanks de talrijke waarschu
wingen, welke bij herhaling door
d- autoriteiten zijn gegeven sleepten
de jongens hun „vondst" naar een
bunker en begonnen tot overmaat
v*n ramp onder het apparaat een
vuurtje te stoken. Een vermoedelijk
ie mortier achtergebleven granaat
of granaatrest is toen tot ontploffing
gekomen met het noodlottig gevolg.
De derde jongeman, J. Hak, is ge
spaard gebleven, vermoedelijk door
dat de bunkerwand hem heeft be
schermd. Hij werd, zoals thans is
gebleken, niet ernstig gewor.d. Hij
kreeg slechts een hoofdwonde en is
onmiddelijk na de ontploffing naar 'n
cafe in de nabijheid gehold, waar
men de politic heeft gewaarschuwd.
Hak is na verbonden te zijn door
de politie verhoord en daarna naar
zijn Woning gebracht.
MEVROUW ROOSEVELT OVER
BERLIJNSE VROUWEN
Mevrouw Eleanor Roosevelt heeft
voor een gehoor van twaalfhonderd
Duitse vrouwen te Stuttgart verklaard,
dat „het moedig standhouden" van de
vrouwen van Berlijn „de bewondering
van de vrijheidlievende volkeren der
wereld gewonnen" had. Mevrouw
Roosevelt sprak in het Duits
STUDENTEN VERVANGEN
JUBILERENDE ORGELMAN
Zaterdag was het 21 jaren geleden
dat de heer J. B. Teg°iaa'.- met zijn
draaiorgel zijn entree maakte in de
Delftse straten.
De orgelman bracht deze d.ig :n dc
huiselijke kring door. Maar het ver
sierde pierement liet zic'n mettemio
horenérï eerstejaars stucténten haal
den het geld op. Zij hadden succes,
want er werd flink geofferd.
De opbrengst werd 's avonds aan de
jubilerende orgelman overhandigd.
ILSE KOCH
Functionarissen van het Amerikaan
se leger hebben aan journalisten een
speciale voorstelling gegeven van offi
ciële films uit 1945, waaruit zou blij
ken, dat voor^Use Koch de weduwe
van de voormalige commandant van
Buchenwald, inderdaad voorwerpen
zijn gemaakt uit mensenhuiden.
Een woordvoerder van het leger zei
de, dat de film, waaruit de schuld van
Ilse Koch zou blijken, gebruikt was
bij het proces te Neurenberg
Piet van de Pol heeft gister de titel
voor groot-biljart libre veroverd in de
beslissende partij tegen Kees de Ruy-
ter. Onze nationale kampioen verbe
terde twee records van Sweering: alg.
gemiddelde van 42.79 op 47.12, hoogste
gemiddelde in één partij van 83.33 op
100.
Hier is de einduitslag:
1. v. d. Pol 6
Eerder dan we nadden ve. wacht,
klopt vrouw Zorg aan de deuren van
de tuinders. Nog kan wel niet wor
den gesproken van een noodtoestand,
maar in vergelijking met het vorig
jaar is het vet van de ketel. Toen gold
en de klachten zo goed als alleen de
gele kool, nu delen tal van producten
de misere.
Het kan niet anders, of deze toe
stand heeft reeds bepaalde gevolgen
op de arbeidsmarkt. In een berichtje
in onze krant kon men lezen, dat de
werkloosheid in Noord Holland in
tegenstelling, met alle andere provin
cies over de maand September was
gestegen. De bron waar uit wij dit
haalden, vermeldde er bij, dat de oor
zaak niet kon worden nagespoord.
Wij vragen ons af,, of ae oorzaag
niet gezocht moet worden in de min.
der gunstige uitkomsten in de tuin
bouw. Het moge zo zijn, dat bet nog
wel volop in het seizoen is en de ar
beid moet verricht worden, maar
evenzeer staat het vast, dat naarmate
de bedrijfsuitkomsten slechter wor
den, de tuinder minder arbeidskrach
ten vraagt en er zelf nog een schep
je opgooit.
Natuurlijk is nog niet te zeggen,
hoe het met de stapelproducten zal4
aflopen. Wellicht dat er een behoor
lijke afzet voor mogelijk is. Zo niet,
dan staat het voor ons vast, dat de
toestand onder de tuinders volgend
jaar reeds slecht zal zijn. Ondanks
de maatregelen die de regering heeft
genomen en waarvoor we erkentelijk
kunnen zijn.
Een ding komt uit deze opmerkin
gen naar voren: We kunnen niet bui
ten export. Hebben we voor onze tuin
bouwproducten geen buitenlandse af
nemers, dan is die tuinbouw ter dode
opgeschreven. De binnenlandse markt
te spoedig verzadigd. In dit ver
band helpen de maatreglen der rege
rin£ slechts op een punt. Ze weten
wellicht te voorkomen, dat de tuin
ders direct-tot *de bedelstaf vervallen,
ze geven geen oplossing vooi he-
vraagstuk van export.
Kunnen dat ook niet geven, omdai
de export afhankelijk is van te veel
factoren, waaraan Nederland niets
kan doen.
De groenten dus weer naar de mest
vaalt? Het is helaas al zo ver,
dat men ze zlfs als veevoeder
niet kan plaatsen. Daar ligt dan het
product van dagenlange arbeid! We
kunnen ons voorstellen, dat menigeen
verbitterd is over deze toestand. Te
meer omdat er elders in ons wereld
deel gebrek wordt geleden en men de
Nederlandse groente graag zou wil
len hebben.
Hier moeten alle krachten worden in
gespannen om tot een oplossing te
geraken. Regering en tuindersorgani
saties mogen geen middej onbeproefd
laten om afzet te zoeken voor het
Nederlandse product. Om het even
of deze kool gaat naar Engeland of
naar Duitsland, naar Rusland en naa~
Tsjecho Slowakije.
Wij zouden zelfs met nadruk willen
Vragen, of in Oostelijke richting we)
voldoende wordt gezocht-. Daar woont
ten slotte een millioenenbevuling, die
nog weinig groente eet-
v.Z.
268 47.12
2. Metz 5 175 26.54
3. De Ruyter 5 297 24.72
4. Teegelaar 4 152 22.45
5. Eichelsheim 3 216 20.64
6. Jacobs 2 219 21.71
7. Kruythof 2 271 18.58
8. Wevers 1 123 14.62
vermeld zijn: gew ..art-, hoogste serie
en alg. gemiddelde.
Mexico zorgde voor een
verrassing
Op het eerste gezicht schijnt het on-
waarshijnlijkste gebeurd te zijn
er "is overeenstemming te Parijs. Een
Mexicaanse resolutie vond algemene
bijval. „Oost" en „West" juichten
haar toe! Op het tweede gezicht is
men geneigd de vreugde aanzienlijk
te temperen. Staat er wat in die re
solutie? Er wordt geen enkel plan
aan de hand gedaan, hoe uit de moei
Jijkheden te komen!
Genialiteit en eenvoud plegen hand
in hand te gaan, Wat Mexico deed
was geniaaj en simpel. De eindeloze
reeks impasses waarvoor de UNO
zich in de loop van haar jonge leven
reeds geplaatst zag, kwam immers
in eerste aanleg voort uit het steeds
toenemend wantrouwen ten aanzien
van elkanders bedoelingen. Zo groot
werd dat wantrouwen, dat men de
indruk moest krijgen en ook algemeen
kreeg, dat in Parijs geen bondgenoten
zelfs geen partners met elkander over
leg plegen, maar toekomstige vijan
den zich bezig hielden met een woor
densteekspel dat alleen nog kon die
nen om tijd te winnen en de voorbe
reidingen voor de vreselijkste aller
oorlogen te camoufleren. Dat was de
sfeer wantrouwen en haat. Deze
haat. En plotseling komt Mexico en
legt zalf op de schrijnende wond. De
ze resolutie gaat terug tot het uit
gangspunt, dat reeds uit het oog ver
loren was. Zij wil klaarheid over de
intenties: zijn de grote mogendheden
van plan hun geschillen op vreed
zame wijze te regelen, of niet? Laat
even de geschillen zelf rusten; praten
we verder tot ze uit de weg geruimd
zijn of heeft praten geen enkele zin
meer? Het antwoord is een volmon
dig: wij gaan door, wij willen een i
vreedzame oplossing. Men kan de
schouders ophalen en zeggen, dat,
als élle woorden, ook deze goedkoop
zijn. Het is mogelijk. Maar, wil er
een oplossing komen, dan is het al
lereerst nodig een gunstiger sfeer te
scheppen. En de Mexicaanse resolutie
heeft een gevoel van opluchting ge
geven. Dit is het zeer belangrijke.
Want dit was alleen mogelijk doordat
de gedelegeerden uiteindelijk toch ge
loven aan de vredeswil van alle be
trokken partijen, resp. het verstand
dat een oorlog om practische redenen
verwerpt.
Er is bovendien goed nieuws over
de kwestieBerlijn. Juan Bramuglia
schijnt toch nog succes te gaan boe
ken. Het Russische antwoord op het
voorzichtig gestelde voorstel van de
zes neutralen zou niet onwelwillend
zijn. En de Westelijke mogendheden
zouden er hun fiat reeds aan gegeven
hebben. Een bijeenkomst van de gro-
te vier ligt dan in het verschiet.
Indien dit zo is, dan wordt de veel-
verkondigöe theorie dat Moskou, als
het er op aankomt, eieren voor zijn
geld kiest, wej bevestigd. Dat geeft
weer hoop voor de andere proble
men. In dit grote verband doet het er
minder toe, dat de UNO blijkbaar
neg steeds machteloos is om haar wil
aan de strijdende partijen in Palesti
na op te leggen. Het ziet er naar uit,
dat de Joden hard op weg zijn om een
„voldongen feit" te scheppen, waar de
Ver. Naties zich dan later wel bij
neer zullen moeten neerleggen.
Dat voldongen feit is o.m. het bezit
van de Negef de Arabieren krijgen
danig klop. Er ligt, historisch gezien,
ook nog iets billijks in. De laatsten
hebben de aanvankelijke beslissingen
van de UNO getorpedeerd. Ze hebben
geen reden meer om zich veronge
lijkt te voelen, nu hun vermeende
prooi sterker bleek dan het roofdier
zelf. De UNO moge uit deze geschie
denis een lesje leren!
AH.
onze kleine tovenaar
