spjfjmD's
Onze export van pootaardappelen
wordt van vele kanten bedreigd
VOOR BETER
BROOD
Pjnanen lot verbetering van Hiedorp's
sportaccomodatie nemen vastere
vormen aan
Covoto
„Onze stad"
ZWAAN
BOEKEN
J
Ginema Amesdcairi
Vliegende Tijgers
IMWTOIMIi Theater
In misdaad getrouw
TTIHIi^TIE®
Een perfect ahbi
een Wagenwasser
BEETSTRA -
ELZINGA
Chemische Wasserij en Ververij
S. KROM N. V.
bekwame chemische strijksters
WIJ STEMMEN
Buitenlandse concurrentie noopt ons nieuwe
en betere rassen te brengen en andere
afzetgebieden te zoeken
WE HEBBEN het gister al in enkele woorden gezegd: de inleiding van ir.
J. A, Hogen Esch over de teelt en export van pootaardappelen, gehouden v
©or de Ver, van Oudleerlingen van deRijkslandbouwwinterscholen te Schage
ji en Alkmaar, heeft een ernstig Pro-bleem blootgelegd. Onze export wordt
ernstig bedreigd door buitenlandseconcurrenten Denemarken, Schotland,
Ierland, Canada, Tsjecho Slowakije) enbovendien is er in de importerende lan
den een duidelijk streven om zich vaniavoer onafhankelijk te maken. Neder
land zal met nieuwe en betere rassenop de markt moeten komen, zal zich
daarnaast moeten wapenen 'egen eenverminderde uitvoer naar onze beste af
nemers van het ogenblik door nieuweafzetgebieden te zoeken.
VAN VEEL belang, zo zei de inleider
is de gezondheidstoestand van de aard_
appel. Enkele aan wratziekten lijdende
rassen zijn daarom verboden. In 1939
was een 18 pet. van het areaal met niet
vatbare rassen beteeld, in 1948 reeds
56 pet. Niettemin hielden vatbaro rassen
als Eigenheimer, Bevelander en Bintje
(waarvan vooral de laatste van zeer
groot belang is voor de export) stand.
Het ras Voran is in opkomst, maar om
dat we b.v. niet in staat zijn Z. Amerika
aan de gewenste soorten te helpen moe
ten we nieuwe rassen Kweken. Alle
door ons thans uitgevoerde aardappe
len hebben de een of andere ziekte -
Nieuwe rassen winnen
is niet eenvoudig
We zullen dus we schreven het
al
kweken. Dat is niet eenvoudig, want
voor er van een nieuw ras sprake is
gaat er tien jaar overheen. Sinds 1938
geschiedt het kweken en onderzoek
centraal. Men kweekt met de zaden
uit de groene bessen van wilde en half
wilde Z. Amerikaanse aardappelplan
ten. Ieder zaadjelevert een nieuw
soort, maar een beter ras dan de be
staande heeft men niet spoedig. Talloze
Proeven worden er met de zaailingen
genomen onderzoekingen op het ge.
bied van ziekten, opbrengst houdbaar
heid. Slechts de beste rassen komen
uiteindelijk in de beschrijvende rassen
lijst dat zijn er één, hoogstens twee
per jaar.
Aardappelcijfers
Van Nederland met zijn 1
millioen ha. bouwland js ruim
200.000 ha. beteeld met aard
appelen. De exportwaarde
daarvan is ruim 12 maal zo
groot als voor de oorlog! Toen
hielden zich 15 landbouwers
met het kweken v^n poot-
goed bezig thans is dit
aantal gegroeid tot 175 Dat
hun werk zeer moeilijk is
bewijst het feit, dat met het
onderzoek va» een nieuw
ras ongev eer tien jaar ge
moeid is en dat slechts één,
hoogstens twee rassen jaar
lijks in de beschrijvende
rassenlijst worden opgeno
men.
In onze omgeving
Welke rassen komen er uit onze om.
geving? Ir. Hogen Esch vertelde, dat
de Eerstelingen sterk teruglopen: van
3o pet. in 1938 tot 22 pet. in 1948. Bintje
steeg van 5 tot 19 pc. Eigenheimer
daalde van 28 ot 17 pet. Bevelanders
bleven vrijwel constant (thans lö, in
1938 13 pet.), terwijl Rode Stal- zo goed
als verdween. De Meerlander verdring:
(vooral in de Meerlanden) de Bevelan
der. Alpha met 7 pet.. Voran met 4
pet. en Record met 2 pet. zijn uitslui,
tend bestemd voor de export-
Onze concurrenten
In 1947 exporteerde Nederland 435.000
ton potej-s, waarvan naar Frankrijk
130.000 ton. Maar onze concurrenten
zitten niet stil. Vooral de Denen wor
den lastig: zij exporteerden in hetzelfde
jaar 120.000 ton van vrijwel dezelfde'
rassen: Bïqtje's, Alpha's. Jutland heeft
voor poterteclt een bijzonder geschikt
klimaat en men behoeft er minder te
selecteren, wat een belangrijke kosten,
oesparing betekent. Schotland met een
export van 60.000 ton en Ierland met
23.000 ton (in 1946) komen ook naar
voren. Schotland leverde voorheen En
geland een groot kwantum, maar aan
gezien dit land zich in de oorlog voor
een belangrijk deel van import-verplich
tingen vrijmaakte krijgen de Schotten
de handen vrij om onze markten te be_
dreigen. Zuid-Ierland speelt nog een on
dergeschikte rol, maar een onbereken.
bare (en Onverwachte) tegenstander is
Tsjecho Slowakije geworden. In Behe-
men Moravië (hoog gelegen!) kweken
de Tsjechen zeer speciale rassen fa
brieksaardappelen, die bet in Frank
rijk uitstekend doen. Hun export be
droeg in 1946 een belangrijke hoeveel
heid: 150.000 ton, maar betekende ech
ter in 1947 veel en veel minder. Dan
is er nog Canada, dat ons goeddeels 'n
belangrijk gebied als Z. Amerika (spe
ciaal Argentinië) heeft afgekaapt. Voor
deze landen beschikken wij niet over
geschikte rassen. Ook de landen rond
de Middellandse Zee behoren tot de
Canadese „invloedssfeer". Verder zijn
«r nog Polen, Noorwegen, Zweden (de
Zweden werken ook met Alpha en-
Eigenheimer), die een stem in het ka
pittel hebben. Het vraagstuk van een
internationale bescherming van rassen
is Urgent en moet noodzakelijk tot een
oplossing komen. Een nieuwe strop is,
dat de importerende landen onafhanke
lijk trachten te worden: in Frankrijk
vertienvoudigde de poterteeh zich na
de oorlog! In mindere mate is dit ook
het geval met België, Zwitserland Italië
en Spanje.
Exportwaarde van
onze rassen
Op dit belangrijke onderwerp ging
de vroegere rassen worden de Eerste
lingen nog veel gevraagd, doch er is 'n
kans op verbod wegens wratziekten.
Als een veelbelovende vervanger noem
de spr. het ras Saskia. Bintje (middel-
vroeg) maakte grote opgang na de oor
log. Naast veel goeds bezit deze aard
appel ook nadelige eigenschappen. Het
pootgoed van de zandgronden is dik
wijls van mindere kwaliteit dan dat
van de klei. Vorig jaar heeft de Bintje
het slecht gedaan in het buitenland en
de klachten waren legio. De Eigenhei
mer gaat nog wel in Spanje, Portugal,
Brazilië, Italië, doch wordt langzaam
teruggedrongen.
Van de middellate rassen zijn er voor
Furore kansen in Spanje, terwijl de
Record nogal wat in België en Frank,
rijk gevraagd wordt. Van de late rassen
is Voran in opkomst, doch de export
zal denkelijk niet veel groter* worden
dan op het ogenblik het geval is. De
Alpha doet het in de warme landen
best en voor dit ras zag ir. HogenEsch
dan ook een goede toekomst.
En de toekomst
De Ned. telers zijn over het algemeen
wat huiverig om zelf met buitenlandse
rassen te gaan werken. Toch is er ge
lukkig wel een-streven in deze richting
merkbaar. Onze moeilijkheden zijn voor
een groot deel ook te wijten aan de
korte leveringstijden. Daarmee heeft de
concurrentie minder te kampen en er
zijn thans proeven gaande met bewa
ring in koelhuizen. Bovendien begin
nen de prijzen een woordje mee te spre
ken Denemarken b.v. levert onze
rassen aanmerkelijk goedkoperDe.
Zal het terrein ook
worden verlicht?
N.N1EDORP De verdere besprekin
gen omtrent het vergroten en verbe
teren van het bestaande sportterrein
o.l.v. burgemeester Baken hadden een
aangenaam en doelmatig verloop Had
den de voorgaande besprekingen nog
een informeel karakter, nu evenwel
waren door metingen en opgaven meer
concrete gegevens beschikbaar. Nadat
van de heren N. Bruin en G. Bart toe
stemming was verkregen het land
over te nemen (wat door de aanwe
zigen zeer werd gewaardeerd) werd
een globale kostenberekening gemaakt
Voornamelijk de lieer Vonk, was door
z'n bekendheid met hef grondwerk in
staat een vrij nauwkeurige bereke
ning over het werk te maken. Een
en ander zal nog nader moeten wor
den bestudeerd, daar over verschil
lende zaken zoals afrastering e.d. nog
prijsopgave moet worden gevraagd.
Algemeen was men echter van oor
deel, dat windsingel. goede afraste
ring en onderhoud van het sportter
rein wel de noodzakelijkste dingen
waren. Vurig wordt echter ook ver
langd naar een eventuële verlichting
van het terrein. Gezien de prijsopgave
behoort dit ook niet tot de onmoge
lijkheden. Buitentraining kan dan bij
behoorlijk weer ook in de winter nor
maal doorgaan. Ook voor de andere
plaatselijke verenigingen heeft het
vele voordelen, De financiële zijde is
natuurlijk het moeilijkste probleem.
Verschillende corporaties e.d. hebben
echter hun medewerking toegezegd,
doch onder die voorwaarde, dat eerst
de burgerij zich financieel geïnteres
seerd toont, een aangelegenheid waar
zich enige personen mee zullen be
lasten, Niedorpers, werkt gezamenlijk
mee aan de totstandkoming van een
sportterrein, waar de gemeente trots
op zal zijn en draagt uw steentje bij
naar draagkracht! Nog is alles wel
niet in kannen en kruiken doch reeds
nu jg een woord van dank zeer zeker
Be-tekenis
De aardappel is een oogst-
zeker gewas, dat het op alle
grondsoorten doet en uitste
kend is in de vruchtwisse
ling. De meeropbrengst van
granen bedroeg op zand
gronden bij verbouw na aard
appelen 10 tot 25 De aard
appel is bovendien een ar
beidsintensief gewas en geeft
vele handen werk. De teelt
van dit volksvoedsel bij
uitnemendheid heeft zich
sterk uitgebreid, is voor de
productie van. aardappelmeel
van veel b slang en heeft als
veevoer een hoge voedings
waarde, vooral in gestoom
de vorm.
ze gang va» zaken heeft gemaakt, dat
wij er toe zijn overgegaan de particu
liere Propaganda voor Ons pootgoed in
het buitenland te versterken door on
persoonlijke reclame, uitgaande van *n
daarvoor ingestelde commissie. Men
werkt met brochures, studiereizen, deel
name aan buitenlandse tentoonstellin
gen, proefvelden in het buitenland en
verstrekkingvan monsters aan buiten,
landse instituten. En de toekomst? Ja.
ir. Hogen Esch was niet optimistisch.
Hoe men de zaak moet aanpakken schre
ven we reeds in de aanhef van dit ar
tikel. Nieuwe afzetgebieden zullen ér
moeten komen, want hoewel we onze
afr emers niet geheel kwijt zullen raken
te voorzien is, dat men straks alléén
A.pootgoed za^ betrekken.
Na de pauze werd op verschillende
punten naar aanleiding van vragen nog
wat dieper ingegaan. Ir. Hogen Esch
toonde zich o.a. een voorstander van
stamselectie, terwijl hij onderstreepte,
dat de Alpha moeilijk in de A-klasse
te houden is omdat Nederland dan zelf
een tekort zou krijgen. De concurrentie
dwingt ons echter het allerbese te ge
ven. Uit enkele opmerkingen over meèr
technische kwesties stiPten we nog aan
dat de beruchte aardappelmoeheid in
derdaad ernstige gevolgen voor de ex.
port kan hebben. Bepaalde streken,
waar in hoofdzaak aardappelen ver
bouwd worden, kunnen door de vér-
plichte, langdurige vruchtwisseling
zwaar getroffen worden.
Zaal Igesz was geheel bezet. Ir
sema van de RLWS te Schagen en Véle
leraren gaven van hun belangstelling
blijk. Voorz. J. C. Rezelman vestigde
er nog de aandacht op dat de inleidin„
gen ook voor de dames toegankelijk
zijn, waarbij hij er op wees, dat zij er
speciaal iets zullen hebben aan de op
31 Jan. in Schagen („De betekenis van
bijen voor het fruit") en de op 7 Febr.
in Alkmaar („De Nederlandse zeevisse
rij") met films door ir. G. J. Lienesch)
te houden lezingen.
op zijn plaats voor de heer J. Lont
van Terdiek, die als voorzitter van
de Holl. Mij. van Landbouw, afdeling
Nieuwe Niedorp en Winkel de bespre
kingen heeft georganiseerd en in eer
ste instantie heeft geleid. Verder zijn
de sporltiefhebbers van Nieuwe Nie-
dorp en omtrek (indien de plannen
worden verwezenlijkt) zeer gróte
dank verschuldigd aan B. en W„ de
Wezenadministratie en de Doópsge-
zinde Gemeente.
Nieuwe bon voor
sinaasappelen
Bon 573 Algemeen (A, B en C kaar
ten) is aangewezen voor het kopen
van 500 gram, bon 579 Algemeen
(D en E kaarten) voor een hoeveel
hei-d van één kilogram sinaasappe
len. De consumenten moeten deze
bonnen uiterlijk 29 Januari bij een
handelaar in groenten en/of fruit
inleveren. Aflevering op de oude
bonnen gaat voor- De verwachting
is, dat de reeds eerder aangewezen
bonnen spoedig in het gehele land
zullen zijn gehonoreerd.
Detaillisten moeten de bonnen, ge
plakt op opplakvellen, uiterlijk 1 Fe
bruari inleveren bij een grossier in si
naasappelen. Deze dient de bonnen
uiterlijk 3 Februari in te leveren bij de
rayonleider van het bedrijfschap vo^r;
groenten en fruit, waaronder hij ressot„
teert; de rayonleiders uiterlijk 5 Fe
bruari bij de distributiediensten ter ver
krijging van een ontvangstbewijs. In
stellingen kunnen zich ter verkrijging
van sinaasappelen tot de rayonleiders
wenden.
ALKMAARSE EXPORTVEILING
Bevelanders 6; Witlof I 2026; n 15
—19; rode kool 7—14; savoye kool 650;
groene kooi 717; spruitkool I 3046;
II 10—26; boerekool 5—23; andijvie
62—76; rode bieten 6—9; winterpeen
5,506; waspeen 1013; Uien 1.80—
7.40; prei 711; knolsoep 1507; soep
groenten 46. Appels: Bramley Seed-
ling 52.
NACO-BUS ZAKTE WEG.
HENSBROEK Dinsdagochtend zakte
de Nacobus, die te plm. 8.15 uur uit
Alkmaar in de richting Hensbroek ver
trekt, nabij het woonhuis van de heer
C. van Leyen aan de Dijk, zodanig in
de berm van de Ringdijk, dat de reis
moest worden gestaakt en de hulp van
een kraanwagen ingeroepen. De passa
giers trachtten op an<|ere gelegenheid
de reis te vervolgen.
A!le beqin is moeilijk
NIEUWE NIEDORP Een lol in
alle hoeken gevulde zaal Hees was
getuige van het debuut dat „Kunit na
Arbeid" met het stuk „De Nieuwe
Gasten maakte. Zeer torechf riep voor
zitter Bakker in z'n openingswoord de
clementie van het publiek in, daar de
meesten ongeschoolde krachten wa
ren. De aanwezigen toonden begrip
voor de beginnelingen te hebben en
heeft hen door middel van een har
telijk applaus zo goed mogelijk ge
steund. Het stuk, een comedie van
A. Bromet, die ook auteur is" van
„Mensen in Pension", leent zich er
uitstekend voor het publiek enige
uren aangenaam bezig te houden. En
daar zijn de vertolkers zeker wel in
geslaagd. Er viel door een critisch
toeschouwer genoeg aan te merken,
als: dikwijls gebrek aan tempo, niet
rolvast zijn, uitspraak enz. O, ja, doch
laat men de omstandigheden niet uit
het oog verliezen! Namen willen we
deze keer niet noemen, de één was
wel beter als de ander, maar hoofd
zaak was dat allen zonder uitzonde
ring hun best hebben gedaan en er
zelf echt plezier in hadden. Het Insti
tuut kan met vertrouwen verder op
treden van het „eigen" gezelschap te
gemoet zien,
PURMEREND 18 JANUARI.
62 Vette koeien, levering. 174 Gelde-
koeien, 385560, matig; 72 melk. en
kalf koeien, 48o875, kalm; 13 Pinken
310—360, stil; 10 stieren, levering; 6
Graskalveren 175210, kalm; 112 nuch
teren kalveren voor de slacht, levering;
8 vette varkens voor de slacht, levering;
518 biggen, 40—70, stug; 153 schapen,
60—115, stug; 74 bokken en geiten, 15—
80, stug; 46 Paarden 260—550, stug; lam
•meren 3653, stug.
Totaal 1248 dieren.
Pluimveemarkt: 2300 kjppen en hanen
2,50-3 p. kg; 200 hennen 5-8, pcr
stuk; 1500 jonge hanen (bi.) 2,502.60
per kg; 200 jonge cn oude eenden, 1,50
—3.50 per stuk; 250 konijnen, 2—9; 23
ganzen, 6—9; 5 Zwanen 12—18; 13 kal
koenen, 13—15.
MEISJE biedt zich aan voor
de middaguren, onverschil
lig wat. Alkmaar of Heiloo
Brieven onder no. 759 bur.
van dit blad.
Gevraagd voor directe in
diensttreding
1 Loodgieter
of Halfwas LOODGIETER
Loon te regelen volgens loon
klasse 2.
Loodgietersbedrijf
B. HOGEWEG,
Krommeniërweg 77 Wormer-
veer. Telefoon 81758.
Met grote blijdschap geven
wij U kennis van de ge
boorte van onze Zoon
KLAAS HANS
Wij noemen hem HANS.
T. G. M. Leeuwenkamp
v. d. Laarschot
N. S. P. Leeuwenkamp
Alkmaar, 19 Januari 1949
Vierstaten 2
Tijdelijk:
Centraal Ziekenhuis,
DANKBETUIGING
Geachte Heer Majatra.
Bij ^zen betuig ik U
mijn onechte dank, voor de
volledige genezing van mijn
ernstige zenuwziekte.
Mede namen.-, mijn familie
zijn wij U hiervoor zeer
dankbaar.
Hoogachtend,
W. D TIMMERMAN
Januari 1949
Zaandijk, Beukenlaan 20.
T'JN MEESTERS IN "T'I/AK.
TOM DE MUNK
Jullanastraat 31
Zilverstraat 2
Tel. 4759
U belt en wij komen
Uw schoenen halen
en bezorgen.
De heer en mevrouw
BOSCH, Nassaulaan 20,
zullen gaarne
BEZOEK ONTVANGEN
op Zondag 20 Januari van
3 tot 5 uur.
Wegens ziekte te koop:
PRIMA
D.K W. MOTORRIJWIEL
98 c,c„ duo, nieuwe band,
1 op 60 bij 45 km. per uur
St. Antoniusstr. 16, Bergen.
Helderziende Majatra
magnetiseur
komt VRIJDAG a.s, 21
JANUARI te Alkmaar in
Café CENTRAAL, Hofplein.
Tel. 3114.
Spreekuur van 11 tot 6 uur
Privé consult.
Ook voor minvermogenden.
Te koop: de nieuwste
WINKLER PRINS
ENCYCLOPAEDIE
6e druk is nog niet in zijn
geheel verschenen, van f 450
voor f 300, bij K, Kossen,
Akkerhoornbloemstraat 15,
Alkmaar.
Gevraagd: leerling of gevor
derd leerling
Rijwielhersteller
bij A. VEEN, K. Nieuwesloot
3 Alkmaar.
Tandarts K0KKES
tot 30 Januari
GEEN SPREEKUUR,
dus alleen volgens afspraak.
Vanaf 31 Januari spreekuur
Ma,, Wo., Vri'. avond 78.
Zaterdagmiddag 2—3,
Maandag 24 Januari 8 uur
in 't Gulden Vlies (in plaats
van 25 Januari)
3e AB. VOORSTELLING
DE HAAGSE COMEDIE
(Cees Laseur) met ®en to
neeldaad van de eerste rang
(Our.Town)
van Thornton Wilder
25 medewerkenden w o.
FIE CARELSEN
Losse kaarten dag. v. 111
kassa Gulden Vlies.
Zaterdag 22 Jan. begint
met de opruiming van
Kalenders Almanakken en*.
Van 21 t.m. 27 Januari
JOHN
WAYNE
(Flying Tigers) met
ANNA JOHN
LEE C^RROLL
Voorstellingen elke avond 8 uur.
Zaterdagavond 7 en 9.30 uur.
Zondag 2, 4.30, 7 en 9.30 uur.
Woensdagmiddag 2.30 uur.
Toegang boven 18 jaar.
Van Vrijdag 21 Januari af:
Ditte een mensenkind
naar de roman van MALTIN ANDERSEN NEXö
Toegang 18 jaar.
Voorstellingen dagelijks om 8 uur.
Zaterdag 7 uur en 9.30 uur.
Zondag 2 uur, 4.30 uur, 7 uur en 9.30 uur.
Woensdag 230 uur Matinee.
Dagelijks Tel. 3641 tussen 11 en 1 uur.
Zondags uitsluitend van 1 30 uur af.
ls>l
Tel. 2429
Vanaf Vrijdag 21 Januari
CLARK GABLE en LANA TURNER in
(Metro Goldwyn-film)
Dagelijks 8 uur.
Zondag 2 uur, 5 uur en 8 uur.
Toegang 18 jaar.
Van Vrijdag 21 Januari 1949 af:
JOAN CAULFIELD
CLAUDE RAINS
CONSTANCE BENNETT in:
(The Unsuspected)
Toegang 18 jaar.
Voorstellingen dagelijks om 8 uur.
Zaterdag 7 uur en 930 uur.
Zondag 2 uur, 4.30 uur, 7 uur en IJ uur.
Woensdag 2.30 uur Matinee.
N.V, „N.A.C.O."
vraagt voor de Centrale Werkplaats te Alkmaar:
Aanmelden: Centrale Werkplaats, Helderseweg 9,
Alkmaar.
Naar
voorheen Nauta
Ziet onze Etalage.
SPOORSTRAAT 8
TELEOON 2315.
SCHERMERWEG 84
Vraagt:
vraagt
Voor meisjes, die geen vakkennis bezitten, is er
plaats en gelegenheid om tot chemisch strijkster,
Onder deskundige leiding, te worden opgeleid.
MUZIEK- EN INSTRUMENTENHANDEL,
ALKMAAR, KOORSTRAAT 17/19, TEL 3483
en onderhouden uw Piano ot
Orget vakkundig en billijk I
GAAT o HJSP.TCi: OVER?
U ZULT TEYLKLE?. 'MJV. t
