Hutiaader
Weigert 2 mill. van Amsterdam
Aanvaring op de Wester Schelde
16 jarige jongen pleegt moord
aanslag op j63 jarige vrouw
Inbrekers
speelden „Klein Duimpje"
Woningnood
5' JAARGANG N° 1443
WOENSDAG 26 JAN. 1949
Uitgave Stichting „De Vrye Alkmaarder";
Exploitatie N V Sprekend Papier, Alkmaar
Abonnementen 0.30 per week 1.25 per
maand ƒ3.65 p. kwart, bij vooruitbetaling
Advertenties 14 ct. per mm., familieberich
ten 18 ct. Bij contract aanzienlijke korting.
Verantw. redacteur: J. v. Zoonen Bureau, Ridderstraat hoek Oudearaeht Tel K 2200 3971 <j
Waterstaat
De minister van Y.erkeer en Water
staat, de heer Spitzen voerde bij de
voortgezette behandeling van de be
groting het woord en verklaarde o.m.
dat het nog niet zeker »s dat de ben
zineprijs zal worden verhoogd. Veel
zal hier afhangen van het onderzoek
welke gevolgen deze prijsverhoging
voor het bedrijfsleven heeft.
De minister ontkende dat de Spoor
wegen een te groot deel van het
vrachtgoederenvervoer op de weg had
den opgeslokt. Het wegvervoer is
zee.r sterk toegenomen in tegenstelling
met het verkeer te water, dat bene
den de verwachting is gebleven.
Het aanbod van dc gemeente Am
sterdam om twee millioen gulden be
schikbaar te stellen voor versnelde
uitvoering van het Amsterdam Rijn
kanaal kon de minister om principi
ele redenen niet aanvaarden. Het Rijk
wil zich te dien aanzien niet vast
leggen.
Het Zondagsrijverbod «al worden af
geschaft, zodra de economische om
standigheden dit toelaten.
Ook in de toekomst moet liet uitge
sloten worden geacht. dat kleine spoor
•webstations weer worden opengesteld,
daar de taak van d? spoorwegen in dit
opzicht volledig door de au-obussen is
overgenomen en deze uitstekend
Tiidelijk minder vlees
De levering van slachtvee op de bin
nenlandse markten alsmede de invoer
(met name uit Argentinië en Dene
marken) blijven nog steeds beneden
de gestelde verwachtingen
Aangezien onder deze omstandighe
den het handhaven van het tegenwoor
dige rantsoen vlees een te sterke
aantasting zou betekenen van de voor
raden wordt met ingang van 28 Jan.
as. het vleesrantsoen uitsluitend voor
de A, B en C groepen tijdelijk ver
laagd tot 300 gram per veertien dagen
Ter compensatie zal aan dezelfde
g-oepen een extra kaasrantsoen van
200 gram per veertien dagen worden
verstrekt
ïn verband met de bevoorrading van
de detailhandel dient het publiek er
op bedacht te zijn. Dat zij niet overal
deze extra bon aanstonds volledig ge
honoreerd zal kunnen worden.
De Veiligheidsraad
spreekt weer over ons
De Veiligheidsraad is gisteravond
wederom begonnen met de besprekin
gen over Indonesje. De afgevaardigde
van India, Rama Ran drong er op
aan dat de Raad zou bevelen, dat de
Nederlandse troepen tegen half Maart
het Republikeinse gebied zouden ver
laten. ,Hij wenste dat de resolutie van
Amerika in overeenstemming zou wor
den gebracht met die van de confe
rentie van New Delhi.
De Nederlanders zullen met een im
perialistische politiek slechts weinig
succes hebben daar zy geheel Azië en
de openbare mening van Amerika te
genover zich vinden.
Noorwegen beval de aanneming -dei
Amerikaanse resolutie aanzet is ech
ter noodzakelijk, dat beide partijen con
cessies doen. Indien de Veiligheidsraad
niet bij machte is voor de situatie in
Indonesië een oplossing te vjnden kan
een ernstige internationale situatie ont
staan.
Het is volgens deze afgevaardigde
een onmogelijkheid de Nederlandse
troepen thans terug te trekken. Dan
zou een chaos ontstaan.
De vertegenwoordiger van Egypte
daar en tegen eiste ogenblikkelijke te
rugtrekking en vond de Amerikaanse
resolutie te slap. De Veiligheidsraad
moet de Nederlanders dw.ngen Djokja
te verlaten.
De zitting wordt verdaagd tot Don
derdag a.s.
PRINSES ELISABETH HEEFT
MAZELEN
Prinses Elisabe.li vjh Engeland lijdt
aar, mazelen. .De z.ekje neemt volgens
de mededeling een normaal verloop.
De Prinses verblijf „iet de kleine Prins
Charles in Sandringham Castle.
functionnei'en.
Er is gedurende de bezetting periode
aan' de stakende spoorwegarbeiders te
veel uitbetaald. Dit zal in termijnen
worden teruggevorderd.
Bij de replieken werd teleurstelling
uitgesproken over de vertragig bij de
uitvoering van de plannen Amsterdam
Rijnkanaal en de minister zegde toe
te overwegen of er een vlugger tempo
kan worden ingezet indien de DUW
arbeiders naar dit werk worden over
geheveld.
Sukamo stelt eisen
Volgens een rapport van de Com
missie van Goede Diensten, uit
gebracht aan de Veihgheidsraad,
hebben Sukamo en Hatta gewei
gerd besprekingen te voeden met
het BFO. alvorens de Republi
keinse leiders zijn vrijgelaten en
de Republikeinse regering gele
genheid heeft gehad om overleg
met elkaar te plegen.
TELEGRAM ZOEKGERAAKT
Het rapport zog*. da» d<> Nederlandse
regering nog geen beslissing nam in
zake toestemming en facileiten voor de
Repulikeinse vertegenwoordigers om
naar Lf»v- ^-tccers te reizen.
In h* "VO-f wordt een brief van
Sukamo aan de commiss'e geciteerd
waarin gezegd wordt dat Sudiono c.s.
bii hun bezoek aan Baneka hoorden,
dat Sukarno een telegram naar Hatta
zond met het voor«tel om Siahrir en
Rum naar Lake Suceesc te zenden,
welk telegram aldus Sudio^o nie» af
geleverd werd. Intussen is dit achter
haald door het besluit om Siahrir en
L«imena naar Lake Surce*<! t« zenden
aldus de brief De nederlandse dele
gatie zond een brief naar de commissie
waarin gezegd werd. dat genoemd te
legram door dr. Koets aan het huis
van Siahrir was afgegeven met de
vermelding, dat het zou worden door
gezonden, indien Siahrir di* nodig
oordeelde .aangezien er sprpke van
was dat Sukamo naar Bangka zou
reizen. Aangezien een zodanig verzoek
"iet werd omvangen, werd niets ge
daan. aldus de brief van d« Neder
landse delegatie.
Oostelijk Marshallplan
In Moskou is een conferentie gehou
den tussen de vertegenwoordigers van
Rusland. Bulgarije, Hongarije, Polen.
Roemenie en Tsjecho Slowakije om te
menwerking. In een uitgegeven verkla
ring werd gezegd, dat deze aaneenslui
ting noodzakelijk was omdat de volks
democratieën door de Westerse mo
gendheden werden geboycot.
De besprekingen hadden een bevredi
Z".~ -» .-joop. Het doel is elkaar we
de- kerig economische hulp te ver
schaffen.
Er 's p«t economische raad gevormd
J:- hij toerbeurt in elk der hoofdsteden
van een uit dat land afkomstig presi
dent.
Joego Slavië was niet aanwezig. Waar
schijnlijk zal dit lar.d ..geboyco;" \vo
den.
DE TAAK VAN GROOTMOEDER
In verband met de reis van het Ko
ninklijk gezin in Februari naar de win
tersport in Oostenrijk, ligt het in het
vooremen van Prinses Wilhelmina ge
durende die tüd verblijf te houden op
paleis Soestdijk. Zij zal daar op ver
zoek van Koningin Juliana tijdens af
wezigheid van de ouders de zorg voor
het jongste prinsesje op zich nemen.
KrdVchenko windt
zich op
Het merendeel van de tijd, die be
steed werd aan het getuigenverhoor
bij de hervatting van het proces, werd
in beslag genomen door een woorden
wisseling tussen de Franse communis
tische afgevaardigde en-voormalig mi
nister van luchtvaart Fernand Greniei"
en Kravchenko. Granier zeide, dat op
pagina 70 van de Franse, edije van
Kravchenko's boek ,.-Ik verkoos de
vrijhe.id", een passage voorkwam, die
een beschrijving gaf yan- de plaats
Asjchabad, welke plaats omgedoopt
zou zijn tot Stalinabad. De verdediging
toonde een kaart van de Sowjet—
Unie en verklaarde, datt Asjchabad
nog nooit een andere naamhad be-
kregen. Men, verzocht Kravchenko de
twee plaatsen op de kaart aan te
wijzen Hij schoof de kaart terzijde en
antwoordde: Dit berekent allemaal
niets. Namen van Sowjeeplaatsen
worden steeds veranderd". Toen Gre-
nier een zin uit hef boek van Krav
chenko over de industriële capaciteit
van de Sowjet-Unie tijdens de oorlog
citeerde en naar aanleiding daarvan
zei. dat hef Rode Leger de strijd te
gen Hitier had gewonnen met slechts
5 procent van de geallieerde hulp
in uitrusting, riep Kravchenko woe
dend: .Leugenaar, -errader, jij «telt
het voor, alsof de overwinnig op he»
Fascisme een wonder is, dat Sfalin
heeft verricht".
Een opmerking over de betrekkin
gen met een meisje was voor
Kravchenko aanleiding om het hof
te verzoeken, verschoond te blijven
van „vragen die zijn menselijke ge
voelens kwetsen" De zitting werd tot
morgen verdaargd.
H/L*R DE VEILIGHEID
De militaire autoriteiten achtten het niet veranwoord de Chinese bevolking
van Pragan, ongeveer 26 km. van Solo achér te laten en zo werden 2000
Chinezen naar Solo overgebracht. Even voor het transport naar Solo.
Een dode, twee qewonden I de PoolM gewonden
s waarvan er een stervende is, die naar
Gistermorgen omstreeks 9 uur zijn
het Poolse schip „Pulaski" en het Ne
derlandse schip Lissekerk met elkaar
op de Westerschelde in aanvaring ge
komen.
„Pulaski" heert ten groot gat aan
de boeg en aan stuurboordzijde en is
omdat het in zinkende toestand ver
keerde. op de plaat van Ossenisse <by
Hansweerl) omhooggezet door een
sleepboot. De botsing kostte aan een
der leden van de bemanning van het
Poolse schip het leven. Verder zijn bij
Drama te Amsterdam
Gistermiddag omstreeks vijf uur
heeft zich een drama voltrokken in het
percee] Grote Wittenburgerstraat 2 te
Amsterdam, waarvan het verloop op
he ogenblik nog niet aan de politie
bekend is. Toen de bewoonster van het
huis omstreeks tien over vijf thuis
kwam vond zij in de huiskamer een
haar onbekende vrouw badend in haar
bloed op de grond liggen. Alles wees
er op, dat er in deze kamer een hevige
worsteling wes geweest. Tevens vond
zij er een hamer waarvan de houten
steel was gebroken. Zij waarschuwde
Onmiddellijk de politie, die begon met
het slachtoffer, dat nog tekenen van
leven vertoonde, over te brengen naar
het Or.zc- Lieve V;cuwe
de keuken op de benedenverdieping
trtmen een bebloede broek en een
colbertjasje aan van de 16 jarige zoOn
des huizes, Johannes Paujjdes. Deze
jongeman was. naar ~ijn moeder aan
de politie verklaarde, wegens ziekte
thuis gebleven. Alles wees er op, dat
hij zich verkleed had en daarna per
rijwiel met onbekende bestemming is
vertrokken. De politie heeft zijn oj>
:porinrr verzdcht en het Onderzoek jis
in handen gtsteld van de hoofdinspec
teur chef van de kinderpolitie D. Smjt,
Nader vernemen wij van de politie,
dat het slachtoffer van de poging tPt
doodslag in het huis in de Grote Wit
tenburgerstraat te Amsterdam de 03
jarige mevr. B is. Haar toestand is heel
ernstig, maar op het ogenblik niet le
vensgevaarlijk. Lij heeft verscheidene
ernstige hoofdwonden. De poljtje
neemt aan, dat de jongeman pogingen
doet zich naar het buitenland te bege
ven en vermoedelijk zal trachten bij
boeren onderdak te vinden. Alle politie
en grensposten zijn gewaarschuwd.
Erkent Nederland Israël?
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. D. Stikker, zal
morgenavond naar Londen vertrekken
om deel te nemen aan de vijf mogend
hedenconferentie op Vrijdag en Zater
dag. De erkenning van Israël zal een
der voornaamste punten van bespre
king uitmaken. Er schijnt een neiging
te bestaan onder de vijf betrokken
.ministers om tot deze erkenning even-
tueel gezamenlijk over te gaan.
Het Nederlandse standpunt in deze
is, zo schijnt het, nog niet bepaald,
hoewel het waarschijnlijk lijkt, dat
Nederland zich zal aansluiten bij elk
voorstel, dat door de gezamenlijke
overige leden der Westerse Unie zal
worden gedaan.
Een van de moeilijkheden waarmede
Nederland in deze materie heeft te
kampen Is het grote aantal Mohamme
danen in het Indonesische deel van het
Nederlandse rijk- Men gelooft, dat zij
te verstaan hebb genegeven, dat ze
geen erkenning van Israël voorstaan,
zolang de besprekingen tussen Israël
en de Arabische staten voortduren.
Inmiddels heeft Italië als 24ste land
Israël de facto erkend, terwijl de Is
raëlische regering in Griekenland een
consulaa zal openen.
de wal is gebracht in Hansweerd. De
.Xissekerk" liep aan stuurboordzijde
en onder de ankerkluis schade op.
Dit schip is naar de rede van Vlis
singen gevaren om daar ligplaats te
kiezen in afwachting va» de toestem
ming om door te varen naar Rotter
dam.
Een Poolse schepeling vertelde, dat
hij in zijn hut was toen plotseling een
hevig gekraak weerklonk. De wanden
bogen naar binnen en de vloer schoof
onder zijn voeten weg. Op het nipper
tje wist de man zich vrij te maken
en op het dak te komen. Het schip
werd geraakt op de plaats, waar verf,
stoffen bewaard worden en waar de
scheepswerkzaamheden worden ver
richt Het schip vervoerde 3500 koeien
die t' s overgeladen worden op klei
nere schepen. Deze koeien waren be
stemd voor Zwitserland en kwamen
uit Argentinië.
CHINESE COMMUNISTEN WILLEN
ONDERHANDELEN
De radio van de Chinese communis
ten in Noord-Sjensi heeft vandaag me
degedeeld, dat de communisten bereid
zijn met de nationalisten vredesonder
handelingen te beginnen.
Volgens de radio zal over de plaats
voor de te voeren onderhandelingen
pas besloten worden na de „algehele
bevrijding van Peiping".
Waarschijnlijk zullen de onderhan
delingen dan in Peiping worden ge
voerd.
De radio deelde voorts mede, dat
een van de door de nationalisten aan
gewezen vredesonaerhandelaars, Peng
Tsjao Hsien, niet aanvaardbaar was
omdat ..bij te nauw verbonden is met
de extreem rechtse clique in de Kwo
Min Tang".
DE AMSTERDAMSE
HAVENSTAKING
De samenwerkende vakcentrales heb
ben heden een publicatie laten verschij
uen, waarin ze de arbeiders me* klem
aanraden niet deel t« nemen aan de
door de EVC uitgeroepen staking in
de haven. Zij verklaren dat de sta
king de besprekingen die tussen de
vakorganisaties en. de werkgevers wor
den gevoerd over de bestaanszekerheid,
alsmede de uitbetaling van nachtar
beid door de staking alleen maar in
ongunstige zin kunnen worden beïn
vloed.
WEINIG VERANDERING
#Aanvankelijk zwakke later toenemen
de Zuiloostelijke wind. Enkele over
drijven de wolkenvelden met hier en
•daar tijdelijk ochtendnevel of mist,
maar overwegend droog weer. Onge
veer dezelfde temperatuur als gisteren
In de afgelopen nach heeft de Haar
lemse politie omstreeks middernacht
twee jonge inbrekers op heterdaad be
trapt, toen zij in e enwinkel bezig wa
ren buit te verzamelen. Zij probeerden
zich by nadering van de agenten uit de
voeten te maken, doch hun spoor was
gemakkelijk te volgen doordat zij hun
weg tekenden met sigarenaanstekers,
broches en andere kleine snuisterijen
die zij op hun vlucht verloren. Met de
hulp van een burger gelukte het de
agenten de twee boefjes, die beide vijf
tien jaar oud bleken, te arresteren.
Bij hun verhoor bekenden zij enige
tüd geleden een tot nu toe Onopge
helderde inbraak te Haarlem gepleegd
te hebben. De politie verwacht dat de
twee jongens nog over meer inbraken
dier de laatste tüd in Haarlem en om
geving zün gepleegd, inlichtingen zul
len kunnen verschaffen.
DAT IS TE LANG
De haven van Londen begint thans
in sterke mate de gevolgen te Onder
vinden van de voortgezette staking
van het sleepbootpersoneeL Meer en
meer aankomende schepen moeten
ligplaats op de rivier de Theems kie
zen. Het sleepbootpersoneel is in sta
king gegaan omdat het, naar zijn zeg
gen, onder de huidige omstandigheden
dikwüls 80 a 90 uren per week moet
werken.
EDEN OP HET OORLOGSPAD
Anthony Eden, plaatsvervangend lei
der van de Britse oppositie, maakt 'n
rondreis door Canada. Hü hield Maan
dagavond in Toronto zün eerste rede,
waarin hen de „Vrüe volkeren van het
Britse gemenebest" opriep samen t«
werken om het communisme te ver
slaan.
IETS RUIMER
LUCHTPOSTVERVOER
Nu blükens mededeling van de KLM
aan de PTT, het haar weer mogelijk Is
geworden enkele vluchten naar Indo
nesië uit te voeren, kan het luchtpost-
vervoer een kleine verruiming onder
gaan. In verband daarmede maakt de
PTT bekend dat de aan het publiek
gevraagde beperking, om niet meer
dan een brief per week te posten voor
lopig kan vervallen.
ONGEWENSTE VREEMDELING
De Duitse pianist Walter Gieseking
is gistermiddag te New York door im
migratiebeambten gedetineerd. Hü
heeft zich bereid verklaard de VS
„zonder verwül" te verlaten. Giese
king zou gisteravond in Carnegie Hall
een concert gegeven hebben. Dit con
cert evenals een verdere tournee door
de VS is afgelast, nadat de organisa
tie van Joodse oorlogsveteranen van
de staat New York verklaard had voor
Carnegit Hall te zullen posten.
HOE LANGER HOE GEKKER
De grenskommiezen bij Barger Com-
pascum arresteerden in samenwerking
met de politie drie smokkelaars, toen
deze bezig waren twee kisten te ver
voeren. Bü onderzoek bleek, dat de
beide kisten acht levende bevers be
vatten, waarvan de waarde geschat
wordt op f 3000. De smokkelaars 2ün
gearresteerd. De bevers vonden voor
lopig Onderdak in het dierenpark te
Emmen.
ZE KONDEN .ALLES GEBRUIKEN
Gedurende de bezetting hebben de
Duitsers in België meer dan 36 gram
radium ontvreemd, hetgeen een gevoe
lig verlies was, zowel uit wetenschap
pelijk als maatschappelük oogpunt.
Naar het Belgische ministerie van eco
nomische zaken thans mededeelt, is de
„dienst voor economische recuperatie"
er in geslaagd 16 gram van deze radium
terug te vinden. Het kostbare metaal,
dat Maandagavond uit Bremen js ver
zonden, zou gistermiddag te Brussel
aankomen.
De circulaire van Gedeputeerde Sta*
ten aan de verschillende gemeentebe
sturen, waarin het woningcontigent
werd bekend gemaakt, heeft slechts
aan weinig gemeenten bevrediging ge
schonken en de gemeenten die er nog
over tevreden zijn houden hun mond
omdat ze vrezen dat de aandacht van
minder gelukkigen op hen zal wor
den gevestigd-
Over het algemeen is er echter en
vooral in de plattelandsgeme in-
tevredenheid in alle kringen over de
wel zeer geringe toewyzingen, die deze
voor 1949 krijgen. We hoorden van ge
meenten, welke één, van andere welke
twee woningen toegewezen krijgen,
vorwyl er toch werkelyk ook in die i
plaatsen woningnood heerst.
Het regent dan ook protesten bij Ge-
deputeerde Staten en deze bevinden
lich in e enzeer moeilüke positie. Ér
nu eenmaal slechts een gering aan
tal woningen te verdelen, Het zal er
voor de hele provincie Noordholland in
het gunstigste geval een vierduizend
worden. Bij het verdelingsplan zün
Gedeputeerde Staten er van uitgegaan
dat die gemeenten de grootste toewü-
zingen krijgen, welke het meest gele
den hebben van het oorlogsgeweld.
Niemand zal daartegen redelyke be
zwaren kunnen inbrengen. Als verde
re maatstaven hebben Ged. Staten
aangenomen de werkgelegenheid, wel
ke een zekere streek biedt alsmede
bet aantal woningen, dat in een be
paalde gemeente in de jaren voor de
oorlog werd gebouwd. De nood maakt
de mensen, maakt ook de gemeente
besturen onredelijk. Wa: magen
dan enkele uitzondering, i zo- ar
het algemeen moet men toegeven, dat
deze maatstaven niet onbillijk zün. He
was voor Ged. Staten veel cema e!ij
ker geweest, als ze
hadden naar gelang van het aantal
inwoners. Maar dan zou er veel meer
reden tot klagen zijn geweest voor de
gemeenten, die reeds sinds jaren sterk
in inwonertal toenemen, dan nu voor
de gemeenten, die in tientalier, "h
slechts enkele honderden inwoners
vooruitgaan.
Bovendien wil het ons toeschijnen,
dat het de plicht is van elk gemeen
tebestuur, eer ze aan de uitvoering van
een bouw
vragen, of er voor de arbeiders waar
de huizen voor gebouwd worden, ook
m da ib-'mms- w.ri afbei--'1-"'relegerV
bestaat. Niet alleen, dat de arber.derS
recht hebben op een behoorlijke wo
ning het is in het belang var, hen zelf
en van hun gezinnen, dat deze woning
niet op te g-nre* afstand v-.n ge
legenheid staat, waar ze bei g re
deel van het jaar hun werk vinden. Zo
moeten we de toewijzing van Gedepu
teerde Staten bezien. Er is een tekort
aan bouwvolume. Juist daarom is het
noodzakelyk. dat ten aanzien van de
aanwezige mogelijkheden ..planning1'
wordt toegepast. We zouden er trou*
wens op willen wijzen, dat dit Prin
cipe niet alleen geldt voor de tyd
van nu. In de toekomst zal het econo*
misch evenmin verantwoord zyn hon
derd woningen voor landarbeiders (O
bouwen, waar er mar
arbeid is. Houdt men daar geen reke
ning mee dan komen die gemeenten
later weer met andere problemen te
zitten, welke byna onoplosbaar zijn.
v.Z.
