UümaatfJer
5* JAARGANG N° 1420
WOENSDAG 29 DEC. 1943
Veiligheidsraad dringt op onmiddellijke
vrijlating der Republikeinse leiders aan
Chinese resolutie aanvaard
Levenspeil
4^?
"EK-iZONHBCHÜN-'
Ruhr - gebied
onder internationale controle
Nederlandse rijders naar Davos
vertrokken
Eén millioen voor roulette
Uitgave Stichting „De Vrije Alkmaarder";
Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkmaar.
Abonnementen 0.32 per week 1.30 per
maand 3.90 p. kwart, by vooruitbetaling
Advertenties 14 ct per m.m., familieberich-
ten 18 et. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur J van Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht TeL K 2200-3971
De Veiligheidsraad heeft gisteren een Chinese resolutie aanvaard, waar
in de Nederlandse regering wordt .geroepen, de president van de Repu
bliek en alle politieke gevangenen, gearresteerd na 18 December, on.
middellijk vrij te laten en binnen 24 uur na het aannemen dezer reso.
lutle de Veiligheidsraad bericht te Sfv™-
Engeland Frankrijk en België onthielden zich van stemming.
Ook een Columbiaanse resolutie, di» een volledig rapport vraagt over
de toestand in de Republiek, ter informatie van en als leidraad voor
de Raad, werd aangenomen. Rusland en de Oekraïne onthielden zich van
stemming.
De gebeurtenissen in Indonesië heb
ben de laatste tijd alle aandacht van
Ons opgevraagd. Ze zijn ook inder
daad belangrijk omdat ze de ver
schillende levensproblemen van ons
volk ten nauwste raken
Dat mag ons er echter niet van
weerhouden een open oog te houden
voor andere dingen, die ons aanga: i.
Daar is o.a. de vermirtderde steun
die de regering verleent heeft op -1e
verschillende producten, waardoor de
prijzen van de levensmiddelen om
hoog zijn gegaan.
Het is ons indertijd, hoe lang is
het nog maar geleden, voorgerekend.
De prijsstijgingen zouden worden
opgevangen door een loonbijslag van
een gulden per week en daar zou
maar heel weinig aan mankeren of
het huishoudboekje zou evengoed
sluitend zyn
Inmiddels hoort men over de be
rekeningen weinig meer, maar de
prijsstijgingen gaan door. Wel niet
zo snel. Het is niet zo dat de prijzen
omhoog vliegen. Neen, ze kruipen
omhoog.
Al kruipende bereiken ze echter 'n
hoogte, waardoor het levenspeil van
een groot deel van ons volk in het
gedrang vdreigt te komen
En wel va» dat deel, dat de minst0
weerkracht heeft.
Over de dagelijkse dingen als brood
en suiker spreken we al niet eens
meer. We zijn er al aan gewend te-
raakt. Dan komt plotseling het bericht
dat de zeep zo ongeveer in prijs ver-
dubbeld. Het vet wordt duurder, de
sigaretten worden duurder, de sigaren
stijgen in prijs.
Zo zouden we kunnen doorga-n.
En dan komt er wellicht nog wel de
een of ander die zegt, dat sp.» 'aal
de tabaksartikelen het huishoudboek
je niet mogen belasten, omdat dit on
der de luxe valt. We zouden de vraag
willen stellen: en de zeep dan en h^t
vet en....» vult U zelf maar in.
Maar behalve dat, is er meer. We
stellen ons met grote zorg de vraag
of het levenspeil van de arbeidende
klasse, die door de prijsstijgingen het
sterkst getroffen wordt, zo ver om
laag moet worden gedrukt, dat alle
luxe verdreven is.
Moet deze categorie weer terugge
drukt worden tot een peil waarop
alleen het naakte bestaan gehand
haafd kan worden?
We willen vooralsnog niet aanne
men dat dit de vooropgezette bedoe
ling van de regering is Daarvoor
staan ons de verschillende personen,
die voor de arbeiders strijd hebben
gevoerd borg. Maar de aandacht van
de regering mag op dit punt vol
strekt niet verslappen.
Geen ogenblik mag uit het oogwor
den verloren, dat de gulden bijslag
in de loop van slechts een paar maan
den volstrekt onvoldoende is geble
ken.
Wij hopen dat de regering in sa
menwerking met andere instanties er
in de kortst mogelijke tijd in mag
slagen een bevredigende oplossing te
vinden.
Zo gaat het niet langer.
v Z.
GELDIG TOT WOENSDAGAVOND
STIJGING VAN TEMPERATUUR
Meest zwaar bewolkt met enkele
buien. Matige tot krachtige, langs de
kus tijdelijk harde en in het Noorden
stormachige wind tu»sen Zuid—Wes-
en West. in de loop van de dag ver
dere stijging van temperatuur.
Nederland belooft
Dr van Royen deelde mede, dat hij
had gehoopt, deze middag namens de
Nederlandse regering een tweede ver
klaring te hebben kunnen aflegggen,
waarin opheldering zou kunnen wor
den gegeven op de punten waarop
deze was gevraagd. Dr. van Royr
betreurde dat dit nog niet mogelijk
is, daar de consuotaties tussen de
Nederlandse regering cn Batavia nog
niet zijn geëindigd. Dr.^van Royen
kon de raad echter met zekerheid
beloven dat hij deze opheldering
Woensdag zou kunnen verstrekken.
De gedelegeerde van Syrië, El
Khouri eiste van dr. Van Royen dat
hij deze thans onmiddellijk inlichtin-
gen zal verstrekken over de vraag,
in hoeverre uitvoering is gegeven aan
de eins tot vrijlating der gevangenen
Dr. van Royen antwoordde hierop,
dat de veertien te Batavia vrijgelaten
Republikeinen merendeels leden zijn
van de Republikeinse delegatie en
^^IliiilliilIHllljiillilHIUIHHtlllllIHHlIlWtmilllllIHHIillillfltnilIHKftnilillinf).^
JHR. MICHIELS VAN VER.
DU1JNF.N NAAR INDO.
NESIë.
Officieel wordt medege
deeld: Jhr. mr. E. F. M J.
Michiels van Verduijnen.
H. M ambassadeur te Lon
den, zal zich binnenkort voor
enige weken naar Indonesië
begeven.
Van bevoegde zijde wyst
men er op, dat de zending
van deze ervaren diplomaat
een aanwijzing is, dat men#
zowel in Den Haag als in
Batavia aan alle aspecten
van de ontwikkelingen in
Indonesië zeer grote aan
dacht wenst te schenken.
andere te Batavia woonachtige promi
nente Republikeinen. Hij zeide, dat
president Soekarno en verschillende
zijner ministers nog in s urveillance
zijn, hetgeen echter niet betekent, dat
zij nog in gevangenschap verkeren
„ONMIDDELLIJKE STAPPEN
De heer Palar zeide, dat er absoluut
geen rechtvaardiging is te vinden voor
het feit. dat president Soekarno en
de andere gevangenen nog niet zijn
vrijgelaten. Op 24 December heeft de
Veiligheidsraad een resolutie aange
nomen, waarin deze vrijlating werd
geëist, en Maandag was de Nederland.
*e regering nog bezig met het bestu
deren van deze resolutie De heer
Palar vroeg onmiddellijk stappen v-n
de raad om de vrijlating te bevor
deren.
„EENVOUDIGE EIS"
De gedelegeerde van China, de
heer Tsjiang, had gehoopt dat de Ne
derlandse vertegenwoordiger op het
ogenblik in staat zou zijn geweest
verklaringen af te leggen, die een
verdere actie van de raad onnodig
zouden hebben gemaakt. In het licht
van wat de heer van Royen thans
heeft medegedeeld, moest de Chinese
delegatie besluiten, de door haar voor.
bereide resolutie in te dienen.
De eis tot vrijlating der gevange
nen was volgens hem een zeer een
voudige. Nederland kan er in enkele
minuten aan voldoen
Volgens de heer van Royen biedt
de Chinese resolutie een nieuw as
pect. Zij sluit namelijk de verklaring
in dat Nederland niet heeft voldaan
aan een eis van de Veiligheidsraad.
Met het oog op het feit, dat hij na
een kort uitstel der behandeling In
staat zal zijn een verklaring van de
Nederlandse regering te geven, acht
de heer van Royen het aannemen
van een dergelijke resolutie praema-
tuur.
NEDERLAND SABOTEERT,
ZEGT RUSLAND.
De vertegenwoordiger van Enge
land deelde in het kort mede, dat hij
het gewenst achtte, dat de Nederland
se vertegenwoordiger een kort uitstel
wordt verleend, teneinde Woensdag
nadere inlichtingen te kunnen ver
strekken. Hij onthield zich daarom van
stemming.
De heer Malik van de Sowjet-
Unie achtte het duidelijk, dat de Vei
ligheidsraad onderhevig is aan sabo
tage van de zijde van Nederland, 't
land, dat de daad van agressie heeft
gepleegd. Er bestaat geen twijfel aan.
dat Nederland r.iet heef1 voldaan aan
de eisen van de Veiligheidsraad in
zake het staken van het vuren, en
het vrijlaten der gevangenen.
De vertegenwoordiger van de Ver
enigde Staten Jessup deelde mede.
dat de Amerikaanse delegatie zich
uiteraard aansluit bij de actie waar
toe de Veiligbc-ïd^rsad heeft besloten
Het is juist, aldus dr. Jessup, dat elk
uitstel der vrijlating moet worden
voorkomen.
DE ORANJE VERTROKKEN.
Gisteravond om negen uur is de
Orarnje, het vlaggeschip van de "Vlij
Nederland, dat weer gedeeltelijk in
zijn vooroorlogse accomodatie is her
steld, naar Batavia vertrokken
Einde vorstperiode
Nadat het weer in ons land dagen
lang onder invloed had gestaan van
een gebied van hoge luchtdruk boven
MiddenEuropa, komt aan deze toe
stand nu een zeer snel einde. In de
nacht van Zondag op Maandag be
gon namelijk de depressie activiteit te
herleven en dit had tot gevolg, dat
Maandag al een eerste aanval op het
vorstgebied werd gedaan.
De barometers in onze omgeving
begonnen tijdelijk te dalen, maar de
aanval leed schipbreuk^ Daarna ont
wikkelde zich midden op de oceaan
een nieuwe en buitengewoon diepe
depressie, die gistermiddag IJsland be
reikte en aanleiding gaf tot zware
stormen in het zeegebied ten Westen
van Schotland en Ierland en in het
noordelijk deel van de Noordzee.
He* frontensysteem van de depres
sie verplaatst zich met grote snelheid
naar het Oosten en passeerde gisteren
ons land, daarbij regen veroorzakend
De wind, die aanvankelijk uit liet
Zuidwesten waaide, draaide naar het
Westen en voerde oceanische lucht-
massa's het land in, die ons de dooi
brengen.
LEDEN AMERIKAANSE LUCHT
MACHT OP GROENLAND GERED.
Het Amerikaanse hoofdkwartier van
de luchtmacht, die op een ijskap op
Groenland zijn geïsoleerd enkele
onder hen re*dc drie weken gister
zijn bevrijd. Zij werden uit hun iso
lement verlost door een Dakota. waar
onder ski's waren gemonteerd.
Vertegenwoordigers hebben een con_
oept—overeenkomst opgesteld, welke
thans aan hun regeringen ter goed
keuring is voorgelegd. De tekst van
deze concept—overeenkomst wordt he„
den gepubliceerd.
De vergadering, welke van het be
gin tot het eind in een vriendschap
pelijke sfeer gehouden werd. heeft de
problemen, die zich daarbij voorde
den, nauwkeurig bestudeerd. Zij kwam
aanstonds tot de erkenning dat een
aantal Organisaties wordt opgericht en
dat regelingen worden uitgewerkt met
betrekking to Duisland. He Ruhr con
trole—Orgaan is een daarvan en dient
in dit verband beschouwd te worden.
HOOFDDOEL
De zes mogendheden beogen de mid
delen te verschaffen waardoor een
vreedzaam democratisch Duitsland kan
w orden opgenomen in de Europc.se
gemeenschap, om daarna zijn rol te
vervullen als een ten volle verantwoor
delyk en onafhankelijk lid. De Zes
mogendheden hebben zich bij de in
stelling van het Ruhr controleOrgaan
als hoofddoel gesteld te verzekeren,
dat de hulpbronnen van het Ruhrge-
bied in de toekomst niet voor agres
sieve doeleinden, doch uitsluitend in
het belang van de vrede gebruikt wor„
Arrestaties in Hongarije
Het Hogaarse ministerie van binnen
landse zaken heeft een speciaal com
muniqué uitgegeven, waarin beweerd
wordt, dat de Rooms-Katholieke pri
maat van Hongarije, kardinaal Minds-
zenty, die Maandag op beschuldigin
gen van verraad werd gearresteerd,
met een groep vooraanstaande roya
listen en „zekere buitenlandse mo
gendheden" heeft samengezworen om
de restauratie van de Habsburgers te
bewerken,
De kardinaal werd er ook van be
schuldigd voor niet met name genoem
de westelijke landen spionnage ver
richt te hebben.
In het communiqué wordt voorts de
arrestatie bekend gemaakt van een
aantal andere vooraanstaande Hon
gaarse katholieken, ow. prins Paul
Eszterhazy. voor de oorlog de rijkste
grootgrondbezitter van Hongarije, dr.
Miklós Nagy. secretaris van de Hon
gaarse afdeling van de katholieke
actie, dr. Milos Beresztaczy, directeur-
generaal van de afdeling Boedapest
van de katholieke actie en verschei
dene katholieke priesters.
DE STRIJD BIJ TANGKOE.
Volgens berichten van Chinese re-
geringszijde zouden regeringsstrijd
krachten, bijgestaan door versterkin-
g en, die met vaartuigen landden,
Hsinho, het spoorwegstation, onmid
dellijk ten Noord-Westen van Tang
koe, ae zeehaven ten Oosten van
Tientsin, heroverd hebben.
den, en te voorzien in een nauwere
coördinatie van het economische le
ven der landen van Europa, die samen
werken voor het gemeenschappelijk
wekdjn van een democratisch Duits,
laridic
Gedurende de periode, dat de be-
zettings autoriteiten uitgebreide eco
nomische funcies in Duitsland vervul
len, zullen de oornaamste besluiten
noodzakelijkerwijze grotendeels door of
via de bezettende macht worden uit
gevoerd, Naarmate deze laatste echter
haar werkzaamheden inkrimpt, zal het
controleorgaan meer en meer met de
Duitse regering in directe relatie tre
den.
In het restaurant van Centraal Sta
tion te Amserdam was giseravond een
groepje mensen verzameld, waarvan
een drieal bekende sportfiguren het
middelpunt vormde. Het waren An-
toon Huiskes, Wim van der Voort en
Jan Langedijk, de drie Nederlandse
schaatsenrijders, die door de KNSB
naar Davos worden uitgezonden om
zich voor te bereiden op de Europese
kampioenschappen, die aldaar op 5 en
6 Februari worden gehouden. De voor
zitter van de KNSB, mr. H. W. Vliegen
sprak de jongens toe en zeide, dat on
danks de veranderingen, welke in het
hoofdbestuur plaats vinden, alles ge
daan is om niet van de gewoonten van
vorige jaren af te wyken. „Het resul
taat is.'' aldus besloot mr- Vliegen, „dat
jullie nu evenals dat het vorig jaar
gebeurde uitgezonden worden om je
voor te bereiden op de jaarlijkse grote
gebeurtenis in de schaatsenrijderswe-
Sterrit naar Monto Carlo
Tot dusver hebben zich reeds 157
deelnemers opgegeven voor de ster-
rit naar Monte Carlo, dat wil zeggen
dat het record van 1935, toen 165 wa
gens startten, al aardig wordt bena
derd. De inschrijving sluit vandaag,
zodat er nog een kansje is op een
nieuw record.
Van de 157 deelnemers vertrekken
er 63 uit Monte Carlo, 40 uit Glas-
gow, 34 uit Stockholm, 16 uit Lissa
bon, 3 uit Oslo en 1 uit Florence Te
Monte Carlo start o.m. dr. Goedhart
uit Dedemsvaart met een volkswagen.
Op de dag van hun aankomst te
Monte Carlo zullen de deelnemers
een bergparcour van 17.100 km. moe
ten rijden teneinde een klassement te
verkrijgen van degenen die ex aeque
eindigden. De staat, waarin hun auto
zich bevindt, zal dan van veel invloed
zijn op de toekenning der punten.
JOODS BEVELHEBBER TE JERU
ZALEM OMGEKOMEN.
Uit Arabische bron wordt gemeld,
dat kolonel Mosje Dajan, Joods mili
tair bevelhebber te Jeruzalem, is
omgekomen bij een ongeluk met Jood
se pantserwagens, die bij het door
trekken van de sector te Wadi Ra-
babah op mijnen gestoten en in de
lucht gevlogen zijn. Dit ongeluk heeft
nog acht andere slachtoffers gemaakt.
Naar het ANP verneemt heeft een
Nederlandse groep zakenlieden een
millioen guh'en bijeengebracht ten be_
hoeve van de exploitatie van roulette
te Soheveningen en Zandvoort. Dit
geld wordt gestort bij de Rotterdamse
Bank NV en blijft daar disponibel tot
I Augustus 1949. Men hoapt, dat voor
dien een wetswijziging tot stand is ge
komen welke exploitatie van een of
twee Nederlandse casinos zij het in
strikt gereglementeerde zin, zal mo
gelijk maken. Het openstellen van deze
mogelijkheid wordt dringend noodza
kelijk geacht, in verband met de con
currentie tussen Belgische en Neder
landse badplaatsen, die zich, naar men
EERSTE KAMER
De Eerste Kamer zal Dinsdag 4 Ja
nuari a.s. des middags half twee iu
openbare vergadering bijeenkomen.
Behandeld zullen worden o.a. de wets
ontwerpen begroting Gemeentefonds
1949, begroting staatsvissershavenbe-
aryf te IJmuiden 1949, wijziging kin
derbijslagwet, samenvoeging der ge
meenten Hoogezand en Sappemeer en
inkomen van H.K.H. Prinses Wilhel-
mina.
Het ligt in het voornemen van de
voorzitter de begroting 1949 voor het
departement van Onderwijs Kunsten en
Wetenschappen in de week van 11
Januari in de afdelingen te doen on
derzoeken.
NIEUWE DIRECTIE STAATSMIJNEN
Naar wij vernemen zal de regering
in verband met het heengaan van de
heer J. Mous als directeur der staats,
mijnen het directorium van de staats
mijnen uitbreiden en van drie op vijf
brengen.
Naast dr. ir. Ch. Th. Groothoff, pre,
sident directeur, en dr ir. D. P. Ros
van Lennep, zullen met ingang van
1 Januari 1949 als directeuren optreden
de heren mr. F. M. J. Jansen, drs
A. C, J. Rottier en H. H. Wemmers.
stellig verwacht, na het tot stand ko
men van de Economische Unie, zal
openbaren. Bovendien wirdt geregle
menteerde roulette, die fair geëxploi
teerd wordt, in verhouding tot de thans
toegelaten totalisator bü paarderen,
nen een niet zo sterk kansspel, om
dat bijkomstige factoren van techni
sche aard alsmede het gebruik van
.Jevend materiaal" bij roulette zijn
uitgesloten. Men hoopt op een spoedige
indiening van een wetsontwerp en
verwacht, dat binnenkort in de tweede
kamer vragen over roulette-mogelijk
heden aan de minister van justitie zul
len worden gesteld.
- O - -
Wijzigingen in Britse
regering?
Men noemt thans zekere namen in
verband met wijzigingen irf de Britse
regering, welke op handen zouden zijn
De minister van verdediging, Alexan-
der, zou misschien een andere functie
krijgen en mogelijk opgevolgd wor
den door Lord Douglas, die als lucht-
m aarschalk Sir Sholto Douglas des
tijds opperbevelhebber was van Ear]
Mountbatten, thans vlagofficier te Mal
ta. Er zal voorts een nieuwe parlemen.
aire secretaris genoemd worden ter
vervanging van, John Belcher, die On
langs in verband met het onderzoek
naar beweerde corruptie ig afgetreden.
O
OPROEP
De Engelse communistische partij
heeft alle Engelse organisaties der wer
kende klasse verzocht „te weigeren
goederen voor de Nederlandse agressors
te transporteren of te doen transpor
teren.'" In een verklaring van ge
noemde Partij werd gezegd, dat het
tot de bijzondere verantwoordelijkheid
van de Engelse arbeidersbeweging
behoort, alles te doen wat in haar
macht ligt om de Indonesische vol
ken het volle recht tot zelfbeschikking
te verzekeren.
reld. En het is niet onmogelijk, dat er
nog een verrassing voor Jullie is, nl.
een eventuele uitzending naar de we
reldkampioenschappen in Oslo".
De eerste paar weken zal Jan Lan
gedijk als oudste de leiding op zich
nemen, maar over een paar weken ver.
trekt dr. ir, A. F. van der Scheer naar
Davos om de laatste hand te leggen
aan de training van het drietal. Wan
neer Kees Broekman, die In Noor
wegen traint naar Davos zal gaan, is
nog niet bekend. Waarschijnlijk zal hij
nog deelnemen aan grote international»
wedstrijden, die op 15 en 16 Januari a.s.
te Eskilstuna in Zweden worden ge
houden.
Behalve de reeds genoemde offocials
waren de voorzitter der technische com
missie de heer W. H. Taconis en een
aantal familieleden bü hpt vorirek,
aanwezig
O -
Tocht over het IJselmeer
Dinsdagavond omstreeks zes uur
voeren vier schepen de Oranjesluizen
te Schellingwoude binnen. Het waren
de „Rijnstroom" en de „Gouwe-
stroom", een passagiers, en een vracht
boot van de rederij Koppe uit Am
sterdam, die vanmorgen omstreeks elf
uur met nog twee kleine sleepboten
het Kefeldiep hadden verlaten. Zon
der al te veel hinder van het ijs te
ondervinden zo deelden de kapi
teins mede hadden zij de tocht,
weliswaar met twee üur vertraging,
kunnen maken. Vandaag zullen de
boten van rederij Koppe normaal uit
varen.
O -
Egyptische premier
vermoord.
De Egyptische premier Norkasjy
Pasja Is gisteren in het ministerie van
Binnenlandse Zaken door revolver
schoten om het leven gebracht. De ge.
arresteerde dader s een Egyptenaar.
Een na de moord op Pasja uitge?
geven verklaring luidt: „Premier Nor
kasjy werd door een misdadige hand
in het ministerie van binnenlandse za
ken om het leven gebracht. Hij stierf
op een ogenblik, dat zijn land hem
het. meest nodig heeft." Het lichaam
van Norkasjy werd naar zyn woning
te Heliopolis, een voorstad van Cairo,
overgebracht.
Het enige commentaar van een offi
ciële Israëlische woordvoerder te Tel
Aviv op de moord was, dat er „blijk
baar mensen in Egypte zijn die de
Egyptische premier nog minder appre
cieerden dan wij".
Een woordvoerder van het Britse ml
nisterie van Buitenlandse Zaken zeide:
„Het zeer schokkende nieuws uit Cairo
is onmiddellijk aan Bevin overgebracht
Vandaag zullen boodschappen van
deelneming aan de Egyptische regering
gezonden worden."
Een woordvoerder van de Egyptische
ambassade te Parijs noemde de moord
„verschrikkelijk".
onze kleine tovenaar
