öe C
Iktnaaidef
mmmél
5' JAARGANG N' 1401
t
MAANDAG 6 DEC. 1048
Radioproblemen
Hatta deed op „laatste moment"
nog een poging
Maar de impasse bleef
Batavia verrast
Opkomst van negentig procent
der kiezers
Soc.-democraten hebben de leiding
Verzoeningscommissie van drie
voor Palestina?
Partij van het verplichte huwelijk
Ernstig oncelufc op
Afsluitdijk
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen ƒ0.30 per week ƒ1.25 per
maand 3.65 p. kwart, bü vooruitbetaling
Advertenties 14 et per man, familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Veranlw. redacteur. J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudégracht Tel. K 2200 3971'
Er doen zich niet alleen problemen
voor op het gebied der radiodistribu
tie. Er zijn ook moeilijkheden in ver
band met de uitzendingen. Moeilijk
heden, die vooral hieruit voortkomen,
dat er nog altijd twee stromingen zijn
In Nederland. De ene, die wil, dat de
uitzendingen verzorgd worden op de
wijze zoals dat to? dusverre steeds is
gegaan, dus door de omroepverenigin
gen en een andere groep, die meent,
dat er een Nationale Omroep moet
komen en de Omroepverenigingen zo
veel mogelijk moeten worden uitge
schakeld.
Wie meent, dat het in die twee groe
pen pais en vree is, heeft het mis.
Oppervlakkig gezegd zou men oor
delen, dat het daar alles koek en
ei is. Ook daar voelt men echter, dat
er moeilijkheden zijn. Dat er een ze
kere verstarring is ingetreden, waar-
.door de bestaande Omroepverenigin.
gen altijd door aan bod zouden kunnen
blijven, ook al zouden de verhoudin
gen in ons volk anders komen te
liggen. Het Centrum voor Katholie
ke vorming van de K.V.P heeft over
deze affaire een rapport gepubliceerd.
Dat Centrum verricht dikwijls voor
treffelijk werk. We hebben er meer
malen met genoegen kennis van ge
nomen. Toch hebben we er een be
zwaar tegen. Het beziet alles te zeer
van uit een bepaald gezichtspunt. Men
zal ons tegemoet voèren, dat dit niet
een bepaald Kaholieke eigenschap Is.
Er zijn inderdaad meerdere groepen
die er aan lijden. En het komt aan
de objectiviteit niet ten goede.
Als we na deze uitweiding terug
komen op het rapport, dan komen de
conclusies er van hier op neer, dat
men om de vijf jaar radioverkiezingen
wil gaan houden.
Alle luisteraars, die een luisterbij
drage betalen mogen aan deze verkie
zingen deelnemen. En wanneer een
bepaalde geestelijke of maatschappe
lijke stroming in ons land bij deze
stemming meer dan 5 behaalt, heef!
ze recht op zendtijd, mits ze de vei
ligheid van de staat, de openbare orde
en de goede zeden niet in gevaar
brengt.
Waarschijnlijk kan deze redenatie
aanvaard worden. Een te grote ver
snippering kan nooit goed zijn, hoe
wel wij ons niet willen verhelen, dat
er door deze bepaling, wanneer de
stemming onder de luisteraars her
zelfde resultaat zou opleveren, als de
verkiezing voor de Tweede Kamer, be
langrijke delen van ons volk zouden
worden uitgeschakeld van 2endtijd.
Het betreft hier niet uitsluitend de
communisten, die de 10 niet halen.
Zij zouden naar alle waarschijnlijk
heid om andere redenen toch worden
uitgeschakeld. De V.V.D., die in de
omroep over een zeer jyiachtige spreek
buis beschikt, zou echter ook worden
uitgeschakeld. De verschillende ziens-
en denkwijzen bij de niet-Katholiek?
luisteraars, zou tot de' wonderlijkste
stemmingen en toestanden aanleiding
geven.
Daar zou slechts de Katholieke om
roep zij bij spinnen, door het vreemd
soortig verschijnsel dat de katholie
ken onderling zeer verschillend den
ken, maar als een gelijkgezinde massa
stemmen. Het Centrum heeft het aar
dig bekeken, maar te zeer door een
bepaalde bril.
v. Z.
Aardschok verwoestte Maria Madre.
Californië en een gedeelte van
Mexico zijn Zaterdag door een hevige
aardbeving geteisterd In Californië
zouden weinig slachtoffers te betreu
ren zijn, maar op het Mexicaanse
eiland Maria Madre werd een straf
kolonie practisch geheel vernietigd.
Negentig procent van de gebouwen
op het eiland werd vernield en men
v eest, dat zich onder de puinhopen
vele lijken bevinden
MEER WIND.
Aanvankelijk droog weer, maar in
de loop van de dag toenemende be
wolking en in het Zuidwesten van
het land plaatselijk enige .regen. Ge
leidelijk tot vrij krachtig aanwakke
rende wind tussen Oost en Zuid. Wei-*
verandering van temperatuur.
De Republikeinse minister van Voor lichting Mohamed Natsir, verklaarde
volgens een Reutcr-berlcht gisteren te Batavia, dat pogingen, welke op
het laatste ogenblik door Republ. ministers zün ondernomen, teneinde de
Nederlands-Republikeinse onderhandelingen over het dode punt heen te
helpen, voordat de Nederlandse delegatie gisteren naar Nederland zou
terugkeren, zijn mislukt.
Volgens Aneta zou Natsir echter ge zegd hebben: „We rijn In dezelfde
impasse als in Juni. Niet beter, maar ook niet slechter".
Minister Sassen deelde voor zijn vertrek naar Nederland mede, dat er
nog een „mogelijkheid bestond dat de delegatie naar Indonesië zou terug
keren. Hij voegde er aan toe „altijd optimistisch" te zijn.
Als gevolg van de mislukking van
deze besprekingen, zo vervolgt AST.
wordt er thans opnieuw over de her
vatting van de „politi-actie" gespro
ken. Volgens politieke waarnemers
hangt de hervatting e.m. af van
de houding van het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken.
De hoop, die gerezen was, zo zegt
AFP, is veranderd in zwart pessimis
me, toen bleek, dat de Nederlanders
er op stonden, dat de hoge vertegen
woordiger van de Kroon het recht van
veto zou behouden en de bevoegd
heid de gewapende macht te gebrui
ken zonder de goedkeuring van de
federale regering. De Republikeinen
hadden te verstaan gegeven, dat de
insluiting van deze clausule niets min
der en niets meer zou betekenen dan
de terugkeer tot de koloniale staat.
De pogingen, die de Republikeinse
minister-president Hatta en minister
Natsir op het laatste moment onderna
men, hebben verrassing gewekt te Ba
tavia. Met Mcrle Cochran, het Ame
rikaanse lid van de C. v. G. D., kwa
men de Indonesische leiders, in een
Amerikaans vliegtuig naar Batavia
gevlogen, teneinde te trachten de si
tuatie tijdens een laatste bijeenkomst
met de Nederlandse delegatie over het
dode punt heen te helpen.
Kort nadat Katta weer uit Batavia
was vertrokken, vingen de Nederland
se ministers de terugreis naar Neder
land aan, vjaar zij aan het kabinet ver
slag over de laatste ontwikkelingen
van de situatie zullen uitbrengen,
Nederlandse eisen
struikelblok?
Opmerkelijk is het bericht, dat het
Franse persbureau A.F.P. na dit laat
ste Republikeins—Nederlandse con
tact de wereld inzond.
De Ned, eisen betreffende de be
voegdheid van de hoge vertegenwoor
diger v. d. Kroon zouden voor 'n groot
deel de oorzaak vormen van de „plot
selinge mislukking" van deze bespre
kingen, aldus luidt de conclusie, die
volgens dit persbureau, politieke waar
nemers uit de jongste gebeurtenissen
trekken.
Studenten doodden pohtie
chef van Caïro
De commissaris van politie van
Caïro is Zaterdag in het ziekenhuis
overleden aan de verwondingen die
hij opliep tijdens demonstraties van
studenten, die een handgranaat naar
zijn auto wierpen. De politie opende
het vuur op de betogers, die weiger
den hun colleges te hervatten, nadat
de universiteit vier dagen gesloten
was geweest op voorschrift van de
regering
De studenten gebruikten de rector
van de universiteit als schild tijdens
de gevechten met de politie.
De studenten bestookten van achter
dit levend schild de politieauto met
vuurwapens en handgranaten. Behal
ve de commissaris werden nog drie
andere politiemannen gedood.
Om het zwarte goud
De nu ingetreden koude heeft de
BerlijneTs naar middelen deen zoeken
hun spaarzame kolenrrfitsoenen enigs
zins aan te vullen. Eén van de meest
begeerde en omstreden plekken is de
gasfabriek, die met zijn cokesstart
plaatsen het middelpunt van
speurende en grabbelende vrouwen
is geworden, De belangstelling is zo
groot, dat de autoriteiten wekelijks
slechts een beperkt aantal bezoekers
tot de terreinen toelaten. Een bepaald
deel van hun „productie" moeten zij
aan ziekenhuizen en andere open
bare instellingen afstaan.
Bende spoorwegdieven
onschadelijk gemaakt
Samenwerking tussen rijkspolitie te
Diemen, de politie te Amsterdam en
de zogenaamde spoorwegrecherche van
de Nederl. Spoorwegen, heeft een
eind gemaakt aan de werkzaamheden
van een bende spoorwegdieven, die
voor duizenden guldens textiel uit goe
derentreinen heeft gestolen.
In het begin van dit jaar vond de
politie enkele vermiste pakken tex
tiel langs de spoorbaan nabij de z.g.
Rietlanden, een groot spoorwegempla
cement voor goederentreinen bij Am
sterdam. De werkwijze der dieven kon
worden gereconstrueerd: een of meer
leden van de bende sprongen reeds in
Amersfoort of Hilversum, waar de
treinen korte tijd opgehouden worden,
op de wagons. Zij verschaften zich
toegang met zgn. „treinsleutels" en
bij het licht van een zaklantaarn had
den zjj tijd genoeg om uit te zoeken
wat van hun gading was. Nabij Die-
men verlaten de goederentreinen 'het
hoofdspoor om via een kleine helling
de Rietlanden op te rijden. Op deze
helling vermindert de zware trein
aanmerkelijk zijn snelheid en hiervan
maakten de „reizigers" gebruik de
goederen uit de wagons te gooien en
zelf eveneens er uit te springen. Sa
men met daar opgestelde handlangers
werden dan snel de pakketten ver
zameld en vervoerd.
Weken lang heeft de politie ter
plaatse in een hinderlaag gelegen.
Maar eerst nu heeft men enige leden
der bende op heterdaad kunnen be
trappen. De rest zal wel volgen
KAPITEIN PERKS OVEREEDEN
De kapitein ter 2ee J. P. H. Perks.
commandant van de ^Jacob van
Heemskerck", ridder in de Orde van
Oranje Nassau, honorary commander
of the Order of the British Empire
en drager van het .ereteken voor lang
durïge diensten als officier, is op 47-
jarige leeftijd overleden. Hij onder
scheidde zich in de oorlog ter zee
tegen Japan,
West Berlijn stemde vóór „het Westen"
De Berhjjnse gemeenteraadsverkiezingen van gisteren zijn zonder enige
twijfel een groot succes geweest voor „het Westen". Belangrijker dan de
uitslagen was in dit geval de opkomst» daar de S.E.D. deze verkiezing
boycotte. De opkomst was in bijna alle districten 90% van het aantal
kiezers. In sommige zelfs 94 D.w.z., dat de stembureaux zeker evengoed
werden bezocht als in 1946.
Volgens een officieuse telling over 50 stembureanx in alle delen van de
sfad verkregen de Sociaal-Democraten 20.366 stemmen, de Christen-Demo
craten 6.191 en de Liberaal-Democraten 4.855.
Het Duitse Nieuwsagentschap D.P. D. maakte te middernacht bekend, dat
de sociaal-democraten de verklezinge n hadden gewonnen met ongeveer 60%
van de uitgebrachte stemmen. Officieel is deze uitslag nog niet,
wege het huishoudelijke werk, dat zdQ
in de ochtend moesten verrichten.
Sommige kiezers wachtten de duister
nis af om te voorkomen, dat hun ge
zichten door buiten de stemlok^n
wachtenden zouden worden
Zij vreesden voor eventuele
heden.
Er was een uitgaansverbod uitge
vaardigd voor geallieerde militairen»
teneinde te voorkomen, dat zij be
trokken zouden worden in ^«-«Nike
incidenten en er trokken catrouiljcg
door de stad.
De onder Sovjet-licentie verschij
nende bladen hebben getracht, de ver
kiezingen nog te beïnvloeden door het
In grote opmaak publiceren van be
richten, dat de Amerikanen het ge
meentebestuur van het Oosten nog
voor geheel Berlijn zouden willen
erkennen, dat de Westelijke mop-nd-
heden er over dachten om Berlijn
prijs te geven en dat Lucius Clav 20U
worden teruggeroepen naar Washing
ton
„Onhandige propaganda", was het
commemaar in Brite en Amerikaanse
kringen,,
Howley tevreden
De Amerikaanse bevelhebber in Ber
lijn, »kolonel Howley, zeide gister
avond, dat de hoge opkomst „een be
wijs voor de wereld vormt, dat de
Berlijners zich waardig getoond heb
ben van de Westelijke geallieerden
de kans te ontvangen op democrati
sche wijze over hun lot te beslissen.
Het is een groots vertrouwensvotum
in het wettige stadsbesuur, dat decom
munlsten door middel van geweld én
propaganda in discrediet hebben trach
ten te brengen".
RUSTIG VERLOOP.
Volgens de correspondent van het
A.N.P. stonden bij elk stemlokaal
twee politie-agenten. De geallieerde
militaire politie stond gereed, doch
behoefde nergens handelend op te
treden. In grote trekken verliepen de
verkiezingen rustig. In de Britse en
de Franse sector elk werden 13 per
sonen gearresteerd. In de Amerikaan
se sector werden 43 personen gearres
teerd.
Twee derde van bet aantal kiezers
bestond uit vrouwen, Deze kwamen
hoofdzakelijk in de namiddag, van-
De politieke commissie der VN heeft
Zaterdag een beroep gedaan op dé
vijf grete mogendheden, een verzoe
ningscommissie van drie personen te
benoemen ten einde te trachten de
vrede in Palestina te bewerkstelligen.
De betreffende resolutie werd met
25 tegen 21 stemmen bij 9 onthoudin
gen aangenomen.
Volgens Reuter betekent deze „op
lossing" practisch het ineenstorten
van allé pogingen, een duidelijk om
schreven politiek der VN voor Pales
tina vast te stellen.
De resolutie zal naar de Algemene
Vergadering gaan, waar een meer
derheid van twee derden vereist is.
In haar huidige vorm bepaalt zij, da?
Een Weense advocaat heeft officiële
toestemming gevraagd voor de op
richting van een nieuwe politieke
partij, die een verplicht huwelijk van
alle vrijgezellen tussen 30 en 65 jaar
voorstaat.
De advocaat, mr. Julius Leddihn, die
zelf 75 jaar oud is, verklaarde tegen
over verslaggevers, dat hij op de
stemmen van de vrouwen kon reke
nen. Hij acht het'onrechtvaardig, dat
ongetrouwde vrouwen hoger in de be
lasting worden aangeslagen dan ge
trouwde en zei, dat hij zijn huwe
lijkswet kracht zou bijzetten door de
strafbepaling, dat vrijgezellen, die
niet wensen te trouwen, meer belas
ting zouden moeten betalen.
Dr. Leddihn gelooft, dat hij 7 of 8
zetels in het Oostenrijkse parlement
zou kunnen verkrijgen. Hij was er
echter tot dusver nog niet in geslaagd
geschikte candidaten te vindeiï, „die
vrouwen moesten zijn
TOOI ZWAARDER STRAF VOOR
ILSE KOCH7
Onderzoekers vanwege de Ameri
kaanse senaat hebben verklaard van
mening te zijn fouten ontdekt te heb
ben in de herzieningsprocedure, tenge
volge waarvan de over Ilse Koch uit
gesproken levenslange gevangenisstraf
veranderd werd in vier jaar. Zij werd
er o.a. van beschuldigd, gebruiksvoor
werpen gehad te hebben die vervaar
digd waren uit mensenhuid.
De onderzoekers menen, dat het
door hen ontdekte voldoende grond op
levert voor herstel van het eerste von
nis van levenslang.
UITSPRAAK
BONDOWOSO-AFFAHIE
Er is thans uitspraak gedaan in de
Bondowoso-affaire. De meeste ver
dachten werden tot gevangenisstraf
fen veroordeeld. Lt. Van den Dorpe
kreeg acht maanden, sergt. maj. Jip-
pefe vier maanden en twee weken
m.a.; kapitein Zantman, korp. Ley-
tens ,de mariniers Grimberg, Kaspers
ei.Huizer allen drie maanden; beves
tiging van vrijspraak voor serg.-maj.
Van Lier, korp. Amersfoort en mari
nier Van Esch.
TWEE VLIEGTUIGEN
STORTTEN NEER
Een Amerikaans „Skymaster"-vlieg
tuig is gisterochtend, kort nadat het
was opgestegen voor een vlucht naar
Berlijn in het kader van de „lucht
brug", neergestort. De drie leden van
de bemanning kwamen om het leven.
Een vliegtuig van de „Central Air
Transport Corporation" is bij een
vliegveld te Sjanghai neergestort en
verbrand. Twaalf van de 20 inzitten
den kamen om het leven. Het ongeluk
is te wijten aan slecht zicht.
Al dichter bij Nanking
De Chinese regeringstroepen hebben
Hweiying, 175 kilometer ten Noord-
Oosten van Nanking, ontruimd en het
garnizoen terugggetrokken op 'n nieu
we verdedigingslinie, die haar cen
trum te Yangtsjou en Taihsien heeft,
resp. 65 en 100 kilometer van Nan
king verwijderd.
Naar verluidt heeft ook ge waal
Foe Tsoyi, bevelhebber der regerings
troepen, 8 kilometer ten Zuid-Oosten
en 25 kilometer ten Westen van Kal-
gan, na zeer hevige gevechten, nieu
we sterke stellingen betrokken. KaJ-
gan, her voornaamste bolwerk in het
verdedigingsstelsel van Noord-Ch;r.a,
is de doorgangspoort van Peipingnaar
Mongolië.
Schip met
vluchtelingen gezonken
Volgens berichten uit Sjanghai is
een schip met vluchtelingen in de
mond van de Yangtse na een exoto-
sie gezonken.
Aanvankelijk werd gemeld, dat de
3000 opvarenden door een vloot sloe
pen werden gered, maar latere be
richten wijzen er op, dat slechts 700
passagiers het leven hebben behou
den.
de verzoeningscommissie naar Pales
tina gaat met het mandaat „stappen
te doen tot overleg met de betrokken
regeringen en autoriteiten teneinde tot
een definitieve regeling van alle -han
gende kwesties te komen".
Enige algemene richtlijnen, die lig
gen tussen het oorspronkelijke ver
delingsplan en de laatste voorstellen
van graaf Bernadotte, zijn vastgesteld
voor de commissie.
.DOODSKLOK"
De drie Westelijke grote-mogendhe
den hebben in een gemeenschappelij
ke verklaring, welke gisteren werd
uitgegeven op ^et hoofdkwartier van
de V. N. te Parijs, de Sovjet-Unie er
van beschuldigd een „de-facto-verde-
ling" van Berlijn .tot stand te bren
gen en het invoeren van een enkele
munt „uiterst moeilijk" te maken.
Reuters diplomatieke correspondent
seint, dat men deze verklaring be
schouwt als de „doodsklok" voor de
hoop, dat een oplossing gevonden zou
kunnen worden op de basis der voor
stellen van Bramuglia, de voorzitter
van de Veiligheidsraad.
ENGELAND BEMIDDELT NIET
IN GRIEKSE KWESTIE
De Britse onder-minister van Bui
tenlandse Zaken, Mayhew, heeft ®en
door 60 parlementsleden ondertekend
verzoek afgewezen, volgens hetwelk
Engeland zou voorstellen dat de VN
in Griekenland tussenbeide zouden
komen en bemiddelend zouden optre
den.
WORDT VETORECHT BEPERKT?
De kleine politieke commissie van
de V.N. heeft m£t 33 tegen 6 stem
men, bij 4 onthoudingen, een resolutie
van Engeland, Frankrijk, de V. S. en
China aangenomen, waarin beperking
van het Vetorecht in de Veiligheids
raad wordt voorgesteld. In de resolutie
worden meer dan 30 onderwerpen ge
noemd die als procedurekwestie die
nen te worden aangemerkt en waarop
het veto niet van toepassing diende
te zijn.
Een dode,
een zwaargewonde
Zaterdagmorgen ongeveer acht uur
heeft ter hoogte van het monument
op de Afsluitdijk een ernstig auto
ongeluk plaats gehad. Uit de richting
Friesland kwam een luxe wagen en
uit de tegenovergestelde richting een
vrachtauto. Daarachter volgde een
motorrijder Juist op het moment, dat
beide wagens elkaar wilden passeren,
haalde de motorrijder de vrachtauto
in. Een botsing tussen de luxe-wagen
en het motorrijtuig was niet te ver
mijden. De 38-jarige motorrijder T.
Smit, kampcommandant te Medem-
blik, werd op slag gedood. De duo
passagier, de ongeveer 40-jarige W.
de Haan, eveneens uit Medemblik,
werd zwaar gewond Hij werd naar
de Sint Lidwina-stichting te Den Hel
der overgebracht. Een der inzittenden
kreeg lichte verwondingen.
De mist en de onvoorzichtigheid-van
de motorrijder worden als oorzaken
van dit ongeluk genoemd.
onze kleine tovenaar
