Honaaftler N.-HOLLANDSE PERS 1945 Trumans program ingrijpender dan Roosevelts „New Deal11 -E JAARGANG N° 1426 „Het lot van de natie zal niet liggen in handen van enkele begunstigden" Trygve Lie: „In 1949 zal er in Palestina vrede zijn" Actie od Sumatra na bezetting van Benkoelen geëindigd Meer eten DOWOFRn AG 6 JANUARI 1949 Uitgav# Stichting „De Vrije Alkmaar Exploitatie N.V. Sprekend Papier, Alkma;. Abonnementen ƒ0.30 per week 1.25 per maand ƒ3.65 p. kwart, by vooruitbetaling Advertenties 14 ct per mm., familieberich ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting Vsrantw. redaoteuri J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudegracht Tel X 7700 3971. Verkiezingsbeloften kregen vorm TRUMANS TIEN GEBODEN Voor binnenland 8 en voor buitenland 2 Dit is het regeringsprogramma, door President Truman gister in zijn bood achap aan het Congres ontvouwd; 1. Een uit 8 punten bestaand plan tot bestrijding van de inflatie. Voor dit doel vraagt hij bevoegdheid om een c®n trole op de Rijzen in te stellen, een toewijzingenstelsel voor schaarse grond stoffen in het leven te roepen en even tueel leningen te verstrekken ter finan ciering van de vervaardiging van mate rialen, waaraan acute teKOrten bestaan 2. Verhoging van de ondernemersbe lasting en andere belastingen met to taal vier milliard dollars Per jaar. ten einde de staatsschuld te verminderen- 3. Volledige herroeping van de ar beidswet van Taft-Harley en vervan ging van deze wet door de vroegere 2-g. Wagner-wet. die een meer liberaal karakter droeg. Wel moet laatstge noemde wet gewijzigd worden: Stakjn gen, voortvloeiende uit geschillen tu? sen vakorganisaties en secondaire boy cotts (het neerleggen van het werk uit sympathie me» stakers in een niet-ver wante industrie) zullen verboden blij ▼en. 4. Verruiming van de sociale wetge ving en wel zodanig, dat de ouder domspensioenen worden verhoogd en de overheidszorg zich ook uitstrekt tot hen. die slachtoffer ziin van werkloos heid. ziekte of invaliteit. 5. Het instellen van een stelsel voor ziekteverzekering, dat ..iedere Ameri kaan in staat zal stellen, goede medï sche behandeling te verkrijgen. 6 Meer staatssteun voor het onder wijs- 7. Een speciale wetgeving, dié heïae" regering mogelijk moet maken volks woningen met lage huren te bouwen, krotten op te ruimen en een onderzoek n?.ar de woontoestanden In te stellen. 8 Een veelomvattend Program ter herziening van de burgerrechten met het doel discriminaties tegen negers of andere rassenminderheden te verbie den. Ten aanzien van de buitenlandse po litiek diende president Truman slechts de twee volgende voorstellen in: 1. Verlenging van de geldigheidsduur van de wet. die op 31 Maart a.s. af loopt en die de regering de bevoegd heid geeft met andere regeringen over eenkomsten inzake verlaging van de douanetarieven aan te gaan. 2. Schrapping van in het bestaande program opgenomen beperkingen in zake de toelating van verplaatste per sonen uit Europa in de V.S. Volgens de huidige regeling mogen gedurende een periode van 2 jaar 200.000 ver plaatste personen in de V.S immigre ren. Sinaasappelen onderweg! NIEUWE BONNEN AANGEWEZEN. Hoewel de in begin December 1948 aangewezen bonnen voor sinaasappelen ♦ot dusver slechts in enkele gedeelten van ons land zijn gehonoreerd is het noodzakelijk in verband met de te verwachten grote aanvoeren in deze maand reeds thans een tweede, bon aan te wijzen. Uiterlijk 15 Januari moet men de bonnen 534 en 540 alg. bij een handelaar in groente en/of fru«t inleveren. Bon 534 alg. (A. B en C kaarten) geeft recht op 500 gram. bon 540 alg.( D en E kaarten) op een kilo sinaasappelen. Naarmate de aanvoer voortgang heef» zal op de ingeleverde bonnen kunnen worden afgeleverd, met dien verstande dat eerst de oude bonnen gehonoreerd moeten worden. Een vliegtuig van de „British South American Airways" is met 9pas eag'ers en een bemanning van zes bij de Braziliaanse kust brandend in zee gestort. Drie passagiers kwamen om het leven. "BMOHrafc GELDIG TOT HEDENAVOND. RUSTIG WEER. Weinig wind met op vele plaatsen nevel of mist. Overigens droog weer. iets kouder, met temperatuur om het int in de noordelijke provincies. President Truman heeft gister voor het Ame rikaanse Congres 'n regeringsprogram ontvouwd, dat zowel in omvang als in ruimte de „New- Deal" van wijlen Pre/ dent Roosevelt overtreft. Truman drong aan op machtiging tot herinstel ling van prijscontrole, verhoging van inkomsten belasting met vier milliard dollar en annule ring van de door de republikeinen voorgestane arbeidswet van Taft-Hartley. Op de buitenlandse politiek ging hij niet diep in en hij maakte b.v. in het geheel geen gewag van het Noord Atlan tisch pact, een militair hulpprogram voor West Europa of aanvul'ende fondsen voor het plan- ""r"rshall. Wel zeide hij, dat hij in de loop van deze zitting van het Congres „de gelegenheid zal hebben het Congres te verzoeken verschil lende maatregelen in overweging te nemen op het gebied van de buiten landse politiek". Binnen- en buitenlandse politiek zijn nauw verweven Hij verklaarde, dat het Amerikaan se volk bij de laatste presidentsver kiezingen „de in discrediet geraakte theorie, dat het lot van de natie moest liggen in de handen van enkele be- gttstigd-«i. heeft afgewezen". De president zette daarna zijn pro gram uiteen (zie hiernaast) en legde er de nadruk op, dat hij zijn program voor het birzieniandse regeringsbeleid beschouwt als de grondslag voor de buitenlandse politiek der V.S. „De wereld vraagt heden ten dage ons om leiding, omdat wij bimen onze grenzen in zo grote mate genie ten vtJ die voordelen van de demo cratie, waarnaar de meeste volkeren der wereld smachten', zo verklaarde hjj en hi^ voegde hieraan toe, dat de buitenlandse politiek der VS. gericht is op vrede en daarbij uitgaat van het principe van «iternationale samen werking. Zolang echter nog geen stel sel van inte viationale veiligheid tot stand is gebracht, waarop Amerika zich kan verlaten, kon de Amerikaan se regering zich niet onttrekken aan het scheppen en instand houden van een gewap tide macht, die toereikend is om eventuele agressie af te schrik ken. Nationale veiligheid „Wij zijn in het afgelopen jaar in belangrijke mate gevo.-derd met het doeltreffend organiser »i van onze gewapende macht", aldus Truman, „doch het is noodzakelijk verdere verbetering aan te br'»igen in de wetgeving met betrekking tot de nationale veiligheid". Als één v.'« onze verbeteringen beschouwde de president de inwilliging vrn zijn verzoek om het instellen van een algemeen militair opleidingsprogram ma voor de Amerikaanse jeugd, geen enkele passage van zijn rede voering noemde President Truman de Sowjet-Unie met name. Hij verklaar de evenwel, dat „het thans alle lr#i- den duidelijk moet zijn, dat Amerika niet trócht de huidige toestand te be stendigen. Wij hebben niet het voor nemen het onrecht van het verleden in stand te houden", zo zeide hij, „en wij juichen de constructieve pogingen toe. die door vele land in het werk worden gesteld om de levensomstan digheden van hun burgers te verbe teren. Door middel van het Europese Herstelprogram. i»ize „politiek van goede nabuurschap" en via de Ver. Naties zijn wij begonnen de nati<»iale barrières.neer te halen, die de ec tio- mische groei en de sociale vooruitgang van de volkeren der wereld belem meren". Talrijke tekortkomingen met name genoemd De president zeide, dat de woorden van de „sombere profeten, die de on dergang vu het Amerikaanse kapi talisme voorspelden" zijn gelogen straft, doch hij gaf toe, dat Amerika nog steeds „vele tekortkomingen" heeft, waarv.»i hij de volgende noem de: „Wij hebben nog steeds te kampen met een te hoog prijspeil. Onze pro ductie is nog niet toereikend om on ze behoeften te bevredigen. Onze mi- niumlonen z'»i veel te laag. De klei ne bedrijven verliezen terrein in de strijd met de gevaarlijke monopolies. Onze landbouwers zien nog steeds een onzekere toekomst tegemoet en een te groot aarftal van hen ruubfeert de zegeningen van de moderne be- Mhaving. Sommige v-»i onze natio- ale hulpbronnen worden nog steeds vf rspild. Wij hebben een %'uut te kort aan electrische stroom, niet tegen stainde er ruimschoots middel »i zijn om de electriciteitsvoorzieHing Qp te toeren Vijf millioen gezinnen wnen #»og steeds in sloppen en woningen, g)l niet van voldoende nooduitgangen vooi brandgevaar zijn voorzien. Drie millioen gezinnen delen hun wonin gen met anderen. Onze gezondheids zorg Is ver ten achter bij de vooruit gang v;«i de medische wetenschap. Goede medische verzorging is zo kost baar, dat zij buiten het bereik ligt van de grote meerderheid onzer burgers. In vele plaatsen zijn de onderwijs:n- riohtingen volkomen ontoereikend. Onze democratische idealen worden dikwijls gedwarsboomd door vooroor delen en onverdraagzaamheid". De eerste belangrijke taak van de Amerikaanse regering is, aldus de president, de bescherming van de Amerikaanse economie tegen de on gunstige gevolgen van conjunctuur schommelingen. Met het oog op de mogelijkheid van een economische depressie vroeg TrumTi in zijn bood schap aan het Congres acht bevoegd heden. Nieuwe arbeidswet De president gaf als zijn mening te kennvi. dat de arbeidswet van Taft-Hartley onbillijke discriminaties tegenover de vakbeweging inhoudt, de constructieve strev:ngen van de arbeidersorganisaties beperkt en in breuk maakt op het recht der arbei ders om vrij collectieve arbeidsover eenkomsten aan te gaan. De nieuwe wetgeving moet echter een bepaling bevatten, welke stakingen verhindert in vitale industrie"»"!, wanneer deze het openbaar belang schaden. Het mi nimumloonniveau dient volgms de president verhoogd te worden van 40 cents per uur tot minstens 75 cents per uur. Voors moeten de anti-trust wetten opnieuw verscherpt worden, teneinde monopolie-vorming tegen te gaan 4H om de kleine bedrijven te besehermen. Met betrekking tot de 1 «-dbouwpoütiek stelde Truman voor het bestaande stelsel van steun voor de prijzen van landbouwproducten te bestendigen en de mogelykhed<»j te onderzoeken om de markt voor deze producten, zowel in het binnenland als »i het buitenland uit te breiden. Truman's programma voor openbare werken voorziet in verdere electrifi- catie voor agrarische gebieden, de fes» van waterkrachtstations, het be vaarbaar maken vrn rivieren en irri gatieprojecten. Tenslotte deelde Tru man mede. dat de sociale diensten van de regering zullen worden ge bracht onder een speciaal departement vei socfale zaken. Israël ceeft successen in Egypte thans toe: er was geen tegenstand Eerste commentaren De voorzitter van de Republikeinse party, Hugh Scott, verklaarde naar aan leiding van Trumans boodschap, dat de president hoog spel speelde met het geld van het volk. Hij stelde* het Congres „een ongelijke verdeling van de nationale rijkdom voor om tedere groep in het land. die Pressie uitoefent te kunnen afkopen" De democratische afgevaardigde E. Cos (GeOrgia) merkte op: „WIJ gaan naar een socialistische staat toe- Het lijkt er op. of wy de weg gaan, die Engeland is gegaan, echter meer vrijer en minder behoedzaam.' De voorzitter van de AFL, Green, en de voorzitter van de C.I.O., Murray juichten de rede van Truman toe en verklaarden, dat deze volkomen beant woordde aan hun zienswijzen omyent arbeidswetgeving. Wallstreet was tamelijk tevreden. De zakenlieden vonden het niet zo'n hittere pil als zij verkucht hadden. Trygve Lie. algemeen secretaris der V.N.. heeft gister voorspeld, dat in 1949 in Palestina vrede zal zijn- Hij deelde verslaggevers mee. dat de oplos sing thans meer nabij i$ dan ooit te voren, ondanks de jongste gebeurtenis sen Men verwacht, dat de nieuwe verzoe ningscommissie der V.N. voor Palesti na in de nabije toekomst zal bijeen komen. Lie heef* Geneve als plaats voor de vergadering voorgesteld. De commissie der V.N. voor de Negeb komt Vrijdag te Lake Success bijeen, aldus Lie. De commissie beschikt dan misschien over enkele inlichtngen be treffende de Britse berichten, (jat Jood se troepen twee luchtbases op Egyp tisch grondgebied hebben bezet. ISRAËL GEEFT TOE. De inlichtingen zijn er. want Israël heeft gisteravond vóór het eerst offl cieel toegegeven, dat zijn troepen de Egyptische grens hadden overschreden Een woordvoerder zeide, dat een strijd macht zich had teruggetrokken, doch onthulde niet, of alle Israëlitische troe pen zich nu uit Egypte hadden terug getrokken. De strijdmacht, die op Egyptisch ge bied doordrong maakte verscheidene Spitfires op de grond buit, toen zij vliegvelden in het gebied van El Arish overmeesterde. Installaties, startbanen en gebouwen werden vernield, voordat de strijdmacht zich terugtrok, aldus de woordvoerder. Als deze afdeling ver der op Egyptisch gebied had willen doordringen, zo vervolgde hij. zou er „niet veel geweest zijn, dat ons had kunnen tegenhouden." De afdeling over schreed de grens achter een Egyptische colonne aan. die zich uit Palestina terugtrok. ISRAËL WIL VUREN STAKEN. Naar gisteravond laat vernomen werd, heeft het Israëlitische kabinet in principe het bevel van de Veilig heidsraad tot staken van het vuren aanvaard. Twee eendenjagers verdronken Toen twee jagers, die Dinsdag de Kortenhoefse plas per roeiboot waren opgevaren om op eenden te Jagen, des avonds laat nog. niet waren terug gekeerd, is een tiental dorpelingen een onderzoek ga?.n instellen. In een roeiboot, voorzien van storm lampen en per fiets werd rondom de grote plas „De Wije Bliek" naar de jagers gezocht. De nasporingen bleken de ergste vermoedens te bevestigen: men vond de roeiboot In omgedagen toestand drijvende. Vermoedelijk is de licht gebouwde boot omgeslagen, toen de Jagers omstreeks half zeven in de vooravond huiswaarts wilden keren. Tegen die tijd brak een hagelbui boven Kortenhoef los. Bij het verdere Onder zoek vond men nog een rugzak en een pet in het water. Het onderzoek werd des nachts om half twee gestaakt. Gisterochtend ging men opnieuw naar de vermiste Jagers zoeken, tot nog toe zonder resultaat. Op één der eilanden trof men de hond van een der mannen aan. die daar blijk baar was heengezwommen- Voorts heeft men een aantal geschoten eenden ge vonden. De slachtoffers zijn de jacht opziener J. Breyer uit Kortenhoef en de heer O. van Dijk uit Den Haag. Granaat als speelooecf: 2 kinderen dood Gisterochtend omstreeks tien uur zijn te Leiden twee kinderen om het leven gekomen door het spelen met een mor tiergranaat De slachtoffertjes, de acht jarige Theo de Wit, wonende in het huis. waar zich de ontploffing voor deed en de negenjarige F. J. van der Meer, hebben, voor zover nog is na te "gaan. op een bovenverdieping met een granaat gespeeld, die reeds drie jaar thuis werd bewaard. Hoe de ontploffing is geschied, is niet meer na te gaan. Een begin van brand kon onmiddellijk door de brand weer worden gestuit. De twee jongens bleken bij de ontploffing op slag te zijn gedood en de lichamen werden deerlijk verminkt. H.M. de Koningin spreekt vandaag H.M. de Koningin zal heden, Donderdagmiddag, om 13,15 uur over beide zenders een radio rede uitspreken over de staatkun dige ontwikkeling in Indonesië^ Het Nederlandse leger heeft gister zijn militaire operaties op Sumatra tegen de Indonesische Republikeinen geëindigd. Volgens Aneta heeft de legercom mandant. generaal Spoor, de comman danten op Sumatra een order gezond en, dat zij 5 Jai/uari te 12 uur, d.i. 5 uur Ncd. tijd de acties en daarmee de vijandelijkheden moesten staken. Van officiële zijde wordt gemeld, dat op Sumatra o.a. Benkoelen. Tenbila han en Rengat zijn gezuiverd van TNI troepen. Hiermede zijn de operaties op Sumatra beëindigd. Onder de officieren, die zich te Djokja hebben gemeld, bevond zich. behalve de commandant der voormalige Repu blikeinse militaire academie, de kol. Soewardi, ook de voormalige comman /*ant der 7-s'i»~de brigade van de TNI lt. kol. Lembong. Reuter meldt, dat de Nederlanders tot nu toe nog geen faciliteiten hebben kunnen verlenen aan de tien groepen militaire waarnemers van de C. v. G D. om zich op de hoogte te stellen van de toestand in het Republikeins gebied In het Westelijke deel van de V. S. woeden zware sneeuwstormen, waar door het verkeer ten zeTSte wordt belemmerd. Over Indonesië Veiligheidsraad morgen bijeen? Trygve Lie heeft medegedeeld, dat de Veiligheidsraad morgen bijeen zal komen, aangenomen, dat alle leden aan wezig zullen zijn. Dit is niet aan te nemen, want gistermiddag is de „Q. Mary" pas vertrokken. Daarom zal het vermoedelijk Maandag worden. Indo nesië is het enige agendapunt. Australië heeft India's uitnodiging om deel te nemen aan het Aziatisch gebrek over Indonesië aanvaard. Er zullen twee vertegenwoordigers gezon den worden, die wèl aan de besorekln gen zullen deelnemen, doch géén bin dende verlichtingen op zich mogen nemen. China zal zijn ambassadeur zen den als waarnemer. Siam neemt niet deel. Soemitro. Reoublikeins vertegen woordiger in Amerika, is op weg naar New Delhi, waar hij verschillende be sprekingen zal voeren. Irak heeft een landing verbod voor Ned. vliegtuigen uitgevaardigd. Het Wereldvakverbond heeft zich solidair verklaard met het Indones.sche volk De belangstelling van het merendeel van ons volk voor de MarshaiLhulp is niet zo heel groot. Dit wil zeggen: er is wel belangstelling voor wat er uii Amerika komt, maar voor de rest wi' de doorsneelezer het wel geloven. He is gemeengoed geworden om te zeggen dat we zonder Marshallhulp er niet komen en dat bet dan armoe troef zot zijn. Maar daarmee eindigt dan zo 0r geveer ook de kennis van het gewone publiek. Het is geen verwijf, dat we hier ma ken. Het is ook geen schande, dat men niet Precies weet hoe de Marshallhulp in elkaar zit. Economische problemen behoren nu eenmaal niet tot de gemaz kelykste en als men ze niet van het begin af aan bijhoudt, is er bijna niet meer in te komen. Deze week echter .nu de aanv agen voor de MarshaiLhulp voor 't nieuwe jaar gepubliceerd zijn, is de beland steling er voor wellicht groter dan ooit tevoren. We hebben immejp kur nen lezen, dat Nederland aanVi-ai^n heeft gedaan, wa^doo'r we méér en méér tabak zullen krijgen. Ook nwg andere voorwerpen, als metalen enz., maar deze spreken niet zo tot onze vet beelding als brood, olie en vet. vlees en tabak. Het verbruik van deze voeding^ en genotmiddelen zal met gemiddeld ->-;e en twintig procent stijgen en het voor oorlogse peil weer benaderen Zoals we reeds Maandag schreven: Het belooft weer een vetpot te worden Tenminste, voor bepaalde groepen, al» geen andere maatregelen woj#en genomen. De eerste reactie van t* vj»-> mensen op de berichten over meer vlees en vet en tabak is zeer vreugde vol geweest. Ook onder die categorie, die tot de minst draagkrachigen bcho ren. Het komt immsrs van de Marshall hulp en dus zal ieder er van kunnen Profiteren. Och arme. wat zal men bedrogen uitkomen. Want wel wordt de MarshaiLhulp verleend aan Nederland •miar dat betekent nog niét. dn» alle Nederlanders er iit 4hietee rtWt van zullen profiteren. Wij zullen de laatsten zijn om de betekenis van de Marshallhulp te kiel neren. Ook wij zijn er van overtuigd, dat ze noodzakelijk is om Europa op te heffen. Maar tegen de wijze waarop het volk profiteert van de hulp hebben we wel enkele bedenkingen. Indien et{ in het jaar, dat pas aangevangen ffc meer vlees en vet en tabak kom.. J dit niet ten goede komen asn het vollf* in zijn gheel. Het huishoudboekje van tallozen laat immers niet toe. dat er hogere uitgaven worden gedaan. Drie en twintig procent meer vlees, enz- betekent, dat de posten die er voor uitgetrokken zijn. ook met drie en -wie tig procent moeten worde" verhoog^ En voor de arbeidersgezin... .k .dP o» het ogenblik een onmogelJ^v^v' Tenzij er andere maatregelen wuHen getroffen, zou verhoging van het ver bruikspeil een bevoorrechting 2ijn van de beter gesitueerden. Verhoging van de consumptie zonder verhoging van het inkomen is nu eenmaal niet moge lijk. Tenzij de prijzen zouden dalen- We wachten de oplossing van dit raad sel met spanning af. onze *<e.ne tovenaar

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1949 | | pagina 1