Qe C
tttmaaitler
f Dr. W. Drees,
eeri groot burger vqjfiNederland
Lestoestel van vliegveld
Valkenburg bij Voorburg
verongelukt
--«HZONMBfflllll.
Tsjang Kaj Tsjek kondigt
oorlog „tot de
overwinning'' aan
Ede, rijk arbeidsveld voor
handige oplichters
SINTE MAARTEN
Zedelijkheid
5' JAARGANG N". 1378
DINSDAG 9 NOV. 1948
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Veraptw, redacteur. J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel K 2200 3971
Treffende plechtigheid te Rotterdam
Een groot Nederlander is gistermid
dag in Rotterdam op treffende wijze ge
ëerd: minister-president W. Drees is
thans minister-president Dr. W. Drees
door een ere-promotie aan de Neder
landse Economische Hogeschool. Voor
deze plechtigheid was buitengewoon
veel belangstelling, want ofschoon de
Prinsekerk meer dan duizend zitplaat
gen telt kon er slechts een derde deel
van het aantal gegadigden geborgen
worden. Vrijwel alle ministers, vele
vertegenwoordigers van buitenlandse
mogendheden en talloze autoriteiten
gaven van hun belangstelling blijk.
De promotor, Prof. de Vries, schetste het leven van de heer Drees die
zijn parlementaire arbeid begon als stenograaf van de Tweede Kamer als
een man, die als wethouder van sociale zaken in Den Haag begon de grote
gedachte ..van menslievendheid naar menselijkheid" tot uitdrukking te bren
gen in het practische werk en noemde hem tenslotte een groot burger van
Nederland.
Economische en sociale
politiek: nauw verbonden
In zijn rede na de uitreiking van de
doctorsbul zeide Dr. Drees, dat hij dit
ere_doctoraat op zeer hoge prijs stel
de. „Het voornemen daartoe was voor
mij een volkomen verrassing maar
toen de professoren Houwink en de
Vries mij daarvan mededeling kwa
men doen, heb ik niet verborgen, dat
het een zeer aangename verrassing
voor itiij was, des te groter, omdat de
reden ervoor voornamelijk berustte op
het sociale werk. dat ik verricht had
en omdat mijn economisch en sociaal
beleid ten zeerste hiermee verbonden
zijn geweest.
Dr. Drees bracht vervolgens dank
aan Prof. de Vries voor de wijze, waar
op hij deze erepromotie had willen
motiveren. „De belangstelling voor
economische en sociale politiek, zo
hauw verbonden met elkaar, is bij mij
tegelijk en heel jong al ontwaakt. Ik
heb niet het voorrecht gehad Hoge»
onderwijs te genieten, maar mijn aan_
zaking met de economie dateert al van
de school voor economisch onderwijs
te Amsterdam. Later was mijn leer
meester de Utrechtse hoogleraar R
Kuiper. Maar te Amsterdam was ik ai
getroffen door droeve woningtoestan
den, de grote tegenstelling tussen weel
de en ontbering, was ik ai bewogen
met het lot van de arme bevolking,
haar lage lonen en lange arbeidstij
den, en met het lot van de ouden van
dagen. Ik werd ook getroffen door de
opkomende arbeidsbeweging. Spoedig
was er door mij verband gelegd tussen
de economische wetenschap en de prac
tische vraag, hoe in het lot van de mas
sa verbetering te brengen, problemen
die wel te onderscheiden zijn, maar
niet te scheiden.
Ned. volk zeil moet kloof
der moeilijkheden
dempen
Nadat spr. er op had gewezen, dat
hoe zakelijk en abstract een econo
misch onderwerp ook moge schijnen,
het altijd de levende mens is, die de
achtergrond vormt en had gespro
ken over de arbeids rrede in ons land
(die een Engels deskundige „zonder
vergelijking" heeft genoemd) kwam
hij tot de economische moeilijkheden
van ons land. „Deze worden over het
algemeen niet ten volle begrepen. Bij
na elke bevolkingsgroep voelt aan de
moeilijkheden van zichzelf. Men
meent wel eens, dat men erin voor
zien kan door voor de ene groep na
de andere iets te doen. Men dient
echter het geheel centraal te zien.
De kloof, die wy hebben moeten
sluiten of door het offeren van gond
of door buitenlandse leningen waar
aan tenslotte eens een einde komt
wordt thans wel overbrugd door de
Marshallhulp, maar zal tenslotte door
het Ned. volk zelf moeten worden
gedempt.
„Ik moge dan eindigen", zo besloot
dr. Drees, „met de wens en de hoop
uit te spreken, dat zij die hier hun
vorming hebben ger.oten een ruime
bijdrage zullen leveren in de voorlich
ting van ons volk, het herstel van ons
geteisterd land, tof herwinning va\
onze economische krachten en tevens
tot het scheppen van zo gunstig en
zo rechtvaardig mogelijke sociale ver
houdingen".
Tegelijk met de heer Drees promo
veerde de heer Paul Reijkens, voor
zitter van het Unilever-concern te
Rotterdam, tot ere-docor in de econo
mische wetenschappen.
C.P.N.
bestuur vrijgesproken
Het Gerechtshof te Amsterdam be
vestigde gistermorgen het vonnis van
de rechtbank (vrijspraak) in de zaak
tegen de bestuursleden van de CPN
„De Waarheid'1, de. heren Koejemans.
Schalker, Wagenaar, van Santen, De
Groot, Brandenburg. Baruch, Reuter
en Teiwes.
Zij zouden zich schuldig hebben ge
maakt aan belediging van de regering
in een artikel in „De Waarheid"
De advocr.at-generaal had 14 dagen
geleden 1 week gevangenisstraf geëist.
Geen der beschuldigden was gister
morgen verschenen.
Zaak - Kerkhoven en Cc
toch in onderzoek
Van de zijde der justitie is medege
deeld, dat reeds enige tijd een ernstig
onderzoek wordt ingesteld naar de ban
delingen der firmanten van het Éffec-
tenkantoor Kerkhoven en Co. te Am
sterdam.
Tot op heden is nog niet gebleken
of er verduisteringen of andere on
regelmatigheden zijn gepleegd. Ac-
countans zijn bezig met 't controleren
van de boeken. Deze controle zal nog
geruime tijd in beslag nemen.
Een der firmanten wordt verdacht
van fraude op grote schaal. Het te
kort zou bijeen gebracht zijn door een
aantal banken, zodat er aanvankelijk
in de pers berichten, waarin werd ver
ondersteld, dat de Justitie buiten de
zaak zou blijven, zijn verschenen.
SINDS BEVRIJDING BIJNA 2000
EXECUTIES IN GRIEKENLAND
Griekenand heeft in antwoord op
een Amerikaans verzoek medegedeeld
dat 1.951 personen in de periode tus
sen de bevrijding in 1945 en 30 Sep
tember van dit jaar zijn geëxecuteerd
Van dit aantal- worden 233 aangeduid
als gewone misdadigers en vier als
Nazi-collaborateurs. De overigen wa
ren practisch allemaal aanhangers van
generaal Markos. Volgens de Griekse
regering zijn zij veroordeeld wegens
speciale misdaden en niet alleen als
gevangen genomen guerillastrijders.
GRIEKS PARLEMENTSLID DE
DUPE VAN VERZOENINGSPOGING
George Vorazanis (liberaal) is met
geweld uit het Griekse parlement ver
wijderd, omdat hij één '-sn de tien on
dertekenaren is van de boodschap aan
de voorzitter van de Algemene Verga
dering der V.N., Herbert Evatt, waarin
ad'hestie wordt betuigd met het Austra
lische voorstel in de politieke commis
sie inzake „verzoening" tussen de Bal
kanlanden.
Er klonken uitroepen als „verrader",
toen Vorazanis uit de kamer wera ver
wijderd.
Men verwacht dat de kamer Vorazanis
zijn mandaat zal ontnemen.
Een 34 jarige kantoorbediende van
de melkfabriek „Holland" is Zater
dagmorgen met f 21.500 op stap gegaan
De jongeman zou het geld naar de
bank brengen en tot nog toe vond men
geen spoor van hem en de centen.
VRIJ KOUD
Droog en meest licht bewolkt weer.
Zwakke tot matige wind tussen Noord
Oost en Noord, 1ater veranderlijkewind
Koude ochtend en overdag tempera
tuur oplopend tot enkele graden boven
het vriespunt.
Gistermiddag, enkele minuten na
half drie is een „Fireflytrainer" van
de Marine-luchtvaartdienst bij Voor
hout neergestort, een honderd meter
Vc.n de spoorlijn Haarlem Den Haag
De twee inzittenden waren op slag
dood. Het waren officier-vlieger 2e
klasse W. A. Limque en Luit. ter Zee
2e klasse W. L H. de Vries
Het instructievliegtuig, dat thuis hoor
de op het vliegveld Valkenburg, kwam
terecht op het omgeploegde land van
de bollenkweker Verschoor uit Sassen
heim, die er met de landax'beider
Preenen juist aan het werk was. De
heer Verschoor vertelde: „Preenen en
ik werkten op het land. Boven ons
vloog een geel vliegtuig en plotseling
hoorde ik een raar geluid, net alsof
de motor van het vliegtuig op hol ge
slagen was. Ik keek omhoog en zag 't
vliegtuig vlak boven me in een vrille
naar beneden' komen. Preenen! riep ik.
die komt op ons neer, lopen! Preenen
enkele sprongen weg van de plek. Een
vijf meter verder liet ik mij vallen,
juist toen het vliegtuig met een zware
slag op het land sloeg. We kregen
twee keer een grote golf zand over
ons heen. Het vliegtuig was precies
op de plaats neergekomen waar we
eerst gestaan hadden. Mijn schop lag
er onder. We gingen kijken, maar er
was niets meer aan te doen: de men
sen waren beiden dood".
Geestelijken, politie en medische hulp
waren spoedig aanwezig. Er kon ech
ter niet meer geholpen worden. Van
het vliegveld Valkenburg was de of
ficier Ditmar aanwezig. „Het toestel
is als een rijpe appel neergeploft", zei
hij. „Waarschijnlijk heeft de vlieger
nog geprobeerd zijn machine in hori
zontale lijn te rukken".
Het stoffelijk overschot van één van
de inzittenden kon spoedig geborgen
worden, doch om het andere stoffelijk
overschot te bergen, zal het toestel met
een metaalzaag doorgezaagd moeten
worden. In verand met de overal ver
spreide benzine is het werken met een
lasapparaat onmogelijk.
In de nacht van 5 op 6 November is
uit een school te Amsterdam een Sin-
te rklaascostuum met toebehoren ont
vreemd. De politie vraagt zich af of
de dief zich misschien een maand ver
gist heeft - wij zouden zeggen, dat hij
er tijdig bij was!
Een zeug van de landbouwer Ho
ving in Oosterhesselen wierp dezer da
gen 23 biggen, waarvan er nu nog 13
leven. In vijf worpen heeft de zeug
nu 76 biggen ter wereld gebracht. On
begrijpelijk dat er nog zo weinig
vlees is.
Geen vredesonderhandelinqen
Gister heerste onder de vijf millioen zielen tellende bevolking van
Sjanghai bijna een paniek, daar rijst practisch niet verkijgbaar was, zelfs
niet tegen de fantastische prijs van 900 gouden yoean per picoel. De prijs
van de rijst is de laatste 24 uur weer 400 gouden yoean gestegen. Grote
prijsverhogingen van alle andere artikelen, van industriële grondstoffen
tot lucifers, wordt eveneens gemeld.
De arbeiders verdienen gemiddeld 100 tot 150 gouen yoearr per maand
en hoewel kleine firma's reeds gratificaties hebben uitbetaald van 2 tot
3 maal het ioon (loonsverhouding is volgens de huidige bepalingen niet
toegestaan), blijven de lonen nog enige honderden procenten beneden de
prijzen.
Zeldzamer dan witte
raaf
Er is gister bekend gemaakt, dat 1
millioen picoel rijst (bijna 42.000 ton)
onderweg is naar Sjanghai Strenge
straffen zijn in het vooruitzicht ge
steld voor „rijstrebellen".
Tsjang Kai Tsjek heeft verklaard dat hij
zich voorbereidt op een langdurige
oorlog „om de communisten in China
voiledig van de baan te schuiven".
Naar zijn mening tsal dit 8 jaar du
ren. Enkele uren later zeide hij in 'n
tweede rede, dat de regering het on
wrikbaar besluit heeft genomen tegen
de communisten te strijden, totdat de
uiteindelijke overwinning is bereikt.
Tsjang Kai Tsjek noemde het ver
lies van Mandsjoerije ontmoedigend,
doch bracht naar voren, dat dit „de
regeirng onthief van een ontzaglijke
last op het gebied van militaire uit
gaven en het mogelijk maakte zich
het leger ten Zuiden van de grote
muur te concentreren".
Onderzoek naar gedrag
van Haagse agenten
De Bijzondere raad van cassatie te
Den Haag heeft bij een uitspraak in
een zaak tegen drie voormalige leden
va x de Haagse politie een nader onder
zdeh gelast om na te gaan, in hoever
re- door verdachten aangehaalde circu
laires van de secretarissen-generaal
van de departementen van Justitie en
Binnenlandse Zaken (tijdens de bezet
ting uitgegeven) authentiek zijn. In de
ze circulaires werd aan Ned. politie
ambtenaren bevolen zich te gedragen
naar de aanwijzingen van de Duitse
politie. Duitse bevelen moesten opge
volgd worden.
Verder verlangt de Raad te weten,
wat deze secretarissen-generaal gedaan
hebben om de strekking van bedoelde
circulaires te veranderen.
Ook zullen in het nieuwe onder
zoek de gedragingen van verschillen
de Haagse politiemensen en P.O.D.-
rechercheurs nader onderzocht wor
den. Bedoelde politieambtenaren zou
den tijdens de bezetting een groot
aantal arrestaties verricht hebben en
zij zijn thans in functie.
De jager Faessen uit Maas-
bree ontdekte tussen een
vlucht kraaien 'n exemplaar
dat zijn bijzondere aandacht
trok. Hij loste een schot en
wist de vogel te treffen: een
bruine kraai.
Het verenpak was mooi
bruin getekend, terwijl de
vleugels iets wit waren aan
gezet. Volgens vogelkenners
zou een bruine kraai nog
zeldzamer zijn dan de fa
meuze witte raaf.
In Den Haag zijn gistermiddag
weer 200 bleekneusjes uit Oostenrijk
gearriveerd. Menslievende Hagenaars
zullen zorgen, dat zij straks blozend
naar het land van Strauss zullen te
rugkeren.
Indien er toestemming wordt ver
leend zullen deze week honderd kin
deren van stakende Franse mijnwer
kers in ons land ondergebracht wor
de. Hoe men over deze actie van de
EVC ook denken mag laten we
beseffen, dat het gaat om de kinde
ren.
In Juni van dit jaar werd een fabri
kant uit Ede door een stelletje gladde
knapen opgelicht voor f 60.000.—
liefst! Men verkocht hem goudstaven,
die slechts zoveel met dit edele metaal
te maken hadden, dat ze er mischien
wel eens naast hadden gelegen. Om de
kleur te vergelijken b.v.
- Een telexbericht maakt nu melding
dat er nu waarempel al weer een goe
de burger van Ede in het valletje is
gelopen. Een paar Rotterdammers
smeerden hem met een handig praat
je een goudstaaf aan voor het luttele
bedrag van vijf en veertig honderd
Hollandse guldens. De koper een 27-
jarige eierverzamelaar moest om de
koop te kunnen doorzetten links en
rechts leningen sluiten....
Hü was blij met z'n „koopje"!
Toen hij echter een monster wilde trek
ken door enkele stukjes goud met een
beitel van dc staaf te verwijderen ge
schiedde het onheil. De eierenkoopman
hakte met een ferme klap de staaf bij
de eerste de beste poging in twee stuk
ken.... In haar naaktheid bleek de
staaf „goud" een ijzeren contra gewicht
Ontfutselde Thomas
de Amerikaanse
regering geld
en goederen?
HIJ WAS VOORZITTER VAN DE
COMMISSIE TEGEN
ON_ AMERIKAANSE ACTIVITEIT
Parnell Thomas (een republikein
van New Jersey) voorziüer van de
„commissie tegen on-Amerikaanse ac
tiviteit". heeft een aanklacht tegen zich
fioren uitspreken wegens frauduleuze
handelingen tegenover de regering.
De aanklacht spreekt van een po
ging om de Ver. Staten gelden en
goederen te ontfutselen. Drie beschuldi
gingen wegens onrechtmatige eisen wa
ren in de aanklacht vervat.
Thomas wordt beschuldigd van vier
endertig „openlijke overtredingen".
Tegelijk met hem aangeklaagd is zijn
secretaresse, Helen Campbell. Volgens
de aanklacht stonden mej. Campbell's
nicht Myra Midkiff en een dienstmeis
je van het huis Campbell, Arnette
Minor, 5 jaar op de betaalsrol en ont
vingen zij maandelijks cheques zonder
in werkelijkheid voor de regering werk
zaam te zijn.
De beschuldiging zegt verder, dat de
beide dames de cheques lieten innen
door mej. Campbell, die het geld op
haar eigen rekening stortte en het la
ter overmaakte aan Thomas.
Thomas is vorige week herkozen in
het huis van afgevaardigden, doch
rechtskundigen zeggen, dat indien het
bewijs geleverd wordt Thomas maxi
maal twee en dertig jaar gevangenis
straf of veertigduizend dollar boete of
beide kan oplopen.
van een raam met een loden omhul
sel, dat men in een goudbad gedom
peld had. Van schrik verstopte de Ede
naar z'n schat in de grond en eerst
toen hij het geleende geld niet betalen
kon kwam hij bij de politie met z'n
verhaal op de proppen. Nu zuchten
reeds drie nobele Rotterdammers in
de cel maar uit niets is gebleken, dat
deze zwendel iets te maken heeft met
de vorige. De gladde vogels hadden
alleen (misschien) aan de hand van de
krantenberichten begrepen, dat er in
Ede goedgelovige Heden wonen!
Donderdagavond is de avond voor de jeugd er weer. Duizenden
kinderen zullen met hun lichtjes langs de straten trekken in dorpen
en steden. Het wordt een feestelijk gezicht en er zijn soms pracht
werkstukken bij de lantaarns.
Uitgeholde penen, fraai versierd, fijn uitgesneden lantaarns, fantas
tische lampions: de een nog mooier dan de ander.
Om de kinderen aan te moedigen een zo fraai mogelijke „keuvel" te
maken, hebben we besloten dat door een jury ten onze kantore zal
worden uitgemaakt wie de mooiste peen, lampion of lantaarn zal hebben.
Dus kinderen: om zes uur precies verzamelen voor bet bureau van
onze krant:
VRIJE ALKMAARDER RIDDERSTRAAT HOEK OUDEGRACHT
Voor de mooiste objecten stellen we een prijs beschikbaar en wel
twee mooie boeken, die meteen kunnen worden meegenomen.
De directie»
Volgens het voorlopig verslag van
de beschouwingen over de begroting
van Binnenlandse zaken, maken
„vele leden" van de Tweede Kamer
zich druk over de zedelijkheid of on,
zedelijkheid, wellicht zeifs zedeloos
heid, die ons volk zou edreigen. Zij
verwachten van het departement maat
regelen tegen een te ver gaande ont
kleding bü sport en bad, bij vacantie*
gangers en fietsers.
Het is goed, als volkvertegenwoordi
gers zich zorgen maken over do *jüede
zeden van hun volk. Men zou zich er
dan ook over kunnen verheugen, als
de zaak niet een bijsmaakje had. D#
terminologie, waarin het voorlopig ver
slag is gegoten, is van die aard, dat
gesuggereerd wordt, dat de onzedelijk
beid toeneemt naarmate het aantal
kleren afneemt.
Indien dit zo was, zou er een pro
baat middel zijn om ons volk voor on
zedelijkheid te behoeden. Van top tot
teen in het zwart, de knoopjes dicht
tot boven de kin en de mouwen liefst
gesluierd.
Zó is het echter niet. En daarom ma
ken we bezwaar tegen het koppelen
van verwildering van zeden aan het
dragen van een „luchtige kledij" Hier
wordt aanloopje genomen om straks
met goed succes een offensief te kun
nen inzetten tegen zwembaden en sport
gelegenheden.
We kunnen ons voorstellen, dat men
bepaalde principiële bezwaren heeft
tegen een luchtige kleding. Er word»
op dit punt wel eens overdreven. Wie
echter deze kleding wil koppelen aan
zedelijkheid en zou willen vast' n
aan de bewering, dat ze een geveat
vormen voor de goede zeden is er
vlak naast.
We protesteren tegen deze voorstel
ling ten sterkste. Het is niet zo. dat
een deel van de Nederlandse jeugd
dat moderner denkt dan de rechtzinni
gen, van een minder zedelijk gehalte
zou zijn.
Zelfs een tot de kin dichtgeknoopte
japon of een hoge boord behoeden
daar niet voor.
Wij durven zelfs nog verder
gaan en beweren, dat in alle ge
zamenlijke zwembaden van Ne
derland, met hun zon en licht,
met hun in het water dartelende
zwemmers en zwemsters minder
gevaar zal schuilen voor zede
loosheid dan in een tiental bQ«
renkermissen, waar ec, .iacK
lanj door personen van beider
lei kunne gebruik van sterke
drank wordt gemaakt, waardoor
juist de sfeer voor misdaad en
Zedeloosheid wordt geschapen.
Deze dingen zijn Wellicht niet pret
tig om te horen. Wij gevoelen echter
behoefte om ze aan de orde te stellen
omdat de bewoordingen van het voor
lopig verslag ons doen vermoeden, dat
er van bepaalde zijde binnenkort aan
vallen te verwachten zullen zijn op de
gelegenheden en de manier waarop
een belangrijk deel van ons volk zijn
vrije tijd doorbrengt. Het zal ons een
vreugde zijn mede te werken aan de
verhoging van het zedelijk bewustzijn
van ons volk. We laten ons daarbij
echter niet leiden door de idee, dat
de zedelijkheid in het zwart gekleed
zou gaan
VZ.
onxe kleine tovenaar
