Ikmaardei
N.-HOLLANDSE
PERS 1945
5' JAARGANG N°. 1393
VRIJDAG 26 NOV. 1948
Green onderhandelinhen buiten
C.v.G.D. om
Europa's grootste
droogdok werd
opgeblazen
Communisten naderen Peiping
en Tientsin op 30 k.m.
Bloemendaalse agent pleegde
liefst 29 inbraken
Scholieren demonstreerden Spaans riet
op zitvlak van fabrikant...
Distributie
Uiigav® Stichting „D® Vrij® Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week 1.23 per
maand ƒ3.65 p. kwart, btf vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm- familieberich.
ten 18 et Bij contract aanzienlijke korting.
Veiantw. redaeteun J. T. Zoonen Buieau, fiiddenbaat hoek Oudegracht Tel. K 2100 3971
Moh. Natsir bevestigt nu
De Republikeinse minister van voor
lichting, Moh. Natsir, heeft volgens
Antara in een verklaring tegenover
de pers er de nad.uk op gelegd, dat
men de Commissie voor Goede Dien
sten ten enenmale niet kan voorbij
gaan bij bet uitwerken van enige over
eenkomst tussen Nederland en de Re
publiek, daar in de afgelopen twee
jaar duidelijk is gebleken, dat slechts
van een overeenkomst, waarvan de
uitvoering door een derde partij ver
zekerd wordt, een blijvende oplossing
kan worden gehoopt,
ivp apJuera-iaA jjsibn
het voornaamste vraagstuk niet een
overeenkomst op zichzelf betreft, doch
de basis van vertrouwen het vertrou
wen, dat twee partijen In elkander
hebben bij het uitvoeren van een over
eenkomst. „En het is Juist dit vertrou
wen, dat in Juli 1947 volkomen werd
vernietigd en nooit meer geheel her
steld is. Indien de Nederlanders dit
alles weer goed wensen fe maken,
dienen zij eerst een zekere groep in
eigen kring te elimineren", aldus Nat
sir.
Volgens hem kan slechts een defini
tieve oplossing worden bereikt door
actieve tussenkomst van de Commis
sie voor Goede Diensten, zowel hij
het formuleren van een bindende over
«en komst als bij de uitvoering daar
van. zo meldt Antara.
GELIJKGERECHTIGD
DEELSTATEN
De correspondent van ..Merdeka''
te Djokja had een onderhoud met
Moh. Natsir, .waarin deze zeide, dat
de deelstaten zeker zullen begrijpen
„dat de Republiek geen aanspraak
maakt op een hogere positie dan zij
zelf zullen verkrijgen, want het doel
van de strijd is niet, om vrijheid en
«onverehriteit te verkriigen voor de
Roozenhurg blijft winnen
De uitslagen van de 13e ronde van
het tournooi om het wereldkampioen
schap zijn:
Roozenburg—Demesmaecker 2—0
Vorpoest—Rostan 20
Post—Perot 20
Van der Staay—Keiler 0—2
C^-'hemChiland 20
De stand luidt na de 13e ronde:
1 Roozenburg 22 p, 2 Keiler 18 p., 3
V"»*DOest 16.. 4 ixhestem 15.. 5 Post 14
6 Chiland 12, 7 Van der Staay 11., ft
Perot 10., 9 Laros 9., 10 Deme-maecker
2., 11 Rostan 1.
NIEUWE BONNEN VOOR
WERKKLEDING A A NGEWEZEN
De bonnen voor Werkkleding H9 en
L9 zijn tot nader order geldig voor het
kopen van Werkkleding. Op de bonnen
H9 kan men kopen: een overall of een
Werkpak van drill, keper of satijn, een
lange stofjas, een lange witte jas. een
laboratoriumjas of een mouwschort.
©p de bonnen L9 eer. werkbroek of
Werkjasje van keper, drill, satijn,
bverteen, Engels leer. Manchester of
pilow. een korte witte jas, een koks-
hu i-: of een korte stofjas.
De bonnen H10 t/m H 12 en L10
t/m L 12 zijn nog niet geldig De bon-
Dep Hl t/m H8 en LI t/m L8 en de
ïartsoenbonnen FC en FD blijven voor
lopig geldig.
ZWITSERS ELFTAL VOOR
HIGHBURY SAMENGESTELD
Het Zwitserse elftal voor de wed
strijd tegen Engeland op 1 Dec. a.s.
te Londen is als volgt samengesteld:
doel: Corrodi, achter: Gyger en Stef-
fen, midden: Lusenti, Eggimann en
Bocquet, voor: Bickei, Amado, Tamini
Friedlaender en Fatton.
Corodi, Lusenti en Friedlaender be
hoorden niet tot de ploeg die verleden
Jaar te Zürieh met 10 van Engeland
won. De enige nederlaag welke Enge
land na de oorlog heeft geleden.
GELDIG TOT VRIJDAGAVOND
DROOG EN VRIJ KOUD
Vrij koud en droog weer. Weinig be
IWolking. Zwakke wind tussen Zuid-
Oost en Zuid West Temperatuur over
dag enkele graden boven het vriespunt
V Nachts lichte 'vorst.
Republiek alleen, doch de volmaakte
vrijheid voor geheel Indonesië, zoals
bet staat geschreven in de proclamatie
van de onafhankelijkheid. De deelsta
ten moeten gelijk staan met de Repu
bliek", aldus Natsir. Tenslotte ver
klaarde hij dat de voorstelling, alsof
minister Stikker meer concessies heeft
gedaan aan de Repubiek dan aan de
federalisten „een voorzichtige manier
van opruien is en een poging om twee
dracht te zaaien, opdat de federalisten
jaloers zullen worden öp de Republi
keinen". (Het is mogelijk, dat het
woord „voorzichtige'' berust op een
seinfout en dat bet moet zijn: „door
zichtige" Red.)
HAVENSTAKING IN VER. STATEN
OPGEHEVEN
Gi-t«f is de op 10 Nov. in de havens
van de Amerikaanse Oostkust begon
nen staking opgeheven. Reders en ha
venarbeiders, die een geschil hadden
over een ioonovereenkomst, hebben
overeenstemming bereikt. De haven
arbeiders krijgen nu 13 dollarcent
loonsverhoging met terugwerkende
kracht vanaf 21 Angnstus.
Meer dan 200 schepen waren door
de staking opgehouden, waardoor
New Yorkse scheepvaartbedrijven per
dag 1.2 millioen dollar schade leden.
Kolommen water spoten 75 meter
hoog de lucLt in, toen Britse scheeps
bouwkundige ingenieurs gister begon
nen met het opblazen van het 80.000
ton wegende droogdok te Wilhelmsha
ven, het grootste van Europa. Om de
zeven minuten bad een ontploffing
plaats.
Bij de eerste ontploffing trilde de
toren van het gemeentehuis op bijna
4 km afstand op zijn grondvesten, als
had er een aardbeving plaats. Geen
enkel huis stortte echter in Tevoren
hadden 12.000 personen, sommigen met
huisraad en huishoudelijke artikelen,
hun woning verlaten. De Britse mili
taire gouverneur had op hét laatste
ogenblik een verzoek van de gemeente
lijke autoriteiten om het opblazen geen
doorgang te laten vinden van de
hand gewezen.
De lading werd door ingenieurs tot
ontploffing gebracht ln schuilkelders
op bijna twee km. afstand. Later werd
geconstateerd, dat na de eerste 13 ont
ploffingen de gehele bodem van het
dok vernietigd was Vandaag denkt
men met 22 ontploffingen de zijkanten
te slopen.
ZEEPOST VOOR OOST EN WEST
Op 5DeC. a.s vertrekt de Willem
Ruys" van Rotterdam naar Indonesië
o-p 7 December de „Breda" naar de
'T-d. Anrillen. M~t brid- schenen k°r
rr.a-<*-cr-,.AW: ni'»erlijk
posten voor de „Willem Ruys* op 1
December en voor de „Breda" op 4
December.
Vooruitgeschoven colonnes van het door communisten geleide leger vech
ten op 30 km. afstand van Peiping en op 40 km. van Tientsin, de twee
sleutelsteden in Noord-China.
De regering heeft alle schepen in Tientsin en Tangkoe opgevorderd voor
de evacuatie van troepen en militaire goederen uit de pas van Sjanhai-
kwam in de Grote Muur en uit Tsjinwangtao, 240 km. verder Noordwaarts
Deze beide centra zijn reeds enkele weken aan de landzijde ingesloten
door de communistische legers, die thans Sjengfang, op 40 km. van Tient
sin. hebben veroverd.
Woensdag werd Westkapelle op Walcheren 'n begin gesmaakt met de beplan
ting van de door de inundatie ontstane kreek, welke plechtigheid werd bijge
woond door II. K. H. Prinses Wilhelm ina. In versierde huifkarren begaf het
gezelschap zich naar de kreék.' waar bomen werden geplant voor het Wil-
hefmina-bos en Roval Marines-bos
Naar gemeld wordt, is door de rege
ring de laatste 40 uur een zeer druk
gebruik gemaakt van de strategische
spoorweg Peiging-Tientsin. Te Pei
ping gestationneerde vliegtuigen van
de regering hebben gister communis
tische strijdkrachten gebombardeerd
in het Oostelijk deel van de provincie
Hopei. In het Zu'den zcuden de com
munistische generaals Tsjen en Lin
voorbereidingen treffen voor een
nieuw groot offensief tegen Pengkoe.
Bijna 30 verslaggevers zijn per vlieg
tuig uit Nanking naar Hsoetsjou vér-
trokken om op ui'nodiging van de re
gering een bezoek te brengen aan
het centrale front.
LUCHTBASIS VERPLAATST
De zware uitrusting en het perso
neel van de voorzieningsbasis der Chi
nese luchtmacht zijn van Peking naar
Formosa en Tsingtao overgebracht.
De medische ve.zorging van de
plattelandsbevolking in Hongarije liet
voor de oorlog alles te wensen over.
Er worden thans maatregelen genomen
om ook in de verst afgelegen streken
de nodige controle op de gezondheids
toestand van de boeren uit te oefenen
In Ury krijgt de 100-jarige Istvan Ke-
menetzky voor de eerste maal in zijn
leven bezoek van de dokter, die hier
bezig is zijn bloeddruk te meten.
Deze laatste stad wordt daardoor de
voornaamste voorzieningsbasis van
Noord-China en is de meest practi-
sche en de veiligste door haar ligging
aan zee en de aanwezigheid van de
Amerikaanse marine.
Met gevonden sleutels
Half October kwam de leiding van
het Bloemendaalse politiecorps tot de
verrassende ontdekking, dat een inbre
ker, die gedurende een half jaar een
ware terreur in dé villawijken had uit
geoefend en de politie steeds te slim
af was geweest, niemand anders was
dan een lid van het politiecorps, de
24 jarige' agent A. L S., die tijdens zijn
na.chtelijke diensturen met valse sleu
tels en door het indrukken van ruiten
la de woningen binnendrong. De agent
liep in een val, die zijn chefs voor
hem opstelden en legde een volledige
bekentenis af.
Daarbij kwam vast te staan, dat 2ïjn
Verloofde zich aan heling had schuldig
gemaakt. Een groot deel van de gesto
len »n-d^ren kon worden achterhaald
Tijdens de rechtszitting bleek dat S.
•ziin sleutels „viste" uit een bak op het
politiebureau, waarin gevonden sleutel
gedeponeerd werden.
In to»aal pleegde S. 29 inbraken, plus
één, de laatste.
Verdachte gaf als motief op, dat hij
trouwplannen had en bovendien in de
schulden stak. S 20U volgens getui
gen een goede rol in de bezettingstijd
hebben gespeeld en véél gevaarlijk
werk hebben opgeknapt. Volgens zijn
mme"*0"- wa« h?i p^n ho'-onwhoi-
WORDT ALGEM. HAVENSTAKING
IN FRANKRIJK AFGELAST?
De dreigende algemene havensta
king in Frankrijk, kan wellicht ver
meden wórden, zo meldt Reuter, doo-
een overeenkomst, die Donderdag be
reikt is tussen vertegenwoordigers van
havenarbeidersfcond, waarin de commu
nisten zeer sterk vertegenwoordigd zijn
en de regering. Op de meeste punten
scbünt mon het eens te zijn.
BINNEN EEN UUR VAN
AMSTERDAM NAAR PARIJS
Een „Convair-iiner", eeq d-r nieuwe
twee-motorige verkeersvliegtuigen van
de KLM. ve tigde gister op het traject
Amsterdam-Parijs een nieuw record,
door deze afstand af te leggen in acht
en vijftig minuten. Dit is ruim drie
kwartier sneller dan men gewoonlijk
met andere vliegtuigen voor deze af
stand nodig heeft.
De president van het Britse nationa
le genootschap tegen de afschaffing
van lichamelijke straffert op school,
de heer Wildman, die tevens fabrikant
van Spaanse rietjes is, heeft op invita
tie van de directeur van een school
te Stafford, waar lichamelijke afstraf
fing niet meer bestaat, een lezing ge
houden over het nut van lijfstraffen.
De heer Wildman had een bundel
van 20 stokken uit zijn fabriek mee
genomen en verluchtte zijn lezing mét
het tonen van de verschillende typen.
„De meest redelijke straf', aldus was
zijn mening, „is zes flinke klappen".
Op dat moment stonden de leerlingen
op, de heer Wildman werd beetge
pakt en op de grond vastgebonden.
Een van de leerlingen zocht de bes
te stok uit en gaf de heer Wilman ze
ven flinke slagen op zijn achterwerk.
Persfotografen, die aanwezig waren,
renden toe om het tafereel op te nemen
Na afloop verklaarde de heer Wildman
dat hij met zijn advocaat te Londen
over het geval zou spreken. Te Staf
ford diende hij een klacht bij het poli
tiebureau in.
Gister zijn in de VS. massa's kal
koenen opgepeuzeld want de Amerika
nen vierden Thankgivings Day. En kal
koen is het traditionele eten op die dag.
Waar men mee omgaat wordt men
mee besmet. Zo is het ook met rechter
Moore uit Atlanta (V.S.), een specia
list op het gebied van echtscl.eidings
zaken Nu wil hij zelf scheiden, want
zijn vrouw geeft tweemaal zoveel uit
alg rechter Moore verdient.
Nog een scheiding: Mevr. Pfeiffer
uit een plaatsje in Texas kreeg haar
eis toegewezen, toen zij aanvoerde dat
haar dove echtgenoot bij ruzie's steeds
zijn gehoor-apparaat uitschakelde!
In Spanje is het ook niet best met
de electrische stroom. Op 3 werkdagen
van 8 tot 18 uur waren de centrales
uitgeschakeld, op de overige 3 dagen
is dit nu ook her geval geworden van
14 tot 18.30 uur. Particulieren moeten
hun verbruik met de helft beperken.
Gisteravond is de Chr. Ger. predi
kant Ds H. Velema te 's Gravenzande
tijdens een dienst op de kansel door
een hartaanval overleden.
Oosterwjjk vlagde: de N. Brabantse
stad kreeg gister de 20 000e inwoner.
In Vlissingen zullen in de nieuwe
wijken geen voortuintjes voorkomen.
Er komt een open stook, die de bewo
ners gezamenlijk moeten onderhouden.
Achter de huizen zullen gemeenschap
Pelijke boomgaarden worden aangelegd
„Ome Joop" uit de Jordaan, een
bekende figuur, hoorde 3 jaar tegen
zich eisen. Vorig jaar September had
Ome Joop met een aantal kornuiten
pogingen gedaan een zwarthandelaar
te ontzetten, waarbij hij van plan
scheen te zijn een agent in onfris grach
tenwaier te deponerenIn eerste
ir.s an'le had Ome Joop 4 jaar gekre
gen wegens een poging tot doodslag.
schijnend man, die welwillend en vrien
delijk was.
Vijf jaren gevangenisstraf wegens
diefstal,meermalen gepleegd onder
bezwarende omstandigheden, luidde
de eis. Tegen de verloofde werd vier
maanden geëist wegens heling, waar
van de officier de opzet bewezen acht
te.
„Ruys" miste passagier
Bij aankomst van de „Willem Ruys"
te Southampton werd een der passa
giers vermist, nJ. de Wed Johann uit
Ambon, die met haar zoon en dochter
onderweg was naar Den Haag en aan
boord in het. hospitaal verpleegd werd
Onmiddellijk Werd een onderzoek inge
steld, maar men heeft de vrouw niet
kunnen vinden. Aangezien een der pa
trijspoorten open stond, wordt vermoed
dat zij naar buiten heeft willen klim
men, in zee is gevallen en verdron
De politie heeft een, onderzoek inge
steld, maar acht misdrijf buitengeslo
ten.
Gistermorgen in alle Vroegte is de
..Willem Ruys" in Rotterdam terugge
kterd. Onder de velen die het schio
stonden op te wachten bevond zich dr
van Mook, wiens bagage zich op het
«chip bevond.
Temster kalmeerde wilde
leeuw op straat
Een jong meisje, Ray Walker ge
naamd, heeft de hoofdstraat van Oost
Londen in Zuid Afrika bevrijd van
een losgebroken woedende leeuw, on
danks de zware verwondingen, die het
beest haar had toegebracht.
Tijdens een circusparade schrok een
driejarige leeuw, waarop hij door de
temster aan een lantaarnpaal gebon
den werd. Het opgewonden dier bleef
in het rond rennen tot de ketting waar
aan hij lag geheel om de paal ge
draaid was: Vast tegen de paal aange
klemd raakte de leeuw steeds meer
van streek en viel de jonge temster
met bek en klauwen aan.
Toen drie mannen er in slaagden het
hevig bloedende meisje te bevrijden,
rukte de leeuw zich los. Ondanks haar
ernstig bloedverlies en zware verwon
dingen greep Ray de leeuw opnieuw
en kalmeerde hem. waarop zij met het
dief in een taxi naar het circus terug
reed.
—O
Eyskens niet geslaagd?
Gaston Eyskens, de Belgische kabi
netsformateur, verklaarde gisteravond
tegenover de journalisten: „Ik heb
rapport uitgebracht bij de prins-regent
en wacht thans op diens beslissing".
Eyskens weigerde verder commen
taar over het verloop der onderhan
delingen, welke de gehele dag heb
ben geduurd, te geven. Politieke waar
nemers zijn van oordeel, dat Eyskens
er niet in geslaagd is een nieuw ka
binet te vormen en dat hij de prins
regent verzocht heeft hem van deze
taak te ontslaan. Reuter meldt echter,
dat Eyskens vandaag zijn pogingen
voortzet.
O
De bekende letter K van de telefoon
toestellen 2al geleidelijk verdwijnen.
Ook in de telefoongidsen zal, evenals
op de toestellen, de K een 0 (nul)
worden
We willen het ditmaal niet hebben
over de distributie van levensmidde
len. We hebben een andere distributie
op het oog, waarmee iets aan de hand
is. We bedoelen de radiodistributie.
Zoals men "zich misschien herinnert
zijn de bestaande radiodistriburienettén
gedurende de bezettingstijd door de
Staat overgenomen. Na de bevrijding
heeft Minister Vog een wetsontwerp
ingediend, waarbij de overname defi
nitief geregeld werd, alsmede de scha
deloosstelling. Het wetsontwerp heeft 't
nooit tot het parlement kunnen bren
gen tijdens het bewind van de heer
Vos en deze is inmiddels verdwenen
Nu heeft Minister Spitzen in de
Tweede Kamer, waar het wetsontwerp
eindelijk in behandeling zou komen,
spitsroeden moeten lopen. De Kamer
toonde zich namelijk in meerderheid
onwillig om het wetsontwerp (dat de
zaak tot een einde 2ou brengen) te aan
vaarden en de oppositie was zó groot,
dat de Minister het wetsontwerp terug
n-m.
Het is ons nog niet recht duidelijk,
wat de consequenties van dit terughe
men zullen zijn Blijft de toestand zo
als ze is, dan wordt er dus niets ge
regeld. Of moeten we aannemen, dat
de mogelijkheid bestaat, dat de geno
men maatregel ter zijner tijd geheel
ongedaan zal worden gemaakt? Dit is
bijna niet aan te nemen. Er zouden
grote moeilijkheden uit ontstaan
Belangrijker is echter de duidelijk
gebleken tegenzin bij 'n groot deel der
Kamer tegen deze vorm van overheid»
bedrijf. Een tegenzin, die wij ons niet
kunnen verklaren en die naar onze
mening er op wijst.- dat er een reactio-
naire wind opsteekt.
Indien er toch een bedrijf is, dat
zich bij uitstek leent om door de Staat
te worden uitgevoerd, is het wel dat
der Radiodistributie. Er behoeft geen
omvangrijk apparaat voor te worden
ongebouwd. Het S'aat«bedriif d-r DO<te
rijen kan met geringe möeité het ge
hele bedrijf beheren en we hebben van
PTT wel zoveel gezien, dat we er ten
volle van overtuigd kunnen zijn. dat
na verloop van enkele jaren in Neder
land een radiodistributienet zou ziin ge
sticht, waar wij trots op zullen kun
nen zijn.
Wij begrijpen dit streven nie* Wil
men de kant weer op. dat alles in partl
culiere handen komt? Heeft het Darti-
culier initiatief zulke fraaie r-sn'^'en
opgeleverd? Zeker, er zijn prach*!"- be
drijven aan te wijzen, waar we alle res
Peet voor hebben. Het doel van die be
drijven is echter nooit anders dan het
maken van winst. Zo zal het óók zijn
met de radiodistriutie.-wanneer die vol
ledig in handen van parjiculeren mocht
komen.
En daar zijn we juist bevreesd voor.
Zo goed als de radiouitzendingen een
deel van het culturele leven van ons
volk beheersen (en geen object van
winst mogen uitmaken) even zo zeer
mag de verspreiding van deze program
ma's door middel van een distributie
net heé voorwerp zijn van een parti
culier streven naar winst. Hier zal de
winst, het particulier bezit op de achter
grond moeten worden gesteld Alle gel
den zullen moeten worden besteed aan
de distributie, opdat de minst draag-
krachtigen de best mogelijke ontvangst
wordt verzekerd.
vZ.
onze kleine tovenaar