OM EERLIJK TE ZIJN... Gifhandel in kinderen: Realistisch werk Frank Sinatra en José Iturbi in Anchors Aweigh Sint wist zich geen De Halter 50 jaar DEZE WEEK IN ALKMAAR... Op de bank bij t Apenhuis de Alkmaarse Hout in SINTERKLAAS IN ALKMAAR Open brief van Sinterklaas aan de mensen WAARDE MENSEN, Om eerlgk te zijn: Ik voel er dit Jaar niet veel voor de stoute kinde ren te beknorren. Het liefst zou ik de gard aan de wilgen hangen en de zak zou ik met genoegen cadeau doen aan een schillenboer of een lor- renkoopman. „Ja, maarer zyn toch nog ge noeg ondeugende kinderen", hoor ik een aantal ouders protesteren. Ach ja. ik weet wel, dat Jantje dikwijls uit de suikerpot snoept, Marietje nog steeds in bed plast en Kootje het le ven van zyn moeder verzuurd. Maar zijn deze kinderen soms het grootste kv.aad in deze wereld? Neen, ik heb dit jaar uitsluitend vo.wassenen in m\jn kladboekje staan. Hun ondeugden zyn heel wat ernstiger dan die van de Jantjes en marietjes. Ik vrees alleen, dat de zak veel te klein zal blijkenEn wat zou ik met die lieden moeten beginnen? Voor pepernoten is hun vlees te taai en hun huid is meestal eer olifantshu'd. ..Demp er het IJsselmeer mee", zei Nog slechts enkele maanden en de turnvereniging „De Halter" zal 50 jaar bestaan Het zal een feest wor den natuurlijk zal het een feest worden, want wie van de oudere turnliefhebbers herinnert zich niet meer het veertig-jarig bestaan, dat op Februari 1939 gevierd werd? ...\og even" schreef men toi slot van een vierslag dezer feestelijkheden „Nog even eri het gouden jubileum komt in het zicht Er moest eau hele oorlog tussen komen, vóór men een nieuw kroon jaar zou kunnen voegen bij glorie rijke bladzijden van het vetenigings- goschiedenisboek. Vlak voor de viering van hei veertigjarig jubileum had men immers de ee.s.e grote revue, die twee oyzonder geslaagde opvoeringen beleefde, gebracht, de revue „De vlag in top". In Langendyk en Noord- Se narwoude werden deze revue' reeds gehouden en was net een won det. dat, toen de directeur uit die dorpen, K. Boot, de leiding van ..De Halter" op zich nam, hg de-gelijke uitvoeringen ook aan zijn Alkmaarse pupillen beloofde? Het werden „zeld zame avondenen „bijzondere suc cessen", deze revue's, en „De Ha'.ter" heeft er aog een heel aantal gehcu den na die eerste. Daar was bijvoor beeld in Mei 1942 de non-stop-revue „Wij zrjn present" en in Februari '44 „Dat moet je gaan zien" Maar de mooiste voor dc Halter-mensen zal toch vel die eeiste revue na de be vnjding geweest zyn in 1940 „Dc Haiter-parade". En daarnaast, in "de vyftig lange ja. en van haar bestaan: de honuerden uitvoeringen, met de prijzen, die de „ups" en met natuurlijk óók de teleurstellingen, die de „downs" vormdenVoor ons, Alkmaarders, waren dc bekendste en meest ver trouwde wedstrijden toch wel die in de Korenbeurs en dan herinnert men zich nog duidelijk de 14de Juni '43. toen er by de Korenbeurs-wedstryden drieduizend, bezoekers aanwezig wa ren. Het is natuurlijk maar een zeer su- miare indruk, die wy U in dit be stek van het vele werk dezer vereni ging kunnen geven en wy hopen er binnenkort dan ook uitvoeriger op terug te komen. Maar één ding, dat ons allen nog zeer vers in het ge- heugen ligt, willen wy hier nog ver melden. Het was:n October 1947, dat de heer K. Boot aan één onzer redacteu ren verklaarde, zeer optimistisch ge stemd te zyn over de kansen van een aantal zyner pupillen in verband met de uitzending naar de Olympi sche Spelen te Londen in 1948. Dat zei Boot, de man. die zelve in 1928 aan de Olymp'sche Spelen te Ara sterdam had deelgenomen. En hy mocht het genoegen smaken, drie van zijn vrouweiyke leerlingen te zien gaan: Clara Post, Co Tonneman en Rie van Geenen Zij werden num mer vyf van hun Olympische afde ling. Het was verre van een slechte prestatie, maarhet was ook de beste niet, en dat zal een van de vele redenen zijn, waarom „De Hal ter" nog steeds zo verwoed aan het trainen is. Wat er gedaan wordt? U zult het merken by het gouden jubileum. Piet. Deze oplossing vond ik te on- narteiyk. Ik geloof altyd nog in een doeltreffende reclassering U zult inmiddels wel gemerkt heb ben. dat myn vingers jeuken. En wie ik dan wel op het oog heb? Nu, bijvoorbeeld die heren in de Veiligheidsraad. Mooie naam hebben hun dat gevaarlyke speelgoed af en gaf ze allemaal een echt waterpi stool. Daarmee mogen ze elkaar naar hartelust nat spuiten Dat koelt nog af ook. ze voor die „onbewaakte overweg" uitgekozen. Ik heb meer de indruk, dat die afgevaardigden aan het swin gen zyn op een strakgespannen koord boven de afgrond van de oorlog. Net kwajongens. Eentje moet er maar eens een misstap doen en het lieve leven begintIk voel er veel voor hen stuk voor stuk een stevig pak slaag te geven met een Spaans rietje. Piet zegfc altyd: „Dat gaat niet, Sint. U hebt geen gevoel voor diplo matieke verhoudingen". Hij wil ze ker, dat ik mee ga swingen op dat koord De volgende mannen, die ik eens stev:g onder handen wil nemen, dat zyn die griesels van de atoom-com missie. Die spelen met atoombommen alsof het jo-jo's zyn. Gaarne nam ik Als U dacht, dat daarmee de zwar te ïyst van Sint Nicolaas is uitgeput, dan heeft U het mis. Ook h:er in Nederland staan er heel wat in het grote boek. En ook figuren, die een eerste viool spelen, al spelen ze af en toe wat vals. Ik openbaar U deze bittere ge dachten niet. omdat ik wraakzuchtig ben, maar om der rechtvaardigheid willen. Het is mg een voortdurende bron van ergern's, dat er nog veel onrecht is. Evenals de vorige week zal men ook deze week een aantal byzonder prettige middagen en avonden by kunnen wonen afgezien natuuriyk van de Sint Nicolaas-avond, die men als een plezierig familie-feest pleegt door te brengen Daar zijn dan eerst weer de bios copen. Het Alkmaars Bioscoop The ater brengt „Vliegende Forten", een Habé-film. In de Cinema Americain gaat „De witte Dago", een Italiaan se rolprent, terwyl het Harmonie Theater „Anchors Aweigh", een George Sidney-product met Frank Sinatra brengt. Tenslotte is daar het Victoria-Theater, waar men de door de Maatschappy Nederland uitge brachte film „Gifhandel in Kinderen" kan. gaan zien. OpVrydag 3 December kunt u in het Wapen van Heemskerk naar ep? Sint Nicolaasbal, dat geleid wordt door de heer Arendsen. Op Zaterdag 4 December is er een herhaling van dit bal, wederom onder leiding van de heer Arendsen en eveneens in het Wapen van Heemskerk. Voor wie er op de Sint Nicolaas-avond alleen thuis zou zitten, heeft het Wapen van Heemskgrkop Zondag 5 December èen vry bal georganiseerd. ZVIaandag 6 December leidt de heer Arendsen voor de derde maal in het Wapen v. Heemskerk een Sint Nicolaasbal. Op Dinsdag 7 December kan men des avonds om acht uur in „Het Gulden Vlies" de Haagse Comedie gaan zien: het is een abonnementsvoorstelling voor de serie A, en de Haagse Come die speelt „Mary, ik hou van je Des avonds om half elf gaat er in het Victoria Theater een documentaire film over het concentratiekamp Bu- chenwald. Zoals u weet heeft de Ni- win in Alkmaar een kegelwedstrijd georganiseerd, en de prysuitreiking hiervan vindt plaats op Woensdag 8 December in het Wapen van Heems kerk te 8 uur des avonds. Goeie morgen, Dirk. Ziezo, deer was ik weer. Goeie morgen, Klaas. Nou, en wat zeg je d'r van? Weervan? Dat hoef je toch, dunkt me. niet te vrage. Netuurluk van ons College van vroede vadere. Je hewwe de ken nismaking met ze toch vernieuwd? En of. Dat kon niet aars 't Zou niet vriendeluk weest hewwe, wan neer ik wegbleven was. Is 't je niet opvallen, dat ze direks by mekaar kommen benne, toe ze wiste, dat ik in de stad was. Ik geloof al z'n le ven, dat ze 't met een zientje deen hewwe. Zo te zegge om moin te ge rieve. Wat denk jy d'r van. Dirk Je ken wel gelyk hewwe, Klaas, t Benne kollesaal gewiekste here. Ze doene, om 't zo maar d'r us te zegge, alles met een zientje. D'r zit altyd veul meer achter as een gewoon mens denkt. Zo weet ik bevoorbeeld van een raadslid, dat was d'r altijd teugen, ok as ie d'r eigenlijk voor was. O ja. Ja. Maar hij dee 't met een zien tje Dat kwam eerst veul later uit, toe ie dood-goan was. En hoe merkte ze 't toen? Nou. toe kreeg ie een steen op z'n graf en deer stond op: „Hy was d'r teugen". En deerom was 't 'm nou net precies altyd te doen weest Geweldig, niet? Ja, kollesaal. Hg had 't 'm toch maar weer gelapt. Hoe vin je de ver gadering, Dirk? Mooi, Klaas, echt mooi. Ik hew reuzelol had. 't Benne allegoar to- neelspeulers van de bovenste plank. Neem nou bevoorbeeld die scher- mutselinge tussen de twee partye. Twee partye? D'r benne d'r toch veuJ meer. Jy bedoele netuurluk polletieke partye. Ja, die benne d'r veul meer, dat weet ik ok weL Maar dat meen ik niet. Van scheldsmure tussen de gewone raadsleden merk je niks. Weet jij weer de K.V.P. ophoudt en weer de C.P.N. begint? Ken jy ver schil zien tussen meheer Groot en meheer Sietsma? Nee ommers. Ze zitte broederlyk naast mekaar, pre- sentere mekaar een sigaar en geve mekaar een vlammetje. Nou ja, ze benne beide van t Hoogheemraad schap. Maar toch is meheer Groot van de V.V.D. en meheer Sietsma van de Party van de Arbeid. Hei jy in de raad tussen die twee ooit een scheidsmuur ontdekt? Nou je 't zegge, eigenlijk nooit Nee, de partye legge aars. De twee echte teugenstanders uit de raad benne an de iene kant de dood gewone raadslede. Tussen die is dui- deluk een scheidsmuur. Het college zit op een rijtje achter de bestuurs tafel en teugenover hullie in een wy- de boog zitte de lede van de raad. De here van 't college zitte op 't kus sen, reuze deftig, in stoele, weer d'r wel haast twee in zoue kenne. De rest van de raad doet altyd of ze de wethouwers d'r uit wille prate of 'd'r uit kyke. Mit de burgemeester? Nee, die zit seef. En ik geloof ai z'n leven, dat die ut verdere zaakje in z'n vuissie uitlacht. Gelyk heit ie Netuurluk. Afyn, in elke verga dering gaat 't weer los. Heit 't col lege wel oog voor de belange van de werknemer? Weerom kryge we 't rapport van de Kemissie van Toe zicht op 't Lager Onderwys jare te laat? Weerom ken d'r nou gien es- peranto komme op de kweekschool? Zo jengele ze maar deur. Maar ze mene d'r niks van. deerom benne 't zokke goeie toneelspeulers. x O nee? Wèl nee man. Ze vinde 't bar leuk, wanneer 't college d'r us eigens bakzeil haalt. Maar wanneer die dat niet doet, dan zegge ze met een geleerd gezicht, dat 't antwoord van B. en W. ze maar half bevre digd heit, maar dat ze zich d'r toch by neerlegge. Of dat ze d'r prys op stelle verder op de hoogte te blyve van het verloop van de zaak. Net as mehee. Sietsma zei over de bevolking van onze nieuwe Finse school Ja, wat zei ik zegge? Op een Franse school leze ze Frans. Op een Finse school leze ze dus zeker Fins. Wat motte ze met dat Fins? Ik weet 't eeriyk niet, Dirk Mis schien voor dat d'r gaste komme uit Finland of voor dat d'r goeie schaat- senryers onder zitte, die in Finland uitkomme motte. Ik ken d'r niet bij, Klaas. Weerom den gien Chinese of Turkse school? Misschien konne ze net toevallig een Finse schoolmeester kryge. Of misschien hoort 't by de reorganisa tie van 't onderwys. Ja, dat Ujkt me nag 't waarschijn lijkste. Want deeran hew ik nag FILMS VAN DE WEEK (Van onze filmredacteur) Als een kind met een nieuw stuk speelgoed stond de mens aan het begin van deze eeuw met het won der van de firn in de hand. Hy maakte nobele stomme filmdraken en hy begreep misschien meer van het wezen der film dan menige nieuwbakken regisseur. Met het ide alisme elke amnt-garde eigen storm de hg de arena binnen. En er was zoveel meer romantiek dan in onze realistische tijd van atoom-barens weeën, ritssluitingen en plastic-tan denborstels. Ziedaar de uitgebalan ceerde Ingrediënten van de nieuwe René Clair-film „Zwygen is goud" (de titel is een fyne woordspeling op de stomme film!), waarin Mau- rice Chevalier de hofdrol vertolkt. Het verhaal loopt in Frankryk 1906. Chevalier spreekt de enthousiaste regisseur van een stomme film. Een vlotte jongen, die dit keer (verba zend feit) geen liedjes zingt, maar op gave wyze een dramatische rol effectueert. Hy ontpopt zich in deze film als een nieuwgeborene Wie had achter deze doorgewinterde kle:nkunstenaar een groot acteur gezocht? Tevens echter een weder geboorte van René Clair, die zich weer als een begaafd regisseur doet kennen. Aan zyn talenten mocht men gaan twyfelen na zyn échec in nooit een kop of een steert vast- knope kenne. Afyn, ik ben ok gien raadslid. Zo is 't Dirk. We motte beschêien blyve en ons niet vergelijke met de hede van de stad. —Nee. Klaas. Maar dat is wel d'r is moeilyk. Vooral wanneer je ziene, dat ze zoveul netiessie van je neme. Hoe dan. Dirk? Neem nou van der Borden Ik hoorde, dat ze 'm in z'n oor fluis- terd hadde, wat we de vorige keer over 'm zeid hewwe. Afyn, hy heit z'n eigen deuze keer zo netjes ge dragen as 't moar kon. Wil je wel gelove, dat meheer Hoytink, z'n frac tiegenoot, af en toe z'n oge met wel gevallen lans 'm heen giye liet? Niks had le meer met 'm te stelle. Een paar woorde van ons hadde meer deen as een hele ceel zedepreke van hem. Let op. anstonds worre ze nag gezworen kammerade en as 't weer op verkiezen ankomt hei je kans, dat meheer Hoytink zeit: die van der Borden is een juweel op onze gecom bineerde ïyst. Overigens, die me vrouw kom maar met het zwaard is mé best meevallen. eZ is wel een fik se persoon, maar ik zou gerust niks bang voor ze weze. Nee. dan meheer De Wilde, dat lykt me gien katertje om zonder handschoene an te pakke. Ik geloof, dat je m goed schoten hewwe. Dirk. Hy is nag al wild. D'r benne d'r meer, die d'r over klage. Jeugdig bloed, mot je denke. Maar wanneer die z'n zuiveren plak eerst d'r is kregen heit, dan benne de wil de hare d'r by hem ok uit. En dan zei je nag eris zien. wat 'n prima raadslid hij worren is. 't Slot van de vergadering vond ik mooi. Klaas, 't Gong over 't be- tale van rechte door de kerke voor 't raadplege van 't bevolkingsregis ter. Zokke dinge kenne, teugenwoor- dlg besproken worre, los'van de pol- letiek. geweven is, dat, zoals gezegd, zich afspeelt tegen het dankbare décor van het maken van een stomme film, verloopt nogal triest. Maar met ty pische Franse luchthartigheid wordt hierover heen gegleden, zodat men telkenmale om fyne trekjes kan glimlachen. Overigens is de liefdes affaire een variatie op een bekend thema. De vriend gaat stryken met de enige ware liefde van de regis seur. Buiten de voortreffelijke rol van Maurice Chevalier, goed spel van Marcelle Derrien (De vrouw), Franyois Perrier (De vriend) en Ro land Armontel in een belangryke bij rol. Een opname ait de film „Zwygen is goud". Links: Maurice Chevalier „wedergeboren". Hollywood. Nota bene: Clair, die films maakt als „Sous les toits de Paris" en „A nous la liberté" Maar nu is dan ook met hem weer alles by het goede oude. De liefdes- gesch:edenis. die door het verhaal Het goud ligt óp straat De stad Johannesburg in Zu'd- Afrika heeft straten, die met goud zyn geplaveid. Dit werd onlangs ontdekt en heeft, zoals begrypelijk, nogal wat opschudding verwekt. Nu moet U deze ontdekking niet al te letterlyk nemen, maar het is toch wel de moeite waard te weten, hoe dat in zyn werk ging Het gemeente bestuur van Johannesburg had n.1. besloten de Claim Street te verbre den. Daarvoor was het nod'g de go ten te verplaatsen. Deze goten waren gemaakt uit stenen, die afkomstig waren uit de opslagplaatsen by de goudmijnen. In deze stad worden de ze stenen n.1. regelmatig gebruikt voor de verbetering van de hoofdwe gen. De goten werden naar een ma chine gebracht, die ze moest verbrij zelen. Uit gewoonte werd het puin onderzocht en men kwam tot de op zienbarende ontdekking, dat ie goot 15 gram goud per 1000 ':g. stenen be vatte. aDt is bijna driemaal zoveel als het erts bevat, dat thans uit de goudmijnen bij Johannesburg v gedolven. Voor de kinderen De schimmel had kiespijn Sinterklaas weet ach werkelijk geen raad. Hoe of dat komt? Wel, laat ik jullie de hele geschiedenis maar vertellen. Gisteravond loop ik nog een eindje om en daar zie ik warempel Sinter klaas, die somber voor zich uit stond te kijken. Hij keek ontzettend zwart en Piet, die ook by hem was. zag bleek van schrik Ik dacht direct: „Daar is iets aan de hand, waarvan ik meer moet weten". „Goedenavond, Sint Nicolaas, dag Piet", zeide ik beleefd. Neen maar. Dc kreeg eerst geen antwoord. Daar om vroeg ik.nog maar even: „Is er Iets aan de hand, Sint?" „Iets aan de hand?", mompelde Sint, „dat zou ik denken". „Wel Sint", hernam ik weer, „kan ik U misschien helpen?". De Sint keek echter mistroostig voor z-'ch uit en Piet nam, om een beetje op te kik keren, een groot stuk borstplaat uit de zak. „Laat dat, Piet", zei St Nicolaas, „moet jy soms ook kies- pyn krygen „Wie heeft er dan nog meer kies- pyn? U zelf misschien?", vroeg ik. De Sint zuchtte diep. „Dat is nu juist de moeilykheid. Je kent natuur iyk wel myn paard, myn ouwe trou we schimmel". „Ja zeker, Sint", zei ik. „Wel", zei de S'"nt en hy keek xo bedroefd, dat ik diep medelyden met hem kreeg, „myn schimmel ls een best paard. Het verstandigste paard op de wereld. En hy kan praten ook. Dat heeft hy ook nog voor op de an dere paarden. Hy heeft echter een grote fout en dat is de oorzaak, dat ik me geen raad weet. Hy is zo ont- zaggeiyk snoeplustig. En of ik hem nu al waarschuwde, dat het verkeerd met hem af zou lopen en dat hy gemene kiespyn zou krijgen, net hielp allemaal niets". „Neen, maar Sint. Dat is vreselyk. Uw dierbare schim mel lijdt dus thans aan kiespynen?", riep ik ontsteld uit „Ja", zei de Sint, „precies. Wij zijn al by de tandarts geweest ook. maar die zegt, dat het een moei.j be handeling wordt. Er moeten wel zes kiezen gerepareerd worden Ja, en zo een paardengebit is nog niet eens zo gemakkelijk". „Ja, dat begrijp ik. Maar wat doet U nu?", wilde ik wel gaarne weten. „Hoor eens", zei de Sint, „wy staan daarover nu juist ook een tijdje na te denken. Help ons maar mee denken. Drie denken meer dan twee". Nu, we stonden daar zo een poos je. En we dachten, dat het een lieve lust was. „Ik kan de cadeautjes niet rond brengen", verzuchtte Sint. „Tja, tja", zei ik maar. „Dat is zo", zei Piet. Ën toen dachten we weer. Eensklaps hoorden wy echter een vrolijk gehinnik Een witte schimmel doemde uit de duisternis op. „Dat is hem", zeiden Sint en Piet, „Het is over!", juichte de schim mel, „ik heb ze maar laten trekken door de -tandarts". Nu, dat was een prachtig ogen blik. Sint snoot ontvoerd zyn neus. Piet zegt: „Schoenmaker, hou Je by je leest?" Daar heeft hy natuuriyk wel een beetje gelyk ia. Maar ik ben tenslot te een oud man, die in de laatste honderd jaar zoveel wissewasjes van ondeugende Klaasjes en Fietjes heeft beknord, dat Ik aan de ernstige fei len van deze wereld geen aandacht kon besteden. aDt Jopie, Flipje, Beppie en Griet je zo eens van tijd tot tyd huisvrede breuk plegen, óch, het is ray niet on bekend en Ik vind het ernstig. Maar dat volwassen mensen we reldvredebreuk plegen en anderen het toestaan, dat acht ik onherstel baar. Vandaar deze „Open Brief" van Sinterklaas aan de mensen. Sint Nicolaas Hoogachtend, P.S. Ik hou me toch maar by da kinderen. De volwassenen worden toch niet wyzer Sint

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 3