5' JAARGANG N° 1419 DINSDAG 28 DEC. 1948 Nederland heeft Amerikaanse resolutie „in ernstige overweging genomen" Amerika acht Nederlandse verklaring onvoldoende "«aan. Vertrouwen in partijgenoot Drees Strijd in Palestina opgelaaid Geen griepepedemie voorspeld llotiaatiler Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";, Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar. Abonnementen 0.32 per week 1.30 per maand 3.90 p. kwart, bij vooruitbetaling Advertenties 14 ct per m.m., familieberich- ten 13 ct. Bij contract aanzienlijke korting. Verantw redacteur J, van Zoonen Bureau. Ridderstraat hoek Oudegracht TeL K 2200-397 Nieuws uit en over Indonesië NEDERLANDS LEGERCOMMUNIQUÉ. In een Maandagavond te Batavia uitgegeven Nederlands legercommuni qué wordt gezegd, dat de verliezen aan Republikeinse zijde bij de gevech ten in Indonesië „zeer gering" zijn de eerste vermelding van Republi keinse verliezen tot nu toe. Het communiqué, waarin een over zicht wordt gegeven van de vijande lijkheden in de afgelopen drie dagen, zegt: „op zeer weinige uitzonderingen na was de tegenstand zeer zwak Het oponthoud bij het oprukken van de Nederlandse strijdkrachten werd hoofd zakelijk veroorzaakt door ongunstige weersomstandigheden er de vernie ling van wegen." Het Nederlandse leger maakte even eens melding van het aantreffen van vijftien Nederlanders. 25 Duitsers, Oostenrijkers, een Tsjecho-Slowaak en drie statenloze personen te Saran- gan op de oostelijke helling van het Lawoe-gebergte in MiddenJava. VERLOOP DER^ACTIES. Van officiële zijde wordt gemeld: in West-Java bezetten Nederlandse troepen Laboehan en Menis (10 k.m. ten oosten van Laboehan1). In Midden- Java zijn de zuiveringsacties rond Solo en Magelang voortgezet. Bezet werden Plosso (ten westen van Mod- jokerto) in Oost-Java en fort van der Capellen (ten Zuidoosten van fort de Koekt Tijdens een vluch* boven Mid- den-Java ziin twee-jagers tengevolge van een ongeval neergestort. NEDERLAND*!? VLAG DOOR GOM MUNISTI«CHE STUDENTEN NEERGEDAALD. Communistische studenten hebben de vlag van het Nederlandse consulaat te Bombay neergehaald Zij wilden deze In zee gooien, doch de politie kwam tussenbeide. Bij de vechtpartij, die ontstond, werden 4 studenten en «en politie-agent gewond. AMERIKAANSE PERSSTEMMEN. De Amerikaanse kranten geven in de koppen van hun berichten over de actie in Indonesië de indruk, dat „de Nederjpnders het staakt het vu ren van de Veiligheidsraad negeren", zoals de Snndays Star oo de eerste pagina schrijft. NOTA ARABISCHE LIGA. De Arabische Liea" bestudeert thans een nota. die aan alle leden staten van de Ligazal worden gezonden. Hierin wordt gevraagd aan Neder landse vliegtuigen toegang op hun vliegvelden te weigeren als reactie op de Nederlandse agressie" tegen Indonesië. De bijzondere situatie van de Ne derlandse schepen, die varen door het Suezkanaal wordt eveneens bestu deerd. VERKLARING SJAFROEDING PR A WIR ANEG ARA. Volgens een clandestiene Republi keinse radiozender heeft dr. Prawi ranegara, die op Sumatra een voor lopige Republikeinse regering heeft gevormd, verklaard dat hij niet voor nemens is Soekarno als president van de Republiek te vervanger^ maar slechts het Reoublikeime bestuur zal handhaven, zolang Soeka-no en de andere Indonesische lei-> c in de onmoee'iikheid zijn hun taak voort te zetten HOGERE PRIJZEN De op 1 Januari 1949 ingaande ac— cijnsverhoe'-"» voor tabaksproducten enerzijds, en de gestegen prijzen voor ruwe tabak anderzijds, hebben geleic tot vaststelling van maximumprijzen voor tabaksproducten op iets hoger peil AANHOUDENDE VORST Droog weer met over het algemeen weinig bewolking en matige tot zwak ke wind hoofdzakelijk tu„sen Zuid- Oost en Oost. In de ochtend matige, op enkele plaatsen strenge vorst. Midden Op de dp" üchte vorst. De Veiligheidsraad is gistermiddag wederom bijeen geweest om te toestand in Indonesië te bespreken. De afgevaardigde van de Sovjet Unie, Majik diende een resolutie in, waarin tot uitdrukking moest komen, dat de Ne derlandse regering geen einde had gemaakt aan de militaire actie en waar in deze regering werd bevolen het vuren binnen 24 uur na ontvangst van de resolutie te staken. Deze resolutie werd verworpen met vier stemmen voor (Rusland, de Oekraine, China en Syrië), nul stemmen tegen en 7 onthoudingen. Een resolutie van de Ooekraine, o.a. terugtrekking van de troepen achter de bestandslijn werd eveneens verworpen. De Nederlandse vertegenwoordiger in de Veiligheidsraad, dr. van Royen heeft verklaard, dat de Nederlandse regering de Amerikaanse resolutie, die verleden week werd aanvaard en waarin werd verzocht om de troepen op hun oorspronkelijke basis te laten terugtrekken, „in ernstige over weging heeft genomen". Dr. Jessup, de vertegenwoordiger van de Ver. Staten noemde de verklaring van de Nederlandse regering onvol doende. Nederlandse verklaring In de zitting van de Veiligheidsraad heeft dr. van Royen een verklaring afgelegd; waarin hij o.m. zeide, dat „Hoewel de Nederlandse regering altijd van mening is geweest en nog is. dat het geschil tussen Nederland en de Republiek Indonesia buiten de com petentie valt van de Veiligheidsraad, de Nederlandse regering onmiddellijk de resolutie van de Veiligheidsraad in ernstige overweging heeft genomen. Zij heeft zich met de regering van Indo nesië in verbinding gesteld, teneinde aanvullende inlichtingen en advies te verkrijgen, teneinde in staat te zijn n!!l!lllll!llll!l!!!llllllllll!ll^ DE LAATSTE VERGA DERING. Naar een speciale corres pondent van het A.NP. ver neemt, heeft de Veiligheids raad in zijn geheime ver gadering besloten, zijn laat ste vergadering te Parijs op 30 December te houden, waar na de eerste bijeenkomst van de Veiligheidsraad in Lake Succes op 6 Januari zal plaats vinden. haar positie te bepalen met betrekking tot de resolutie. In afwachting hiervan is de Ne derlandse regering thans reeds in staat te verklaren dat de ondernomen actie over het algemeen niet geleid heeft tot vijandelijkheden op grote schaal. De operationele fase van de actie in Java is thans Vrijwel ten einde. Of en in hoeverre botsingen met ongeregelde gewapende benden vermeden kunnen worden, kan niet met zekerheid wor den voorspeld. Het doel van deNederlandse regering blijft onveranderlijk de vestiging in de kortst mogelijke periode van een fede_ r-1 interim regering als het resul taat van gemeenschappelijk overleg met vertegenwoordigers van alle ge bieden van Indonesië, zonder uitzon dering". aldus deze verklaring. „Afwijzend" De vertegenwoordiger van de Sov jet Unie, Malik, besprak de tekst van de Nederlandse verklaring. Hij zeide dat deze verklaring een rechtstreekse afwijzing betekent van het stopzetten der actie. Er is geen andere interpre iatie mogelijk, c'an dat de Nederlandse regering haar actie niet wenst te beëin rigen. Daarom moet volgens Malik de Veiligheidsraad nota nemen van het feit dat de vier dagen tussen 24 Dec. en heden verstreken zijn zonder dat de Nederlandse regering maatregelen heeft genomen om de militaire actie stop te zetten. De verklaring, dat deresolutie bij de Nederland e regering nog in studie is. noemde Malik „een excuus". Hij eiste het onmiddellijk stopzetten der vijan delijkheden, en diende daartoe zijn resolutie in. Beschuldiging De vertegenwoordiger van India Dessai, beweerde, dat na de bezetting van Djokja de gevangen genomen po iitici in optocht door de straten van de stad zijn geleid. Deze behaQaeiing noemde h" :--breuk op de waar aigheia v„.. die zeer lange tijd zal vergen worden uitgewist De Nederlandse vertegenwoordiger, dr. Van Royen, die de ver tegen wooi diger van India onmiddellijk beant woordde, zeide, wat diens beschuldi ging betreft, niet te weten, waar dit nieuws vandaan komt en nog minder, of het juist is. Hij vestigde er de aan dacht op. dat de Nederlandse rege ring heeft verklftrd. dat de Republi keinse leiders met alle mogelijke hof felijkheid en respect zijn bejegend- Hij legde aan de raad een Nederlandse courant over met een foto van Pre sident Soekarno. zittend in een open auto naast een lid van de Nederlandse strijdkrachten. Het ziet er. zeide hij. niet uit, of de heer Soekarno Onder Pressie staat of slecht wordt behandeld Leemten Namens de Ver. Staten zei dr. Jessup dat de verklaring, die door de Neder landse regering in verband met de re— sofutié van Vrijdag jl. is afgelegd, on voldoende is. Er zijn in deze verkla ring leemten, die een aanvulling ver eisen. De heer Jessup hoopte, dat deze aanvullende verklaringen spoedig zou den kunnen worden gegeven en dat de Nederlandse regering op bepaalde pun ten verzekeringen zal kunnen geven, waarop nog geen overtuigend ant woord is ontvangen. Tot zolang, zeide Jessup,. dat hij zich van stemming over de ingediende resoluties zal onthouden. Voorlppig Na de stemming over de beide re soluties heeft de Nederlandse gedele geerde, dr. Van Royen, nog een korte verklaring afgelegd. Hij deelde mede, nog niet te weten, of hij reeds Dinsdag in staat zou zijn, om nadere aanvullingen en mededelin gen te verschaffen. Hij deelde verder mede. dat de door hem afgelegde verklaring een voorlo pige is. Zo zullen er eerst besprekingen met de autoriteiten ter plaatse nood zakelijk zijn. SPEL OM TIJDWINST Hierna kwam de Republikeinse af gevaardigde, de heer Palar, aan het woord. Deze zeide, dat de verklaring van de Nederlandse delegatie de waar schuwingen bevestigt, die hij de vorige week heeft geuit. De Nederlandse re gering speelt slechts een spel om tijd winst, zoals zij het gedurende de af gelopen jaren steeds heeft gedaan. Vol gens de heer Palar wil de Nederlandse regering de resolutie slechts toepassen wanneer Nederland in Indonesië zijn doeleinden zal hebben bereikt. Ingaande op de verklaring van dr Van Royen dat de militaire operaties geen ernstige tegenstand hebben ont moet, herinnerde de heer Palar de raad eraan, dat hij heeft gezegd, dat Indonesië het wapen van de guerilla strijd heeft gekozen en hiertoe ge noodzaakt is door de betere bewa pening der Nederlandse troepen. Te kwart voor zeven werd de zitting verdaagd tot Dinsdagochtend half elf In berghotels Officieel wordt aan het A.N.P. medegedeeld, dat de regering van Indonesië, -1 afwachting Van nader over leg met de regering in Den Haag, met het oog op de plicht om zo spoedig mo gelijk rust en veiligheid in geheel Indonesië te herstel len, besloten heeft om een aantal der Republikeinse autoriteiten tijdelijk enige berghotels buiten Java als woonplaats aan te wijzen. .J Bijeenkomst P.v.d.A. Onder presidium van mr. A. de Roos heeft de Federatie Amsterdam van de„ PSrtij van de Arbeid gisteravond in het concertgebouw te Amsterdam een jaarwisselingsbijeenkomst gehouden. De voorzitter van de Tweede Kamer fractie van de P v d A, mr. M. van der Goes van Naters, wees er op, dat in het afgelopen jaar de houding van W. Europa tegenover het bolsjewisme aanzienlijk is veranderd. Hij bepleitte een federaal West Europa en toene mende samenwerking der West Eu ropese staten in cultureel, economisch en militair opzicht. Spreker prees het beleid van het huidige kabinet. „De Partij van de Arbeid" zo zeide hij „heeft het kabinet Drees gesteund, om dat dit vertrouwen van de P v d A geniet. De partij", zo ging hij voort, „heeft groot vertrouwen in partijgenoot Drees, als mens en als socialist. Dit vertrouwen is ondanks de grote moei lijkheden waarmede minister Drees in het huidige ogenblik heeft te kampen niet beschaamd. Overgaande tot be spreking van de Indonesische kwestie. zeide de voorzitter der Tweede Ka mer—fractie, dat de moeilijkheden, die zich thans voordoen vooral drukken op de P v d A. „Wij mogen daarop trots zijn' zo vervolgde hij. „De liqui datie van het koloniale systeem be roert de arbeidersbeweging ten zeei ste, en dit vervult ons met trots op de ze arbeidersbeweging. Het Indonesische probleem is oplosbaar, indien het in socialistische zin wordt bevorderd. Het zou rampspoedig zijn, indien wij ons daaraan onttrokken. De oplossing, die de regering gekozen heeft is niet „be ter" dooh zeker „minder verschrikke lijk". Tijdens het betoog van mr. van der Goes van Naters werd een enkele maal uit het publiek geinterrumpeerd. De ordeverstoorders werden uit de zaal verwijderd. Andere sprekers op deze avond waren het Tweede Kamerlid Evert Vermeer en ds. M. Groenen berg. De Stem des Volks o.l.v. Antoon Krelage zorgde voor de muzikale om lijsting. Hevige gevechten in de Negeb - woestijn In Palestina is de strijd weer opgelaaid. In de Negeb-woestijn worden hevige gevechten gele verd. De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Erfsst Be vis heeft in verband met de verslechterde toestand zijn kerst vacantie onderbroken. OFFENSIEF GRIEKSE REGERINGSTROEPEN De Griekse premier, Sophoelis, heeft een offensief aangekondigd tegen de querilla's op de Peloponnesus. Volgens berichten uit Patras zouden meer dan 100 guerilla's zich in de afgelopen week hebben overgegeven of gevan gen genomen zijn. Het ministerie van Sociale Zaken deelt mede, dat gedurende de laatste weken in de pers berichten zijn ver schenen, ais zou de directeur gene raal van de Volksgezondheid, dr. C. van den Be.-g, voor het jaar 1948 een griepepidemie voorspeld hebben. Deze berichten zijn ten enenmale onjuist. Vermoedelijk houden deze berichten verband met een voorstel, dat het vorig jaar door de Nederlandse afgevaardig de in het voorlopig bestuur van de wereldgezondheidsorganisatie is ge daan en door deze organisatie is aan vaard, om internationaal de griepbe 'triidipg ter hand te nemen. PROGRAMMA K N.S.B Het voorlopig „ijs en we der dienende" progVimma van de K .N.S.B. luidt: Donderdag 30 December: Rotterdam, Kralingen, pro vinciale kampioenschappen van Zuid-Holland. Vrijdag 31 December: St. Pancras, nationale wedstrij den. Zaterdag 1 Januari: War- menhuizen, wedstrijden om de SIS-beker. Alle wedstrijden gaan over 500, 1500 en 3000 meter. Mei. Een baby van vijf maanden, die Zondag te Haifa aan land ging, was Israëls 100.000ste immigrant sinds de proclamatie van de nieuwe staat op 15 STAKING De 250 stakende lassers bij de Ned. Dok en Scheepsbouw Mij, in de hoofd stad die een week geleden in sta king gingen hebben gistermiddag op een, door de EVC metaal beiegde vergadering besloten het werk niet te hervatten. VERKLARING TSJANG KAI TSJEK Generalissimus Tsjang Kai Tsjek heeft Maandag verklaard, dat de ze ven dagen oude regering van dr. Soen Fo de oorlog tegen de communisten „grondig en tot het einde toe' zou voortzetten. PICASSO'S WERK IN DUITSLAND De eerste belangrijke tentoonstelling van Picasso's werken in Duitsland sinds 1933 is te Hanove/geopend. De zeven en vijftig werken van de schilder, die thans in deze stad geëxposeerd zijn. zullen vervolgens een tournee door W. Duitsland maken. VRIJSPRAAK VOOR HANDLANGER VAN KLOOSTERBOER Het Bijzonder Gerechtshof te Am sterdam sprak gistermorgen Pieter Booy uit St. Pancras vrij confórm de eis. B heeft in December 1939 en Januari 1940 in opdracht van Jan Kloosterboer in de havens van Amsterdam en Rot terdam gegevens verzameld over ver trekkende geallieerde schepen en deze gegevens aan Kloosterboer verstrekt, die ze naar de Duitse admiraliteit stuurde. RAPPORT AAN DE VEI LIGHEIDSRAAD. Dr. Bunche, de waarne mende bemiddelaar der V.N. in Palestina, heeft Maandag de Veiligheidsraad verslag uitgebrarcht over aanvallen van de Joodse landzee en luchtstrijdkrarchfen in 't Negeb-gebied van Palestina tijdens de afgelopen vier da gen. Hij zeide, dat de waar nemers der V.N. nog steeds niet in de gelegenheid wer den gesteld het toneel van de strijd in ogenschouw te nemen. Een rapport van waarnemers in Gaza d.d, 24 Delember stelde vast, dat 'n Joodse aanval op een strate gisch belangrijke heuvel op 23 December werd waarge» nomen, gevolgd door een Egyptische tnftenaanval, waar bij d e heuvel werd her overd. Aan beide zijden werden vele pantserwagens gebruikt. i Voorbarig Het is nog steeds Indonesië. Dage* lijks staan de kranten vol beschou wingen en verwachtingen. Aan ver wachtingen willen wij ons deze kee* niet wagen. Inplaats daarvan zitten we in afwachting, hie de Nederlandse re gering zal reageren op het verzoek van de Veiligheidsraad. Misschien daf U het reeds weet op het ogenblik dat U dit artikel onder ogen krijgt. We zouden dimaal Uw aandacht wil len vragen voor een feit dat ons in ziens aan de aandacht van velen is ontsnapt en dat t<Nk zeer belangrijk is. We hebben het oog lajen vallen op de verklaring van Dr. Beel, d« hoge vertegenwoordiger van de Kroon in Indonesië. Reeds voor de Veiligheidsraad een beslissing had genomen verk-1 na® Dr. Beel dat naar zijn mening de Ne derlandse regering een dergelijk be sluit naast zich zou moeten neerleg gen. Hier is o.i, een ernstige fout ge maakt. Iedere Nederlander, zou men oppervlakkig zeggen, heeft h«t rPCht zijn mening- over bepaalde aangele genheden naar voren te brengen. Toch is dit maar schijn. „The man in the street" heeft dat recht. U heeft'het of U landarbeider bent of notaris. De journalist heeft dat recht ook. vermits hij zich h!-"en de perken weet te houden. Iemand die in deze spannende tijd echter op zulk een hoge plaats zetelt als Dr Beel, behoort echter de grootst mogelijke voorzichtigheid in acht te nemen. Niet alleen omdat hij iemand is, waarop aller ogen gevestigd zijn, maar vooral omdat hij ambtenaar is in dienst der regering. De uitlating van de heer Beel zou den we dan ook, zacht uitgedrukt, voorbarig willen noemen. Meer dan iemand anders had hij over deze materie behoren te zwi?- gen. Uit respect tegenover de Voilig heidsraad en uit respect tegenover regering. Hoe licht kan imm'er's niet de in druk gewekt worden, dat hier een bewuste poging is gedaan om de on getwijfeld zeer moeilijke beslis?'** waarvoor de regering staat, te b- vloeden. We mogen toch immers aannemen, dat Dr. Beel niet alleen zijn indruk, maar tevens zijn overtuiging naar vo ren heeft willen schuiven. Wij kunnen moeilijk aannemen dat de Regering dan zo lange tijd nodig zou hebben om haar standpunt dui delijk te maken. Des te meer we over de verklaring van Dr. Beel nadenken, des te ster ker we de indruk krijgen dat hier een voorbarige verklaring is af gel cd met een bepaalde bedoeling. Een bedoeling die naar de mening van Dr Beel wellicht is ingegeven door de overtuiging dat hij In het be lang van het land heeft gehandeld, maar die door de wijze en het tijd stip naar onze overtuiging onbehoor lijk is. In de porceleinkasf moet men niet ruw te werk gaan. Scherven brengen misschien soms geluk aan. het komt maar al te dikwijls voor dat de scher ven nooit meer gebruikt kunnen wor den. v Z. onze k!e re tewenear ONTWERP—STATUUT Van een gewoonlijk betrouwbare Parijsg bron werd gisteravond verno men, dat het ontwerp—statuut voor bet instellen van een internationale con- roleOrganisatie voor het Ruhige bied, dat vandaag zal worden gepu bliceerd, in zijn thans goedegekeurde vorm een aanmerkelijke concessie van Engeland en Amerika tegenover Frank rijk betekent. VERKLARING Generaal Clay, de bevelhebber der Amerikaanse troepen in Duitsland, ver klaarde gisteravond dat indien de winter Ongewoon streng zou zijn, er te Berlijn een tekort zou ontstaan aan brandrtof voor de burgerij. Hij voegde hieraan echer toe. dat er geen levens middelencrisis zou ontstaan. KINDJE GESTIKT Vrijdagmiddag werd de 11 maanden oude baby te Rotterdam door haar moeder dood in haar ledikantje aan getroffen. Vermoedelijk is het kindje gestikt in een moltondeken, waar het aan heeft liggen wigen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1